Laaiend enthousiasme voor Susana en Jose Groots evenement van trillend temperament „Munsterland 1" waarschijnlijk de diepste boring van Europa Kennedy's equipe is in training voor parcours met hindernissen Doel: ruim vijf kilometer en misschien nog dieper a Spaanse bewegingsdrift in VOORSCHOTEN Hoogtepunten: Carmenballade flamenco-dans Congresleden ijverig door verkiezingen WIEERIJDERS EN EROMMERS: LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 3 MAART 1962 f (Van onze correspondent in Enschede) De man bij het instrumenten bord grijnst en drukt een hef boom naar beneden. Een af grijselijk gekreun klinkt onder uit de boortoren, de wijzer van de „drillometer" springt zenuw achtig heen en weer. De man kijkt ons aan, grijnst weer en roept iets. We verstaan het niet, het gekreun en geraas over stemt alles metaalklanken die in een hels lawaai samenvloeien. Het is alsof onze trommelvliezen scheuren. Wat de man riep, horen we later in het gerieflijke en heerlijk ver warmde kantoortje aan de ingang van het terrein met dreigende ver bodsborden en vieze regenplassen: de bedrijfsingenieur vertelt ons, dat de diepboring „Münsterland 1" op dat moment 3700 meter had bereikt. Bijna vier kilometer heeft een stalen monster, aan alle zijden gewapend met venijnig scherpe en harde tan den, zich in de gesteentelagen gevre ten, op weg naar steeds grotere diep te. „Vijfduizend meter wordt het zeker", zegt de ingenieur, „en daar zijn we nog wel een jaar mee bezig. Smerig en koud, zei u? Aan beide dingen kunnen we niets doen. Het weer hebben we niet in de hand en een boring is altijd smerig". Zeven miljoen In drie ploegen een vierde heeft bij toerbeurt een week vrij wordt dag en nacht gewerkt aan dit pro ject, waarbij waarschijnlijk de groot ste diepte zal worden bereikt, die ooit bij een diepboring in Europa moge lijk is geweest. Een uitermate kost baar project: de totale kosten wor den op ruim zeven miljoen mark be groot. Van regeringswege (de deel staat Noordrijnland Westfalen) wordt hierin 1,5 miljoen by gedragen de rest wordt gefinancierd door acht ondernemingen, die in de Westduitse Bondsrepubliek werkzaam zyn op het gebied van opsporing en winning van aardolie en aardgas. „Münsterland 1" staat in een mooi glooiend heuvelland, aan de noorde lijke rand van de „Baumberge" een kleine 20 km ten westen van Münster. Doel van de boring? „Het doel ligt zowel op wetenschappeiyk als op economisch terrein", verklaart de chef-geoloog van een der maat- schappyen, die aan dit project mee doen. „We verwachten bij een boring op zo'n grote diepte tal van waar devolle gegevens omtrent de struc tuur van de lagen en de samenstel ling ervan. Daarmee zullen we voor eventuele nieuwe boorprojecten in deze buurt, maar dan met recht streeks economisch doel, ongetwij feld ons voordeel kunnen doen OEGSTGEEST Mooi resultaat financiële actie Hervormde Kerk In de afgelopen weken is in de Hervormde Gemeente alhier een fi nanciële actie gevoerd om tot hogere inkomsten te komen en de gestegen kosten van de kerkelijke arbeid op te vangen. Deze actie heeft een mooi re sultaat opgeleverd. Voorheen droegen de gemeenteleden per jaar een be drag van ongeveer f 70.000 bij. Ten gevolge van de recente actie beloopt het nieuwe totaal toegezegde bijdra gen ongeveer f 100.000 voor 1962 en volgende jaren, een belangrijke ver meerdering dus, die een garantie vormt voor de voortzetting van de taak van de hervormde gemeente. WASSENAAR De heer Th. J. Joling heeft het gemeentebestuur verzocht aan hem te verkopen een stukje grond aan de Thorbeckestraat gelegen, groot ongeveer 120 m2, waarop 6 ga rages zullen worden gebouwd. De prys van de grond bedraagt f. 27.50 per m2. B. en W. stellen de raad voor aan het bestuur van de Pius X- school medewerking te verlenen voor het verbeteren van de verwarming in 2 klassen en in de gangen; het