Algerije's triomfdag door
tweedracht overschaduwd
Soekarno zal „spoedig"
een beslissing nemen
Soblen in een Engels
hospitaal, 11a mislukte
poging tot zelfmoord
KORTHALS NIET
OP V.V.D.-LIJST
TWEE PRINSESSEN
NAAR DE WEST
Putsch-poging bedreigt eenheid
Stafchef en medewerkers
uit hun functies ontzet
WEERBERICHT
Bestudeerd
Russische
kunstmaan
gelanceerd
(§nc/
teams
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 2 JULI 1962
No. 30692
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur; E. A E van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
l 8.25 per kwartaal, f 2.80 per maand, f 0.65 per week.
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507
(Van onze reisredacteur), W. L. Brugsma)
Het referendum over Algerije's onafhankelijkheid is gisteren
rustig verlopen. Incidenten hebben zich niet voorgedaan en de
Europeanen hebben, gezien de talrijke afwezigen, in groter aantal
gestemd dan algemeen was verwacht. Ofschoon de definitieve
uitslag vermoedelijk pas vanavond bekend zal worden, mag aan
genomen worden, dat tegen de honderd procent van het aantal
uitgebrachte stemmen „ja" is geweest.
Maar over de triomfdag van gisteren voor de Algerijnse
revolutie is intussen een sombere schaduw gevallen. Terwijl de
mohammedanen in de kasjba van Algiers in de andere steden, in
de vlakten en op de bergen schapen aan Allah offerden en uit
gelaten feest vierden, openbaarde zich een onherstelbare breuk in
de leiding van het F.L.N.: aan de ene kant het overgrote deel der
minister onder leiding van premier Ben Khedda, aan de andere
kant vice-premier Ben Bella en de generale staf van het A.L.N.,
het nationale bevrijdingsleger, die een poging tot een staatsgreep
ondernamen, welke evenwel in de kiem kon worden gesmoord.
ervan mag niet worden onderschat.
Gisteren al begon in het feestvieren
de Algiers een zuivering van het
F.L.N. Meer dan 200 aanhangers van
Ben Bella werden in hechtenis ge
nomen. Het is zeer wel mogelijk dat
in andere ..wilaya's" (militaire depar
tementen van het A.L.N.), waar de
,,Benbelisten" de overhand hebben,
Ben Khedda zullen worden genomen.
Het Algerijnse volk. dat het referen
dum vierde indachtig de slagzin van
de revolutie ..er is maar één enkele
held: het volk", en de lagere man
schappen van het A.L.N. reageerden
gisteren nog nauwelijks op de breuk,
maar zij zullen de komende dagen
met de gevolgen worden geconfron
teerd.
Ben Bella thans
in tie Libische
hoofdstad Tripolis
De breuk kwam aan het licht, toen
de Voorlopige Algerijnse regering
zaterdagavond besloot de generale
staf van het bevrijdingsleger uit zijn
functies te ontzetten. De stafchef,
Boe Madian, en twee andere staf
officieren, majoor Medjili en majoor
Sliman, zijn gedegradeerd omdat zij
het leger „voor hun eigen kwade en
vergeefse ondernemingen wilden ge
bruiken". Aan alle officieren en sol
daten is verboden bevelen van de drie
ex-officieren uit te voeren. Volgens
geruchten zou Ben Bella vorige week
woensdag halsoverkop uit Tunis naar
de Libische hoofdstad Tripolis zijn
gevlogen om aan Arrestatie te ont
komen. Gisteren gaf de generale staf
in Tunis een communiqué uit, waarin
de beslissing van Ben Khedda's
regering „illegaal" werd genoemd.
En van zijn kant liet Ben Bella uit
Tripolis weten, dat deze „illegale
beslissing slechts door een groep
ministers was genomen" en dat die
de gevolgen zou moeten dragen van
de ernstige consequenties van hun
optreden
Het is te vroeg om te zeggen, dat
uit deze breuk een Algerijnse burger
oorlog zal uitvloeien, maar de ernst
KOUD WEER
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond: half tot zwaar be
wolkt met plaatselijk enkele buien.
