MILITAIR OFFENSIEF MET POLITIEKE BEDOELINGEN Ruimte-vlucht pas in januari PROF. OUD vraagt nota over kwestie-v. d. Putten COLOMBO is thans gevonden Steun van VS, maar niet van Britten? Dr. Tilanus: ,Dit is emotionele reV een PLAN VAN OE THANT VOOR KATANGA: Water bedreigt COEVORDEN van twee zijden WEERBERICHT Pijnlijk besluit van Amerika 9lie teuws Opgericht 1 maart 18S0 DONDERDAG 7 DECEMBER 1961 No. 30523 LEIDSCH DAGBLAD Directeur. E A E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f0 59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 r De waarnemend secretaris-generaal der V.N., Oe Thant, heeft besloten de militaire operaties van de V.N. in Katanga ook een politiek doel te geven, zo is uit goede bron vernomen. Het zou zijn bedoeling zijn, dat de actie die nu aan de gang is, slechts de eerste fase is van een groot offensief dat tot doel heeft in Katanga nieuwe politieke autoriteiten aan de macht te brengen. Zodoende zou de Katangese afscheiding worden be perkt zo niet opgeheven. De Amerikaanse afgevaardig de bij de V.N., Adlai Stevenson, heeft gisteren reeds verklaard zeer tevreden te zijn met de door Oe Thant uitgewerkte plannen tot het herwinnen van de con trole op de toesttand in Katanga. Edward Heath, de Britse onder minister van Buitenlandse Za ken. heeft daarentegen gisteren in het Lagerhuis verklaard, dat de troepen van de V.N. Kongo in geen geval een politieke op lossing mogen opdringen. Uit bijna alle door het water be dreigde plaatsen komen goede be richten: Het water zakt en het gevaar is grotendeels verdwenen". Behalve uit Coevorden en Grams- bergen. In Coevorden is de toestand precair. Deze stad in zuid-Drente wordt in feite van twee kanten bedreigd. Aan de ene zijde dreigt het water van de bij Gramsbergen door zijn dijken gebroken Overijsselse Vecht de stadswijk Marshoven binnen te stromen, terwijl aan de andere kant van de stad de 2000 bewo ners van de wijk Binnenvree ang stig de waterstand in het Stieltjes kanaal in de gaten houden. De kop van Overijssel en de zuidoost hoek van Drente biedt thans een troosteloze aanblik. Tal van boer derijen liggen als niet bereikbare eilandjes temidden van de in on afzienbare meren herschapen lan derijen. Na enkele dagen en nachten een verbeten strijd te hebben geleverd tegen het wassende water van de Vecht hebben de Nederlandse en Duitse boeren gisteren machteloos het hoofd moeten buigen. Zij moes ten het door slagregens en harde winden zeer strijdbare water de vrije loop laten door de gaten, die het om enkele plaatsen in de om geving van Gramsbergen in de reeds versterkte dijken had ge slagen. (Men zie ook elders In dit Blad) De Britse regering blijft voorstan der van een verzoening tussen de Katangese regering en de centrale Kongolese regering, aldus Heath. Staat deze verklaring van Heat-h lijnrecht tegenover de opvatting van de Verenigde Staten, gisteravond werd echter van officiële Britse zijde verklaard dat er tussen de VS en Engeland geen onenigheid bestaat over de toestand m Katanga. Beide partijen staan positief tegenover een oplossing in Kongo door middel van verzoening en door instandhouding van het land als een verenigd geheel binnen zijn huidige grenzen, zo werd gezegd. Onduidelijk De militaire situatie in Katanga is op dit moment nog allerminst duide lijk. Gisteravond waren militaire VN- kringen van mening, dat zij de situa tie in de hand hadden. Volgens in Brussel ontvangen berichten hebben de VN-troepen echter hun hoofd kwartier in Elisabethslad en de hoofdweg naar deze slad