„Dit is de lekkerste die
ik ken!"
Plant bollen nu
FEITEN en FEITJES
uit FRANKRIJK
HAPPY DAYS" VAN BECKETT:
EENTONIG MAAR AANGRIJPEND
Csso) PETROLEUM
Behaaglijk warm!
bevestigt CAPTAIN GRANT
Onconventioneel toneelstuk
zonder actie of afwisseling
Wij kunnen veel meer kleuren
zien dan de oude Egyptenaren
Natuurlijk
een oliehaard
gestookt met...
P. M. PERQUIN
OEGSTGEEST
Stop de lente in de grond
Vijf getuigen in
sabelsteek-zaak
iOSRAM
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 6 oktober 1961
Vierde blad no. 30470
Advertentie
die lekkere
shag in de handige
platte doos 95 cent
De fleurige half2ware shag „Captain Grant* wordt
op een heel bijzondere wijze gemêleerd. U proeft
het direct. U ruikt het direct. Een pracht-shag!
U herkent Captain Grant, waar U ook bent, aan het
milde aroma van 's werelds fijnste tabakken.
Spaar de plaatjes voor het Interessante Schepenalbum „Van Stoom tot Atoom"
Wereldpremière in Greenwich Village
(Van onze Amerikaanse correspondent, dr. P. G. J. Korteweg)
Een nieuw, aangrijpend toneelstuk van Samuel Beckett: ,iHappy days".
Wereldpremière in New York maar niet naar Broadway moet men gaan
om dit stuk te zien. Dit is geen spel, dat vertoond ivordt in de dure
schouwburgen, waar de grote firma's van New York constant een reeks
plaatsen hebben besproken voor hun klanten en bezoekers van buiten de
stad. Een vertoning van een stuk van Beckett is niet wat men onder een
„show" verstaat in de uitgaande krnigen van New York. Beckett geeft zijn
publiek niet een „gezellig" stuk en zijn werk leent zich niet voor een op
voering, die men „glamorous" kan noemen.
Beckett is een schrijver, die alleen „off Broadway" wordt gewaardeerd.
In de kleine theaters van Greenwich Village bijvoorbeeld. De Village is
Newyorks kunstenaarsbuurt. Maar daar moet men zich niet een al te
idyllische voorstelling van maken.
Iemand die, kersvers uit Europa, daar
verzeild zou raken, r.oa denken dat hij
terecht gekomen was in een van New
Yorks achterbuurten. Maar wie goed
zou rondkijken zou toch bemerken, dat
hier allerlei kleine winkeltjes zijn, die
kunstig bewerkt zilver en leer in him
etalage hebben. Zulke zaakjes vindt men
toch niet in een échte achterbuurt. Hij
zou ook zien, dat de mensen op straat
voor een deel arme stumpers ztfn, maar
dat daartussen toch allerlei figuren
rondlopen, die er opvallend artistiek of
intellectueel uitzien.
Het is in deze buurt dat men Beckett
weet te waarderen. Voor een toneelver
toning in de Village behoeft men zich
niet speciaal te kleden. Heel wat man
nen komen gewoon in hun overhemd en
heel wat vrouwen in een eenvoudig trui
tje. De schouwburgpryzen zijn ongeveer
de helft van wat men op Broadway
betaalt en de theaters zijn veel kleiner,
intiemer.
Het Cherry Lane theater in Commer
ce Street behoort nog tot de groten en
vrü aardig geoutilleerden. Naast de
kleine schouwburgzaal is een bar en
een eenvoudig restaurant. In de pauze
gaat een zijdeur open en het theater
publiek kan dan binnendoor naar dat
kroegje gaan, waar men altijd wel
plaats vindt. Schouwburgen op Broad
way hebben zelden of nooit een foyer
van enige omvang. Ook wat dat betreft
is er dus iets voor Cherry Lane te zeg
gen,
VAAG
Wie vorige stukken van Beckett ge
zien heeft (Waiting for Godot, Endgame,
schrijver graag vaag blijft over de pre-
ciese betekenis van zijn werk. Maar
het merkwaardige .s, dat de toeschouwer
toch het gevoel heeft, dat in die stuk
ken de kern van net mensenbestaan
wordt geraakt, dat hij zijn personages
blootlegt tot in hun hart en tot op het
bot.
