Soekarno: Houdt u gereed voor spoedige mobilisatie OOK GOA REEDS IN HANDEN VAN INDIA Ambtenaren gaan niet akkoord met 5,2 pet. Nog geen bevel tot onmiddellijke actie Veiligheidsraad tot onmacht gedoemd na een Russisch veto Bestand in Katanga tijdens gesprek Tsjombe—Adoela Massabijeenkomst in Djokja Beroep van r.k. bisschoppen WEERBERICHT Regering al nu salarissen zelf bepalen (9u<V QTït teuws Opgericht 1 maart 1860 DINSDAG 19 DF.CEMBER 1961 No. 30533 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: E. A E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0 59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57053 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 President Soekarno heeft vandaag zijn al geruime tijd tevoren aangekondigd bevel uitgevaardigd voor het Indonesische volk betreffende de „bevrijding" van West-Nieuw-Guinea. Hij zette de bevolking echter niet aan tot onmiddellijk militaire acties. In een toespraak op een massabijeenkomst te Djocjakarta riep hij op tot het verijdelen van de Nederlandse plannen om een Papoea-staat in Nieuw-Guinea in te stellen, tot het hijsen van de Indonesische vlag in dat gebied en tot gereedheid voor „spoedige" algemene mobilisatie. Onder het gehoor van presi dent Soekarno bevonden zich 30 ministers, 42 gezanten en zijn drie chefs van staven. Gewa pende politie-agenten en militai ren bewaarden de orde onder de met vlaggen zwaaiende menigte. In zijn toespraak die in geheel Indonesië werd uitgezonden zei Soekarno voorts dat de Indone sische strijdkrachten bevel heb ben gekregen zich gereed te houden om op elk ogenblik orders te kunnen uitvoeren om Westelijk Nieuw-Guinea te be treden. Soekarno's bevel Soekarno zeide: ,,Hoe luidt mijn bevel? Mijn stellige opdracht is dat ge de instelling zult verhinderen van een Papoea-staat, dat ge ervoor zorgt, dat de roodwitte vlag zal worden gehesen in het land van West-Irian en dat ge U voorbereidt op de komende mobilisatie van het gehele Indonesische volk om West- Irian spoedig te bevrijden uit de klauwen van het Nederlandse im perialisme. Broeders, dit is mijn bevél". Toen Soekarno zich naar het podium begaf, was hij gekleed in kaki uniform vol ridderorden, om geven door de chefs der staven. Hij ving zijn „laatste; bevel" aan met een overzicht van de Indonesische worstelingen voor de vrijheid en zei: „Wij zijn geboren in de vlam van de revolutie en zullen blijven vech ten tot ons gehele land vrij is. Wij zijn geen natie van bedelaars, maar een natie van vechters, die zich hebben gebaad in vlammen sedert 1945". Daarna liet hij zijn bevel voor lezen. De officiële vertaling ervan luidt: „ïk, president van de Republiek Indonesië en opperbevelhebber van de centrale organisatie, die belast is met de bevrijding van West-Irian en het verijdelen van de oogmerken der Nederlanders aldaar, heb de gewa pende macht gelast, om zich te allen tijde gereed te houden, indien ik op een later tijdstip er toe mocht be sluiten, uitvoering te geven aan de taak en de plicht om West-Irian te bevrijden van de ketens van het Nederlandse kolonialisme. En aangezien de Nederlanders blij ven volharden in het voortzetten van hun kolonialisme in ons vaderland, draag ik alle Indonesiërs ook die welke wonen in West-Irian op, mijn bevelen uit te voeren." DRAMATISCHE DRUK OP DE V.S.? Waarnemers in Washington ge loven dat president Soekarno zich j indirect tot de VS richtte toen hij blijkbaar nog de mogelijkheid openliet dat diplomatieke stappen op het laatste ogenblik de kwestie zouden kunnen oplossen. Er werd geopperd dat de rede bedoeld was als dramatische druk op de VS, die al geheel in beslag genomen worden door de botsin gen in Kongo en Goa, om aan de zijde van Djakarta tussenbeide te komen om het voor de derde keer uitbreken van vijandelijkheden te voorkomen. In Washington gelooft men dat president Soekarno zijn opdracht aan de Indonesische strijdkrach ten hangende een verdere brief wisseling met president Kennedy zou aanhouden. Soekarno:Vrijheid boven vrede' President Soekarno van Indonesië heeft te Djakatra verklaard: „Wij hebben de vrede lief, maar wjj hou den nog meer van de vrijheid". Hij zei voorts: „Als een land druk op ons uitoefent, hebben wij dan niet het recht hetzelfde te doen?" De president sprak op een bijeen komst ter gelegenheid van de inge bruikstelling van een door de Russen gebouwde