RUITEN
ZES
SCHEEPS
Grote moeilijkheden voor vrouwen
in de technische beroepen
ioor Mevr.
I. M. C. Bijleveld-
Gelinck
PANDA EN DE MEESTER-QPHEFFER
Vervolgverhaal voor de kleintjes
en de Bosmannetjes
Het vooroordeel is de grootste barrière
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Onder het motto Beroepen zijn niet gebonden aan sekse" is de
Nederlandse Unie van vrouwelijke bedrijf shoofden ten strijde ge
trokken tegen het vooroordeel, dat bepaalde beroepen uitsluitend man
nelijk dan wel uitsluitend vrouwelijk zouden zijn.
Evenals er mannen zijn, die zich bezig houden met de haute couture,
de kookkunst etc., dus met de z.gtypisch vrouwelijke beroepen, zo
vindt men ook vrouwen aan het hoofd van ijzer- en staalindustrieën,
gieterijen, in het bouwbedrijf en onder reders, dus in de z.g. „manne
lijke beroepen."
WOENSDAG 20 SEPTEMBER 1961
De T.H. te Delft telt onder degenen,
die daar het ingenieursdiploma behalen,
slechts 6 pCt vrouwen, die zich dan nog
voornamelijk hebben bepaald tot de ar
chitectuur of de chemische studie. Maar
de presidente van de Nederlandse Unie
van vrouwelijke bedrijf shoofden, mevr.
B. Kiek-Wolffers, zei hierover gisteren
op een persbijeenkomst te Amsterdam:
„In fabrieken kan men honderden
meisjes aantreffen, die montagewerk
zaamheden aan radiotoestellen of andere
elektronische apparatuur verrichten.
Waarom zou de vrouw dan niet alle
trappen van de elektrotechniek kunnen
bestijgen tot ingenieur toe? In Rusland
is een van iedere drie afgestudeerde in
genieurs een vrouw".
De Unie stelt zich op het standpunt,
dat de meisjes uit de hoogste klassen
van de scholen ervan op de hoogte moe
ten worden gesteld, welke kansen de
technische beroepen bieden. Uiteraard
zal deze voorlichting moeten worden ge
steund door de directeuren en hoofden
van scholen.
Van de 102.000 leerlingen, die het af
gelopen jaar een lagere technische
school bezochten, waren er slechts 450
meisjes''. Maar waarom", zo vroeg mevr.
Kiek zich af, zouden vakken als tech
nisch tekenen of instrumentmaken niet
door vrouwen kunnen worden beoefend?
Met een vrye keuze en met gelijke kan
sen is dan tevens de omgeschoolde tech
nici roepende maatschappij gediend.
Anders dan in het buitenland kent
Nederland voor meisjes, die een tech
nisch vak willen leren, weinig beperking.
De actie van de Unie richt zich dan ook
niet" zo zeer tot toelating van meisjes op
de diverse onderwijsinstellingen, doch
meer op een betere voorlichting aan het
jonge meisje.
„Wij zullen door een muur van weer
standen moeten breken", zo zei een van
de bestuursleden. Een van de problemen
vormen ongetwijfeld de hoge investerin
gen van de overheid in het nijverheids
onderwijs. Als een leerling een tech
nische school verlaat, heeft hy de ge
meenschap veel geld gekost, dat echter
later via zijn aandeel in het produktie-
proces terugkomt. Bij een vrouwelijke
leerling is het risico, dat zij na enkele
jaren trouwt en zich uit het vak terug
trekt, vrij groot.
De Unie van vrouwelijke bedryfshoof-
den ziet echter het vooroordeel als de
grootste barrière. Vooralsnog is het zo,
dat de meeste mannen een vrouw liever
zien als verpleegster, danseres of cou
peuse dan als technisch opzichteres bij
een groep wegwerkers, pilote of garage-
employée.
14)
Zonder haard, zonder warmte, zonder
ziel! Er was hier en daar een versiering
van dennegroen en hulst aangebracht,
ook al ter ere van de gasten van gis
teravond, maar het dééd het niet in deze
omgeving. Het was geen thuis, deze ka
mer, niet een plaats waar een moeder
zorgde en waar de kinderen om vier
uur thuis kwamen met natte neusjes
van de kou. Er werden hier af en toe
gaston ontvangen, vlot en gemakkelijk,
en verder was het de plaats waar zij
haar hoed opzette als ze zelf uitging en
waar ze enige rekeningen op zien vond
wachten, als ze weer terug kwam. Een
kamer gaf je persoonlijkheid wéér, be
dacht ze; deze kamer haf héar persoon
lijkheid wéér. Een armzalige persoon
lijkheid, conventioneel en koud, on
danks al de uiterlijke rijkdom. Het was
haar eigen verkiezing geweest.