het aanbrengen van- verduisterings materiaal in de gymnastiekzaal; het aanbrengen van wasbakken by de toiletten in de gangen en het veranderen van een washok in een keukentje. BOUW VAN GARAGE EN ACHT WONINGEN Burgemeester en wethouders stel len de gemeenteraad voor, aan de „Bouwcontact NV" te Den Haag te verkopen een stuk grond van 897 ca. gelegen aan de Starrenburglaan. Genoemde NV gaat op deze grund een garagebedryf met 8 woningen bouwen en heeft zich bereid ver klaard van deze 8 woningen er 4 te Verhuren aan erkende gegadigden voor woonruimte. De huurprijs van de woningen zal. als rükssteun wordt verkregen niet meer dan f. 80 per maand mogen bedragen en zon der rykssteun maximaal f. 120 per maand. - Burgemeester en wethouders stellen de raad voor mej. M. C. Poort, leidster van de openbare kleu terschool „De Klimroos" te Den Haag te benoemen tot hoofdleidster van de openbare kleuterschool aan de Bremhorstlaan, als opvolgster van mej. J. M. J. de Bruyn, aan wie op haar verzoek eervol ontslag is verleend. Mej. Poort had indertyd al gesolliciteerd naar deze functie, maer heeft toen haar sollicitatie in getrokken. Zij heeft nu te kennen gegeven een benoeming gaarne te zullen aanvaarden. De benoeming gaat in op een nader te bepalen ditum. Uitsondering „Deze boring zal ons misschien kunnen vertellen, of het zin heeft, het exploratiewerk op zulke grote diepten voort te zetten of uit te brei den. Want een boring tot zo'n diepte is nu nog een grote uitzondering. Tot dusver is slechts één maal, by Ham burg by een diepboring de 5000 me ter grens overschreden. Doorgaans gaan we by onze routine-boringen, in zo'n geval gericht op aardgas, niet dieper dan een dikke 3000 meter". Deze boring, zo wordt ons nader uiteengezet, is niet in de eerste plaats gericht op aardolie of aardgas. „Vinden we zoiets dan is het mee genomen. Wetenschappeiyk onder zoek is nummer één. Daarom doet de staat ook mee, en die lui zijn erg lastig, want voor hun geld willen ze alles direct weten. En dat de olie- maatschappüen belangstelling heb ben, spreekt vanzelf. Daarom hebben we allemaal meegedaan, en de kos ten drukken natuuriyk niet zo zwaar als de boring op één onderneming al leen zou doen". Steenkool Men verwacht by voorbeeld bü zon derheden over watervoerende afzet tingen (.wateraders", zegt het pu bliek). Over de samenstelling en structuur van gesteentepakketten, die een aanwyzing voor mogeiyke aanwezigheid van aardolie of aard gas elders in de omgeving kunnen zyn. En over steenkolenlagen, die reeds zijn aangetoond, en waarvan de monsters nu worden onderzocht. Het „steenkolengebergte" werd na- meiy'k op circa 1800 meter diepte be reikt en was by 3000 meter geheel doorboord. Daarby zyn verschillende kolenlagen aangetroffen, die echter gezien de grote diepte voorals nog niet voor exploitatie volgens de thans gebruikeiyke methode in aan merking komen. Regelmatig worden temperatuur- metingen in het boorgat verricht, want by dit werk geldt ook de wet van de „geothermische dieptemaat", volgens welke de temperatuur stygt naarmate men dieper komt. Men is daarby het kookpunt van water al gepasseerd op 3000 meter werd 100 graden C gemeten en dat is duldeiyk te zien aan de spoeling, die bü haar kringloop grote stoomwol ken uit de bezinkingsbassins doet opstygen. Die temperatuur moge hoog lijken, zij is het niet. Staging van ongeveer 1 graad per 30 meter is normaal. Van tyd tot tyd wordt de harde stalen rotsbeitel, die het gesteente vergruist en verpulvert, vervangen door een diamantkroon, waarby het aangeboorde gesteente als een mas sieve kolom in een buis schuift 17 meter lang. „Kernen" heet deze wijze van monsters nemen. Voor het overige neemt men genoegen met kleine brokjes steengruis, die in de spoeling naar boven komen. Nu zit men in „silt", een zandige leilaag, en daarna? „Dan krygen we kolenkalk misschien, of