SCHEEPS.
BERICHTE
FATALE DIAMANTEN
Uw Kunstgebit
SS-moordenaars
staan terecht
2000joden gedood
Reclf0
PANDA EN DE MEESTER-OPHEFFER
In de griep-greep
bent U lusteloos
maar beslist niet
machteloosneem
direct Rheumin
Vervolgverhaal voor de kleintjes
en de Bosmannetjes
DINSDAG 17 OKTOBER 1961
In Karlsruhe Is gisteren het proces
begonnen tegen de vroegere SS-Ober-
führer Erich Ehrlinger en zeven van
zijn vroegere medewerkers, verdacht
van moord of medeplichtigheid aan
moord op meer dan 2.000 joden.
Ehrlinger is commandant geweest van
een der beruchte „Einsatz-kommando's"
bevelhebber van de SD in Kiew en
functionaris op het zgn. „Reichssicher-
heits-Hauptamt" van de SS, volgens de
aanklacht heeft hij tussen 1941 en
1943 in Kowno, Dunaburg, Rositten en
Kiew opdracht gegeven tot het dood-
voelt U de gehele dag nietl
Geen vrees meer, dat de gebitsplaat van
het gehemelte loslaat. Dentofix, het
nieuwe, verbeterde, antiseptische poeder -
's morgens een weinig op de plaat ae-
strooid - houdt hef gebit de gehele dag
onwrikbaar op zijn plaats. Geen onaan
gename smaak. Dentofix verschaft U een
gevoel van zekerheid bij het eten, lachen,
spreken en niezen. U vergeet, dat U een
kunstgebit heeft. Verkrijgbaar in discrete,
neutrale plastic flacons, prijs f. 2,35, bi|
apotheken en drogisterijen.
schieten en vergassen van meer dan
2.000 joden, en zelf een actief aandeel
gehad in deze moordpartijen.
5)
Slechts een oudere heer verliet be
drukt en bedroefd het plein om ki een
rijtuig te stappen. „Naar de Rue Ven-
dome", beval hij de koetsier kortaf.
Op weg naar huis haalde Böhmer het
gezicht van Marie Antoinette, zoals hy
dat zo juist voor zich had gezien, weer
voor de geest.
Financieel zat Bonmer er niet roos
kleurig voor. Het geharrewar met de
Braziliaanse diamanten had hem nog
wel niet tot een faillissement gebracht,
want hy kon het zich wel veroorloven
een zo groot kapitaal vast te leggen,
maar een gevolg was toch wèl, dat hij
niet over voldoende vrije middelen be
schikte voor zijn steeds kostbare aan
kopen van materiaal. En Böhmer wei
gerde op krediet te kopen of wissels te
tekenen. De onverkochte waardevolle
Braziliaanse diamanten belemmerden
hem telkens in zyn financiële bewe
gingsvrijheid.
Maar Böhmer dacht er niet over, het
collier te demonteren en de diamanten
stuk voor stuk van de hand te doen.
Juist by elkaar naddcn deze edelstenen,
die oorspronkelijk één geheel hadden
gevormd en daardoor een unieke har
monie toonden, zo bijzonder hoge waar
de. En bovendien, de kunstenaar en ju
welier in Böhmer verzetten zich tegen
een aantasting van die zeldzame
schoonheid.
De „jongeman uit Leipzig" bewees in
deze dagen zijn Dijzondere waarde. Zyn
ontwerpen vielen zeer in de smaatc van
de clientèle en aangezien hy van goeden
huize was cn bovendien in staat en be
reid bleek te zyn geld in de zaak te stop
pen (geld, dat nu zo uitstekend van pas
kwam), werd Bassanger als deelgenoot
in het bedryf opgenomen.
Er waren niettemin moeilijkheden te
over. Bassangers inzichten waren veelal
wat te modern, en Zijn optreden was
dikwijls te aanmatigend. De klanten
waren vaak niet te spreken over de
kritiek, die zij te verduren hadden bij
hun keuze en zy hielden niet van te
rechtwijzingen op hun smaak. Zo ont
wikkelde zich allengs de toestand, dat
de oudste firmant de klanten bediende
en de jongste de kunstzinnige leiding
van het bedryf in handen kreeg.
Er bestond voor Böhmer echter nog
een andere reden om het collier intact
te laten. Het werd al spoedig duidelijk
dat de nieuwe koningin in haar liefde
voor juwelen niets onderdeed voor de
geliefde van de oude koning. Niet al
leen in hofkringen was dit bekend, ook
het volk sprak er reeds overop
niet te vriéndelijke toon. Maria There-
Hoe is het ontstaan?
Dit woord; DWEIL
Een dweil is een grove wollen of
linnen doek waarmee men water
van de vloer opneemt. In het wes
ten van Vlaanderen komt nog het
woord voor waaruit dweil is ont
staan. Daar spreekt men nl. van
dwegel. Dezelfde verhouding als
tussen dweil en dwegei vindt men
tussen zei en zegde, peil en pegel,
lei en legde enz. Het grondwoord
van dweil is het middel-Nederland
se werkwoord dwaen dat wassen
betekende. Van vele werkwoord
stammen nu is door achtervoeging
van -el een zaaknaam gevormd. Zo
hoort zetel by zitten, hengel by
hangen, klepel by kleppen, beugel
by buigen, stempel by stampen,
wafel by weven, greppel by graven
enz. Zo hoort dwegel by dwaen en
uit dwegel is dweil ontstaan.
Men moet deze woorden wèl on
derscheiden van die welke aan het
Latijn zyn ontleend, zoals spiegel,
tafel, tempel, fakkel en andere.
