Zo kwam Leiden uit de bussen
Politieke „deining"
in de Sleutelstad
Nieuwe gezichten in Leidse raad
20
15
46 46 4 6 4 8 4 9 50 52 53 54 56 58 58 59 6Z 62
K5RKRSKR5K5RKS-R
De Leidse raad in zijn
nieuwe samenstelling
Negen
raadsleden keren niet
meer terug
Resultaat verkiezingen
werd besproken
Kleine rechtse meerderheid
in Leidse raad
noem een sanaan
bij zijn naam
40
35
30
25
10
0
PvdA
IPP
0T. CHR.
KVP
'CPN
vv
D
1
'P
SP
i
15
20457
39.1
8
11381
21.7
7
9715
18.6
4
5177
9.9
1
2252
4.3
603
1.1
95
0.2
2
2644
5.1
37
52324
100,0
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 1 juni 1962
Tweede blad no. 30667
Wanneer straks de raad dinsdag 4 september a.s. in zijn
woensdag gekozen samenstelling bijeenkomt, keren daarin 9 leden
niet terug. Van de PvdA-fractie zijn dit de beide wethouders, de
heren J. C. van Schaik en A. J. Jongeleen, en mej. A. C. Bekker.
De Prot. Chr. groep zal het in de nieuwe zittingsperiode moeten
stellen zonder de heer J. van Iterson en mevr. I. Geelkerken
Brusse, terwijl de KVP-fractie de heren H. M. J. W. J. Kortmann
en M. B. van der Klugt uit haar midden ziet verdwijnen. Nu de
V.V.D. en de C.P.N. het in de nieuwe raad met één man, resp.
vrouw minder moeten doen. keren ook ir J. J. G. van Hoek (VVD)
en mevrouw J. M. van der BlomVijlbrief (CPN) niet in de raad
terug.
Naast deze „uittocht" is er ook
een „intocht" van nieuwe leden. De
fractie van de PvdA neemt daarvan
het grootste deel voor haar rekening.
Niet minder dan vier nieuwe leden,
t.w. de heren M. L. Kuyt, J. van
Baaren, L. Molle en A. Versnel, ma
ken straks deel van de fractie uit.
De heer Kuyt (41 jaar), die aan de
Leidse Universiteit rechten studeer
de, is sinds enige jaren werkzaam
aan het ministerie van Defensie. Hy
staat niet geheel en al vreemd tegen
over de politiek. Gedurende enkele
jaren was hij voorzitter van een
Leidse afdeling van de PvdA en
maakte in die kwaliteit ook deel uit
van het federatiebestuur Een derge
lijke politieke scholing ontving ook
de heer Van Baaren (38 jaar), die
het secretariaat van de afdeling
Zuid-West behartigt en zitting heeft
in het federatiebestuur-Leiden. Se
dert 1951 is hij thans in de rang
van hoofdemployé eerste klasse
werkzaam bij de hoofddirectie Poste
rijen van de Centrale Directie van de
PTT te Den Haag. De heer Molle
(35 jaar) is als secretaris verbonden
aan het Technicum der Leidse On
derwijsinstellingen en bekleedt even
eens enkele functies in het partij
apparaat van de PvdA. Voorts is hij
voorzitter van de Katholieke Werk
gemeenschap van de partij en o.a.
secretaris van de Leidse Bond van
Speeltuinverenigingen. De heer Ver
snel (38 jaar) doet als vijftiende lid
zijn intrede in de fractie van de
PvdA. Hij is hervormd, genoot een
chemische opleiding en is thans ver
bonden aan het Rykszuivelstation
alhier.
De heer J. C. Elsgeest (59 jaar)
keert met september in een voor hem
bekende omgeving terug Reeds van
1949 tot 1953 maakte hij deel uit van
de Prot. Chr.-raadsfractie. De heer
Elsgeest, die een vooraanstaande
functie in het verzekeringsbedrijf be
kleedt, doch 1 november met pen
sioen zal gaan, heeft in de loop der
jaren zitting gehad in vele commis
sies en verenigingen. Thans is hij
nog voorzitter van het bestuur van
„Coninckshof, lid van het dagelijkse
bestuur van de Commissie van sa
menwerking voor bijzondere noden
en lid van enkele diaconale commis
sies. Reeds tijdens zijn vorige zit-
stelling voor financiële vraagstukken
aan de dag, terwijl zijn interesse te-
tingsperiode legde hij grote belang-
vens is gericht op de leniging van
sociale en maatschappelijke noden.
