SINDS VANMIDDAG: EINDE
VAN ALGERIJNSE OORLOG
Soekarno blijft op zijn
aambeeld hameren
Baby en twee kleuters
bij brand omgekomen
Strijdende partijen thans één
tegenover onverzoenlijke O.A.S.
IPnmm
TWIN!
jemMmrtm!
OAS ROEPT IN ALGIERS
ALGEMENE STAKING UIT
WEERBERICHT
Referendum aan beide zijden
Gasexplosie
55 doden
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 19 MAART 1962
No. 30607
LEIDSCH r DAGBLAD
Directeur, t A it van Disnoeck DAGBLAD VOÜR i-ElDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Leiden criro no 57055
Hoofdredacteur: J. Brouwer f 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0.59 per week M.i.v. 1 april 1962: f8.25 per kwartaal, f2.80 per maand, f 0.65 per week. Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
ÉZrGrf^0Ez6Ë^^P^^TANTjNE-BÖNE=
Vé.. s
- lV# A..** V®
MEDEA'AUMALE) SET IF- A.
5»BQUGIE«f
^^^^ORLÉANSVILLE
pMÓSTAGANÉM0?
JM/VV
ORAN /-* 7-
•YlemCEnF
ALGERIJE
BATNA
1
\TIARET'
saïda
SAHARA
10.000 EUROPEANEN
Militaire rechtbanken ingesteld
Honderd ton
wapens gestolen
(Van onze Parijse correspondent)
Vanochtend waren in Parijs nog
slechts sporadische berichten bin
nengekomen omtrent de reacties,
waarmee in de grote Algerijnse ste
den Algiers en Oran het nieuws van
de vrede ontvangen was. Wel schijnt
er door de OAS een algemene sta
king te zijn uitgeroepen en vanmor
gen was het uiterst moeilijk de radio
uitzendingen van Algiers in Parijs te
volgen. De televisie- en radiorede
van generaal De Gaulle werd gister
avond in Algerije opnieuw gesabo
teerd. waardoor wel het geluid, maar
niet het beeld van de uitzending
doorkwam. Ook werd halverwege de
rede onderbroken door een piraten-
uitzending van de OAS, waarbij ex-
generaal Salan de Fransen in Alge
rije toesprak. Hij gaf zijn aanhangers
opdracht de strijd tegen „de vijand"
aan te binden.
Het Franse kabinet was voor van
middag half vier bijeengeroepen om
zijn fiat te geven aan het te Evian
ondertekende bestandsakkoord. Om
8 uur hedenavond zou de minister
voor Algerijnse Zaken, Louis Joxe,
die de besprekingen in Evian heeft
geleid, zich via radio en televisie tot
het Franse volk richten. De Franse
nationale vergadering zal dinsdag
ochtend om 10.00 uur in buitenge
wone zitting bijeenkomen. De minis
terraad zal zich ook bezig houden
met het wetsvoorstel inzake de volks
stemming in Algerije, waarvan de
datum waarschijnlijk op 8 april zal
worden vastgesteld.
Voorts zal de regering verscheidene
benoemingen doen betreffende de
overgangsperiode in Algerije. Het
wordt echter weinig waarschijnlijk
geacht, dat deze benoemingen direct
bekend zullen worden gemaakt, om
dat het kabinet deze eerst aan het
parlement zal willen meedelen.
Terrorisme
Terroristen van de OAS hebben
zaterdag in een kwartier tijd zes
apothekers en twee mohammedanen
in Algiers vermoord, wapens gesto
len uit een politiebureau in Oran en
Geen onderzoek
naar „lek"
(Van onze Haagse
correspondent].
Een sensationeel bericht in
een der ochtendbladen over een
door de Marine ingesteld onder
zoek naar een* „lek" in de vaste
commissie van de Tweede
Kamer, berust op geen enkele
grond.
Dit werd ons medegedeeld
door een woordvoerder van
Defensie. „Er is geen sprake
van enig onderzoek", zo zei
deze.
WEINIG WIND
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Opklaringen maar ook nu en dan
wolkenvelden en hier en daar een
buitje. Weinig wind. Weinig veran
dering in temperatuur.
(Opgemaakt te 1115 uur)
20 maart
Zon op: 6.45 uur: onder: 18.52 uur.
