Presenteer Philip Morris FILMS Koninklijke onderscheiding voor mevr. J. H. Wichers Rollandet-Touw Gersliwins5 „Porgy and Bess" film van ongemene kwaliteit Gero-casseffe TOCH IS HET ER SPANNEND, IN RUSTIG DORP IN INDIA verkouden DAHPO Toneelspelen Is Meer Dan Enkel Leren En Repeteren Oos»ericht 1 maart I860 Zaterdag 28 oktober 1961 Tweede blad no. 30489 VAN DEZE WEEK Trianon Op 2 april 1956 zagen wij Gershwins' opera beter gezegd „musical play" „Porgy and Bess" in een meesterlijke opvoe ring in het Haagse Gebouw van K. en W. en rapporteerden er destijds enthousiast over. Nu de film. Eerlijk gezegd hadden wij er tegenop gezien. Maar hoe hebben wij ons vergist! De weliswaar totaal andere, doch eveneens superieure bezitting met een pracht aan typisch neger-stemmateriaal, de veelzijdigheid der décors, die anders en dikwijls rijkere inhoud hebben dan die op het toneel, de voortreffelijke wijze, waarop zang en muziek doorkomen volgens het nieuwe Todd AO systeem en de sfeervolle dan wel schitte rende kleuren, stempelen de film tot een van ongemene kwaliteit, welke de vergelijking met een „natuurlijke" opvoering in menig opzicht vol ledig kan doorstaan. Ook hiermee wordt de te vroeg gestorven componist, zoon van arme Russische emigranten, die op 11 juli 1937 reeds op 38-jarige leeftijd voorgoed afscheid van deze wereld nam, grote eer aangedaan. die het >n één opzicht verre wint van de toneelopvoering, namelijk door de rijke variatie aan décors, welke de totaal sfeer uitermate ten goede komt. Ook in deze bezetting boeien de stem men, in de eerste plaats door het me taalachtige timbre, dat de negers eigen is en waardoor zü in één woord onna volgbaar zjjn! Dat zij ook als acteurs schier onna volgbaar zijn. bewijzen zy met de volle maat, de macht en de kracht van hun fascinerend talent! H. Revah, de rebel Kleurrijke strijd REX Wilde, enerverende avonturen van stoere kerels, die het recht verdedi gen tegen wrede overheersers en sluwe verraders en dan voor hun moed en doorzettingsvermogen beloond worden met de liefde van een mooie vrouw, zul len altijd wel aftrek blijven vinden, wan neer zij in felle kleuren op het bio scoopdoek gebracht worden. Vandaar, dat de filmmakers niet moe zullen worden met het afleveren van dergelijke produkten. In de geschiedenis en in de mythologie zijn verhalen ge noeg te vinden, die een levendig film scenario kunnen bezorgen. De laatste tijd is zelfs van een stroom van deze films sprake. Een ervan draait deze week in het theater aan de Haarlemmerstraat, waar de liefhebbers van dit genre weer volop aan hun trekken komen. Jack Palance is uitzonderlijk stoer en dap per als de rebel Revak, die een ver beten strijd op leven en dood levert met de hyper-wrede tiran Kainus. Re gisseur Rudolph Maté heeft de bloedige KYNOLOGENVER. „RIJNLAND" De voorzitter van de Kynologenver. .Rijnland", dr. ir. P. C. Lindenbergh, trad tevens op als gastheer toen hij een groot aantal leden begroette in de re creatiezaal van het nieuwe gebouw der Leidse Duinwaterleidingmij in de Ir. Driessenstraat. Nadat enkele kleurenfilmpjes waren vertoond o.a. over Golden Retrievers en de geboorte van een nestje Foxterriers, hield dr. A. Mijdendijk een causerie over de beoordeling van de hond, speciaal met betrekking tot de bewegingsleer, waarbij de ligging van het schouderblad een belangrijke factor vormt. Vele vragen getuigden van de be langstelling. waarmee deze inleiding werd gevolgd. gevechten en meedogenloze wreedhe den weer heel breed uitgemeten. Maar alle schuldige en onschuldige of fers ten spijt, het lijdt geen twijfel: het recht zal