Explosie ruimtebom zichtbaar van Nieuw Zeeland tot Hawaii TY-satelliet gelanceerd GROEP PAPOEA'S NAAR INDONESIË Rotterdam - zuid geplaagd door een lawine van diefstalletjes Scherpe reacties van Moskou Storing radioverkeer getest Acht tienen! Hedenavond eerste signalen uit Amerika op Nederlands scherm? Hang- en legkasten WEERBERICHT Studenten aangehouden in Nijmegen HERNIA- RUGPATIËNTEN gearresteerd Reeds vele jongens Voor hard- en zachtboard (9ud teuws Opgericht 1 maart 1860 DINSDAG 10 JULI 1962 No. 30699 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: E A L van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 1 8.25 per kwartaal, f 2.80 per maand, f 0.65 per week Witte Singel 1. Leiden Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 aard Tot op een afstand van 6500 kilometer heeft men gisteren de explosie waargenomen van de Amerikaanse kernbom op ongeveer 600 km hoogte boven het eiland Johnston in de Stille Oceaan. Veel verder spreidde de reactie zich uit. Zowel in westelijke als in communistische kringen heeft men zich aanvankelijk tegen deze proef en volgende proeven van deze aard verzet Vanzelfsprekend was de reactie van Moskou gisteren snel en scherp: „een door de Ameri kaanse atoomhandelaren bedreven misdaad", tegen het voornemen waarvan „de gehele mens heid woedend heeft geprotesteerd". Waarbij Moskou niet vermeldde, dat deze proef een militair experiment betrof, dat nood zakelijk werd na de reeks kernexplosies van Rusland in september van het vorige jaar. stoord, waardoor zij niet meer in de oorspronkelijke toestand zou kunnen worden bestudeerd. Een van de verwachte gevolgen was een vrü ernstige storing in radio, j radar en televisieverkeer, die echter na een uur vrijwel was opgeheven. De Thans is verklaard, dat pas over proef is genomen juist om de mate van deze storingen bij kernbomexplosies ongeveer twee weken het effect van de bom op de Van Allengordel zal kunnen worden vastgesteld. Men venvacht slechts geringe gevolgen, op grote hoogte na te gaan. Men wilde weten of enerzijds de vijand door een dergelijke explosie een „elektronisch rookgordijn" kan leggen, waardoor een onverhoedse raketaanval niet tijdig kan worden waargenomen, en anderzijds of het mogelijk zou zyn zelf door dergelijke explosies de geleidesystemen van naderende vijandelijke raketten in de war te sturen en daardoor een vijandelijke aanval haar doel te laten missen. Rusland vorige herfst het veel ge vaarlijker experiment verricht, een bom van zestig miljoen ton TNT in de atmosfeer te laten ontploffen. Minutenlange gloed De explosie om tien uur gisteroch tend Nederlandse tijd is op vele honderden kilometers afstand gade geslagen door duizenden, die zich op de stranden van Hawaii hadden ver zameld. Men zag daar (waar het op dat ogenblik nacht was) hoe de he mel van horizon tot horizon op lichtte, eerst in een groene flits om daarna rood en vervolgens roze tot wit te worden. De gloed bleef zeven minuten lang waarneembaar. Het licht was zo sterk, dat de sterren niet meer zichtbaar waren. Eenzelf de. hoewel iets zwakker beeld kreeg men in Nieuw-Zeeland. In een groot gebied vielen vrijwel direct alle radioverbindingen uit. Dit was een gevolg van het feit, dat de ionosfeer en hogere luchtlagen gron dig waren verstoord, waardoor het terugkaatsend effect van deze la gen werd opgeheven of zodanig ver wrongen, dat de radiogolven niet regelmatig werden voortgeplant. Zwaarste van V.S. Aamcrikaanse atoomdeskundigen verklaarden, dat vrijwel geen of in het geheel geen radioactieve neer slag te verwachten is, al is dit de zwaarste kernbom geweest, die Ame rika ooit heeft laten exploderen. De kracht werd geschat op enkele mil joenen ton TNT. Overigens heeft Beraad in de Y.V.D. over kandidatuur drs. H. A. Korthals (Van onze parlementaire