Maan op: 18.00 uur; onder: 6.46 uur
Hoogwater te Katwijk te 3.12 en 15.23
uur. laagwater te 11.10 en 23.32 uur.
een nieuwe serie aanslagen met
kneedbommen gepleegd. Alle apothe.
ken in de stad zijn gesloten. Er hin
gen briefjes op de deuren dat zelfs in
noodgevallen niet geholpen zou wor
den. In verband met deze aanslagen
zyn acht verdachten gearresteerd.
Gisteren zijn in Algerije vijftien
mensen aan gewelddaden ten offer
gevallen. Tien slachtoffers waren
mohammedanen. Zestien personen,
onder wie negen mohammedanen,
werden gewond. Het was het laagste
aantal doden in ruim een week tijd.
Uit een wapendepot bij Oran zijn
honderd ton wapens en munitie ge
stolen door mensen van de OAS in
legeruniform en met valse papieren.
De diefstal werd zondagochtend
vroeg gepleegd. Volgens een officieel
bericht nam men o.a. 83 machine
geweren, 209 bazooka's en 3.000 ge
weren mee. Bepaalde onderdelen
waren echter uit voorzorg uit de ge
stolen wapens verwijderd, zodat zij
zonder meer niet te gebruiken zijn.
In de gisteren verschenen Franse
Staatscourant is een besluit vermeld,
waarbij tijdelijk militaire rechtban
ken worden ingesteld in Algiers en
Oran. Nadere bijzonderheden worden
niet gegeven.
Personen boven de 18 jaar die op
heterdaad bij het plegen van aan
slagen worden betrapt, zullen zonder
een gerechtelijk vooronderzoek direct
voor een der krijgsraden verschijnen.
De vonnissen, waartegen geen beroep
of cassatie kan worden aangetekend,
zullen onmiddellijk ten uitvoer wor
den gelegd. Slechts ingeval een dood
vonnis wordt geveld, kan telegra
fisch aan president De Gaulle
gratie worden gevraagd.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma)
Haast als een anti-climax is gisteravond het
Frans-Algerijnse akkoord bekend gemaakt, dat
hedenmiddag om 12 uur bij ingaan van de
wapenstilstand een eind maakte aan een week
treuzelen, een jaar onderhandelen en zeven-en-
eenhalf jaar bloedige strijd. Zo ongeïnspireerd
als de Gaulle's rede, zo mat waren de slotver
klaringen van de totaal uitgeputte Franse en
Algerijnse onderhandelaars, die het skelet van
het akkoord onthulden. Was het alleen die
uitputting, die eerst minister Joxe in Evian, en
pas drie uur later de Algerijnse woordvoerder
Belkacem Korms FLN-delegatie is er, ondanks de militair onbesliste strijd,
in geslaagd te bereiken, dat Algerije binnen zes maanden een onafhankelijke
soevereine staat zal zijn met een volledig intact grondgebied, dat ook de
Sahara omvat. De Franse en Algerijnse regeringen hebben zich verplicht
de volgende formule voor te leggen aan de kiezers, die er in een referen
dum hun goedkeuring aan mogen hechten: „Bent U voorstander van een
onafhankelijk soeverein Algerije, dat in vrijheid met Frankrijk zal samen
werken?"
Malek aan de Zwitserse kant van het meer op
kil-formele manier de wapenstilstand deden
aankondigen, waarnaar 45 miljoen Franse en
9 miljoen Algerijnen hebben gesnakt? Niet
alleen. Er zijn een miljoen Fransen in Algerije,
die zullen zeggen: „De oorlog is voorbij, leve de
oorlog". Inderdaad, de Frans-Algerijnse oorlog
is voorbij, maar niemand verheelt dat de organi
satie, die zich achter de letters OAS verbergt,
haar uiterste zal doen om eerst op Algerijnse
en later misschien op Franse bodem een burger
oorlog te ontketenen!
en niemand twijfelt daaraan, zal het
een soevereine staat zjjn die vrije
lijk zyn eigen politieke en sociale
stelsel kan kiezen. Maar de Franse
minderheid krijgt aanzienlijke ga
ranties. Niemand kan vervolgd wor
den wegens politieke misdrijven
Samenvatting
Hier volgt een korte samenvatting
van het akkoord:
Vanavond om twaalf uur ging de
wapenstilstand in tussen het Alge
rijnse Bevrijdingsleger en de Franse
troepen, een wapenstilstand die een
overgangsperiode moet inluiden.
