Amerikaanse proeven in
de dampkring zijn hervat
in dichte mist
Ik geef voorkeur aan
vreedzame oplossing
Dertig explosies in
de komende maanden
Macmillan zal met Kennedy
reeks problemen bespreken
Soekarno te Meel an:
Bij koppigheid volgt geweld
WEERBERICHT
Britse premier, op verkenningin Amerika
Bemanning van Liberiaan
aan boord van U.K. 235
(9ud
teuws
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 26 APRIL 1962
No. 30638
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur; E A van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 8.25 per kwartaal, f 2.80 per maand, f 0.65 per week.
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Voor het eerst sinds het najaar van 1958 hebben de Verenigde
Staten gisteren weer een kernproef in de dampkring genomen
Gistermiddag om kwart voor vijf Ned. tijd werd een bom „van
middelbare kracht" in de omgeving van het Britse eiland
Christmas door een vliegtuig losgelaten. De hoeveelheid radio
actief stof zou véél geringer geweest zijn dan die welke bij de
Russische proeven in de herfst van vorig jaar is ontstaan. Alle
proeven in de nieuwe Amerikaanse serie zullen worden bekend
gemaakt. De krachtigste bom van deze reeks zal een kracht van
tien megaton hebben (de zwaarste Russische was 57 megaton,
d.i. 57 miljoen ton TNT). Het aantal ontploffingen in de komende
twee of drie maanden wordt op dertig geschat.
AtUai Stevenson
doet beroep op
leden van V.N.
De permanente Amerikaanse af
gevaardigde bü de V.N., Adlai Ste
venson heeft gisteravond een beroep
gedaan op alle leden van de volke
renorganisatie om te pogen de Sow
jet-Unie te overreden tot een doel
matige overeenkomst met de Ver.
Staten tot beëindiging van de proef
nemingen met kernwapens. De
vooruitzichten van een wedloop zijn
duidelijk en onheilspellend, aldus
Stevenson. De feiten tonen echter
aan, dat de Russen de wedloop zün
begonnen en het is ook de Sowjet-
Unie die haar bestendigt door het
niet willen aangaan van door waar
borgen omgeven akkoorden.
Overigens heeft de woordvoerder
van het ministerie van Buitenlandse
Zaken in Washington, White, giste
ren medegedeeld, dat de Ameri
kaanse proeven in het gebied van
de Stille Oceaan zullen doorgaan,
zelfs indien de Sowjet-Unie nu zou
verklaren bereid te zijn tot een ver
drag over beëindiging. De reden
hiervan is, dat er tussen de aan
kondiging van hun bereidheid en
het uitwerken van de bijzonderhe
den een opschorting zonder toezicht
zou zijn. „En wij hebben het van
het begin af duidelijk gezegd, dat
wü ervaring hebben opgedaan met
een dergelijke opschorting-zonder-
toezicht en dat die ervaring niet erg
prettig is geweest".
Een commentator van het Sow-
jetrussische persbureau Tass zei gis
teren over de hervatting van de
Amerikaanse proeven dat „de Ame
rikaanse afgevaardigde naar de ont
wapeningsconferentie in Genève was
gegaan, terwijl reeds besloten was
om, onverschillig wat er in Genève
zou geschieden, kernproeven te hou
den".
Van Indiase. Zweedse. Noorse
Japanse zijde verklaarde men de
hervatting van de kernproeven zeer
te betreuren. De Japanse minister
van Buitenlandse Zaken, Kosaka,
heeft bij de Amerikaanse ambassa
deur krachtig geprotesteerd. In
Westduitse regeringskringen zei men
gisteravond, dat de hervatting nood
zakelijk was geworden doordat de
Sowjet-Unie enige tijd geleden de af
spraak geen proeven meer te hou
den, had geschonden. De Canadese
premier Diefenbaker verklaarde, dat
de ontwapeningsbesprekingen in Ge
nève nu met verdubbelde energie
moeten worden gevoerd. In Wenen
verklaarden kringen, die in nauw
contact staan met de Oostenrijkse
regering, dat Amerika blijkbaar zijn
achterstand op de Sowjet-Unie wil
inhalen nadat de Russen door hun
serie een voorsprong hadden geno
men.