Gebaseerd op historische gegevens,
door R. Hassberger
(Vertaald uit het Duits)
sia waarschuwde haar dochter enige
malen schrifteiyk tegen buitenissighe
den, welke waarschuwingen, gezien wat
er later gebeuren zou, veelal een profe
tisch karakter hadden
Marie Antoinette kon eenvoudig niet
weigeren, wanneer naar nieuwe juwelen
van grote schoonheid werden aangebo
den. En wanneer haar inkomen daartoe
ontoereikend was, dan was er toch zeker
nog die grote rijkdom aan juwelen in
ouderwetse, niet meer te gebruiken zet
ting, die zy uit de schatkamers van We
nen had meegekregen, toen zy naar Pa
rijs kwam.
En waarom zouden die vriendeiyke
heren Böhmer en Bassanger niet die
oude juwelen als betaling aannemen in
ruil voor nieuwe, in meer moderne zet
ting, die meer pasten by de opsmus van
haar eigen tijd? Natuurlijk, het was be
grijpelijk, dat zij die oude sieraden min
der hoog taxeerden dan wat zij zelf le
verden. Het was al mooi, dat ze juwelen
als betaling voor juwelen aannamen.
Zo kon Böhmer de moed byeenbren-
gen, haar reeds in september 1774,
nauweiyks vier maanden na het over-
ïyden van de oude koning, het grootste
kleinood van zyn collectie te tonen.
Hy verscheen die dag in een feeste
lijke stemming aan het hof. By zyn
vorig bezoek had hij Marie Antoinette
in het vooruitzicht gesteld de volgende
keer iets zeer bijzonders voor haar mee
te zullen nemen.
Böhmer kon niet weten, dat hy moei
lijk een ongunstiger ogenblik voor zyn
bezoek had kunnen uitkiezen. Op het
plein voor het paleis kwam hy de koets
tegen van Mercy, die hem koel toe
knikte. Deze had aan de koningin zo
i juist een brief van haar moeder in We
nen overhandigd, waarin die haar doch
ter ernstig kapittelde over de zorgeloos
heid waarmede zy voor grote kapitalen
Juwelen opkocht om deze met andere
Juwelen duur te betalen. Dergelijke din
gen, zo schreef Maria Theresia, schaad
den het aanzien van een koningin en
dreigden alles verloren te doen gaan
van de grote verering, waarmede zy
in het begin van de regering van de
nieuwe koning was begroet.
De meeste mensen geven nu eenmaal
liever anderen de schuld van hun
eigen fouten dan zichzelf.
De koningin ontving Böhmer koel,
enigszins vijandig zelfs. Dat zy nu Juist
op dit moment gestoord moest worden
door de man, die haar telkens zoveel
verlokkelijks aanbood, dat zij eenvou
dig niet kon weigeren! zy achtte het
eigenlijk niet zozeer haar eigen fout,
waarvoor haar moeder haar kapittelde,
doch de fout van Böhmer, om telkens
weer gebruik te maken van een zwakte
van haar. Maar ze ging toch niet zo
ver, dat ze hem zonder meer naar huls
stuurde. Daarvoor was haar nieuwsgie
righeid de vorige maal tezeer geprik
keld.
.Laat U eens zien, wat U hebt mee
gebracht", zei ze achteloos en stak
haar hand uit naar het étui, dat Böh
mer haar aanreikte.
Marie Antoinette kon een zucht van
bewondering niet onderdrukken en op
hetzelfde moment was ze de vermanin
gen van haar moeder reeds vergeten.
„Kyk eens Louise", riep ze verrast tot
haar vriendin, de prinses van Lamballe,
„heb Je ooit zoiets moois gezien?"
Ook de prinses was vol bewondering.
„Fantastisch, werkeiyk". Ze nam het
collier voorzichtig uit het étui en hing
het om de half van de koningin. „Het
is minstens zo mooi als dat collier,
waarmede de hertogin van Westminster
vorig jaar zo'n furore heeft gemaakt.
Het lijkt er trouwens wel wat op".
Had de prinses dit met opzet ge
zegd? Het was ook Böhmer wel bekend
dat zy een van de weinige dames aan
het hof was, die door de schittering van
juwelen heen kon zien, en die de bui
tensporige uitgaven van de koningin voor
sieraden afkeurde.
Reeds eerder had zy vrywel zekere
aankopen op het laatste moment doen
afspringen.
Posities Nederlandse
schepen
Aaxtrkork 14 600 m Z Cocos eil.
Aaltje 13 v Rotterdam te Londen
Aardcnburgh p 15 Kiel n Nykoping
Achilles 14 op 260 m NNO Guadeloupe
Adm. Courbct 14 te Par
Admlralcngracht 16 te Amst. verwacht
Adonis 13 v New York n Curacao
Ador 15 v Londen te Rouaan
Aegis 13 v Nassau n Houston
Aeneas 15 v Alicante n Carthagena
Agamemnon 14 te Puerto Plata
Akkrumdyk 15 v Rott. Londen
Alamak 15 te Bandar Abbas
Albatroa 15 v Londen te Antwerpen
Albion 15 v Rott. te Londen
Alblreo 15 op 850 m O K Race
Alchiba 14 v Lissabon te Beyrouth
Aldebaran 16 te Antwerpen
Aletta Johanna p 14 Kiel n Kotka
Alge 13 v Mllford te Garston
Aleenib p 14 K. St. Vincent n Cleve
land
Algol 15 v Aden te Suez
Allien* 16 te Buenoa Aires
Alnatl verm. 19 v Hamburg n Rott.
Alpha 15 v Shoreham te Rotterdam
Alplmrd 16 nm te Bullfington verw.
