Yucutan nog te onbekend
aards paradijs in Mexico
FOTOGRAFEREN IS EEN „KUNST"
Trouwlustige jongelui
paraderen in Vera Cruz
ZATERDAG OKTOBER
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
PAGINA 4
Rijkunst
HOE WERKT HET?
i r 1
Onontbeerlijk
Contrast
Daiion met be
schermende
laklaag
Ma ja-piramide
in Chichen-Itza Yucutan
duurd; een korte rokstrook sluit het
geheel af.
Hoewel de aard van de mestiezen-
bevolking (mengsel van Majas' en
Spanjaarden) passief is, zijn zü toe
gankelijker en vroiyker dan de in
heemse bevolking van noordelijker
streken van Mexico, zij lachen snel en
graag, waartoe zü ook alle reden heb
ben, levend in dit paradys, met ta
marindes, meloenbomen, kokospalmen
mandarijnen-, sinaasappel- amandel
en bananenbomen naast de hut
Hier heeft men nog nooit van de
atoombom gehoord. Hier kan men
kleine naakte jongens 's ochtends met
een enorme vruchtenmand op het
hoofd even energiek en vanzelfspre
kend dwars door een riviertje zien
stappen, als men ze elders in de we
reld naar school ziet gaan.
Of ze zitten met vijf en zes ja
ren al vast in het zadel.
Want ook in de Yucutan wordt goe
de rijkunst hoog gewaardeerd en men
vindt ook daar de fameuze „charro's",
de Mexicaanse cowboys, die op hun
vlugge paarden de lasso altijd bij de
hand, het vee bijelkaar houden. Wat
hier. meer dan in andere streken, een
heel karwei is met die dichte wilder
nis en drassige grond, aangezien soms
een rund daarin wegzakt en direct ten
prooi valt aan zwermen zwarte ^enorme
roofvogels.
Deze charro's zijn fenomenale rui
ters. Zij moeten in staat zyn in enor
me vaart plotseling hun paard in te
houden en volkomen stil te staan. Dit
is nodig in verband met hun techniek
van het vee vangen. De goede charro
moet een weglopend rund, dat hij wil
grüpen, bij de staart pakken, en die zo
krachtig omdraaien dat het beest te-
gende grond ligt.
In het donker is het moeilijk rijden
op de weg door de jungle, omdat hele
kudden voortdurend op de weg lopen
of rustig bijeen zitten. En niets is
vreemder dan na urenlang ryden door
de warme duisternis, waarin men al
leen de oliepitjes in de hutten hier en
daar ziet gloeien, het luid zingen van
de krekels hoort en zich verloren
waant voor de wereld, opeens, badend
in licht, een hypermodern gestroom
lijnd autostation te zien, voorzien van
alle comfort en de laatste snufjes
Het is lang niet onwaarschijnlijk
dat binnen een jaar of tien deze
Mexicaanse staat Yucutan een van
de meest uitgezochte internationale
toeristenoorden zal worden. Be
halve de -prachtige historische ge
denktekenen van oude culturen: de
Maja-ruines en de magnifieke
Spaanse kerken, heeft deze staat
alles te bieden wat men van een
aards paradijs verwacht en in
overdaad: de zeldzaamste bloemen,
alle vruchten, prachtige kusten, zee,
wild, bos, en beminnelijke para
dijsbewoners.
In de houder wordt een electrisch
circuit tot stand gebracht, dat com
pleet is als het lampje in de houder
is geplaatst. De houder is gemonteerd
op het fototoestel en doorverbonden
met het contact van de sluiter Bij
het bedienen van de sluiter wordt
dit contact gesloten zodat de stroom
doorgaat en de ontsteking plaats vindt
tegelijk met het openen van de sluiter.
Omdat een vrij sterke stroom
nodig is,zou een zwaar element
nodig zijn. Daarom wordt vaak
een condensator toegepast voor
de ontsteking. Deze kan door een
klein elementje worden geladen
en, zodra het contact wordt ge
sloten, kan de lading afvloeien,
m.a.w. de stroom gaat door de
lamp.
Een chemische flitslamp bestaat uit een met
zuurstof gevuld glazen ballonnetje waarin
zich een kluwen zeer fijn gespiraliseerd
draad bevindt. Dit draad, meestal een al
liage van magnesium en aluminium, ver
brandt,door de aanwezigheid van de nauw
keurig afgepaste hoeveelheid zuurstof,
met een felle zeer korte lichtontwikkeling,
wanneer het b.v. met een electrisch gloei
draadje is ontstoken.
bij kunstlicht maakt men
tegenwoordig veel gebruik
van de flitslamp. Men
onderscheidt chemische
en electronische flitslampen.