Matige tot krachtige noordweste
lijke wind. Koud weer.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
STRANDVERWACHTING
gDe depressie bij de Noorse kust
voert ook morgen met een vrij krach
tige noord-westenwind nog te koude
lucht aan. Kans op een bui. Nog wei
nig opklaringen. Overdag 14-16 gra
den. Zeewater 15 graden. Vooruit
zichten: voorlopig nog te koud en
daardoor ongunstig strandweer.
3 JULI
Zon op: 04.25 uur. onder: 21.02
uur. Maan op: 05.56, onder: 22.01
uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.57 en
16.28 uur. Laagwater te en 12.07
uur.
Dit Qummer bestaat uit 14 pagina's
Een beeld van de stemming
voor het refendum inzake de
zelfstandigheid van Algerije.
Een Europese vrouw brengt
haar stem uit in Algiersterwijl
twee Mohammedaanse vrouwen
op haar beurt wachten.
Wat is de werkelijke oorzaak van
het conflict tussen dc „broeders" van
het F.L.N.? Dit is geen ideologische
kwestie, maar een verschil van per
soonlijkheden en van methodes. Ben
Bella was voor zijn arrestatie door
de Fransen, vijf jaar geleden, de top
leider van het F.L.N. Toen hij, de
onvervalste, harde revolutionair, na
het akkoord van Evian de gevangenis
verliet, vond hij zijn vroegere kame
raden van de voorlopige Algerijnse
regering terug als mensen, aan wie
de moeilijkheden en compromissen
van de internationale politiek niet
ongemerkt voorbij waren gegaan: de
revolutionairen waren geëvolueerd
tot verantwoordelijke ministers.
Tegen ieder compromis, dat zij met
de Fransen gesloten hebben, van de
overeenkomst van Evian zelf tot de
onderhandelingen met de O.A.S. in
Algiers en Oran, heeft de compromis
loze Ben Bella verzet aangetekend.
Waarschijnlijk hebben persoonlijke
ambities ook een rol gespeeld. Ben
Bella voelde zich geruggesteund door
een aantal officieren van het bevrij
dingsleger in Algerije en Tunesië, die
bezwaren hadden tegen de voorlopige
regering in Tunis.
De wrijving tussen een strijdende
ondergrondse en een regering-in-
ballingschap is geen nieuw verschijn
sel. In elk geval heeft Ben Bella ge
profiteerd van het gevoel van die
officieren, dat alleen de ministers die
gevangen hadden gezeten schone
handen hadden. (In de gevangenis
krijgt men. politiek gesproken, nu
eenmaal geen vuile handent. Ben
Bella werd gesteund door zijn collega
Mohammed Khider, die onlangs al
probeerde af te treden, en door twee
andere ministers, die de grote sprong
nog niet hebben durven nemen
Mohammed Said en Rafah Bitat.
Ben Khedda's voorlopige regering,
die zeker niet uit principeloosheid,
maar uit zin voor de noodzaak het
lijden der Algerijnen te beperken
compromissen met de Fransen heeft
gesloten, is nu de frontale aanval
tegen Ben Bella en zijn militaire
aanhangers begonnen. Dat zulks aan
de vooravond van het referendum is
gebeurd, wijst erop dat de toestand
uiterst kritiek was. De gedegradeer
de militairen wilden met behulp van
hun troepen een greep naar de macht
doen ten behoeve van Ben Bella, die
al uit Tunis naar Tripolis was ver
dwenen.
9 Slot pag. 2
TUC bevreesd
voor vasteland
(Van onze Londense correspondent)
Het Britse verbond van vakvereni
gingen, het Trade Union Congress
(TUC) heeft als zyn mening uitge
sproken, dat het verdrag van Rome
(voor de Euromarkt) zodanig dient
te worden gewijzigd, dat de afzon
derlijke Euromarkt-landen verant
woordelijk dienen te zijn voor hand
having van volledige werkgelegen
heid. De Britse vakbeweging, die het
binnenstromen in Engeland van ar
beiders van het Europese continent
vree3t, zegt dat het Verdrag van
Rome wat de kwestie van de beweeg
lijkheid van arbeidskrachten betreft,
verkeerd is.