Aludra 14 v B. Aires n Santos
Alwaki 16 v Suez te Aden
Ambulant 15 v Huil te Amsterdam
Amigo 15 v Londen te Amsterdam
Amnion 14 v Trinidad te CaHplto
Aimteldyk 19 v Bronwsville te Havre
Amstelhoek 14 200 m Z Reykjavik
Amstelkroon 14 800 m ZO Dutch Har-
bour
Amsietveld 14 240 m ZO Mauritius
AnJa 14 v Terneuzen te Wormerveer
Ank tVinsemtus 15 v Valencia n Sa-
Anna Broere p 16 Bornholm n Antw
Anna Henny 15 te Honfleur
Annenkerk 14 270 m ZW Walvisbnai
Antarctica 17 te Montroae verwacht
Antilope 15 te Rotterdam
Antjn 13 v Poolc te Falmouth
Applngedam 15 te Antwerpen
Appingcdyk 14 v New Orleans n Havre
Archimedes 15 te Santa Marta
Arendskerk p 14 Kreta n Genua
Are* 16 v Amsterdam te Cristobal
Argonaut 13 te Eastham
Argos p 14 Dieppe n Algiers
Arm* 15 v Finland te Leerdam
Aries p 14 Kiel n Holback
Arizona 13 v Piraeus te Haifa
Arkeldyk 16 v Havana te Houston
Amedyk 15 v Hamburg te Rotterdam
Arnoudspolder p 14 Ouessant
Artemis 14 v Aruba n Trinidad
Ask p 15 Brunsb. n Rotterdam
Asmldlske 15 v Norfolk te Savona
Aiterone P 14 Carthagena n Itnllë
Atlantic 14 v Swansea n Havre
Atlantide 14 90 m NW Blaavandshoek
Atlas p 15 Kiel n Kopenhagen
Auriga G 14 v Truro te Rotterdam
Axel p 15 Kiel n Sundsvall
Axeldyk 16 v Balboa te Los Angeles
Raarn 15 v Buenaventura n Guayaquil
'**'l p 15 Cevlon n Penang
Baltic Antw.-Malmo p 14 Kiel
Barcarola 16 te Gluckstadt
Batavier 16 v Walkom te Brussel
Batavier 1. 15 v Rott te Boston
Batavier 5. 15 te Rotterdam
Beekbergen 13 te Bilbao
Bengalen 15 te Basrah
n—<.,p|{nm 15 v Hemhurg te Rott
Bettw Jean p 15 Kiel n Kopenhagen
Bevesier 15 te Rotterdam
Bintang 14 op 300 m WNW Azoren
Btitar 14 v Hai re n Marseille
Bonafide 14 v Teienmouth n Genua
Bonaire p 16 Kiel n Vesteras
Bonita 14 v Charleston n New York
Bomen 14 op 320 m Z Pa as ell.
Bornrif p 16 Goeree n Riga
Bnthniaborg p 15 Kiel n Kotka
Breda 18 nm te La Gualra verwacnt
BrVida 14 v IJmulden te Londen
Brlttenburgh 14 v Rott. n Middlesbro
Caichas 15 v Faro te Rotterdam
Camerounkuit 16 v Freetown n Havre
Carasto 16 v Port Etlenne te Dakar
Carebeka p 16 Kiel n Kopenhagen
Carlbla p 16 Skagen n Gothenburg
Oartaeo 15 v P. Liberator n Tela
Casamance 15 v Duinkerken 1
Rouaan
Castor 14 op 150 m O Tripoll
Castor (M) p 15 Kiel n Kopenhagen
CMharlna 15 te Ventsptls
Catharlnapolder 13 te Ellath
Cawl 15 v Londen te Antwerpen
Celebes 15 v Bremen te Hamburg
Ceres 15 v Cristobal te Curacao
Charis 15 v Maracalbo te Curacao
rbooiah 15 te Montevideo
Cito 15 v Felixstowe te Dordrecht
Coenraad K 14 v Antw. n Noorwegen
Colette 15 v Gothenburg te Amst
Colytto 14 op 200 m O Belle Isle
Con Zelo 14 v Granville n Pnr
Contact 15 v Bergen te Harllnge«
Corrle Broere 15 te Rotterdam
Crescendo 13 te Liverpoo'
Cresta 15 V Wismar te Boston
Cumulua 15 v Heroya te Rotterdam
Curacao 14 v Dordrecht n Londen
Daje Böhmer 15 v Oran n Algiers
Dalerdvk 16 v Oakland n San Fran
cisco
Daniel 15 v Belfast te Dundalk
Delf» 14 op 170 m Z Cuba
Delfzijl 13 v Antw. te Londen
Denzo 15 v Groningen te Hamburg
Gloria 15 te Felixstowe
Dido Amst.-Odense p 15 Kiel
Dina 13 te Rochester
Dlnkrutroom 13 v Amst. n Shoreham
nioteldyk 14 v Londen te Bremen
Diogenes 14 v Rott. n Delfzill
Dolfijn p 15 Brunsb. n Amsterdam
Domburgh 11 v Casablanca n Agadir
Doni 15 v Londen te Rotterdam
Douwe S 16 te Almelo verwacht
Drente 15 v Lae te Madang
Kernland 14 op 450 m NNW Dakar
F.cms Cardiff-Skuru p 15 Kiel
Ecmshorn p 14 Goeree n Bristol
Ecmstroom 16 te Amsterdam
Eenhoorn 15 v Vllssingen n Hamburg
Elisabeth 15 te Archangel
Ella p 16 Texel n Rouaan
Entbla Londen-Malmo p 15 Kiel
Emmapoldcr 13 v Eilath n Djibouti
Emmy S 14 v. d. Tecs te Fischerhutte
Ko* p 14 Algiers n Rottterdam
Esma B 15 v Hamburg te Londen
Kumarus 16 v Aden te Penang
S 15 v Londen te Antwerpen
Farcl p 16 Brunsb n Almelo
Fcdala 14 100 m W Oporto
Fcn 13 v Duinkerken te Londen
Fcndo 13 v Rouaan te Londen
Fiducla 14 v Maassluis n Londen
Flevoland 15 t© Rotterdam
Flores p 15 Algiers n Huelva
Forel 15 v Plymouth te Rotterdam
Frans Böhmer 16 te Antwerpen
Frans v. Scumcrcn p 14 Gibraltar
Fravlzo 16 v Malmo te Martinique
Frejo p 15 IJmulden n Bergen
Friesland 13 v Cebu te Singapore
Friesland SSM 15 te Rotterdam
Gaasterdyk 16 v New Orleans te Havre
Gaaaterkcrk 15 te Amsterdam
Gnhonkunt 16 v Amst. te Bordeaux
Garnet 15 v Marseille te Genua
Geertje Buisman 16 te Amsterdam
Gccrtruldn Mnrgnrctha 16 te Amst.
