Rede van Kennedy in VN
stevig en verzoenend
Straaljager stort op
een erf te Zevenhoven
WEDUWEN KRIJGEN
EERDER PENSIOEN
WFFRRRRTCHT
Groot deel gewijd aan
plan voor ontwapening
Maximum-snelheid op
de gevaarlijke wegen?
(9trc/ ^ÏUe
Piloot in Vinkeveense plassen
Super-magneet
Wijzigingen in de A.W.W.
teuws
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 26 SEPTEMBER 1961
No. 30462
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f750 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze correspondent in Washington)
De rede, die de Amerikaanse president Kennedy gistermorgen in de
Assemblee van de Verenigde Naties heeft gehouden, was beurtelings
stevig en verzoenend.
Kennedy's inspirerende rede gaf nieuwe hoop aan hen, die de
wereldorganisatie willen versterken in het belang van de wereldvrede.
Om anarchie en verlamming te voorkomen, achtte Kennedy het nood
zakelijk, dat Hammarskjöld zal worden opgevolgd door één man en niet
door een driemanschap (troika). Een groot deel van Kennedy's rede
was gewijd aan de ontwapening. De mensheid moet een einde
aan de oorlog maken, anders zal de oorlog een einde maken aan de
mensheid, zo betoogde Amerika's president. Amerika heeft maandag
tevens een gedetailleerd plan voor de internationale ontwapening bij de
Verenigde Naties ingediend. Kennedy vestigde daar krachtig de aan
dacht op.
Amerika duldt geen
aanranding van
vrijheid W. Berlijn
Beziet men de zaken realistisch, dan
kan men moeilijk optimistisch zijn over
de kansen voor het Amerikaanse ontwa
peningsplan, de Russen verzetten zich
principieel tegen het soort controle ,dat
Amerika noodzakelijk acht en het ziet
er allerminst naar uit dat de Sowjet-
Unie dit standpunt zal verlaten.
Over het kolonialisme zei Kennedy
niets nieuws. Hy wees er alleen op, dat
ook de communistische overheersing in
vele landen een soort kolonialisme is.
Met grote belangstelling luisterde de
zaal naar wat Kennedy over het pro-
bleem-B crl jjn had te zeggen. Vooral
dit deel van de rede was zorgvuldig in
evenwicht gehouden. Kennedy verklaar
de nogmaals met nadruk dat Amerika
niet zal dulden, dat d e vrijheid van
West-Berlyn zou w orden aangerand.
West-Berljjn zou worden aangerand,
situatie, dan moet men daarover onder
handelen.
Kennedy geloofde dat over Berlijn
vreedzame overeenstemming mogelijk
was, waarbij de vrijheid van West-Ber-
lijn en de geallieerde rechten aldaar
konden worden gegarandeerd, terwijl
toch rekening kon worden gehouden met
de historisch gerechtvaardigde belangen
van anderen bij de verzekering van de
Europese veiligheid.
Zesmaal werd Kennedy's rede onder
broken door applaus. Dit applaus begon
doorgaans op de publieke tribune en
werd dan door een groot deel der gede
legeerden in de zaal overgenomen. Op
vallend was, dat zulk een applaus meest
al weerklonk na passages die getuigden
van waarachtige vastbeslotenheid tegen
over de pressie door de Sowjet-Unie. De
passages die met welgekozen woorden
idealisme aan de dag legden, hoorde
men aan zonder erop te reageren. Dit
publiek op de tribune zou weieens vrij
nauwkeurig de stemming kunnen weer
geven, die op het ogenblik in Amerika
heerst.
Populaire leuze
Voor idealisme op lange termijn heeft
het publiek slechts beleefde belangstel
ling ,doch de acute crisis rond Berlijn
houdt de mensen gaandeweg meer bezig.
Het publiek in de vergaderzaal der Ver
enigde Naties hoorde kennelijk met vol
doening, dat de president een stevig ge
luid liet horen. Eén zin nam Kennedy
over uit de inaugurele rede, die hij in
januari in Washington heeft gehouden,
namelijk: „Wy zullen nooit onderhan
delen uit vrees en nooit bevreesd zijn te
onderhandelen". Deze uitspraak moge de
bereidheid tot overleg demonstreren en
het publiek hoorde er waarschijniyk
met voldoening de leuze in van: „wy
zijn niet bang" en die leuze is op het
ogenblik populair in Amerika.
