BOTERLETTERS UIT
HOLLAND
ROOM
BOTER
IS0Ü1DE
m
Zoals de naam al
compleet te maken
Door zuivelkookles
eet man lekkerder
c
SZucve/e>
mtaskeijt/eé--
Dank zij vlotte service voor het eerst na
1639 keer:
ZONNESCHIJN IN DE WINTER
Koelhuisboter (vol vitaminen)
is werkelijk zomerboter
kost de afwas geen tijd
MARTI E
VERDENIUS
Raketspel
Gewone
Om en om
Aan de kade
door Alexander Pola
Boter In dc mond
maakt het hart
gezond
(Oud-Hollands volksrijmpje)
For hntter and
worse
(Engelse trouwbelofte
bij boterbriefje
Op ztfn kaasbest
(Nederlandse zegswijze)
Het eerste glas is
een daalder waard
(...tenminste, als het melk bevat
De teugjes vieren
Oud folkloristisch
Melkdrinkfestijn
(advertentie)
«lllllllltllilllllllllllllllllllllllllllllllUlllllllillilllllllllllllllM
ons - op dat moment nog -
raadselachtige beeldspraak.
Onderwijl schoof hü ons met
een uitnodigend gebaar twee
botermonsters toe. Met het
air van de vakman staken wij
de kluitjes in de mond en
proefden deze met de tong.
liet „tja", dat wü na redelijk
lang proeven aarzelend wis
ten uit te brengen, was voor
hem - èn voor ons - een bewijs,
dat zijn theorieën waarheid
bevatten.
Exporlkiualiteit
Jaarlijks wordt in Nederland
ongeveer 80 tot 90.000 ton room
boter .geproduceerd. Een be
langrijk gedeelte hiervan komt
in de koelhuizen terecht. Bijna
93 van alle boter blijkt de
strenge keuring van het
Z.K.B. (Zuivel Kwaliteitscon
trole-Bureau) te kunnen door
staan. Deze boter wordt dan
voorzien van een wikkel met
blauwe opdruk waarop naast
het keurmerk (het Nederlandse
wapen) terecht het predikaat
„exportkwaliteit" prijkt. Dit is
de beste boter die u zich kunt
voorstellen. De andere zeven
procent - één op de vijftig men
sen zou misschien het verschil
proeven - krijgt een wikkel met
groene opdruk, waarop in de
regel „eerste-kwaliteit" ver
meld staat. Beide kleuren kun
nen zowel bij verse boter als bij
koelhuisboter voorkomen.
„Stamboek"-nummer
Door een codenummer, dat op
ieder pakje en op iedere kist, op
ieder vat of tonnetje gedrukt
staat, is het b.v. in geval van een
klacht mogelijk de „levens
geschiedenis" tot en met de
oorsprong van iedere gram boter
te achterhalen, onverschillig
of men nu in Chili, Canada,
Porto Rico, Amsterdam of
waar ook ter wereld is. U
begrijpt dat dit voor de im-
en exporteurs van onze boter
een enorme waarborg is. Maar
niet alleen voor hen, doch ook
voor u, Nederlandse consument.
Vitaminen
Gebleken is dat men on
danks een bepaald prijsver
schil tussen verse roomboter
en koelhuisboter de keus laat
de traditionele
Sinterklaasdrank
juichend in de kinderschaar).
Ongehinderd door de straf klas
vav veel afivas daar die af was).
Voor de tips die u gaat lezen,
hoeft u tverk noch rijm te vrezen.
Een volledigesoep hoeft
natuurlijk niet teveel tijd te
vragen, vooral niet als we wer-1
ken met bouillontabletjes en
kant en klaar gesneden soep
groenten en b.v. resten gare
aardappelen. De groenten laten
we even in boter liefst nog met
wat extra uien (gesnipperd)
fruiten, de gare aardappelen
gaan er met een bodempje bouil
lon bij en moeten goed warm
worden waarna we ze fijn stam
pen en dit mengsel verdunnen
we dan met bouillon tot de ge
wenste dikte. We laten de soep
nog even doorkoken (de groente
mag best wat knapperig
blijven!), nemen hem van het
vuur en voegen er in dobbel
steentjes gesneden belegen kaas,
veertig gram per bord soep, aan
toe.