zegevieren. Daar zorgt Jack Palance wel voor. En de smaak van het publiek. Want alleen daarvoor wordt zo'n film gemaakt. Fernandel rooit het wel Vrolijk niemendalletje LUXOR Fernandel, komiek no. 1 van Frankrijk, die wereldvermaardheid verwierf in zijn Don Camillo-cyclus, kan zelfs een flauw verhaaltje een vrolijk en levendig karakter geven. Want bijster origineel is het filmverhaal van „Fer nandel rooit het wel" niet. Het handelt over een professor in de filosofie, die zijns ondanks voor een Caid (Frans bargoens voor een „grote' 'ganster-chef) moet spelen. Steeds weer tracht hij van een grote tas met geld met geroofd geld, verlost te worden. In de ogen van de „echte" gangsters wordt hij een gevaar lijk tegenstander, die koste wat het kost gevangen genomen moet worden. Met behulp van een gangstermeisje, die in hem een geweldige „chef" ziet, levert Fernandel de gangsters aan de politie uit. Het geld uit de tas wordt onder de armen verdeeld. Alles bijeen een humo ristisch niemendalletje dat dank zij de mimische begaafdheid en het grote ac teertalent van Fernandel enkele ogen blikken van ongedwongen vrolijkheid geeft. Advertentie De grote liefde van Porgy en Bess. Gershwin heeft deze bezongen in zijn zwanezang en gaf er het hoogste in, wat hij tot dan toe had kunnen geven. Porgy. de invalide bedelaar en de „straatmeid" Bess, eenmaal de geliefde van de ha venarbeider Crown, verslaafd aan de drank en cocaïne. Het wordt in dat klei ne stadje Catfish Row waarin hard werkende, kinderlijke en gelovige negers leven, een fascinerend verhaal van moord en doodslag, waarin ook de han delaar in verdovende middelen' Spartin' Life als een soort van duivel zijn lugu bere rol speelt. En als deze Bess ervan weet te overtuigen, dat Porgy levens lange gevangenisstraf heeft gekregen voor zijn moord op Crown, gaat Bess met Sportin' Life mee naar New York. Porgy keert echter reeds na een week uit de gevangenis terug, vol ontroerende verwachting op een wederzien met Bess. Hij kan niet geloven dat bij haar voor goed verloren heeft, zó groot is z'n liefde voor haar. En met zijn bokkewagentje gaat hij op weg naar New York, om haar te zoeken. Zal hij Bess ooit terug vinden? Dit is de essentie van een ver haal, waarin alle elementen opgestapeld liggen om er een felbewogen, rijk-con trasterend geheel van te maken. En dan de muziek in deze „volksopera" waarin de nog niet volkomen ontwikkel de, maar zeker geniale Gershwin naar een eigen expressie zocht, met gebruik making veelal van jazz-invloeden. Zinloosheid, de „opera" dikwijls eigen, is hier niet aanwezig. Nee, dit is 'n eer lijke greep uit het harde, rauwe leven der negers in de volkskring. Passie en en leed, religieuze vervoering spelen hun rollen. In één vaart is de muziek spon taan neergesmeten, ondersteund door een hevig emonionele handeling. Gersh wins eerste schrede naar de „grotere vorm", waarbij de muziekkenner de nog wat armelijke thematiek en de vele her halingen wel voor lief zal nemen, in de ban van de effectvolle handeling waarin ook hij zeker staat. Evenals het feit dat de verbinding van de .songs" niet volle dig en beheerst tot stand is gekomen. Die songs intussen zijn vele en ze laten U niet los. De geest van het geheel wordt geka rakteriseerd door het wiegelied „Sum mertime" het „I got plenty o'nuttin (nothing) of het „It ain't necesserly so". Dan is er Serena's treurzang bij het lijk van haar man „My man's gone now", het gebed „O, doctor Jesus', daar zijn de liefdesduetten en de vele koren, alle ty pisch ..Gershwin". Heel dat ruige, bont-kleurige leven der negers wordt door Gershwin, van wie