'rins Bernhard neemt deel aan
engddiscussie in Scheveningen
Vorstelijk tafellinnen
sluimerde in kasteel
Meer belangstelling
in Amerika voor EEG
f i l
Uitbundige zegetocht
in feestend Haarlem
Gelukkige vondst
van dr. Po
Koninklijke marathon ten einde
uw
horloge
Tegenvallers
Geschenk voor Koninklijk Paar
Opgericht 1 maart 1860
Donderdag 10 mei 1962
Derde blad no. 30649
Sfi;
De koninklijke marathon lanqs de elf provinciale hoofdsteden
gisteren geëindigd. Haarlem en Den Haag sloten de rij. De
bundigheid, die de dagen tevoren gekenmerkt had, kon men
[termorgen nog terugvinden in Haarlem, maar veel minder
middags in de Residentie, die als hofstad vertrouwd is geraakt
it de koninklijke bezoekers. Bovendien, de Hagenaars laten
h nu eenmaal Prinsjesdag als jaarlijkse hoogtepunt daarvan
it gemakkelijk ontnemen.
gezegd, ondanks de animo, de vrij
moedigheid, de zwaarwichtigheid en
de spontaniteit, waarmee door de 26
jongeren werd gesproken, niet opge
leverd. Toch een enkele hier geme
moreerd
Over de mammoethwet is geen
enkele gymnasiast geraadpleegd,
(gelach).
Er zijn meer jeugdverenigingen
nodig iboe-geroep).
Meer studiemogelijkheden voor
de arbeidende jeugd.
Over de Europese eenwording:
Die Is nodig, maar we zullen er
een veer voor moeten laten.
Meer contact met buitenlandse
jongeren.
De taak ten aanzien van de mede
mens:
Negentig procent van de jeugd
doet helemaal niets. Geef de jeugd
een bewuste taak in het leven
„Koppie" gebruiken.
We praten er zo zelfgenoegzaam
over
Prinselijk vermaan
OPENING DERDE
CREMATORIUM
Vrijdagmiddag 1 juni zal in Gro
ningen het derde crematorium in
Nederland officieel worden geopend
met toespraken van de voorzitter van
de crematoriumvereniging Neder
land, de heer J. Hasper, ds. N. J.
Raid uit Kopenhagen, president van
de International Cremation Federa
tion, de burgemeester van Groningen
de heer J. Tuin, en de voorzitter van
de bouwcommissie, prof. J. G. van
der Ven.
Het is het eerste crematorium dat
door samenwerking van twee crema
tieverenigingen in Nederland wordt
gebouwd, t.w. de Vereniging voor fa
cultatieve crematie in Den Haag en
de Vereniging voor crematie. AVVL
te Amsterdam. Deze verenigingen
hebben in 1950 tezamen een nieuwe
vereniging opgericht: de cremato
riumvereniging Nederland, die zich
ten doel stelt crematoria in Neder
land te stichten en te exploiteren.
De Vereniging heeft inmiddels
plannen gereed voor de bouw van
drie nieuwe crematoria: in Den Haag
(Ockenburgh), Amsterdam (Lutke-
meerpolder» en Rotterdam iZuid).
De gemeentebesturen zijn daarmee
akkoord gegaan Het verlof van de
Kroon tot oprichting van deze drie
crematoria is reeds ontvangen. De
bouwvergunning voor het cremato
rium in Den Haag is enige maanden
geleden aangevraagd.
altijd een
Na afloop van het „discours" kwam
de grote verrassing,
hard, met pijp nog
ten provinciaal, landelijk en Euro
pees doorgaan.
Op alle scholen ook moet men over
pese'lesse'n^gegeven ÏÏJÏÏfJSï 'Van onze Brusselse correspondent,
We moeten niet al het oudere over- j ,|f be!anssle,.ins Toor de Europese
Veel aanvragen om inlichting
Prof. Hallstein
over zijn bezoek
laarlem daarentegen had zich uit-
ireid opgepoetst terwille van zijn
ideel in deze vierdaagse receptie,
or fle vlaggen, versieringen en
zenden mensen waren de pitto-
ke straatjes en geveltjes niet meer
ontdekken. De grootste mensen-
migte had zich uiteraard gecon-
ittperd rond het provinciehuis,
iar de Vorstin, de Prins en de vier
Messen tegen half elf arriveer-
q. Een half uurtje was uitgetrok-
ivoor een intieme ontvangst door
(College van Gedeputeerde Staten
li Noord-Holland. Toen werd
lats genomen op het gebouwde
ipodium, vanwaar de koninklijke
(sten een uitstekend overzicht op
Noordhollandse défilé hadden,
meer dan een half uur duurde,
r het voorbijtrekken van de
iet minder tijd had gevergd dan
organisatoren hadden verwacht.
e?en de Westfriezen gelegenheid
or het podium enkele volksdansen
t te voeren. Een goed slot van een
sslaagd défilé dat grote indruk
lakte op de koninklijke familie.