atoomreactor aan de Ga- djamadah-universiteit te Djocjakar ta. Hij zei nog: „Als andere landen een moreel recht hebben, atoombom men te vervaardigen, dan zouden wij dit ook hebben. Maar wij willen onze jeugd niet in de kernwetenschappen onderwijzen voor de vervaardiging van atoombommen". De Russische ambassadeur, Miklai- lov, zei dat het aanbod van de reac tor aan Indonesië het rechtstreeks gevolg is geweest van besprekingen in Moskou tussen president Soekarno en premier Chroesjtjsow. Hij her haalde nog eens, dat zijn regering de Indonesische aanspraken op West- Nieuw-Guinea steunt en verklaarde ervan overtuigd te zijn dat het In donesische volk „zegevierend uit de strjjd zou komen". De r.-k. bisschoppen van Neder land hebben aan de minister-pre sident dr. J. E. de Quay en aan president Soekarno van Indonesië een telegram gezonden van de volgende inhoud: „De bisschoppen van Nederland in hun jaarlijkse decemberverga- dering bijeen te Utrecht doen een dringend beroep op de Nederland se en op de Indonesische regering om met alle bereidwilligheid te streven door middel van een open en vertrouwvol gesprek van alle betrokkenen naar een vreedzame oplossing van het ge schil om Nieuw-Guinea. Zij spreken het vertrouiven uit dat deze ivederzijdse bereidheid de grondslag zal kunnen vormen voor toekomstige goede verhou dingen tussen de betrokken vol keren. Zij menen dat het niet op de weg van de kerk ligt in deze een bepaalde oplossing te sugge reren of voor te staanmaar zij bidden God dat hij met zijn ivijs- heid de leiders van de betrokken volkeren mag helpen de juiste weg naar een duurzame en vrede lievende oplossing te vinden". Slot pag. 2 Sluiting boven luchtruim N. - Guinea De Indonesische Luchtmacht heeft vandaag bekendgemaakt, dat zij van plan is het luchtruim boven de Molukken en rond West-Nieuw-Guinea voor alle luchtverkeer gesloten te ver klaren. De strijd om de Portugese enclaves in India scheen hedenoch tend reeds te zijn geëindigd: in een officiële Indiase bekendmaking werd medegedeeld, dat de Portugese troepen in Goa zich hebben overgegeven en dat de militaire operatie van India in dit gebied is voltooid. De hoofdstad van Goa, Pandjim, is door Indiase troepen bezet en de enclaves Daman en Dioe zijn „volledig in handen van Indiase militaire eenheden". Aanvankelijk was be richt, dat de Portugezen zich in een halve cirkel om Pandjim hadden ingegraven, maar lang heeft hun tegenstand blijkbaar niet geduurd. Van Indiase zijde werd medegedeeld, dat zeven Portu gezen zijn gesneuveld en dat er dertig werden gevangen genomen. Het Portugese fregat „Alfonso de Albuquerque" is ten zuiden van Goa door de Indiase marine tot zinken gebracht. Generaal-majoor Kenneth Candeth, bevelhebber van de zeven tiende infanteriedivisie, welke de aanval op Goa heeft uitgevoerd, is tot militair gouverneur van het gebied benoemd. India zal pogen zich te rechtvaardigen De bemoeiingen van de Veiligheids raad der Verenigde Naties met het conflict tussen India en Portugal zijn gisteren vruchteloos gebleken. Een Westelijke resolutie, die eiste dat de troepen van India zich zouden terug trekken uit de Portugese gebieden. enigszins werd door een Russisch veto (het 99-ste) getorpedeerd. Deze resolutie was ingediend door Frankrijk, Ame rika, Engeland en Turkije. De stem verhouding was zeven voor en vier tegen, maar onder die vier was de Sowjet-Unie, hetgeen dus betekende, dat Moskou een veto had uitgebracht waardoor de minderheid triomfeerde. Een door Ceylon, Liberië en Egypte ingediend voorstel, waarin de Veilig heidsraad gevraagd werd de Portu gese klacht over Indiase agressie te verwerpen, werd door de Raad afge wezen. Behalve de indieners stemde alleen de Sowjet-Unie voor dit ont- PLAATSELIJK IJZEL De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond: Veel bewolking met plaatselijk lichte regen of ijzel en stijging van temperatuur tot om of iets boven het vriespunt. Aanvankelijk in het zuiden van het land nog weinig bewolking en lichte tot matige vorst. Overwegend zwakke wind, draaiend naar noordelijke rich tingen. (Opgemaakt te 11.15 uur). 