Een risotto vergt ook
weinig tijd en is heel eenvou
dig te maken door gesnipperde
uien te fruiten in boter, dan de
rijst erbij te doen en ook even
goudbruin te maken, de bouil
lon toe te voegen, op een sud-
dertje gaar te maken en tot slot
alles te vermengen met geraspte
kaas. Hoeveelheden? Per per
soon: 100 g uien, 100 g rijst, 2 dl
bouillon, 75 g kaas.
Hebt u een oven, maak dan
's morgens de risotto, doe hem
in een vuurvaste schotel, strooi
er flink wat geraspte kaas over,
zet er een paar klontjes boter
op en maak de risotto 's avonds
in een matig hete oven goed
warm en goudbruin.
Pagina van liet Nederlands
ZuivcLbureau Rijswijk (Z.H.)
vallen op de eerste. Smaak,
versheid, geur, alsmede kwa
liteit spelen hierbij een rol.
Koelhuisboter wordt over het
algemeen gebruikt, voor di
verse (huishoudelijke) berei-
dingsdoeleinden.
Ten aanzien van koelhuis
boter zijn echter enkele voor
delen - afgezien van het prijs
verschil - te noemen, die over
het algemeen weinig of zelfs
geheel niet bekend zijn.
Heeft u bij de aankoop van een
pakje „koelhuis" er wel eens bij
stilgestaan, dat u „zomer"-
boter koopt, d.w.z. boter die in
de zomermaanden werd gepro
duceerd. Dit houdt o.m. in dat
het vitaminegehalte - vitami
ne A, B en C - hoger ligt dan van
de verse (winter-) roomboter.
Ook is zij beter smeerbaar. Een
nadeel is echter, dat ze minder
lang houdbaar is bij huishoude
lijk gebruik, waardoor sneller
smaakveranderingen optreden
dan bij verse roomboter.
Indien u echter die hoeveel
heid betrekt, die u vrij spoedig
kunt verbruiken - b.v. binnen
drie a vier dagen - dan houdt zij
haar goede smaak. Fnuikend is
wel het botervlootje, dat ver
schillende malen per dag en
dagen achtereen van de koele
keuken op de tafel in de vrij
warme kamer komt. Niet be
vorderlijk is ook nieuwe boter
aan de nog in het vlootje res
terende boter toe te voegen.
Wanneer u koelhuisboter dat
kleine beetje meer behandeling
geeft dat haar toekomt, zult u
bemerken hoeveel meer plezier
en smaak u ervan kunt beleven.
Probeertuhet maar eens; het is
de moeite best waard.
Samenvatting
Samenvattend kan men zeggen,
dat koelhuisboter vrij snel oxy-
deert, d.w.z. na blootstelling aan
de lucht - dus niet op een koele
plaats bewaard - vrij gauw in
kwaliteit achteruit gaat, waar
door smaakverandering optreedt.
Dit kan reeds merkbaar zijn na
de derde of vierde dag. Stem uw
aankoop van koelhuisboter daar
om af op een consumptie binnen
drie dagen. De voordelen van een
dergelijk beleid? Tevreden ge
zichten, een goede smaak, vanuit
voedingsoogpunt de hoogste waar
de behoud van het vitamine
gehalte) en een besparing van tien
tot vijftien cent per pakje. Eet
smakelijk en gezond.
Er tussenin enkele ansjovis
filets en plakjes olijf, wat olijf
olie erop gedruppeld en de pizza
isovenklaar en behoeft 'savonds
slechts 1/2 uur in een matig hete
oven te staan. De kaas vloeit
uit, wordt iets gekleurd, de
tomaten geven de fleurige noot
en de olijven zorgen voor het
Italiaanse cachet.
En is u dit allemaal te heet, dan
hebben we nog keuze uit heer
lijke hartige of zoete kaas
slaatjes.
Voor een Amerikaans'e
s 1 a b.v. wordt 250 g belegen
kaas in dobbelsteentjes gesne
den, vermengd met 500 g drui
ven, 75 g gehakte noten en met
wat citroensap, en mayonaise
aangemaakt.
Bij o r a n j e s 1 a is het uit
gangspunt weer 250 g in stuk
jes gesneden belegen kaas. Dit
moet vermengd worden met 2
appels, 2 sinaasappelen en 2
struikjes witlof, alle natuurlijk
heel fijn gesneden.
De sla wordt met een sausje van
yoghurt, honing en citroensap
afgemaakt.
