in
P r ij z e n stijgen snel
Nederlands Nieuw-Guinea
ANANASSAP
89
ORANJEBOOM
HER WAARBIJ
EEN MAN ZICH
THUIS VOEL'
GESLOTEN
FACTLRIST
Douane buitengewoon streng en
dat ook voor de militairen
KOFFIE
gestoomd
HET WORDT STILLER EN STILLER.
Veel Indonesische propaganda
TECHNISCH BUREAU W. ZWART
van woensdag 25 juli lot en
mei zaterdag 4 augustus a.s.
MEISJES en JONGENS
III EN IK Oranjeboom erbij. Drink maar
UIÜ C ll 11\ eens uit. 't Is bier dat verkwikt,
't Is bier dat je rust geeft. Drukte en spanning?
Vallen zó van je af. En dat doet de hop. De hop in
Oranjeboom. Een speciale melange van de beste
hop-rassen ter wereld. Daarom is Oranjeboom
anders. Daarom is Oranjeboom bier waarbij een
man zich thuis voelt.
AFWASVROUWEN
fi.
GEHAKT11C
INSEKTEN
VERDEIGER
TE KOOF
LEIDSCH DAGBLAD WOENSDAG 25 JTLI 1962
(Van onze correspondent op Nieuw-Guinea)
Het was de laatste dagen een druk verkeer
in de doorgaans zo stille Humboldtbaai van
Kollandia.
De onderzeeboot „Zeeleeuw" meerde er voor
het laatst nog even aan, alvorens de terugweg
naar Nederland te aanvaarden. Uit Nederland
arriveerde de onderzeeboot „Walrus", die de
„Zeeleeuw" afgelost heeft, en het bevoor
radingsschip „Pelikaan". En dan lag daar mid
den in de Humboldtbaai ook nog het 12.000 ton
metende tankschip „Bussum", een gevaarte te
groot om aan de kade te komen, daar die slechts
op schepen tot een 10.000 ton berekend is.
De twee Papoea-jongeren, die af
zagen van de oriëntatiereis naar In
donesië, zijn nu volgens de Indone
sische radio in Nederland gear
resteerd, omdat zij pro-Indonesisch
j warenEn niet zodra had Radio-
Biak bekendgemaakt, dat aan een
j dorpshoofd bjj Fak-Fak postuum de
gouden ster van verdienste was toe
gekend, omdat hü door Indonesische
Trouwens ook de onderzeeboten kwamen «I^NÏïï^dirpmtresüle
diende of de Indonesische radio
meldde uit Fak-Fak: „Vol veront
waardiging heeft de familie van het
niet aan de kade, maar dat heeft met afmetin
gen niets te maken. De „Pelikaan" daarentegen
legde netjes aan, net als de jagers dat doen als door Nederlandse militairen ver
ze in Hollandia komen mnorde dorpshoofd de gouden ster
ze in noiianaia Komen. geweigerd, die hun als schadevergoe-
Maar al met al was het dus prettig druk m de [ding was aangeboden.
Humboldtbaai, waar men doorgaans niet veel
meer ziet dan een enkele KPM-boot, zo nu en
dan een mailschip zo heet dat toch nog altijd?
uit Nederland, en natuurlijk de vele zeil
boten van de Jachtclub en prauwen van de
Papoeavissers.
Op het water dus een prettige drukte. Aan de
wal wil het echter wat minder.
Daar komt dan nog bij dat de doua
ne op N.-Guinea bar streng en ver
velend is. Op alles worden invoer
rechten geheven, die niet mis zijn.
Wie zijn horloge voor reparatie naar
Nederland stuurt heeft 'n goede
kans dat hij als hij het terugkrijgt
f 20 invoerrechten moet betalen
Zulke, dingen hebben de nieuw uit
gezonden militairen hier reeds tot
hun schade geleerd. De burgers had
den het al wat langer gemerkt, maar
toch komen er nog steeds nieuwelin
gen uit Nederland, die braaf auto,
wasmachine, meubilair enz. mee-
taién was veel winkeliers te zwaar, brengen, zonder zich bewust te zijn,
Prijslijst
Alweer gaat er een zaak sluiten in Hollandia: showroom Beatrix, een
zaak waar men radio's en andere elektrische apparatuur verkocht. I» de
Nieuw-Guinea Koerier van lJj juli stond een advertentie, dat hij die dag
voor het laatst open was geweest Dat is dan de derde Europese
zaak, die sluit in Hollandia in één maand tijds.