Daarin zal Algerije binnen minimaal
drie en maximaal zes maanden in
een referendum over zijn eigen toe
komst beslissen. Gedurende die over
gangsperiode zal Algerije bestuurd
worden door een voorlopig uitvoerend
orgaan, dat zal bestaan uit Fransen,
FLN-leden en niet-politiek gebonden
Algerijnen. Frankrijk zal vertegen
woordigd worden door een hoge com
missaris. Dit uitvoerend orgaan heeft
niet alleen tot taak Algerije zolang
te besturen, maar ook zoveel moge
lijk Algerijnen bij dat bestuur te be
trekken. Het zal tevens verantwoor
delijk zijn voor de openbare orde en
daarvoor beschikken over een'politie
macht en Algerijnse ordetroepen ter
sterkte van 60.000 man.
In die overgangsperiode zullen alle
politieke vrijheden binnen de kortst
mogelijke tijd worden hersteld, en
het FLN zelf wordt in Algerije een
wettig toegelaten politieke organisa
tie. Er zal een algemene amnestie
worden afgekondigd, waaronder bin
nen drie weken alle Algerijnse poli
tieke gevangenen worden vrijgelaten.
Het FLN hoopt dat ook de Fransen,
die wegens hulp aan de Algerijnse
zaak gevangen zitten, van die am
nestie zullen profiteren. Nog een
winstpunt voor het FLN: alle Alge
rijnse vluchtelingen in Tunesië en
Marokko en dat zijn er honderd
duizenden mogen naar Algerije
terugkeren. Binnen twee manden zal
het uitvoerend orgaan beslissen wan
neer het referendum gehouden wordt.
Garanties
Wanneer Algerije in dat refe
rendum de onafhankelijkheid kiest,
(OAS-aanslagen bijv.), die vóór het
staken van het vuren zijn begaan.
De Fransen in Algerije krijgen met
behoud van hun Franse nationaliteit
drie jaar lang Algerijnse burgerrech
ten. Daarna mogen zij hun defini
tieve nationaliteit kiezen. Zij zullen
zowel in de vertegenwoordigende als
in de gezagsorganen een aandeel
krijgen overeenkomstig hun aantal.
In de steden Algiers en Oran zul
len zelfs speciale regelingen daarvoor
worden getroffen. Hun bezittingen
zullen niet onteigend mogen worden
zonder rechtvaardige schadeloosstel
ling. Zowel op cultureel, religieus en
taalgebied worden hun rechten ge
garandeerd. Zij mogen zich vereni
gen ter behartiging van hun belan
gen, die nog door een speciaal hof
gewaarborgd zullen worden.
In ruil voor de behartiging der
Franse belangen zal Frankrijk aan
Algerije financiële, economische en
technische hulp verlenen ter grootte
van de huidige, aanzienlijke ontwik
kelingsplannen (het plan van Con
stantino. Algerije blijft in de zone
van de frank en de twee landen zul
len elkaar in hun commerciële be
trekkingen voorkeursrechten verle
nen. De Franse oliewinning in de
Sahara zal geschieden or.der beheer
van een orgaan met gelijk aandeel,
dat ook tot taak krijgt de Sahara
verder te ontwikkelen.
Onmiddellijk na het ingaan van
het staken van het vuren zal Frank
rijk beginnen geleidelijk zijn troepen
terug te trekken, binnen twaalf
maanden tot een sterkte van 80.000
man. De rest wordt in de volgende
twee jaar teruggetrokken. Maar
Frankrijk huurt voor 15 jaar van
Algerije de marine-basis Mers el Ke-
bir alsmede een aantal vliegvelden en
het terrein voor Atoomproeven in
de Sahara.
„Indien de Nederlanders weigeren officieel met ons te onder
handelen over de overdracht van Westelijk Nieuw-Guinea zullen
wij dit gebied in de loop van dit jaar bevrijden", aldus president
Soekarno gisteren in een via Radio-Djakarta uitgezonden toe
spraak.
