Rusk loopt vergeefs storm
op onbuigzame
Gromiko
VER.
STATEN ZIJN
OPTIMISTISCH
VRIJ
Roemers eist intrekking
aanwijzing loonpolitiek
Russen houden vast
aan troïka-principe
Westduitse coalitie
onder zware druk
Suggesties
heide
gedaan
aan
partijen
Christendemocraten vertoornd
op ketterse liberaal Dehler
Parijs trekt
verloven in
Het „Vooroverleg" in Amerika?
Interpellatie in Tweede Kanier
teuws
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 14 MAART 1962
No. 30603
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur. E. A E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
17.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0 59 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze reisredacteur. W. L. Brugsma)
Genève Dean Rusk, de Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, heeft gisteren in Genève weer twee uur tevergeefs
stormgelopen op Gromiko's afwijzende houding. Welk punt er
ook ter sprake kwam (Berlijn, Duitsland, het staken der kern
proeven of de ontwapening), de Russische minister week geen
duimbreed af van zijn zo langzamerhand overbekende standpun
ten. Hoewel de atmosfeer niet onvriendelijk was, eerder koel-
zakelijk, was de inhoud der gesprekken ontmoedigend.
Gromiko weigerde in te gaan op waargenomen. Op de dag, dat een
de Westelijke protesten tegen liet
storen van cle radar in de luchtcor-
ridors naar Berlijn. Hij legde meer
de nadruk op een vredesverdrag
met Oost-Duitsl-and dan op een voor
allen aanvaardbare regeling voor
West-Berlijn. Er ivas bij hem hoe
genaamd niets te bespeuren van
enige bereidheid om zelfs maar het
•principe te aanvaarden van controle
op het verbod van atoom/proeven.
Naast het „njet" van de Russen
op deze bekende punten, rezen er
nog andere moeilijkheden. Bijvoor
beeld op het gebied van de procedu
re voor de ontwapeningsconferentie
der 17 landen, die hedenmiddag om
5 uur zou moeten beginnen
Want de procedure baart zorgen.
Hoewel de conferentie op initiatief
van de VN tot stand is gekomen en
in het Paleis der Naties wordt ge
houden, nemen de VN haar niet
werkelijk onder haar vleugels.
Toen gisteren de vraag van het
voorzitterschap rees. brachten de
Russen onmiddellijk het troïka-prin
cipe op tafel. Zij wensen een Wes
telijke, een Oostelijke en een neu
trale voorzitter. Dat voorstel heeft
niet veel kans van slagen; de acht
neutralen op de conferentie zijn van
tè zeer verschillend pluimage om ze
als één blok te beschouwen.
Compromis
De scherpzinnigheid der diploma
tie vond een voorlopig compromis.
Op de openingszitting zal vermoede
lijk een gezamenlijk Russisch-Ame-
rlkaans voorzitterschap worden voor
gesteld. Op de conferentie zal dan
verder het voorzitterschap per dag
door de deelnemende landen worden
Behandeling van
Baarnse moordzaak
in juni?
De arrondissementsrechtbank
in Utrecht zal de Baarnse
moordzaak nog voor het vakan
tieseizoen in behandeling nemen.
„Men streeft ernaar deze zaak
in juni op de rol te plaatsen",
aldus dr. O. Bronkhorst, die als
rechter-commissaris optreedt.
Twee van de verdachten zijn in
strafrechtelijke zin meerderjarig.
Daarom zal hun zaak normaal door
de meervoudige kamer van de
Utrechtse rechtbank worden behan
deld. Mr. G. H. C. van Dijken zal
optreden als officier van Justitie. Bij
de president van de rechtbank ligt de
beslissing, of de zitting (en) al dan
niet in het openbaar zal (zullen)
worden gehouden. Mr. Francois Pau
wels uit Amsterdam heeft de verde
diging van Henny W. op zich ge
nomen. Mr. C. Dietz uit Baarn zal
voor Ewout H. pleiten, terwijl mr.
Johan K. Mathuisen uit -Arasterdam
Boudewijn H. zal verdedigen.
