Culturele
afgelegen
missies pionieren in
gebieden van Mexico
HERO
ROZEBOTTEUAM
„verse pltiK"
Gesloten
minister
front tegen
brokkelt af
Hetfo
/SER WEER
Volk leert zichzelf
te ontwikkelen
Nu tijdelijk
extra-voordelig!
m
Spijtoptanten in Tiveede Kamer
richt 1 maart 1860 Donderdag 23 november 1961 Derde blad no. 30511
el
(Van onze correspondente Marion Laudy)
[et allereerste dat het toeristenoog in Mexico ontwaart zijn
roonlijk de constrasten tussen aanzienlijke rijkdom en allerlei
men van ellendige armoede. Hieruit wordt door vreemdelingen
n vaak de haastige conclusie getrokken dat er sociaal chaotische
- istanden e.d. heersen. Want de Europeanen die Latijns-Amerika
zoeken, meten meestal met eigen maten en vergeten daarbij, dat
t een ontwikkeling van eeuwen is geweest, waardoor zij nu het
:ht menen te hebben hoofdschuddend de staat van zaken te
oordelen in landen als Mexico waar zich dezelfde ontwikkeling
enkele tientallen jaren moet voltrekken.
legering iloet veel
Jlaor het onderwijs
atuurlijk moet een land, dat nog
,ar betrekkelijk kort bezig is mid-
Wiwse toestanden te moderni-
n, een ietwat chaotische indruk
een, ook al ka-n dat land op eco-
0, lische en politieke stabiliteit wij-
Wat niet wil zeggen, dat zich
er de in diepe armoede, geisoleer-
evende volksgroepen niet van tijd
1 tijd tekenen van onrust verto-
Maar een regering als de huidi-
in Mexico is zich dat wel be-
t en er wordt veel gedaan om
anks het gewelig tekort aan leer-
n chten deze volksgroepen de
lelijkheid tot zelfontwikkeling te
:n.
Ie Mexicaanse minister van On-
i vijs, Don Jaime Torres Bodet, een
Ipter, heeft de laatste jaren veel
het onderwijs in de provincie
in. Niet alleen wat normaal
ilonderwijs betreft, maar ook
het om volwassenen gaat in
lie streken waar nog geen scho-
zjjn voor de in te kleine gehuch-
i verspreid levende en moeilijk
«•[bereiken bevolking,
pi aast de duizenden centra voor
I betisering heeft Mexico nu 78
urele landelijke missies. Men zou
oljook „reizende missies voor alge-
onderwijs" kunnen noemen,
tij zich met name op de opvoeding
de volwassenen bevolking con-
Ireert en de economische, culture-
°Jtn sociale verbetering van de lan-
jke gemeenten tot doel heeft,
at deze missies met groot succes
;hken, komt vooral door het hun
en te na bijgebrachte principe,
zij minder vóór dan' wel mèt
levolking moeten werken. De re-
ig levert een minimum aan
v iten en uitrusting, de bevolking
ï'i t voor onderdak en andere hulp
;s [en enmoet bereid zijn
door eigen inspanning, werk en
t'i nisatie tot oplossing van haar
ilemen en tot verbetering van de
nsstandaard te komen.
et handhaven van dit principe is
rom van zo groot belang, omdat
Voor aan de bevolking als het
e de indruk wordt gegeven dat
helpt. Wanneer dan de
sies verder trekken, kunnen ze
met een gerust hart doen, om-
de bevolking, na het leren van de
ndgrepen" tot eigen lotsverbete-
i<[, dat proces nu zelfstandig kan
Ttzetten.
NaarKaua
e hebben diverse van die in ac-
zijnde missies bezocht, die uit
«fe tot achttien leden bestaan. De
er moet tenminste een onderwij-
a akte hebben en vijf jaar in lan-
*%ke scholen hebben gewerkt. Tot
missie behoren verder een ver-
r gster (mede voor het bijbren-
van hygiëne), een maatschap-
k werker, een muziekleraar, een
wr voor plastische kunsten, voor
lbouw, voor industrie, een meu
naker, 'n meester-metselaar enz.)