Behalve deze min of meer zoete
combinaties met kaas kunnen
we natuurlijk ook meer hartige
kiezen. We doen dan door 250 g
belegen kaas 1 grote appel, 2
augurken, 150 g ham of vlees-
resten en wat bieslook, snijden
of hakken alles goed fijn en
vermengen het met mayonaise,
wat paprika en mosterd.
Deze sla is erg voedzaam. Kleine
porties b.v. in schelpen, op wat
sla opgediend, zullen al voldoen
de zijn om de maaltijd te yer-
vangen
Moet u dat nu juist
boven °P 5 december n°9
allemaal afwassen?
Maak wat eenvoudigs
beneden an ebU Vee
meer dan dit!
„Ga jij maar naar die kookles,
dan et en we vanavond weer
iets bijzonders.
De uitleg is deze:
„Die kookles" is een van de
cursusmiddagen of -ochten
den, die in de Zuivelkeuken
van Het Nederlands Zuivel-
bureau (bij het Bouwcen
trum te Rotterdam) worden
gegeven door mevrouw D.
G. de Bic, de kooklerares,
die hier de leiding heeft.
„Jij" is een van de vele dames
(twaalfduizend het vorig
jaar), die deze cursussen
met geestdrift volgen. (Er
is zelfs een groep die al vier
cursussen van vier lessen
heeft gevolgd.)
En deze uitroep werd ge
slaakt door de echtgenoot
van deze dame. Er zullen
nog wel veel meer van deze
uitroepen zijn gedaan
Wie interesse heeft in het
veredelen van zijn (pardon
Iniar) kookkunst, kan
zich wenden tot haar melk-
slijter, tot Het Nederlands
Zuivelbureau of tot de Zui
velkeuken rechtstreeks (te
lefoon 11.61.81 Rotterdam).
Klefst met een clubje van
dertig a veertig, maar als
dat niet gaat, kan mevrouw
De Bie ook een groepje
samenstellen.
U bereikt er In Ieder geval
mee, dat u het eens ruimer,
eens van een andere kant
ziet. U vergroot uw huis
houdelijke handigheid, uw
culinaire kunde. Is dat niet
een gang naar Rotterdam
waard?
En daarmee hebben wc na
tuurlijk niet gezegd, dat
deze hulsvrouw en dat u
voordien nog nooit lekker
hebt gekookt. Maar een
mens iS nu eenmaal nooit te
oud U weet wat wij be
doelen. Vraag het tlëndul-
zendenovertuigde hulsvrou
wen maar.
Sinterklaas was vredig gestemd toen liij voor de zestien
honderd negen en dertigste keer met z'n stoomboot op weg
was naar de Nederlanden, om daar z'n verjaardag te vieren.
Oudergewoonte hield hij ziclx tijdens het varen over de Golf
van Biscaje om niet over hoord te slaan aan zijn staf vast en
Piet bleef in het ruim om op te letten, dat de speculaas
poppen het niet te kwaad kregen met de marsepein-varkens.
Verder was alles in orde. Er waren genoeg J's hij de chocolade
letters en zelfs een paar X-en voor de rampzalige kinderen,
die door hun ouders bedacht waren met de naam Xandriena
of Xavier.
Het IS voor velen de naam
koelhuisboter, waardoor men
de knip op de beurs houdt",
vertelde ons dezer dagen een
zuiveldeskundige bü iiitstek.
..'t Is een beet je een stiefkind,
maar met wat liefde en zorg
kun je er veel plezier aan be
leven", vervolgde hij in voor
Het speelgoed was voldoende
met z'n tijd meegegaan cm
naast de eeuwige teddyberen,
baby poppen, fornuizen en
balspelen, het heerlijk avond
je nog heerlijker te doen sla
gen met behulp van geheime
zendertjes, kernreactoren,
bommenwerpertjes en straal
vliegtuigen. 31aar plotseling
kreeg Piet een gevoel, dat er
Zie de maan schijnt door de bomen,
makkers staakt uio wild geraas.
'f Heerlijk avondje is gekomen.
Heerlijk zucht de huisvrouw daas.
Niet alleen ,t geraas der makkers,
of het pakje met gedicht,
stempelen haar tot de stakkers
van de vijf december-plicht.