Behalve in Berlijn zag Kennedy ook
een bedreiging van de vrede in Zuidoost-
Azië, met name in Laos en Zuid-Viet-
nam. Maar de meeste aandacht trok
toch wat hy zei over de crisis in Duits
land. Hij toonde zich vrij onverschillig
ten aanzien van een eventueel vredes
verdrag tussen de Sowjet-Unie en Oost-
Duitsland. Zulk een verdrag tussen Mos
kou en een gebied waar de Russische
troepen de baas zijn, heeft weinig reële
betekenis, aldus Kennedy. Maar dat
nam niet weg dat er een gevaarlijke
crisis rond Berlijn is ontstaan. De ge
beurtenissen en beslissingen van de ko
mende tien maanden zouden weieens het
lot van de mens voor de komende tien
duizend jaar kunnen bepalen.
Drie fasen
Het plan, dat Amerika gisteren bij de
Verenigde Naties heeft ingediend, heeft
tot einddoel te komen tot een algemene
volledige ontwapening in een vreedzame
wereld. Bovendien zouden, volgens dit
Amerikaanse voorstel, de leden van de
Verenigde Naties een deel hunner troe
pen bereid moeten houden om in VN-
verband de vrede te handhaven. Kenne
dy heeft in zijn rede veel over genoemd
ontwapeningsinitiatief gesproken. Hij
noemde dit een realistisch plan. De
reacties erop zouden uitwyzen wie be
reid was tot handelen en wie alleen
maar bereid tot praten. Natuurlijk heeft
het zijn nut concrete voorstellen te doen
voor de ontwapening, maar gezien de
zeer fundamentele tegenstelling tussen
de opvattingen van Oost en West over
dit onderwerp, maken zulke plannen
toch een vrij onrealistische indruk.
De Amerikanen stellen thans voor, dat
een internationale ontwapeningsorgani
satie onder auspiciën van de Verenigde
Naties controle zal uitoefenen op de di
verse fasen van de ontwapening. Hun
plan heeft het totale proces van ontwa
pening in drie fasen verdeeld en reeds de
voltooiing van de eerste fase zou de we
reld een heel eind in de goede richting
brengen.
De troepensterkte zou worden vermin
derd, de wapenvoorraad gereduceerd,
kernproeven zouden opnieuw verboden
worden, spiytbaar wapenmateriaal zou
niet meer mogen worden gemaakt en
kernwapens zouden niet ter beschikking
worden gesteld van volken, die ze tot
dusverre niet bezitten.
9 Slot pag. 2
(Van onze correspondent)
Gistermiddag omstreeks drie uur is op het achterste deel van het
erf van de boerderij Charkowtoebehorende aan de gebr. Van Baaren
aan de Molenweg 7 in Zevenhoven een straaljager van het type Delta
Dagger neergestort. Het toestel behoorde thuis op de vliegbasis Soester-
berg en werd bestuurd door de 27-jarige Amerikaanse piloot Martin.
Boven de Vinkeveense plassen had hij waargenomendat er iets mis
was met zijn toestel, waarop hij besloot met de schietstoel de straaljager
te verlaten. Hij kwam behouden in het bassin van het zwembad in de
Vinkeveense plassen terecht. Zijn schietstoel viel in het dorp Mijdrecht
zonder iemand te raken. De onbemande Delta Dagger gierde nog even
door om kort nadat de piloot het toestel had verlaten met een harde
slag op het erf van genoemde boerderij in de grond te slaan.
Niets aehoord of aezien Gelukkig vloog het toestel na het
y W yCAICM neerkomen niet in brand waardoor de
Een deel van de stal werd geraakt boerderij gespaard bleef. Men moet er
waardoor flinke schade aan dit deel van niet aan denken wat er gebeurd zou
de boerderij is ontstaan. Bovendien is zijn als de straaljager enkele honderden
een hooiberg met 60 ton hooi er in, door meters meer naar het noorden was te-
de luchtdruk enkele meters van zijn recht gekomen. Dan zou het immers
plaats gezet. Op het erf is een enorm midden in het dorp Zevenhoven zijn ge-
gat geslagen met een middenlijn van vallen
omstreeks 15 meter.
Het toestel zit enkele meters onder
de grond geheel overdekt met de weer
naar boven gekomen grond, die tiental
len meters opsprong.
Ernstige schade
Opmerkelijk Is, dat velen het neer
komen van het toestel niet gehoord of
gezien hebben hoewel zij in de onmid-
dellijke omgeving aan het werk waren.
Een der gebroeders Van Baaren slond
op nauwelijks 30 meter afstand met een
koopman te praten. De koopman zag het
toestel plotseling in de grond slaan,
maar de veehouder had niets gezien
noch gehoord, omdat hy er met zijn rug
naar toe stond.