nog zoveel verwacht had kunnen worden, met voor het melodisch-in- dringende, het geestige en het diep tragische eminent verklankt. Men leeft met dit spannende gebeuren opnieuw van A tot Z mee. En wordt ge troffen door de zang van Porgy (Sidney Poitier), Bess (Dorthy Dandridge) en de vele, vele anderen, die dit spel van gloei ende liefde tot dodelijke haat, van ex tase tot doodgewone dagelijkse hande lingen, vervuld van humor of aangrij pende smart dragen. Zij spelen onder regie van de bekende Otto Preminger, die ieder type en ieder karakter door en door realistich maak te. De auteur van het verhaal Dobose Heyward, zoon van een verarmde aris tocratische familie, die reeds 300 jaar in het vlakbü Catfish Row gelegen Charles ton woont en de componist Gershwin moeten beiden het leven van de negers Advertentie Zoekt een van f40.— of f400.—. v. d. WATER, Haarlemmerstr. 207 heeft het. De Gero-specialist. Irvln Scarbeck. een voormalige Ame rikaanse diplomaat, is gisteren door een federale Jury schuldig bevonden aan het doorgeven va geheimen aan Poolse agen ten. De 41-Jarlge Scarbeck, die tweede secretaris van de Amerikaanse ambassade in Warschau is geweest, heeft bekend ge heimen uitgeleverd te hebben aan de Poolse veiligheidspolitie om een 22-jarige vriendin te beschermen. Porgy (Sidney Poitier) en Bess (Dorothy Dandridge). wel zeer goed gekend hebben, om het zó beeldend te kunnen tekenen. Zoals in 1956 de „opera" op ons een onvergetelijke indruk gemaakt heeft, zo brengen wij graag ditmaal een eresaluut aan deze uitgebalanceerde verfilming, The cigarette «L, of Quality and Prestige BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN GEBOREN Mirjam, dr van G. J. Kiers en S. de Bruin; Yvonne Carla, dr van D. G. van Dijk en W. G. Bronk, Petrus Cornells Hen- nie, zn van W. U. Hegl en M. Mink, San dra, dr van D. Stelma en A. T. van Leeu wen; Catharina Adriana Cornelia, dr van A C. Krom en C. de Man, Cornells Cyrano Florian, zn van F. T. de Geest en J. H. van Nispen. Theodora Hendrlka, dr van W. v. d. Eijk en T. C. Elstgeest, Désirée, dr van IJ. C. Visser en E. van den Berg. Petranella, dr van T. van As en N. de Graaf. Geertruida, dr van A. de La Rie en S. van Gessel. Gerrit, zn van B. Knoop en P. C. de Blanken. Adrie, zn van P. v. d. Hoek en B. C. van Dijk. ONDERTROUWD J. A. van der Snoek en A. M. van Rhljn, A. van den Berg en I. E. Müller, A. L. Kimpel en M. Phillppo, R. E. Treurniet en A. D. Donker, L. M. Janson en J. H. H. Haverkamp. A. M. Cras en M. J. Rijs- bergen, G. A. Q. Hoekstra en C. H. van Polanen; R. G. Redel en A. S. de Vogel, H. de Ruijter en C. de Geus, A. Noya en L L. Sanders. H. de Bolster en P. Gulij, F. W. Londt en H. B. Elliot, B. Haneveld en J. J. Devllee, J. N. Hartevelt en M. Be- kooij. K. G. Moojen en E. Hinne, J. den Hollander en S. van den Hoonaard. OVERLEDEN C. E. van der Linden, 61 Jaar, echtgen. van J. Teske, A. Labordus, 72 jaar, man. De (harde) wet der wildernis Fascinerende kleurenfilm in Studio over een door wilde dieren bedreigde idylle STUDIO In wondermooie (maar „echte"!) kleuren ontrolt zich in deze uiterst, boeiende film het leven van de eenvoudige landbouwers en jagers van het Indiase dorp Bastar. Daar wonen de vrij primitieve Muria's, een opgewekt volkje, dat houdt van het leven in de heerlijke natuur van zijn woongebied, een leven aan de rand van het oerwoud met zijn krijsende apen en zingende vogels. Van tijd tot tijd gaat men ter markt in een nabijgelegen dorp, maar het rustige bestaan voltrekt zich toch in hoofd zaak in de simpele huizen bij de rijstvelden, waar karbouwen het werk