ïlangs bezochten we met twaalf
jnsamerikanen en een expert
de Verenigde Naties die werk-
n is in het regionale centrum
fundamentele opvoeding (Cre-
een culturele missie in het
g icht Kaua, dat in een tropische
EJek ligt. De expert was een Frans-
I, Pierre Lisse, wiens taak be-
t in het trainen \an lieden uit
Latijns-Amerika (en die op poli-
sociaal of onderwijsgebied wer-
in de methoden om inheemse
handwerk en kunstnij-
lid tot bloei te brengen,
en begint langzamerhand en
iaal in zich ontwikkelende lan-
namelijk in te zien van
economisch belang de huis- en
industrieën zijn in vooral lan-
a' ke streken. Zie Tunis bijvoor-
Cl, waar professor Lisse als di-
eur van een kunstinstituut de
lijkse opbrengst van onder meer
borduurwerken iin dat Hamidl van
454.000 franken dn vijf jaair verhoogde
tot zes miljoen
De groep van twaalf Latijnsame
rikanen ging met zijn expert nu een
stuk of acht culturele missies bezoe
ken tot bestudering van het werk en
succes van die missies om dan in
een rapport advies over eventuele
verbeteringen te geven.
Primitief
De leden van een culturele missie
moeten hun persoonlijke eisen na
tuurlijk op een minimum stellen. Zo
zullen we nooit vergeten dat de vrou
welijke leden van onze groep bij
aankomst in het dorp met de palm-
hutten met grote trots door dorpe
lingen naar het enige net die
dag afgemaakte! nuis van steen
werden gevoerd. Stralend openden zij
de deur en wij zagen twee lege ver
trekken met een deurgat in de ach
termuur waardoor men het groen
van de jungle kon zien.
Bestoft en vuil van de lange tocht
hadden we maar een verlangen: ons
wassen. „Kük eens". zeiden de dor
pelingen, triomfantelijk een doek aan
een touw optillend. En daarachter
zagen we op de grond een heel
klein emaillekommetje staan, van de
maat waarin Voltaire zich placht
te wassen en «onder water. Het
water moest per emmer van de 600
meter verder liggende put worden ge
bracht. Een latrine had Kaua nog niet
Er waren een paar flinke haken in de
kamermuren en daaraan hingen wij
ons bed, ofwel onze meegenomen
hangmat op, want in deze streken
slaapt men in hangmatten. Aldus
waren wij gauw geïnstalleerd.
Maar zelfs gemis aan het meest
primitieve comfort vergeet men door
de intense en niet in woorden geuite
dankbaarheid van de bevolking, die
goed beseft dat de missies, hoewel
geen geld of goederen, toch hulp
brengen.
Vlakbij de pomp op een leeg veld,
dat later wel het plein van Kaua
zal worden, stond een modem uitge
ruste vrachtwagen voor bestrijding
van het analfbetisme, met films ra
dio, tape-recorder. Onder de blote he
mel zaïten volwassen mannen en
Voor de leesles in de open lucht
wachten vrouwen en meisjes op
hun onderwijzer. De witte, met
de hand geborduurde tunieken
zijn de typische dracht voor de
Yucatan.
vrouwen uit tekstboekjes op hun
knieën te spellen. Elders was in een
lokaaltje een „maestro" bezig met be
hulp van zijn gitaar of viool jonge
meisjes volksliederen te leren en
erbij te dansen. Jongens waren on
der de palmbomen Dezig met timmer
werk, maakten een tafel en schot
jes voor de toekomstige la
trine. De leider van de missie zat
inmiddels in het bos met andere
jongens trompet te studeren, men
had de indruk dat dadelijk een
hoewel wat vals klinkende fanfare
zou komen aangemarcheerd.
De voorkeur voor de trompet in
Mexico hangt samen met de typisch
Mexicaanse volksmuziek, waarbij
zangers door enkele trompetten, gi
taar en een viool begeleid worden.
Recreatie
De culturele missies besteden veel
aandacht aan alle vormen van recrea
tie, als sport, muziek en dans. Dit
doet men om verschillende redenen.