De visie, dat het leven in feite een
langzaam doodgaan is, is een van de
belangrijkste thema's in Becketts oeu
vre. Geen opwekkend thema uiteraard,
maar wel een visie die de toeschouwer
aangrijpt, soms ontroert.
Beckett heeft maling aan conventio
nele eisen voor het toneel. Actie en
afwisseling? Hij durft eentonig le zijn
en valt opzettelijk m herhaling. Een
bonte rij van personages? In „Krapp's
last tape" is er slechts eén man in een
band-recorder, in „Happy days" Is er
slechts één vrouw, plus een echtgenoot,
die men pas in de laatste minuten in
zijn geheel te zien krijgt. Voor die tijd
hoort men de man alleen nu en dan,
ziet men zijn hoofd en weet men, dat
hij achterste voren in een hol kruipt
trouwens, cok de vrouw ziet men nooit
ten voeten uit. Als het doek opgaat, ziet
men een kaal duintje en uit de top
rijst een vrouwenfiguur omhoog. Men
ziet haar borst, armen en hoofd, meer
niet. In het tweede en laatste bedrijf
ziet men nog minder van die vrouw:
alleen haar hoofd met een malle hoed
op.
Naast de vrouw, op het duintje, staat
een grote boodschappentas waar onder
anderen een tandenborstel in zit en een
revolver. De revolver legt ze naast zich.
Die zal daar het hele stuk blijven lig-
Krapp's last tape), zal weten, dat deze gen. Een waanzinnig stuk, zult ge wel
licht zeggen. Maar werkelijk, indien
Beckett vat op u heeft, wordt dit een
aangrijpende tragedie.
De tekst is schamel er. de uitleg kan
niet al te precies zijn. Ieder kan het
zyne er uithalen. Maur een interpreta
tie, die dicht bij bet normale leven
staat, zou deze kunnen zijn: men ziet
daar een vrouw, die oud aan het wor
den is. Zü is half verlamd en passeert
de tijd met kleine handelingen (tanden
poetsen, nagels vijlen enz). Haar man
woont met haar samen, maar hun om
gang betekent vrijwel niets meer. Hij
kijkt haar nooit meer aan en is voor
haar in hoofdzaak nog een klankbord,
die haar het spreken mogelijk maakt.
Hij reageert nauwelijks, maar was hij
er niet, dan zou de viouw haar lippen
de hele dag stijf opeen moeten klem
men. Dat de man haar nooit aankijkt
wordt gesymboliseerd door het feit, dat
hij achter het duintje huist, achter de
rug van de vrouw. De man slaapt uit
zonderlijk veel, in een hol, als een soort
konijn.
In het tweede bedrijf is de vrouw nog
de grond. Men kan aannemen, dat zij
verder verlamd is, maar het is natuur
lijk ook waar, dat zij dieper in het
graf is. Zij kan niet meer spelen met
de dingen uit haar tas, zij moet de dag
doorkomen met haar herinneringen en
die worden vaag en verward. De man
reageert nog minder. Zij weet niet eens
zeker of hij er nog is
Elke reactie van de man maakte haar
in het eerste bedrijf „happy" en wan
neer vrij onverwacht aan het
eind van het tweede bedrijf de man,
in potsierlijk jaquet, komt aangekropen
naar de voorkant van het duintje, waar
zy hem kan zien, lijkt dit een van haar
gelukkigste dagen. Hij ziet er uit als op
de dag toen hij haar ten huwelijk vroeg.
Maar hij heeft geen bloemen. Hij pro
beert tegen het duintje op te krabbe
len.
Zal hij haar aanraken of strekt
hij zijn hand uit naar de revolver, die
vlak naast haar hoofd ligt? De vrouw
weet het niet, het publiek evenmin De
man haalt het niet en in zijn trouw-
of begrafenispak ro)t hij het duintje
af.
Zie hier, alleen maar aangeduid, wat
voor een soort stuk dit is. Ruth White,
de vrouw, die vrijwel de hele avond al
leen aan het woord is, heeft van deze
rol een onvergetelijke creatie gemaakt.