moeten prijsgeven. Nabij het vliegveld van Elisabeth- stad werd gisteren nog zwaar gevochten, terwijl zich bij het cen trum van de stad een nieuw ge vechtsterrein vormde. De Katangese radio maakte bekend, dat de VN reeds vijftig gesneuvelden onder hun troepen tellen. Twee Indiase straaljagers van de VN hebben gisteren de Katangese luchtmachtbasis in Kolwezi met mi- trailleurvuur en raketten bestookt. Zij vernietigden vier vliegtuigen, schoten een opslagplaats voor brand stof in brand en beschadigden de verkeerstoren en de 'andingsbaan. Versterkingen De volkerenorganisatie is gisteren begonnen op grote schaal troepen en materieel over te brengen van Leo- poldstad naar Elisabethstad. Met een kwartier tussenpoos vertrokken zes Amerikaanse Globemasters met Ierse troepen en zwaar oorlogsmaterieel KELNER KRIJGT DRIE MAANDEN M.A. Op 16 september van 'dit jaar heeft een 23-jarige chauffeur uit Utrecht een weddenschap aangegaan, dat hij in een half uur tijd 15 glazen cognac zou kunnen drinken. Het gevolg was dat hij nog dezelfde avond aan een acute alcoholvergiftiging overleed. De kelner van het Rotterdamse café. waar dit drama zich afspeelde, en die hem de cognac had geschon ken, is vanmorgen door de rechtbank van de Maasstad veroordeeld tot 3 maanden gevangenisstraf met aftrek van het voorarrest, hetgeen betekent dat hij juist voor Kerstmis in vrij heid zal zijn. LICHTE VORST IN DE NACHT De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond: Aanvankelijk opklaringen en op de meeste plaatsen droog. Morgen weer toenemende bewolking met later op de dag in het westen en zuiden van hit land mogelijk enige regen of sneeuw. Vannacht vrijwel overal lichte vorst, morgen overdag de zelfde of iets lagere temperaturen. Aanvankelijk zwakke wind, later matige tot krachtige wind tussen zuid en oost. (Ongemaakt te 11.15 uur). 8 DECEMBER. Zon op: 8 34 uur: onder: 16.29 uur. Maan op: 8 36 uur; onder: 17.25 u. Hoogwater te Katwijx te 3.20 en 15.32 uur. Laagwater te 11.2- uur en 23 42 u. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's China: India is de aanvaller' In een gisteren door het commu- nistische-Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken in Peking uit gegeven verklaring wordt gezegd: „de Chinese volksrepubliek heeft nimmer agressie jegens India gepleegd. Het is integendeel India, dat in de loop van vele jaren, telkens weer Chinese gebiedsdelen heeft bezet". De verkla ring is een reactie op een nota die India 20 november jl. bij de rege ring in Peking heeft ingediend. van het vliegveld van Leopoldstad. De Amerikaanse luchtmacht heeft de VN 21 in Europa gestationeerde transportvliegtuigen aangeboden. De Amerikaanse consul in Elisa bethstad, Lewie Hoffacker, heeft van de Katangese minister van Buiten landse Zake-n, Kimoa, aanzegging ge kregen dat hij zal worden gearres teerd wanneer hij zijn woning in de stad verlaat. Dit huisarrest zou hem dinsdag zyn opgelegd. President Tsjombe van Katanga is vanmorgen in Brazzaville aangebo- me, waar hij zich onmiddellijk naar het presidentiële Daleis heeft bege ven voor een onderhoud met Joeloe, de president van voormalig Frans Kongo. Uit welingelichte kringen wordt vernomen, dat Tsjombe van middag naar Salisbury (Rhodesië) zou vertrekken. Voor zijn vertrek uit Parijs verklaarde Tsjombe gister avond: „Wij zullen weerstand bieden tot het bittere einde." Het pijnlijke besluit is gevallen: Amerika zal dit jaar geen be mande kunstmaan lanceren. Officieel is bekend gemaakt, dat de eerste poging tot het lanceren van een