Theater der Naties na
6 jaar op de helling?
Het zou de eigen
roem overleven
KLEUR-
SPOELING
THUIS ZELF
DOEN u!
WALDEN EN MUYSELAAR
HARTELIJK GEHULDIGD
VERLIES DE GOEDE
MOED NIET!
Toneel in Parijs
UW HAAR:
POLY-COLOR
DAAN LADAN
ALLES OPVERFGEB.
Teleurstelling
over rapport
Witteman
SPAREN VOOR DE KINDEREN
Zilveren Snip en Snap:
Bewondering van vele zijden
BRUSSELSE GROTE MARKT
KRIJGT EEN „DOUCHE"
LEIDSCH DAGBLAD VRIJDAG 20 JULI 1962
(Van ome Parijse correspondent)
HET zesde seizoen van het Theater der Naties waar zich weer het
omvangrijkste festival der dramatische kunst dat de wereld van
daag kent voltrokken heeft, is nu na vier maanden afgesloten. De
deelneming uit de verschillende landen was wéér wat beter dan vorige
jaren, de recettebereikten wéér hogere bedragen en, te oordelen naar
de cijfers die we de lezer hier nu maar onthouden zullen is de
balans dus zeker positief geweest.
Er zijn, na een der laatste
voorstellingen van het Neder
landse Nationale Ballet dat als
hekkesluiter fungeerde, ook
weer vele prijzen uitgedeeld
v/aarbij de Duitsers, met de
opera van Frankfort en het
Theater van München voor
de decoratie van de muur, het
stuk over de ondergang der
joden in het ghetto van War
schau stellig niet ten on
rechte, de meeste lauweren
hebben weggesleept.
Dat de Nederlander Hans
Wilbrink die de titelrol gezon
gen had in Henze's opera
Prins Homburg, als beste zan
ger van het festival bijdroeg
aan die overwinning doet aan
die Duitse verdiensten niet zo
heel veel af. Inderdaad zijn 't
ook dit jaar de Duitsers ge
weest die èn door de keuze
van hun stukken, èn door de
kwaliteit hunner voorstellingen
met name in de sector van de
opera, veruit de belangwek
kendste bijdragen geleverd
hebben.
Slechts enkele
open baringen
Die Superioriteit heeft extra
relief gekregen door het feit
dat na zes jaren nu proefon
dervindelijk is aangetoond, dat het
Theater der Naties zijn bestaans
reden toch voornamelijk vindt op
't gebied van opera en ballet, waar
de taalproblemen geen barrières
hoeven op te werpen. Vermoedelijk
hebben de organisatoren die obsta
kels van de taal in het begin wel
wat onderschat. De eerste jaren
werkte de noviteit van het experi
ment het snobisme nog in de hand,
en behoorde 't tot de „goede toon"
van geheel Parijs geen voorstelling
te missen om omstandig de ver
diensten te kunnen vergelijken van
deze Molière in het Turks, die
Sophocles in het Nederlands, een
Shakespeare in het Arabisch of een
Ibsen in het Portugees. Die sport is
nu weer wat afgesleten, en de spe
cialisten van het toneel hebben de
diverse karaktertrekken van regie-
en aankledingstradities in die ver
schillende landen inmiddels ook wel
weer zowat bekeken. Gezegd kan
trouwens dat onder die tientallen
Advertentie
Nieuwe landbouwwet
Franse Kamer laat
niet veel lieel van
ontwerp-Pisani
De Franse Nationale Vergadering
ls op verzoek van de regering wat
later op reces gegaan om zich eerst
te kunnen uitspreken over de ont-
werp-wet ter hervorming van de
landbouw van minister Edgar Pisa-
ni. Na een schier eindeloos debat
werd het ontwerp-Pisani vanmor
gen om half zes met 376 tegen
slechts elf stemmen door de Kamer
aangenomen.
Bij zijn inleiding tot de debatten
heeft de minister van Landbouw,
die in het bijzonder de jonge boeren
een flink eind wilde tegemoet ko
men, de Kamer voor de keus gesteld:
aanvaarding van zijn ontwerp of
van de verantwoordelijkheid voor
een revolutie op het platteland.
Nu vanochtend vroeg het ontwerp
is aangenomen, valt het toch te be
twijfelen of de minister en vooral de
boeren tevreden zullen zijn. Door de
vele wijzigingen waarmee de wet ls
geamendeerd, valt van het oorspron
kelijke geesteskind van minister i-
sani niet veel meer te herkennen.