NIEUWE DRANKWET
IS OP KOMST
Verwacht wordt, dat een ontwerp van
wet tot regeling van de uitoefening van
de bedrijven en de werkzaamheid, waar
in of in het kader waarvan alcoholhou
dende drank wordt verstrekt, hetwelk
dient ter vervanging van de drankwet
spoedig bij de Tweede Kamer kan wor
den ingediend. Een aantal daarvoor in
aanmerking komende instanties, heeft
een voorontwerp van wet ontvangen
met het verzoek daarover zo spoedig
Geleerden van het wetenschappelijke
laboratorium van de Westinghouse Maat
schappij te Pittsburgh, hebben bekendge
maakt een super magneet ontwikkeld te
hebben, waarvan de constructie nog een
jaar geleden tot de technische onmoge
lijkheden werd gehouden.
De magneet is niet groter dan een
tennisbal en weegt bijna een pond. Het
magnetische veld dat door de magneet
wordt ontwikkeld is twee maal zo sterk
als dat van een conventionele elektro
magneet die 20 ton weegt en in af
metingen een Amerikaanse auto bena
dert.
De nieuwe super-magneet loopt op
een gewone auto accu. De geleerden
zijn het erover eens, dat de super-mag
neet een revolutie zal ontketenen op
vrijwel elk gebied van de elektriciteit.
Kunstijsbaan in Deventer
De gemeenteraad van Deventer heeft
gisteravond besloten het voorstel tot
stichting van een kunstysbaan te steu
nen. De totale kosten van dit project
zijn geraamd op f 1.197.550. Hiervan zal
de gemeente f 350.000 beschikking stellen
en een lening verstrekken van eveneens
f 250.000. De rest zal men verkrijgen van
de sporttoto, de Nederlandse sportfede
ratie, de Deventer industrie, midden
stand en van particulieren.
Op uitnodiging van de West-
duitse regering hebben parlements
leden uit vele landen een bezoek
aan West-Berlijn gebracht om de
versperringen op de sector-grens in
ogenschouw te nemen. Onder hen
bevond zich mr. dr. C. Berkouwer,
lid van de VVD-fractie van de
Tweede Kamer (rechts), die samen
met een aantal Canadese parle
mentsleden een praatje maakt met
Engelse soldaten nabij de Branden
burgerpoort.
Geen inkopen na
drie uur 's-zaterdags
De samenwerkende vakorganisaties in
de voedings- en genotmiddelen-branches
(banketbakkersbedryven, slagersbedrij-L
bedrijven etc) hebben het plan een lan-
deiyke actie te ondernemen waarin zy
er by de consument op aandringen 's za
terdagsmiddags na drie uur geen inko
pen meer te doen. De actie zal mogelijk
worden gevoerd in samenwerking met
de organisaties van winkelpersoneel. Als
deze actie slaagt, zien de vakorganisa
ties dit als een eerste stap op weg naar
een vrije zaterdagmiddag voor het per
soneel in deze branches.
Hoe de actie moet worden gevoerd
staat nog niet vast. In elk geval zullen
hierbij de Nederlandse pers en de vak
bladen van werknemers worden inge
schakeld. De vakbonden menen dat de
koopgewoonten van het publiek de werk
tijdverkorting van de werknemers in
vele gevallen in de weg staan. Speciaal
voor het slagersvak, waar 's zater
dagsmorgens vaak al om vijf uur of
eerder met het werk moet worden be
gonnen, achten de vakorganisaties de
werktijdverkorting een dringende eis. Zij
hopen dat de consument zijn medewer
king hieraan wil verlenen, als hij maar
voldoende wordt voorgelicht. Men denkt
medio oktober met de actie te starten,
maar dit staat nog niet vast. De vraag
is namelijk of dit tijdstip in verband
met de komende decemberdrukte wel
verstandig is gekozen.
De in de algemene weduwen- en
wezenwet genoemde leeftijdsgrens
van 50 jaar zal worden verlaagd.
Toen deze wet tot stand kwam stelde
de toenmalige minister van Sociale
Zaken, mr. dr. J. M. A. van Rooy, dat
men er eerst enige ervaring mee wilde
opdoen. Daarna zouden noodzakelijk ge
bleken wijzigingen worden aangebracht.
Binnenkort zal nu de huidige minister,
dr. G. M. J. Veldkamp een wetsontwerp
aan de Tweede Kamer voorleggen, waar
in twee belangrijke wijzigingen worden
voorgesteld. Hij neemt daarmede de
suggesties over, die de S.EE. op 26 mei
1961 heeft gedaan.