Soekarno zette nader uiteen dat Indonesië heeft besloten
„Westelijk Nieuw-Guinea met alle middelen, diplomatieke inbe
grepen, te bevrijden", dit laatste echter onder voorwaarde dat
Nederland zich in beginsel bereid verklaart het omstreden gebied
aan Indonesië over te dragen.
In zijn radio-toespraak heeft president Soekarno nader gepre
ciseerd, dat de Indonesische afgevaardigden bij de geheime be
sprekingen opdracht hebben, eerst zekerheid te krijgen, of dit
besprekingen zouden zijn ter voorbereiding van formele onder
delingen over de overdracht van West Nieuw-Guinea aan
Indonesië. „Als dit niet het geval is moeten zij weer naar huis
komen", aldus Soekarno.
Geen ,,verkenning,,
Hij zei dat het niet juist is, het
geheime overleg voor te stellen als
een „verkenning" en beschuldigde er
de Nederlanders van. het fundamen
tele beginsel van het geheime over
leg te hebben „verdraaid".
Zijn bevel van 19 december voor
de „bevrijding van het gebied is nog
steeds van kracht. „Ik heb opdracht
gegeven, dat dit bevel niet zal wor
den ingetrokken, maar met nog meer
kracht ten uitvoer zal worden ge
legd".
„Indonesië", aldus Soekarno ver
der, bereidt er zich nog steeds op
voor Nieuw-Guinea mot geweld te
veroveren, maar als het gebied door
onderhandelingen en zonder bloed
vergieten weer bij Indonesië kan
worden gevoegd, zou hij naar Ne
derland gaan om de Nederlanders
Het was zaterdag een glorie
dag voor de Nederlandse sport.
Sjoukje Dijkstra, de blonde Am-
stelveense doktersdochter, werd
te Praag. wereldkampioene
kunstrijden en zette daarmee een
kroon op een prachtige sport-
carrière.
Op de foto ziet men de Neder
landse ambassadeur in Tsjecho-
Slowakije. de heer Bas Backer.
Sjoukje een boeket speciaal per
KLM aangevoerde tulpen over
handigen.
Meer nieuws over de wereld
kampioenschappen kunstrijden
op de sportpagina's.
Bij een gasontploffing in het dorp
Sulaimanpur bij Sylhet in Pakistan
zijn zaterdag 55 mensen om het le
ven gekomen. Men was bezig een
put te boren. Het gas in de bodem
ontsnapte onverwachts en ontplofte.
Twaalf personen werden onmiddel
lijk gedood; 43 van de 54 gewonden
stierven later.
Tsjombe bij Atloela
President Tsjombe van Katanga
heeft zondag in Leopoldstad een on
derhoud gehad met de premier van
de Centrale Kongoiese regering, Cy-
rille Adoela.
Het was het begin van hun ge
heime overleg over de middelen om
Katanga met de rest van Kongo te
verenigen.
dank te zeggen en de betrekkingen
tussen Nederland en Indonesië te
normaliseren.
Dit was de eerste openbare verkla
ring van Soekarno over de komende
informele bijeenkomst onder auspi
ciën van de V.S.
Indonesische
agendapunten
Volgens „Antara" zal Indonesië op
de geheime voorbesprekingen tussen
Nederland en Indonesië twee belang
rijke agendapunten indienen. Het
zijn de procedure voor de overdracht
aan Indonesië van het Nederlandse
bestuur over Westelijk Nieuw-Gui
nea en de kwestie van het normali
seren der betrekkingen tussen Indo
nesië en Nederland na deze over
dracht.
De besprekingen zoals gemeld
beginnen morgen in de omgeving
van Washington.
Prinses Beatrix heeft een
oriëntatiebezoek oebracht aan
Walcheren, waarbij zij speciaal
belangstelling had voor het ter
rein in de Oranjepolder bij Arne~
muiden in de omgeving van het
V eer se Meer. een van de twee
terreinen, welke het Koninklijk
Paar aan de Nederlandse jeugd
zal aanbieden als jeugdcentra.
De Prinses op de dijk bij Ar-
nemuiden in gesprek met de 76-
jarige landbouwer Cruck. de eni
ge bewoner van de omgeving van
het terrein.