Zij moest het hebbea van haar stem
en mimiek en van enkele gebaren, die
in het eerste bedrijf nog mogelijk zijn.
Maar met minimale middelen en
met een sterk gevoel hebben Beckett
en zü een opvoering tot stand gebracht
die heel wat dieper steekt dan vele van
de duur gemonteerde vertoningen die
men vijftig blokken hogerop in Man-
ouder. Alleen haar hoofd is nog ooven hattan kan gaan bekijken.
(Van onze Weense correspondent)
Onze ontvankelijkheid voor kleu
ren en tinten is veel fijner ontwik
keld dan bij de mensen in vroegere
eeuwen. Dit werd bewezen door de
Hongaarse schilder Sandor Kiraly,
die tevens professor is aan de Hoge
school voor toegepaste kunst in
Boedapest.
Op grond v2hi een nauwkeurig ver
gelijkend onderzoek kor, hij vaststellen
aan welke kleuren de holbewoner de
voorkeur hebben gegeven, welke kleuren
zü konden waarnemen en hoe zich dit
gevoel voor kleuren fijner ontwikkelde
in de Egyptisch, Griekse en Romeinse
cultuur tot onze dagen toe.
Het aantal trillingen per seconde van
het spectrum (de regenboogkleuren dus)
ligt tussen de 430 en 750 biljoen. Theo
retisch gesproken zijn er dus zo'n 320 bil
joen verschillende tinten. Het kleuren-
zien en daarmee in verband ook een
betrekkelijke kleurenblindheid hangt
er van af, hoeveel verschillende trillin
gen ons oog nog kan waarnemen.
Het onderzoek van de Hongaarse ge
leerde heeft uitgewezen dat de toene
mende ontvankelijkheid voor kleuren
parallel loopt met het stijgende cultuur-
peil van de mens. De holbewoners werk
ten slechts met de vier volgende kleu
ren: rood, geel, zwart en wit. De schil
deringen van de Egyptenaren echter
vertonen reeds alle grondkleuren, maar
zy hebben nog geen kleurenharmonie.
Het gevoel hiervoor openbaart zich
eerst bü de Grieken, die bovendien een
beginnende ontvankelijkheid voor kleur
schakeringen vertonen. Doch ook bfj
hen overheersen de rode of roodachtige
kleuren evenals bü de prehistorische
mens. De andere kleuren worden lang
zamerhand meer „populair" in verband
met de verfijnde culturele ontwikkeling.
Dit algemene verschijnsel weerspie
gelt zich overigens ook in het leven van
de hedendaagse individuele mens. De
eerste kleur, die een baby waarneemt,
is rood, want het grijpt het eerst naar
rood speelgoed. Deze kleur wordt in de
jeugd voor oranje en geel verdrongen,
terwül de volwassene aldus Keraly, de
voorkeur geeft aan groen en blauw. De
hedendaagse mens voelt zich dan ook
't meest op zyn gemak in een omge
ving van verschillende kleuren.
Volgens het onderzoek van de Hon
gaarse geleerde kan de hedendaagse
mens vijftig maal meer kleurschakerin
gen onderscheiden dan de oude Egypte
naren. Doch ook het gevoel van kleu
ren is bü de huidige doorsnee-mens nog
voor ontwikkeling vatbaar, want erva
ren vakmensen in verffabrieken kunnen
in iedere kleur minstens nog tien fij
nere tinten onderscheiden die het onge
oefende oog nog niet ziet.
Advertentie
MEER WARMTE
MINDER ROET
ZUINIGER
Hoge Morsweg 78 - Tel. 21584-21351
Vlotte levering. Speciale tankauto voor de bezorging van
Huisbrandolie en Petroleum voor Centrale Verwarming.
Advertentie
Begin er Zaterdag mee!
Wat zijn de bronnen van het
maatschappelijk succes? Voor
Frankrijk heeft socioloog Alain
Girard van het Nationale Instituut
voor Demografische Studies een
onderzoek naar die vraag ingesteld
door haar aan 2350 Franse vips
(very important persons) voor te
leggen.