Het is beter om in door werkloos
heid getroffen gebieden nieuwe in
dustrieën te stichten dan de arbei
ders naar elders te laten vertrekken.
Het vakverbond vreest ook, dat, in
dien Engeland lid wordt van de EEG,
arbeiders van het Europese vasteland
in Engeland de voorrang zullen krij
gen boven die uit het Britse Geme
nebest.
Voor Tiveede Kamerverkiezing
Op de alfabetische lijst van werd, bWx ook niet bereid. Zijn col-
\t \j ta 1lega, drs. E. G. Stykel, komt wel o_p
voorlopige V.V.D.-kandidaten
voor de Tweeede Kamerverkie
zingen van het volgend jaar,
komt de naam van de vice-
minister-president en minister
van Verkeer en Waterstaat,
drs. H. A. Korthals, niet voor.
Drs. Korthals, die na de bevrijding
een prominente plaats in de Neder
landse liberale wereld innam en voor
zijn ministerschap vanaf 1945 Kamer
lid was, is wel voorlopig kandidaat
gesteld, maar heeft zich blijkens een
aantekening op de lijst „niet bereid
verklaard de kandidatuur in over
weging te nemen." De reden van de
weigering, politiek of persoonlijk, is
niet vermeld.
Op d( I jst komen evenmin voor de
namen van de zittende leden F. den
Hartog, landbouwspecialist en lid
sinds 1946, mr. H. F. van Leeuwen,
financieel expert en lid sinds 1952 en
G. Ritmeester, oud-burgemeester van
Den Helder en lid sinds 1948. Zij
trekken zich terug.
Staatssecretaris dr. H. A. van
Houten, die wel kandidaat gesteld
Minimumsiielheden
autowegen in studie
Naar aanleiding van het geboekte
succes met maximumsnelheden, werd
bepaalde drukte op autowegen, werd
tijdens de jaarvergadering van de
ANWB gevraagd of ook minimum
snelheden zullen kunnen worden in
gesteld. Men vermoedt namelijk, dat
langzaam rijdend, bijvoorbeeld toe
ristisch, verkeer op autowegen een
bron van gevaren kan zijn. Van ach
ter de bestuurstafel werd van zeer
bevoegde zijde meegedeeld, dat deze
kwestie in studie is. Langs statisti
sche weg wordt nagegaan, welke on
gelukken op de weg in relatie staan
tot te langzaam rijden. Indien mocht
blijken, dat langzaam rijden in snel
verkeer inderdaad gevaarlijk is, dan
zullen naast maximumsnelheden ook
minimumsnelheden moeten worden
ingesteld.
President Soekarno zal in de kortst mogelijke tijd beslissen of
het wel of niet wenselijk is de besprekingen met de Nederlanders
te hervatten.
Hij zei dat in een toespraak tot een massabijeenkomst in
Djakarta ter gelegenheid van de jaarlijkse „dag van de politie".
spreking van een half uur in het
presidentiële paleis in Djakarta, zei
minister Soebandrio tot verslagge
vers: „De president is van mening,
dat de inhoud van de boodschap dich
ter bij datgene komt, wat Indonesië
als voorwaarde voor het beginnen van
besprekingen stelt".
Soekarno zfei, dat voortgegaan
dient te worden met uitvoering van
het bevel tot „bevrijding van West-
Irian" en „dat dit gebied onder In
donesië zal terugkeren alvorens de
eerste haan kraait in 1963. Als het
vraagstuk niet spoedig zal worden
opgelost, zal Indonesië zich geplaatst
zien voor vele voortdurende moei
lijkheden. Daarom moet dit gebied
tot de Republiek terugkeren".