redacteur) Het hoofdbestuur van de Volks partij voor Vrijheid en Democratie zal zich gaan bezighouden met de problemen, die in de partij zijn ge rezen in verband met het feit dat drs. H. A. Korthals, de tegenwoor dige vice-minister-president, zich niet bereid heeft verklaard een kan didatuur bij de Tweede-Kamerver kiezingen in 1963 in overweging te nemen. Op de alfabetische lijst van voorlopige kandidaten voor de Twee de Kamer kwam zijn naam daarom niet voor. Enige tijd geleden sprak het hoofdbestuur van de V.V.D., de wens uit, dat prof. mr. P. J. Oud weer als lijsttrekker bij de verkie zingen zou optreden. Niet in alle liberale kringen oogstte deze wens instemming. Zo gaf de afdeling Zwol- le-Zwollerkerspel in overweging, dat Srof. Oud zich niet meer herkies- aar zou stellen en drs. Korthals te vragen alsnog een kandidatuur te aanvaarden en tevens als lijstaan voerder op te treden. Onder leiding van het hoofdbe stuur, waarvan prof. Oud zelf nog steeds voorzitter is, zal deze Jcwestie nu worden besproken. die bovendien van tijdelijke zullen blijken te zijn. Twee jaar geleden heeft Amerika reeds een kernproef op grote hoog te genomen, maar toen betrof het een „conventionele" atoombom, die op 300 km hoogte ontplofte. Nu was de hoogte groter en de bom een thermonucleair wapen, dwz. een H- bom, waarvan de stralingseffecten geheel anders zijn. Bovendien was de kracht ditmaal veel groter. De bom werd gelanceerd met een Thor- raket. Van de 157 lanceringen met deze raket zijn er 125 geslaagd. Zij werden ook gebruikt om de Discove- rer-satellieten te lanceren. Torpedering van Genève gevreesd Welingelichte zegslieden in Genève verwachten, dat de proef van giste ren door de Russen gebruikt zal worden als motief om de 17-landen- conferentie inzake de ontwapening, welke volgende week in Geneève wordt heropend, te laten mislukken. In wetenschappelijke kringen heeft men vooral vrees geuit, dat de binnenste Van Allen stralen gor del. die de aarde omringd, door dit kern-experiment zou worden ver- OP EINDLIJST Y De 18-jarige Christiaan Norde V p. uit Hilversum heeft alle eind- S examenrecords geslagen. Hij ij slaagde namelijk gisteren als <j m leerling van het nieuwe lyceum Q, /i te Hilversum voor het eindexa- q men h.b.s.-B met 8 tienen en 'T' wel voor algebra, mechanica, na- ip tuurkunde, scheikunde, biologie, P staathuishoudkunde, Nederlands CTj Y en Duits. Het gemiddelde van de 'O eindexamenvakken, in totaal O dertien, bedroeg in dit geval niet w minder dan 9,6! De jongen is w buitengewoon muzikaal en gaat W in de muziek door. Twee dagen eerder is aan de christelijke h.b.s. „Overvoorde" in Den Haag een 17-jarige leer de ling, Krijn Wit uit Den Haag, Y. geslaagd met vijf tienen, zes ne- g gens en vijf achten. De tienen <j? werden alle verkregen bij het l Y examen in de exacte vakken. 9 Niet eerder slaagde aan de h.b.s. een leerling met zulke fraaie cij- i w fers. De geslaagde gaat aan de ft Technische Hogeschool te Delft (jb studeren. x Zoals bekend, slaagde de vorige Y week in Zaltboinmel een h.b.s.- p leerling met vier tienen, acht J negens en vijf achten. Om 9.33 uur Nederlandse tijd is vanochtend van Cape Canaveral een Telstar-satelliet gelanceerd, die in een baan om de aarde is gekomen tussen de 5700 en 1000 km hoogte. Met behulp van deze satelliet zal men trachten, televisiesignalen van Amerika naar Europa en omgekeerd over te brengen. Vorige week hebben wij uitvoerig over dit project geschreven. Vanavond tussen 22.15 en 22.25 uur zal de VARA-televisie in samenwerking met de BBC trachten, de eerste televisieproef met deze satelliet ook op het Nederlandse TV-scherm te brengen, waarvoor het normale programma wordt gewijzigd. Deze eerste Amerikaanse TV-uitzending naar Europa omvat niet een normaal speelprogramma maar slechts testsignalen. Overigens hangt het nog van verschillende factoren af, of de proef inderdaad op het voorgenomen tijdstip kan doorgaan. Tien miljoen per Telstar De Telstar-satelliet beschrijft een omwenteling om de aarde in 160 mi nuten. De lancering geschiedde met een Thor-Delta-raket. Het ligt in de bedoeling, in de ko mende herfst nog een tweede Tel star satelliet in de ruimte te bren- gen. Iedere Telstar-lancering kost H. JANSE de man, bij wie U het beste slagen kan. KIJKEN IS KOPEN HAARLEMMERSTR. 