wat anders. En daarna de Devoon - formatie, maar daarvan weten we helemaal niets", zegt de bedryfsingenieur, en daarom boort „Münsterland 1", eens misschien de diepste boring van Europa, gehuld in wolken van dam pende spoeling dag en nacht. Boting „Münstetland l" van meer dichtbij. Een machtige haak met een draagvermogen van meer dan 500 ton torst ruim 150.000 kilo staal: voortdurend draaiende boorpijpen met een totale lengte van bijna vier kilo meter. Spaanse s!nacsappe!pttjes- waferrechtbank Een van de meest merkwaardige instellingen die Spanje nog kent uit de tyd der Moorse overheersing, is het Tribunal de Las Aguas, (Water rechtbank) die elke donderdagmid dag, op 12 uur precies, zitting houdt vóór de Porta de Los Apostolos, van Valenciaanse kathedraal. Deze rechtbank behandelt mondeling alle geschillen, die de bevloeiingen van de sinaasappelplantages betreffen voor de provincies Valencia en Mur- cia (ook, Levant genaamd). Het rechtscollege bestaat uit 7 rechters, die door de plantage-pachters uit eigen kring gekozen zyn. Er wordt van deze rechtszittingen geen letter op papier gezet, ook al omdat zich onder de rechters dikwijls analfabe ten bevinden en het vonn's, dat meestal uit geldelijke boetes bestaat, dient terstond uitgevoerd te wor den. Ondanks deze merkwaardige procedure wordt elke rechtspraak als rechtsgeldig beschouwd. Na elke zit ting kan men rechters, beklaagden en getuigen (althans wanneer het er niet té warm is toegegaan) in pais en vree met elkaar zien conver seren of een glas sinaasappelsap drinken. Diepboring Münsterland 1" in het glooiende Noordwestfaalse landschap een stalen toren van ruim 50 meter hoogte. Eens de diepste boring van Europa? TIEN x TIEN Ds 10 x 10 actie is haar zevend» week ingegaan. Voor de zevend e maal legt de Nederlandse jeugd 10% van haar wekelijkse zakgeld opzij, om hongerlijdende medemensen in Da- komey en Nigeria een menswaardi ger bestaan ts geven. Ook de Leidse jeugd, en zoals blijkt vele ouderen steunen de Anti-hon geractie. Door middel van het nu wel alom bekende spaarkaartsysteem komt het geld binnen. Als ieder zijn kaart geheel afbetaalt het spreekt vanzelf dat dit gebeurt dan ver wacht het actiecomité Leiden ruim f 13.000 aan het landelijk comité t» kunnen over dragen. Maar daarby komen de opbreng sten van collectes en de bijdragen; van zaken en firma's. We hopen met f if ten van deze laatste groep boven e f 1000 te komen. Leerlingen van de kleuterscholen en van de drie laag ste klassen van de lagere scholen brachten, door aan een kleurwed- stryd mee te doen, samen ruim f400 byeen. Een grote prestatie leverden enkele jongelui uit de Tiboel Siegenlbeeksitraat door zelf vervaardigde gipsen beeldjes te ver kopen. Hiermee wisten ze ruim f 400 voor de 10 x 10 actie te verdienen. Wat te zeggen van de Leidse Instru- mentenmakerssohool. die een verko ping hield van zelfgemaakte voor werpen, welke een opbrengst had van ongeveer f 500. Dit is een uitdaging! Een 10 x 10 ballpoint- en lepeltjes actie is gaande. Uw aandacht ves tigen wy nog op het 10 x 10-bal op 9 maart a.s. U danst, opdat eens ook zij in Dakomey en Nigeria van ge- kunnen dansen. Een kritiek schrijven? Een wel bijzonder moeilijke op gave wanneer er niets te kritise ren valt. Laten wij het daarom bij enkele woorden van lof. Lof voor Gsen amateurvoetbal (Van onze Haagse correspondent). Even voor het ter perse gaan van dit blad vernemen wij, dat de KNVB in verband met de slechte gesteld heid van de terreinen ook alle wed strijden voor het amateurvoetbal voor zondag heeft afgelast. (Van onze correspondent in Washington) In de komende maanden zul len Kennedy en zijn ministers zich geducht moeten inspannen om bepaalde voorstellen door het Congres heen te krijgen. De vier voornaamste maatregelen, die aan de orde komen, zijn: instelling van een ministerie van