Zij die hier komt
heeft extra
zorg nodig
3
Een kind verongelukt
vrouw in (haar) nopjes
UIT en I
THUIS j
ej. II. R. A. Palache van afdeling Vrouwenbemiddeling GAB:
Boekweit: voedzaam
en heel smakelijk
MENU VAN DE WEEK
erdag 5 mei 1962
Pagina 3
nbeze weck is mcj. R. H.
p;\, Palache het middel
punt geweest van een
sjdein feestje op het
darbeidsbureau. Zij was
dinsdag n.l. 25 jaar in
trioverheidsdienst.
Palache is met haar
"Jrerk in Leiden begonnen
v in de jaren na de oorlog.
OD,Troepen meisjes willen kin-
f. (verzorgster worden, maar
"Villen na zes uur klaar zijn".
?de afdeling vrouwenbemid-
erjng van het Gewestelijk
peidsbureau aan de Doeza-
iat in Leiden wordt deze
t.sjes duidelijk gemaakt, dat
'e$eren ook 's avonds en
jondags verzorging nodig
)oH-
i (etgelijke gevallen vormen
Vigens maar een klein deel
taak van mej. R. H. A.
•nache. leidster van deze af-
bpg en van haar twee mede-
eksters. ..De mensen denken
steens: hoe breng je de tijd
,ffk, terwijl er zo weinig aan-
van personeel is, maar ze
[eten dat de mensen die
komen, extra vorg nodig
zegt mej. Palache.
Fen meisje, dat wol wil spinnen
ons niet nodig. Ze komen
iets leuks, iets bijzonders of
Willen van kantoor veranderen
?e hogerop te komen. En vooral
s'werkende getrouwde vrouwen
,-ien met probleempjes over
•nelijke en persoonlijke omstan-
Lieden. Die spélen bij vrouwen
gelijk een veel grotere ról dan
lit"
óp de mannenafdeling. Voordat
een vrouw naar haar werk kan
gaan, moet ze soms eerst de kin
deren naar school helpen, een oude
moeder verzorgen of nog gauw-
gauw iets aan het huishouden
doen.
Ook de omgeving, waarin ze wer
ken is voor vrouwen belangrijker.
„Het is er niet leuk" zeggen ze en
je moet soms uren met ze praten
voor je weet, wat er niet leuk is.
Op het ogenblik komen er ook
veel oudere vrouwen, die willen
gaan werken. Je moet je dan af
vragen: wat hebben ze geleerd en
wat is er van blijven hangen. De
mogelijkheden zijn natuurlijk
enigszins beperkt. Kijk, bemidde
ling houdt in, dat je iemands „ar
beidsverleden" kent. Je moet dus
met elkaar praten over opleiding,
misschien over religieuze richting
of andere persoonlijke dingen.
Vooral bij oudere mensen moet je
dan twee paar handschoenen over
elkaar aantrekken, voor hen is het
een beetje pijnlijk een instantie
te moeten raadplegen.
En soms, Ja, dan staat er een
vrouw met een koffertje voor de
deur. Weggelopen. En of we
maar meteen kunnen zorgen voor
een betrekking voor dag-en-
nacht. Het komt niet zoveel voor,
maar als het gebeurt, zitten we
met de handen in het haar. Als
ik een koffertje zie, ben ik als
de dood. Dan voel je je juist,
hoe ongelukkig het is, dat de
gemeente Leiden geen enkel
tehuis heeft, niets, niets niets.
Er wordt veel huishoudelijk
personeel gevraagd, maar er is zo
weinig aanbod. De huishouding is
eigenlijk jarenlang een achterge
bleven gebied geweest, nu wordt
het een beetje beter, hoewel men
in het buitenland geloof ik verder
is dan wij. Maar het is nu ten
minste gewoonte geworden om va
kantie te geven, doorbetaald na
tuurlijk, want als je bijvoorbeeld
een werkster wilt houden, moet je
vakantie uitbetalen. Momenteel
krijg je gemakkelijker een inwo
nend meisje dan een los. Een be
langrijk punt bij bemiddeling voor
huishoudelijk personeel is ook, dat
wij weten waar we de meisjes
fjlaatsen. Is dat niet het geval, dan
aten we de moeder er heengaan
om kennis te maken.