129, LEIDEN. Telefoon 30553. KOELER De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond meer bewolking met plaatselijk enkele regen- of onweers buien. Zwakke tot matige wind, Rui mend naar zuid tot zuidwest. Koeler. (Opgemaakt te 11.15 uur). STRAND VERWACHTING Zwak onweerfront nadert vanuit Frankrijk. Morgen plaatselijk een bui, maar ook zonnige perioden. Ma tige wind tussen zuid en zuid-oost. Overdag temperaturen tussen 23 en 25 graden na het front 18 tot 20 graden). Zeewater 15 graden. Vooruitzichten: licht onstabiel met kans op een buitje. WATERSTANDEN 11 JULI Zon op: 4.32 uur; onder 20.58 uur. Maan op: 14.34 uur; onder 0.49 uur. Hoogwater te Katwijk te 9.55 en 22.25 uur; laagwater te 5.17 en 17.51 uur. Dit nummei be 'aat alt 14 pagina's naar schatting ruim tien miljoen gul den. De satelliet is bolvormig en heeft een doorsnee van 85 centimeter. Het gewicht bedraagt 76.6 kg. De in strumenten zullen vermoedelijk vier jaar blijven werken. Op den duur is het de bedoeling, stationaire satellieten te lanceren (die boven een gepaalde plaats op aarde blijven ..hangen" doordat hun omlooptijd gelijk is aan de omwen- telingstijd om de eigen as van de aarde) Functionarissen van de lanceerbasis Cape Canaveral deelden drie uur na de lancering mede, dat de „Telstar" in een baan om de aarde is gekomen. Nasleep van rel De Nijmeegse politie is een uitvoe rig onderzoek begonnen naar de wan ordelijkheden, die vorige week in de nacht von zondag op maandag plaats vonden bij een studentenfeest op de Korenmarkt in Nijmegen. Bij die ge legenheid werd de politie bekogeld met stenen en bierflesjes en wer den o.m. slangen van de brandweer doorgesneden. Er zün thans twee Nijmeegse stu denten, 19 en 21 jaar oud, aangc- Op Schiphol onthulde Prins Bernhard gisteren een monu ment ter nagedachtenis van de vroegere directeur van de lucht haven, J. Dellaert. De Prins voor het monument in gesprek met de initiatiefnemer, de gezag voerder J. ten Duis. mevr. Del laert en de beeldhouwer Dick Stins. Vijftien jaar tuchthuis voor Peter Hössl (Van onze correspondent in Bonn) De 21-jarige Münchense moorde naar Peter Hössl, die bekende uit louter schietplezier drie mensen te hebben vermoord, is gisteren tot vijf tien jaar tuchthuis veroordeeld. Vol gens de officier van Justitie, die le venslang eiste, ging het niet aan, Hössl te beschouwen als minderjarige, waardoor hü er met 10 jaar jeugdge vangenis af zou kunnen komen. De officier noemde de 21-jarige jonge man een volledig toerekeningsvat bare misdadiger, wiens pathologische aanleg evenwel weinig hoop op ver betering toeliet. Wel gaf hij toe dat de schietlust van Hössl berustte op een soort s'.ksueel wapenfetisj isme. maar hij achtte toch geen termen aanwezig aan te nemen, dat de jongeman bij de drie zinloze moorden op willekeu rige mensen verminderd toereke ningsvatbaar was geweest. Anders dachten de twee advocaten van Hössl daar over. Zij noemden hun cliënt een jongen in de ontwikkelingsjaren, die een extreem wapenfetisjisme had ontwikkeld door de in de. psychopa thologie bekende „parallellie tussen mannelijkheid en wapens". De raads lieden vonden dat Hössl tijdens de moorden in zekere zin was terug vallen op oerinstincten. waardoor hü met zyn moeizaam verworven wa pens was gaan moorden. Een