1. Een weduwe zonder kinderen, dient
tot haar 65-verjaardag weduwenpen-
sioen te ontvangen, indien zij bij de
aanvang van de weduwstaat veertig
jaar of ouder is. Thans is deze laatste
leeftydsgrens dus vijftig jaar.
2. Een vrouw, uit wier huwelijk een of
meer kinderen zijn geboren, heeft bij
het overlijden van haar echtgenoot
Minister vraagt bevoegdheid
Minister drs. H. A. Korthals van
Verkeer en Waterstaat overweegt
een wijziging van het weqenver-
ncu ucb vciziucn. uaaiuvci Ziu apucuig i t
mogelijk opmerkingen te willen maken, keersreglement, waardoor hij be-
Engeland noemt Iraakse
beschuldiging ongegrond
Engeland heeft officieel bij Irak ge
protesteerd tegen een beschuldiging van
premier Kassem, dat de Engelse rege
ring betrokken is geweest bij de recen
te opstand in Koerdistan. Engeland
noemt deze beschuldiging ongegrond.
ZUIDELIJKE WIND
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Aanvankelijk weinig, later toenemende
bewolking maar waarschijnlijk tot de
avond op de meeste plaatsen droog weer.
Tot matig en aan de kust tot kraohtig
toenemende zuidelijke wind. Dezelfde
temperaturen als vandaag of iets hogere.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
27 september
Zon op: 6.33 uur; onder, 18.29 uur.
Maan op: 20.22 uur; onder: 10.03 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.54 en 17.15
uur, laagwater te 0.54 en 13.08 uur.
Dit blad bestaat alt 16 pagina's
voegd zal worden maximum-snel
heden voor alle soorten wegen
buiten de bebouwde kom vast te
stellen.
Hij zegt dit in een nota naar
aanleiding van het verslag op een
voorgestelde wijziging van de
wegenverkeerswet.
De minister meent, dat deze bevoegd
heid zou moeten gelden voor gevallen,
waarin de weg niet voldoet aan te stel
len redelijke eisen in verband met het
van die weg gebruikmakende verkeer.
Met de vaste commissie uit de Tweede
Kamer is de minister het eens, dat hij
ook bedoelde bevoegdheden zal moeten
hebben voor wegen, die in beheer zijn
bij ander instanties dan het Rijk. Dit is
in overeenstemming met de Wegenver
keerswet, die, op kleine uitzonderingen
na, snelheidsbeperkingen volgens unifor
me maatstaf aan de centrale overheid
opdraagt. Bij het verkrijgen van boven
bedoelde algemene bevoegdheden zal
voor bepaalde soorten van wegen zonder
tijdrovende maatregelen op een geëigend
tijdstip een algemene maximumsnelheid
kunnen worden vastgesteld.
steeds recht op weduwenpensioen tot
haar 65ste-ver jaardag, indien op dat
tydstip nog een of meer kinderen in
leven zyn, ongeacht haar leeftijd by
de aanvang van de weduwstaat en
ongeacht de leeftyd van haar kinde
ren.
Van deze laatste regel wordt slechts
afgeweken, indien de kinderen op het
tijdstip van de aanvang van de weduw
staat gehuwd zijn of de vrouw niet meer
met de ouderlijke macht is belast. Tot
nu toe moesten de kinderen beneden de
18 jaar zyn.
knoop,
ceintuur?
moderne
mouwen,
vlotte
steek-
zakken.
Een overzicht van de chaos op I Nunspeet. waar gisteren tientallen ïstrerende boeren met hun voertuigen
de Rijksweg Amers[ooct-Zwolle bij tegen het Landbouwschap demon-1 het verkeer volkomen blokkeerden.
LANDBOUWORGANISATIES
KEUREN ACTIES AF
Naar aanleiding van de acties, welke
gistermorgen ondernomen werden door
een aantal landbouwers op wegen in de
omgeving van Nunspeet, verklaren de
drie centrale Landbouworganisaties, dat
zij hiervoor geen enkele verantwoorde-
lykheid dragen. Zij keuren deze acties,
welke geheel buiten hen om plaats heb
ben gevonden, uitdrukkelyk af en drin
gen er bij de in hun verband georga
niseerde landbouwers op aan, zich van
elke deelneming hieraan te onthouden.
Uit het Leidsch Dagblad van
26 Sept. 1861:
Vergadering van den Ge
meenteraad van Leiden, Don
derdag den 26 Sept. 1861, 's na
middags ten 2 ure. Onderwerpen
o.a.: Plan en voorwaarden tot
het bouwen van een school op
de Aalmarkt.