In het provinciehuis werd de lunch
bruikt in aanwezigheid van een
lect provinciaal gezelschap. Tijdens
^ze maaltijd ontlaadde zich een
lorme hagel- en regenbui boven
larlem. maar het was gelukkig
eer vrijwel droog, toen om kwart
?r twee aan de officiële rijtoer
lor de stad werd begonnen. Het
erd een ware zegetocht, die weer
tj ndigde bij het provinciehuis, waar
scheid werd genomen.
Laatste etappe
[Met snelle wagens ging het toen
■fcar Den Haag, de laatste etappe
De koninklijke rijtoer is een
vreugde geworden voor dui- f
zenden Hagenaars. Maar hij f
betekende een klap voor de
leidse studenten en de voor- f
litter van de Scheveningse f
Oranjevereniging „Bijbel en
Oranje".
De eersten smoorden het
clublied in de keel, toen de j)
hofauto's in de Zeestraat niet j
stopten, de laatste slikte
haastig zijn toespraak in,
toen in de Keizerstraat de
auto's, na een ogenblik ge-
stopt te hebben, iveer snel j
wegreden. f
In de Zeestraat hadden
Leidse studentenverenigingen
zich opgesteld met het vaste t
voornemen te zingen en bloe- t
men aan te bieden. Van beide t
is niets gekomen, want door t
een misverstandje reden de i
hofauto's door in de Zee- t
straat. Het clublied stierf weg I
in het gejuich van het pu- t
bliek en vijf studenten ble-
ven met even zoveel boeket- f
ten bloemen in de hand staan.
Dank zij de opmerkzaam- f
heid van Prins Bernhard f
stopte de auto met het ko- f
ninklijk paar wel in de Kei- f
zerstraat, waar zes vrouwe-
lijke leden van de 90-jarige f
christelijke vereniging ..Bijbel
en Oranje" klaar stonden met f
zes boeketten bloemen. Ter- f
wijl voorzitter A. Vreugden-
hil aan zijn toespraak begon,
die door niemand werd ge
hoord. dankten de Koningin
en Prinsessen beminnelijk
voor de bloemen. De heer
Vreugdenhil was nog niet be
ëindigd. toen de auto's alweer f
wegreden. J
De Koninklijke Familie temid
den van het Corps Diplomatique
in de tuin van Huis ten Bosch in
Den Haag. Het corps bood hier
een geschenk aaneen gasten
boek met zilveren kaft. voorzien
van de gekroonde initialen J. B.
en de wapens van Koningin en
Prins.
burgemeester Kolfschoten namens de
gemeente Den Haag het .koninklijk
paar in de Koninginnekamer aan
bood. Een ongetwijfeld hooglijk ge
waardeerd cadeau, nog ter rechter
tijd in Frankrijk ontdekt, zoals men
elders kan lezen.
Jeugdgesprek
Uitgeleide gedaan door de Haagse
t~v wethouders en vergezeld van de com-
van het Weidse Pro pltria en van de mlssal'ls dn' Koningin en burge-
DeUtse studffitenweerbMl'heid wap- meester Kolfschoten begonnen de
iïïuSf rff JhSvt! eie uS, Koningin, de Prins en hun dochters
koninkliik glzelschau daararriveerde ve''volseris aan een korte rijtoe'' met
ypoieefogntvangs?Pdoor de^ prS h" c'reus=ebouw in Sch'"
ciale bestuuiders. In het Uitbundig met vlaggen en
Een buitengewoon smaakvolle bloemen gesierde Scheveningse Cir-
bloemversiering verleende aan dej cus heeft de jeugd van Noord
statige ruimte van de Ridderzaal 'n Zuid-Holland het koninklijk paar
opgewekt accent. Een strijkje van de j antwoord gegeven op de vraag „wat
KMK speelde welhaast teder het vro- denkt de Nederlandse jeugd over
lijke liedje „Wij leven vrij. wij leven heden en toekomst?" De hoge gasten
blijterwijl het vorstelijk ge- werden verwelkomd met daverende
zeischap zich naar zijn plaatsen bij fanfares van een trompetterkorps en
de schouw begaf. een meerstemmig door bijna twee-
Commissaris der Koningin mr. J. 1 duizend jongeren gezongen welkom.