Gccstdnm 15 te Boston
Gccstdlcp 15 te Boston
GeesldOk 15 te Maassluis
Gefle 16 v Amsterdam te Rouaan
Geja 16 v Gefle te Burea verwacht
Gerd 15 v Londen te Amsterdam
r.ic«*ei)kerk p 14 Gibraltar
Globe 15 v Gravellnea te Rotterdam
Gloria Marls 14 100 m ZW Bergen
Glory 16 v Hamburg te Rotterdam
Gouweborg 16 te Vilvoorde
Gouwestroom 15 te Amsterdam
Grcbbcstroom 15 te Amsterdam
Greta 17 to Shoreham verwacht
Groningen 10 te Vlaardlngen
Grutto 16 v Rotterdam te Londen
Gulncekust 16 v Freetown n Takoradl
Hada t. 12 v Honfleur te Newport
Haskcrland 15 te Rochester
'tathnr p 14 Dover n Tripoll
Hector 15 v Amsterdam n Bremen
llecuba 16 v Isabella te Antw.
HoeUiim 14 op 360 m NO St Helena
Heenvllet p 14 de Skerries n Brest
Helena 14 v P au Prince te Belize
Helena (v B.) p 14 Esbjerg naar
Gothenburg
Helene 15 v Larne te Maldon
Heitos 15 v Rochester te Antw.
Helvetia 13 v Rott. te Londen
Helvetia S 11 100 m NO Texel
Hibiscus 14 v Bermuda n New York
Hilversum 16 tc Havre verwacht
Holcndrecht 14 v Vlisslngen n Norfolk
Mollend 14 v Zanz'har n Antonloenes
Hondsbosch p 16 Kiel n Kalmar
H.,nte«tr<»nm 15 v Amst. n Huil
Hoogeaand 14 v Antwerpen n
Hoogkerk 16 v Antw. te Rotterdam
Hoogland 15 te Rotterdam
Knul man 16 v Sorong te Manilla
Hunzcborg 15 te Rotterdam
Hunzestroom 14 v Amst. n Liverpool
Hierin 14 v P. Marghera n Ravenna
Ida D p 14 Seeland n Kotka
lnike 15 v Gothenburg te Amsterdam
Ipswich Pioneer 15 te Rotterdam
Irene S 14 v Kopenhagen n Danzlg
Isi* 14 v Amsterdam te Curacao
Ivoorkust 15 v Freetown te Rott.
Izaleo 15 v CalUao te Ilo
Jagersfontein 15 v L. Marques naar
Durban
Jan Herman 15 to Genua
Jan Krcumer 15 te Rotterdam
.lans 15 v Amsterdam te Londen
.insnn 15 v Mackenzie te Paramaribo
Jato 15 v Rott. te Amsterdam
-lavn 14 op 630 m W Lissabon
.lean E 15 v Amsterdam te Londen
Jell p 15 Kiel n Kopenhagen
Johan van Oldenbarnevelt 15 v Lissa
bon n Southampton
Johannes (V) 13 te Plymouth
Jonan 16 te Londen verwacht
Joseph Frerinc 15 te IJmulden
Julia Mary 15 te Amsterdam
Juno 15 te Bordeaux
Jupiter 13 v Ipswich n d Tyne
Ju valt a 15 te Zaandam
Kamperdyk 15 v Antw te Rotterdam
Karachi 13 v Barcelona te Amst.
Karakorum 14 op 200 m ZO Calcutta
Kariniata 15 v Bremen te Hamburg
Karlmun 15 v Genua n Port Said
Karsik 13 v Rangoon te Singapore
Katendrecht 16 te Basrah
Knfwvk 13 v Kobe n Vancouver
Keizersgracht p 14 Cuxhaven
Keizersveer 145 te Rotterdam
Kemphaan 14 V Carlingford n Las
d p 14 Ouessant n Las
Kerikedyk 16 v New York te Antw.
Kieldrccht p 16 Ouessant n Marseille
Kloosterdyk 15 te Antwerpen
Kohinoor p 15 Brunsb. n Kings Lynn
Konny M 14 te Vlaardingen
Kontiki p 15 Kiel n Hamlna
Kreeft 15 v Narvik te Rotterdam
f.aarderkerk 16 te Genua
Labotas 14 v Amst. n Italië
Ladon p 14 Finisterre h Amsterdam
Laertes p 14 Quemoy n Hsinkans
Lawak p 15 Bonaire n Kaapstad
Lca 15 v Antwerpen ta Vlissingen
Lecndcrt Broero 16 te Rotterdam
Leersum p 13 Button ell. n Huil
Leliegracht 14 v Hamlna n Amst.
Lelykerk 16 v Abadan n Khorramshar
Lconidas 15 v Hcrakllon n Gibraltar
Leto 13 v Quebec n Toledo
Leuvehaven p 16 Kiel n Malmo
Llheriakust 15 V Amst. te Freetown
Liberty 15 v Liverpool te Rotterdam
Libra p 15 Noordhlnder LS
Lindcsingel p 15 Kaap Bengut
Llngestroom 15 v Amst. n Londen
Lombok p 15 Malta n Lissabon
Looiersgracht 14 te Amsterdam
l.oosdrecht 15 v Rott n Hamburg
Lubox p 14 Brunsb. n Kotka
Lucaa Bols I p 15 Kiel n Gdynia
Luise Emlllc 16 te Huil verwacht
Lydla (W) 16 v Gothenburg te Rott.
