f
r
t
t
r
C
MODERN EPOS OVER
MOED EN SLIMHEID
STADSGEHOORZAAL WORDT
THANS GEMODERNISEERD
LUMET verfilmt Arthur Millers
toneelstuk sober en welsprekend
Films van deze
week in Leiden
Ingrijpende restauratie
Werk van ruim IV2 miljoen
MET SEPTEMBER
GEREED
Gero-casselfe
De kanonnen van Navarone
„VAN DE BRUG AF GEZIEN
Bewogen drama
tegen schrille
achtergrond
Dankbaar
Opgericht 1 maart 1860
Zaterdag 6 Januari 1962
Tweede blad no. 30546
De Stadsgehoorzaal, jaarlijks voor vele duizenden een „bron"
van culturele verheffing en amusement, is sinds deze week het
domein van de slopers. Temidden van vallend puin en in wolken
van stof verrichten zij hun slopende arbeid. Van de entree aan
de Breestraat de toegang tot grote zaal en foyer ligt thans
links en rechts van de hoofdingang is geen sprake meer, terwijl
de receptiekamer en de kleine zaal reeds zijn verdwenen. In de
toekomst zal men hier de koffiekamers aantreffen. Royale koffie
kamers, welke vanuit de keuken, die is geprojecteerd in de onder
de voormalige receptiekamer gelegen kelderruimte, zullen worden
bediend. Een goederenlift zorgt straks voor een goede „door
stroming" van spijzen en dranken in deze koffiekamers. Vermoe
delijk wordt deze lift ook voor personenvervoer bedienend
personeel geschikt gemaakt.
De restauratie, welke een "be
drag vergt van ruim IV2 miljoen
en op papier is gezet door de ivnd.
d'recteur van Gemeentewerken,
ir. T. K. J. Koch, is in september,
de opening van het seizoen, ge
reed. Heeft men thans reeds de
entree, de kleine zaal en de re
ceptiekamer onder handen ge
nomen, de slopers kunnen eerst
goed uit de voeten op het mo
ment, dat de Stadsgehoorzaal
voor alle concerten, uitvoeringen
en bijeenkomsten is gesloten. En
dat is op 15 maart. Na de slopers
komen dan ook de bouwers in ac
tie, want gebouwd moet er wor
den.
Zo zullen b.v. op de begane grond
de vloeren van de entree, de vestibule
en de aangrenzende ganggedeelten
grondig worden verbeterd. In deze
ruimten worden de plafonds ver
laagd, terwijl de wanden worden voor
zien van hardhouten lambrizeringen,
waarin spiegels worden opgenomen.
De trappen aan de zijde van de Bree
straat, welke naar de verdieping lei
den, worden vernieuwd en in natuur
steen uitgevoerd.
De ondersteuning van de balklaag
van de vloer van de grote zaal is on
deugdelijk en zal derhalve worden
verbeterd. Voorts zal de versleten
vloer door een vloer van hardhout
worden vervangen. In deze zaal zal
een geheel nieuwe lambrizering wor
den aangebracht. Het podium wordt
van een uitschuifbaar gedeelte voor
zien, waardoor het tijdrovende opzet
ten en afbreken van de losse voor
bouw in de toekomst achterwege kan
blijven.
Daar het is te verwachten, dat ook
na de restauratie behoefte aan een
receptiekamer zal bestaan, is een der
gelijke ruimte in de linkervleugel van
het gebouw opgenomen. Eveneens is
een solisten- en dirigentkamer ont
worpen. In verband met deze wijzi
gingen is de stemkamer verkleind.
Aansluitend aan de kamer voor de
dirigent en de solistenkamer zijn een
doucheruimte en een toilet geprojec
teerd.
Nieuwe stoelen in
grote zaal en foyer
In de foyer, welke evenals de grote
zaal van nieuwe stoelen wordt voor
zien, zal de vloer worden vernieuwd.
