PLOOIBARE GROMIKO IN GENEVE VERWACHT EERHERSTEL VOOR PILOOT POWERS IN EVIAN: LAATSTE RONDE FRANS-ALGERIJNS OVERLEG C.N.V. ZOEKT NAAR AKKOORD Chroesjtsjow stuurt aan op 5top A a Vooral Londen optimistisch over ontwapeningsconferentie De Ilsy gaat I WEERBERICHT Interpellatie drs. Roemers toegestaan Maarten Slagter na 17 jaar vrij Minister Luns eerder terug niet door.... U-2 - vliegtuig neergehaald door raket Straks strijd van de OAS met contracterende partijen (9ud etiws i Opgericht 1 maart 1860 WOENSDAG 7 MAART 1962 No. 30597 LEIDSCN DAGBLAD 't Directeur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN i 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0 59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 In Westelijke diplomatieke kringen heerst thans de mening dat de Russen bereid zijn tot ernstig overleg en ditmaal Genève niet slechts voor propaganda willen gebruiken, zo meldt onze cor respondent in Londen. Kennedy's termijn van zes weken voor de hervatting van de Amerikaanse kernproeven in de atmosfeer is aan Chroesjtsjows plooibare houding waarschijnlijk niet vreemd. Verwacht wordt, dat de Russische minister van Buitenlandse Zaken, Gromiko, opdracht zal krijgen om in Genève op de ontwapenings-conferentie en tijdens de inleidende besprekingen met zijn ambtgenoot van de V.S. en Engeland meegaand te zijn, opdat de serie Amerikaanse proeven in de dampkring kan worden uitgesteld en een topgesprek mogelijk wordt. President Kennedy heeft gisteren qeantwoord op Chroesjtstows het Westen in gevaar te brengen. In - - - Britse diplomatieke kringen gelooft men, dat het niet zo moeilijk is dit te bereiken, daar reeds het grootste deel van het ontwerp-verdrag door beide partijen is goedgekeurd en het begin sel van inspectie door Rusland is aanvaard. Er moet alleen nog worden beslist over het aantal inspecties per jaar. Een compromis tussen de Westelijke en Russische standpunten is daarom niet onmogelijk, aldus onze Londense correspondent. Arthur Dean is benoemd tot per manent gedelegeerde voor de V.S. bij de ontwapeningsconferentie, die 14 maart in Genève begint. Dean heeft voorheen de Amerikaanse delegatie bij de kernstopconferentie geleid. jongste boodschap, waarvan we gisteren de belangrijkste punten hebben gemeld. Kennedy spreekt zijn voldoening uit over het aanvaarden door de Russische premier van het Brits-Amerikaanse voorstel om de conferentie in Genève te laten beginnen met een ontmoeting tussen de ministers van Buitenlandse Zaken Gromiko, Rusk en Lord Home. De Amerikaanse president stelt voor ,,ons nu eens niet bezig te houden met een steriele uitwisseling van propaganda", maar spijkers met koppen te slaan. De^ aanvaarding van het Westerse tonale verificatie makkelijker wordt en een internationale overeenkomst thans dichterbij komt. voorstel brengt in elk geval voor Chroesjtsjow het voordeel mee, dat het straks voor Engeland en Amerika moeilijker zal zijn om een topconfe rentie af te wijzen. Het optimisme dat in Londen heerst en dat niet volledig door Washington schijnt te worden ge deeld is vooral gebaseerd op een belangrijke verbetering van de in strumenten voor het opsporen van kernbomproeven, waardoor interna- WEINIG VERANDERING I De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond: Droog en zonnig weer. In de nacht en ochtend lichte tot matige vorst en plaatselijk mist. Ongeveer dezelfde middagtemperaturen. Zwakke tot i matige, morgen overdag- matige tot vrij krachtige zuidoostelijke wind. I (Opgemaakt te 11.15 uur). 