MEN HOOPT IN VOLGEND JAAR
90.000 WONINGEN TE BOUWEN
BOUWPROGRAM '62
(fsso) PETROLEUM
PRIJSONTWIKKELING VEREIST
IN TOEKOMST WAAKZAAMHEID!
De markt zwaar belast
Volkshuisvesting en bouwnijverheid
Concentratie van opdrachten
Totale produktie 3800 miljoen
Na 14 glazen cognac
dood gebleven.
Behaaglijk warm!
Begroting Economische Zaken
Mede door de bestedingsdrang
Benut mogelijkheid verlaging!
Steeds hogere eisen!
Nationalisten in
Oeroendi winnen
stembusstrijd
Opgericht 1 maart 1860
Woensdag
20 september 1961
Vierde blad no. 30457
De regering verwacht, dat volgend jaar 90.000 woningen in aanbouw
kunnen worden genomen, 5.000 méér dan voor 1961 geraamd was. Dit
schrijft minister mr. J. van Aartsen van Volkshuisvesting en Bouw
nijverheid in zijn memorie van toelichting bij de ontwerp-begroting voor
zijn departement.
„Dit programma betekent een zware belasting voor de bouwmarkt
en is alleen dan te verantwoorden", zo zegt de minister, „als met grote
kracht wordt gestreefd naar concentratie van bouwopdrachten en naar
arbeidsbesparende bouwmethoden. Aan deze factoren zal hij bij de
verdeling en de toewijzing van de gesubsidieerde woningen dan ook
in belangrijke mate aandacht besteden. Er zal in deze verdeling een
principiële wijziging moeten worden voorbereid om de woningbouw
activiteit vooral te kunnen concentreren in de gebieden met een sterke
economische ontwikkeling. De minister hoopt daarbij voor deze gebie
den tevens enige zekerheid te kunnen geven voor de te ontwikkelen
woningbouwplannen voor meer jaren.
Subsidies
Voorts verklaart minister Van Aart
sen dat volgend jaar subsidies zullen
worden verleend voor 35.000 woningwet
woningen en voor 30.000 premiewonin
gen, waarvan er 5.000 mogen worden
gebouwd door woningbouwverenigingen
met een gemeentelijke garantie.
Behalve deze 65.000 te subsidiëren wo
ningen zullen ln '62 nog 25.000 ongesub
sidieerde woningen in aanbouw worden
genomen, hetgeen ook in de z.g. mil
joenen-nota wordt aangekondigd. De
verhoogde bijdrage voor woningwetwo
ningen, die gebouwd worden volgens z.g.
aangewezen efficiënte plannen, zal in
'62 voor 7500 woningen kunnen worden
toegekend.
„Voor de particuliere woningbouw, be
stemd voor verkoop, zal premieverlening,
slechts in zeer beperkte mate geschie
den".
Grote behoefte aan
volkswoningen
Vit de woningvraag blijkt dat nog een
grote behoefte bestaat aan volkswonin
gen met een huurniveau, dat overeen
komt met de huren van de woningwet
woningen, die in de laatste jaren ge
bouwd zijn. Daarom zal ook in 1962
evenals in 1961 een aantal van 35.000
woningwetwoningen in aanbouw geno
men moeten worden.
Door de toekenning van een verhoogde
bijdrage voor 7500 woningwetwoningen,
die gebouwd worden volgens de z.g.
„keuzeplannen" (aangewezen efficiënte
plannen) wordt een in 1960 begonnen
experiment ter bevordering van een ra
tionele en doelmatige bouw en van een
verdere differentiatie in de huren in
1962 voortgezet.
Ondanks de grote toeneming van de
particuliere woningbouw zonder over
heidssubsidie bestaat er toch alle aan
leiding, zo zegt de minister, om ook voor
een ruim aantal woningen, te bouwen
door particulieren, subsidie te verlenen.
De bestaande subsidieregeling voor de
particuliere woningbouw heeft velen in
staat gesteld een nieuwe woning
in eigendom te verwerven en heeft daar
naast mogelyk gemaakt, dat een groot
aantal huurwoningen tegen redelijke
grijzen op de markt gebracht werd. Deze
uurwoningen komen in toenemende
mate in huur overeen met de woning
wetwoningen.