J. Klaasesz sprak het begroetings- Gespreksleider Morris Tabaksblatt
woord. uit Leiden („voor het zo bestuur
Rondgeleid door de leden van de lijke Noord- en Zuid-Holland hebben
Cortege hebben Koningin, Prins en i wij een praatspel gekozenliet
Prinsesssen zich vervolgens geani- de koninklijke vraag in drie punten
schoot overeind en ging achter de
microfoon van de gespreksleider zit
ten.
Hij zei: „Wy hebben niet geweten
hoeveel discussie wij blijkbaar heb
ben ontketend. We hebben hier ge
hoord, dat er belangstelling is voor
de binnenlandse politiek, voor Euro
pa en voor de taak ten aanzien van
onze medemensen. Ik hoop, dat u
gelooft in onbegrensde mogelijkhe
den en wilt meewerken om die tot
waarheden te maken, dat de jeugd
positief denkt en meewerkt. U moet
iets doen. Die discussiegroepen moe-
boord gooien. Maar het is ook voor
Prins Bern- ons waardevol uw mening te horen
de mond, en er tenvolle rekening mee te hou
den. Onze wereld staat en valt met
de jeugd. Als die negatief denkt gaat
die wereld, zoals die der Grieken en
Romeinen ten onder. Als de jeugd
positief denkt niet".
Een daverend applaus onder
streepte de instemming van de
jeugd met deze prinselijke woorden.
Gezongen ook was het afscheid:
„Lang zullen zij leven", twee maal
achtereen, met een donderend hoera
bekroond begeleidde het vorstelijke
gezelschap bij het verlaten van het
Circus.
Economische Gemeenschap in de
Verenigde Staten is het laatste jaar j
aanzienlijk gestegen. Aldus de con-
clusie waartoe prof. Walter Hall
stein, voorzitter van de Uitvoerende
commissie van de Gemeenschap na
een bezoek aan Amerika (juist een
jaar later dan een vorige rondreis)
is gekomen.
Van de liftjongen in het hotel tot
en met de president van de Verenig
de Staten, van de luchtvaartmaat
schappijen tot en met de studenten
hebben grote belangstelling voor de
EEG. Als bewijs kan gelden dat de
onlangs op het relatief bescheiden
voorlichtingsbureau dat de EEG in
in deze vorstelijke ronde van Neder
land. Het Binnenhof was het eerste
doel in de Hofstad.
meerd onderhouden over de verschil
lende aspecten van het provinciale
werk.
Tafeldamast met veertig servetten
uiteen vallen: de binnenlandse po
litiek, de Europese eenwording en de
taak ten opzichte van de medemens.
Veel opmerkelijke uitspraken heeft
uit 1646 vormde het gesöhenk dat de discussie, het moet helaas worden
Washington heeft, duizend brieven
om inlichtingen nog onbeantwoord
lagen en dat de stapel nog dagelijks
toeneemt! Ook bij de consulaten van
alle EEG-landen stromen de aan
vragen om inlichtingen binnen. Prof.
Hallstein meent, dat men in de Ver
enigde Staten thans de ontwikkeling
van de Euromarkt ziet als iets waar
bij Amerika direct belang heeft.
Daarbij zyn de reacties zowel po
sitief als negatief. Er zijn Amerika
nen, die de ontwikkeling van de
EEG met vertrouwen en hoopvol
bekijken, anderen maken zich zor
gen omdat zij vrezen dat de Verenig
de Staten moeilijkheden zullen krij
gen met de Europese concurrentie.
Hoe het ook zij, de politiek van de
huidige Amerikaanse regering wordt
door twee factoren beslist: enerzijds
is er de overtuiging dat de Europese
integratie-politiek het mogelijk zal
maken een aantal vraagstukken, die
van belang zijn voor de gehele we
reld op te lossen. (Men denkt daar
bij aan de Atlantische economische
problemen, de steun aan de onder
ontwikkelde gebieden en dergelijke),
anderzijds is er de zogenaamde "Tra-
de Expansion Act" van Kennedy,
van welk ontwerp de Amerikanen
grote verwachtingen hebben omdat
de wet een actieve economische po
litiek moet stimuleren en mogelijk
zal bijdragen tot het verminderen
van het nadelig saldo van de Ameri
kaanse betalingsbalans.