Lloyd 14 1300 m ZW Acapulco
Maasdam 16 v Southampton n Galway
Maashaven 14 op 150 m OZO Madeira
Magma 15 i
Makkum p
Maluca 15 v Rolt. te Bayonne
Marathon 15 v Hamburg te Rotterdam
Mare Llberum p 14 Udsire
Margriet An.la p 15 Finisterre
Marian H 15 v Cuxhaven te Danzlg
Marian Maria 15 te Montevideo
Marianne 16 te Weymouth
Marie Christine p 14 Texel n d Tyne
Mariekerk 15 v Antw. le Rotterdam
Marjan 14 v Londen te Rotterdam
Mame Lloyd 13 v Aden n Port Said
Maron 14 50 m N Bahama n Antw.
Martenshoek p 15 Kiel n Wasa
Marva 13 v Piraeus n Haifa
Mascotte p 15 Kiel n Stettin
Matthew 16 v Rott. n Fecamp
Medon 14 v Ft. Llberte te Baltimore
Meerkerk 14 v Chlttagona n Chalna
Metres N 14 130 m O Madeira
Mcldoornslngel 17 te Hartlepool verw.
Monition 14 v Plymouth n Kvalcberget
Mcnkar N 14 v Nantes te Rotterdam
Mentor p 15 Bona n Piraeus
Mersey Lloyd 14 te Ras Tanura
Merwcdo 14 op 370 m W Gibraltar
Merwestad 11 v Oulu n Brussel
Mldas 14 v Gibraltar n Barcelona
Mtdsland 18 te Rotterdam
Minos 16 v Amsterdam te Helsinki
Mlntaka N 12 v Casablanca te Saffl
Mirach N 12 v Marseille n Casablanca
Mississippi Llovd 14 v Bombay n
Mil'ropifSp 14 de Casqueta n Hamburg
Modiokerto 16 v SDurnhead te Londen
Mulderkerk 15 v Port Sudan te Suez
Muphrid N 14 v Rott. n Bayonne
Musl Lloyd 15 300 m ZW Tahiti naar
Auckland
Myfem p 14 Brunsb. n Rouaan
Mviady 15 v Las Palmas le Rotterdam
Mynias 15 v Palermo te Salerno
Myson p 15 Kiel n Stockholm
Poinciana 13 v New York n Bermuda
Tolaris 14 v Gent n Denemarken
Pollendam 14 v IJmulden n Rouaan
Port Talbot 14 v Rott. n Goole
Poseidon 14 op 225 m ZO Bermuda
Prins Alexander p 14 Scilly
Prins Caslmlr 14 390 m O Belle Isle
Prins der Nederlanden 15 v Pto. Ll-
mon n Kingston
Prins Fred. Hendrik 13 230 m ONO
Belle Isle
Prins Joh. \V. Frlso p 14 Kaap Ray
Prins M au rits 14 530 m O Belle Isle
Prins W. G. Fred. 14 te Detroit
Prins W. van Oranje 15 te Hamburg
Prins Willem 2. 15 v Bay City n Sar-
nia
Prins Willem 4. 14 v Montreal naar
Toronto
Prins Willem 5. 14 te Antwerpen
Pygmalion 14 v Amst. n W. Indië
RadJa 15 v Antw. te Amsterdam
Kandtontein 14 160 m ZW Ouessant
Realia 10 v Rott. n Kopenhagen
n Rotterdam
Nanny p 14 Schevenlngen n Drammen
Nannsa 15 v Antw. te Amsterdam
Nashira 15 v New York n Buenos
Aires
Nassauhaven 15 te Rotterdam
Neder-Elbe 15 te New York
Neder-Weser 15 1630 m ONO Tahiti
Nctty 15 v Rotterdam n Ipiwich
Niagara p 14 Fingrundet n Amst.
Mas p 14 Las Palmas n Amsterdam
Nike 14 v Londen te Gent
Njord p 14 Hornsrif n Gothenburg
Noorderhaven 15 te Rotterdam
Noordkaap p 15 Brunsb- n Lowestoft
Noordstad 14 v Rott. n Bayonne
Noord wyk 14 op 120 m WZW Lissabon
Noordzee p 16 Texel n Londen
Norinda 15 v Rott. n Curacao
Votns p 16 Bona n Tunis
Nusakan p 16 Kiel n Walkom
Nushaba 15 te Porto Alegre
Nijenburgh 15 v Chatham te Rott.
Oheron 15 v Amst. te Hamburg
Oldambt p 15 Brunsb. n Utrecht
Oleander 16 te Jacksonville
Ommenkerk 14 op 350 m ZO Guardaful
Oostkerk 14 op 150 m ZW Monrovia
Oranjefontein 15 v Southampton r—
Antwerpen
Oranjepolder 15 te Londen
Osiris 15 op 240 m NO Bahama
Ouwerkerk 15 v Antw. te Rotterdam
Overyscl 15 v Marseille te Barcelona
Overysel (W) p 14 Yarmouth
Pacaya 15 v Napels te Livorno
Palamedct 15 v Amst. n Curacao
Pandora 15 v Par te Amsterdam
Parkhaven 14 v Rott. te Hamburg
Peperkust p 14 Finisterre n Havre
Pericles 16 v Palta te Guayaquil
Phidias 15 v Livorno te Napels
Phoenix 15 te Londen
Pleter S 18 te Rotterdam verwacht
Plato p 14 Ouessant n Lissabon
Reliable p 15 Brunsb.