Natuurlijk ook om volksmuziek en
dans in ere te houden, maar meer
nog omdat doormiddel van recrea-
tiie-activiteiten een gemakkelijke
toenadering tot het volk wordt ver
kregen, dat zich soms zeer gereser
veerd of afwerend toont. Hetgeen
kan samenhangen met ondervonden
teleurstellingen, dank zjj door voor
malige regeringen gedane en niet
nagekomen beloften.
Verder legt men de nadruk op de
recreatie om de bevolking te leren
hoe zichzelf te amuseren (radio's be
zit men in deze afgelegen streken
niet». Want u kunt zich een voor
stelling van het isolement van me
nig dorp maken, wanneer u weet dat
wij, om bij een bepaald gehucht te
komen, onze vehikels moesten verla
ten om in ons zwempak een half
uur door moerassig gebied te wa
den
De recreatie-activiteiten beogen
met name het ontwikkelen van sa
menwerking. Want om samen te
dansen en te musiceren is samen
werking en organisatie nodig en een
gevoel van mede-verantwoordelijk
heid ontstaat. En dit te ontwikke
len is naast- de feitelijke lestaak het
voornaamste werk van de missies:
het besef te wekken, dat met goede
organisatie en samenwerking alles
bereikt kan worden.
Kaarslicht
Het gebrek intussen aan zelfs de
primitiefste voorlichting in Kaua en
omstreken heeft tot gevolg dat na
zonsondergang a-He werk gestaakt
moet worden. Onze groep bracht was-
lichtjes en kaarsen mee, die een ware
sensatie verwekten, omdat ze een
doorsnee van een vingerdikte hadden.
Professor Lisse bekijkt het
werk van een Mexicaanse hout
snijder.
Bij dit licht hurkten de inwoners
van Kaua 's avonds in de open lucht
bijeen, luisteren naar was missie
leden him leerden. Professor Lisse
een vindingrijk man sinds hij op
een kameel in de Sahara met Ara
bieren tegen de Duitsers vocht
bracht hun aldus bij hoe zij een
coöperatie konden oprichten, waar
door artistieke produkten van kunst-
nijverheidi er was b.v. een man
die prachtige maskers maakte in
de streek tegen behoorlijke prijzen
aan de toerist verkocht konden wor
den. Een idee dat de dorpelingen
nu verwezenlijken.
Hun dankbaarheid bij ons afscheid
was aandoenlijk, en alle missies er
varen dat. Op de laatste dag of
freerden deze arme mensen ons een
gebraden varkentje. Zij wikkelden
dat in grote bananenbladeren zo
dat het iin zijn eigen vet kon bra
den en legden het boven een
vuurtje in een gat in de grond dat
als oven fungeerde. Na het verorbe
ren van dit cadeau zongen zij en
dansten voor ons.
En onze sterkste indruk was, dat
in Mexico niet „chaotisch", maar wel
op veel verschillende niveaus wordt
geleefd. Maar op al die niveaus gaat
men in één richting: snel vooruit.
VOORRANG:
Alleen NEMEN als i» er zeker van
bent, dat voorrang ook door de ander
GEGEVEN wordt.
„Nijenrode" contra
„Unitas" te Utrecht
In Utrecht heeft zich gisteravond
een studentenrel voorgedaan tussen
de studentenvereniging „Unitas" en
en ongeveer 100 leerlingen van
het NOIB te Breukelen.
Terwijl Unitas ter gelegenheid van
het 10e lustrum een fakkeloptocht
hield en een serenade bracht aan
de rector-magnificus drongen de jon
gelui van „Nijenrode" de sociëteit
van Unitas aan het Lucas Bolwerk
binnen. Volgens mededelingen van de
zyde van Unitas hebben zjj daar een
grote ravage aangericht. Onder meer
zouden zij de gehele lustrumversie
ring en de inventaris hebben ver
nield. De Senaat, aldus de medede
ling, heeft proces-verbaal laten op
maken en overweegt verdere stappen
te nemen.