Ook streeft zij ernaarmet al haar
[krachten,
dal haar kroost en dat haar heer
goed gevoed de Sint verivachten
goed gevoed - met plaats voor méér,
Daarin staan wij u terzijde,
met wat raad vooraf, vlug klaar),
om u '5 avonds te verblijden,
U zoudt dan trouwens ook een
pizza kunnen maken die er
nog feestelijker uitziet. Daar
voor dient u dan eerst 100 g
bloem met iets zout in een kom
te doen er met 2 messen 60 g
boter door te snijden, er luchtig
ongeveer 1/2 dl water door te
mengen, net zoveel ^at een
samenhangende massa wordt
verkregen en die op een met
bloem bestoven tafel uit te rol
len tot een niet te dunne lap.
Een goed beboterde en met
bloem bestoven boterkoekvorm
(u kunt natuurlijk ook 1-per-
soonsvormpjes nemen!) wordt
met dit zg. „piedeeg" gevoerd
en daarna gevuld met 200 g
jong belegen, in vrij dikke plak
ken gesneden kaas. Als gar
nering komen daarop schijven
tomaat die dakpansgewijs als
fleurige linten over de taart
worden gelegd.
iets mis was. En dat was het
ook. Gelukkig was de Golf
van Biscaje net voorbij en
meteen vloog hij het dek op
naar Sinterklaas.
.De boterletters vergeten!",
hijgde hij. „Nu loop ik waarach
tig al voor de zestien honderd en
negen en dertigste maal mee en
dit moet me voor de eerste keer
gebeuren!"
Sinterklaas werd er niet warm
of koud van.
„Als je het raketspel naar de
maan vergeten was, had ik je
in de zak moeten stoppen," zei
hij, „want raketten naar de
maan hebben ze niet in Holland.
Maar boterletters, daar slaan
ze je mee om de oren! Nederland
is het land van melk, boter en
kaas. Stuur een telegram, dat
ze met twee en tachtig duizend
vierhonderd en zeventien boter
letters aan de kade moeten
staan. Antwoord betaald, want
met zulke dingen moet je niet
op een paar dubbeltjes zien."
Het antwoord betaald kwam,
maar Sinterklaas hoch Piet
begreep er iets van: ER ZIJN
BOTERLETTERS STOP EN
BOTERLETTERS STOP WEL
KE WENST U STOP.
„Boterletters, gewone boter
letters", zei Sinterklaas. „Wat
is dat nou voor een waanzin!
Sein terug, dat ze op de kade
moeten staan."
„Weer met betaald ant
woord?", vroeg Piet.
„Tut tut", remde Sinterklaas,
„het kan wel op, Piet. Je hoeft
het niet over de balk te gooien.
Maar toen kwam er zo'n vrese
lijk groot telegram terug, dat
de woorden bijna van het papier
af vielen: ZIJN TWEE SOOR
TEN BOTERLETTERS STOP
ECHTE EN ON-ECHTE STOP
AAN BUITENKANT NIET TE
ZIEN STOP PROEVEN ZO
VEEL TE MEER STOP MOE
TEN WETEN WELKE SOORT
U WENST STOP.
„Als we eens om en om
deden", bedacht Piet.
„Nee", zei Sinterklaas. „Wan
neer ik boterletters geef, Piet,
dan geef ik boterletters. In mijn
melkchocola-letters zit melk,
mijn roomborstplaat wordt met
room gemaakt en mijn boter
letters zijn BOTERletters."
„Stop", zei Piet, „dan zal ik
voor de allerlaatste keer een
allerlaatst telegram versturen:
BOTERLETTERS ZOALS DE
NAAM HET ZEGT STOP."
En ja hoor, ze stonden aan de
kade. Alle twee en tachtig dui
zend vierhonderd en zeventien
boterletters. Ze geurden zo naar
echte boter, dat de burgemees
ter met de ambtsketen om zijn
hals en de welkomstrede op
papier, begon met „Eerwaarde
Boterletter, wees welkom in
ons midden", omdat hij dacht,
dat hij de eerste zin wel uit z'n
hoofd kende.
Maar niemand heeft het ge
merkt, want (van z'n papier)
las hy verder de mooie woor
den, zöals „traditie" en
„grote verheugenis" en „ge
not voor jong en oud" en dat
sloeg zo in, dat iedereen er uit
kon halen wat hü wenste,
omdat het net zo goed op de
boterletters als op Sinter
klaas sloeg. En daarom was
dit zestien honderd en negen
en dertigste Sinterklaasfeest
het mooiste feest van al die
jaren en dat wil toch wat
zeggen in deze tyd.
VORM EEN CLUBJE!