De kwestie West-Irian behoort het
eerst te worden opgelost, omdat zij
op het ogenblik het grootste gevaar
betekent in de strijd voor de vol
tooiing van de Indonesische revolu
tie", riep Soekarno uit.
Zijn minister van Buitenlandse
Zaken. dr. Soebandrio heeft als het
ware in aansluiting daarop ver
klaard, dat de jongste boodschap van
de waarnemend secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, Oe Thant,
aan president Soekarno zorgvuldig
zal worden bestudeerd. Na een be-
Soebandrio heeft zaterdag ook een
onderhoud van drie kwartier gehad
met de Amerikaanse ambassadeur
Howard Jones. Veel werd er over dit
gesprek niet losgelaten, maar Jones
zei na afloop: „Ik heb moed gevat
door het gesprek, dat ik met de mi
nister gehad heb. Ik ben erg tevre
den met de laatste ontwikkelingen."
Australië
Inmiddels is de Australische mi
nister van Buitenlandse Zaken, Sir
Garfield Barwick, die een reis van
vijf weken door Aziatische landen
maakt, in Djakarta aangekomen.
Men verwacht, dat hij uitgebreide be
sprekingen zal voeren met Soekarno
en Soebandrio. Na aankomst gaf hij
onmiddellijk uiting aan zijn „ern
stige" bezorgdheid over de gevaren
voor de internationale vrede, die uit
de toestand in Nieuw-Guinea voort
vloeien".
Het lid van de Nieuw-Guinearaad
Abdoellah Arfan (van de Radja
Ampat) heeft gisteren bekendge
maakt, dat een deel van de Papoea-
bevolking een beroep op president
Soekarno heeft gedaan zijn militaire
actie tegen Nederlands Nieuw-Gui
nea te beëindigen. Arfan zei, dat dit
beroep verzonden was voor de jongste
parachutist-enlandingen.
Op Nieuw-Guinea
De Nederlandse patrouilles hebben
tot dusver nog geen contact kunnen
maken met de Indonesische parachu
tisten die vorige week donderdagmid
dag ten noorden van Kaimana zijn
geland. Wel is een aantal uitrustings
stukken in de omgeving aangetrof
fen.
In het communiqué van vandaag
wordt over de actie in het gebied van
Kaimana niets meegedeeld.
Wel is er een nieuwe vuurgevecht
met parachutisten geweest in de om
geving van Merauke. Voorts wordt
gewag gemaakt van intensivering van
de acties tegen de parachutisten in
de Vogelkop. Nabij Merauke opende
een Nederlandse patrouille gisteren
het vuur op een groep para's, van
wie er een gesneuveld is. Later werd
zijn stoffelijk overschot gevonden.
de lijst voor evenals minister mr. E.
H. Toxopeus. Minister ir. S. H. Visser
werd niet gekandideerd.
Het hoofdbestuur van de VVD
heeft de wens^uitgesproken, dat prof
Oud weer als lijstaanvoerder op
treedt. Dit vindt niet overal weer
klank.
(Van onze Londense correspondent)
De naar Israël gevluchte spion Ro
bert Soblen. een 62-jarige psychiater
die in de Verenigde Staten tot le
venslang is veroordeeld wegens spio
nage voor de Sowjet-Unie, heeft gis
teren getracht de hand aan zichzelf
te slaan in de Boeing-707 van de El
Al, welke in Londen een tussenlan
ding zou maken. Hij bracht zichzelf
met een tafelmes, dat hij tijdens het
diner kreeg, verwondingen toe aan de
polsen en in de maagstreek. Hoewel
de Britse regering hem niet tot En
geland wilde toelaten, moest hij we
gens zijn toestand in een ziekenhuis
worden opgenomen. Hij werd naar
het Hillingdon-hospital in Middlesex
vervoerd, waar hem een bloedtrans
fusie werd gegeven. Hij wordt door
politie bewaakt.