stadszaken, Amerika's steun aan de V.N. door de aankoop van obligaties, machtiging voor de president tot aanzienlijke ver laging der invoerrechten en ten slotte het wetsvoorstel tot medi sche zorg voor ouden van dagen. Tegen al deze regeringsplannen heeft de oppositie verzet aangete kend en er wordt nog steeds druk getimmerd aan de hindernissen in de arena van het Capitool. Maar Ken nedy, zyn ministers en hun assisten ten bereiden zich serieus voor op dit zware parcours: Rusk, Ball, Cleve land, Ribicoff, Petersen en zeker ook de president zelf, zün serieus in trai ning. Waar zy maar kunnen, trach ten zy hun kansen zo groot mogelijk te maken. Tal van groepen worden tevoren bewerkt en toegesproken. Op die manier scherpt 't regeringsteam zich tevens voor de komende debat ten. Die discussies in bet Congres wor den des te feller omdat 1962 een ver kiezingsjaar is. In november moet het volk het gehele huis van Afge vaardigden opnieuw kiezen, plus on geveer een derde van de Senaat. Congresleden, die persoonlijk wel be reid zouden zyn de regering in be paalde gevallen te steunen, worden daarvan in een verkiezingsjaar soms weerhouden, omdat de kiezers van hun district of i taat er onwrikbare vooroordelen op na houden. Maar daar staat tegenover, dat in zulk een jaar wat slome Congresleden tot gro ter actie worden aangezet ten bate van onderwerpen die populair zyn. Een departement voor stadszaken is beslist nodig. De federale regering moet trachten om althans iets te doen voor de stadscentra, waar de bevolking lydt onder gebrek aan openbare vervoermiddelen en waar de achterbuurten dringend behoefte hebben aan sanering. De regering heeft dus alle reden voor haar plan en een ministerie voor Stadszaken met de eerste Amerikaanse negermi nister aan het hoofd is een voor stel dat zeker populair zal zyn by de talryke negerbevolking in de grote steden. Voor een land als Amerika bete kent het niet zo verschrikkelijk veel om voor honderd miljoen dollar aan VN-obligaties te kopen. Mn ar som mige Congresleden achten het nuttig om zich in dit verkiezingsjaar extra kritisch te tonen tegenover de Ver enigde Naties en de VN-acties waar ook hun land aan deelneemt. Nu de zaken in Kongo betrekkelijk goed gaan en nu men niet langer kan be weren, dat Tsjombe wel wordt aange pakt maar Gizenga niet, krijgt de Amerikaanse regering op dit punt wellicht minder kritiek te verduren dan men een paar maanden geleden kon verwachten. Artsen in oppositie De regering wenst het staatspen sioen zo uit te breiden, dat Amerika nen boven de 65 jaar nog maar heel weinig behoeven te betalen voor ver pleging en event, operaties. Hoewel volgens dit plan de rekeningen voor artsen en chirurgen niet door de staat worden betaald, heeft de AMA de Amerikaanse medische associa tie zeer scherpe oppositie aangete kend en deze AMA vormt een obsta kel van belang. De Amerikaanse artsen zyn zeer gekant tegen wat zy „socialistische gezondheidszorg" noemen en zy duchten regeringsvoorschriften voor ziekenhuisbeheer. Waar zy echter vooral bang voor zyn is een verdere ontwikkeling van de gezondheidszorg, die aan de vryheid van de arts zou kunnen raken. Die vryheid komt door het huidige regeringsplan niet in gevaar, maar de oppositie van de AMA is er niet minder fel om. Bij een groot deel van de kiezers is deze medische zorg populair en de regering hoopt, dat de verkiezings sfeer gunstig zal zyn voor dit wets ontwerp. Overleg met EEG Kennedy is er byzonder in geinte- resseerd om van het Congres machti ging te krügen voor een drastische, zij het geleideiyke, verlaging der in voerrechten. In onderhandelingen met de Europese gemeenschappelijke markt hoopt hy de wederzydse ta riefmuren zodanig omlaag te halen, dat handel en verkeer in de vrye wereld aanmerkelijk kunnen toene men. In de hoogste organen der vakbe weging, by vele boeren en bij ver