bemande Mercury-capsule in een baan om de aarde eerst begin januari zal worden onder nomen. Amerika heeft alles op alles gezet, om deze eerste werkelijke ruimtevlucht in hetzelfde jaar te ondernemen als de kunstmaan- vluchten van de Russen Gagarin en Titow, zodat voor de historie de achterstand van Amerika minimaal zou worden. Dit is dus niet gelukt, evenmin als indertijd de poging om in hetzelfde jaar als Rusland (1957) de eerste kunstmaan te lanceren. Onlangs mislukte de generale- repetitie voor de bemande vlucht ge deeltelijk. De Mercurycapsule met de chimpansee Enos moest na twee in plaats van drie omwentelingen om de aarde worden teruggehaald wegens een technische storing. Daarmee ver viel de mogelijkheid, om de eerste be mande vlucht op 5 december te maken, zoals aanvankelijk in het voornemen heeft gelegen. Later waren er berichten, dat men alsnog op 20 december een poging zou ondernemen, maar ook dit is nu on- mogeltjk~ gebleken. Er zullen geen nieuwe onbemande vluchten meer gemaakt worden, maar de technische verbeteringen in de capsule, die nodig bleken na de vlucht van Enos, vergen In 1961 grotere bouwactiviteit Blijkens gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek werd in de eerste negen maanden van 1961 aan woningen en andere gebouwen (zonder normaal onderhoud en wer ken van minder dan f2.000) voor een bedrag van f2.104 miljoen ge produceerd. Dit is f 80 miljoen of 4 pet. meer dan in dezelfde periode van 1960. In de woningbouw bedroeg de pro- duktie f 1.091 mili. (stijging f69 milj. of 7 pet.). In de eerste neger, maanden van 1961 werden 78.453 wonhigen in uit voering genomen tegen 62.931 in de overeenkomstige periode van 1960. Hiervan was 69 pet. opgedragen door particulieren (eerste negen maan den 1960: 57 pet.). Van de 78.453 be gonnen woningen worden 29.081 of 37 pet. gebouwd ln de z.g. vrije sec tor. Op 1 oktober 1961 waren 109.945 woningen in uitvoering tegen 90.978 woningen op 1 oktober 1960. te veel tijd om nog tot een lancering vóór het einde van dit jaar te komen. De eerste bemande vlucht in begin januari zal waarschijnlijk gemaakt worden door de 40-jarige luitenant- kolonel van de mariniers John H. Glenn jr. Zeventien vissers omgekomen De Portugese vissersboot „Manuel Machado" is gisterochtend op de rotsen van het eiland Pecequeiro, op vijf km van de Portugese kust ten zuiden van Lissabon, geslagen. Van de 21 opvarenden kwamen er 17 om het leven. De overige vier kon den worden gered. Een luchtopname van ANP Foto van de uitgestrekte landerijen, welke in Overijssel langs de Duitse grens zijn ondergelopen. (Van onze parlementaire redacteur) Vrijwel alle sprekers tijdens het begrotingsdebat over Defen sie in de Tweede Kamer hebben de zaak-Van der Putten ter sprake gebracht. (Van onze Amsterdamse correspondent) Tegen het middaguur is in het Amsterdamse Bos het lichaam van de vermoorde Bruno Colombo gevonden. Rechercheurs, steu nend op de gegevens die Sergio Squazzardi heeft gegeven, slaag den er in vrij spoedig de plaats van het stoffelijk overschot te localiseren. De daders hebben het lichaam begraven ten oosten van het z.g. Vogeleiland op enkele meters afstand van het rijwielpad. Naar de officier van Justitie, mr. Van Renesse, verklaarde, zou het lichaam geheel ontkleed zijn. Zekerheid hieromtrent heeft men De doorgangen in de sector grens in Berlijn worden steeds smaller. In deze barricade in de Prinzenstrasse is de doorgang voor auto's gereduceerd tot 2,50 meter breedte en (rechts onder afdakje) de voetgangersdoor gang