Van de zijde van het NOIB is ont
kend, dat de leerlingen schade heb
ben aangericht. Volgens het. NOIB
hebben de leerlingen een voorbereide
actie uitgevoerd in antwoord op het
optreden van een aantal leden van
Unitas, die vorige week een schild
hebben ontvreemd van de roeiver
eniging „Galjoen" van het NOIB, en
de gebouwen en verblijven van Nij
enrode hebben volgeplakt met
lustrumplaatjes. De bedoeling van de
actie van gisteravond was, het schild
terug te halen. DaarDij is wel wan
orde aangericht, doch geen vernie
ling, aldus het NOIB.
De Utrechtse politie heeft meege
deeld, dat nog geen proces-verbaal
is opgemaakt, aangezien de Senaat
van Unitas eerst rechtskundig advies
wilde inwinnen.
H
ROZEBOTTEtS
Verfrissend, verkwikkend, ver
rukkelijk. Met volop vitamine-C
voor méér gezondheid in herfst
en winter.
Tijdelijk Hero Rozebotteljam
(huishoudkwaliteit lesoort)van
98 ct voor 93 ct. Profiteer
veel... neem 'n voorraadje in
huis!
Hero Jams zijn jams voor
de fijnproevers!
Voorhetzelfdegeld méér smaak.
Beleid zal ruim en
barmhartig zijn
(Van onze parlementaire redacteur)
De bespreking van de spijt
optantenkwestie als deel van de
begroting van Justitie heeft
gisteravond in de Tweede
Kamer geleid tot een uitzonder
lijke gebeurtenis in het parle
mentaire leven. Als blijk van
afkeuring over het door minister
Beerman terzake gevoerde be
leid is namelijk van socialistische
zijde een amendement op de
begroting van diens departe
ment ingediend om de salaris-
post van de minister met één
gulden te verminderen.
Over het probelem van de zg. spijt
optanten (de mensen, die in 1950 ge
kozen hebben voor de Indonesische
nationaliteit, maar nu uit Indonesië
weg willen) heeft minister Beerman in
het verleden reeds meermalen harde
woorden te horen gekregen. Een jaar
geleden nam de Kamer een motie
van de KVP-er mr. Van Doorn aan,
gevolgd door een nieuwe motie in
juli j.l.waarin opnieuw op een soe
peler toelatingsbeleid in Nederland
werd aangedrongen. De tweede motie
betreurde bovendien, dat de regering
aan de eerste geen uitvoering had
gegeven.
De socialist mr. Daams meende
gisteren dat de minister ook nu weer
in gebreke was gebleven en daar het
hier ging om mensenlevens zou de
Kamer in haar overtuiging moeten
volharden. „Voor ons is dit beleid
onaanvaardbaar", aldus mr. Daams,
„een verder ministerschap van mr.
Beerman wijzen wtf af, wanneer
geen wijziging komt in het beleid".
Als blijk van afkeuring zou een prin
cipiële korting van 's ministers sala
ris een deugdelijk middel zijn, zo re
deneerde mr. Daams ongeveer. In
een motie zag hij nu geen heil. Over
het amendement zou vanmiddag
worden beslist.
Geen gesloten front
Het vrijwel gesloten front tegen
minister Beerman, zoals dat vóór het
zomerreces nog bestond, begon gis
teren af te brokkelen. De grote voor
man in de strijd voor de spijtoptan
ten, de KVP-er, mr. Van Doorn, had
thans heel wat minder bezwaren. Hij
bleef het systeem en de normen van
het toelatingsbeleid bestrijden, maar
meende dat regering en Kamer in
zake de toepassing niet meer zover
van elkaar afstonden. Hij zag overi
gens ook geen deugdelijk middel om
de regering tot een ander systeem
te dwingen. De minister zou tot 1
augustus 1962 de kans moeten krij
gen om de laatste groep visumaan
vragers toe te laten. Daarna zou de
heer Van Doorn eventueel weer „met
grimmigheid" optreden.