i Crla-
Tom v. d. Helde 12 v Havana t
tobal
Trias Trades 15 v Rott. te Londen
Trihill p 16 Texel n Lenden
Trim 15 v Southampton te Hamburg
Triton 15 v Gent te Bremen z
Triton (Bi 15 v Poole te Rotterdam
Tromp Boston-Kotka p 14 Kiel
Trude K 14 v Zaandam n Aalborg
Tuko Tyne-Gefle p 15 Kiel
Twee Gebroeders 15 v Oran n Malaga
Twin 16 v Wismar te Londen
Ubbergen 16 te Amsterdam verwacht
Van Cloon 16 v Suva n Auckland
Van der Hagen 16 te Kaapstad
Van Heemskerck 16 te Cebu
Van Riebecck 16 rede Basrah
Van Spilbergen p 14 Kaap Amber
Van Waerwyck 15 te Melbourne
Valiant 15 v Aarhuus te Amsterdam
Vechtborg 15 v Wallvik te Delfzijl
Vlnga 14 v Antw. n Kings Lynn
Virgo p 14 Terschelling n Sandefjord
lie stroom 16 te Amsterdam
Rembrandt 14 v Waaklot n Seskaro.Volharding 15 te Amsterdam
Renovatie p 16 Brunsb. n Grouw
Ridderkerk 16 v Tanga te Mtwara
Rlen Tcckman p 14 Klei n Kalmar
RltorncllS to St. Valery
Robox 16 v Patenlerrü to Amat.
Rochab Havre-Rostock p 16 Kiel
Itoeblah 15 v Madras te Calcutta
Koelof Hulsman 15 te Amsterdam
Roelof Jan 15 v Amat. te Londen
Roerdomp p 15 Kiel n Bergkvara
Roggeveen 16 v Hongkong te Shanghai
Rose 14 v Antwerpen te Drogheda
Rotte 15 v New Orleans te Charleston
Kom 15 te Coatzacoalcos
Rudolf J. 15 v Ostrand n Keml
Itviulam 15 v Rott. n Montreal
Rijnstroom 15 te Amsterdam
Saba 15 v Rotterdam te Esbjerg
Sagltta 12 v Ardrosaan te Bilbao
Salvlnia p 14 Kiel n Landekrona
Namarlndrt 13 v New York n Cristobal
Nauana 15 v Rangoon te Manilla
Schelde Lloyd 17 te Beyrouth verw
Scheldeborg 15 te IJmulden
Schie Lloyd 15 450 m O Ceylon n
Aden
Schouten 14 v Lohlto te Kaapstad
Seine Lloyd 14 600 m WNW Mlnlkoy
Senior 15 v Emden te Helsinki
Serooskerk 14 op 400 m ZO Shanghai
Selas 16 v Wismar te Londen verw.
sheratan 16 tc Grangemouth
Slaoe 12 v Rangoon te Hongkong
Si lil go 14 v Port Swettenham n Brlt-
bane
Slgll 14 v Bangkok n Kuching
slllndoeng 14 v Sydney te Melbourne
Sllvrclta 16 te Rotterdam verwacht
Slmonskerk p 14 Gibraltar n Port Said
Ninon 14 v Carupano n P Ordaz
Slrius 15 v Londen te Rotterdam
sirrah 14 op 900 m WZW Azoren
Skagcrrak 14 te Franeker
sianiat 15 v Chlmbote le Balboa
sioferdyk 15 v Antw. le Rotterdam
Sloterkerk 16 v Suez n Aden
Socrates 14 op 320 m NW Finisterre
Noestdyk p 15 Nantucket n Antw.
Soninieladyk 14 od 380 m ONO Kaap
Nonsbeek 12 v Belfast n Tenerlffe
Sont 13 v Rott. te Quienboro
Spolesto 15 v Cork te Rotterdam
St. Annaland 15 te Boston
Stad Alkmaar 15 v Bcntsaf n Umulden
Stad Breda 16 te Rotterdam verwacnt
stad Delft 14 150 m ZZO Recife
stad Gouda 14 v Vlaardlngen n Vltoria
stad lalden p 14 Corsica
si ad Maastricht 14 70 m W Cherbourg
siftd N-hledani p 14 Lofoten
Stad Utrecht 17 te Rotterdam verw.
Statcnlaan 15 te Rotterdam
Steady 13 v Gothenbugr n Leeuwarden
Steenbergen 14 te Antwerpen
Sleenkerk 15 v d rede te. Beira
Nteenxvyk 14 op 43(1 m Z K Farewell
Stlentje Mentlnga 15 v Demerara
Straat Clarence 14 240 m O Tanlmbar
•11.
Stmat Cumberland 15 te Melbourne
Straat Lombok 14 280 m W Adelaide
si rant Rio 15 te East London
Slrabo 15 v Bilbao n Santander
Sumatra 14 te Singapore
Sylvia 13 v Finland te Preston
Tacana 15 v P Limon te Belize
Tamo 16 v Hamburg te Antwerpen
Tanny 14 v Grimsby te Rotterdam
Taraa 16 v Antwerpen te Rotterdam
Tasman 14 v Londen te Rotterdam
Tasmania 14 v Rott. n Far Oer ell.
Taurus Antw.-Dublin p 14 Dover
Tegelberg 15 v Penang te Mauritius
Tempo D 15 v Antw. te Hamburg
Tcunika 15 v Londen te Huil
Texel (S) 14 v Londen te Rotterdam
Thallo 15 v Dublin te Rotterdam
Theodora 15 te Terneuzen
Theron 16 v BarranqulUa n Port au
Princo
Thurcdrecht p 14 de Azoren (verb.)
Tim 16 v Dronthelm te Amsterdam
Tiny Hull-Malmo p 15 Brunsb.
Tjerk Hiddcs p 16 Udsire n Gefle
Tiiliwong 12 v Napier n Auckland
Tjimenteng 14 v Manilla n Hongkong
Tiinegara 12 v Adelaide n Fremantle
Tjipanas 15 v East London te Mombasa
Tiisadane 16 te Kaapstad
Tiilarum 14 110 m ZW Mossamedes
Tjitjalcngka 14 v Singapore n Hong
kong
Togokust 15 v Hamburg te Antwerpen
Voorwaarts p 14 Vlieland n Belfast
Vijgendam p 14 lie de Yeu n Rott.