8 MAART Zon op: 7.12 uur; onder: 18.31 uur. Maan op: 8.29 uur: onder: 21.25 u. Hoogwater te Katwijk te 4.35 en I 16.54 uur. I Laagwater te 0.26 en 12.52 uur Hit nummer bestaat uit 13 pagina's De Tweede Kamer heeft vanmid dag bij de aanvang der vergadering in behandeling genomen het verzoek van drs. D. Roemers (PvdA) om ver lof tot het richten van vragen aan de minister van Sociale Zaken en Volks gezondheid over de loonpolitieke si tuatie in het algemeen en de jongste aanwijzing der regering in het bij- i zonder. De voorzitter stelde voor dit verzoek toe te staan. De Kamer ver klaarde zich daarmee akkoord. Op j zijn vroegst zal deze interpellatie woensdag 14 maart aan de orde komen. Mag nooit meer in Den Haag komen (Van onze Haagse correspondent) Maarten Slagter, v.m. inspecteur van de Staatsrecherche, die wegens zijn houding tijdens de bezettings jaren na de bevrijding tot 18 jaar ge vangenisstraf werd veroordeeld, is I gisteren in vrijheid gesteld. Zijn vroegere collega, de kapitein Leo Poos, die eveneens tot 18 jaar is veroordeeld, zal over enkele dagen de deuren van de strafgevangenis te Breda zien opengaan. Slagter en Poos verrichtten in de jaren '40-'45 talrijke arrestaties onder illegale werkers: uit de behandeling voor het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam bleek, dat van de door dit duo gearresteerde verzetsmensen er tenminste 116 niet meer uit con centratiekampen waren teruggekeerd. Slagter en Poos, die beiden oor spronkelijk aan het Haagse politie korps waren verbonden, maakten sa men tevens deel uit van het z.g. „ont- vangstcomité", dat agenten vande Nederlandse regering in Lon'deri, die hier geparachuteerd werden, opving. Zij deden zich dan voor als illegale werkers om kort daarna de parachu tisten bij verrassing te arresteren. Slagter verliet gisteren de strafge vangenis in Hoorn, de „Krentetuin". Hij zal zich nadat öe minister van Justitie hem een verbod had opgelegd zich nog ooit in Den Haag te ver tonen in Heerlen vestigen. Ook de voorm. medewerker van de Sicher- heitzpolizei Tinus Osendarp is daar woonachtig. In zijn jongste boodschap zei pre mier Chroesjtsjow verder onder meer, dat de Sowjet-Unie bereid is de Westerse voorstellen betreffende het toezicht op ontwapeningsmaatregelen te aanvaarden, indien het Westen van zijn kant instemt met de Russi sche voorstellen betreffende volledige en algehele ontwapening. De Russi sche leider beëindigde zijn nota met het uitspreken van de overtuiging dat er een eind kan worden gemaakt aan het steeds krachtiger worden der kernwapens. Engeland en de V.S. zullen het nu eens moeten worden over nieuwe in- spectievoorstellen welke voor de Rusk, zal dan overieg plegen met zijn Sowjet-Unie makkelijker te aanvaar- ambtgenoot Gromiko. Voor die tijd den zijn dan de vroegere, zonder zal Rusk een ontmoeting hebben met echter de toekomstige veiligheid van zijn Westduit se collega Schroder. Kwestie-Berlij n In officiële kringen in Washington is gisteren vernomen, dat de bespre kingen in Moskou over Berlijn tussen minister Gromiko en de Amerikaanse ambassadeur Thompson volkomen zijn vastgelopen. Thans zal getracht worden volgende week in Genève een basis te vinden voor onderhandelin gen over Berlijn. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, In Bonn heeft gisteren Kennedy's speciale afgezant in Berlijn, generaal Lucius Clay, een onderhoud gehad met Bondskanselier Adenauer. Men neemt aan, dat Adenauer, die steeds huiveriger wordt voor een verbinding van de kwesties Berlijn, Duitsland en ontwapening, Clay gezegd zal hebben, dat Duitsland b.v. niet akkoord kan gaan met een ontwapeningsovereen- komst, waarbij de Bondsrepubliek in een atoom vrije zone zou vallen of kernwapens voor de Bundeswehr zouden worden. Naar de Rijksvoorlichtingsdienst heeft meegedeeld, ligt het in het voornemen van