De andere twee waren Electro
Voice, een radiowinkel, en Toko Nim
rod, een wapenhandel, waar ook
grammofoonplaten verkocht werden.
Zulke combinaties zijn niets onge
woons op Nieuw-Guinea. Maar in
tussen zit achter elk zo'n sluiting
een brok tragiek. Nog maar een half
jaar geleden werd de eigenaar van
Electro Voice voor de Nederlandse
televisie geinterviewd bij zijn terug
keer naar Nieuw-Guinea. Hij toonde
zich toen nog vol goede moed. Ande
ren mochten dan hun zaken sluiten
op Nieuw-Guinea. maar hij dacht
daar niet aan. Maar toen de impor
teurs op Nieuw-Guinea van de oude
kredietregeling afstapten en vooruit
betaling gingen eisen bij elke bestel
ling moest Electro Voice sluiten
En Toko Nimrod was het eigendom
van de 69-jarige heer Koch, die voor
de oorlog op Java een welvarende leer
fabriek had. „Ik was een man in
bcnis", zegt hij er zelf van. Door de
Japanse bezetting raakte hij alles
kwijt, maar hij begon opnieuw. Nu
in verband met zijn leeftijd de tijd
voor het neerleggen van de zaken
was gekomen kon hij echter niet eens
een koper voor zijn zaak in Hollan
dia vinden
Datzelfde lot trof ook de 68-jarige
„Oom Sampi" in Merauke, die zijn
veeteeltbedrijf aan kant wil doen.
Geen koper te vinden voor een mooi
huis met twee hectare grond voor
f 7.000
Symptomen
Dat sluiten van zaken en het niet
kunnen vinden van kopers ervoor is
natuurlijk een duidelijk symptoom
van deze tijd. In de ambtenarenstad
Hollandia loopt het er nog niet eens
zo'n vaart mee. Veel droeviger nog is
het beeld, dat men krijgt in de kolo-
nistenstad Manokwari en de oliestad
Sorong. (Ook dit is overigens type
rend voor Nieuw-Guinea; elke stad
heeft, zijn eigen karakter en bijnaam.
Hollandia - ambtenarenstad, Ma
nokwari - kolonistenstad (men noemt
het ook wel het Rotterdam van
Nieuw-Guinea), Sorong - oliestad.
In Manokwari staan overal Europese
winkels te koop, In Sorong staat een
hele rij voormalige Chinese winkels
verlatenTot deze ontwikkeling
heeft dus zoals in het geval van
Electro Voice ook veel bijgedragen
het afschaffen van de krediet-rege
lingen: het alles vooruit moeten be-
Intussen heeft deze hele ontwik
keling ook wel zijn weerslag op de
prijzen op Nieuw-Guinea. Er ver
schijnt hier geregeld een prijslijst
van Economische Zaken en als
men de prijzen van vorig jaar sep
tember met die van nu vergelijkt
is de stijging onmiskenbaar. En
dat dan nog afgezien van het feit,
dat de Nederlandse huisvrouw zon
der meer al zal schrikken van deze
prijzen.
Een paar voorbeelden: havermout
gestegen van f 1,40 per blik tot f 1,50,
zelfrijzend bakmeel per pak van een
pend van f 1,10 tot f 1,15, een blik
erwtensoep van f2 tot f 2.15, een
blik margarine van 2 lbs van f 2,70
tot f 2,90, een pot pindakaas van
f 1.45 tot f 1.55, een pakje waspoeder
van f 0.80 tot f 0.95, een pakje siga
retten van f 1,40 tot f 1,60.
Dat zijn dan zo enkele artikelen,
die op het lijstje van de prijsbeheer-
sing staan. Daarbuiten zijn de prijs
stijgingen nog groter. Benzine per li
ter van f 0,37 tot f 0,46, een binnen
band van f 10 tot f 11, een buiten
band van f 65 tot f 74. Het toch al
dure leven op Nieuw-Guinea wordt
er niet eenvoudiger door. Om nog
een paar cijfers te geven: koffie kost
hier ongeveer f 10 per kilo, bier in
de winkel i 0,80 per klein flesje, in
een restaurant f 1,20, jenever f 12,50
per fles, een brood f 1. Nee, voor mi
litairen en burgers die vers uit Ne
derland hier aankomen zijn het wel
prijzen die verontrustend zijn. Trou
wens, ook de mensen die hier al lan
ger zitten, maken zich wel zorgen
over de prijsstijgingen.