Waddenzee p 14 Dover n Krlstiansand
Waibalong 14 v Suez n Port Said
Waikelo 15 v Bahhein te Koweit
Walenburgh p 16 Dover n Rotterdam
Waterman 14 op 650 m NNO Seychellen
Waverstroom 15 te Amsterdam
Westkust 14 v Bideford n Fowey
Westropa 10 v Dakar te Konakry
Wevford 14 v Boston te Zaandam
Wlebold Böhmer 15 te Hamburg
WUca 14 v Par te Utersen
Willem Cornells p 14 Kiel
Willemstad p 14 Barbados n Madeira
Woltersum 16 v Bremen te Hamourg
Wonorato 14 v Kitimat n Hongkong
Wonosari 15 v Zanzibar te Mombasa
Wonosobo 14 v Rott. n Manilla z z
Wljmers p 14 Kiel n Stralsund
Vsselborc 13 v IJmulden n Kosko
Vstroom 13 v Amst. te Plymouth
ZaandUk 15 v Par te Amsterdam
Zaankerk 14 op 90 m O Belawan
/aanstroom 16 te Amsterdam
Zanzibar 14 v Londen te Antwerpen
Zeehond 13 v Delfzijl te Londen
Zeeland 16 v P. Cabello te Houston
Zeemeeuw 15 te Koog a. d Zaan
Zeeater 14 v Casablanca n Savona
Zephyr 15 v Oslo te Sannesund
Zostna 14 510 m NO Paramaribo
Zuiderkruis 15 v Port Said te Napels
Zuiderzee 14 v Pasajes n Goole
Zus 14 v Plymouth n Marans
Zwaantlena 13 v I.Tmuiden n Sundsvall
Tank vaart
Ablda 15 v rxy.iasnamn ie Maracalbo
Acteon 14 op 58 m N Nata
Alkmaar 15 v Lissabon n Berre
Ameland 16 v Hernosand te Gefle
Barendrecht 14 v Melbourne n Mena
Uussum 14 op 100 m NO Paramaribo
Caltex Arnhem p 14 Malta
Caltex Delfzyl p 16 Brunsb. n Dordt
laltox Eindhoven p 14 K. Villano
Caltex Madrid 14 te Rotterdam
Caltex Naple» 15 v Malmo n Malmstad
Caltex Rotterdam 14 315 m NW Mlnl-
koy
Caltex The Hague 14 140 m O Bahrein
taitex Utrecht 16 te Abadan
Clnulla 14 op 560 m WZW Ascension
Cradle of Liberty 14 175 m WNW
Trinidad
Elizabeb Bmere 14 300 m ZW Karachi
Eaao Amsterdam p 16 Algiers
Forest Hill 15 te Abadan
Forest Town 14 te Port Said
Johannes Frans 15 te Contrecoeur
Kabylla 16 v Thameshaven n Saltend
Kaiydon 14 v P. Miranda n Stanlow
Kara 14 te Puerto la Cruz
Katelysia 14 200 m ONO Kaap Frio
Konlncswaard 14 410 m NO Martinique
Korenia 15 V P. Cardon n Rotterdam
Koslcia 14 v Suez n B. Mashur
Krebsia 16 te Lorenzo Marques
Kryptos p 15 Kaap San Lazaro
Liberty Bell 16 te Mena al Ahmad!
Moordrecht 16 v Gaeta te Novorosslsk
Munttoren 14 op 300 m O Ceylon
M yd recht 13 v Kharg ell te Shlmizu
Naeas Commander 16 te Thameshaven
Nae** Lion p 14 Finisterre
Naeas Tiger 14 200 m NO Sombrero
Ondlna p 16 Djeddah n Mena
Papcndrecht 14 te Novorosslsk
P. O. Thulin 14 210 m ZW Iqulque
PhilUlora p 14 Daedalus n Mena
Phillne p 14 K. Bon n Thameshaven
Purmerend 16 v Curacao n P. Miran
da
Re/a Shah the Great 15 te Port Said
Rnssum 14 op 300 m ZZW Accra
Ncherpendrecht p 14 Istanbul
Snnetta 14 v Gothenburg n Karls-
hamn
Tamara 14 v Kwinana n Melbourne
Vasum 14 op 500 m Z Cocos ell.
Vlana 14 op 600 m OZO Kaap Race
Vldena 14 op 180 m WZW Oueaaant
Vivipara 14 op 240 m NNW Perim
Vlieland p 15 Brunsbuttel n Rott.
W. Alton Jones p 14 Algiers
Wleldrecht p 15 Ouessant
Woenadrecht 14 v Banlas n Sete
Zafra p 16 Dungeness n Port Said
Zarla p 14 Jebel al Talr n Mena
Zeesleepvaart
Loire 16 v Terneuzen te Maassluis
Tasman Zee met tanker 15 te Maas
sluis
Witte Zee 14 te Maassluis
Marie Antoinette was plotseling ont
nuchterd. Ze herinnerde zich weer de
brief, die voor haar op tafel lag. „O,
een hertogin? Vorig jaar?"
Maar nog steeds keek zij geboeid
naar het collier. „En wat is de prijs?"
vroeg zij schijnbaar achteloos.
„Een miljoen livres", antwoordde
Böhmer enigszins onzeker. Hij had een
fyn gevoel voor stemmingen en had
reeds begrepen dat het moment niet
gunstig was.
„Dan is er geen sprake van", was het
onmiddellijke en besliste antwoord, ter
wijl ze resoluut het collier losmaakte
en in het étui teruglegde. „Neemt U het
maar weer mee terug".
Zo en niet anders speelde deze af
faire zich af, die door de latere gebeur
tenissen omweven werd met een ver
dichtsel van bijzonderheden en intriges
en de fantasieën van geschiedschrijvers,
Nimmer heeft, zoals later beweerd werd,
Lodewijk XVI persoonlijk het collier als
geschenk aangeboden. Ja, hy heeft
waarschijnlijk op dat ogenblik van het
bestaan van het collier niets afgeweten.
