Amerikaanse soldaten op
gebied van Oost-Berlijn
Ter bescherming van
aangehouden gezant
Kon. paar viert in mei
zilveren huwelijksfeest
Astronomen betreuren
lanceren van naaldjes
Superbom
ontploft?
Meer glans
en bescherming
voor uw auto!
WEERBERICHT
VRAAG AAN DE JONGE GENERATIE
Twee jeugdcentra als geschenk
Amerikaans scherm voor radiogolven
Prof. Oort vreest omvangrijke
herhaling van eerste experiment
Amnestie voor
opstandelingen
(§.ud
teuws>
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 23 OKTOBER 1961 1
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Gewapende Amerikaanse soldaten zijn gisteravond voor de eerste
maal het grondgebied van Oost-Berlijn binnengedrongen, namelijk om
een hoge functionaris te begeleiden, die door de Oostduitse politie aan
de sectorgrens was tegengehouden. Deze functionaris, de onderchef
van de Amerikaanse missie in Berlijn, Lightner, die de rang van gezant
heeft, ging gisteravond met zijn vrouw per auto Oost-Berlijn binnen.
Aan de grens werd hij door de Oostduitse politie tegengehouden, die
wilde, dat hij zijn papieren liet zien. Hij weigerde dit en stond op zijn
recht zonder Oostduitse controle de grens te mogen overschrijden.
Lightner wachtte drie kwartier op de komst van een Russische officier.
Toen deze niet kwam, reed hij Oost-Berlijn enkele meters verder
binnen, maar werd toen weer aangehouden. Een uur later gaf de com
mandant van de Amerikaanse militaire politie bevel Lightner en zijn
vrouw te gaan halen. Een patrouille van een luitenant en acht man
overschreed de grens. De Oostduitse politie ging een paar passen
achteruit en liet de patrouille Lightners auto vergezellen naar West-
Berlijn.
V ernietigiiigskraclit
van VS, ook na een
„verrassing" enorm
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Rusk, heeft gisteren
in een Amerikaanse televisieuitzending
gezegd, dat het Westen sterk is en dat
Chroesjtsjow dat moet weten. Het Wes
ten zoekt geen contact met de Sowjet-
Unie om over Berlijn en Duitsland te
spreken als een groep met een zwakke
positie. Hy zei er zeker van te zijn, dat
de Russen de sterkte van de Amerika
nen en de bondgenoten heel precies
schatten.
Jong echtpaar dood
door kolendamp
(Van onze correspondent)
Gistermiddag zijn in hun houten
noodwoning aan de Koninginne
weg in voormalig IJsselmonde te
Rotterdam de 26-jarige timmerman
G. de Boer en zijn 23-jarige echt
genote J. G. de Boer—van Driel
dood aangetroffen. De ontstellen
de ontdekking werd gedaan door
de vader van de man.
De heer De Boer sr.. die hoofdagent
bij de Rotterdamse politie is, wilde zijn
zoon en zyn schoondochter gaan bezoe
ken. Toen er niet werd opengedaan en
alles erop wees dat het echtpaar toch
moest thuis zijn, is de deur geforceerd.
De jonge timmerman lag voorover op
de grond, zijn vrouw lag dood in bed.
Kolendamp uit het kacheltje in het
woonkamertje moet de oorzaak van dit
tragische gebeuren zijn. De heer De
Boer heeft zaterdagavond, terwijl zijn
vrouw was gaan slapen, nog wat zitten
lezen. Op tafel lag een opengeslagen
boek. Kennelijk heeft hij zich nog naar
zijn vrouw willen begeven, maar hij
moet daarbij voorover zijn gevallen. De
rookafvoer van de stookplaats is blijk
baar onvoldoende geweest, waardoor het
woninkje een wagen zonder wielen
vol kolendamp is komen te staan.
Het kacheltje was vol kolen, hetgeen
ook al niet bevorderlijk is voor een goe
de afvoer. De beide jongemensen zijn,
zoals dat altijd met slachtoffers van ko
lendamp gaat, volkomen door het gif
gas verrast.
Nkroemah en Osman
Afrikaanse federatie
De president van Ghana, dr. Kwame
Nkroemah, en de president van Somali,
Abdoellah Osman, hebben zich uitge
sproken voor een federatie van onaf
hankelijke staten van Oost- en Centraal
Afrika.