De vrees is dan ook gewettigd, dat
ook ditmaal de boeren hun teleur
stelling niet onder stoelen of ban
ken zullen steken, maar krachtdadig
zullen manifesteren, waardoor de
kans groot lijkt, dat de toeristen
straks de wegen naar of van hun
vakantieoorden opnieuw door trac
toren geblokkeerd zullen zien.
gezelschappen alleen de Opera van
Peking, het Berliner Ensemble van
wijlen Brecht en het Workshop-ge
zelschap uit Londen, wezenlijke
openbaringen zijn geweest. De ove
rige troepen die van heinde en ver
re zich voor het internationale
monsterfestival deze maanden naar
Parijs begaven, traden voorname
lijk op voor de kolonies van hun
landgenoten die de verrichtingen
uiteraard met heel andere ogen en
oren plegen te volgen.
Op voorhand zullen die landge
noten hartelijk overtuigd zijn van
de hoge waarde van hun nationale
produkt waardoor ze, in een sfeer
van heimwee, het contact met het
vaderland bovendien weer eens
even kunnen vernieuwen. Alleen
het Engels, het Duits, Italiaans en
Spaans zijn voertalen waardoor wat
bredere kringen bereikt kunnen
worden. Niettemin kan zelfs in die
talen een voorstelling in dit inter
nationale kader alleen worden ge
motiveerd, indien de kwaliteit van
een stuk of de onbekendheid van
een schrijver een werkelijke open
baring kunnen doen verwachten.
Zo'n openbaring heeft sedert die
zes jaren eigenlijk alleen het Work
shop met Brendan Behan gebracht
wiens internationale carrière inder
daad in het Theater der Naties is
begonnen. Een derde bron waaruit
vooral de eerste seizoenen de orga
nisatoren wat al te veelvuldig heb
ben geput, vormde dan nog de exo
tische folklore. Ook ten aanzien
van die attracties is Parijs nu iet
wat blasé geworden, ai maakte het
ensemble van Dahomey dat zojuist
met de „Challenge van het Theater
der Naties" onderscheiden werd, dit
jaar dan ook een gunstige uitzon
dering op de regel, dat de ware
volkskunst zich ongestraft en zon
der schade maar zelden naar het
podium van een schouwburg Iaat
overplanten.
Ingrijpende
herziening?
Al die overwegingen hebben
nu tot de vraag geleid of 't
geen voorkeur zou verdienen
de opzet van het internationale
theater vrij ingrijpend te herzien.
Een fundamentele moeilijkheid is
voor de organisatoren zeker altijd
geweest dat zij niet vrij zijn in de
keuze van hun gasten. De kosten
van reis en verblijf moeten door de
troepen zelf worden gedragen, en
in de praktijk zijn het dan ook
meestal de regeringen die, bij wijze
van culturele propaganda, de on
derneming financieren. Het gevolg
is, doorgaans alleen „officiële"
troepen worden afgevaardigd, die
uit artistiek standpunt gezien, ech
ter die eer lang niet altijd toekomt
Onder die omstandigheden lijkt 't
verstandig indien de leiding van
het Theater de Naties dat door de
Franse staat, het Departement van
de Seine en de stad Parijs gesubsi
dieerd wordt, haar artistieke ambi
ties formuleert en aan strengere
criteria onderwerpt, en met. name de
kwantiteit aan de kwaliteit onder
geschikt maakt door de duur van
Verffabr. en grossier
NIEUWSTRAAT 11 LEIDEN
Tel. (01710) 23156.
Na 18 uur: (01710) 31772
Official dealer:
PIETER SCHOEN
VERFCHEMIE
het seizoen te verkorren, of het
festival slechts iedere twee jaren
te organiseren.
De gelden zouden dan uitsluitend
kunnen worden besteed aan gezel
schappen die de hoogste garanties
bieden voor een niveau dat de om
schrijving „internationaal" ook ai
om andere redenen dan enkel de
geografische herkomst der gasten,
zou verdienen. Wanneer de huidige
gang van zaken ongewijzigd wordt
voortgezet, moet men helaas wel
vrezen, dat het Theater der Naties
zijn eigen roem spoedig zal hebben
overleefd.
De Nederlander Hans Wil-
brink als Prins Homburg in
Henze's opera die tot de
beste zangers van het zesde
seizoen van het Theater der
Naties werd uitgeroepen.