SCHEMA ONTSTEKING MET CONDENSATOR
Vaak is nog een controlelampje
met een drukknopje aanwezig.
Dit lampje brandt alleen wan
neer de spanning voldoende is
en het gehele circuit is gesloten,
behaVe het sluitercontact. De
weerstand van dat lampje is
zo groot dat de stroom te zwak
is om de flitslamp te ontsteken.
(Van onze correspondente in Mexico, Marion Laudy)
Met een groep van drie Latijns Amerikanen op weg naar de staat
Yucutan tot betere kennismaking met dit grote wonderlijke land
Mexico, belandde uw correspondente op een zondag in drukkende
hitte in Vera Cruz, de zeehaven aan de Golf van Mexico, waar vier-
en-een-halve eeuw geleden de Spaanse veroveraar Cortes landde. De
oorzaak van de onnatuurlijke warmte was overigens de orkaan Clara,
die na een bijzonder onstuimige wilde vaart langs de Mexicaanse
eilanden in de Caraïbische Zee, de rest van de oostkust in broeiende
hitte had achtergelaten. Dit maakte echter geen verschil voor de
avondparade, die iedere zondag in Vera Cruz plaats vindt in een
centraal gelegen plaza, een plantsoen met banken en fontein, omringd
door oude gebouwen uit het Spaanse koloniale tijdperk.
In haast elk groter dorp in de
Yucutan vindt men zon fraaie
Spaanse kerk uit de koloniale tijd.
Daar alle drie reisgenoten een
leraar uit Chili, een politicus uit
Equador en een Mexicaanse ar
cheoloog voor studiedoelenden
op reis waren, meenden zij mee te
moeten paraderen tot nader begrip
van de zin van die wekelijkse pa
rade, ivaarin men in drie rijen langs
elkaar heen om het plein wandelt.
En wel zo, dat de middenrij in te
gengestelde richting van de buiten
ste twee rijen loopt. Die buitenste
rijen bestaan uit jongens alleen
en meisjes alleen, die elkaar
goed kunnen opnemen. De meisjes
waren coquet en smaakvol gekleed,
ongetwijfeld het gevolg van deze
eeuwenoude traditie, ivaardoor zij
aan de meest kritische observatie
Wanneer ik kenners der fo
tografie onder elkaar
hoor redeneren, blijkt
me. dat die kunst lang niet een
voudig is.
Ook als ik de stukjes over het
fotograferen in de krant onder
ogen krijg, merk ik wat cr aan
te pas komt.
Het eigenaardige daarbij is,
dat wat de „kenner" veraf
schuwt, de „leek" dikwijls
prachtig vindt. Of omgekeerd.
Ik heb altijd gedacht, dat je
maar hoeft te knippen en de
zaak is bekeken.
Zo gemakkelijk is 't blykbaar
toch niet.
Wie de foto's op de
„World Press"- tentoon
stelling gezien heeft,
weet wat 't oog van de meester
vermag.
De kunst om 't actuele wer
kelijk voor de eeuwigheid vast
te leggen, is lang niet iedereen
gegeven, de kunst om een foto
„kunstwaarde" te verlenen, nog
minder.
Iedereen, die met zo'n kiek-
kastje rondloopt, dénkt dat hü
in de roos kan schieten. Maar
wie dan de resultaten van de
knipperij, na vakantiereisjes of
anderszins, onder ogen krijgt,
ziet dat de resultaten dikwijls
bedroevepd zijn.
Ondanks de trots van de ma
ker.
Daarom waardeer ik de man
nen, die 't aandurven Uw
foto te maken en haar
klaar te hebben, terwül U
wacht.
Ze moeten moedig zijn en ne
men een groot risico op zich,
want 't moet altüd lukken, ze
kunnen U niet met een kluitje
in 't riet sturen.
Ze hebben een reputatie op
te houden, ze mogen niet 't
odium op zich laden van „die
vent kan er niets van"
Nee: 't moet zo zün, dat het
conterfeitsel bij U in de smaak
valt. dat ge er U door gevleid
voelt en dat U fier kunt zeg
gen: „Kijk, dat ben ik nu, zie ik
er niet kranig uit?
Een fotograaf, die daarvan
leeft, heeft 't zo gemakkelijk
nog niet.
Alles -vat hij „schiet" mag niet
anders dan lukken, anders valt
er voor hem geen droge boter
ham te verdienen.
De ouwe fotograaf, die door
onze omgeving m2t z'n
kiekkast rondzwerft,
néémt dat risico.
Er mag misschien soms iets
aan haperen, een plaatje komt
er altijd van en er is belang
stelling genoeg voor.