Tevens zal een vast podium worden
aangebracht. Naast dit podium wordt
een trap gemaakt, die toegang geeft
tot de op de zolder geprojecteerde
drie kleedkamers met toiletten.
Voorts zullen de vloeren in de gan
gen worden verbeterd en met lino
leum worden afgewerkt.
De trappen aan de zijde van de
Aalmarkt worden verbeterd door het
afdekken van de uitgesleten treden
met sierbeton.
Het aantalw.c.'s inde toiletten voor
dames wordt uitgebreid, terwijl het
aantal urinoirs in de herentoiletten
eveneens wordt vermeerderd.
In de koffiekamers, de foyer, de
kleine zaal en de receptiekamer, wor
den nieuwe gordijnen aangebracht.
De toneelgordijnen van de grote zaal
en de foyer zullen door nieuwe wor
den vervangen.
Ten behoeve van de technische in
stallaties voor de verwarming en de
ventilatie zal een aantal kokers wor
den gemetseld, teneinde een doel tref-
Tussen stof en puin De
kleine zaal, die als koffiekamer
wordt ingericht.
(Foto LD/Holvast)
fende ciroulatie van verwarmde en
afvoer van vrontreinigde lucht te
verzekeren.
Een bedrag van f 15.000,- is uitge
trokken voor versiering van het ge
bouw met kunstwerken.
Tenslotte zullen ook aan de daken
de nodige voorzieningen worden ge
troffen. De met pannen afgedekte
daken zullen worden hersteld en de
zinken dakbedekkingen worden ver
nieuwd.
Nieuwe exploitatievorm?
Tot september zal men in de Stads
gehoorzaal, die vermoedelijk dan ook
een andere exploitatievorm zal heb
ben gekregen, breken en bouwen. Tot
15 maart zullen de bezoekers daar
enige overlast van ondervinden, doch
met de opening van het nieuwe sei
zoen zal een hernieuwde Stadszaal de
vele duizenden ontvangen in een gans
andere en moderne omgeving.
Advertentie
Zoekt U een
van f 40.— of f 400,
v. d. WATER. Haarl.straat 207
heeft het. De Gero.specialist.
Raad voor ZWO
Aan di*. J. E. baron de Vos van
Steenwijk is op zijn verzoek met in
gang van 1 januari eervol ontslag
verleend als lid van de Raad voor
het Zuiver Wetenschappelijk Onder
zoek vanwege de Leidse Universiteit.
Voor het tijdvak van 1 januari 1962
tot 1 april 1965 is in zijn plaats be
noemd tot lid van deze raad dr. E.
H. Reerink.
De brandtrap, welke zich langs
de kleine zaal bevond, wordt
gesloopt. Teneinde meer ruimte
te krijgen voor de beide op deze
plaats geprojecteerde koffie
kamers (begane grond en eerste
verdieping) wordt ook de muur
afgebroken.
(Foto LD/Holvast)
m
1 a 1 1
iaat
a a a a
a a a a
w
a a a a
■■•I
1 a a 1
1 a a a 1
1 a a a
a a a a 1
1 a a a 1
a a a
a a a a
Het oog van de duivel
Voortreffelijk „spelletje"
van Ingmar Bergman
STUDIO Deze vrolijke kome
die van de bekende Zweedse regis
seur Ingmar Bergman is, hoe kan
het anders, opnieuw verlengd. Men
jzoeke geen zwaarwichtige symboliek.
|Wie dit levendige filmwerkje zó be
kijkt, zal er zeker genoegen aan be-
leven. Ook al is het „maar" een
intermezzo tussen Bergmans andere
I films, de hand van de meester is dui
delijk merkbaar.
De mysterieuze planeet
Griezelen in de ruimte
Rex Mocht U ooit stoute plan
nen gekoesterd hebben nog eens een
reisje naar de rode planeet Mars te
maken, ga dan deze week naar het
theater aan de Haarlemmerstraat om
voorgoed van deze voornemens ge
nezen te worden. Want de monsters,
die men daar aanschouwt zijn van
het allerverschrikkelijkste, allerlugu-
berste en alleronmogelijkste soort.