minister Luns, die (Van onze Haagse correspondent) De ILSY, het bekende luchtvaart feest van de Kon. Ned. Ver. voor Luchtvaart, dat om de paar jaar op het vliegveld Ypenburg gehouden placht te worden en dat zelfs de be langstelling kreeg van de Koninklijke familie, zal dit jaar niet plaatsvinden als gevolg van het feit, dat hiertegen van vele zijden bezwaar is gemaakt. Na een gisteren gehouden spoed vergadering van het hoofdbestuur van de K.N.V.V.L. is hiertoe, zij het slechts node, besloten. Zoals bekend, bestond het plan de ILSY te houden op 11 juni a.s., twee de pinksterdag, maar men ondervond sterke tegenkanting uit verschillende aan het vliegveld Ypenburg grenzen de gemeenten, waar in de gemeente raden de wenselijkheid van het niet doorgaan van het vliegfeest werd be sproken. Zelfs in de Tweede Kamer werden hierover vragen gesteld. Hoe wel het K.N.V.V.L.-bestuur het hou den van de ILSY nog steeds ten vol le verantwoord acht, is het niettemin van mening, dat aan de gevoelens van een (zij het vermoedelijk klein) deel van het publiek niet mag wor den voorbijgegaan. Loonpolitiek in moeilijkheden n,. VorBonHsraaH van het 'van Wassenaar" medewerking moet Lie Veröondsraaa van net bUjvcn ïerlenen zlJ betreUrt het. dat Christelijk Nationaal Vakver- de regering door het. verschil van bond meent, dat de Stichting mening in de Stichting van de Ar- KoiH non olrramana Qdntniwintr TTlAPCt van de Arbeid op korte termijn moet bijeen komen om de situa tie te bespreken, die op loon politiek gebied is ontstaan. De crisis is immers in de eerste plaats het gevolg van de onoverbrug bare kloof, die er gaapte tussen de beid een algemene aanwijzing moest geven. De Verbondsraad neemt echter aan, dat deze aanwijzing alleen be trekking heeft op het matigingsbe- leid in 1962 en dat, indien regering en bedrijfsleven tegen het einde van dit jaar van oordeel zijn, dat het ma. tigingsbeleid niet behoeft te worden voortgezet, de grond van deze alge standpunten van de werkgevers en mene aanwijziging is vervallen. In het NVV enerzijds en de confessio- nale vakverenigingen anderzijds. De moeilijkheden zijn door de al gemene aanwijzing van de regering, die daarmee de knoop wilde door hakken, en daarna de houding van het NVV, die nu verdere medewer- CWsaw"iA |nt. dat de genomen bespit* on- de Arbeid, aldus redeneert de Ver- 1S" 'inWnfuEf JSi Mede in verband met de bezwaren bondsraad van het CNV, zullen dus rincr in in V" dat geval zullen de CAO's per 1 Jan, moeten kunnen worden herzien. Ook het Centraal Sociaal Werk gevers Verbond is niet voornemens de nieuwe algemene aanwijzing van de regering naast zich neer te leg al handhaaft het zijn stand- thans nog in Japan vertoeft, enige geerd, aanwijzing verande- HS SBUi.w. ring "in de in Wassenaar met- de re- enkele omliggende gemeenten, dc erste Pl"S'e° ftnl«ing gering overeengekomen gewijzigde hadden de betrokken ministeries tot ondernomen om tot een oplossing ^g^eggis» aldus het CSWV. Het heden op de vroegtijdig ingediende fesch!l te S®™"®. Keeas Verbond meent, dat de spanningen vragen ter verkrijging van de wet- *?.eeft Z|J ,st.appen "J" "f?.; in de ondernemingen en bedrijfstak- telijk vereiste vergunningen (althans f, ken niet onnodig vergroot moeten schriftelijk) nog niet positief gerea- Stichtingsbestuur te beleggen. I mnrfion ria mai-Woamborian ir» dagen vroeger naar Nederland te komen dan oorspronkelijk in zijn be doeling lag. Aanvankelijk was de da tum van terugkomst op 14 maart ge steld. De minister kan nog geen dag bepalen waarop hij terug zal zijn. Deze zal worden. donderdag gehouden Het hoofdbestuur heeft de dage- lijkse leiding der vereniging verzocht Overigens is de Verbondsraad