De Gaulle: twee divisies
keren uit Algerije terug
Op de drempel van 1962: vijf voor twaalf
Overleg met de FLN
loopt minder vlot
dan gesuggereerd is
Weinig nieuwe gezichtspunten
hij het Nieuw-Guineaheraad
(Due/ Qïïeuws
In GOA vielen
1000 Portugezen
VORDERING IN RICHTING
VAN ONDERHANDELINGEN
I NA SCHAATSEN I
NU PUZZELEN! j
Fa. D. KRET Zn.
Meer glans
en bescherming
voor uw auto!
Op de streep
WEERBERICHT
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 30 DECEMBER 1961
No. 30541
LEIDSCH üi DAGBLAD
Directeur: E A E. van Dishoeck DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN wme Sln?el l'Lelden Giro 110 57055
Hoofdredacteur: J. Brouwer i 7.50 per kwartaalf 2.55 per maandf0 59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Parijse correspondent)
Met een voorsprong van twee dagen op alle overige staats-
hoofden heeft de Franse president gisteravond zijn volk „geluk
en grootheid" voor het komende jaar toegewenst. Zijn goede
wensen gingen evenwel niet gepaard met toezeggingen of voor
spellingen betreffende een spoedig einde van de oorlog in Algerije.
Men kreeg dan ook van de wat mat uitgesproken woorden de
indruk, dat de geheime vredesonderhandelingen met het FLN
minder glad verlopen dan officieuze en officiële stemmen de
laatste weken wilden doen geloven. Die indruk werd nog ver
sterkt door de stok, die de president weer even achter de deur
tevoorschijn haalde, toen hij opnieuw de mogelijkheid opperde
van een hergroepering der beide volksgroepen in dat land.
Demagogische
trekjes in rede
van president
De Gaulle's schildering van een
toekomst, waarin Frankrijk en een
onafhankelijk Algerije loyaal en
vruchtbaar zouden kunnen samen
werken, miste deze keer eveneens
gloed, zo geen overtuiging. Zonder
de OAS bij name te noemen sprak
het staatshoofd in dat verband, ter
wijl zijn stem even een trilling van
verontwaardiging scheen te vertonen,
ook nog van „misdadigers die zich
aan moord en chantage schuldig
maakten". Hoe hij die misdaden-op-
steeds-grotere-schaal nu eindelijk
eens dacht te kunnen beteugelen, was
een kardinale vraag, die het staats
hoofd eveneens in het midden of het
duister liet.
Bepaald niet zonder demagogie was
de schampere verwijzing van de pre
sident naar de 23 kabinetten onder
de Vierde Republiek. Want de stabi
liteit onder de huidige Vijfde Repu
bliek, die in vier jaar tijds slechts
één premier heeft gekend, is ver te
zoeken geweest. De premier heeft zich
door de wil van het staatshoofd wel
iswaar op zijn zetel kunnen hand
haven, maar daar staat tegenover,
dat de wisselingen van ministerspor
tefeuilles niet van de lucht zijn ge
weest. Ook De Gaulle's voorstelling
van zaken alsof de welvaart in
Frankrijk pas met zijn terugkeer tot
de macht zou zijn begonnen, was niet
zonder overdrijving. De economische
I expansie, waarop die welvaart rust,
is zoals iedere objectieve deskundige
erkent misschien de enige winstpost
geweest die de Vierde Republiek on
mogelijk betwist kan worden.
Behalve de politieke partijen die hij
opnieuw dus van het bankroet van
het oude regime beschuldigde, voerde
de president ook weer andere mach
ten ten tonele, die hij aansprakelijk
stelde voor de onrust en de span
ningen in de wereld en in zijn land.
Hij sprak van de haat, die de Sow-
jet-Unie kunstmatig onderhoudt, van
de chronische agitatie en demagogi
sche vreemdelingenangst, waaraan de
jonge Aziatische volkeren ten prooi
zijn gevallen. Hij zinspeelde ook op
zijn zorgen Frankrijks vrijheid van
handelen te waarborgen binnen de
Westelijke alliantie en op zyn voor
nemen het land van een gemoderni
seerd leger te Voorzien.