Heeft u zich kunnen redden uit de
grijpgrage klauwen van een vlees
etende plant, zorg dan dat u weg
komt. want aan de horizon doemt al
weer een nieuw gevaar op: het wan
delende bos-met-de-drakekop.
Heeft u d'it verslagen, prijs uzelf dan
niet gelukkig, want de reusachtige
kwal met het roterende oog die
hierna op u afkomt, blijkt veel lasti
ger te verdelgen zi n dan zijn twee
oorgangers. Heel., u al deze ver-
rikkingen overleefd, dan deelt een
gunstig uitziend Marsmannetje u jseu
onoor mee. dat u moet maken, dat
a weg komt, omdat hij nog grotere
.verrassingen" voor u in petto
heeft. Wilde u nog naar Mars
verdere verloop van dit boeiende
„beeldverhaal" zullen we niet ver
raden.
Dat er in deze film goed wordt ge
speeld, daar staan namen als Gre
gory Peck, David Niven, Anthony
Quinn, Stanley Baker en Anthony
Quayle wel borg; voor. Gregory Peck
en Anthony Quinn zijn de keiharde
helden die de regisseur voor ogen
hebben moeten gestaan. David Niven
geeft een kostelijke typering van de
soldaat-tegen-wil-en-dank, die niet
erg moedig maar wel bijzonder vin
dingrijk is.
Trianon ,,De kanonnen van Navarone" is een film die er
uit springt. Niet alleen door de technische kwaliteiten onder
meer stereofonisch geluid bij bepaalde scènes van deze kost
bare superproduktie, waaraan met inbegrip van de voorbereidin
gen een paar jaar is gewerkt. Niet in de eerste plaats door de
bezetting van de hoofdrollen, waarvoor een half dozijn topacteurs
werd aangetrokken. Maar vooral dank zij J. Lee Thompson
Tiger Bay" en ,,Ice Cold in Alex"), die in zijn regie stijl en
tempo zo raak heeft getroffen, dat de toeschouwer van het ene
enerverende avontuur in het andere rolt en aan het eind zich er
over verwondert dat een lange film zo kort kan duren.
Niet geheel ten onrechte wordt
„De kanonnen van Navarone" een
moderne Ilias genoemd. Evenals
de Ilias en de Odyssee speelt dit
moderne krijgsverhaal zich af aan
de blauwe wateren van de Aegei-
sche Zee. Maar er is meer verge
lijkingsmateriaal. „De kanonnen
van Navarone" is een epos, waar
in Avontuur met een hoofdletter
wordt geschreven en de helden
een moed en een vindingrijkheid
aan de dag leggen waarvoor een
Odysseus zich niet zou hoeven te
schamen. Dat de geloofwaardig
heid van sommige gebeurtenissen
daardoor weieens in de verdruk
king komt, doet aan het geheel
geen afbreuk. „De kanonnen van
Navarone" is een amusements
film, geen oorlogsfilm. Hier is een
oorlogssituatie benut om fantas
tische avonturen mogelijk te ma
ken, niet om te dramatiseren of
te moraliseren.
„De kanonnen van Navarone" ls
het verslag van een raid op een Duit
se artillerie-positie in de Griekse ar
chipel. Twee enorme kanonnen zijn
op het zwaar bewaakte eiland Nava
rone achter een immens fort diep in
een berg ingebouwd. Wil de Britse
marine een kans hebben tweeduizend
man uit een onhoudbare positie op
het eiland Kheros te redden, dan
moeten deze kanonnen worden ver
nield. Als zelfs bombardementen
niets hebben uitgericht, worden zes
saboteurs ingezet. Zij hebben vier
dagen en vier nachten de tijd om hun
werk te doen.