aan wijzing dat Peter Hössl nog een kind is. zagen zij in het feit dat de 21- jarige nog geen enkele poging had ondernomen met meisjes in contact te treden. Volgens de advocaten zou het nog mogelijk zijn Hössl op te voeden tot een normaal mens met normale emoties, indien de recht bank hem tot jeugdstraf veroordeel de en hem onverwijld liet opnemen in een psychiatrische inrichting. De straf is dus, zoals in de aanvang ge zegd. bepaald op 15 jaar tuchthuis. In de vergadering van de Nieuw-Guinearaad van vandaag zijn stemmen opgegaan om deze maand een Papoea-delegatie naar Indonesië te zenden om het standpunt van de Papoea's aan de Indonesische regering kenbaar te maken. De wens is vervat in een van de vijf moties, die werden ingediend bij de verdere debatten over de politieke ontwikkelingen rond Nieuw-Guinea en waarover waarschijnlijk morgenavond zal worden gestemd. De motie over het zenden van een delegatie is met twee andere le den van de Raad opgesteld door de Papoea bestuursambtenaar N. Tanggahma uit FakFak. die in een toelichting verklaart dat Indonesië thans met vreugde Papoea studen ten uit Nederland ontvangt. „Moeten wij thans niet zo spoe dig mogelijk een officiële delegatie zenden, die het Papoea volk verte genwoordigt?" zo vroeg hij zich af. Voorts zei hij: „Wij moeten daar bij niet als bedelaars handelen, die er om vragen dat onze rechten ge honoreerd zullen worden, maar gaan omdat Indonesië tot vandaag niet heeft willen horen wat door ons is gezegd. De delegatie moet de Indo nesische regering duidelijk maken, wat. in het hart van de meerder heid van de bevolking leeft". houden wegens het plegen van open lijk geweld tegen personen en goede ren en het plegen van verzet tegen de politic. Er zijn nog meer aanhou dingen te verwachten. Beter rusten, beter slapen. 1- en 2-persoons. Bü H. JANSE slaagt U altijd. HAARLEMMERSTR. 129, LEIDEN Telefoon 30553. Trein botst op bus in Perzië: 45 slachtoffers Bü een botsing tussen een trein en een autobus, die zihc gisterochtend op 140 km. ten zuiden van de Perzische hoofdstad Teheran heeft voorgedaan, zijn 45 mensen om het leven gekomen. Er zün dertig gewonden. De autobus zat propvol. Vlak voor het ongeluk had de chauffeur de pas sagiers opgenomen van een andere bus die met pech te kampen had. De chauffeur, die op slag werd ge dood, heeft geprobeerd de bus over de overweg te loodsen vóór de komst van de sneltrein, die van Teheran op weg was naar Mesjed. De schok was zo hevig, dat de bus een tiental me ters naar voren werd geworpen. Drie rijtuigen van de trein sloegen om. De overwegwachter werd gearresteerd. De heer Tanggahma voegde hier aan toe niet te kunnen spreken na mens de gehele bevolking van Nieuw Guinea „omdat er ook anders-den kende groepen zijn". De motie Tanggahma en de vier an dere moties werden vandaag inge diend na 't antwoord in eerste termijn van het gouvernement op de politie ke beschouwingen. De regeringsge machtigde, de heer H. Veldkamp zei, dat de Nederlandse regering en het gouvernement van Nieuw- Guinea „gaarna instemden met het samenstellen van een representatie ve delegatie van West Papoea voor een oriënteringsreis naar Indonesië zodra de omstandigheden dit moge lijk maken". Deze delegatie zou ech ter eerst kunnen vertrekken, „zo dra de agressie wordt gestaakt en gebleken is dat de delegatie in In donesië welkom zal zijn". Andere moties De heer Jouwe diende een motie in, waarin de Nederlandse regering wordt verzocht een of meer Papoea's toe te voegen aan de Nederlandse permanente vertegenwoordiging bij de Verenigde Naties. „Het uitblijven van een eigen af vaardiging van Papoea's wekt wan trouwen bij de Afrikaanse en Aziati sche delegaties", zo zei hij. „Het is voor de Papoea's een kwestie van leven of dood". Twee van de overige moties heb