Grij ze haren
Het arbeidsbureau bemiddelt ook
in kwesties over ontslagen. Dat be
zorgt ons grijze haren, vooral het
seizoenwerk, h otelbedrijven, kap
pers en zo. Het is zo jammer, dat
de mensen, die na het seizoen, in
het najaar dus, bij ons komen, niet
ondergebracht kunnen worden bij
de wolind"-'rie, die ook in de zo
mer haar tijd heeft.
Langzamerhand gaan steeds
meer bedrijven over op part-time
werk en hier liggen natuurlijk mo
gelijkheden voor de gehuwde
vrouw. Maar er is veel meer te ver
sleren als het zover komt, dat deze
vrouwen kunnen werken tijdens de
schooluren, dus van 9-12 en van
2-5. Een getrouwde vrouw wil
vaak wel werken, maar ze wil thuis
zijn als de kinderen komen. Op
't ogenblik bestaat alleen de mo
gelijkheid een volle halve dag te
werken.
Sloverij
We weten eigenlijk ook geen
raad met mensen, die thuis willen
werken. Thuiswerk ontaardt ge-
Mej. Palache
met een van haar bezoek
sters.
(Foto L.D./Holvast)
woonlijk in een sloverij, waar het
hele gezin onder gebukt gaat. Er
wordt enorm veel materiaal ge
stuurd, moeder kan het niet af in
haar vrije uren en de familie helpt
mee. De gezelligheid is de deur uit
en de kineren komen niet meer aan
bod. Thuiswerk, dat in een paar
uur afgemaakt kan worden, is er
niet. Aan de ene kant zijn we dus
blij, dat er geen thuiswerk is.
Aan de andere kant: in Bra
bant hebben de vrouwen in de
wollen stoffen-industrie altijd
thuiswerk gedaan. Maar de Leidse
vrouwen hebben het nooit willen
doen. Als je het vak in het bedrijf
leert, kun je thuis stopwerk doen.
Je leert het natuurlijk niet in veer
tien dagen, mooi stopwerk in pa
troon. Ik heb we! eens gedacht, dat
de vrouwen het hier niet doen om
dat de woningtoestanden zo slecht
zijn (je hebt goed licht nodig),
maar het is geloof ik gewoon, om
dat ze hier nooit in de fabriek
hebben gewerkt".
Service
Mej. Palache houdt zich ook be
zig met de plaatsing van minder
validen, wier prestaties vaak niet
minder zijn dan die van valide
werknemers, maar voor wie aan
passing een groot probleem is.
Het arbeidsbureau geeft inlich
tingen „daar zijn we eigenlijk
niet voor, maar dat is onze ser-*
vice' en er worden functie-
schetsen en analyses gemaakt
(eisen en verplichtingen, daar heb
ben we voorgoed wat aan). Op
scholen wordt collectieve voorlich
ting gegeven en 's winters dwaalt
een beroepententoontelling door het
land- deze winter vermoedelijk in
Leiden.
De „omstreken" van het O.A.B.
voor Leiden en Omstreken omvat
ten Voorschoten, Warmond, Leider
dorp, Oegstgeest, Alkemade en Zoe-
terwoude. Er bestaat een wijd
verbreid misverstand over arbeids
bureaus: een Schiedammer die
werkt zoekt in Leiden, hoeft niet
naar de Doezastraat te gaan, maar
kan in zijn eigen woonplaats te
recht. Het Leidse G.A.B. kan bij
voorbeeld zorgen voor werk in Gro
ningen of Utrecht of Schiedam.
S- Londen, mei 1962.
Iloppen komen van tijd tot
tod terug in het modebeeld. Na
°rilijke seizoenen afwezigheid,
)eJ ze er dit jaar weer volop,
e jijden weefsels vooral, maar
fr4 in katoen. Ze zijn bijna
e klassiek: een witte nog op
rïlrineblauw of zwart fond of
speldeknop tot flikjes-
nnnaat op een gekleurde
bruin, turquoise.
L)uve, beige, eigenlijk alle
meuren.
noppen worden gebruikt voor
- bij mantelpak, rok of over-
voor japonnen en deux-piè-
voor hoedjes, hoofddoekjes,
"Arbanden, strikken en andere zo-
mtse garneringen.