Ook de KVP-fractie krijgt enkele
nieuwe gezichten in haar midden.
Het zijn de heren S. W. C. van Eg-
mond «31 jaar) en M. G. J. Ham
(47 jaar). De heer Van Egmond, die
zijn studie acht jaar in verband met
ziekte moest onderbreken, volgt thans
aan de Leidse Universiteit colleges
in de wis- en natuurkunde. Hij is
bestuurslid van de R.-K Studenten
vereniging Sanctus August inus en
van de Philosophische faculteit der
Leidse studenten (omvattende alle
studierichtingen in de exacte weten
schappen). De heer Ham is hier ter
stede hoofdcontroleur van 's Rijks
Belastingen en een bekende figuur in
r.-k. verenigingsleven. Hij is voorz.
van de subgroep Belastingen van de
Alg. R.-K. Ambtenarenver., lid van
het afdelingsbestuur van de ARKA,
voor welke organisatie hij ook zitting
heeft in de Raad voor maatschappe
lijk en cultureel overleg.
Advertentie
Zoekt U een
GOUDEN RING
voor een dame of heer,
d. WATER. Haarl.straat 207
heeft het.
Ook ln briljanten ringen.
Ruime keuze in alle prijzen.
Met de heren P. van Es (37 jaar)
en E. R. Frans doet ook de PSP
haar intrede in de Leidse raad. Sinds
1948 is de heer Van Es als ambte
naar werkzaam bij de technische
dienst van de PTT te Leiden.
De heer Frans (32 jaar) is sedert
1 april 1954 als administratief amb
tenaar verbonden aan de Leidse Uni
versiteit.
Het was woensdagavond stil in de straten van Leiden. Bijna iedereen zat
thuis, al of niet gekluisterd aan de radio of de beeldbuis, waardoor de uit
slagen van de gemeenteraadsverkiezingen de huiskamers werden ingestrooid.
De echte politiek-geïnteresseerden en het waren er weer velen ditmaal
waren naar de tevoren vastgestelde plaatsen gekomen om gezamenlijk de
verkiezingsresultaten te verwerken.
Zo kwamen de leden van de afde- gesteld. De minder gunstige resul-
ling Leiden van de VVD bijeen in i taten, die de liberalen in Nederland
„Het Gulden Vlies." In de hoek van boekten weerhield de ruim dertig
een zaal stond een radio-toestel op- j aanwezigen er niet van het verloop
van de verkiezingen met de grootste
I belangstelling te volgen en te be
spreken. De verliezen werden niet
„goedgepraat" en de winsten van
andere partijen niet gekleineerd.
Zoals gewoonlijk hadden de leden
van de afdeling Leiden van de Par
tij van de Arbeid hun tenten opge
slagen in gebouw 't Centrum aan de
Hooigracht. Er stonden twee televi-
De door de lijstaanvoerder van de Partij van de Arbeid tydens een ver- sie-toestellen. Op de schermen ervan
kiezingsredevocring uitgesproken verwachting, dat de Leidse Gemeenteraad verschenen voortdurend de resulta-
na de woensdag j.l. gehouden stembusstrijd voor het eerst in de geschiedenis ten van allerlei plaatsen in Neder-
een linkse meerderheid zou vertonen, is niet in vervulling gegaan, maar het j la^°-
dient te worden toegeven, dat het weinig heeft eescheeht. vePkTeeSSthwanTet'TSLche
Beschikten in de thans zittende raad de P.v.d.A. en de C.P.N. tezamen Dagblad binnengebracht met de re-
over 16 zetels tegen de K.V.P. Prot. Chr. groep en de V.V.D. over 21 zetels, sultaten van de verkiezingen in de
thans is de verhouding tussen links en rechts 18 tegen 19 geworden doordat Sleutelstad. Direct hierna nam de
de P.v.d.A. 1 zetel won, de Communisten er 1 verloren en de Pac. Soc. Partij j heer C. J. Piena, lijsttrekker van de
met 2 zetels uit de bus kwam, terwijl de Prot. Chr. en de V.V.D. elk één !o*"'A
zetel verloren.
niek niet voldoende beheersen om
Voor hen, die de verkiezingstech-
zich een beeld te kunnen vormen van
de wijze waarop de zetelverdeling tot
stand kwam, moge hieronder een
korte toelichting volgen-
Er werden in Leiden uitgebracht
52.324 geldige stemmen, te verdelen
over 37 zetels. De kiesdeler bedroeg
derhalve 52.324 37 1414 6/37.