Heer, erbarm u"
99-
Dr. W. A. Visser 't Hooft, de N e-
derlandse secretaris-generaal
van de Wereldraad van Kerken in
Genève, onderbrak gisteren een le
zing in het theologisch seminarium
nen alleen maar smeken", aldus dr.
Visser 't Hooft, „Heer, erbarm U
over ons".
De kerken, aldus de secretaris-ge
neraal, „hebben zich al jaren tegen
kernproeven uitgesproken. Nu wordt
ons meegedeeld dat de Verenigde
Staten ze hebben hervat. We zyn
ons de beperkte invloed van de ker-
in Princeto in de Amerikaanse staat ken pijnljjk bewust en betreuren
New Jersey om zich in verband met ten zeerste dat niet naar ons is ge-
de hervatte Amerikaanse kernproe- luisterd inzake resultaat en aard
ven tot God te wenden. „We kun- van dergelijke proeven".
Radio-Djakarta heeft de toespraak omgeroepen, die president
Soekarno vandaag te Medan heeft gehouden.
President Soekarno zeide op deze massa-bijeenkomst o.a. „dat
Indonesië er nog altijd de voorkeur aan zal geven om Nieuw-
Guinea op een vreedzame wijze te verkrijgen. Maar als de Neder
landers koppig blijven zullen wij het met geweld nemen". Hij
verzocht de buitenlandse diplomaten er goede nota van te nemen,
dat Indonesië de voorkeur geeft aan een vreedzame oplossing
van het geschil.
In de buurt van Leeuwarden
vond gisteren een vreemdsoortig
transport plaats. Een molen, die
gestaan heeft in het nieuwe in-
KOUDER
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond
Wolkenvelden met vanavond of
vannacht in bet, noorden van het
land plaatselijk wat motregen
Matige, aan de kust nu en dan vrij
krachtige naar r.oord draaiende
Wind Kouder overdag, vooral in het
binnenland
(Opgemaakt te 11.15 uur)
27 april
Zon op: 5.20 uur; onder: 19.56 uur.
Maan op: 2.15 uur; onder: 11.10 uur.
Hoogwater te Katwijk te 8.10 en 20.48
uur laagwater te 3.34 en 16.06 uur.
Dit blad bestaat alt 20 pagina's
dustriegebied, werd op schuiten
vervoerd naar een nieuw recrea
tieterrein, waar het bouwwerk
geheel zal worden gerestaureerd
en weer bedrijfsklaar wordt ge
maakt. Het transport onderweg.
Oostduitse troepen
in Oost—Berlijn
In Oost-Berlijm zijn gisteren en
kele convooien met Oostduitse mili
tairen aangekomen, kennelijk met
het oog op de komende 1 meiviering.
In West-Berlijn zal dichtbij de
„muur" op 1 mei ook een grote sa
menkomst worden gehouden, waar
aan naar men verwacht duizenden
mensen zullen deelnemen.
De Oostduitse minister van Bin
nenlandse Zaken, generaal Maron,
heeft burgemeester Brandt van West
Berlijn gewaarschuwd, dat de West-
berlijnse autoriteiten verantwoorde
lijk zullen zijn voor eventuele „com
plicaties".
Soekarno zeide voorts dat Indo
nesië de onderhandelingen met
Nederland niet zal hervatten zo
lang de Nederlanders het zenden
van versterkingen naar Nieuw-
Guinea niet staken. Zij gaan door
met het zenden van oorlogsvaar
tuigen, o.a. onderzeeërs en andere
versterkingen, terwijl Indonesië
geduldig afwacht tot Nederland
het „plan-Bunker" zal aanvaar
den voor de overdracht van
Nieuw-Guinea aan Indonesië.