Hij onthulde en dat was het
enige nieuws van zijn boodschap
dat volgende maand weer twee divi
sies met de bijbehorende luchtstrijd
krachten, uit Algerije naar Frankrijk
zullen worden overgebracht ter voor
bereiding op hun nieuwe militaire
taken.
Frankryk, zo liet hij nogmaals
weten, volgt met open oog en helder
hoofd zijn weg tot nationale hernieu
wing op economisch, sociaal, weten
schappelijk, technisch en demogra
fisch gebied.
Hij was van mening, dat de even
wichtigheid van Frankrijk in volle
ernst en zonder het geringste knip
oogje van verstandhouding, alle
andere volkeren ter wereld ten voor
beeld gesteld kan worden. Hij beloof
de nogmaals een constructieve bij
drage van zijn land aan het herstel
van de rust in Europa, zodra de Rus
sen nu maar zouden ophouden de rest
van dit continent te bedreigen.
Zelfoverschatting
De rede, die twintig minuten duur
de, riep vooral wel het onwezenlijke,
haast beangstigende beeld op van een
bijna pathologische zelfverblinding en
grenzeloze zelfoverschatting, waar
door vrijwel geen enkele realiteit van
vandaag door de woorden van de
spreker werd gedekt. We moesten,
toen het staatshoofd was uitgespro
ken, denken aan het mopje, dat hier
de ronde doet: de president laat zich
door de minister van Economische
Zaken uitleggen hoe het komt, dat
West-Duitsland na de oorlog zo'n
machtige positie in de wereld heeft
kunnen veroveren. De Duitsers had
den de oorlog verloren en konden
zich, aldus de minister, daardoor alle
militaire uitgaven besparen, in tegen
stelling tot alle andere landen. Ter
wijl de president even nadenkt sug
gereert zijn bezoeker, dat Frankrijk
zich eventueel best door dat Duitse
voorbeeld zou kunnen laten inspire
ren. Gij hebt, aldus het advies van
de minister, Amerika en Rusland
slechts gelijktijdig de oorlog te ver
klaren. Op die woorden verzinkt de
generaal opnieuw in gepeins, een ge
peins dat hij onderbreekt met de ver
zuchting: maar stel nu eens. dat we
ook d i e oorlog weer zouden win
nen
Het Portugese ministerie van het
Leger heeft gisteravond meegedeeld,
dat volgens een rapport van het In
ternationale Rode Kruis (dat echter
nog bevestigd moet worden) de Por
tugese strijdkrachten in Goa, Daman
en Dioe 1.018 man hebben verloren.
Dit getal behoeft echter niet alleen
op het aantal doden en gewonden te
slaan, maar kan ook betrekking heb
ben op vermisten. Volgens te Lissa
bon ontvangen berichten is het niet
onmogelijk dat er op enkele plaatsen
nog verzet wordt geboden.
Na een jaar van geruchten
heeft ex-president Peron van
Argentinië toegegeven, dat hij
Het eerstvolgend nummer van
dit Blad verschijnt op dinsdag
2 januari.
Onze kantoren zullen morgen
en nieuwjaarsdag gesloten zijn.
getrouwd is met zijn vroegere
secretaresse Isabella Martinez
(op de foto links). Peron (mid
den) verklaarde, dat het huwe
lijk reeds enige tijd geleden ge
sloten is.
Gisteren heeft de ministerraad van 10 uur 's morgens tot
ongeveer zeven uur 's avonds geduurd. Deze lange duur zou
echter niet zo zeer zijn toe te schrijven aan de kwestie Nieuw-
Guinea. als wel aan een serie andere agendapunten. De kwestie
Nieuw-Guinea is gisteren ook onderwerp van bespreking geweest
in de Tweede Kamerfractie van de KVP en in die van de P. v. d.
A. Enkele socialistische leden van de Eerste Kamer hebben aan
het overleg van hun geestverwanten deelgenomen.
UITSTEL
ONGEWENST
De fractie van de KVP heeft na
afloop van haar vergadering alleen
de r.-k. dagbladen willen inlichten.
Op een desbetreffende persconferen
tie hadden anderen geen toegang.