Aan de reconstructie van de moord,
die gelijk gemeld gisteren in en
rond de villa Canton te Baarn plaats
vond, hebben Henny W. en Boudewjjn
H. meegewerkt. Eerstgenoemde werd
's morgens naar de plaats van het
misdrijf gebracht, 's Middags was
Boudewijn H. aan de beurt.
Dr. Bronkhorst deelde mee, dat
Boudewijn H. aanvankelijk geen me
dewerking verleende; later wijzigde
hij zijn houding. De reconstructie was
omstreeks half vijf voltooid. De drie
verdachten bevinden zich sinds begin
november in voorlopige hechtenis.
WEERBERICHT
ZONNIGE PERIODEN
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond
Zonnige perioden, maar ook plaat
selijk een sneeuwbui. Overwegend
matige wind tussen noordwest en
west. Vannacht lichte tot matige
vorst, morgenmiddag temperatuur
om het vriespunt tot lichte dooi.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
15 MAART
Zon op: 6.56 uur; onder: 18.43 uur.
Maan op: 12.52 uur: onder: 4.10 u.
Hoogwater te Katwijk te 11.07 uur.
Laagwater te 6.05 en 19.04 uur.
Dit nummer bestaat uit 18 pagina's
neutraal presideert, zal hij dus met
de permanente Russische en Ame
rikaanse voorzitters defacto maar
niet. dejure een troïka vormen.
Gisteravond keerde het voorover
leg weer naar praktische geschilpun
ten terug. Alleen nam nu Lord Ho
me de fakkel van Rusk over. Op
een diner in Home's residentie tast
te de Britse diplomaat Gromiko's
pantser af op zwakke plekken. Naast
terreinen, die Rusk te bespreken
had. werd nu ook Zuidoost-Azië ver
kend. Voor het wespennest Laos
dragen Britten en Russen, als voor
zitters van de in slaap gesukkelde
Geneefse conferentie over dat ko
ninkrijkje. de gezamenlijke verant
woordelijkheid.
Anierika's hulp
aan buitenland
twintig miljard
President Kennedy heeft gis
teren een program voor militaire
en economische hulp-aan-het-
buitenland ten bedrage van
5.778.400.000 dollar (twintig
miljard gulden) aan het Con
gres voorgelegd. Hij verzocht
ten behoeve van dit program,
dai betrekking heeft op het be
lastingjaar, dat op 1 juli begint,
4.378.500.000 dollar (te weten
3.378.500.000 dollar voor econo
mische bijstand en anderhalf
miljard dollar voor militaire
steun) aan nieuwe fondsen toe
te v/ijzen. De rest van het pro
gram kan worden
,,Al dertig jaar
lang oorlog niet
rood Rusland
(Van onze correspondent in Bonn»
Adenauers christen democraten in
de Westduitse Bondsdag hebben be
kend gemaakt dat zjj de liberaal dr.
Thomas Dehler niet langer als een
van de vier vice-presidenten van de
itoevoerd Hondsdag accepteren. De fractie
'i i i noemt dit standpunt ln naar aanlei-
met reeds eerder beschikbaar
gestelde bedragen.
In miljoenen dollars zijn de voor
gestelde bedragen: 624 voor het Verre
Oosten, 350 voor Afrika, 625 voor
Latyns-Amerika en 1.028 "dus ruim
een miljard) voor het Nabije Oosten
en zuid-Azië.