vergemakkelijken. De genoegens van dit dorpsleven zijn maar weinig in getal: een enkele keer een „uitje" om elders inkopen te doen, en soms een hanengevecht. Toch is het er spannend, daar in Bastar. Want buiten loeren de tijgers en luipaarden, die in het duister naderbij sluipen en zeer onverwacht hun slag slaan. Dan komt de gehele mannelijke bevolking, gewapend met pijl en boog en met speren, op de been voor een drijfjacht op het gulzige monster. Regisseur Arne Sucksdorff vertelt over dit alles in een lange reeks prachtige beelden, die de toeschouwer vaak ademloos het eenvoudige en toch zo spannende bestaan van de Muria's doen mee beleven. Met recht zou men „De wet der wildernis" de Indiase tegenhanger kunnen noemen van „De vrijheren van het woud", een film over Kongo, welke twee jaar geleden in een ander Leids theater veel succes oogstte. Knappe prestatie van regisseur Sucksdorff Sucksdorff groepeerde wat hij zag en arrangeerde, rondom het jonge echtpaar Ginja en Riga, een aardig stel met een leuke baby. Maar hun geluk is niet vol maakt, omdat Ginja een meisje buiten het stamverband heeft getrouwd: een onvergeeflijke zonde naar de opvatting der stamhoofden (Tussen haakjes: eigen lijk is dit een vorm van „apartheid", die meer voorkomt dan menigeen denkt). Het kleine gezin leeft dus wat op zich zelf. al wordt hun gezelschap ook nog gedeeld door twee aangenomen kinde ren, van wie de één, Chendru, een hulp- Een taxi naar Tobroek Span.ung niet volgehouden LIDO Ontelbaar zijn de filmsce nario's, die groepjes mensen op de voet volgen, terwijl zy onder de moeilijkste omstandigheden van her naar der trek ken. De uiteenlopendste figuren heeft men daarbij kunnen tegenkomen: land verhuizers, gouddelvers cowboys ontdek kingsreizigers, jagers en niet te verge ten soldaten in oorlogstijd. Vooral deze laatste categorie is bij de filmmakers da nig in trek. Telkens weer duiken films op over een handjevol afgedwaalde mi litairen, dat geheel op eigen kracht zware tochten moet volbrengen door een woeste wildernis, door een barre, kale vlakte of door een verschroeiende woes tijn. Wat dat betreft is „Een taxi naar Tobroek" bepaald niet origineel. Het is het verhaal van een kwartet Franse vrij willigers, dat na een geslaagde poging om een Duitse opslagplaats in de lucht te doen vliegen, zonder hulp een tocht van 700 kilometer door de gloeiend hete Noordafrikaanse woestijn naar Tobroek moet volbrengen. Het krijgt daarbij ge zelschap van een Duits officier, die het met een wagen buit maken. Een wonderlijk groepje heeft de Franse ci neast Denys de la Patellière voor de ca mera bijeen gebracht: o.a. de voorma lige bokser Lino Ventura, de zanger Charles Asnavour die overigens geen noot zingt de Duitse glamourboy Hardy Krüger ,die overigens als de ge vangen genomen officier nog het beste je voor Ginja is als deze op de jacht gaat. Het is een hele slag voor de jonge echtgenoot als een van zijn sterke kar bouwen door een luipaard wordt gedood. Maar hij triomfeert als hij erin slaagt tijdens de nachtwake bij het kadaver van de karbouw een tijger neer te schie ten. Hij hoopt, dat deze daad het con tact met de anderen zal herstellen. Het tegendeel is het geval. Tijdens een ener verende dans-vol-bij geloof, waarin een aantal dorpsgenoten een houten juk meedraagt, „wijst" dit voorwerp dat „een eigen wil" heeft gekregen Ginja aan als de oorzaak van de toorn dei- goden. Met vrouw en kind verlaat hij het dorp om zich in de omgeving een nieuw huis te bouwen. Over het slot van de film kunnen we beter geen mede delingen doen, omdat dit de spanning zou wegnemen. Voldoende is