In kringen van de PvdA zou de op
vatting bestaan, dat er voor de rege
ring weinig te verzwijgen valt. Zij zou
moeten begrijpen dat uitstel van ver
duidelijking over de Nieuw-Guinea-
politiek ongewenst is. Er zit thans
geen ljjn in het beleid, dat op het
ogenblik veel te geheimzinnig is.
Naar onze indruk is dan ook te ver
wachten dat de socialistische fractie
leider, mr. Burger, in het Kamer
debat op 2 januari een kritische rede
zal houden. De fractie zou vasthou
den aan haar verklaring, waarin ver
duidelijking nog vóór 2 januari nood
zakelijk werd geacht.
REDE SUURHOFF
In een rede te Amsterdam heeft de
voorzitter van de PvdA, de heer J. G.
Suurhoff, verklaard, dat Nederland de
belofte van zelfbeschikkingsrecht aan
de Papoea's niet als een vodje papier
mag beschouwen, maar ook niet als
iets zo verhevens dat wij er een ge
wapend conflict voor zouden moeten
riskeren. Volgens de Indonesische mi
nister Soebandrio zou binnen het ka
der van Indonesische soevereiniteit
toch een zekere mate van zelfbeschik
king voor de Papoea's mogelijk zijn.
Voor zover dat reëel blijkt is er geen
reden de Indonesische voorwaarde in
zake soevereiniteit als beletsel te be
schouwen voor onderhandelingen, die
direct moeten beginnen, aldus de heer
Suurhoff.
NOG SCEPTICISME
Onze Amerikaanse correspondent
meldt:
In Amerika overheerst de indruk
dat er vorderingen zijn gemaakt in de
richting van onderhandelingen tussen
Nederland en Indonesië. Het feit ech
ter, dat Soekarno, de Indonesische
president, tot dusver vasthoudt aan
bindende voorwaarden voor een con
ferentie, veroorzaakt enig sceptisme.
Amerika hecht er gelijk bekend
groot belang aan om beide partijen
tot elkaar te brengen. Indien er een
conferentie tot stand komt, heeft
Amerika daaraan het nodige gedaan,
i Tot dusver is Amerika evenwel niet
geneigd de rol van bemiddelaar te
j vervullen.
Het is mogelijk doch niet waar
schijnlijk, dat het diplomatieke over
leg begin volgende week zover gevor
derd is, dat de Nederlandse regering
een concreet plan voor een conferen-
tie aan de Kamer zal kunnen voor
leggen. Zou het diplomatieke overleg
dinsdag echter nog in volle gang zijn
dan zou het voor de Nederlandse re
gering moeilijk worden opening van
zaken te doen.
BEZOEK VAN
ROBERT KENNEDY
Amerika's minister van Justitie,
Robert Kennedy, en broer van de pre
sident, zal van 12 tot 18 februari een
bezoek aan Djakarta brengen. Minis
ter Kennedy gaat naar Indonesië op
uitnodiging van zijn Indonesische col
lega, dr. Goenawan, die in april 1961
in Washington is geweest.
Men behoeft Kennedy's bezoek niet
direct in verband te brengen met de
crisis rond Nieuw-Guinea. Kennedy
gaat eerst naar Japan en zal op de
terugweg Djakarta. Teheran, Rome
Berlijn en Bonn aandoen. Alleen het
bezoek aan Rome wordt als privc ge
kenschetst voor ontspanning. De ver
onderstelling lijkt gewettigd dat Ro
bert Kennedy in de overige hoofd
steden zal optreden als de persoon
lijke waarnemer van de president. De
steden, die hij op de terugreis bezoekt
zijn op Rome na alle betrokken bij
een bijzondere crisis.
Heel graag hadden wij U j§
allen nog enkele dagen ijs- 1
pret toegewenst. Maar dat g
gaat nu eenmaal niet door in g
dit laatste weekeinde van g
het oude en eerste van het 1
nieuwe jaar.
Dan weten wij een heel g
aardige andere bezigheid g
voor U: puzzelen.