van zich te beraden over de vraag op wei- het CNV tijdens de gisteren in ke manier in de toekomst in ons 1 Utrecht gehouden bijeenkomst tot de land luchtvaartdemonstraties kunnen I conclusie gekomen, dat zij aan de worden gehouden. I juiste toepassing van het „Akkoord spoedigd. worden door de werkzaamheden in de Stichting van den Arbeid te laten stagneren. Het verbond zal er zijn volle medewerking aan verlenen, dafc het overleg over de herziening van de grondslagen van de huidige loon politiek zoveel mogelijk wordt be- (Van onze correspondent in Washington) De Amerikaanse geheime dienst is na een onderzoek van ruim drie weken tot de conclu sie gekomen, dat Powers, die met een U-2-vliegtuig boven Rusland werd neergeschoten, geheel vrijuit gaat. Powers heeft gistermiddag aan de Senaatscommissie uit voerig verslag uitgebracht over zijn ervaringen. Voor hem is het nog altijd een raadsel waardoor De schrijver Godfried Bomans heeft gisteren de eerste giro- bijdrage gestort voor het hulde blijk van het Nederlandse volk ter gelegenheid van het zilveren huwelijk van Koningin Juliana en Prins Bernhard. De directeur van het postkan toor in Bloemendaal nam de cheque in ontvangst. Strikt geheime besprekingen (Van onze reisredacteur W. L. Brugsma) Vandaag, bijna tien maanden na het begin van de eerste ron de, is in een hotel van Evian de laatste etappe begonnen van de Frans-Algerijnse onderhande lingen. Wanneer alles goed gaat zal binnenkort de Fransen menen binnen vier of vijf dagen, de Algerijnen houden het voor zichtig op tien een akkoord worden ondertekend over een wapenstilstand in Algerije. Een jaar geleden had men kunnen zeggen, dat de Algerijnse tra gedie daarmee geëindigd zou zijn. Vandaag geldt dat helaas niet meer. Er is een derde partij bijgekomen, de OAS, die al moordend zal proberen het akkoord te doorkruisen. Haar doel is duidelijk: een bloedbad, waarin het Franse leger partij zal trekken voor de Franse be volking in Algerije en daarmee zijn gehoorzaamheid zal opzeg gen aan de regering in Parijs. Hoe gevreesd de O.A.S. inmiddels is geworden, bleek gistermiddag bij de aankomst van de F.L.N.-delegatie onder vice-premier Belkacem Krim op het vliegveld van Genève: geen microfoons, geen tribunes voor de pers, geen verklaringen maar op een verre uithoek van het vliegveld een haastig overstappen uit de Egyptische Comet in drie helikopters, die onmid dellijk wegronkten sneeuwstorm naar wekt. Hun eerste taak schijnt het op een afstand houden van de pers. Eergisteren werd er al een foto graaf tegen de grond geslagen, hoe wel er nog niets te kieken viel. Uit het totaal ontbreken van alle facili teiten voor de pers mag worden af geleid dat de laatste zware loodjes in het strikste geheim gewogen zullen hetworden. Die geheimhouding is niet zonder redenen. Niet zondsr reden het vliegtuig is neergestort, doch in Washington overheerst de mening, dat de Russen erin ge slaagd zijn een raket te doen ontploffen in de nabijheid van het toestel, dat op een hoogte van 23.000 meter vloog. Powers heeft zich aan de regels van het contract gehouden en heeft als Amerikaan zijn plicht gedaan. Nadat de CIA, de Amerikaanse ge heime dienst, tot deze conclusie was gekomen, kon men van de Senaats commissie voor de strijdmacht niet verwachten dat zü het Powers nog erg moeilijk zou maken. Dat is ook niet gebeurd, maar niettemin be stond voor Powers' eerste „optreden" in het openbaar enorme belangstel ling. Er waren meer journalisten aanwezig dan tijdens de beruchte verhoren die wijlen McCarthy op touw zette. Toen Powers om vijf voor twee binnenkwam werd hij terstond on der vuur genomen door een menigte persfotografen. Powers is een