het te zeg gen, dat er een zeer opwindende jacht op een luipaard wordt gehouden, waar door de gehele jungle in beroering komt. Het bovenstaande omvat niet meer dan de hoofdlijnen van dit sublieme filmwerk, dat de sfeer van dit Indiase dorp voor een belangrijk deel tot uit drukking weet te brengen. Met opzet zeggen we: voor een belangrijk deel, want natuurlijk is er tot op zekere hoogte in geromantiseerd: wèl ziet men de ver rukkelijke kleuren, maar niet voelt men de hitte of andere moeilijke omstandig heden. Een ietsje te paradijselijk is deze film dus wel. Maar een bezwaar kan dat nauwelijks heten. Het gaat tenslotte niet om een exacte weergave van de werke lijkheid, maar om een ver-beelding van een brok onbekende realiteit. En daarin is Sucksdorff op meer dan loffelijke wijze geslaagd! voor de dag komt. Natuurlijk maken de mannen er kómt geen vrouw in de film voor een verschrikkelijke lucht aanval mee, hebben zij een voortdurende strijd te voeren met de kwellende dorst en komen zij in een mijnenveld terecht. En daartussendoor steeds maar weer persoonlijke tegenstellingen, al blijkt achteraf, dat ze toch eigenlijk allemaal niet zo kwaad zijn. Ondanks de doden, die er vallen en de bittere ernst, die gesuggereerd wordt, is het daardoor nog al vriendelijk, terwijl De la Patellière er bovendien niet in geslaagd is de span ning, die op sommige momenten zeker aanwezig is. van het begin tot het einde vol te houden. Gisteravond kwam in het gebouw Rapenburg 19 de Leidse Raad voor de Kinderbescherming (de vroegere Voogdijraad) voor het laatst bijeen onder presidium van mevrouw H. Wichers Rollandet-Touw, die dit lidmaatschap wegens het bereiken van de daartoe gestelde leeftijd moet neerleggen na het sedert 1932, dus gedurende bijna 30 jaar, Advertentie KAPO: drama van een Joods meisje CASINO KAPO was in de tweede wereldoorlog de afkorting van kamp politie. Het woord kreeg daarom een zeer slechte naam, omdat in de con centratiekampen niet alleen Duitsers dit afschuwelijke baantje opknapten, maar ook gevangenen zelf. Mensen, die soms door diepe wanhoop gedre ven, hun vijand hun diensten aan boden, maar in vele gevallen er voor zorgden, dat landgenoten in de grootste moeilijkheden kwamen. Zo'n „kapo wordt het joods-Italiaanse meisje Edith, dat op 14-jarige leeftijd samen met haar ouders in een kamp terecht komt. Deze worden nog dezelfde nacht gedood. Edith wordt, door een dok ter geholpen en als een Frangaise, Ni cole, het kamp weer ingestuurd. De vol gende dag zet men haar op transport naar een vrouwenkamp in Polen. Hier begint haar lijdensweg. Nicole, van nature een goed meisje, is nog te jong om een levensideaal, een beginsel te hebben, waarmede honger en pijn kunnen worden doorstaan. Ze weet alleen, dat ze geen familie meer heeft en ze ziet geen einde aan de el lende van het ogenblik. Waarom dan ontberingen als er een oplossing bestaat? Nicole accepteert het baantje van „meisje van plezier" van de SS. Korte tijd later is ze „kapo". Van het eens zo zachte kind is niets meer over. Ze heeft afstand gedaan van alle menselijke waardigheid. Doch dan komen de Russische krijgs gevangenen in het kamp. Nicole vat liefde op voor een van de soldaten. Ze belooft aan een ontsnapping ook van haarzelf te zullen meewerken. Daar de Duitsers het plan hebben opgevat alle gevangenen te vermoorden. De liefde heeft haar enig menselijk gevoel terug gegeven en doet haar ook het offer brengen, dat haar weer zal rehabiliteren. Een goede film, die waard was ge maakt te worden, opdat de mens niet vergete, welk een leed hy de medemens kan aandoen. op voortreffelijke