„Het is van belang", zo meent de mi
nister, dat ook in de toekomst de bouw
van volkswoningen voor de verhuur zo
wel door gemeenten en woningbouwver
enigingen als door particuliere instellin
gen geschiedt.
Afremming bouw
premiewoningen
De regering acht, een zekere vermin
dering van het aantal premiewoningen
niettemin aanvaardbaar. Dit vooral, om
dat zij het verlenen van premies voor
woningen voor de verkoop minder ur
gent acht, gezien de grote toeneming
van de woningbouw in de ongesubsi
dieerde sector. In deze sector zullen naar
verwachting in 1961 ongeveer 30.000 wo
ningen in aanbouw worden genomen.
Nu grote groepen der bevolking in staat
en bereid blijken zich zonder financiële
steun van de overheid een nieuwe wo
ning te verschaffen, kan het aantal op
die wjjze tot stand te brengen woningen
wellicht thans reeds geschat worden op
40.000 a 50.000 per jaar.
De regering acht dit op zichzelf een
verheugende ontwikkeling, maar wenst
toch een dergelijke uitloop van de on
gesubsidieerde bouw in 1962 te voorko
men. Zij wil het aantal in aanbouw te
nemen woningen voor dat jaar dan ook
niet hoger stellen dan 90.000 en het aan
tal woningwetwoningen niet lager dan
35.000, welk aantal het Rijk overigens
zal verplichten tot het toezeggen van
een bedrag aan voorschotten van f660
miljoen.
Het bedrag aan Rijkssubsidies voor de
nieuwbouw van woningen, uit te keren
in 1962, wordt geraamd op rond f268
NIEUW WETSONTWERP
VAN MINISTER DE POUS
Minister De Pous kondigt de volgende
wetsontwerpen aan voor het ingetreden
zittingsjaar der Tweede Kamer:
Een overgangsregeling inzake de we
derverkoop van brood; wijziging van de
vestigingswet bedrijven 1954; nieuwe re
gelen omtrent de Kamers van Koop
handel en Fabrieken.
EREDOCTORAAT VOOR
PROF. DR. W. O. BURGERS
(Van onze Haagse correspondent)
De universiteit van Parijs, de Sorbon-
ne, heeft aan prof. dr. W. O. Burgers,
hoogleraar aan de Technische Hoge
school te Delft het eredoctoraat ver
leend. De ere-promotie zal geschieden op
16 november aan de Sorbonne.
Prof. Burgers is hoogleraar in de afd.
scheikundige technologie en de tussen-
afdeling der metaalkunde.
Met het oog op de sterker wordende
noodzaak van krotopruiming en sane
ring, zal in '62 de voorbereiding en uit
voering van meer (en grotere) sane
ringsplannen worden bevorderd. In ver
band hiermede is het maximum van de
verplichtingen, die in 1962 kunnen wor
den aangegaan, gesteld op f5 miljoen.
Voor de uitkering uit deze hoofde is
voor '62 f2.5 miljoen uitgetrokken.
Grondige spreiding van
de bevolking
Minister Van Aartsen heeft het gehele
vraagstuk van het beleid ten aanzien
van de Randstad Holland aan de raad
voor de ruimtelijke ordening voorgelegd.
Nadat de raad een en ander onder ogen
heeft gezien, zal de minister met de pro
vinciale besturen contact opnemen over
de in regionaal en gemeentelijk kader
te treffen maatregelen.
Bij het beleid ln deze staat het vraag
stuk van een grondig mogelijke bevol
kingsspreiding over ons land voorop.
De nota over het noorden des lands
is reeds bij de raad voor de ruimtelijke
ordening, terwijl nog dit najaar het ad
vies van de z.g. vaste commissie van de
Rijksdienst voor het nationale plan in
zake het oosten van ons land verwacht
mag worden.
Gaan de verwachtingen van de pro
vinciale studies in vervulling, dan zou
STRINGENTE
GOEDKEURING I
De berekende toeneming van de 1
I bouwcapaciteit voor 1962 bestaat 1
I voor een aanzienlijk deel uit een
I prijsstijging, die geen vergroting i
van de eigenlijke produktie inhoudt.