Voordat Soekarno het woord
voerde, sprak minister Soebandrio
van Buitenlandse Zaken de bij
eenkomst toe. Hij waarschuwde de
Nederlanders „West Nieuw-Gui
nea op vreedzame wijze over te
dragen aan Indonesië voordat het
te laat zal zijn".
„De bevrijding van West-Irian
is slechts een onderdeel van onze
revolutie. Deze is een totale: een
nationale, een sociale en een eco
nomische revolutie en deze re
volutie wordt thans ondergraven
door de Nederlanders", aldus Soe
karno.
Gesprek Soekardjo-
Oe Tliant
De Indonesische gedelegeerde bij de
V.N., Soekardjo Wirjopranoto, heeft
gistermiddag een bepsreking gehad
met de waarnemend secretaris-gene
raal der V.N., Oe Thant. Volgens be
voegde kringen is de kwestie-Nieuw-
Guinea een der onderwerpen van ge
sprek geweest, maar Soekardjo zou
Oe Thant geen reacties van de Indo
nesische regering op de voorstellen
van de Amerikaan Bunker hebben
overgebracht.
Leden der V.N.
naar N-Guinea?
De regering onderzoekt in hoeverre
individuele leden van een commissie
van de V.N., die een bezoek brengt
aan het Australische trustgebied van
Nieuw-Guinea, bereid zouden zijn
om na afloop van dit bezoek, ook een
bezoek te brengen aan Ned. Nieuw-
Guinea. Dit heeft de minister van
Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H.
Luns, gisteren meegedeeld in ant
woord op een schriftelijke vraag van
het lid van de Tweede Kamer, de
heer Welter (KVP).
Uitnodiging
van Papare
De uit westelijk Nieuw-Guinea af
komstige Silas Papare, die lid is van
het Indonesische congres voor volks
raadpleging en van de Nationale
Planraad, heeft gisteren in Djakarta
te kennen gegeven dat hy van plan
is, de leden van de Nieuw-Guinea-
raad uit te nodigen voor een bezoek
aan Indonesië, „om hun de levens
omstandigheden in het vrije Indone
sië te tonen". Papare zei, ervan over
tuigd te zijn dat zijn landgenoten
„zouden opkijken van de ontwikkeling
van het onafhankelijke Indonesië".
Koningin Juliana heeft gisteren
voor het Paleis Soestdijk een
groep invaliden begroet, die in
auto's voorbij trokken. De jong
ste deelnemer aan de tocht, de
dertienjarige Frits Willigen,
bood de vorstin voordien een
pakje en bloemen aan.
(Van onze Londense correspondent)
Het nieuwe bezoek dat Macmillan aan de VS, waar hij gister
avond is aangekomen, was reeds maandenlang in de pen en had
oorspronkelijk slechts ten doel om enkele spreekbeurten te ver
vullen, maar vanzelfsprekend grijpt Macmillan deze gelegenheid
aan om opnieuw met president Kennedy te confereren. Het is zijn
vijfde ontmoeting in iets meer dan een jaar. Verder gaat Mac
millan naar Canada voor overleg met premier Diefenbaker, die
zoals bekend hdogst ongerust is over Engelands plan om tot de
Euromarkt toe te treden.
Macmillan en Kennedy zullen zaterdag vijf uur lang formele
gesprekken voeren en elkaar verder op lunches en diners ont
moeten.
Om het zacht uit te drukken staan maakt, dat de president en hij het
vele Engelsen kritisch tegenover tal
rijke aspecten van de Amerikaanse
buitenlandse politiek. Dit is niets
nieuws. Het is een gevolg van het
feit dat Engeland sinds de oorlog
nergens meer de eerste viool kan
spelen. Vandaar dat elke reis van
Macmillan naar Washington begeleid
wordt door stemmen die willen dat
Macmillan meer van zich afbijt en
niet alleen maar doet wat Kenne
dy hem vertelt.