Gl\) de Illustraties:
J). Niet meer dan een grote, ge-
a!pte strik voor een modieus tintje,
•ui strik, marineblauw of bruin met
kjte noppen, is losse garnering op
i f effen wit linnen jurkje zonder
^tPwen.
Een andgr modieus cachet
"jt iets meer dan een grote strik,
i kjnelijk een complete blouse, met
„ophemdmouwen en een kraag met
ivtt. De blouse is van marineblau-
mousseline met witte noppen en
iwijop bepaalde tijden van het jaar
er.jessoire bij een mouwloze japon
el^dlto deux-pièces die dank zij de
l0I)use als overgooier fungeren.
1). Geen blouse, maar een Ja-
PtIBlijfje in figuur 3. Witte nopjes
i-iceen marineblauw fond constras-
ïTpn met het effen wit van de ja-
- krok.
Een genopt minimum dat
ïum effect geeft: de lange,
pi gesneden stropdas van wit-
fopte twill. Een dergelijke das
bij een simpel zomerjurkje
kraag) en wordt onder de
ïismtuur doorgehaald.
rf). Een complete deux-piéces, ge
nept van hals tot zoom. Een model
^[moderne stijl met bloesend lijfje,
rit heupstuk en een rok die rond-
k l geplooid is.
Altijd flatteus, altijd op zijn
lats en aan geen leeftijd gebon-
i" ji: de blouse van genopte zijde,
ook gedragen kan worden bij
n mantel- of mantelpakvoering
i» hetzelfde materiaal.
J.V.
iefa no
10.^505 1
i fier,
De winter is voorbij en de droe
ve balans kan worden opge
maakt. Drie kinderen, in leef
tijd variërend van tien tot acht
tien jaar zijn in de afgelopen
maanden ons dorp ontvallen ten
gevolge van verkeersongelukken.
Op weg naar school, of van school
op weg naar huis.
Elke winter gebeuren die dingen
en een enkele maal ook 's zomers.
Maar de koude maanden zijn het
gevaarlijkst.
Het dorp telt geen enkele school
voor voortgezet onderwijs. Dus zijn
honderden kinderen tussen twaalf
en achttien jaar genoodzaakt de
onontbeerlijke kennis op te doen
buit-en de gemeentegrenzen: in de
stad of in het volgende dorp; vijf
tien kilometer verder.
De busverbindingen zijn allesbe
halve ideaal, de tarieven hoog, de
wachttijden op koude donkere da
gen te lang.
Dus grijpt de jeugd naar de fiets
s ochtends om een uur of acht,
als het nog pikdonker is, een fijne
sneeuw dwarrelt, een gure noord
ooster waait of een storm uit het
zuidwesten over de kale velden
giert.
Zij stuiven weg, stevig gepakt in
jassen en poncho's, een dikke boe
kentas op de bagagedrager, een
pakje brood en een flesje melk in
de zijtas, met kleumende handen
en steenkoude voeten. De helft van
die kinderen draagt 'n bril waar
van de glazen beslaan.
T iet alle rijwielen verkeren in
I in de beste staat. Soms is
een achterlichtje defect, soms
een voorband te hard opgepompt;
de tas op de bagagedrager kan
scheefzakken, de ketting kan plot
seling loslopen.
De donkere weg is smal, niet
voorzien van een fietspad er zijn
een paar kuiltjes of er slingert een
baksteen op het asfalt.
En dan gebeurt het. Een kind
valt op de weg, vlak voor een auto.
Remmen knarsen, andere kinderen
gillen, een fiets wordt verbrijzeld
een kind sterft.
Op weg naar school, op weg
naar huis twee seconden tevoren
nog vrolijk, vervuld van schoolpro
blemen en plannen-voor-de-vrije-
middag, levendig, gezond, een tikje
roekeloos. Het blinde noodlot heeft
toegeslagen, het dorp rouwt collec
tief.
Ook in de grote stad verongeluk
ken elke winter kinderen op weg
naar school. Maar een stad is an
ders. Het leed voor de ouders is
niet minder hevig, de stadgenoten
daarentegen merken het nauwe
lijks op.
<~Yt\oe.cL<zrlijlz<z
overpeinzing
In een dorp van een paar dui
zend zielen, waar iedereen ieders
kinderen kent, van naam, gezicht
of intiem, maakt zo'n tragisch
ongeval een veel diepere indruk.