ben betrekking op de volksstemming. De eerste, ingediend door Kaisiepo, wenst, dat het plebisciet waarin het plan-Bunker voorziet, zal worden ge houden in de tijd, dat West. Papoea wordt bestuurd door de Verenigde Naties. De tweede, die afkomstig is van de afgevaardigde van Ajamaroe, D. Deda. zegt slechts, dat het voor gestelde plebisciet ..niet zal mogen plaats vinden ten tijde dat een der bij het geschil betrokken partijen de bestuursmacht in West-Papoea uit oefent". De laatste motie, ingediend door de onderwijzer uit het asmatgebied, D. Walab, verlangt, dat gezien het feit, dat de Nederlandse regering en Indonesië gereed zijn om te onder handelen op basis van het plan- Bunker. Indonesië zijn militaire agressie beëindigd en dat de Indone sische parachutisten zullen worden teruggetrokken. Er zat muziek in het heiwerk, dat Eduard Flipse. dirigent van het Rotterdams Philharmonisch Orkest gisteren verrichtte op 'n terrein aan de Karei Doorman straat in de Maasstad. Hij sloeg de eerste paal voor een nieuw concertgebouw. (Van onze Rotterdamse correspondent) Gedurende de laatste weken zyn In Rotterdam zuid vele jongelui in de leeftyden van 15 tot 20 jaar ge arresteerd. Reeds zouden er vyf- tien zijn opgesloten in het huis van bewaring. Het politie-onderzoek in de zaak tal van jongens worden verdacht van diefstal en inbraak is nog lang niet ten einde. Er wor den nog veel meer arrestaties ver wacht. Tot nu toe hebben de jonge arrestanten in totaal meer dan honderd diefstallen voorname lijk van geld en inbraken be kend. Het dossier, dat de recherche van het politiebureau aan het Sandelingplein er over aanlegt, groeit met het uur. De eerste aanhoudingen werden ver richt na een inbraak bij een glas- handel in Roterdam-zuid. De po litie had niet kunnen verwachten dat het zo'n grote sneeuwbal zou worden. In één straat werden bijna huis aan huis jongens weggehaald. Voor zover men tot op heden heeft kunnen nagaan, zijn sommige kna pen reeds drie jaar geleden met hun kwalijke praktijken begonnen. Zij stalen geld uit kleedlokalen in fabrieken, op kantoren, op sport terreinen. uit badhokjes van zwem baden. Zij braken in. Er werden bromfietsen ontvreemd. De buit was vaak niet gering, maar er is van het gestolen geld niets achter haald. Het werd opgemaakt aan cafébezoek, bioscopen e.d. Veelal trachtten de jongens met hun (ge- J stolen) geld meisjes te imponeren De arrestanten komen uit allerlei I milieus. Er zün ook scholieren bij.1 Op maat en aan de plaats. U slaagt als U naar II. JANSE gaat. HAARLEMMERSTR. 129. LEIDEN. Telefoon 30553. Sommige jongens, die drie jaar geleden reeds bezig waren met ste len. waren toen niet ouder dan twaalf, dertien jaar. Er kan hier niet direct van een ben- de worden gesproken. Meestal wer- (I den er groepjes gevormd, maar vele 4 knapéh maakten deel uit van meer dan één groep, waardoor er con tactpunten waren. Daardoor kon de lawine loskomen. Uit het Leidsch Dagblad van Y 11 Julij 1862: J TJit Amerika meldt men, f dat de planters in Texas hun 4 koopwaar, zooals z\j het noe- 4 men, n.l. hun katoen en hun 4 negers verbranden. De negers worden met de katoen in de gebouwen opgesloten en in orand gestoken. Nog steeds echter komen bü de po litie aangiften binnen van dief stallen. die op ongeveer dezelfde wijze worden gepleegd. Wel een be wijs. dat de plaag nog niet hele maal is uitgeroeid. Het onderzoek wordt dan ook intensief voortgezet De verwachting is echter, dat men de komende week de voorlopige balans kan gaan opmaken. 4 Een Fransche zangvereeni- 4 ging wilde te Mamberg een 4 uitvoering geven doch dit werd door de politie gewei- k gerd en ivel op grond dat men hare taal niet verstond en zij i dan wel wat onbetamelijks kon ten gehore brengen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 1