20 DECEMBER Zon op: 8.45 uur; onder: 16.30 uur. Maan op: 15.53 uur; onder: 6.38 uur. Hoogwater te Katwijk te 1.55 en 14.12 uur; laagwat~r te 10.04 en 22.16 uur. Dit nummer bestaat uit 14 pagina's De minister van Defensie, ir. S. H. Visser, heeft op het terrein van Fokker bij Schiphol een nieiiw elektronisch proefcentrum geopend, dat gebouwd werd in verband met de keuze van de Starfighter voor de luchtmacht. Na de opening wenste minister Visser de invlieger Moll een goede vlucht met de eerste in Nederland gemonteerde Star fighter Maar het toestel wilde niet starten doordat een luchtleiding bevroren bleek te zijn! werp. Zeven landen onthielden zich van stemming. Amerika's afgevaardigde Stevenson had de Raad gewaarschuwd, dat, wanneer het niet tot een duidelijke uitspraak zou komen, dit de onder gang van de Veremgde Naties zou kunnen betekenen. Stevenson noemde de Indiase premier Nehroe een vriend en „apostel van de geweldloosheid" en dit maakte het Indiase optreden in de Portugese nederzettingen des te moeilijker te begrijpen en te verde digen. Niets, behalve het recht van zelfverdediging, geeft een lid van de Verenigde Naties het recht geweld te gebruiken en bevrijdingsoorlogen te voeren, aldus Stevenson. Hij behield zich echter het recht voor de volke renorganisatie om verdere actie te verzoeken. De Britse afgevaardigde. Sir Patrick Dean, betreurde het In diase optreden eveneens en sprak zich uit voor staking der vijandelijk heden, onderhandelingen en terug trekking van de Indiase troepen. Zo- rin, de Sowjetrussische vertegenwoor diger, verdedigde echter de actie van India en eiste sancties, tegen Por tugal „om dit land te dwingen deze gebieden vrij te laten". De Portugese afgevaardigde, Garin, die als eerste in de bijeenkomst van de raad had gesproken, noemde het optreden van India „brute agressie". De Portugese regering spreekt alle beschuldigingen van onderdrukking in de nederzet tingen in India krachtig tegen. Op een Alkmaarse scheeps- werf wordt op het ogenblik het motorjacht „Budi", dat Prins Bernhard ten geschenke kreeg op zijn vijftigste verjaardag met bijna een meter verlengd. Er moesten enkele technische ver beteringen worden aangebracht die alleen door verlenging van het jacht konden worden verwe zenlijkt. PORTUGEES GOA Slot op pag. De meerderheid van de amb- tenarenorganisaties in het Geor ganiseerd Overleg heeft de regeringsvoorstellen tot een salarisverhoging variërend van 5.2 tot 40 procent van de hand gewezen. Ook in het loongesprek, dat gister middag lpk uur duurde, hebben de partijen geen overeenstemming kun nen bereiken. Men ging uiteen zonder dat resultaten waren ge boekt. Het gevolg is, dat de rege ring nu zelf het heft in handen zal nemen en onafhankelijk van de bonden de verhoging van de amb tenarensalarissen zal vaststellen. Er ls ln het Georganiseerd Overleg en daarbuiten reeds jarenlang ge steld, dat het aanvangsalaris van de ambtenaar te laag ligt. Doordat de salarissen over de gehele linie wel ge stegen zijn, kwam het loon van de laagste bezoldigde ambtenaar naar verhouding steeds lager te liggen. Zonder rekening te houden met de stijging van de welvaart in het al gemeen is een berekening opgezet van de ambtenaren-salarissen in 1961, indien zij de koopkracht zou den hebben van 1928. Minister Toxo- peus schijnt dit uitgangspunt reëel te hebben gevonden. Van regerings zijde werden dan ook voorstellen ge daan, die met deze cijfers rekening hielden. Schrijvers en schrijvers-A in het algemeen dus de laagst bezol digde ambtenaren zouden bij aan vaarding van de regeringsvoorstellen in hun salaris een hogere koopwaar- de hebben teruggevonden dan zij in 1938 hadden. Tachtig gulden Er zün voorstellen gedaan, die een algemene verhoging voor het gehele overheidspersoneel beoogden van 5.2 procent. Daarin was voor de laagst bezoldigde werklieden een „vloer" ge vonden, gelijk aan de salarisverho ging voor salarisgroep 3. Dit betekent dus, dat ook de lagere toongroepen zullen worden opgetrokken tot min stens tachtig gulden per week. Deze verhoging zou gelden voor de periode van één jaar. De regering kwam met meer voor stellen. Zo wilde zij de salarissen van hoogleraren verhogen met. 30 procent en de salarissen van secretaris-gene ral en directeur-generaal met 40 pro cent, teneinde enigszins in overeen stemming te zijn met de ontwikke ling der salarissen in het vrije be drijf. Over de salariëring van politie- en belastingambtenaren, evenals van de „marge-bezitters" bij het onderwijs, zou de bespreking kunnen worden voortgezet. Extra verhoging Een extra-verhoging van de sala rissen werd voorgesteld