schillende grote Industriëlen, heeft Kennedy's plan een goed onthaal ge vonden. Helaas echter zyn die pres sie-groepen meestal het sterkst, die ergens tegen zyn. Een betrekkelyk gering aantal industrieën kan inder daad nadelige gevolgen verwachten van dit project. Byna ieder Con greslid heeft wel zulk een industrie in zyn district en dat merkt hy terdege. De regering Is thans begonnen aan een groot voorlichtingsprogramma. Men heeft reeds gegevens verzameld, die aantonen, dat dit plan gunstig is voor iedere deelstaat van Amerika en men is thans bezig te bewijzen, dat ook vrywel ieder congressioneel district van het plan zal profiteren. Publikatie van die gegevens zal het voor de Congresleden heel wat, gc- makkelyker kunnen maken hun stem te geven aan de regeringsvoorstellen. Het is van belang, dat deze voor stellen dit jaar worden aangenomen. Maar de Amerikaanse economie heeft alle tyd om zich zo nodig aan te passen. Pas eind 1963 kunnen se rieuze onderhandelingen met de ge- meenschappeiyke markt beginnen. Die zullen zeker tot in 1964 duren. Men streeft naar een geleidelijke ta riefsverlaging, waar men vijf jaar voor heeft uitgetrokken en het zal tegen 1970 lopen, alvorens die grote Atlantische samenwerking een feit zal zyn geworden. Ook dit laatste argument wordt door vertegenwoor digers van de regering gebruikt om gealarmeerden wat te kalmeren. „Proef" Kennedy heeft aan het Congres voorgesteld het lees- en schryfexa- men af te schaffen voor ieder, die de lagere school heeft afgelopen. In sommige staten gebruikte men een lees- en schryfproef om negers te weren van de stembus. Gaat Kenne dy's plan door, dan zal niemand, die de lagere school normaal heeft be zocht, wegens analfabetisme latei- kunnen worden uitgesloten van de verkiezingen. Redelyke argumenten tegen zulk een voorstel kan men moeilyk aanvoeren, maar sommige conservatieven in het Congres ver staan de kunst om wat hun niet aanstaat in de doofpot te stop pen of althans op de lange baan te schuiven. Kennedy heeft tot zyn verwonde ring bemerkt, dat de strategische materialen (aluminium, rubber, nik kel enz.), die Amerika uit voorzorg heeft opgeslagen, thans een waarde vertegenwoordigen van 7,7 miljard dollar. Een voorraad ter waarde van 34,miljard zou voldoende zyn voor het land. Kennedy sprak van een on nodig zware last voor de publieke fondsen en noemde de mogelijkheid, dat hier onscrupuleus hoge winsten waren gemaakt. Een oordeel wenste hij niet uit te spreken over deze zaak en mocht men de voorraden gaan verminderen, dan zou men oppassen de markt niet te ontwrichten. Een Senaatscommissie onder Sy mington zal de situatie spoedig onder de loep nemen. In Washington vraagt men zich af, of misstanden die even tueel aan het licht kunnen komen, door de Democraten gebruikt zullen worden om het beleid aan te vallen van de Republikeinen, die een groot aandeel hebben gehad by de vorming der strategische reserves. De zittin gen van het Congres kunnen leven dig genoeg worden dit jaar! het wereldberoemde Spaanse danspaar Susana en José, dat op het ogenblik onder beschermheer schap van Franco's ambassadeur in Den Haag, de hertog van Baena een tournee door ons land maakt. Het tweetal beiden zijn voort gekomen uit de school van de grootste Spaanse dansmeester in Madrid trad gisteravond in het Cultureel Centrum in Voorschoten op, waar het een laaiend enthou siasme verwekte onder de leden van het Hutsdepartement in Was senaar en die van het plaatselijke Hut. Minutenlang duurde de ova ties, die na afloop van de lamen- co-dansen ze vormden het laat ste programma-onderdeel wer den gébracht. Geen wonder eigen lijk, want hier was inderdaad sprake van een zeldzaam artistiek evenement. Een evenement, dat geheel in het teken stond van grandezza en trillend tempera ment. De dansen van Susana en José zyn alle gebaseerd op diepgaande studies