Want terwijl je je deelneming be
tuigt aan het getroffen gezin weet
je: het had ook mijn kind kun
nen zijn.
En misschien is het morgen
mijn kind, of volgende week,
of volgend jaar. Ook mijn
kinderen stappen om acht uur op
de fiets en rijden naar school:
over een gladde of bemodderde
weg, in het donker, geteisterd door
koude, door een harde wind, door
hagelbuien of mist.
Ook mijn kinderen kunnen slip
pen, plotseling de macht over het
Een graansoort die zeker de aandacht verdient is
boekweit. De eiwitten die boekweit bevat zijn name
lijk van een heel hoogwaardig soort, terwijl het B-
vitaminegehalte ook belangrijk is. In de vorm van
grutten en meel kan boekweit bij de bereiding van
smakelijke gerechten dienst doen. Grutten kunnen op
dezelfde wijze en in dezelfde hoeveelheid als gries-
meel worden gebruikt en boekweit kan in combinatie
met bloem heel goed voor het bakken an pannekoe
ken, drie in de pan of trommelkoek worden genomen.
Ook hartige gerechten kunnen met behulp van boek
weit worden gemaakt bijvoorbeeld kaaskoekjes.
nylons naar maat
volmaakte pasvorm - uiterst sterk
dus voordelig door lange levensduur
stuur verliezen, een lekke band
krijgen.
Ook mijn kinderen zijn roekoloos
te zeer vervuld van andere dingen
dan het snelverkeer.
Met dit verschrikkelijke besef,
zo'n voortdurende angst kan een
mens niet leven, dus verdring je
het. Je laat de kinderen 's morgens
uit, helpt hen nog even met het
oppompen van de banden, het con
troleren van de verlichting.
Je geeft hun automatisch de no
dige waarschuweingen mee. Voor
zichtig hoor, niet hard rijden. En
denk om de bermen, die zijn ver
raderlijk.
Zij horen het nauweli>k, ze trap
pen weg de duisternis in. Daar
na ga Je aan je werk en vergeet
het.
Je verdringt de herinnering aan
het laatste ongeluk, je durft zelfs
niet denken aan wat zal kunnen
gebeuren.
Tot op een boze dag de schrik
wekkende mare de ronde doet. Heb
je het al gehoord, het dochtertje
van de familie X. die in Y op
school gaat, is vanmorgen veron
gelukt. Zij slipte en kwam pre
cies voor een zware vrachtauto te
recht. Ontzettend toch. Dat ver
keer ook tegenwoordig,
Dan kruip je weg als een ge
wond dier en huilt. Je huilt om die
andere ouders, om het dode kind
en om je eigen angst, die eensklaps
levensgroot is opgelaaid.
Je kinderen hebben het bericht op
weg naar huis vernomen en ko
men bedrukt binnenstappen.
Het. was juist zo'n aardig meis
je, zegt Henkie met trillende stem.
Ze was de beste van de klas.
fluistert Adriaan.
Ze kijken mij aan. beseffend
hoe gevaarlijk hun leven is. Hoe
alle plannen, toekomstverwachtin
gen en levensvreugde plotseling
kunnen worden weggemaaid door
één rampzalige manoeuvre.
Drie dagen lang zijn ze opval
lend voorzichtig. Dan geloven ze
het wel weer. Zoiets kan hun im
mers niet overkomen.
Kinderen geloven niet in de
dood, in verdriet en Pijn. Zij zijn
te gezond, te levendig, diep in hun
hart voelen ze zich onkwestbaar
en onsterfelijk.
grapefruit, kalfsfricandeau, dop
erwten, aardappelen, koffievla,
(witte bonen in de week zetten).
MAANDAG:
rest koud vlees, witte bonen, to
matensaus, aardappelcroquetten,
broodschoteltje met appelmoes.
Franse baconschotel, karnemelk-
vla.
WOENSDAG:
speklappen, andijvie, aardappe
len, boekweitepap.
DONDERDAG:
kaaskoekjes, bloemkool, aardap
pelpuree, yoghurt met' geraspte
appel.
VRIJDAG:
kaaspudding met garnalen of
vleesragoüt, veldsla, paprika
roomsaus, aardappelen, vanille-
vla met bitterkoekjes.