Deze kiesdeler, gedeeld op de to
talen van iedere lijst, gaf in eerste
instantie het volgende resultaat:
P.v.d.A. 20.457 st. kiesdeler 15 z.
K.V.P. 11.381 8
Pr. Chr. 9.715 6
V.VD. 5.177 3
Comm. 2.253 1
S.G.P. 603 0
Rad. Dem. 95 =0
Pac. Soc. 2.644 1
Totaal 34 z.
Er bleven dus nog 3 restzetels te
verdelen.
Op grond van de berekening, waar
bij aan iedere partij één zetel meer
zou worden toegekend dan zij in eer
ste instantie hadden verkregen, kwa
men daarvoor in aanmerking de Prot.
Chr. Groep met een gemiddelde van
9.715 7 1.388, de Pac. Soc. Partij
met een gemiddelde van 2.644 2
1.322 en de VVD met een gemiddelde
van 5.177 4 1.294.
Zodat de uiteindelijke zeteltoewij
zing er als volgt uitzag:
P.v.d.A15 zetels (thans 14)
K.V.P8 8)
Prot. Chr7 8)
V.V.D4 5)
Comm. 1 2)
Pac. Soc2 0)
Totaal 37 zetels
Dezelfde berekening, toegepast op
de andere partijen, gaf het volgende
resultaat te zien:
P.v.d.A. (bij 16 zetels) gemidd. 1278
K.V.P. «bij 9 zetels) gemidd. 1264
Commm. (bij 2 zetels) gemidd. 1126.
De S.G.P. met in totaal 603 stem
men en de Rad. Dem. Partij met 95
stemmen kwamen er in het geheel
niet aan te pas.
Hoe de samenstelling van het toe
komstige college van Burgemeester
en Wethouders zal zijn is uiteraard
een kwestie van onderling overleg
tussen de verschillende politieke groe
peringen.
Gezien de uitslag van de electorele
strijd lijkt de verwachting gerecht
vaardigd, dat zij, politiek gesproken,
niet zal afwijken van die van het
huidige college, te weten twee wet
houders van de PvdA, één van de
KVP, één van de Prot. Chr. Groep en
één van de VVD.
Bekend is, dat de beide wethouders
van de PvdA, de heren Van Schaik
en Jongeleen niet in de raad zullen
terugkeren. Het ligt in de lijn der
waarschijnlijkheid, dat één van deze
plaatsen zal worden bezet door de
lijstaanvoerder, de heer C. J. Piena,
doch ten aanzien van de tweede va
cature kan men zich slechts in gis
singen verdiepen. Het is evenzeer
waarschijnlijk, dat de thans zittende
wethouder, de heren Menken (Soc.
Zaken) en Stolp (Financiën) hun ze
tels (en vermoedelijk ook hun porte-
als elders in den lande, verwijzen wij
naar andere pagina's in dit nummer,
waar men tal van bijzonderheden in
woord en beeld zal aantreffen.
Advertentie
PvdA, het woord. Hij zei verheugd
te zijn, dat de P.v.d.A een zetel
winst in Leiden had geboekt, hoewel
hij die winst gaarne iets forser had
gezien.
Spoedig weer naar
stembus?
De heer Piena merkte op, dat de
Leidse afdeling van de P.v.d.A. in
ieder geval alle zeilen zal moeten
blijven bijzetten, omdat het niet on
mogelijk is. dat de Leidenaren bin
nen niet al te lange tijd weer ter
feuillesl zullen behouden, doch on- stembus zullen inoefen gaan. Dit in
zekerheid bestaat wederom ten aan.- verband met de op stapel staande
zien van de vijfde zetel, thans bezet grenswijzigingen,
door de heer Hagens als opvolger Ook wethouder A. J. Jongeleen
van nu*. Drijber, sinds kort benoemd sPrak zijn voldoening uit over de re-
tot burgemeester van Middelburg. sultaten van de P.v.d.A. bij deze ver-
De nabije toekomst zal dit leren kiezingen. De wethouder z-, m de
Voor de uitslagen van deze verkie- uitslag een bewijs van het vertrou-
zingen zowel in Leiden en omgeving w.e" te z*en *n ^et beleid, dat de so-
cialisten ae afgelopen vier jaar heb
ben gevoerd. Belangrijk vond de wet
houder ook de verliezen, welke de
VVD heeft geleden.