Beide staatslieden spreken voorts de
hoop uit dat tegen einde volgend jaar
het kolonialisme in Afrika zal hebben
opgehouden te bestaan.
TOENEMENDE BEWOLKING
De Bilt verwaoht van heden- tot mor
genavond:
Aanvankelijk opklaringen, later weer
toenemende bewolking met van het
zuidwesten uit enige regen. Matige, la
ter tot krachtig en aan die kust moge
lijk tot hard aanwakkerende wind tus
sen zuidwest en zuid. Koudere nacht,
morgen overdag ongeveer dezelfde tem
peraturen als vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
24 OKTOBER.
Zon op: 7.19 uur; onder: 17.28 uur.
Maan op: 18.18 uur; onder: 7.36 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.08 en 15.28
uur. laagwater te 11.21 en 23 43 uur.
Dit blad bestaat uit 16 pagina's
Verder zei Rusk, dat het niet juist
is dat de positie van het Westen in de
laatste tijd harder is geworden, zoals
men wel heeft gezegd. In de afgelopen
dagen is er naar zijn oordeel geen ver
andering gekomen in het standpunt van
het Westen.
Chroesjtsjows bereidheid het sluiten
van een Russisch-Oostduits vredesver
drag uit te stellen noemde Rusk eerder
een goed ding dan een kwaad ding.
Overigens kon hij in Chroesjtsjows grote
rede op het partijcongres te Moskou
niets lezen wat erop duidt dat de Russen
minder belangstelling hebben voor een
wereldrevolutie
De meningsverschillen onder de com
munisten over Albanië en de aandacht,
die gevestigd is op de „Anti-partügroep",
tonen aan dat de zaak er voor de com
munisten niet zo goed voorstaat en dat
zu niet zo eensgezind zijn als sommige
communisten wel denken. Rusk zei ech
ter er niet zeker van te zijn of deze
meningsverschillen van bijzonder fun
damenteel belang zijn.
Zeer grote voorraad
De opmerking van de Amerikaanse
onderminister van Defensie Gilpatrick
van zaterdag over de kracht van de
Verenigde Staten noemde Rusk .wel
overwogen".
Wat deze rede van Gilpatrick betreft,
zei de Amerikaanse onderminister in
Hot Springs dat de Verenigde Staten
tienduizenden kernbommen in voorraad
heeft, die ingeval van een grote oorlog
de overwinning zouden verzekeren. Hij
beschuldigde de Sowjet-Unie van
„atoompocherij" in dit opzicht.
Volgens de onderminister is de ver
nielingskracht, die de Verenigde Staten
zelfs na een verrassingsaanval door de
Sowjet-Unie zouden kunnen opbrengen,
e\en groot en misschien nog groter
als de nog onbeschadigde kracht waar
mede de vijand voor een eerste slag
tegen de Verenigde Staten zou kunnen
dreigen. Amerika had ook wapens van
de grootte van de vijftig-megatonbom
kunnen maken en zelfs grotere, maar
had hier jaren geleden reeds van afge
zien. Gilpatrick voegde hieraan toe dat
men evenwel zou blijven streven naar
een vreedzame oplossing van dc wereld
problemen.
Als de Berlijnse crisis verscherpt werd
zouden de V.S. nog zes of meer divisies
naar Europa kunnen zenden. Amerika
is ook bereid Amerikaanse strijdkrach
ten naar een door de communisten be
dreigd gebied elders in de wereld te zen
den. De Westerse tactische positie in
Berlijn werd verbeterd.
De particuliere secretariaten van Koningin en Prins hun familieleden,
vrienden en kennissen uit te nodigen
het 25-jarig huwelijksfeest met hen per
soonlijk te vieren. Op 3, 5, 7 en 8 mei
hoopt het koninklijk paar een uiteraard
kort bezoek te brengen aan alle provin
ciale hoofdsteden.