Bovendien zal de produktie uit de
overloop (van '61) over het alge-
meen groot zijn, zodat voor ver-
scheidene sectoren de goedkeurings-
l mogelijkheden zeer beperkt zullen
I zijn. Het programma voor 1962
i noodzaakt derhalve tot een strln-
i gent goedkeuringsbeleid.
miljoen. Daarvan is bestemd voor wo
ningwetwoningen f 155 miljoen, voor
premiewoningen f 110 miljoen en voor op
andere wijze dan met premie gesubsi
dieerde particuliere woningen f3.2 mil
joen.
Krotapruiming
de opnamecapaciteit van betrokken ge
bieden kunnen stygen tot rond 8 mil
joen inwoners in 1980. Dit zou dan, bij
een totale bevolking in ons land van
rond 14 miljoen in 1980, leiden tot een
cijfer voor het Westen van rond 6 mil
joen. In dat geval zou de druk op het
Westen in zo n mate worden verlicht,
dat rond 400.000 mensen van de na
tuurlijke aanwas aldaar over de periode
19501980 elders zou worden opgeno
men. Het werkelijke bevolkingscijfer
van Nederland kan echter in 1980 wel
eens niet onbelangrijk hoger uitkomen!
Verlangen naar „buiten"
Minister Van Aartsen besteedt ook
aandacht aan het steeds groter worden
de verlangen „buiten" te gaan wonen,
een verlangen, dat een groter omvang
lijkt aan te nemen dan werd voorzien.
De minister is in dit verband van oor
deel, dat de nagestreefde open structuur
van de Randstad in het algemeen als
een gunstig uitgangspunt is te beschou
wen voor het opvangen van deze ten
dens. Niettemin acht hij het van belang
ook met het oog op de ervaring in
landen, waar de motorisering verder is
voortgeschreden de uitwerking van
het ontwikkelingsschema nog eens gron
dig aan de opkomende nieuwe behoeften
te toetsen. De vaste commissie van de
Rijksdienst voor het nationale plan
heeft hiermede intussen een aanvang
gemaakt.
VRAAGT UW HORLOGER
Het bouwprogramma voor 1962 is gebaseerd op een totale produktie
van f. 3.800 miljoen. In de gebouwensector zal f. 3.050 miljoen kunnen
worden verwerkt, in de sector van de weg- en waterbouwkundige
werken f. 750 miljoen.
Er wordt bij deze prognoses uitgegaan van de verwachting, dat de
produktie in 1962 1,9% hoger zal zijn dan in 1961. Tevens wordt aan
genomen, dat de arbeidersbezetting op de werken met 2,4% zal
toenemen, dat bij normale weersomstandigheden de produktie in 1962
2% lager zal zijn dan in 1961 (in welk jaar door uitermate gunstig
weer de produktie extra toenam), dat de produktiviteitsstijging. die
in 1959 en in 1960 gemiddeld 1.5% per arbeider bedroeg, evenals in
1960 nodig zal zijn om de arbeidstijdverkorting te compenseren en dat
tenslotte het prijspeil van de produktie met 1,5% zal stijgen.
De verdeling van het totale voor 1962 uitgetrokken verwerkings
bedrag over de verschillende categorieën is als volgt:
NIEUWBOUW, HERBOUW EN UITBREIDING
(In miljoenen guldens)
Bouwprogramma Verwerkt
Woningen
Boerderijen
Overige agrarische gebouwen
Bedrijfsgebouwen nijverheid
Bedrijfsgebouwen Handel en Verkeer
Gebouwen gezondheidszorg
Kerken
Scholen
Overige bijzondere gebouwen
Overheidsgebouwen
Totaal nieuwbouw gebouwen
Buitengewoon onderhoud en verbouw
Totaal gebouwen
Weg- en waterbouwkundige kapitaalswerken
Totaal generaal
1962
1961
ln 1960
1610
1370
1402
45
45
57
25
25
40
500
400
412
230
220
240
115
115
101
30
30
22
275
275
222
45
45
51
55
55
57
2930
2580
2605
120
120
162
3050
2700
2767
750
700
676
3800
3400
3443
Hierby Is géén rekening gehouden met:
a. de werken ten laste van de gewone dienst van de begrotingen van publiek
rechtelijke lichamen;
b. de werken aan gebouwen, waarvoor geen gemeentelijke bouwvergunningen
nodig zijn en,
c. de werken van f. 2000.— en lager.