Meestal ontvangen wij g
daags na Kerstmis reeds 1
vele oplossingen van onze g
kerstprijsvraag. Dit jaar g
waren het er nog geen tien. 1
Dat was begrijpelijkt want
er was wel wat beters te 1
doen dan piekeren. Maar nu J
het helaas toch is afgelopen
met het schaatsenwaarom §j
zoudt U dan niet eens aan j
die andere ontspanning 1
denken? Er is weliswaar g
geen haast bijwant tot 15 M
januari nemen wij nog in-
zendingen aan, maar dit
komende weekeinde is toch g
het langste voor de sluitings- j§
datum.
minimimini
Dit schaakspelletje is niet zo onschuldig als het er
uit ziet. Het bord ie de wereld, de stukken zijn wij
mensen, de spelers zijn Kennedy en Chroesjtsjow
en de klokken staan, op de drempel van het nieuwe
jaar, op vijf minuten voor twaalf.
Vijf minuten voor twaalf, om die tijd begint het
nieuwe jaar, want ,,zo laat" is het nu eenmaal bij het
begin van 1962: heel erg ïaat.
Zou het nieuwe jaar datgene brengen, waarnaar
eigenlijk iedereen op de wereld hunkert? Laten wij
allen hopen en er naar vermogen aan meewerken, dat
volgende jaarwisseling deze symboliek van het ,,vijf
voor twaalf" niet meer van toepassing is!
LOODGIETERSB^ORIJF EN
SANITAIRE INSTALLATIES
Hoge Rijndijk 71 - Leiden
Telefoon 20023—24350
Verkrijgbaar bij de vakman
bus voor 4 a 5 behandelingen S.90
Uit het Leidsch Dagblad van
1 Junari 1862:
Veel heil en zegen! Dat zij
het deel van ieder onzer stad-
genooten, naar hetgeen ieder
voor zich wenscht en als zoo
danig aanmerkt, of liever, al
wat wenschelijk en werkelijk
voor ieder nuttig zij, zal hem
geschonken worden en met
die gift der Hoogste liefde zij
ieder tevreden. Veel heil en
zegen!
Te Parijs loopen onder
scheiden berigten aangaande
nieuwe belastingen. Zoo
spreekt men over een belas
ting op de minnen, welke
hare kinde-en niet, voordat
1 deze tien maanden oud zijn.
i zullen mogen verlaten. Ook is
f er belasting op zout en suiker.
Oudejaarsavond 1961 klokslag
twealf Een rustpunt op een
weg, waarlangs de mensheid
zich al tienduizenden jaren voortbe
weegt, het begin van een nieuw tra
ject, waarvan elk mens weet dat het
beperkt zal zijn, maar waarvan nie
mand gelukkig de werkelijke
beperkheid precies kent.
Het is onmogelijk te zeggen hoever
een bezinning op de jaarwisseling in
het onafzienbare verleden teruggaat.
Stellig veel verder dan tot de aan
vang van onze jaartelling, toen dus
de tijd volgens andere maatstaven
werd gemeten. Waarschijnlijk heeft
een dergelijke bezinning bestaan
vanaf het ogenblik waarop de mens
zich begon te verdiepen in het tijds
begrip. Het is een wonderlijke ge
dachte zich daarbij te realiseren, dat
het in de loop der eeuwen steeds
dezelfde aandoeningen en gemoeds
stemmingen zijn geweest, welke bij
een zodanig beraad een rol hebben
gespeeld. Wij stellen ens zo voor. dat
sinds de prille oudheid ziekte, honger
en kou de noden zijn geweest, waar
mede de mensheid hei meest te kam
pen heeft gehad. Is het anno 1962
eigenlijk anders?
Zolang er mensen hebben bestaan,
is hun* leven vervuld geweest van
vreugde en verdriet. In voortdurende
aiwisseling en met sterk uiteenlopen
de doseringen. Soms waren het klei
ne verdrietelijkheden: het verlies van
materieel bezit of een deel daarvan;
zaken, die met noeste vlijt en in
spanning van alle krachten niette
min weer vervangen kunnen worden.
Soms ook ernstig leed: het heen
gaan van een dierbaar gezins- of
familielid of van een goede vriend,
het blijvend verlies van onvervang
bare levensvreugde.
Niet overal ter wereld vertoont de
verhouding tussen hetgeen een
mensenleven gelukkig of onge
lukkig kan maken hetzelfde beeld.