voor de niet bevestigen. maandlonen van de ambtenaren, voor zover daarover in de centrale commissie overleg wordt gepleegd. Deze zou variëren van acht procent aan de voet tot twintig procent voor her;, die de rang van hoofdadmini strateur hebben. Deze verhoging zou moeten worden gerealiseerd in vier fasen, zodat de niveaus per 1 januari 1965 zouden zijn bereikt. Daarnaast was de regering ln be ginsel bereid tot een verbetering van de ploegentoeslag en de overwerkre- gfcling. Men kon het echter niet eens worden met de meerderheid van de centrales in het Georganiseerd Over leg. Twee centrales gingen met de voorstellen akkoord, zij het onder de voorwaarde, dat op een later tijdstip een nader onderzoek zou worden in gesteld omtrent de „trend"-hoogte en dat in de loop van deze driejarige pe riode een onderzoek zou worden in gesteld omtrent een betere structuur in het bezoldigingsbesluit. Het overleg omtrent de voorstellen voor het belastingspersoneel zal van daag worden voortgezet. Vanmorgen zou het Georganiseerd Overleg in Ambtenarenzaken verga deren. Deze bijeenkomst heeft men echter uitgesteld tot vanmiddag, daar de regering met een voorstel zoi> ko men om de salarissen van de hogere ambtenaren te verhogen met 8 tot 40 procent. Dit voorstel zou voor ver tegenwoordigers van de ambtenaren- organisaties aanleiding geweest zün om zich eerst in eigen kring te ba- raden. In hoeverre deze mededelin gen juist zjjn, kon men ons echter in overigens goed ingelichte kringen De strijdende partijen in Katanga hebben overeenstem ming bereikt over een .tijdelijk bestand", dat van kracht zal zijn gedurende de besprekingen tus sen president Tsjombe van Katanga en premier Adoela van Kongo. Vandaag zou Tsjombe in gezelschap van de Ameri kaanse ambassadeur in Kongo, Gullion met wie hij gisteren in Ndola (Rhodesië) een onder houd had -naar Kitona ver trekken voor een ontmoeting met Adoela. Een woordvoerder der Verenigde Naties in New York heeft meege deeld, dat waarnemend secretaris generaal Oe Thant voor geheel Ka- tanga een voorwaardelijk bestand heeft gelast. De voorwaarden zijn, dat de onmiddellijke doelen van de VN-strijdkrachten in Elisabethstad zijn bereikt en dat regelingen zijn getroffen voor het vertrek van Tsjombe naar Kitona. Gisteravond laat is er een einde gekomen aan de gevechten in Eli sabethstad. Men hoorde nog slechts een enkel geweerschot. De stad zou volledig afgegrendeld zün door VN- troepen. Ir militaire kringen van de VN is gemeld dat van het begin van de omsingelsbeweging om de stad, vier Kennedy is verkouden President Kennedy heeft een zware verkoudheid. Daarom heeft hij gis teren besloten op de terugweg van zijn bezoeken aan Venezuela en Co- lumbië een dag over blijven te Palm Beach in Florida, alvorens naar Washington terug te keren. Donderdag moet de president zich naar Bermuda begeven voor een ge- dachtenwisseling met premier Mac- millan van Engeland. dagen geleden, tot zondagavond twin tig VN-soldaten in en rondom Eli sabethstad zijn gesneuveld. Pantser wagens van de VN drongen gister middag door tot in het centrum. Ge neraal McKeown, de VN-opperbevel- hebber in Kongo, verwachtte niet dat het verzet van de Katangese gendarmes en gewapende burgers nog lang zou duren. Zweedse Saabs en Indiase Can berra's hebben gisterochtend het hoofdkwartier van de Union Minière herhaaldelijk met raketten en boordwapens bestookt. Volgens de Union Minière bevonden zich geen Kantangese soldaten in het hoofd kwartier, zoals de VN hadden be weerd. President Tsjombe heeft op een persconferentie de Ethiopische VN- militairen beschuldigd van moord, plundering en vernieling. McKeown heeft opdracht gegeven dienaangaan de een ondera>ek in te stellen. Even tuele schuldigen zullen worden ge straft. Uit het Leidsch Dagblad van 21 Dec. 1861: Heden nacht overleed den heer W. J. Hoefman, sedert Augustus 1815 Stad-apothe- ker, in welke betrekking hij vele en goede diensten heeft bewezen. Hij was de laatste mannelijke bloedverwant van den Leidschen dichter Le Francq van Berkhey. In Parijs wordt een con- cierge-plaats van een groot hotel te koop aangeboden, en men vraagt daarvoor 50.000 frs. Wanneer binnen acht dagen geen koop is gesloten, zal de Icopprijs worden ver hoogd. op grond van de voor- deelen die de nieuwjaarsdag oplevert.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 1