In een speciale boodschap aan de
Senaat en het Huis van Afgêvaardig- I smGS liKa'
den vroeg de president het Ameri- j Dehler, die erop wees dat zijn
kaanse volk, de last van de hulp standpunt door zijn partij unaniem
aan andere landen te blijven dragen. 1 wordt gedeeld, noemde Adenauers po-
Men moest zich hierby realiseren, litiek een serie van gemiste kansen,
dat de V.S. steun geven aan landen. Het wordt eindelijk tijd, dat er heel
die gelegen zijn in de frontlinie van gewoon rechtstreeks met de Russen
,,de langdurige schemerstrijd voor de wordt gepraat over een vredesver-
vrijheid" of die zich gesteld zien voor drag met geheel Duitsland, zo zei
de moeilijkheden van een pas ver- j Dehler temidden
ners. Volgens de liberale politicus ia
het absurd alleen de kwestie-Berljjn
op te lossen. Het hele complex pro
blemen rondom Duitsland en de ont
wapening moet aan de orde worden
gesteld, zo zei hy. Niet meer'dan
natuurlijk achtte hjj het, dat op dit
moment in Genève de kwesties-Ber-
lijn en -ontwapening samen bespro
ken worden. Een oplossing voor Ber
lijn is alleen mogelijk als Duitsland
wordt herenigd, en dat was pas
werkelijkheid als Ooet- en West-
Duitsland beide uit hun militaire
bondgenootschappen treden en er
nieuwe wegen worden gevonden om
dc veiligheid van een herenigd
Duitsland te waarborgen, aldus Deh
ler.
Deze opinie achtte de Christen
democratische Unie, die overigens
met de liberale Vrije Democratische
Party de coalitieregering vormt, der
mate ketters, dat zij Dehler als
plaatsvervanger van Bondsdagpresi
dent Gerstenmaier niet langer ac-
De Britten probeerden verder zo
weinig mogelijk over Berlijn en zo
veel mogelijk over een akkoord van
het staken van kernproeven te pra
ten. Zy zijn bereid tot een veel be
perkter controle op de uitvoering
van zo'n akkoord dan de Amerika
nen. En zo'n akkoord zou het ge- i heeft gesproken over de vervanging
makkelykst de weg banen naar de van de Westduitse ambassadeur in
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Dean Rusk
rechtswordt bij de Russische
ambassade te Genève begroet
door zijn Russische collega
Gromiko (links), die hem een
lunch aanbood op de dag voor
dat de ontwapeningsbesprekin
gen begonnen.
worven vrijheid.
topconferentie, die Macmillan
begeert.
De liefhebbers van politiek al
pinisme hoeven overigens niet te
wanhopen. Weliswaar zou enige
Oost-West-overeenstemming de
meest verkieslyke aanloop tot zo'n
bestijging zijn, maar zowel Kennedy
als Macmillan heeft laten weten tot
een top bereid te zyn, wanneer het
tot een internationale crisis zou ko
men. Voor pessimisten hier ziet het
er voorlopig naar uit, dat het Oost
blok de korte maar riskante weg van
de crisis prefereert boven de omweg
der concessies.
De verschijning van de drie gro
ten zou in ieder geval de verveling
wegnemen, die het vruchteloos ge
scharrel van de kwartiermaker in
het basiskamp Genève boven alles
kenmerkt. Men zou zich over de in
ternationale anarchie bezorgd moe
ten maken, maar verliest zich in
een warnet van gecompliceerde voor
stellen en tegenvoorstellen, die maar
een ding gemeen hebben: namelyk,
dat de indieners weten dat zy voor
de tegenpartij onaanvaardbaar zijn.
Maar de problemen zyn zo gecompli
ceerd. dat men by de regeringen de
neiging bespeurt eerder met de ge
vaarlijke impasse verder te willen
leven dan aan een haar onmogelijk
lykende oplossing te beginnen.
Tot zover onze reisredacteur.
Schroder bij Gromiko
De Westduitse minister van Bui
tenlandse Zaken Schroder, en zijn
Russische ambtgenoot, Gromiko,
hebben gisteren in Genève ruim vyf
kwartier met elkaar gesproken.
Schroder zei na afloop dat de be
sprekingen „zeer interessant" waren
geweest. De Duitse minister wilde
niet zeggen of hy met Gromiko
Moskou, Kroll. Volgens een Russi
sche woordvoerder had minister
Schroder het initiatief tot dit ge
sprek genomen, dat in het gebouw
van de Russische delegatie werd ge
houden.
Van gezaghebbende Westduitse
zijde is gezegd dat Schroder de be
zorgdheid van zijn regering heeft
uitgesproken over een eenzijdig Rus-
sich optreden in Berlijn, zoals het
hinderen van het luchtverkeer. De
Russische minister heeft het stand
punt van zyn regering ten aanzien
van Berlijn en Duitsland tot in by-
zonderheden uiteengezet. Het ge
sprek was „hartelijk en zakelyk".