stevige, doch niet te dikke man met donker, laag ingeplant haar. Hij bleef rustig glimlachen, terwijl de fotografen druk om hem heensprongen. Hij had een model van de U-2 meegebracht en daarmee moest hij natuurlijk op de foto. Na vijf minuten moesten de foto grafen weg en kon senator Russell, de gedistingeerde voorzitter, het de corum herstellen. Hij gaf Powers vrijwel terstond de gelegenheid zijn relaas te doen over de mis lukte vlucht en het wekte enigszins verrassing, dat deze stevige Ameri kaan zulk een bescheiden, hoge stem heeft. Hij vertelde zijn verhaal rus- de indruk dat hy dit relaas reeds zo vaak had gedaan, dat het hem nau welijks meer kon opwinden. Hij had voor zijn vertrek de richtlijn gekregen, dat hij zich, in dien nodig, behoorde over te geven en dat het hem dan vrij stond volledig de waarheid te vertellen over zijn taak. Alleen bepaalde bij zonderheden van het vliegtuig mocht hij niet prijsgeven. Zoals men zich herinnert, hebben de Russen op Powers een gifnaald gevonden, waarmee hij zelfmoord kon plegen. Het blijft een ietwat duister geval, maar de officiële lezing is, dat Powers vrij was zulk een naald al dan niet mee te nemen. Van hem werd niet verwacht dat hij zelf moord zou plegen, doch hij kon des gewenst de naald gebruiken, wanneer hij gemarteld werd en bang was de foltering niet te kunnen doorstaan. Veel belangstelling bestaat nog al tijd voor de oorzaak van het neer storten van Powers vliegtuig. De pi loot heeft verteld plotseling een dof geluid te hebben gehoord, niet de scherpe knal van een ontploffing. Het leek alsof het vliegtuig een duw vooruit kreeg. Tevens zag hij vrij lang een oranje-kleurig schijnsel dat van buiten het toestel kwam. Gaan deweg werd het vliegtuig minder be stuurbaar. Tenslotte kreeg Powers de indruk, dat de vliegtuigromp zonder vleugels neerstortte. Hij moest in zulk geval op een knop drukken, waardoor na zeventig seconden de precisiecamera en ande re toestellen onbruikbaar zouden worden gemaakt. Voordat hij dit deed, moest hij er echter zeker van zijn dat hijzelf met een parachute het vliegtuig tijdig kon verlaten. In het vallende toestel bleek de voorge- tLg en vrijwel onbewogen. Men kreeg schreven handelwijze niet uitvoer- De voornaamste kopzorg van het FLN betreft de vraag of de Franse regering wel bij machte is een ak koord in Algerye ten uitvoer te bren gen, tegen de wil van de machtige O.A.S. De strijd tussen het FLN en het Franse leger zal immers vervan gen worden door een strijd tussen de OAS enerzijds en de contracterende partijen anderzijds. Daarin zal de nu nog onduidelijke houding van het Franse leger van doorslaggevend be de dichte lang blijken. Om zich althans een mi- het hotel „De nimum aan garanties te verschaffen. blauwe horizon" in het plaatsje Sig- eist het FLN een zo kort mogelijke nal de Bc-ugy buiten Genève. Daar overgangsperiode tussen wapenstil- houdt de Algerijnse delegatie verblijf in een residentie, die door het Zwit serse leger is herschapen in een bas tion, compleet met prikkeldraad, loop graven en zware automatische wa pens! Even scherpe veiligheidsmaatrege len vonden de Algerijnse gevolmach tigden vandaag aan de overkant van het Meer van Genève in Evian, waar zij de Franse onderhandelaars trof fen, de ministers Joxe, Buron en De Broglie. Duizenden blauw geünifor meerde leden van de republikeinse veiligheidscompagnieën hadden het badplaatsje uit zijn winterslaap ge stand en referendum, een duidelijker beeld van de voorlopige Frans-Alge rijnse uitvoerende organen, die het gebied tussentijds moeten beheren, en een aanzienlijke versterking van Frans-Algerijnse politiemacht van 45.000 man, die voor de haast onmo gelijke