De tegenstanders van Engelands
lidmaatschap van de Eurcmarkt hui
len in het koor mee. Natuurlijk werd
er ook aandrang op Macmillan uit
geoefend om Kennedy te bewegen de
kernproeven uit te stellen. De Brit
premier heeft echter al vorige
week in het Lagerhuis duidelijk ge-
Zaak Van der Putten
Minster Visser
Op Noordzee100 mijl van IJmuiden
zou in beroep gaan r O "Tg Lr
De minister van Defensie overweegt j _bL JL _B_JL
in beroep te gaan tegen de uitspraak
van het Ambtenarengerecht te Arn
hem, waarbü het ontslag aan de
technisch hoofdambtenaar F- van der
Putten nietig werd verklaard.
De minister zou reeds aan de
Haagse advocaat mr. C. R.
Wijckerheld Bisdom hebben verzocht
namens hem op te treden als deze
beroepszaak voor de Centrale Raad
van Beroep te Utrecht voor komt.
Ook zou mr. Wijckerheld Bisdom het
beroepschrift indienen. Bij de Cen
trale Raad van beroep te Utrecht
is van het «eit, dat de minister in
beroep gaat, nog niets bekend. Ver
moedelijk zal het beroepschrift in de
eerste helft van mei worden inge
diend. Mr. Wijckerheld Bisdom heeft
het verzoek van de minister in over
weging genomen. Van de zijde van
het ministerie van Defensie werd
geen enkel commentaar op een en
ander verstrekt.
Dak stort in:
(lode en gewonden
Vanmorgen om goed negen uur is
een deel van het dak van een in aan
bouw zjjnd vrieshuis van de N.V.
Koelveen Diepvries aan de dr. Albert
Plesmanweg in Rotterdam-Zuid in
gestort. Op dat ogenblik bevonden
zich vier mensen op het dak, t.w.
de 27-jarige ongehuwde timmerman
A. J. Leek uit Noordscharwoude. die
op slag werd gedood, de 37-jarige
timmerman P. Voorthuizen uit Broek
op Langendijk, die hoofd- en been
wonden opliep, de 17-jarige Dik van
Vliet, leerlingmachinist uit Rotter
dam, die ook een hoofdwond en snij-
wonden en vermoedelijk inwendige
kneuzingen opliep en de uitvoerder
van het werk, die geen verwondingen
kreeg. Het s'achtoffer en de beide
gewonden zijn naar het Zuiderzie-
kenbuis vervoerd.
De arbeidsinspectie stelt een on
derzoek in naar de oorzaak van het
instorten.
Twee tankers zijn vanmorgen
omstreeks vier uur op de Noord
zee, 100 mijl n.n.w. van IJmui
den. met elkaar in aanvaring ge
komen .Het zijn de 23.232 ton
metende Griek ..Kissavos" en
de 17.791 ton groot zijnde Li
beriaan "Olympic Thunder".
De Griekse tanker is aan de
voorzijde zwaar beschadigd en
het Liberiaanse schip is mid
scheeps geraakt en eveneens
zwaar beschadigd.
Op beiden schepen is brand uitge
broken. De gehele bemanning van de
„Olympic Thunder" men schat
deze op ongeveer vijftig koppen
heeft het schip verlaten. Een deel
van de opvarenden, onder wie de
kapitein, werd aan boord genomen
door de Urker kotter UK 235 „Pieter-
tje Maria" De overige bemannings
leden bevinden zich in een reddings.
boot. Later werden ook zjj opgepikt
door de UK 235.
De gezagvoerder van de Griek
heeft meegedeeld, dat men de brand
op het voorschip geblust heeft en dat
men nu op eigen kracht op weg is
naar Bremerhaven.
De aanvaring geschiedde tijdens
een dichte mist. Direct werden nood
seinen uitgezonden en om sleepboot-
assistentie gevraagd. Zes „werkpaar
den van de zee" varen op volle kracht
naar de plaats van de aanvaring.