Engelands positie
Prof. Hallstein heeft ook nog even
de andere zijde van de Amerikaanse
houding ten opzichte van de gemeen
schappelijke markt de revue laten
passeren. In de eerste plaats die van
het Atlantisch „partnership". Wat de
Amerikanen wensen is niet een At
lantische gemeenschap tussen de
Verenigde Staten en de landen van
de EEG. maar eerder een samenwer
king tussen twee gelijkwaardige part
ners. gelijkwaardig zowel in belang
rijkheid als in de mogelijkheden van
een loyale concurrentie. Amerika
voelt zich evenzeer een macht in het
beslissingsgebied als in dat van de
Atlantische Oceaan. Ook de verhou
ding van de Verenigde Staten met
de landen van Latijns-Amerika is
uiteraard van belang in dit ver
band.
De Engelse toetreding tot de EEG
heeft ook de volle belangstelling van
de Verenigde Staten. Voor het Ge
menebest-probleem heeft men het
volste begrip en men hoopt dat de
Amerikaanse uitvoeren naar de
EEG-landen niet gediscrimineerd
zullen worden ten opzichte van de
uitvoeren van de landen van het Ge
menebest.
Tot slot heeft prof. Hallstein nog
als zijn mening te kennen gegeven,
dat de kwestie van de Europese po
litieke Unie in de Verenigde Staten
minder nauwlettend wordt gadege
slagen dan in andere landen. Men
meent er, zo zei hij, dat de econo
mische integratie gelijktijdig voor
een groot deel reeds een politieke
integratie is.
WAAR komt het tafellaken met veertig servetten vandaan, dat giste
ren Koningin en Prins door de gemeente Den Haag ten geschenke
is aangebodenf Jarenlang heeft het prachtige linnen een min of meer
sluimerend bestaan geleid in een vervallen kasteel in het Franse Comté,
niet ver van Besancon: het 17e eeuwse chateau de Buthiers in het kleine
dorpje Voray-sur-OgnonHet wordt tot op de huidige dag bewoond door
de bejaarde markies de Scey de Monbéliard de Brun en zijn echtgenote.
Dit adellijke Franse echtpaar heeft het tafellaken en de veertig servetten
jarenlang in een mooie oude „costumxère" bewaard en het hoogst zelden
gebruikt.
Het Bedrijfschap Banketbak
kersbedrijf heeft vandaag ten
paleize Soestdijk aan H. M. de
Koningin ter gelegenheid van
Moederdag de traditionele taart
aangeboden, welke ditmaal 70
cm hoog was met een middellijn
van 50 cm. Als bijzonderheid
kan nog worden vermeld dat de
erin verwerkte chocolade afkom
stig is uit Ned. Nieuw-Guinea.
Poppekleertjes
Dit is bekend. En ook, dat de
markiezin als klein meisje het tafel
laken met de servetten van haar
grootmoeder, madame d'rUsus. in
Normandië ten geschenke heeft ge
kregen. „Maak er maar poppekleer
tjes van", had de grootmoeder ge
zegd, maar de moeder van de la
tere markiezin had toen het wijze
besluit genomen, dat het toch maar
beter zou zijn het tafellinnen intact
te laten
Maar hoe die oude Normandische
familie d'Ursus in het bezit is ge
komen van dit uit 1647 stammende
textiel dat zal zich wel voorgoed
verliezen ind e geschiedenis van dit
geslacht. Belangrijker overigens voor
ons is, dat het linnen niet tot pop
pekleertjes werd verkaveld en
gisteren als vorstelijk geschenk onze
vorstin kon worden aangeboden.
Gelukkige
samenloop
Het verhaal, hoe de gemeente
I 's-Gravenhage aan laken en servetten
is gekomen, is er een van een geluk
kige samenloop van omstandigheden
en vertoont in ieder geval geen
i hiaten.
De ontdekking van het linnen, dat
getuige de „chiffre", de ingewikkei-
de verweving van beider initialen,
voor Frederik Hendrik en Amalia
I van Soims is gemaakt, werd verricht
door dr. J. J. Poelhekke, attaché
voor O.K. en bij de Nederland
se ambassade in Rome.
Dr. Poelhekke is indertijd gepro
moveerd op een proefschrift over de
Vrede van Munster. By de onder
handelingen heeft de Fransman An-
toine Brun een belangrijke positie
ingenomen. Deze Antoine Brun nu.
was een voorvader van de Markies
de Scey de Monbéliard de Brun in
dat oude kasteel van Voray-sur-
Ognon.
Echt Nederlands
Onze attaché in Rome ging op be
zoek bij de markies om de nog steeds
daar bewaarde correspondentie van
Antoine Brun te bestuderen Tij
dens het verblijf in de bibliotheek
trad de markiezin binnen en deelde
dr. Poelhekke mee. dat zij iets be
zat, dat „vraiment Hollandais" was.