Wij weten ons deze zomer geen
raad
Nu ja: af en toe 'n sprankje
zon, maar wat betekent dat?
Van „behaaglijke" warmte is geen
spreke, rauw wordt bijna elke dag
de vurige hoop daarop verstoord.
Met afgunst luistert men naar de
opgetogen verhalen van hen, die
bijv. naar Spanje reisden en daar
genoten van al hetgeen waaraan 't
ons stelselmatig ontbreekt: dag na
dag stralen uit een blauwe, wolken
loze hemel, zwemmen ln een lauwe
zee. bij een temperatuur van 32
graden profiteren van een koele
drank.
Verrukkingen, die ons constant
onthouden worden
Is het wonder dat hier de mensen
met bedrukte en voor het me
rendeel bleke gezichten als
schimmen rondwaren, terwijl dèïr
het van top tot teen gebruinde volk
temidden van felle kleuren en een
weelde aan bloemen juicht en zingt
als een vanzelfsprekende uitlaat
voor hun opgeruimde gemoedstoe
stand?
Zulk een troosteloze, nare, natte,
bittere, dikwijls zelfs grimmige zo
mer als die van 1962 kan niemand
zich herinneren.
Kom maar eens op de boulevards
van onze badplaatsen en ge hoort
slechts klaagliederen.
Niet alleen de badgasten voelen
zich ellendig.
Nog mèèr wellicht de kelners op
de terrassen, die zich veelal staan
te vergapen rond de onbezette stoe
len. We hebben enige van hen ge
sproken. Uit hun mond klonk steeds
weer dezelfde Jeremiade: „Wat wij
déze zomer beleven, meneer, dat is
werkelijk nietm eer goed te ma
ken"
Dit-niet-meer-goed-te-maken"
geldt voor iedereen.
Kunt u zich indenken dat.
over een week of zeven de herfst
al z'n Intrede doet? En over luttele
maanden Sinterklaas uit het nu zo
zonnige Spanje over de besneeuwde
deken rijdt?
Het contrast zal hem niet mee
vallen „Kop op" zeggen gelukkig
de optimisten. „Er zit zeker nog
iets goeds in 't verschiet". De pes
simisten zien 't anders. Ze durven
op niets meer hopen, vertrouwen.
Toch trekken ze er op uit, zij 't
steeds gewapend met regenjas en
oaraplu.
Gelijk dit kereltje, dat beslist op
lieuwe regen rekent.
Neerslachtigheid staat op z'n ge
zichtje te lezen.
Vastberadenheid óók: hij lè&t
zich eenvoudig niet klein krijgen.
Dkt is dan ook het bestel
Verlies de moed niet: moed ver-
'oren, èl verloren. Dan wordt het
molt meer goed. Wie zó, met nog
-en dosisg oede moed bezield, de
esterende „zomer"-weken ingaat,
heeft misschien kans er alsnog voor
beloond te worden. Voor wie de
hoop op beter weer laat varen, is
't „zomerspel" bij voorbaat al ver
loren.
FANTASIO.
Scherp protest
van Rotterdam
In het rapport van de commlssle-
Witteman over de nieuwe salarisver
houdingen tussen de door de over
heid gesubsidieerde symfonieorkesten
staat volgens de Neder. Toonkunste-
naarsbond veel teleurstellends. Het
hoofdbestuur van deze bond meent
dat men van een commissie, waar
in de directie belanghebbenden niet
zijn vertegenwoordigd, niet anders
kan verwachten. De bond, die in een
uitgebreide verklaring heeft gerea
geerd op de adviezen van de com-
missie-Wltteman, acht het de hoog
ste tijd dat de staatssecretaris van
O.K. en W. het overleg begint met
de orkestbesturen en de drie vak
organisaties, zoals hij in de Tweede
Kamer heeft aangekondigd.
De Neder. Toonkunstenaarsbond
staat op het standpunt dat de Rijks
overheid zich garant behoort te stel
len voor een sluitende exploitatie
van de orkesten. „Het maecenaat is
voorbij. Spreiding en peil van de mu
ziekcultuur is een overheidszaak".
Het bestuur van de „Stichting Rot
terdams Philharmonisch Orkest"
heeft gistermiddag bij monde van
zijn voorzitter, mr. H. N. Wakkie, in
Rotterdam scherp geprotesteerd te
gen het derde rapport van de com
missie „Witteman".