De zes saboteurs raken van de ene
hachelijke situatie in de andere. On
gewoon spannend is de beklimming
van een 150 meter hoge, loodrecht uit
zee rijzende rots van Navarone tij
dens zwaar noodweer naar ons ge
voel de beklemmendste en meest
sfeervolle scène uit deze aan sensatie
toch "niet arme film. Op Navarone
worden zij verder geholpen door twee
Griekse verzetsstrijdsters. Van de wal
in de sloot, lijkt het aanvankelijk wel,
want steeds zitten de Duitsers het
achttal op de hielen en eenmaal wor
den zij zelfs gevangen genomen. Het
De zes Britse saboteurs zijn
door de Duitsers gevangen ge
nomen. Dat zij toch weten te
ontsnappen, danken zij aan de
Griekse kolonel Stavrou (An
thony Quinn) die op handige
wijze de aandacht van de Duit
sers van de anderen weet af te
leiden, waarna zijn kameraden
twee van hen (David Niven
en Gregory Peck) ziet u links
op de foto kunnen ingrijpen.
Nonnen voor het
vuurpeloton
Aangrijpende reprise
CASINO Bijna een jaar gele
den beleefden wij de Leidse première
van de Rank-produktie „Nonnen voor
het vuurpeloton", gemaakt door het
bekende duo producer Betty Box-re
gisseur Ralph Thomas. „Èen diep-
I menselijke en uitermate boeiende
I film" schreven wij toen. Een aan
grijpend verhaal, filmisch knap in
beeld gebracht en uitstekend geac
teerd o.a. door Lili Palmer, Sylvia
Syms, Yvonne Mitchell en Ronald
Lewis. Het is de geschiedenis van de
nonnen in een Italiaans klooster,
dat vlakbij een doorgangskamp voor
joden, voornamelijk kinderen is gele
gen. De kloosterzusters doen al het
mogelijk om zoveel mogelijk kinde
ren van een wisse dood te redden. De
aanvankelijke Italiaanse bezetting
van het kamp laat dat oogluikend
toe, maar veel ernstiger wordt de
situatie als het kamp in handen komt
van bloeddorstige Duitsers, die koste
wat het kost het verzet van de par-
tisanen willen breken.
Het drama kent enkele ontroeren
de hoogtepunten. De climax wordt
bereikt, wanneer de Duitse comman
dant en zijn adjudant ontsnapte jood
se gevanenen in het klooster aan
treffen en drie nonnen, die weigeren
namen van partisanen te noemen,
voor een uit Italiaanse soldaten be
staand vuurpeloton zetten. Slechts
door begrip, liefde en vertrouwen
kan een verschrikkelijk drama voor
komen worden.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIflIlllllllllllllllllllllllllllllllllltlH
LUXOR - De nu 46-j. Amerikaan
Arthur Miller schreef in 1955 zijn
bekende en succesvolle toneelstuk
,,A view from the bridgeHet was
zijn laatste belangrijke werk voor
hij in een jarenlange indolentie ver
viel, welke pas werd onderbroken,
toen hij een filmscenario op maat
sneed voor zijn voormalige vrouw
Marilyn Monroe: The misfits".
Zoals bekend was dit tevens de
laatste film, waaraan de befaamde
Clark Gable zijn krachten kon
geven.
Arthur Millers pen is niet bijzon
der vruchtbaar geweest, maar elk
werk van zijn hand geeft een zeer
persoonlijke visie op vaak diep grij
pende sociale problematiek. In „Van
de brug af ~ezien" onderstreept hij
in scherpe bewoordingen de schrille
tegenstelling, welke er bestaat tus-
mentaliteit van het moderne
Rcif Vallone speelt de rol van
de Italiaanse immigrant wiens
liefde voor zijn pleegdochter
(Carol Lawrence) hem nood
lottig wordt.
zaam tracht in de Nieuwe Wereld
een bestaan op te bouwen. Miller
spaart daarbij de Amerikaanse auto
riteiten niet met zijn kritiek op de
bestaande immigratieregelingen.