taak staat de orde zolang te handhaven. De Algerijnen wensen ook een duidelijk schema voor het gelei delijk terugtrekken der Franse troe pen uit Algerije alsmede een groot scheepse amnestatie voor de Algerijn se gevangenen. Slot pag. 2 Francis Gary Powers, de bestuurder van het U-2-vlieg- tuig, dat boven Rusland werd neergeschoten, verscheen voor het eerst na zijn vrijlating in het openbaar toen hij door de se naatscommissie voor de strijd krachten in Washington werd verhoord. Een telegrafisch over gebrachte foto van Powers tij dens zijn verhoor, terwijl hij een model van het neergeschoten vliegtuig toont. Koel antwoord van de E.E.G. voor SPANJE (Van onze Brusselse correspondent) Spanje heeft op zijn verzoek tot het aanknopen van betrekkingen met de Europese Economische Gemeenschap (EEG), van de voorzitter van de raad van ministers een antwoord gekre gen, dat wat koeler is uitgevallen dan dat, hetwelk de andere staten totnu- toe hebben ontvangen. De goede ont vangst van Spanje's brief wordt er in bevestigd en verder wordt er be richt, dat de raad van ministers zeker met de grootste aandacht 't Spaan* se verzoek zal bestuderen. Dat is alles. De tirade, die de brieven aan de andere staten bevatte en waarin stond, dat van het ver zoek tot associatie met vreugde was kennis genomen, ontbreekt geheel. In ieder geval heeft Spanje relatief wel vrij spoedig antwoord gekregen, nl. binnen één maand. De Spaanse brief dateert van 9 februari, het ant woord van 6 maart. Verder zal er dan vermoedelijk, zo verwachtte men in Europese kringen in Brussel, nog een half jaartje op verder bericht ge wacht moeten worden. baar. Powers mocht van geluk spre ken dat hij, door het dak los te ma ken, nog met de parachute kon ont snappen. Toen Powers op de g-rond werd omringd door boeren, zagen zij een tweede parachute in de lucht. Deze kon onmogelijk uit Powers' toestel afkomstig zijn. De piloot noemde als gissing dat de Russen wellicht een raket hadden afgevuurd en een ge deelte daarvan met een parachute naar de aarde terugbrachten. Zeker heid over wat hem omlaag haalde bestaat echter niet. Het lijkt het meest waarschijnlijk, dat een van de grond omhooggeschoten raket in de nabijheid van het toestel is ontploft. De Russen hebben Powers beter behandeld dan hijzelf had ver wacht. Weliswaar moest hij voor het proces lange verhoren onder gaan, doch mishandeld had men hem niet en het voedsel was rede lijk goed. Bij het openbaar proces had Powers spijt betuigd, doch hij had er niet bij gezegd, dat hij be doelde dat hij spijt had, dat de vlucht niet was geslaagd. Daar de Amerikaanse autoriteiten van oordeel zijn dat Powers zich cor rect heeft gedragen, zal zijn achter stallig salaris van ongeveer 50.000 dollar binnenkort worden uitbetaald. Slechts één moment toonde Powers enige emotie. Hij zei namelijk dat hij zich tijdens zijn moeilijke perio de steeds voor ogen had gehouden: „Ik ben een Amerikaan". Op dat moment klonk enige ontroering door in zijn stem en het talrijke publiek gaf hem hiervoor een hartelijk ap plaus. Ook de Senaatscommissie wil de niet achterblijven in haar respect. Om beurten maakte de sena toren Powers hun compliment voor zijn moedig gedrag en zo werd deze bijeenkomst de officiële rehabilitatie ven de man wiens moed en betrouw baarheid aanvankelijk niet geheel vaststonden. Uit het Leidsch Dagblad van 7 Maart 1862: Woensdag is te 's Hage de eerste algemeene vergadering gehouden van de Vereeni- ning van en voor Nederl. in- dustrieëlen. Het voorlopig be stuur werd thans definitief gekozen met toevoeging van o.a. de heer P. L. Driessen (firma Heyder Co te Ld den). t

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 1