Ben Bella vrij
Ben Bella en zijn vier medestan
ders. die in oktober 1956 in Franse
handen vielen toen z|j per vliegtuig
van Rabat naar Tunis onderweg wa
ren, zijn gisteren vrijgelaten nadat
in Evian het Frans-Algerijnse be
standsakkoord was getekend. Zij ver
trokken gisteravond laat per vlieg
tuig van het Parijse vliegveld Orly
naar Genève. Vandaar begaven zij
zich per auto naar het dorp Signal
de Bougy, waar de afvaardiging van
de Algerijnse voorlopige regering ge
durende de laatste onderhandelingen
met de Franse regeringsdelegatie
heeft gelogeerd.
Slot pag. 2
Drie kleine kinderen een
jongetje en twee meisjes uit één
gezin zijn zaterdagmiddag
omgekomen bij een brand, die
een klein hufsje aan de Buiten-
watersloot te Delft volkomen in j
de as legde.
In het doodlopende zijstraatje van I
de Buitenwatersloot, dat van oudsher
in de volksmond „Siberië" heet, vol
trok zich zaterdag omstreeks twee
uur het drama, dat de familie Jans
sen zo zwaar trof. De vader, de 31-
jarige chauffeur L. J. Janssen was
naar Vlaardingen om werk te zoeken,
en de 24-jarige moeder M. Janssen-
Van Egmond was op bezoek by ken
nissen. Hun oudste zoontje (5 jaar)
was een eindje gaan fietsen. De an
dere drie kinderen de 3%-jarige
Leo, de bijna 2-jarige Desiree en de
negen maanden oude Jolanda wa
ren derhalve alleen thuis.
De politie neemt voorlopig aan, dat
het jongetje Leo, dat toen zyn moe
der wegging zat te tekenen, met luci
fers heeft gespeeld en brand heeft
gesticht. Hij zou daarna naar boven
zijn gevlucht, waar zyn zusje Desiree j
ziek op bed lag. Leo heeft al eerder
brand gesticht. Vorige week stak hij
een krant in brand en legde die op
een stoel, welke vlam vatte.
De brandweer neemt aan, dat de
kinderen reeds in de dikke rook wa- J
ren gestikt voor het vuur hen be-
reikte. De baby werd beneden in de
verkoolde wieg aangetroffen, de an
dere iwee op zolder.
De brand werd omstreeks twee uur
ontdekt door de buren. Zij merkten
de rook op, die zelfs hun huisje bin
nendrong. Men ging naar de her
komst zoeken en zag, dat dikke rook
wolken uit het huisje van de familie
Janssen naar buiten drongen. By de
poging van de buren het brandende
huis binnen te gaan, waarbij de deu
ren verden geforceerd en ramen
werden stuk geslagen, laaide het
vuur plotseling fel op. De inmiddels
gealarmeerde brandweer kon niets
meer redden. Het woninkje met alles,
wat er in stond, brandde totaal uit.
De politie heeft de Haagse officier
van Justitie van het gébeurde in ken
nis gesteld.
Vele nieuwsgierigen stonden 's-
avonds nog in groepjes bijeen in deze
buurt. Het huisje, ongeveer het mid
delste van een rjj kleine woninkjes,
die al geruime tijd op nominatie
staan om gesloopt te worden, was
haast'g met planken dichtgespijkerd.
De straatlantaarn vlak voor de
deur was zwart geblakerd. De buren
vertelden, hoe vergeefs getracht was
de kinderen te redden. Het was vrij
wel onmogelyk de vuurzee binnen te
dringen. Toch was men er in ge
slaagd een kind via het dak naar
buiten te brengen, maar deze hulp
kwam toch te laat. Algemeen was de
deelneming met de zwaar getroffen
ouders. De vader was aanvankelijk
niet te vinden. Hy hoorde het ver
schrikkelijke nieuws, toen hij om zes
uur huiswaarts keerde. Hy vertelde
de politie, dat hy by een superfos-
faatfabriek n Vlaardingen naar werk
gezocht had. De totaal overstuur zijn
de moeder was toen al ondergebracht
bij buren.
N.V. Tabaksfabriek J. Gruno-Nijkark
(9uc/ QTteuws
a Uit het Leidsch Dagblad van
i 19 Maart 1862:
De opbrengst der oliebron-
f nen in Canada en in de Ver.
t Staten is altoos nog even
t overvloedig. In de Victoria
docks zijn reeds 5000 vaatjes
ontscheept en belangrijke la-
dingen worden te Liverpool
verwacht.