Douane
dat ze daar hier forse invoerrechten
voor zullen moeten betalen. Het is
een onbegrijpelijke gang van zaken,
dat iemand die van Nederland naar
Nederlands Nieuw-Guinea gaat
of, zoals het geval is met de mili
tairen, gestuurd wordt daar zo
zwaai belast wordt. Het is dan ook
iets, waar men in Den Haag vóór de
uitzending niet over praal
Die kwestie van prijzen en invoer
rechten mag dan in wezen niet zo
belangrijk zijn als de infiltraties en
de ontwikkelingen rond het plan-
Bunker al bestaat er natuurlijk
wel verband mee toch is ook dit
aspect bepalend voor het leven en
de stemming op Nieuw-Guinea. De
militairen hier hebben een opslag
gekregen van f 15 per maand, over
een verhoging voor de ambtenaren
wordt al maandenlang gefluisterd
zonder dat er iets uit de bus geko
men is, maar het blijft toch zo dat
het leven hier duur is en nog duur
der wordt. Op prijzen als f 1 voor een
flesje limonade van f 1,20 voor een
flesje bier en dat in zo'n warm,
dorstig land zijn zeker de gages
van de soldaten niet berekend.
Naast de algemene bezogrdheid
voor de toekomst spelen deze proble
men van alle dag ook een rol op
Nieuw-Guinea en ze verdienen even
zeer de aandacht van de autoritei
ten in Hollandia en Den Haag
Propaganda
Intussen draait de Indonesische
propagandamachine op volle kracht.
Dag in dag uit vertelt de Indone
sische radio van de successen van de
Indonesische militairen op Nieuw-
Guinea. Een commentator van radio-
Terbate zei dezer dagen reeds: „Toen
wij nog zwak waren wilde Nederland
niet onderhandelen, maar nu wij
sterk zijn en hen in Nieuw-Guinea
op de knieën hebben gedwongen wil
len ze wel praten: zo zijn die Neder
landse kolonialisten nu eenmaal".
Natuurlijk zegt de Indonesische pro
paganda ook, dat steeds meer Pa-
poea-guerilla's zich bij de Indonesi
sche parachutisten aansluiten en dat
deze overal met open armen ontvan
gen worden. De infiltranten, die naar
Nieuw-Guinea gekomen zijn, weten
wel beterZij hebben geleerd, dat
zij de Papoea's evenzeer uit de weg
moeten gaan als de Nederlanders.
Maar wie zal dat in Indonesië wil
len geloven? Zelfs God wordt er bij
gesleept voor de Indonesische radio:
„God is met ons", en „Wie in Irian
Barat sneuvelt, sneuvelt in God",
zijn de kreten, die men daar in alle
gemoedsrust slaakt. Zoals men ook
in alle gemoedsrust elk bericht van
Nederlandse zijde verdraait en pas
send maakt voor Indonesisch ge
bruikt.
ANTI-SNURK MIDDEL
Dr. Harvey Flack heeft op een
vergadering van de Medical Associa
tion in Belfast in Noord-Ierland
gezegd, dat een onderzoek van acht
tien maanden op vijfhonderd patiën
ten heeft uitgewezen, dat een stuk
hout een uitstekend anti-snurk mid
del is.
Mensen die in hun slaap snurken
aldus Flack, moeten gedurende vijf
Auto (8 inzittenden) UITSLAGEN WEDVLUCHTEN
vernieldkind dood
Bij een botsing tussen een per
sonenauto uit Gorkum en een vracht
auto met aanhang uit Rotterdam is
gisteren in Oosterhout het anderhalf
jarig zoontje van de heer J. G. uit
Gorkum om het leven gel.omen. Het
10-jarig zoontje en de echtgenote van
G. zijn ernstig gewond in het zieken
huis in Oosterhout opgenomen. Voor
hun leven wordt gevreesd. De heer
G. en zijn andere twee kinderen, van
4 en 6 jaar, werden lichtgewond. Het
ongeluk gebeurde op de kruising van
de provinciale weg en de rijksweg
Breda-Utrecht. De automobilist uit
Gorkum verleende geen voorrang aan
de vrachtauto, waardoor beide wa
gens met grote snelheid op elkaar
botsten.