van de folklore in de uit eenlopende landstreken van Spanje. Het door deze studies verkregen ma teriaal wordt niet zozeer gebruikt als voorbeeld, dan wel als thematische stof voor een moderne choreografi sche opvatting. Duidelyk is, dat zo wel Susana als José zich de tech niek van het klassieke ballet eigen hebben gemaakt. Wat dit paar in danstechnisch opzicht en ook op het gebied van de choreografie presteert grenst aan het ongelofeiyke. Susa na is verleidelyk en vurig als de canailleuze Carmen en José trots en temperamentvol als Don José in de ballade, die een reële weergave is van Prosper Merimées bekende no vellen. Slank en soepel is de niet- meer-zo-piep.jonge Susana, lang en lenig haar dynamische partner, die bovendien over grote expressieve ga ven beschikt. De uitdrukkingskracht van het danspaar is werkelijk ver bluffend, niet alleen In de Carmen ballade, maar ook in La Verbena, een grappige verkleedparty van twee rondtrekkende zigeuners op gemak- kelyk in het gehoor liggende mu ziek (mazurka, sequidilla, pasodoble) Het paar maakt van laatstgenoemde verkleedparty een kleurrijk spekta kel, waar men nauwelyks genoeg van krügt. Wat een fantasie Wat betreft de flamenco-dansen zouden we willen uitroepen „wat een raffinement en temperament Opzwepend is het ritme van de mu ziek, brutaal-sensueel de verschyning van Susana. Voeg hier nog by het razendknap- pe tempo van de trappelende en tot in de vingertoppen trillende dan ser en men begrypt onmiddellyk waarom de geestdrift van het pu bliek geen grenzen meer kent als de avond ten einde loopt. Veel waarde ring komt ook de flamenco zanger Manuel Mairena toe, terwyi de na men van de gitarist Pedro Sevilla en de pianist Armin Janssen de laatsten treden enkele malen solis tisch op evenmin onvermeld mo gen biyven. Kortom, wie zich op de hoogte wil stellen van hetgeen zui- delyke bewegingsdrift vermag doet er beslist goed aan een voorstelling van Susana en José by te wonen. Wellicht, dat dit sympathieke dans paar zich ook weer eens een keer in Leiden zal presenteren. In Voor schoten en Wassenaar kan men in ieder geval terug zien op een gran dioos dansfeest vol van charme en allure! R. Gevolgen van de „welvaart" Duizend personen, die tenminste 750 Mark in de maand verdienen, werden in een Duitse industriestad ondervraagd of zij de welvaart „wel konden bijhouden". Hiervan waren er 416, die verklaarden, dat zij zich uitstekend voelen onder de huidige levensomstandigheden en dat zij hun mogelykheden nog lang niet uitgeput achten. Daarentegen meen- j den 306 van de ondervraagden, dat zij zich nu lang genoeg lieten opja gen om zich te kunnen handhaven. I Onder deze groep werd vooral de j opmerking vernomen, dat men by de aankopen thans in de eerste plaats kritisch te werk ging inplaats van maar raak te kopen. Onder de deelnemers aan deze enquête waren er 206, die meenden dat zy tot dusver stiefmoederlyk bedeeld wa ren en helemaal geen welvaart ken den. De overigen weigerden volstrekt op een en ander in te gaan. Zij meenden, dat de vragen alleen maar ten doel hadden om na te gaan of men z:ch aan een nieuwe prysver- hoging kon wagen. Ook dient de voetgangei die op een zebrtipaa oversteekt, voorrang te geven Riidt dus vooral niet rechts langs wachtende auto's op een punt waar een zebrapad zou Kunnen liggen Achter dJe auto kunnen voer U on zichtbaar voetgangers lopen die even later uw pad kruisen Dan is het te laat om te remmen terwül de voet gangers '*r op rekenen door te kun nen lopen iiiBaniPiiiiiiiiii Dr. W. J. Claas te Leiderdorp, prof. dr. J. C. H. van Est alhier en prof. dr. J. P. Murre te Voorschoten zyn benoemd tot leden van de exa- i mencommisie wiskunde M. O. 1962. Susana en José in een Spaanse fandango de candil. volksdans uit de vorige eeuw. de (Poto

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1962 | | pagina 9