Sociale strip-tease
Slechts 232 ondervraagden achtten
hun eigen gewicht klaarblijkelük té ge
wichtig om tekst en uitleg van hun suc
cesvolle carrière in zakenleven, industrie,
politiek, kunst of wetenschappen te ge
ven, doch de overgrote meerderheid liet
zich dan toch ten behoeve van deze so
ciale strip-tease bereidwillig het hemd
van het lüf vragen.
Ziehier dan enkele onthullende cüfers
en gegevens. Vijfennegentig procent van
Frankrüks hedendaagse roem en glorie
werd gerekruteerd uit welgestelde klas
sen. en die lieden bestegen de eerste tre
den van de maatschappelüke ladder,
welke ze zo hoog beklimmen zouden, dus
in hun bevoorrechte kwaliteit van zoon
of dochter van papa, Niettemin
moest er geklommen worden, want per
rutschbaan of vanzelf heeft géén van
die ruim tweeduizend beroemdheden zün
of haar toppunt bereikt.
Werken, werken en zwoegen, noemen
acht op tien het eeuwige wachtwoord.
Onontbeerlyke karakterkwaliteiten Ver
antwoordelijkheid, moed, accuratesse,
eerlükheid, zo luidden hier de antwoor
den.
Het vaderlük voorbeeld had voorts óók
veel rüpe vruchten afgeworpen, en dan
schroomde een hoog percentage (23 pet)
evenmin te erkennen dat de gaten, die
twee oorlogen in Frankrüks bevolking
sloegen, hun competitiekansen niet
weinig hadden vergroot. Politici en di
plomaten die in de dubbele zin des
woords mannen van de wereld zün, ver
klaarden tenslotte galant dat ze voor het
succes van hun carrière ook veel aan
hun vrouwen te danken hebben gehad.
Het statistische robotportret van de
geslaagde Fransman vermeldt zoals vier
hoofdtrekken: geboren in Parüs of in
een grote stad, oudste kind van een fa
milie van hoog aanzien, oud-leerling van
tlng van jnenselyke gaven is ook hier al
lerminst gering.
Chirurg mist schaar
Monsieur Delalandre, 37 Jaren oud.
metaalarbeider van beroep, woonachtig
te Le Havre en vader van zeven kinde
ren, klaagde d; laatste maanden veel
vuldig over scherpe scheuten in de
maagstreek. Hü had in zün leven al wel
meer aan zyn ingewanden geleden, en
tweemaal was hü reeds deswege geope
reerd. Er bleek nu, reeds na vluchtig on
derzoek van de specialist, inderdaad een
'derde operatie onvermüdelijk te zün.
Een röntgen-foto wees namelük uit dat
zün chirurg de vorige keer een schaar
van zeventien centimeters lengte tussen
de darmen had achtergelaten, waardoor
die ingewanden op twee plaatsen finaal
waren geperforeerd. Monsieur Delalan
dre, die wegens zware invaliditeit zün
beroep vermoedeUjk nooit meer uit zal
kunnen oefenen, heeft nu een proces
aanhangig gemaakt tegen de medicün-
man over wiens professionele nauwge
zetheid de rechtbank zich dezer dagen
uit mag spreken.
Nog geen postzegel
van Brigitte
De Franse minister van
postenjen, die onlangs een
reeks postzegels op de
markt bracht waarvoor
grote tonelisten als Raimn.
Gerard Philipe, Talma en
Rachel model hadden ge
staan, heeft van een Ka
merlid de suggestie gekre
gen ook de nationale super
vedette BB In deze ere
galerij op te nemen.
Antwoord van de excel
lentie (in vrüe bewoordin
gen) zonder de overige ta
lenten van mejuffrouw
Bardot aan de orde of in
twüfel <te willen stellen er
trekken, meen ik niettemir
te weten dat zy 'haar roen
toch wel in hoge mat
mede ontleent aan het sug
gestief reliëf dat het film
beeld aan haar natuurlijk
vormen en rondingen ver
mag te verlenen. De minis
ter neemt zich derhalv:
voor op het voorstel van d
geachte volksvertegenwoor
Van abattoir
naar renbaan
Dat Michel Poupet met zijn veer
tien jaren de jongste jockey van
Frankrijk is, is al opmerkelijk. Dat
hij zijn paard Luron B onlangs tot
de overwinning van de Prix Ver
mont op de renbanen van Enghien
mocht leiden, is ronduit interessant,
en hier is dan hun beider ver
haaltje.