~e personenauto, waarin 8 perso
nen zaten, werd volkomen vernield.
De chauffeur van de
liep gering letsel op.
minuten alvorens in bed te stappen
op een stuk hout kauwen. De ver
moeidheid van de kaak-, nek-, en
keelspieren die er het gevolg van is,
verhindert het snurken.
Dr. Flack deed het mddel aan de
hand, nadat collega Ian Fraser had
geklaagd dat snurken zo algemeen
was en er geen middel tegen bestond.
„Menig huisgezin is er aan ten
gronde gegaan. In Amerika is het
een erkende echtscheidingsgrond",
zei hij.
Wedvlucht met oude duiven vanaf
Orleans. Duiven gelost te 8.15 uur
met z.w. wind. Afstand 508 km.
De Vriendenclub
In concours 91 vogels; le duif te
15.06.39 uur. L. Gijsman 1-2-7; C.
Vlaardingerbroek 3: J. Vylbrief 4;
J. Pauw 5-9; J. Beekman 6-10; Th.
den Hoed 8.
Kampioenschap Vitesse 70 t/m 420
km 1. W. J. Mark 597.49 pnt, 2. H.
Moot en 521.38 pnt, 3. W. Vijlbrief
499.10 pnt.
De Rjjnklievers
In concours 92 vogels; le duif te
15.15.28 uur. A. v. Hemert 1-6-7, Chr.
v. d. Pluym 2-5, C. de Ridder 3-4,
Gebr. Kok 8-10, R. Lolkes de Beer 9.
Uitslag loting Koppelwedstrijd: 1.
Koppelstok-Zevenhoven, 2. Borst-
Gebr. Kok, 3. E. Hoogervorst-B. Hoo-
gervorst. 4. Tisseur-v. d. Wilk, 5. v. d.
Wal-C. de Ridder, 6. N. Hoogervorst-
D. Zwaan, 7. Kettenis-D. J. de Rid-
j der, 8. W. Jacobi-J. Wassenburg, 9.
j Jongeleen-H. Vecht. 10. Klein-v. d.
i Linden. 11. J. de Pan-P. v. Griensven,
I 12. Reyerse-Gebr. Luyt, 13. v. Al-
1 phen-Gijsman, 14. Pieterse-Lolkes de
I Beer, 15. v. d. Pluym-Holland, 16.
vrachtauto Slingerland-F. Wassenburg.
De Bonte Duif
In concours 31 vogels; le duif te
15.37.34 uur. W. Siera 1-2-6-7-8; G.
v. Albada 3; Bink-v. d. IJssel 4-5.
Leidse Postduiven Club
In concours 64 vogels; le duif te
15.08.45 uur. M. de Lange 1-3-4-5-9;
D. v. d. Nieuwendijk 2-6; H. v.
Alphen 7-8; H. v. Riet, 10-
Wedvlucht met jonge duiven van
af Duffel. Afstand ±119 km, gelost
te 10.30 uur met z.w. wind.
De Rynklievers
In concours 445 vogels: le duif te
12.35.41 uur. A. G. Holland 1, T. Pie-
terse 2. J. Zevenhoven 3, M. Jonge)
leen 4-6, A. Rijsbergen 5. C. de Ridi
der 7, L. Klein 8, T. Gasman 9, Lf
Zwaan 10
De Vriendencltt
In concours 346 vogels; le duif t
12.36.04 uur. N. Noppe 1-6, W. Vijl
brief 2-4, L. Gijsman 3. W. Mark
Wansink-Pracht 7. J. Vijlbrief 8, Aj
v. d. Mark 9, P. Marks 10.
De Bonte Dull
In concours 199 vogels; le duif t
12.32.10 uur. J. Kukler 1, G. v. Albad
2, Bink-v. d. IJssel 3; W. Wolters 4-5
J. Noordervliet 6, N. Oudshoorn 7-9
10, F. de Haas 8.