Wethouder J. C. van Schaik, die
in „Den Burcht" het grote feest van
de Leidse Sleuteltjes had meege
maakt, kwam later op de avond nog
even naar 't Centrum toe, waar hij
zijn voldoening over de behaal
de winst voor de P.v.d.A. uitsprak.
In de dansschool van Evert Cas-
telein aan de Hooglandse Kerkgracht
was het minder druk dan aan de
Hooigracht. Tien a vijftien mensen
zaten geboeid naar de twee televisie
toestellen te kijken, waarop ze kon
den zien, dat de Katholieke Volks
partij wederom een vrij constante
aanhang blijkt te hebben. In deze
kleine kring besprak men druk de
resultaten, die de KVP in Neder
land geboekt had.
In gebouw „Prediker" kwamen de
leden van de prot. christelijke groep
bijeen. Toen ook in dit wijkgebouw
de uitslagen van Leiden binnen wa
ren, werden de aanwezigen toege
sproken door mr. dr. N. G. Geelker
ken.
Op deze manier beleefden velen
Verrukkelijk! -.18 1 buitenshuis en toch in beslo.ten kring
H die opwindende gebeurtenis, die we
Na uw sportieve g J verkl£ingen noemen.
verkwikking
de zuiverste verkwikking
die de natuur "schenkt
M Of I Ft!SLB I De Nederlandse minister van Land
MMw j bouw. mr. V. G M. Marijnen,
woensdag in Tunis aangekomen voor
een bezoek van een week. Tijdens zijn
verblijf zal hy met de Tunesische
staatssecretaris van Landbouw, mr.
Abdelmajid Chaker, besprekingen voe
ren over het zenden van Nederlandse
landbouwdeskundigen naar Tunesië en
plannen voor Nederlandse hulp bij het
oprichten van een model veehouderij.
'O
ZETELS
AANTAL STEMMEN
PERCENTAGES
PARTIJEN
Raad '58
Raad '62
Raad '58
Raad 1962
Raad
1958
Kamer
1959
Staten
1962
Raad 1962
1. Partij v. d. Arbeid
14
18788
36.1
39.5
39.8
2. Kath. Volks Partij
8
1 1389
21.8
21.1
21.0
3. Prot. Chr. Groep
8
10987
21.1
18.0
18.5
4. V.V.D
5
7477
14.4
12.7
10.3
5. C. P. N
2
2767
5.3
3.5
3.9
6. S. G. P
532
1.0
1.2
1.4
7. Rad. Dem. Partij
8. P. S. P
2.4
3.7
4|
0.3
1.6
1.4
37
52081
100.0
100.0
100.0
Grafiek van 15 uitspraken
In deze grafiek hebben wij een beeld trachten te
geven van de politieke ontwikkeling in de Sleutelstad,
zoals deze spreekt uit de vijftien verkiezingen, die na
de bevrijding gehouden werden. De lijnen geven de
percentages weer van de partijen of groepen van
partijen, zoals deze bereikt werden tijdens de Kamer-,
Staten- en Raadsverkiezingen. De grafiek vermeldt
alleen de percentages van de partyen of groepen, die
in de Leidse gemeenteraad vertegenwoordigd zyn. De
PSP, die thans ook in de raad zitting neemt, was bij
de twee voorgaande verkiezingen nog geen raadsfractie.
Bij het beoordelen van deze grafiek moet er rekening
mee worden gehouden, dat de verschillende peil-data
nu en dan zeer dicht bij elkaar lagen (zoals de drie
verkiezingen in 1946» terwijl een andere keer de ther
mometerstanden veel eerder in de tijd van elkaar
waren verwijderd.
Links naast de grafiek worden de percentages aan
gegeven. Onder aan de grafiek staan de jaartallen ver
meld met daaronder de letters K voor Kamerverkie
zing, S voor Statenverkiezing en R voor Raadsverkie
zing.
Voorts moet bij de beoordeling van deze grafiek ln
aanmerking worden genomen, dat de belangen bij ver
kiezingen voor verschillende vertegenwoordigende
lichamen zeer sterk van elkaar verschillen. Men mag
een teruggang van een bepaalde politieke groepering
bij een verkiezing niet zien als een aanwijzing, dat het
oordeel van het kiezerskorps over de politiek van deze
groepering in ander verband niet juist zou zijn. De
grafiek is derhalve een zeer algemeen orienterende
thermometer, waaraan niet te veel gedetailleerde be
tekenis mag worden gehecht. De grote lijn is echter
van onmiskenbaar belang en bijzonder belangwekkend
voor hen, die interesse hebben voor het verloop van
het politieke denken.