(Van onze correspondent)
Er wordt een onderzoek Ingesteld naar
de dood van een 23-Jarige inwoner van
Utrecht, die zaterdagavond in een café
te Rotterdam met een vriend had ge
wed, dat hij 15 glazen cognac achter
elkaar kon uitdrinken.
In een café in het oosteiyk stadsdeel
zou hy zyn „kunnen" tonen. By het
veertiende glas werd hy onwel. Men
heeft hem naar huis gebracht, doch kor
te tyd later is hy overleden.
Scheveningse scholletjes
helpen de kaasmeisjes
Binnenkort keren de tien Neder
landse kaasmeisjes, die in vrijwel
geheel Engeland en Schotland gedu
rende een half jaar Nederland en
zijn zuivelprodukten hebben gepro
pageerd, in ons land terug. Tijdens
deze goodwilltrip deden zij veel er
varingen op, maar één daarvan werd
toch wel niet verwacht. In vele ge
vallen bleek n.l. dat de Engelse en
Schotse huisvrouwen eraan twijfel
den of de meisjes werkelijk Neder
landsen waren.
Het leek hun onmogelijk, dat
„foreigners" zo goed Engels spraken.
En om nu toch hun nationaliteit te
bewijzen, zonder dat het paspoort
erbij moet komen, gebruiken de
kaasmeisjes tegenwoordig een even
doeltreffend als simpel middel.
In twijfelgevallen vragen zij op
charmante wijze:
„Mevrouw, heeft u misschien zin
ln 77 scheef gebakken Scheveningse
scholletjes op een schoteltje"? De
Engelse dames zijn na deze tegen
vraag zó verwonderd over deze voor
Engelsen onuitspreekbare reeks g-
klanken, dat dit als afdoend ant
woord wordt beschouwd!
Natuurlijk
een oliehaard
gestookt met...
MP
MEER WARMTE
MINDER ROET
ZUINIGER
Grote waakzaamheid blijft ook in de naaste toekomst geboden ten
aanzien van de prijsontwikkeling, mede in verband met de huidige
bestedingsdrang. Bovendien zal in de komende maanden de tweede
fase van het gedifferentieerde loonbeleid tot nieuwe loonsverhogingen
leiden en ook de met ingang van 1 april 1962 door te voeren compen
satoire loonsverhoging terzake van de huurverhoging zal haar aandeel
in de produktiviteitsruimte vragen. In de bedrijfstakken, waar de
ontwikkeling van de produktiviteit als ook de rentabiliteitspositie geen
of onvoldoende mogelijkheden bieden om de compensatoire en de in
een later stadium eventueel optredende coördinatieve loonsverhogingen
op te vangen, zal enige prijsverhoging onvermijdelijk kunnen zijn. Het
is dan ook van de grootste betekenis, dat daartegenover alle mogelijk
heden tot prijsverlaging worden benut. Een bevredigend resultaat zal
slechts dan kunnen worden verkregen, wanneer het bedrijfsleven méér
nog dan tot nu toe bereid is een deel van de produktiviteitsstijging in
ondernemingen en bedrijfstakken, waar deze stijging het landelijk ge
middelde overtreft, voor prijsverlaging te bestemmen. Hierbij zullen de
prijsgesprekken wederom een belangrijke functie vervullen. Deze ge
sprekken worden gehouden enige tijd voor de afloopdata van de
arbeidscontracten, zodat de betrokkenen zich tijdig op het doorvoeren
van prijsverlagingen kunnen voorbereiden.
Dit verklaart minister De Pous van Economische Zaken in de
memorie van toelichting op zijn begroting voor 1962.
De gespannen conjuncturele situatie
tydens de afgelopen periode heeft im
mers reeds hoge eisen aan het prys-
beleid gesteld.
„De desondanks alleszins gunstige
ontwikkeling op het gebied van het
prijspeil kon overigens slechts worden
gerealiseerd dankzij de loyale medewer
king, die het bedryfsieven aan het prijs
beleid heeft gegeven", aldus de be
windsman.