Leidse Postduiven CIu
In concours 398 vogels; le duif t i
12.40.23 uur. F. Sloos 1; J. Degen 2
A. Filippo 3; P. v. Dijk 4-6-8; I
Nieuwendijk 5, W. Teske 7; M. d
Lange 9-10.
De Snelvliege
Wedvlucht van af Vilvoorde 13 j
km. Duiven gelost, om 7.30. Eers
aankomende duif om 8.55.46. 1-2-5-6) 1
10 J. Staffeleu 3-4 F. Heemskerk, 7 IJ j
Mieremet, 8 J. Jansen, 9 S. A. L. v. d,
Reyden.
Wedvlucht van af Bordeaux af
stand 897 km. Duiven gelost zaterdaj
13 uur. Eerst aankomende duif zon
dag om 7.25.07. 1-6-8 F. Heemskerk
2-4 J. Staffeleu, 3 L. Bax, 5 A. v
Noord, 7 N. DUsselbloem, 9 Gebr. v J
Schie, 10 J. Berg.
Kampioenschap Vitesse. 1. J. Staf
feleu 411 punen; 2. Gebr. v. Schif
395 punten; 3. P. Warmerdam 32!
punten.
Kampioenschap Fond. 1. L. L. Bajdi
179 punten; 2. J. Berg 174.0 puntenjpi
3. F. Heemskerk 164.0 punten. h;
Kampioenschap oude duiven. 1. J°(
Staffeleu 503.01 punten; 2. Gebr.
Schie, 492.01 punten, 3. J. Berg 467jP
punten.
Ti
ApoHiekersdijk 37
Wegens vakantie van het personeel is
ons bedrijf
Gedurende die tijd zün wjj voor spoed-reparaties
telefonisch bereikbaar elke middag van half twee tot
halfvier (uitgezonderd zaterdag).
TELEFOON NO. 22765
Prof. B. D. Hartong, hoogleraar in Gent, geeft antwoordt op de
vraag: Is hop alleen belangrijk voor de smaak van het bier?...
„Hop heeft ookeen kalmerende Invloed. Daarom is voor bierzowel
de keuze van de hop, als de dosering van het grootste belang.
Samen bepalen zij het karakter van he4 bier."
Oranjeboom-
bier.
k Een gouden
drank.
Een goden-
1 drank.
Oranjeboom.»
i U hebt
„het toch
took in
Ikhuis?
GEVRAAGD en
Restaurant „DE ZEEHOND",
HOOFDSTR. 129 - NOORDWIJK AAN ZEE - TEL. 3900
GEVRAAGD voor spoedige Indiensttreding
voor vleesgrossierderij op het Openbaar Slachthuis, Leiden.
Leeftijd: boven 18 Jaar
j Aanmelden: A. H. VISSER, Haagweg 114, Flatgebouw Leiden
telefoon 0 171023393 op donderdagavond 26 juli 1962 om
I 19.30 uur.
ORANJEBOOM - de brouwerij met 3 eeuwen ervaring - selecteert zijn hop uit de beste hopvelden.^
VERENIGDE NE0ERUN0SE BROUWERIJEN rORANJEBOOU N.V. - ROTTERO*» DEN HMG GRONINGEN
Deze oonbiedingen zijn geldig
25 t/m 31 juli 1962.
Altijd 'n kassabon
voor 10°/o korting op
De Gruytermerk-artikelen.
Oók bij de weekreclames
Bij aankoop van f 5.- De Gruytermerk-
artikelen, waaronder 250 grom koffie
of een polje Mokka-Filter von 50 grom
3 5 0 CRAM
GOUDMERK
van Vtt voor JUMt
2 blikken
BENEDEN- EN
BOVENWONING
aan de 3 Octoberstraat 41<j
te LEIDEN. g
Beneden verhuurd voor,2
f 53,70 per maand.
BOVENHUIS DIREClS
LEEG TE AANVAARD^
Koopsom f25.000 k.k.lJ
Inlichtingen: j)
Makelaarskantoor c
J. JONKMAN, P
Lid N.B.M.
Koningstr. 16 - HaarP
Telefoon 02500—16818 j
Privé 61327.
Él
B>i ©GlUYTilÜ! DE GRUYTER I
'KUYTEGl DE GRWYTER