Dat de foto onmiddellijk klaar
is, verhoogt de nieuwsgierigheid
en de spanning.
Iedereen is in z'n hart wel
een beetje üdel, vindt 't prettig
als-ie er goed opstaat. Die
paar kwartjes kunnen er altijd
wel af en de fotograaf moet
toch ook leven!
Hy beweert U, dat het een
prima plaatje wordt.
Wie dat bij voorbaat gelooft,
is al bijna z'n slachtoffer.
Nog even en hij staat op de
plaat.
De fotograaf vaart er wél bij
al maakt hij niet- de Indruk
er bepaald ..ryk" van te worden.
Over enkele minuten prijkt
Uw foto in volle glorie op de
schoorsteen.
En U bent er bly mee!
FANTASIO
Een charrouit de Yucutan met onze correspondente,
Marion Laudy. samen op de foto
van mannelijk Vera Cruz bloot
staan.
In de middenrij bleken al diegenen
te paraderen, die hun keuze hebben
gedaan en dit nu „officieel" bekend
maken, door zich in die middenrij te
vertonen. En de traditie wil, dat wie
in die rij publiekelijk zijn verschenen,
ook verondersteld worden te trouwen.
Maar wee de jongeman, wie het hoofd
gaat duizelen van al die schoonheden
van Vera Cruz en die later een an
dere verloofde wil kiezen! Dit wordt
als oneervol voor het eerste meisje
beschouwd, zodat de jongeman zich
soms tegen pistool of machete (kap
mes) van broer of vader van het te
leurgestelde meisje moet verdedigen.
Maar onze parade verliep hoogst
vredig en overal waar wij de lange
Mexicaanse machete zagen, die in de
Yucutan de lengte van een lange arm
heeft, diende die tot vreedzaam ge
bruik.
In de Yucutan, een nog veel te on
bekend aards paradijs op het Mexi
caanse schiereiland van die naam, is
de machete onontbeerlyk. Want daar.
waar het weelderige land zo vlak is
als Holland, maar bedekt met een
dichte ruige wildernis van groen, dat
in het hete, vochtige tropische klimaat
zo snel voortwoekert, dat men van de
ene tot de andere week het gebaande
pad niet meer terugvindt, heeft men
het lange zeisachtige mes voortdu
rend nodig, zü het om zich door die
gordijnen van woekerplanten heen te
werken als men op jacht gaat en
een aanzienlijk deel van mannelük
Yucutan leeft van de jacht zü het
om zich te verdedigen tegen de dieren
die nog in de jungle leven, zoals de
poema (een panter), serpenten en
en krokodillen.
Men ziet vrijwel geen man langs de
weg zonder zijn machete of anders
draagt hy een geweer.
Soms, bij een of andere hut, waar
men kokosmelk uit de vrucht kan
drinken of bij gebrek daaraan cola
tot in de diepste wildernis van de
Yucutan verkoopt men nog flesjes
cola! kan men ook een inboorling
vinden die rustig sinaasappels schilt
met zyn machete, al is het een won
derlijk gezicht te zien hoe hy dat
lange mes hanteert voor die kleine
vrucht.
Het villen van dieren is een andere
kunst met zo'n machete. Wy zagen
een zwijgende Indiaan twee net ge
vangen otters met een paar goed ge
plaatste sneden in een minimum van
tijd villen, waarna hy' de dieren in
het rivierwater teruggooide, daar dit
de vis aantrok Maar toen hij die
lange dolk in het hert zette, dat hij
geschoten had en dat nu in een „cano"
(een uitgeholde boomstam» in zijn
hut lag, ging onze belangstelling voor
de techniek van het machetegebruik
voorgoed teloor
Een van de wonderlijkste ervarin
gen, die de Yucutan geeft, is het con
trast met de moderne tijd. Deze staat,
die in tegenstelling tot andere delen
van Mexico, nog vry weinig goede we
gen heeft, is daardoor echter met
uitzondering van enkele plaatsen
bespaard gebleven voor toeristeninva
sies en de invloed die daarvan uit
gaat.
Men leeft er buiten de grotere ste
den nog in een voormiddeleeuws ritme,
dat het weldadige gevoel van tydloos-
heid geeft. En men leeft er geluk
kig. De hutten met strodaken en wit
gekalkte houten of leem-muren zyn
helder. Men schommelt of slaapt er
in zijn hangmat, altijd opgehangen
in het midden tussen deurloze in- en
uitgang, zodat men elk tochtje vangt.
De vrouwen, met linten door de haar
vlechten gevlochten, zijn steeds in
smetteloos witte lange tunieken ge
kleed, fraai aan hals en zomen gebor-
SCHEMA ONTSTEKING MET ELEMENT