Ook mr. Meuling (AR), ir. Van
Dis (SGP), jkvr. mr. Wittewaall van
Stoetwegen (CH) en mej. mr. Ten
Broeke Hoekstra (VVD) gaven thans
van een vrij milde gezindheid je
gens minister Beerman biyk. Wel
waren er klachten, dat de toelating
nog te langzaam gipg. Het is onver
antwoord de betrokkenen in Indo
nesië te lang in martelende onzeker
heid te laten, aldus de liberale
spreekster.
Mr. Meulink vond, dat er geen
prestigekwestie tussen regering en
Kamer mocht ontstaan en jkvr.
Wittewaall, geestverwante van de mi
nister, wees erop, dat het hier ka
binetsbeleid betreft en dat de CHU
niet bereid is dit af te keuren. Ka
mer en kabinet zouden in gemeen
schappelijk overleg de in nood ver
kerende mensen dienen te helpe-v
de regeringstafel?" zo vroeg hij. Mr.
Beerman heeft de gestelde vragen
niet verstaan, niet genoteerd, niet
beantwoord. De richtlijnen zijn niet
verruimd. Er zouden slechts 800 visa
zijn afgegeven in plaats van de be
oogde 2400. De minister zou hebben
gepoogd de Kamer onjuist voor te
lichten. Hij zou een aantal gunstig
I luidende adviezen van de desbetref
fende adviescommissie niet hebben
gevolgd. By de replieken noemde mr.
Daams enkele mededelingen „bezij
den de waarheid".
Een geestverwant van de heer
Daams, mr. Kranenburg, meende,
dat de laatste motie-Van Doorn
een opzegging van vertrouwen „op
termijn" betekende. Het woord „be
treuren" in deze motie mocht volgens
hem niet worden ontkracht. In het
belang van het parlementaire stelsel
zou de Kamer aan haar standpunt
moeten vasthouden.
Verweer minister
Op enigszins verbeten toon heeft
minister Beerman zijn beleid (tevens
kabinetsbeleid) verdedigd. De toela
ting van spijtoptanten moet worden
gezien tegen de achtergrond van het
beperkte opnemingsvermogen van
ons land. De bewindsman verwees
naar zijn ambtsvoorganger, prof.
Samkalden die een minder ruime
politiek zou hebben gevoerd. Met
klem wees minister Beerman de ge
dachte af, dat het regeringsbeleid
te weinig humaan zou zijn. Wel moe
ten er richtsnoeren bij de toelating
zijn: een bepaalde vorm van nood
en een zekere band met Nederland.
Men onderschatte de aanpassings
moeilijkheden bij deze uit Indone
sië komende mensen. Minister Beer
man zei. dat thans 2327 personen
zijn toegelaten in plaats van de oor
spronkelijke 2400. De adviescommis
sie zal met twee leden worden uit
gebreid om de toelatingsprocedure
te versnellen. Het beleid zal ruim en
barmhartig zijn. De bewindsman
slaakte de hartekreet, dat de
ministers van Justitie vaak het mik
punt zijn geweest van kritiek op het
vreemdelingenbeleid, waarvoor even
wel de richtlijnen door de minister
raad zijn vastgesteld.
Ten slotte zei minister Beerman
nog, dat hij de tweede motie-Van
Doorn niet beschouwde als een af
keuring. Wel betreurde de Kamer het
niet uitvoeren van de eerste motie
maar daarna sprak ze een wens uit
inzake het vervolgens door de (zelf
de) minister te voeren beleid. Bo
vendien als de Kamer werkelijk
haar afkeuring had willen uitspre
ken, zou er hoofdelijk moeten zijn
gestemd, om de verantwoordelijkhe
den voor een kabinetscrisis vast te
leggen, aldus minister Beerman. De
motie, die dus slechts een wens uit
drukte, werd destijds zonder hoofde
lijke stemming aanvaard.