Zo heeft ook Marie Antoinette nimmer
gelegenheid gehad, de haar toegedichte
vorstelijke woorden te spreken „Sire,
voor het geld van dit collier zoudt U
zich een oorlogsschip kunnen verwer
ven. Frankrijk heeft meer een oorlogs
schip nodig dan ik een nieuw collier".
Noch met het oog op de marine, noch
gezien de toestand van de financiën,
heeft Marie Antoinette afgezien van het
berucht geworden collier. Alleen omdat
ze juist een brief van haar moeder had
gekregen, die haar stemming bedorven
had en haar één ogenblik voorzichtig
deed zijn, en omdat de hertogin van
Westminster het jaar daarvoor succes
had geoogst met een soortgelijke hals
ketting.
De geheel onverwachte tegenslag druk
te zwaarder op het gemoed dan op de
financiën van Böhmer. Zijn zaak had
zich sedert de troonsbestijging van ko
ning Lodewijk XVI tot grote bloei ont
wikkeld, hoewel nog steeds de finan
ciële reserve van tijd tot tijd te gering
was voor grote bewegingsvrijheid. Maar
de zaak kon het zich veroorloven, een
kostbaar stuk geruime tijd in reserve
te houden. Böhmer had echter, mede
dank zij zijn successen van de afgelopen
tijden, nimmer kunnen denken dat de
ze belangrijke onderneming stranden
zou. De ontwikkeling was echter een
succes voor Bassanger. die nu steeds dui
delijk liet merken, dat zijn oorspronke-
Rheumin-tabletten helpen snel,
zeker en bovendien veilig I Ook
door de gevoelige maag uitstekend
te verdragen. 20 tabletten 63 ct.
Een Brocades-product, dus:
vertrouw er op!
lijk ontwerp zeker een succes geworden
zou zijn. Het kwam zelfs tot vrij hef
tige controversen tussen de beide deel
genoten in de zaak.
Böhmer wilde de hoop, alsnog het
collier aan de koningin te kunnen ver
kopen, niet opgeven. Slechts node stemde
hij in met het plan van Bassanger om
tot demontage van het collier over te
gaan en de diamanten een andere be
stemming te geven.
Zolang er echter nog geen nieuwe
bestemming voor de stenen gevonden
zou zijn, zou het collier intact blijven.
En dat duurde geruime tijd. In die pe
riode trachtte Böhmer overal in Europa
het kleinood aan de man te brengen.
In Frankrijk, waar de afwijzing door
Marie Antoinette in hogere kringen al
om bekend was geworden,was dit uiter
aard onmogelijk. Iedere draagster zou
zich door het feit, dat ze zich met dit
collier liet zien, meteen tot vijandin van
de koningin stempelen, en dat was
ondenkbaar. Maar merkwaardigerwijs
lukte het ook elders niet een serieuze
gegadigde voor de halsketting te vinden.
Aan geen van de Europese hoven koes
terde men meer dan oppervlakkige
nieuwsgierigheid. In 1776 mislukten on
derhandelingen via Potemkin met Ca-
tharina van Rusland, twee jaar later
was dit het geval met de Spaanse ko
ning, nadat de onderhandelingen al zo
ver waren gevorderd, dat Bassanger op
het punt stond het collier naar zyn
eigen ooorspronkelijke ontwerp om te
werken. Het uitbreken van de Spaans-
Amerikaanse oorlog stak een spaak in
het wiel. De Spaanse koning kon zich
onder die omstandigheden niet de ex
travagante weelde van een dergelijk
collier veroorloven.
(Wordt vervolgd)
55—65. Panda machteloos in zijn greep houdend, ijlde Joris Goed-
bloed naar de afschrikwekkende wachtkamer die (naar men zich zal
herinneren) ontleend was aan „De Twee Wezen" en die dus voor bei-
zoekers was afgekeurd maar nu alle gemak bevatte dat Joris op dit
ogenblik nodig oordeelde. „Uw onoorbaar gedrag doet mij een heel
diep verdriet," sprak hij inmiddels met treurige stem," „en ik zie in dat
ik te goedertieren ben geweest! Hiermoeten strenge, maar opvoedende
maatregelen genomen worden
Intussen was de heer Nagelbeen dus alleen gelaten, en hij benutte
dit momentje om bij het venster te gaan zien of er iets te bekennen was
van zijn vriend, de Deurwaarder Wrongelsma. Nu, dat was zo! De
wantrouwige deurwaarder stond buiten en probeerde met tikkenwij
zen en mondbewegingen duidelijk te maken, dat Nagelbeen op hem
rekenen kon en dat het net der wet zich reeds om het genootschap
sloot
Maar intussen was Panda al in de gruwelijke kerker geketend. „Ik
zou je uit vriendelijkheid waarschuwen en nu doe je dit!" riep hij ver
ontwaardigd uit. „Daar zal je spijt van hebben!" „Ik heb nu reeds
spijt dit alles doet mij meer pijn dan het u kan doen,' verzekerde
Joris met een droef lachje, „maar als ouder en verantwoordelijk per
soon moet ik op zijn tijd streng weten te zijn! Bovendien is het van het
hoogste belang dat ik mijn zakelijke bespreking in ongestoorde rust ten
einde kan brengen. Laat dit alles nu een mooie les voor u zijn, ventje!"
9091. Bibina stond tussen de Bosmannetjes in en allemaal
waren ze blij, dat ze haar gevonden hadden.
Wat een geluk, dat de muis mijn briefje goed overgebracht heeft!
zei Bibina. Anders hadden jullie niet geweten, dat ik hier opgesloten
zat!
Gromgram liet zich niet zien. Ze zochten nog door het huisje,
maar hij was niet te vinden.
Nou. die zien we nog wel, zeiden de Bosmannetjes. Wacht maar. dan
zullen we hem weieens goed vertellen, hoe we over hem denken en hem
waarschuwen, dat hij zijn streken moet laten!
Toen verlieten ze met T'bina het huisje van Gromgram.