Het streven van minster De Tous
blijft er overigens op gericht de verla
ging van invoerrechten en de revalua
tie in hun geheel in de vorm van la
gere prijzen aan de afnemers ten goede
te doen komen. Indien zulks nodig
mocht blijken, zullen hiertoe prysmaat-
regelen worden getroffen.
Financiering middenstand
„De commissie voor het midden
standskrediet", zo schrijft minister De
Pous voorts, beraadt zich momenteel
over de betekenis van het garantiekre
diet in het geheel van de financierings
vraagstukken van het midden- en klein
bedrijf. Een werkgroep uit het bedryfs
ieven stelt daarnevens een onderzoek
in naar de mogelijkheden van een fi
nancieringsmaatschappij welke zal
moeten dienen om ten behoeve van on
dernemers in het midden- en kleinbe
drijf, die zich in nieuwe wyken wen
sen te vestigen.goede vestigingspunten
te verkrijgen om zodoende te bevorde
ren dat kleinbedryf en grootbedrijf ook
in dit opzicht geiyke kansen hebben.
Regionale
industrialisatie
,3y industriële ondernemers bestaat
nog steeds een sterke belangstelling", al
dus de bewindsman, „voor vestiging of
uitbreiding van hun bedreven in de
probleemgebieden. De groeiende span
ning op de arbeidsmarkt in reeds sterk
geïndustrialiseerde streken heeft hierby
ongetwijfeld een belangryke rol ge
speeld. Daarnaast heeft de minister de
indruk dat de zeer voortvarende wyze,
waarop door alle betrokken organen de
verbetering der infra-structuur is aan
gepakt. tezamen met de stimulerende
invloed van de premie- en prysreduc-
tieregeling, in vele gevallen beslissend
is geweest voor een vestigingskeuze ten
gunste van de probleemgebieden.
Het toegezegde premiebedrag op 1
augustus 61 van ruim f 46.- miljoen,
is meer dan tweemaal zoveel als per 1
augustus 60. Ook het te verwachten
aantal nieuwe arbeidsplaatsen in bedry-
ven, waarop de premieregeling van toe
passing is verklaard, is meer dan ver
dubbeld. Van het geraamde aantal van
23.900 komt het grootste deel (57 ten
goede aan het noordehjk probleemge
bied. Deze toeneming van het aantal
arbeidskrachten komt overeen met circa
14 van het aantal werknemers, dat
by de aanvang van de premieregeling
in de probleemgebieden werkzaam was
in industriële bedryven met een bezet
ting van 10 of meer personen.
Evenals in '60 en '61, zal ook in '60
een contingent van 2000 woningwetwo
ningen, speciaal voor de bevordering
van de industriële ontwikkeling m de
probleemgebieden in het by zonder in
de ontwikkelingskernen ter beschik
king staan.
Energievoorziening
Na gewezen te hebben op het sty-
gende verbruik aan elektriciteit, olie,
kolen, hoogoven- en aardoliegas, merkt
de minister op dat de studie en be
sprekingen over de bestemming en de
wyze van verkoop van het in Gronin
gen gevonden aardgas, nog niet zyn
afgesloten. Het is overigens niet te ver
wachten. dat dit aardgas in '62 al een
belangryke rol zal gaan spelen. Ook als
over dit gas binnenkort een beslissing
zou kunnen worden genomen, is er nog
een betrekkeiyk lange aanlooptijd nodig
om het gas in exploitatie te brengen
en om tot een belangryke afzet 1e ge
raken.
Perspectieven
voor de E.E.G.
Vergaande perspectieven ziet minis
ter De Pous in een toetreding van
Groot-Brittannië (en andere Westeuro-
pese landen) tot de E.E.G. Hy ont
veinst zich echter niet, dat de vraag
stukken, waarop de onderhandellngsde-
legaties, by hun pogen om tot overeen
stemming te geraken, zullen stuiten, een
uiterst gecompliceerd karakter hebben.