ö?ng van •'en televisiegesprek met
vier journalisten, waarin Dehler
heeft gezegd, dat de Duitsers al
rinds het kabinet-Von Papen, der
tig jaar geleden, oen afwisselend
koude en warme oorlog voeren tegen
het bolsjewistische Rusland, en dat
deze houding van Duitsland de oor
mak is van de negatieve ontwikke-
7o.T USS e re,lt!es cepteert. Daar Dehler echter met
nadruk heeft gesteld, dat zyn par
tij er net zo over denkt als hij,
vraagt men zich in Bonn af of de
coalitie niet ernstig in haar voegen
begint te kraken door deze kwestie.
Aan de andere kant was het nim
mer een geheim, dat visie op de bui
tenlandse politiek van de grote rede
naar Dehler, die al jaren een fer
vent tegenstander is van Adenauer,
in de liberale party lang niet over
al aanhang vond. Het overnemen
van de partyteugels door de meer
voorzichtige Erich Mende en het
daarop gevolgde succes voor de FPD
by de verkiezingen waren trouwens
voor vele liberalen reeds tekenen, dat
de politiek van Dehler niet zonder
meer moet worden voortgezet.
ke opwinding van zijn gesprekspart-
In Frankryk zyn alle militairen
van land-, zee- en luchtmacht in hun
kazernes geconsigneerd. Alle verloven
zyn ingetrokken. Dit hebben militaire
autoriteiten vandaag in Parijs mee
gedeeld.
In de vlootbasis Toulon worden de
toegangen tot het arsenaal door met
machinepistolen bewapende mariniers
bewaakt. Enige schepen van de
Franse vloot, die oefeningen houden
in het Westelijke deel van de Mid
dellandse Zee, kruisen voor de kust
van Algerye. Volgens vlootkringen
het r
(Vari onze Amerikaanse correspondent)
De mogelijkheid bestaat dat het vooroverleg tussen Nederland -
en Indonesië .al plaatsvinden ergens in Amerika, waar zo'n ge- warê^ge^omemliaïJ"SunTand
sprek qeheel onttrokken zal zijn aan publiciteit. Deze bijeenkomst jte laten terugkeren. „De Indonesiërs
op ambassadeursniveau en in het bijzijn van een derde partij zou
vooral ten doel hebben een agenda vast te stellen voor de eigen- besprekingen, waartoe Nederland al
lijke onderhandelingen. 'e-n1^ bereld
Als deze argwaan onjuist Is en als
Indonesië werkelijk bereid is de Pa
poea's eventueel onafhankelyk te la
ten worden, dan zou het niet moei
lijk moeten zyn om op deze basis met
de Nederlanders tot een regeling te
komen. Tevens zou men dan in Dja
karta geen enkel bezwaar moeten
hebben tegen een V N-waarborg of
een andere vorm van internatio
nale garantie voor zulk een regeling",
aldus het blad.
Versoenend gebaar
Voorts schrijft het blad dat de Ne
derlanders een verzoenend gebaar
hebben gemaakt door de 52 Indone
siërs. die in januari na het tot- zin-
In Amerikaanse kringen in Washington is men vrij optimistisch. Men
meent aanwijzingen te hebben dat de Indonesiërs bereid zijn tot een
overleg zonder prealabele voorwaarden. In het Nederlandse kamp houdt
men het thans stellig voor mogelijk, dat het binnenkort tot een overleg
komt, doch zolang Djakarta niet onomwonden „ja" gezegd heeft en zolang
geen overeenstemming over de bijzitter is bereikt, blijft er nog enige
onzekerheid bestaan.
Wat Nederland betreft zou het vol
doende zijn, indien men een integere
figuur vond die nauwkeurig de ge
sprekken volgde en steeds een helder
begrip had van het standpunt der
beide partijen. De correspondent van
dc New York Times in Den Haag
opperde de mogelijkheid, dat de offi
ciële besprekingen in Genève zouden
plaatsvinden Daarover staat nog
niets vast. Genève lijkt echter voor
de Nederlandse onderhandelaar, dr.
aldus het blad.