Vanochtend was zijn ernstige con
ditie niet verbeterd. Hij deed zijn
zelfmoordpoging een half uur voor de
landing in Londen. Een dokter, die
de Israëlische regering had meege
stuurd, ontdekte dat er bloed uit zijn
dekens siepelde en greep onmiddel
lijk in. Zodra hij weer voldoende op
krachten is. zal Soblen naar de Ver
enigde Staten worden overgebracht.
De afdeling Zwolle-Zwollerkarspel
heeft zich tenminste met een rond
schrijven tot de afdelingen gewend,
waarin gezegd wordt dat de lande
lijke partijpolitiek blijkens de uitslag
van de jongste verkiezingen heeft
gefaald en dat het nodig is de een
heid van opvatting in de partijleiding
te herstellen. Twee maatregelen zou
den daartoe volgens deze afdeling
bijdragen:
a. het zich niet meer herkiesbaar
stellen van prof. Oud;
b. en het alsnog bereid vinden van
drs. Korthals de kandidatuur te
aanvaarden en als lijstaanvoerder
op te treden.
Israël had Soblen gedeporteerd, om
dat hij het land met een vals pas
poort was binnengekomen. Soblen
mocht tijdens het aanhangig maken
van hoger beroep tegen borgstelling
van 100.000 dollar de gevangenis ver
laten. Het hoger beroep mislukte.
Toen hij zich woensdag weer moest
melden dook hij in Tel Aviv op.
De Prinsessen Irene en Margriet
zijn vanmorgen om half elf naar
de West vertrokken. Uitgeleide ge
daan door Koningin Juliana en Prin
ses Beatrix begaven zij zich aan
boord van de DC-8 „Daniël Beroulli"
met bestemming New York. Daar
zullen zij overstappen naar Parama
ribo. Morgen worden zij op het vlieg
veld Zanderij in Suriname verwacht.
Het is het eerste bezoek dat deze bei
de Prinsessen aan Suriname en
daarna aan de Antillen zullen bren
gen. Op 17 juli gaan zij naar de An
tillen.
Suriname is inmiddels gereed om
de Prinsessen te ontvangen. Genera
le repetities zijn gehouden, duizen
den lampjes voor de illuminatie zijn
aangebracht, in de straten versche
nen de oranjekleurige proclamaties
van de wnd. gouverneur in verband
met het komend bezoek en de dag
bladen drukten foto's af van het Ko
ninklijk Huis. Vele zaken in Para
maribo gaven gevolg aan de oproep
van de Kamer van Koophandel om
hun etalages en hun panden feeste
lijk te versieren.
Ook de particulieren zijn met hun
voorbereidingen klaar. Nieuwe vlag
gen. de Nederlandse en Surinaamse,
werden aangeschaft. De dames, die
straks tot de gelukkigen zullen beho
ren om aan de beide Prinsessen te
worden voorgesteld, schaften nieuwe
avondtoiletten aan. In het dorpje
Wageningen te midden van de rijst-
polders is het echter niet zo eenvou
dig om aan een nieuw hoedje te ko
men. de Chinese winkeliers
verkopen daar deze hoofddeksels niet.
Zo ontstond er een levendige handel
in dameshoedjes, die straks gedragen
zullen moeten worden bij het ont
vangst in Hotel „De Wereld". Het
protocol stelt nu eenmaal zijn eisen.
Suriname is gereed om de beide
Prinsessen een warm welkom toe te
roepen. De voorbereidingen zijn ach
ter de rug. Het programma werd tot
in details nagegaan. Men hoopt
slechts dat de regen geen spelbreker
zal zijn.
Cliurcliill zat al
weer op een stoel
naast zijn bed
(Van onze Londense correspondent)'
Sir Winston Churchill is gedurende
het weekeinde goed vooruitgegaan.
Hij had van zaterdag op zondag op
nieuw een goede nacht. Toen Lady
Churchill zondag het ziekenhuis
glimlachend verliet, zei zij, dat Sir
Winston, die de dag tevoren nog wat
suf was als gevolg van de operatie,
zondag heel veel beter was. Gister
avond heeft hij zelfs al enige tijd op
een stoel naast zijn bed gezeten.