ZATERDAG:
risotto, fruit.
Boekweitepap
1 liter melk, 100 g grutten, onge
veer 4 eetlepels suiker, zout (aun
stukje citroenschil of een weinig
kaneel)
De melk met een weinig zout (en
citroenschil of kaneel) aan de kook
brengen. De grutten erin strooien
en in ongeveer 10 minuten zachtjes
gaar koken. De citroenschil verwij
deren en de pap op smaak afma
ken met suiker.
Een zeer smakelijke variatie ver
krijgen we door 100 150 gr ge-
weexte gedroogde abrikozen of
pruimen door de pap te scheppen.
Ook gestoofde peertjes smaken er
uitstekend bij.
Kaaskoekjes
2,5 dl (bijna 2 kopjes melk, 60 g
(7 eetlepels) grutten, zout. een klei
ne ui, 100 g geraspte oude kaas,
aroma, roomboc-er, bloem.
De melk aan de kook brengen
met een weinig zout. De gruttên
erin strooien en in ongeveer 10 mi
nuten zachtjes gaar koken. De ui
schoonmaken, snipperen en in
roomboter gaar maar niet bruin
bakken. Ui en geraspte kaas (en
desgewenst aroma) door de grutten
mengen. De massa uitstrijden op
een met water omgespoelde platte
schaal of op twee platte borden,
en laten afkoelen. Kort voor het ge-
Sedert een half jaar breng ik
Marian weer naar school en ga
haar na enige uren afhalen. Ik
durf het niet meer aan, haar al
leen te laten gaan. Goedwillende
mensen zeggen: Je moet het over
geven leer het kind zelfstandig
worden.
Marian is zelfstandig genoeg, ze
weet hoe ze moet uitkijken en
oversteken. Maar ze kan het één
keer vergeten, één keer kan mist
of stroom of een geparkeerde auto
haar het uitzicht belemmeren en
die ene keer kan juist fataal zijn.
Halen en brengen het is tijd
rovend en vervelend, maar
het kan een kind het leven
doen behouden. En ik wil mijn
kinderen niet verliezen.
De bestuurder van de auto trof
geen schuld, staat er 's avonds in
het krantebericht.
Dat wisten we al, we geloven het
ook.
Maar toch zou ik alle automo
bilisten willen smeken: als voor u
op de weg schoolkinderen fietsen,
altijd herkenbaar aan hun tas,
hun branie houdt uw voet dan
dicht bij de rem, gebruikt uw
claxon, mindert vaart, geeft ze de
ruimte, weest op alles voorbereid.
Wij houden zoveel van onze kinde
ren!
THEA BECKMAN
bruik gelijke stukken ervan snijden.
Deze door bloem wentelen en in
hete roomboter aan weerszijden
lichtbruin bakken.
Franse baconschotel
250 g rijst wordt in Vz 1 water
met wat zout gaar en droog ge
kookt. 250 g mager rookspek wordt
in kleine stukjes gesneden. 1 blik
spinazie of 1 kg verse gekookte spi
nazie laat men goed uitlekken en
dan vermengen met wat zout, peper
en noot. De rijst wordt dan met de
spinazie, het spek en met 150 g ge
raspte kaas en 3 losgeklopte eieren
vermengd. Het mengsel wordt in
een vuurvaste schotel overgedaan,
dik met geraspte kaas en met een
paar kluitjes boter belegd en in de
oven gegratineerd.
Men kan dit gerecht ook zonder
oven bereiden, maar moet dan wel,
zodra de eieren zijn toegevoegd, de
massa op een zacht vuur omschep
pen, totdat de eieren gaar zijn (on
geveer vijf minuten).
Kaaspudding
Garnalenragoüt
Van 35 g boter, 35 g bloem en
anderhalve dl melk en wat zout
wordt een dikke saus bereid, die iets
moet afkoelen en dan wordt ver
mengd met twee eierdooiers en 100
g geraspte kaas. Dan worden de
twee stijf geslagen eiwitten er door
gewerkt en wordt het mengsel in
een beboterde warme puddingvorm
overgebracht (niet meer dan voor
driekwart vullen). De vorm wordt
goed gesloten en ongeveer dertig mi
nuten in een waterbad gekookt.