wijze te hebben bekleed. Nadat de agenda op de normale wijze was afgewerkt, verschenen als een volkomen verrassing in de vergadering mr. D. J. van Gilse, voorzitter van de Raad voor de Kinderbescherming en enige oud leden van de Leidse Raad, o.a. de oud-secretaris mr. H. R. Goudsmit en de heren, F. H. Sobels en D. van der Waals, zomede de echtgenoot van de scheidende presidente, de heer E. w. Wichers Rollandet. Mr. Van Gilse schetste in een hartelijke toespraak de grote verdiensten van mevrouw Rollandet op het sociale terrein, o.a. als lid van „Armen zorg", de Ver. Tot steun", de So ciale Raad en de Voogdijraad,, de iatere Raad voor de Kinderbescher ming. Als blijk van de hoge officiële erkenning jegens haar veeljarig en onbaatzuchtig werk in dienst van de mensheid, was het spreker een voorrecht te kunnen mededelen, dat het H.M. de Koningin had behaagd mevrouw Rollandet te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje- Nassau, waanan spr. de versier selen en oorkonde tegelijkertijd overhandigde. De bovenstaande foto brengt dit moment in beeld. Links op de foto de heer E. W. Wichers Rollandet, eveneens Rid der in de Orde van Oranje Nassau, welke onderscheiding hem enige jaren geleden werd verleend op grond van zijn grote verdiensten als secretaris van de 3 October-Ver- eeniging. jaloezieën bij de vakman Off. Dealer D. LADAN MOLENSTEEG 27 bij de Doezastraat TELEFOON 21375 LEIDSE MARKIEZENFABRIEK Timdelerclub doet hel al 35 jaar „Toneelspelen is meer dan enkel leren en repeteren". Ongetwijfeld een wijs woord, dat vooral amateurtoneelverenigingen zich kunnen aantrekken. Toneelspel is inderdaad meer dan de tekst uit het hoofd leren en her haaldelijk repeteren. Dat wij echter in onze Sleutelstad nu al 35 jaar een amateurtoneelvereniging hebben, welke aan deze woorden haar naam ont leent, is ons en vermoedelijk velen eerst kort bekend. Het is de „Timdeler"-club, die op 8 febrauiri 1926 als onderafdeling van de Leidse Chr. Oranjevereniging werd opgericht en toen de beginletters van deze wijze woorden in haar „toneelvaandel" schreef. In de eerste jaren van haar bestaan werden in hoofdzaak historische stukken opgevoerd, welke geschreven door Pieter van der Does (pseudoniem van de mede oprichter-voorzitter-regisseur-speler P. A. Kouwenhoven), die ruim dertig jaar zijn krachten aan de Timdelerclub gaf. Enkele uit die tijd opgevoerde stukken zijn „De Lelie van ons Vorstenhuis", het Geuzenalarm, de Vader des Vader lands, „In verleid:ng", de Rode Pim pernel en de .Familie Kegge". Eerst enkele jaren geleden is het ver band met de L.C.O.V. geëindigd en is de Timdelerclub, welke thans ook aan gesloten is bij de Nederlandse Amateur Toneel Unie, als zelfstandige christe lijke toneelgroep een nieuwe periode van haar bestaan ingegaan. Het eerste stuk. dat voor eigen verantwoordelijkheid werd opgevoerd, was „Drijfzand" (6 maan 1958). Sindsdien zijn de activiteiten van de Timdelerclub. welke in totaal 56 stuk ken op haar repetoire heeft staan, sterk toegenomen. Als lustrumstuk heeft de Timdeler club, die bij de opvoering van in totaal 106 stukken er steeds naar gestreefd heeft haar naam waar te maken, de keus te laten vallen op het blijspel Geld te _eef" van Walter Black en William Mendrek. Het is dc geschiedenis van een graveur van de Rijksmunt, die in zijn kelder dollarbiljetten drukt. Over zijn kleinzoon, die met de bankbiljetten op straat speelt en een stel band eten, die de oude man in zyn komplot betrekt. Woensdag 8 november vindt deze lus trumopvoering in de Schouburg plaats.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 3