Koningin en Prins delen mede:
„Op 7 januari a.s. zal het 25 jaar
geleden zijn, dat het huwelijk tus
sen H.M. de Koningin en Z.K.H. de
Prins der Nederlanden voltrokken
werd. Het Koninklijke Paar geeft er
in verband met het seizoen de voor
keur aan de officiële viering van
zijn 25-jarig huwelijksfeest te doen
plaats vinden in aansluiting aan de
verjaardag van H.M. de Koningin.
De Koningin en Prins hebben het
voornemen op zonGag 29 april in Am
sterdam 's ochtends een kerkdienst bfj
te wonen, 's Middags zal een officiële
rijtoer door de stad plaats vinden. Op
dinsdag 1 en woendsag 2 mei denken
De Koningin en Prins zullen als ge
schenk ter gelegenheid van hun zilve
ren huwelijk een tweetal terreinen voor
het stichten van Jeugdcentra aan de
Nederlandse jeugd ter beschikking stel
len, t.w. een terrein bjj de Hunneschans
te Uddel en een terrein op het droogge
vallen slik aan het Veerse Gat. Een
PRIJS VAN f25.000
In de 553e staatsloterij eerste klasse
is een prijs van f. 25.000 gevallen op
no. 3851
stichting zal in het leven worden geroe
pen voor het beheer van deze jeugd
centra, voor welke stichting Koningin
en Prins een aanvalskapitaal ter be
schikking stellen. Met betrekking tot dit
gesohenk leggen Koningin en Prins in
het'midden van de jeugd de vraag, hoe
zij haar taak ziet in de wereld van van
daag en morgen. Op die vraag zal de
jeugd bij de rondgang van het konink
lijk echtpaar langs de provinciale hoofd
steden in een viertal manifestaties ant
woord geven. Voorts zullen Koningin en
Prins ten behoeve van het jeugdwerk
op de Nederlandse Antillen, Suriname en
Nieuw-Guinea een bedrag ter beschik
king stellen. Naar aanleiding vanhet
feit, dat Koningin en Prins reeds van
enige kanten zijn benaderd in verband
met plannen om hun met de zilveren
bruiloft geschenken aan te bieden, doen
ztf met nadruk het verzoek hun dit
maal geen persoonlijke geschenken te
geven, nu zij ook kort geleden nog met
hun 50ste verjaardagen zoveel cadeaus
mochten ontvangen".
De Amerikanen hebben zaterdag een Midas-raket gelanceerd, die op
een hoogte van 3.000 km een wolk van 350 miljoen kleine koperen
naaltjes in een baan om de aarde heeft gebracht. Deze wolk moet dienen
voor het terugkaatsen van radiogolven. Overigens zal het nog ver
scheidene dagen duren alvorens men door middel van radar kan vast
stellen of de verspreiding van de naaldjes naar wens is verlopen. Er zal
naar schatting een gordel van 8 km dikte en 40 km breedte worden
gevormd. De voorzitter van de Internationale Astronomische Unie, de
L e i d s e hoogleraar in de sterrenkunde prof. dr. J. H. Oort, betreurt,
dat de Amerikanen hun „naalden-satelliet" hebben gelanceerd zonder
overleg te plegen met de vertegenwoordigers van de wetenschappen,
die bij dit experiment belang hebben. Van deze eerste lancering vreest
prof. Oort nog geen schade voor de (radio-)astronomie, maar het is
mogelijk, dat als de proefneming slaagt druk zal worden uitge
oefend om haar op veel grotere schaal te herhalen met alle gevaren van
dien voor de astronomie.
Ook prof. Lovell is
weinig ingenomen
Ook Sir Bernard Lovell, directeur
van de radiotelescoop te Jodrell Bank
in Engeland, toonde zich weinig inge
nomen met de lancering. „Het is naar
mijn mening een vlek op het Ameri
kaanse program voor ruimte-onderzoek"
zei hfj. Hü vreest dat de Sowjet-Unie
deze Amerikaanse operatie zal gebrui
ken om haar eigen besmetting van de
De toneelspeelster Magda fans-
sens is zaterdagavond in Tilburg
op grootse wijze gehuldigd in ver
band met tiaar HO-jarig toneel-
jubileum. Tijdens de huldiging
bood mevrouw Janssens uit dank
voor wat Tilburg voor liaar had
gedaan een schilderij voor de
schouwburg aanMagda Janssens
in de creatie van Badelocli in Von
dels Gijsbregt.