Er zyn nog steeds op deze aarde
grote gebieden, waar de bevolking
een voortdurende strijd levert tegen
armoede en honger en tegen af-
^anuwelijke epidemieën, die alle te
zamen hei sterftecijfer doen stijgen
tot een hoogte, waarvan wy, bewo
ners van West-Europa, ons nauwe
lijks een voorstelling kunnen vor
men. In dat opzicht leven wij in
dit deel van de wereld onder uitzon
derlijk gunstige omstandigheden. Men
kan gerust stellen dat chronische hon
ger in onze contreien een onbekend
verschijnsel is. Dank zij onze voor
treffelijke gezondheidszorg bereiken
cie mensen hier een ouderdom als
nagenoeg nergens elders, terwijl de
zuigelingensterfte het laagste is in de
gehele wereld. Dank zij de gunstige
economische conjunctuur in vele lan
den en dank zij de goede sociale
voorzieningen in ons land, leven wij
materieel in een welvaartsstatus als
zelden voordien en waardoor werke
lijke schrijnende armoede tot de ho
ge uitzonderingen behoort.
Vanzelfsprekend; er zijn legio
landgenoten, die elke gulden drie»
maal moeten omkeren voor ze hem
uitgeven en die desondanks de groot
ste moeite hebben om de touwtjes
aan elkaar te knopen. Maar de ech
te bittere armoede, die tot wanhoop
kan leiden, treft men toch zelden of
nooit meer aan.
Nederland zou een Utopia kunnen
zijn, wanneer niet een groot deel
van de wereld vervuld was van mi
litaire en politieke onrust; wanneer
er niet was de voortdurende commu
nistische agitatie, de tegenstellingen
tussen Oost en West, het geharrewar
om west-Berlijn en het herstel van
de Duitse eenheid. Met als resultante
van dat alles en nog veel meer, de
beklemmende vrees voor een derde
wereldoorlog, overkoepeld door een
afzichtelijke atoomwolk.
De individuele mens voelt zich te
genover al deze problemen nie
tig en machteloos. Het enige
wai als afweer binnen zijn vermo
gen ligt, is steun on aansluiting te
zoeken bij lieden die als hy
van goeden wille zijn en die ook be
reid zijn een offer te brengen in de
gemeenschappelijke strijd tot behoud
van datgene wat het leven Waard
maakt om geleefd te worden, waar
toe in de allereerste plaats de gees
telijke vrijheid gerekend moet wor
den.
Het ware te wensen, dat alle men
sen van goeden wille in alle landen
géén uitgezonderd zich van
avond één ogenblik op deze hoge
waarde bezonnen en daaraan het
voornemen verbonden om hun denk
en handelwijze in 1962 daarnaar te
richten.
Maar dat is waarschijnlijk een ge
dachte, welke zich moeilijk laat in
passen in de huiselijke sfeer waarin,
temidden van knapperende oliebol
len. warme saucijzenbroodjes en
dampende punchgroc het scheidende
jaar in ons land pleegt te worden
uitgeluid.
Mogen wij deze korte overdenking
dan ook besluiten rnet onze huise
lijke, hartelijke en Hartgrondige wens
aan al onze medewerkers, adver
teerders en lezers:
Moge 1962 voor U een jaar wor
den waarop ge aan het einde met
vreugde en dankbaarheid terug
ziet!!!!
REGEN OF SNEEUW
Blijkens het weersoverzicht van het
K.N.M.I. (10 uur) zullen de tempe
raturen bij westelijke wind morgen
dalen. Naast enkele regen- of
sneeuwbuien kunnen ook opkI.irir.gen
voorkomen.
31 december
Zon op; 8.48 uur; onder: 16.38 uur.
Maan op: 1 36 uur; onder: 13.12 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.45 en
22.19 uur, laagwater te 5.05 en 17.33
uur
(1 januari hoogwater te 10.52 en
23.32 uur. laagwater te 6.13 en 18.45
uur. 2/1 hoogwater tc 12.01 uur. laag- i
water te 7.27 en 19.55 uur.)
Dit blad bestaat uit 28 pagina's