Geen van beide partyen moet voor
afgaande voorwaarden stellen. Maar
Chinese bedreiging
van noord-Laos
De Siamese minister-president,
veldmaarschalk Sar it Thanarat,
heeft onthuld dat de Chinezen een
weg aanleggen, die tot in de Lao-
tiaanse provincie Phongsaly leidt. De
Chinezen, die reeds in Laos wonen
willen deze weg om hun bewegingen
in dat land gemakkelijker te maken,
aldus de premier.
afgezien van voorwaarden moeten de
besprekingen gericht zyn op een re
geling, waarby het recht van de Pa
poea's verzekerd: wordt om te zijner
tyd over hun eigen politieke toe
komst te beslissen", aldus de „New
York Times."
Mevr. Jacqueline Kennedy
heeft in de Indiase hoofdstad
Nieuw-Delhi een bezoek ge
bracht aan president Rajendra
Prasad, die hier met zijn char
mante gaste voor de fotografen
poseert.
Onpartijdige
bijzitter
De Amerikaanse regering heeft zo
wel aan Den Haag als Djakarta een
telegram gezonden, waarin een aan
tal suggesties is gedaan omtrent een
onpartydige bijzitter voor het. voor
overleg. Naar verluidt heeft men
zal de kruiser Colbert, het vlaggen- daarin diverse namen genoemd. Van Roijen, die ambassadeur te
- ir UVI1 liar 111 f Ho Kllltrë
schip van admiraal Jubelin. morgen uiteraard ook van verscheidene Ame-
een voorgenomen bezoek aan Napels i rikanen. Het lijkt niet zo moeilijk
brengen. Verwacht werd dat de voor de beide partijen, indien zij van
kruiser later ook naar de kust van I goede wil zijn, om het eens te wor-
Noord-Afrika zal varen. den over een byzitter.
Huidige beleid is
binet-De Quay stelde een grotere kon hy instemmen met dit akkoord,
I vrijheid en verantwoordelijkheid voor omdat de werkgevers hadden toege-
het bedrijfsleven in het vooruitzicht,
dirigisme tot in bijzonderheden. Het
systeem functioneert, niet meer.
Slechts een enkeling begrijpt er nog
iets van.
Drs. Roemers, die zich deze mid
dag niet zo zeer met de cijfers wilde
schoolvoorbeeld van Swat er u" de bus *wam 15 een
schijn en wezen"
(Van onze parlementaire redacteur)
T bezighouden als wel met de loonpo-
Is minister Veldkamp bereid de liti k toestand in het algemeen,
jongste „aanwijzing inzake de loon- 1 - - -
meende dat het loonbeleid voor de
mensen begrijpelijker moest woerden
gemaakt. Het is nu zo geworden, dat-
de in de „vryere loonpolitiek „ge
bruikte maatstaf van proauktiviteits-
ontwikkeling per bedrijfstak of on
derneming voor de loonbepaling eco
nomisch onhoudbaar en praktisch
onuitvoerbaar is.
Niet onredelijk
Hoewel drs. Roemers de gang van I Drs. Roemers vond het eind vorig
zaken in de huidige loonpolitiek niet jaar op Oud-Wassenaar bereikte ma-
belachelijk wilde maken, bracht hij tigingsakkoord in het algemeen niet
ernstige kritiek te berde. Het huidige onredelyk. Hy had begrip voor de
beleid is volgens hem een schoolvoor- zorgen van de regering over de span-
beeld van „schyn en wezen". Het ka- I ningen in de conjunctuur. Bovendien
politiek in te trekken aangezien deze
aanwijzing in strijd is met het Ak
koord van Oud-Wassenaar?
Aan het eind van een langdurige
rede stelde drs. D. Roemers (PvdA)
gisteren deze vraag in de Tweede
Kamer, toen hy de minister van So
ciale Zaken en staatssecretaris Rool-
vink interpelleerde over de loonpoli
tiek. De twee bewindslieden zouden
vanmiddag antwoorden.