Het eerst kozen de sleepboten „Hol
land" van de rederij Doeksen op
Terschelling en de sleper „Titan"
van het bureau Wijsmuller te IJmui
den zee. Later zijn ook nog de „Sim-
son" en de „Nestor" van deze maat
schappij vertrokken naar de bran
dende tanker. Ook zouden nog twee
sleepboten van L. Smits en Co's In
ternationale Sleepdienst uit Maas
sluis op weg zijn naar de Liberiaan.
De „Humber" van Leen Smit heeft
de race naar de in nood verkerende
„Olympic Thunder" gewonnen. De
sleepboot bevindt zich langszij van
het schip. De kapitein van Liberi
aanse tanker is aan boord van de
sleepboot ..Holland" van de rederij
Doeksen. Hij wacht op instructies
van zijn rederij. Ook de „Holland" en
de „Titan" hebben de Liberiaan be
reikt. Men is met het blussingswerk
begonnen.
De berging van de brandende Li
beriaanse tanker „Olympic Thunder'
is opgedragen aan de rederij Doeksen
op Terschelling en aan bureau Wijs
muller te IJmuiden.
Van eerstgenoemde rederij bevindt
zich de „Holland" bij het brandende
schip, van Wijsmuller zün de „Titan"
de „Friesland", de „Simson" en de
„Nestor" ter plaatse. De „Olympic
Thunder" zal naar een veilige haven
worden gesleept.
eens zün over de noodzaak van her
vatting van de proeven. Dit betekent
niet dat de president en Macmillan
niet verder zullen nagaan wat er
gedaan kan worden om tot uitban
ning van de kernproeven te komen.
Eén van de wrijfpunten tussen
Engeland en de Verenigde Staten is
de Amerikaanse wens dat Engeland
zün eigen H.-bom opgeeft. Tot dus
verre is dit vooral een diplomatieke
bom geweest, namelük een soort toe-
gangsbewüs om nog een woordje
mee tespreken in de internationale
politiek. In Londen ziet nien de Brit
se bijdragen tot de nucleaire bewa
pening bovendien als het begin van
een zelfstandige Europese verdediging
welke werkelijkheid kan worden in
dien de nieuwe Euromarktlanden on
vermijdelijk een soort derde macht
gaan vormen.
Een speciale Britse grief is de
Amerikaanse vlagdiscriminatie in de
scheepvaart waardoor Gemenebest-
landen in ruil voor Amerikaanse
steun Amerikaanse schepen voor hun
exporten naar de VS moeten gebrui
ken.
Berlün wordt na Gromiko's rede
van gisteren als het lichtpunt in de
ontmoeting tussen Macmillan en
Kennedy beschouwd, al zal de Brit
se premier proberen Kennedy te be
wegen Adenauer en De Gaülle niet
al te veel voor het hootd te stoten.
Juist met het oog op de Euromarkt-
onderhandelingen bepleit Londen be
hoedzaamheid.
Er is ook geen twijJel aan dat Mac
millan nog eens voorzichtig zal trach
ten Kennedy tot enige geestdrift te
wekken voor een nieuw topgesprek
tussen Oost en West, omdat dit waar-
schünlük een voorwaarde is voor het
maken van vorderingen over Berlijn
en de ontwapening. Chroesjtsjow
schünt er .namehjk op te staan dat
hüzelf en niemand anders onder
handelt over deze onderwerpen. Ken
nedy wil na zün teleurstellende er
varing van Wenen slechts plaatsne
men tegenover Chroesjtsjow wanneer
tevoren positieve resultaten vaststaan
Volgens sommigen zou een ontmoe
ting met Chroesjtsjow minder moei-
lükheden opleveren naarmate het
topgesprek zo weinig mogebjk wordt
uitgesteld. Macmillan wil zü'n rol
van bemiddelaar blüven vervullen,
hoewel minder geaccentueerd als in
de periode Eisenho./er toen er in
Washington een vacuum bestond dat
destijds alleen door Macmillan 'kon
worden gevuld. Met Kennedy liggen
de zaken anders. Vandaar dat men
in Londen bescheiden MacmiUans
reis een verkenningstocht noemt.