Millers genuanceerde sfeertekening
als achtergrond voor een bewogen
drama leende zich bij uitstek voor
verfilming. Het was de 37-jarige. bij
de televisie gevormde Sidney Lumet,
die deze dankbare kans greep. Dank
baar. omdat Millers spel wordt ge
kenmerkt door sociaal gevoel en emo
tionele menselijkheid. Lumet kon
eigenlijk volstaan met een nauwgezet
in beeld brengen van het verhaal.
Dal de film desondanks nog extra
kracht ontleent aan de suggestieve
beelden, pleit voor de wijze, waarop
Lumet zijn filmische middelen heeft
weten te gebruiken.
Sober, duidelijk en mede daardoor
welsprekend en ontroerend heeft Lu
met Millers drama gestalte gegeven
Amerika en de levensgewoonten van het drama van Eddy Carbone. een
het Italiaanse volkje, dat door kom- eenvoudige Italiaanse immigrant, die
mervolle omstandigheden van huis niet open armen twee illegaal over-
en haard werd verdreven en moei- I gekomen familieleden van zijn vrouw
ontvangt en ze liefderijk in zijn huis
opneemt. Het aanvankelijke enthou
siasme vergaat hem echter snel,
wanneer hij de genegenheid bemerkt,
die onmiddellijk opbloeit tussen de
jongste verstekeling en het nichtje,
dat Eddy ten koste van vele opoffe
ringen gedurende twintig jaar als
zijn eigen dochter heeft groot ge
bracht. Al wil Eddy het niet beken
nen en al wordt het niet met zoveel
woorden gezegd, zijn liefde voor het
nichtje is meer dan alleen vaderlijk.
Alle middelen
Met alle middelen tracht hij het
jonge geluk te verstoren. Hij ver
biedt de omgang. Als dat niet helpt,
vernedert hij de jongen. En wanneer
zelfs dit misselijke middel faalt, stelt
hij een wanhoopsdaad, die hem met
een tot een uitgestotene in zijn om
geving maakt: hij verraadt de twee
verstekelingen aan de immigratie
autoriteiten.
De jongste (Jean Sorel) kan door
een huwelijk met het nichtje (een
prachtig gevoelig rolletje van het de-
butantje Carol Lawrence) zijn ver
blijf in Amerika redden, maar de
oudste (een ingetogen vertolking van
Raymond Pellegrin) moet terug naar
zijn zieke vrouw en kinderen. Het is
duidelijk, deze vete kan slechts met
bioed beslecht worden.
De hoofdrol van Eddy Carbone
heeft Sidney Lumet in handen ge
legd van Raf Vallone, mannelijk,
stoer en echt, zolang dat nodig is,
maar wat minder overtuigend wan
neer hij aan de wanhoop ten prooi is.
Eddie op leven en dood
Buikspreker
contra bandieten
LIDO In „Eddie op leven en
dood" is Eddie Constantine nu eens
niet de keiharde FBI-man Lemmy
Caution, maar de van nature wat
vreedzamer buikspreker Jackson, die
echter de strijdbijl opgraaft als hij
tot twintig jaar gevangenisstraf
wordt veroordeeld voor een moord
die hij niet heeft gepleegd. Jackson
alias Eddie, die in deze film bij wijze
van uitzondering vaker met zijn ver
stand dan met zijn vuisten werkt,
breekt uit en probeert de werkelijke
moordenaar op het spoor te komen.
Al gauw komt hij er achter wie het
is: moeilijker valt het hem ce be
wijzen daarvoor in handen te krij
gen. Dank zij echter een klein meis
je, dat samen met een groot speel
goedkonijn een belangrijke rol in dit
verhaal speelt, en zijn buiksprekers
talent lukt het hem het zaakje rond
te krijgen en de bandieten aan de
politie uit te leveren. Een fikse knok
partij in de stijl die we van Eddie
gewend zijn, vormt de apotheose van
dit onderhoudende, sfeervolle filmp
je.