Washington is. vrij ver uit de buurt.
Wachten op
Djakarta
Een woordvoerder van de Neder
landse ambassade in Washington
noemde de Amerikaanse boodschap
pen een onderdeel van het voortgezet
diplomatiek initiatief tot het tot
stand brengen van voorbereidende
I besprekingen tussen Nederland en
I Indonesië. „Nederland", zo zei hy,
I „heeft in beginsel de nieuwe door
j Amerika voorgestelde formule aan
vaard, volgens welke de besprekin
gen in aanwezigheid van een derde
party zullen worden gehouden.
De woordvoerder zei dat Nederland
had laten weten, dat het geen voor
afgaande voorwaarden zal stellen
aan de voorbesprekingen of aan de
volledige onderhandelingen, waartoe
I deze voorbesprekingen moeten leiden.
„Het wachten is nu nog op het be
richt, dat Indonesië dezelfde begin
selen is toegedaan", aldus de Neder-
zegd de compensatie voor de beoogde
huurverhoging van volgend jaar voor
hun rekening te nemen. Wat overi- 'andse woordvoerder,
gens niet wegneemt, dat de fractie
der PvdA zich haar standpunt over
deze huurverhoging voorbehoudt-.
De interpellant vroeg zich af, of
bet fundamentele loonpeil in ons
land niet te laag is. Er is volgens
hem immers kennelijk ruimte voor
„zwarte" lonen, zonder dat onze eco-
Recht van Papoea's
verzekeren
De „New York Times" schryft in
een hoofdartikel over de kwestie-
o.mda; het zelfbe-
nomie wordt dolgedraaid. Er zou in schikkingsrecht van de Papoea's de
totaal zelfs voor f900 miljoen aan grootste hinderpaal blyft voor een
zwarte lonen zy,, uitbetaald. Vol- oplossing van het geschil. „Indonesi-
gens de socialistische woordvoerder I sche autoriteiten hebben vage ver
komt het erop neer, dat de mensen klaringen afgelegd over erkenning
de werkelijkheid anders bekijken dan Van dit recht maar tot op heden
de theorie. j blyft Indonesië vasthouden aan
Grootste bezwaar van drs. Roemers overdracht- van het betwiste gebied verwacht. De president zal dan
was, dat het loonbeleid thans niet .zonder enige voorafgaande, interna-
Zondag rede
van Soekarno
De eerste reactie van presi
dent Soekarno in het openbaar
op de Nederlandse verklaring
waarin werd gezegd dat Neder
land bereid is tot voorbespre
kingen over de kwestie-Nieuw-
Guinea met Indonesië in tegen
woordigheid van een derde
partij, wordt op zondag 18 maart
wordt gevoerd volgens de uitgestip
pelde spelregels. De verschillen tussen
de officiële loon voorschriften en de
praktijk zijn wel bijzonder groot. De
vakbeweging komt door dit alles in
een moeilyke positie.
Vervolg op pag 2
enige voorafgaande,
tionale garantie voor het zelfbeschik
kingsrecht van de Papoea's. De In
donesische houding wekt natuurlijk
de argwaan op, dat de Papoea's niet
voor onafhankelykheid zouden mo
gen kiezen, als de Indonesiërs een
maal Westeiyk Nicuw-Guinea in hun
bezit hebben gekregen.
een redè houden te Djocjakarta,
President Soekarno is gisteren
uit Djakarta naar Bali vertrok
ken voor een paar dagen
vakantie.
Uit het Leidsch Dagblad van
14 Maart 1862;
De Leidsche Gemeenteraad
heeft in de zitting van heden
Donderdag benoemd tot re
gent van het H. Geest- of
arme Wees- en Kinderhuis
den heer Mr. F. Pont en tot
regent van het Gereformeerd
Minnehu{s den heer H. C.
HartevelL.
Uit Lemberg wordt het
volgende gemeld: De inspec-
teuren van 't gymnasium al-
hier hebben een nieuw getto
gevormd; zij hebben namelijk
bevolen dat de Israëlitische
scholieren op een afzonder
lijke bank moeten geplaatst
worden.