Indien de Westeuropese regeringen in
onderling vertrouwen en met grote vin-
dingrykheid tot een redely ke oplossing
zullen komen, zal echtei een arbeid zyn
verricht, welke vergaande perspectieven
opent. De toenemende betekenis van
West-Europa voor de Nederlandse ex
port (januari-juni '59: 42 januari-
juni '61: 46%) onderstreept de beteke
nis van het gemeenschappelyke con-
junctuuroverleg. Zelfs een lichte te
rugslag van de conjunctuur in West-
Europa zou immers ons land voor pro
blemen kunnen stellen. Mede hierom
biyft het van belang, dat de export
haar spreiding tot de buiten Europa ge
legen afzetmarkten blyft behouden.
Toenemende welvaartsafstand
Minister De Pous noemt het- teleur
stellend, dat ondanks omvangryke hulp
programma's de welvaartsafstand tus
sen de geïndustrialiseerde landen in het
Westen en de landen van Azië en Afri
ka nog blyft toenemen.
Helaas moet voorts worden vastge
steld, dat nog nauwelyks een begin is
gemaakt met het tot stand brengen
van duurzame handelspolitieke relaties
met de onderontwikkelde gebieden, het
geen afhankeiyk is van de wyze, waar
op men er in zal slagen voor de eco
nomische vraagstukken, waarvoor deze
landen staan, bevredigende oplossingen
te vinden.
Naar de mening van de minister moet
het scheppen van voldoende afzetmoge-
lykheden voor de produkten van deze
landen een wezenlijk onderdeel vormen
van de handelspolitiek van de hoger ont
wikkelde landen. Het feit doet zich bo
vendien voor, dat de prijzen van de door
achtergebleven gebieden te importeren
elndprodukten belangryk zyn gestegen
(na '53), terwijl de pryzen van de te
exporteren grondstoffen lager zyn ko
men te liggen. De toeneming van de
exportwaarde is derhalve ver achter ge
bleven by die van de geïndustrialiseer
de landen.
JONGETJE j
ACHTEROP FIETS
GEDOOD
Gistermiddag is de 4-jarige Willem Al-
bert Spyman uit Den Haag om het
leven gekomen onder de wielen van de
aanhangwagen van een vrachtauto. Het
ongeluk gebeurde op de Laan van Meer-
dervoort ter hoogte van de Anna Pau-
lownastraat.
Het slachtoffertje zat achterop de fiets
by zyn moeder, die, wachtende voor een
verkeerslicht, zich in evenwicht hield
aan de vrachtauto. Toen het licht op
groen sprong verloor ze haar evenwicht.
Haar zoontje kwam onder de wielen van
de aanhangwagen. De moeder en een
driejarig zoontje, dat voor op de fiets
zat, liepen lichte vérwondingen op.
Jhr. mr. van Asch van Wijck
overleden
(Van onze Haagse correspondent)
In de ouderdom van 70 jaar is giste
ren te Doorn plotseling overleden jhr.
mr. J. M. M. van Asch van Wyck, oud
lid van de Haagse gemeenteraad en lid
van de Prov. Staten van Zuid-Holland.
De heer Van Asch van Wyck, die in
Den Haag grote bekendheid genoot
hy bewoog zich ojn. op charitatief ter
rein pleitte in de raadsvergadering
vaak voor behoud van cultuurhistorische
monumenten. Hy was o.a. algemeen
voorzitter van de vereniging Nederland-
Oostenryk.
De verkiezingen in Oeroendi eyn een
volledige overwinning geworden voor de
nationalistische partij Uprona, die 52
van de 64 zetels in de wetgevende ver
gadering krygt. Zes zetels zyn voor het
Gemeenschappelyke Front, een coalitie
van verscheidene partyen, die de over
hand behaalde b(j de gemeenteraads
verkiezingen in november 1960 en die
de toentertyd gevormde voorlopige re
gering beheerste.
Verscheidene ministers zyn verslagen,
onder wie premier Joseph Cimpaje. Zes
zetels zyn nog niet toegewezen.
De verkiezingen zyn gehouden onder
toezicht van de Verenigde Naties, een
week voor die van Roeanda, dat met
Oeroendi een gebied onder Belgisch be
heer vormt.
Het geweldige succes van de Uprona
heeft vele waarnemers verrast.