Er is besloten acties te beginnen
onder het motto „Geen achterstel
ling" bij Den Haag.
De Vereniging van leden van het
Residentie-Orkest heeft aan het be
stuur van het Orkestenverbond doen
weten dat zij per 19 juli 1962 uit
het Orkestenverbond treedt.
In het Orkestenverbond was vol
gens de vereniging overeengekomen,
de spaarbank metvolledige bankservice
dat de aangesloten leden van de Ne
derlandse symfonieorkesten zich
zouden onthouden van een oordeel
over de klassificatie van de Neder
landse symfonie-orkesten. In een
communiqué van enkele dagen ge
leden heeft echter het dagelijks be
stuur van het Orkestenverbond stel
ling genomen tegen de in het derde
rapport „Witteman" voorgestelde en
door de staatssecretaris van O.K. en
W.. aanvaarde klassificatie van de
Nederlandse symfonie-orkesten. Met
name werd de status van het Con
certgebouw-orkest in dit communis
qué onjuist genoemd. Hiermede over
schreed volgens het oordeel van de
vereniging van leden van het Resi
dentie Orkest het Orkestenverbond
als overkoepelend orgaan niet alleen
zijn bevoegdheden, maar paste het
tevens discriminatie toe opzijn leden.
De Vereniging van leden van het
Residentie Orkest heeft zich hierdoor
genoodzaakt gezien uit het Orkesten
verbond te treden.
„lk ben eigenlijk een dramaturg.
Het artiestenduo Willy Walden en Piet Muyselaar, dat 25 jaar op de
planken is verschenen als „Snip en Snap", is gistermiddag in het Theater
Carré in Amsterdam onder grote belangstelling uit de wereld van de
kleinkunst gehuldigd.
De directeur van de „Snip en Snap"-revue'sRené Sleeswijk onthulde
dat het 17 maart 25 jaar geleden was dat hij de heren Walden en
Muyselaar ontmoette, uit welke ontmoeting het duo „Snip en Snap" werd
geboren. Hier is sprake van een ongelofelijke samenwerkingNergens
ter wereld vindt U een dergelijk duo dat 25 jaar bij elkaar blijft en 25 jaar
met succes voor dezelfde onderneming optreedt.
„Ik hoop dat daze groten ln de
kleinkunst zich nog lange tijd in de
milde meiregen van de publieke gunst
mogen koesteren", zei de heer Slees-
wijk, die ook Aase Rasmussen (de
echtgenote van Willy Walden), in de
huldiging betrok. Zij viert haar 20-
jarig jubileum als medewerkster aan
de revue's.
De voorzitter van de Ned. Bios
coopbond, de heer Joh. Miedema me
moreerde hoe de jubilarissen destijds
hun eerste toneelstappen in bioscoop
theaters zetten, terwijl zij nu ernsti
ge concurrenten zijn geworden voor
het bioscoopbedrijf. Hij prees de bij
zondere verdiensten die het duo heeft
voor de Nederlandse amusementswe
reld.
Namens het gemeentebestuur van
de hoofdstad, bood mr. P. Mijksenaar
de jubilarissen gelukwensen aan.
„Het gemeentebestuur heeft veel
waardering voor uw werk. Het ge
tuigt van een juist inzicht in de
smaak van het publiek dat uw shows
zich steeds in een grote belangstelling
mogen verheugen. Uw shows zijn
uitgegroeid tot een van de grote ge
beurtenissen in Amsterdam", aldus de
directeur van de gemeentelijke afde
ling van voorlichting en representa
tie.
Voorts werd nog het woord gevoerd
namens de directie van het Theater
Carré, de Vereniging voor schouw
burg- en concertzaaldirecties in Ne
derland, de Ned Bond v. theateron
dernemers, het personeel van Carré,
de Engelse artiesten van de revue, de
AVRO, die het eerst „Snip en Snap"
voor de radio bracht en namens de
Nederlandse journalisten.
Er werden deze middag geen gro
te cadeaus aangeboden. Het enige,
werkelijke geschenk, dat werd over
handigd, was een enveloppe met in
houd, door René Sleeswijk aan Aase
Rasmussen overhandigd. Deze char
mante revue-medewerkster (in het
dagelijks leven mevrouw Walden)
vierde namelijk ook een jubileum,
aangezien de vanavond in Carré star
tende revue .Harten troef' haar twin
tigste Sleeswijkrevue is. Maar voor
Walden en Muyselaar dus geen ca
deaus. Althans geen tastbare. Het ju
bilerende tweetal had namelijk ver
zocht, de bedragen, die anders zou
den zijn uitgetrokken voor geschen
ken, te storten ten bate van het Na
tionaal Hulpfonds „Wij Komen".