Een muziekkorps van het leger des
Heils speelde zondag, om Sir Winston
wat afleiding te bezorgen, in de na
bijheid van het ziekenhuis. Hij stelde
deze geste zeer op prijs. De snelle
verbetering van Churchills toestand
na de operatie was voor het zieken
huispersoneel een verrassing. Het
klinkt in elk geval geruststellend, dat
Sir Winstons menu uit kip, cham
pagne. aardbeien, ijs, koffie en zijn
geliefde cognac bestond. Churchills
lijfarts Lord Moran verklaarde, dat
alles tot nu toe bevredigend is ver
lopen. Koningin Elisabeth en Prins
Philip, die een bezoek brachten aan
Edinburgh, woonden daar zondag
ochtend een kerkdienst bij; er werd
speciaal gebeden voor Sir Winstons
herstel.
Trein stopt voor
spelende kinderen
Ter hoogte van de Bovenste
Molen in Venlo kreeg zaterdag
middag een internationale trein
uit Duitsland oponthoud, door
dat drie kleine kinderen tussen
de rails aan het spelen waren.
Gelukkig had de trein geen
bijzonder grot esnelheid. omdat
het station Venlo in zicht was.
Daarbij kwam nog het feit, dat
de Duitse treinbestuurder bij
zonder waakzaam was. In de
verte zag hij reeds de spelende
kinderen.
De signalen, die hij gaf, wer
den door de in het spel verdiep
te kinderen niet opgemerkt. Hij
nam toen het zekere voor het
onzekere en bracht de trein tot
stilstand. Pas toen de machinist
uitstapte en naar de kinderen
toeliep, stapten zij tussen de rails
vandaan en renden weg. Met
enige vertraging bereikte de
i trein Venlo.
Twee chauffeurs en een kind
zijn gedood en acht personen ge
wond bij een autobotsing, welke
gisteren op de Rijksweg Tilburg
Eindhoven plaats vond nabij
Moergestel. De wrakken van de
wagens, die tijdens een verkeerde
inhaalmanoeuvre frontaal tegen
elkaar botsten.
De Indonesiërs trokken zich terug
met achterlating van enkele uitrus
tingsstukken. De hier gelande para's
verwijderden zich steeds verder van
Merauke. Zij worden hierbij ernstig
gehinderd door het feit. dat als ge
volg van de late inzet van de droge
tyd nog grote gebieden onder water
staan, hetgeen hun bewegingen aan
zienlijk bemoeilijkt.
Officiële cijfers over het aantal
thans op Nieuw-Guinea aanwezige
parachutisten zijn niet beschikbaar i
maar aangenomen wordt dat dit ge
tal tussen de 300 en de 550 ligt.
De Sowjet-Unie heeft zaterdag op-
nieuw een kunstmaan gelanceerd.
Deze kunstmaan, de kosmos VI, is in
haar baan om de aarde terecht geko
men.
Zij. is uitgerust met instrumenten
voor onderzoek van de kosmische
ruimte. Zy is voorzien van radio-
apparaten voor metingen op verre
afstand, en voor het meten van haar
baan. De werkelijke baan wijkt wei
nig van de berekende baan af. De
kunstmaan draait in 90.6 minuten
om de aarde, de kleinste hoogte is
274 en de grootste 360 kilometer. Uit
de ontvangen radio-seinen blijkt dat
alle instrumenten aan boord nor
maal werken.
Uit het Leidsch Dagblad van
3 Julij 1862:
Het Prov. Gerechtshof v.
Overijssel heeft Hermina
Meyer schuldig verklaard aan
diefstal van een bord zuur
kool en een stukje spek en
haar veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van één jaar.
HJC.H. Prinses Frederik
der Nederlanden heeft aan
de commissie van het gesticht
de Voorzienigheid te Leiden
een geschenk doen toekomen
ten behoeve der loterij tot
ondersteuning van de ver
pleegd wordende kinderen.