Ondertussen maakt men een gar
nalenragoüt door aan een melksaus
van 25 g boter, 25 g bloem en 2 V» dl
melk. 100 g garnalen en wat zout
en peper toe te voegen. Zodra de
kaaspudding is gekeerd wordt de
opening met ragout opgevuld en de
rest om de pudding heen gegoten.
De schotel wordt met een paar
takjes peterselie en partjes citroen
gegarneerd.
iiuiiiiiiiiiniiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiinnriiiiiniiiiiiiiiiin
Eert officiële receptie is wel
een van de vervelendste aange
legenheden, die men zich voor
kan stellen. Meestal bestaat zo
iets toch eigenlijk alleen maar
uit een aaneenschakeling van
toespraken, waarvan de een
soms wel iets originelere en
geestigere weet te maken dan de
ander, maar die verder allemaal
op elkaar lijken. Eén keer ech
ter 't was een jaar of tien
geleden hoor! héb ik een der
gelijk feest meegemaakt dat zó
sprankelend was, en waar zoveel
spanning in zat, dat het terecht
beroemd is geworden in de be
treffende kringen.
Het was de afscheidsreceptie
ter ere van een zeer bekende,
leidende figuur uit een vrou
wenorganisatie en het staat in
de annalen vermeld als een van
de grote hoogtepunten.
Hoe kwam dat nu? Dat is niet
eens zo makkelijk te zeggen. In
ieder geval was alle plechtige
stijfheid vermeden. Er werd een
ingewikkelde, heel joyeuse polo
naise gehouden en de onvermij
delijke toespraken hadden zo'n
verscheidenheid van vorm en
inhoud dat er van 't begin tot
't eind intense aandacht, span
ning en zelfs ontroering ivas.
En het glanspunt van 't feest
was de aanwezigheid van de
Koningin die vrolijk mee slin
gerde en draaide in de figuren
van de polonaise en zich enorm
amuseerde tijdens de dichter
lijke en gedramatiseerde huide
betogingen.
Achteraf is bekend geworden
dat zij het „een dólle middag"
had gevonden.
En daar moest ik aan terug
denken toen ik op de t.v. de rij
dende en varende receptie van
het Koninklijke Zilveren Bruids
paar meebeleefde, speciaal tij
dens de episode in het RAI-
gebouw. Heeft u 't ook gezien
en heeft u ook zo'n plezier ge
had om dat prachtige feestlied
van de tulpen uit Amsterdam?
Een variatie op het overbeken
de schlagerliedje, gezongen door
de hele bonte menigte van amb
tenaren, ouden van dagen, ad
vocaten, kinderen en weet ik
wie allemaal meer.
O, o al die akelige liederen
die er zo voor en na gezongen
zijn, in de stijl van „Heil U o
Koninginne" die dergelijke
plechtstatige kunstprodukten
van gelegenheidsdichters!
Wat was. daarbij vergeleken,
dit een énig moment. Het was
vrolijk, hartelijk en warm. Het
had stijl en allure en het was
oer-Amsterdams.
De woorden héb ik niet pre
cies kunnen volgen op 't refrein
na:
Hu U in de hoofdstad kwam
Krijgt U tulpen uit
Amsterdam.
Maar 't was stellig helemaal
een leuk liedje, dat was duide
lijk te zien aan de gezichten van
het bruidspaar, dat kennelijk de
neiging had, om mee te gaan
zingen (en zelfs een heel klein
beetje mee te deinen!).
Als u dit leest zijn de feeste
lijkheden in Amsterdam alweer
voorbij. Er staat nog een hele
boel luisterrijks op het pro
gramma maar maandag was het
één groot gezellig familiefeest.
In hoop, en ik weet haast
zeker, dat onze Koninklijke Zil
veren Bruid achteraf tegen
Haar Bruidegom gezegd zal
hebben: „Het was een dólle
middag
Hermine O.
Katoen is een
heerlijk estof.
Niet alleen voor
zomerjurkjes en
strandensem-
bles, maar ook
voor fraaie
avondtoiletten.
De jonge Haag
se mode-ont
werper Ernst
Jan Beeuwkes
maakte deze
elegante japon
van katoenen
broderie in de
kleur écru. Naar
achteren loopt
de rok uit in een
soort queu, die
overgaat in een
sierlijke sleep.