Het mooiste cadeau voor deze sym
pathieke, hardwerkende artiesten zal
echter ongetwijfeld zijn geweest het
feit, dat zo velen van waardering voor
hun werk waren komen getuigen.
Dat er zoveel hartelijke speeches
waren gehouden, zoveel telegrammen
uit binnen- en buitenland waren bin*
nengekomen en dat er zo veel recep-
tiegangers geduldig ln een rij op hun
beurt wilden wachten om persoonlijk
hun gelukwensen aan te bieden.
Als oudste van het in het zonne
tje opgezette tweetal mocht Muyse
laar daarvoor danken. Hij deed het
sympathiek, eenvoudig, hartelijk en
ernstig: „Eigenlijk ben ik een drama
turg. Hoe ik komiek heb kunnen wor
den, ls voor mij altijd nog een raad
sel". En hij leek meer bewogen dan
hij wel wilde laten blijken
Waterverstiiiving heeft verrassende
resultaten: wapenschilden zichtbaar
Stadhuis is al
bijna gereed
De Grote Markt van Brussel, met
het beroemde stadhuis en de prach
tige gildehuizen, ondergaat een „wa
terkuur" om ze van het vuil van
eeuwen te ontdoen en in hun oude
glorie te herstellen. Proefnemingen
op het stadhuis die in april zijn
begonnen zijn zo goed geslaagd,
dat men heeft besloten de gehele
markt een grote beurt te geven, een
werk van vele maanden.
De wasbeurt van een deel van het
stadhuis heeft aangetoond, dat de
methode van verstuiving van water
Willy Walden en Piet Muyselaar in grote verbondenheid
langs de gevel het patina van de sta
nen niet aantast (onder patina ver
staat men de kenmerken van het
oppervlak van oude voorwerpen). Als
eerste resultaat kan worden genoemd
dat de wapenschilden van de herto
gen van Brabant in de gevel, die tot
voor kort door een dikke laag vuil
onzichtbaar waren, weer te voor
schijn zijn gekomen.
Het werk aan het stadhuis vordert
nu in een snel tempo. Het water
loopt vrijwel onafgebroken langs de
gevel van 's ochtends acht tot
's avonds acht. Er moet echter reke
ning mee worden gehouden dat het
water wordt geleverd door de brand-
kranen binnen het stadhuis. Enkels
ervan moeten de gehele dag vrij blij
ven voor noodgevallen en 's nachts
moeten zij alle beschikbaar zijn.
Daarom moet het „douche-appa
raat" elke avond worden opgeborgen.
De schoonmaak wordt ook onderbro
ken op zon- en feestdagen en bij
manifestaties op het marktplein.
Na de natte restauratie van het
stadhuis zal een droge volgen waar
bij vergane stenen zullen worden
vervangen. Men staat echter voor het
altijd moeilijke probleem of de beeld
jes die wegens bouwvalligheid moes
ten worden weggenomen, nu moeten
worden vervangen door vals antiek
of door iets nieuws. Een commissie
van deskundigen is nog bezig zich
daar het hoofd over te breken.
De Brusselse methode heeft reeds
belangstelling gewekt in het bui
tenland en met name in Parijs. Daar
heeft men onlangs gladde gevels van
bepaalde gebouwen, bijv. aan de
Place de la Concorde, schoongemaakt
met zandstralen. Voor meer delicate
monumenten ais bijvoorbeeld de
„Sainte Chapelle" overweegt men nu
de natte Brusselse methode toe te
passen.
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK
Beroepen te St.-Annaland J. C. Stel
wagen te Woudenberg te Arnemul-
den en Eemnes-Bulten G. Veldjesgraaf,
kand. te Ede. Benoemd tot leraar
godsdienstonderwijs aan de openbare
scholen te Wageningen ds. W. J. Gun
ning te Callantsoog. Bedankt voor
Hoorn D. J. Miedema te Dokkum.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Leeuwarden-West (vac.
L. G. Pleljsant) L. H. Kwast te Andljk.
CIIR. GEREF KERKEN
Beroepen te rraneker en te Werken
dam G. Leendertse, kand. te Haarlem.