Vrouw vergiftigd:
man in arrest
Vorige week is in Rotterdam-
zuid een 31-jarige vrouw onder
verdachte omstandigheden over
leden. Bij de sectie werden sporen
van vergif aangetroffen.
De recherche heeft naar aanlei
ding daarvan zaterdag haar 32-
jarige echtgenoot aangehouden
voor een verhoor.
De man wordt verdacht van
moord. De politie zou er bij de ver
horen in geslaagd zijn de gehele
gang van zaken in deze, wat ge
noemd werd „trieste affaire" te
reconstrueren.
I atmosfeer te rechtvaardigen. Volgens
de Britse geleerde gaat het niet om
een wetenschappelijk experiment maar
om een verbetering van de militaire
verbindingen.
Prof. Oort bracht In herinnering, dat
het plan van de Amerikaanse lucht
macht vorig jaar augustus voor het
eerst in de publiciteit is gekomen, toen
er melding van werd gemaakt op een
congres van de Internationale Unie
van Radiowetenschappen. Sindsdien is
er van vele zijden tegen geprotesteerd,
o.a. door de Academieën van weten
schappen van Frankrijk, België en de
Sowjet-Unie. Deze zomer heeft de In
ternationale Astronomische Unie op een
vergadering in Berkeley in Californië
in een resolutie gewezen op de gevaren,
die deze experimenten inhouden als zfj
worden ondernomen zonder overleg met
de belanghebbende takken van weten
schap. In een tweede resolutie drongen
de astronomen erop aan, de satelliet
in elk geval in een dusdanige baan te
brengen, dat de naalden uiterlijk bin
nen enkele jaren in de atmosfeer te
rugkeren en verbranden.
De onzekerheid omtrent de uitslag
van de lancering, aldus prof. Oort, is
wel het belangrijkste strijdpunt in deze
kwestie. De naalden moeten lang genoeg
in hun baan blijven om de verlangde
waarnemingen en proeven mogelijk te
maken, laten we zeggen: een half jaar,
maar aan de andere kant mogen zfj
beslist niet permanent zijn. „Het is heel
moeilijk, precies tussen deze twee klip
pen door te zeilen. Onze voornaamste
zorg is dan ook, dat het schot niet
voldoende nauwkeurig zal zijn".
Vervolg op pag. 2
Een beeld van het bezoek, dal
H.M. de Koningin zaterdag aan
Arnhem heeft gebracht. De Konin
gin met haar gevolg en de genodig
den in de Grote- of Eusebiuskerk.
Het Zweedse observatorium te
Uppsala heeft vandaag een zware
ontploffing geregistreerd, waarvan
waarnemers zeggen dat het de
Sowjetrussische 50-megaton water
stofbom kan zijn.
De seismografen van het obser
vatorium in Uppsala hebben van
ochtend om 9 uur 35 plaatselijke
tijd een ontploffing op 2100 km
afstand geregistreerd, in het gebied
van Nova Zembla.
Het is niet onmogelijk dat het
hier de 50-megatonbom betreft»
aldus het observatorium.
De Indonesische regering heeft be
sloten dat aan alle opstandelingen, die
zich sedert het begin van de rebellen
tegen de regering, drie jaar geleden,
overgaven of gevangen werden geno
men en veroordeeld, amnestie zal wor
den verleend. Het besluit is door pre
sident Soekarno getekend voor zijn ver
trek naar Wenen.
Het staat niet vast, of de Amerikaan
se piloot Allan Lawrence Pope, die ter
dood werd veroordeeld wegens bombar
dementen voor de opstandelingen, en de
Indonesische vlieger Daniel Maukar, die
het paleis van de president te Djakarta
bombardeerde, onder de amnestie zul
len vallen.
Verkrijgbaar bij de vakman
bus voor 4 a 5 behandelingen 5.90
Uit het Leidsch Dagblad van
23 Oct. 1861:
Bij de heden Dingsdag ge
houden publieke aanbesteding
van 60 arbeiderswoningen is bij
inschrijving in opbod lot nader
approbatie het werk gegund aan
de heeren M. van der Eist te
Oudshoorn, voor de som van
156.600.-.