tot slechts tachtig centi meter. nog niet, omdat het lichaam uiterst omzichtig moet worden uitgegraven. Dit zal enige uren in beslag nemen. Men hoopt vanmiddag omstreeks drie uur het lichaam te hebben overge bracht naar het sectie-lokaal van de Amsterdamse recherche aan de Over toom, waar de patholooganatoom dr. J. Zeldenrust sectie zal verrichten. Het zoeken in het bos, dat ter plaatse zeer modderig is, heeft 2% uur ge duurd. Op enkele plaatsen in de on middellijke nabijheid van de plek waar het lichaam werd gevonden, heeft men de grond omgespit. Ten slotte trof men onder het bladerdek kluiten aarde aan, waaruit men kon opmaken, dat hier kort geleden was gegraven. Het lichaam lag ongeveer een meter onder het oppervlak. Naar commissaris P. A. Jong ons meedeelde zijn de informaties, die Squazzardi in Parijs aan hoofdin specteur Sanders heeft gegeven om trent de ligging van het stoffelijk overschot juist geweest. Om één uur vanmiddag waren rechercheurs bezig hand voor hand de aarde van het lichaam te verwijderen. De werkzaamheden bij de kuil wer den gevolgd door de broer van het slachtoffer, de diep terneergeslagen schoenfabrikant Halo Colombo en door diverse autoriteiten onder wie de hoofdcommissaris van de Amster damse en de commissaris van de Amstelveense politie. Op enkele tien tallen meters afstand probeerden persfotografen met behulp van tele- apparatuur opnamen te maken. Vele journalisten, onder wie ijlangs naar Amsterdam overgekomen verte genwoordigers van Franse en Ita liaanse dagbladen, hebben van negen uur af de speurtocht in het trieste, modderige bos gevolgd. Dat het zoe ken ondanks de nauwkeurige aanwij zingen van Squazzardi nog zo lang heeft geduurd is te wijten aan enkele sneeuw- en hagelbuien, die het bladerdek onder een witte laag be dekken. De fractieleider van de VVD, prof. Oud, waarschuwde minis ter Visser de ernst van deze zaak niet te onderschatten. Het is in het belang van parlement, regering en strijdmacht, dat het geschokt vertrouwen wordt her steld. Hij vroeg de minister dan ook of hij bereid was de Kamer volledig opening van zaken te geven over deze geruchtmakende affaire. De bewindsman zou in een nota een openbaar stuk in ieder geval op zo kort mogelijke termijn ophelde ring moeten verschaffen niet alleen over zijn eigen beleid in deze kwes tie, maar ook over dat van zijn ambtsvoorgangers. Prof. Oud wees er met grote na druk op, dat de openbare me ning door allerlei publikaties over deze zaak verontrust is. Er is vrees ontstaan, dat de zaak in de doofpot gestopt zal worden. De minister heeft gezegd, dat de „onderste steen boven zou komen". Prof. Oud wilde echter graag weten, welke weg daarbij gevolgd zal wor den. Een procedure voor het Ambte narengerecht, waar het alleen te doen is om de vraag «»f de heer Van der Putten al dan niet terecht is ontslagen door de minister, is voor de bewindsman niet het juiste middel om zich te verantwoorden. Beleidskanten Het gaat prof. Oud alleen om de algemene beleidskanten van deze zaak. Het parlement is voor de mi nister de aangewezen plaats om hier over verantwoording af te leggen. Prof. Oud achtte het tijdstip nog niet aangebroken om het middel van een parlementaire enquête te hante ren. Komt de minister met een nota, dan zijn er twee uiterste mogelijkheden. De nota is bevredigend dan kan de Kamer haar voor kennisgeving aan nemen of zij is totaal onbevredi gend. In dat laatste geval zou de Kamer de minister het vertrouwen kunnen opzeggen. Tussen deze twee uitersten liggen nog andere mogelijk