In Noordwijkerhout
Monteur gedood bij
reparatie zandauto
Op de losplaats bü de Ruigenhoek
te Noordwükerhout is de 30-jarige
monteur R. Smeenge, gehuwd en va
der van twee kinderen, om het leven
gekomen, toen bü een reparatie wil
de verrichten aan een volgeladen
zandauto.
De man, die als onderhoudsmon
teur werkzaam was bü de firma Van
Ossel, die het zandvervoer voor Van
Herwaarden's Kalkzandsteenfabrie
ken van het Duinwaterleidingterrein
naar de Ruigenhoek verzorgt, werd
te hulp geroepen, toen het hydrauli
sche kiepsysteem van een met 5 ton
zand geladen vrachtauto stagneerde,
waardoor de laadbak bü het lossen
halverwege bleef steken. Terwül de
monteur, met hoofd en bovenlichaam
onder de laadbak, trachtte het man
kement te verhelpen, kwam plotse
ling de volle bak omlaag. Twee
chauffeurs, die belangstellend toeke
ken, konden zich nog tüdig terug
trekken, maar de monteur werd ver
pletterd en was op slag dood.
De voorgeschreven veiligheidsteun
was onder de laadbak geplaatst, maar
stond niet klem, zodat deze werd
weggedrukt.
Eervol ontslag aan
luit. gen. Couzy
Bü K.b. is met ingang van 1 mei
op het daartoe door hem gedaan ver
zoek eervol ontslag uit de militaire
dienst verleend aan de luitenant-ge
neraal J. H. Couzy van het. wapen
der artillerie, onder büzondere dank
betuiging voor de uitnemende dien
sten, door hem gedurende tal van ja
ren in verscheidene gewichtige be
trekkingen aan H.M. de Koningin
en aan den lande bewezen.
Jongen door ijzeren
balk getroffen
Gistermiddag omstreeks vier uur is
bü de bouw van de vuurtorenflat te
Noordwijk een ongeval gebeurd
waarbü de 12-jarige Gerrit Jan Wil
lem Nokkert uit Utrecht ernstig ge
wond werd.
De jongen was een dag met zün
vader, die als verwarmingsmonteur
aan de flat werkt, naar Noordwük
gekomen. Toen hü bij de werkbank
van een monteur stond te Idjken, viel
een 2'b meter lange ijzeren balk
van een balkonhek naar beneden
waarbü de knaap door het uiteinde
van de balk aan het hoofd werd ge
troffen.
In zorgwekkende toestand Is het
jeugdige slachtoffer naar het Acade
misch Ziekenhuis te Leiden overge-
b-acht. Naar wij vernemen was zün
toestand hedenmorgen redelük.
De politie stelde in samenwerking
- „•J.. W V, ouv.uv ill üumvunvittui;, ycOLftC/tO. l/t
met de arbeidsinspectie een onder- f aangeboden.
zoek in naar de oorzaak van het los. f
Uit het Leidsch Dagblad van i
26 April 1862
Hedenmorgen vielen drie f
werklieden van een steiger in i
de Wolsteeg. Allen werden 1
min of meer ernstig gewond. 1
(Aan het bureau dezer Cou- 1
rant is ten hunnen behoeve 1
een bus geplaatst).
Dinsdag 1.1. was het 40 jaar i
geleden dat onzen stadgenoot, i
den heer H. J. P. F. van Ewijk, i
collectant werd der aalmoe
zen voor de armen bij de
godsdienstoefeningen der Ne- t
derl. Herv. Gemeente. Een t
geschenk in zilver werd hem t
raken van de balk.