Fel waren daarentegen de klach
ten van mr. Daams. „Zat in juli
wel een Nederlandse minister achter
Preken koud en
wetenschappelij k
Tijdens de vergadering van de
Wereldraad van Kerken, die in Nieuw
Delhi wordt gehouden, heeft dr
Klaus von Bismarck, directeur van
de Keulse radio-omroep, gisteren ge
zegd, dat de preken, die in de ker
ken worden gehouden, soms koud
en wetenschappelijk zijn alsof zij re
kenkundige of natuurkundige vraag
stukken behandelen.
De kerkelijke activiteiten onder de
arbeiders zouden moeten worden ge
steund als een middel om de socia
listische ideëen van vakbonden te be
strijden, aldus Von Bismarck.
De Indiase dominee mr. Matthew
drong erop aan, dat de kerken een
milde houding zouden aannemen te
genover de noodzaak van politieke
compromissen, zelfs wanneer men
corruptie in een politieke partij zou
moeten aanvaarden. Het accent moet
niet liggen op het zichzelf rein en
onbesmet houden, doch op de vraag
hoe men zo effectief mogelijk de
gemeenschap kan dienen, aldus
Matthew.
Volgens de eerste commentaren in
Vaticaanstad over de conferentie in
Nieuw Delhi beschouwen de rooms-
katholieken met begrip de „poging
tot herstel van de verloren eenheid".
ZOEKEN NAAR EENHEID
De werkzaamheden van de Raad
van Kerken in Nieuw Delhi zijn gis
teren voortgezet met de behandeling
in commissies van de tijdens de
openbare zitting besproken rappor
ten. Na het rapport van Sittler,
hoogleraar in de systematische theo
logie in Chicago, ontstond een dis
cussie over de positie van de kerken
ten opzichte van het vraagstuk van
het zoeken naar eenheid. Sittler keer
de zich tegen het theologisch dualis
me. Hij acht het de taak van het
huidige tijdperk een „kosmische'
theologie uit te werken, die de ver
lossende macht van „Christus voor
de hele schepping omvat.
Prof. De l'Espine van de prote
stantse theologische faculteit in Ge-
nève drukte de wens uit speciaal de
doctrine te doen bestuderen, want
meer dan de getuigenis en de werken
is het het geloof, dat alle christenen
onder een vaandel brengt.
Aartsbisschop Johannes van de
Russische Orthodoxe Kerk in Ber
lijn zei dat ieder al het mogelijke
doet om de gewenste eenheid te be
reiken.
Resultaten in het
Kanaal slechter
Acht vaartuigen zorgden woens
dag in IJmuiden voor een aanvoer
van 3.686 kisten vis. Er waren 630
kisten schelvis, 485 kisten wijting, 265
kisten gul en kabeljauw, 295 kisten
kool vis, -.405 kisten haring, 90 kl.
kistjes haring, 55 kisten makreel. 220
kisten haai en poon, 100 kisten schol,
10 kisten tarbot, 100 kisten diversen,
555 stuks stijve kabeljauwen en 65.000
kilo tong.
Het was goed weer. Het aantal
schepen om de Noord aanmerkelijk
verminderd als gevolg van de slechte
uitkomsten. De meeste zijn naar het
Engelse Kanaal gegaan. Om de oost
deden de loggers en grotere kotters
trekken van 70 tot 80 kilo tong. 15
tot 20 kilo tarbot en 3 tot 4 manden
andere vis. Op 54 graden noorder
breedte waren de resultaten per trek
100 tot 120 kilo tong. 10 tot 15 kilo
tarbot en 1 tot 2 manden andere vis.
De kustvissers meldden trekken van
40 tot 50 kilo tong, 5 tot 10 kilo tar
bot en 3 tot 4 manden andere vis. In
het Kanaal waren de resultaten nu
minder. De dagvangsten varieerden
van 50 tot 200 kantjes haring. Ook
nu hadden de schepen weer veel last
van kapotte netten.
Voor de donderdagmarkt stonden
o.a. genoteerd de Francina KW 153
met 900 kisten vis en de Ada VL 7
met 1.105 kisten vis.
Het torentje van de Scheve-
ningse Pier is bijna gereed. Een
dezer dagen is de bekisting ver
wijderd, zodat men een goede
indruk kan krijgen van de wen
teltrap aan de buitenzijde.