Zij toonde hem toen het tafellaken
met de servetten.
Onmiddellijk schreef dr. Poelhekke
een brief aan mr. L. J. F. Wijsen
beek, directeur van de gem. dienst
voor schone kunsten en jhr. ir.
P.F.O.R. Sickinghe, intendant der
Koninklijke paleizen, waarin hij me
dedeling deed van de ontdekking van
I dit 17e eeuwse Nederlandse tafellin
nen.
Koningin Juliana en Prins
Bernhard werden gisteren in
Den Haag verrast met een ge
schenk. dat aangeboden werd
door burgemeester Kolfschoten:
een cassette met Nassau-damast.
Het damast werd ontdekt in een
Frans kasteel.
pen naar het land van herkomst
dienden terug te keren, antwoordden
de heren Wijsenbeek en Sickinghe
bevestigend. Nodig daartoe was ech
ter, dat de bejaarde markies bereid
zou zijn afstand te doen van het
linnen, dat al zo lang in de fa
milie was geweest. In september 1960
reisden de intendant en de directeur
van het Gemeentemuseum te Den
Haag naar het kasteel de Buthiers
voor een bespreking met de mar
kies. Deze bleek wel bereid laken
en servetten te verkopen, omdat hij
„toch niet veel diners meer gaf".
En hij en de markiezin toonden
jzich zeer getroffen door het denk
beeld, dat het linnen als geschenk
I zou dienen by het zilveren huwe
lijksfeest van de Koningin van Ne
derland.
Chiffre
Aankoop
Op de vraag of het niet gewenst
was, dat deze historische voorwer-
Het staat vast, dat het linnen is
gemaakt voor Frederik Hendrik en
Amalia van Solms en gereed kwam
in het jaar, dat de stadhouder
stierf. De „chiffre" is gelijk aan die,
welke men nog in de Oranjezaal
van Huis ten Bosch te Den Haag
kan zien. Ook komt deze vermen
ging van initialen nog voor in de
kansel van de hervormde kerk in
Naaldwijk. Vroeger heeft deze kan
sel deel uitgemaakt van het Huis
Honselersdyk. Vermoedelijk zal niet
meer na te gaan zyn, of het tafel
laken met de 40 servetten werd ver
vaardigd voor de huishouding in
Huis ten Bosch of die van Honselers-
dijk.
Door de fortuinlijke vondst van dr.
J. J. Poelhekke was de gemeente
's-Gravenhage in staat aan het na
tionale geschenk een bijzonder toe
passelijk en waaridg cadeau toe te
voegen, dat geheel en al past in de
sfeer van het Huis van Oranje.
Voor nazi-slachtoffers
Vergoeding van
O C
110 miljoen gulden
(Van onze Haagse
correspondent)
De Nederlandse regering zal,
zodra het Nederlands-Duitsa
verdrag in werking treedt, de
regeling bekend maken, die zij
zal volgen bij de uitkering aan
slachtoffers van het nazi-regime
in het kader van de ..Wieder-
gutmachung", die in het verdrag
is opgenomen.
De regering van de West-
duitse Bondsrepubliek stelt in
het verdrag in totaal 125 mil
joen D.M., overeenkomende met
110 miljoen gulden, voor dit
doel ter beschikking.
Petitionnement van
P.v.d.A. aangeboden
De heren J. G. Suurhoff en E.
Meester, resp. voorzitter en algemeen
secretaris-penningmeester van de
PvdA, hebben vanochtend het tot he-
den ontvangen aantal formulieren
met handtekeningen van het door
de PvdA gehouden petitionnement
met betrekking tot de Nieuw-Guinea
politiek aangeboden aan de minister-
president, prof. Dc Quay.
i In het petitionnement wordt een
I dringend beroep op de regering ge-
j daan zich bereid te verklaren tot
de overdracht aan Indonesië van het
bestuur over Nieuw-Guinea en daar-
I bij te trachten zo gunstig mogelijke
voorwaarden voor de Papoea's te ver
krijgen. Tegen half elf arriveerden
de heren by het kabinet van prof.
De Quay aan het Plein 1813. Er wer
den omstreeks 20 pakken formulie
ren met een half miljoen handteke
ningen naar binnen gedragen. Het
j betrof hier een „eerste zending" om
dat het petitionnement nog niet is
geëindigd. Prof. De Quay heeft zelf
1 de exemplaren in ontvangst gpnnmpjy