Papa Poupet had zün hele leven tus
sen de paarden doorgebracht, ofschoon
niet tot gelyke voldoening van beide
party en.
Als executeur van de grote paarden-
abattoirs van Parys stuurde hy elke
week vyf tienhonderd van deze edele die
ren naar de ijskasten van de Franse
paardenslagers.
Twee jaar geleden vergezelde de heer
Poupet evenwel op een zondag eens een
vriend naar de renbanen van Auteuil die
hem daar ook nog eens een ander aspect
van het oaardendom wilde tonen. De
vonk van de hartstocht voor de hippi
sche sport sloeg onmiddellyk op mon-
een „dure school" en tonnen zweetdrup-
pels in de vaargeul. Op grond van die j diger terug te komen, zodr:
karakteristieken stelden de deskundigen de druktechniek voor post
van het demografisch instituut op hun 1 zegels een gelykwaardig ef
beurt vast. dat slechts acht procent van j fect van natuurgetrouwheic
Frankrüks bevolking aan de voorwaar- als jongste muze zal weten
den voldoet. Anders gezegd: de verkwis-1 op te wekken,
(Van onze Haagse correspondent)
De Haagse rechtbank heeft de gehele
zitting van donderdag 19 oktober, uitge
trokken voor de behandeling van de
strafzaak tegen de 33-jarige Haagse
politieagent, die tüdens de relletjes bU
de kerstboomverbranding op 2 januari
j.l. de scholier Wim Scholte met zyn
sabel dodelük zou hebben getroffen. De
officier van Justitie, mr. C. Dyserinck,
heeft de agent primair ten laste ge
legd het opzettelijk toebrengen van een
of meer sabelsteken teneinde Wim
Scholte van het leven te beroven al
thans zwaar lichamelijk letsel toe te
brengen, althans hem te mishandelen.
Subsidiair is dood door schuld ten laste
gelegd.
Er zün vüf getuigen gedagvaard, on
der wie dr. J. Zeldenrust, gerechtelük
geneeskundige. Tot de getuigen behoort
ook mr. N. W. de Grooth, rechter in
de arrondissementsrechtbank, die in de
directe nabüheid woont van de plaats
waar de politie de sabelcharge uitvoer
de.
De verdediger van de politieagent ia
mr. J. F. B. Rutgers uit Den Haag.
Advertentie
sieur Poupet over en hü had nu nog
maar één verlangen: achter een paard
nu ook eens op een sulky plaats to kun
nen nemen.
De volgende dag koos hü uit de file
slachtpaarden die van hem hnn lot af
wachtten er één uit, waarin hij ook nog
andere kwaliteiten dan van malse bief
stuk meende te onderkennen, en die
keuze bleek niet kwaad te zijn. Luron B,
waarvoor slager Poupet, naar gewicht,
tachtigduizend ouden franken (ongeveer
zeshonderd gulden) haar neergelegd,
heeft hem nu al een bedrag van vier
miljoen (circa dertig duizend gulden)
aan pryzen opgebracht.
Nog zeven andere paarden hebben na
dien dank zü Luron's lucratieve voor
beeld het leven eveneen voorlopig kun
nen redden om een nieuwe carrière op
de renbaante beginnen. En om de ma-n
die hen eerst naar het leven stond, bin
nen anderhalf jaar twaalf miljoen oude
franken schier een ton in het
laatje te brengen.
Poupet. aangemoedigd door zün veer
tienjarig zoontje Michel, die als Jockey
zijn sporen intussen dus ook heeft ver
diend, besloot nu dezer dagen eveneens,
doch definitief, van funetie te veran
deren door de abbattoirs van de Rue
Vaugirard voor een paar renstallen van
Chantilly te verwisselen, welke hü met
de opbrengst van zün vele prüzen kocht.
Hy heeft echter gezworen uitsluitend
met geselecteerde slachtpaarden od de
banen te blyven uitkomen,