heden. Terwille van °en nader onder zoek zou de Kamer een commissie kunnen instellen, al dan niet met enquêtebevoegdheid (bij een enquête, die buiten de regering omgaat, kun nen getuigen onder ede worden ge hoord). Reacties Sprekers van alle fracties hebben op het verzoek van orof. Oud gerea geerd. De fractie van KVP zal hem hierbij niet in de weg staan, ook al zou het thans niet het juiste ogenblik zijn, zo merkte de heer Moorman op. Uitdrukkelijk zei deze afgevrardigde overigens, dat aan het vragen van een nota geen blijk van wantrouwen jegens de minister mag worden ont leend. De heer Blom (PvdA) meende dat de Kamer zich niet in deze zaak kon mengen, alvorens net Ambtenaren gerecht Uitspraak had gedaan. De regering mag zich niet uiten over een bij de rechter aanhangige zaak Prof. Oud zou volgens de heer Blom. kortgeleden ook nog deze me ning hebben gehuldigd, maar nu zijn omgezwaaid Mocht i-3 minister aan het verzoek van prof. Oud gevolg ge ven, dan moet volgens de heer Blom het beginsel van „hoor en wederhoor" volledig worden toegepast. Rel' Dr. Tilanus (CH) kon in het alge meen wel akkoord gaan met het ver zoek om een nota, al had hij overwo gen of de Kamer reeds een taak heeft zolang de heer Van der Putten nog een beroep op de rechter kan doen. Ieder departement heeft zijn speciale moeilijkheden, aldus dr. Ti lanus, vooral Defensie is zeer kwets baar. ,De vorige minister (ir. Staf), weet ervan mee te praten". De heer Tilanus sprak voorshands zijn ver trouwen uit in de huidige bewinds lieden. Hier is sprake van een emo- tionale rel. Sommige ingezonden stukken in dagbladen maken een overspannen, onaangename indruk, aldus de heer Tilanus. De heer Kieft (AR) vroeg instel ling van een bijzondere Kamercom missie tot onderzoek van de zaak- Van der Putten met uitzonde ring van de ontslagkwestie, die ter beoordeling van de rechter staat. „Als er een beerput geledigd moet worden, dan maar grondig", zo meende ir. Van Dis (SGP). De heer Lankhorst (PSP) had geen enkele behoefte aan een rel. Wel vroeg hij hoeveel tijd er was verlopen tussen de inlevering van het memorandum door de heer Van der Putten en diens ontslag. Hij zou het antwoord van de minister af wachten. De communist Bakker vroeg op grond waarvan men de minister zou mogen vertrouwen. Slot pag. 2 NED. INDUSTRIEËN IN IERLAND Een zestal Nederlandse onderne mingen heeft plannen om vestigin gen op te richten in de Republiek Ierland. Dit is medegedeeld door de heer Conolly Cole, een vertegenwoor diger van de Ierse „Industrial De velopment Authority", die thans in Nederland verblijft om besprekingen met de Nederlandse ondernemingen te voeren. Sinds een Ierse industriële missie enkele jaren geleden een be zoek aan Nederland heeft gebracht, hebben reeds tien Nederlandse in dustrieën bedrijven in Ierland ge vestigd. Uit het Leidsch Dagblad van f 9 Dec. 1861: Men verneemt, dat in de laatste dagen de overwegin gen met de heer J. G. Jager omtrent de concescie voor de doorgraving van Holland op zijn smalst, zeer gevorderd zijn, zoodat de bepaalde ver leening van die concescie binnenkort kan worden tege moet gezien. Men leest in de Arnh. Cou rant van 3 Dec., dat de firma v. Delders en Mizêe te Arn hem voor een fabriek te Vee- nendaal heeft vervaardigd een gazinrichting. welke zeer voldoet en bijzonder is aan te bevelen door de eenvou dige constructie en goedkoop te van daarst tiling en onder houd De kosten zijn dage lijks hoogstens 80 cents aan kolen en brandstof.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 1