Voor hen, die niet grafische, maar nauwkeuriger
cijfer-gegevens op prijs stellen, geven wij de percen
tages waarop dit grafische beeld is gebaseerd ook in
cijfers. Per groepering vermelden wy vijftien percen
tages. die achtereenvolgens betrekking hebben op de
verkiezingsresultaten in Leiden voor de Kamer in 1946,
voor-de Staten in 1946, voor de Raad in 1946, voor dé
Kamer in 1948, voor de Raad in 1949, voor de Staten
in 1950, voor de Kamer in 1952, voor de Raad in 1953,
voor de Staten in 1954. voor de Kamer in 1956. voor de
Staten in 1958. voor de Raad in 1958. voor de Kamer in
1959, voor de Staten in 1962 en voor de Raad in 1962.
Partij van de Arbeid: 35,8 - 32,5 - 35,0 - 35,2 - 33,9 -
33,3 - 35,9 - 37,9 - 37,6 - 40,3 - 37,3 - 36,1 39,5 - 39 8 en
39,1.
Prot. Chr. Groep: 21,7 - 24,0 - 22,
- 24.7
.1 - 18,0
- 26,9 - 25,5 -
Kath. Volks Party: 21,2 - 21,7 - 22,0 - 22,1 - 22,1 -
22.2 - 21,7 - 21,2 - 22,3 - 21,4 - 22,1 - 21,9 - 21,1 - 21,1
- 21,1 en 21,7.
V.V.D.: 6.8 - 6,4 - 55 - 7.0 - 7,7 - 8.2 -8.7 -
- 8.9 - 9,8 - 12,2 - 14,3 - 12.7 - 10,2 en 9.9.
Comm. Partij Ned.: 12.6 - 14,0 - 13,5 - 8.4 -8.6-91
- 8.4 - 7.1 - 7.2 - 6,6 - 5,8 - 5.3 - 3.5 - 3.9 en 4.3.
Pac. Soc. Party: in 1959 2,4, by Statenverkiezing 1962
3,7 en by gemeenteraadsverkiezing 1962 5,1.
1,
Wanneer de woensdag gekozen
Leidse raad voor de eerste maal in
openbare zitting bijeenkomst 4
september a.s. zullen daarvan
voor de P.v.d.A. deel uitmaken de
heren C. J. Piena, J. Winsemius,
mej. A. J. van Nienes, H. Zunder-
man M. Sommeling, W. G. den Dub
belden, S. Sannes, S. J. Roorda, me
vrouw. G. A. Spierenburg-Beekhui
zen, M. L. Kuyt, H. J. P. van
Baaren, M. van Aken. L. Molle, P.
Fakkel en A. Versnel.
De K.VP.-fractie wordt dan ge-
vormd door de heren S. Men
ken, K. F. de Bree, P. C. A. ten
Broek, J. V/. J. Wiertz. J. C. J. Lam-
bermont. J. Lij ten, S. W. C. vpn Es
mond en M. G. J. Ham.
De C.H.U. en de AH. (Prot. Chr.
groep) worden dan vertegenwoordigd
door de heren P. S. Harmsen, S. M.
Stolp, L. Questroo, C. J. Woudstra,
B. de Kier, J. G. Lamers en J. C.
Elsgeest.
Voor de V.VX). nemen de heren
J. G. Hagens, F. Portheine, J. P.
Duyverman en L. Zitman wederom
zitting in de raad.
Voor het eerst in vele jaren zal
de CP.N. een eenmansfractie de
heer H. van Weizen vormen, ter
wijl de P.S.P. zich met twee man
de heren P. van Es en E. R. Frans
in de raad presenteert.
De stem van de vrouw
De „stem van de vrouw" zal in de
ze nieuwe raad veel minder tot haar
recht komen. Hebben totnutoe vyf
vrouwelijke raadsleden zitting drie
behoren tot de P.v.d.A.-fractie, één
tot de Prot. Chr.-samenstelling en
één tot de C.P.N. in september
zullen dit er slechts twee zijn, t.w.
de dames Van Nienes en Spieren
burg-Beekhuizen. die beiden tot de
P.v.dA.-fractie behoren.