Haar gedachten gingen terug naar
heel vroeger, naar die zonnige septem-
berochtena, toen zij, klein blond meisje
van zes jaar, weigerde om naar school
te gaan. Ze was bang geweest voor de
school, bang voor het prijsgeven van
het veilige leventje thuis; en omdat zij
een verwend klein meisje was, weigerde
zij te gaan. Het werd een scène. En toen
was daar ineens het buurjongetje het
hek uitgestapt en had haar hand ge
pakt.
Ga maar mee, had hij gezegd, ik
zal je wel naar school brengen. Het is
er heus heel prettig, en ik weet het
goed: ik ben er al een Jaar. En ze had
meteen haar verzet opgegeven en was
met Rob Verhagen naar school gegaan.
Dat was de eerste keer geweest en sinds
dien was ze altijd met Rob Verhagen
naar school gegaan, jaren lang. Ze had
haar vriendinnetjes gehad en haar
clubjes, waar ze 's middags mee naar
huis ging, maar iedere morgen was Rob
er geweest. Rob was er altijd. En hij
droeg haar tas en hielp haar met haar
sommen en verder zei hij altijd dat hij
dokter wou worden en dat ze dan sa
men zouden gaan trouwen.
Op het gymnasium werd dat voortge
zet; de boekentas werd zwaarder, en de
sommen werden moeilijker en er waren
ook vele andere vrienden en vriendin
nen. Maar Rob was er altijd. Zij kon
vlug leren, maar ook hij was heel knap
en hij werkte hard, want hij was een
arme wees en hij wilde gauw dokter
schoolfeestjes was hij haar trouwe ca
valier.
Dan gingen ze allebei studeren, zy
was mooi en gevierd en ze ging heel
veel uit. Hy werkte hard. Zy werd op
de grote studentenfeesten meegevraagd
en er gingen soms weken voorby, dat ze
hem haast niet zag. Maar hy was er al
tijd. Ernstig, een beetje ouweiyk voor
zyn leeftijd en dikwijls stil, maar als
er moeilijkheden waren gaf hy altyd
heel goede raad.
Toen ze vier-en-twintig was werd ze
meegevraagd naar de lustrumfeesten in
Leiden, ze logeerde op de Witte Singel.
Het was één roes van uitgaan en dansen.
En toen werd er op een avond gebeld en
stond daar ineens Rob vóór haar, ern
stig, een beetje gebogen al, en bleker
dan anders. Hy vroeg of ze met hem
mee ging wandelen en ze liepen in de
kille zomeravond langs hét jaagpad
naar Allemansgeest.
Toen ze buiten waren greep hij in
eens haar handen en zei, dat het nu
zover was:' hy was vanmiddag voor zijn
artsexamen geslaagd. Ze schrok ervan:
die goeie Rob! en zij had het zo druk
gehad met al die feesten; geen haar op
haar hoofd had meer aan dat examen
gedacht! Ze feliciteerde hem heel har
telijk.
Hy antwoordde weer, dat het nu zover
was. Nu zouden ze gaan trouwen. Maar
nu waren er twee mogelijkheden: hy
kon een praktijk krygen ergens achter
in Overysel, of hy kon als arts van
een onderneming naar Indië gaan. Zy
moest nu maar kiezen, het was voor
haar het belangrijkste.
De schrik sloeg haar om het hart.
Moest zij nu kiezen! Maar ze wou he
lemaal niet kiezen! Ze moest er eerst
nog eens rijpelyk over denken. „Maar
daar hoefde ze toch niet meer over te
denken? dat was toch altyd afgespro
ken?"
Ze hadden elkanders handen losgela
ten en liepen nu naast elkaar over het
jaagpad, druk pratende. Nu, na twihtig
jaar, zag Ida van Moorsel het alles nog
vóór zich: de wijde, grauwe hemel, met
in het westen een lichtende poort in
het wolkendek en ineens de vlammende
schyn van de zinkende zon. Het water,
staalgrys gerimpeld met kleine schuim-
kopjes, het buigende riet. Akelig koud
was het geweest voor een juniavond en
ze had gehuiverd in haar wollen jasje.
Ze had nu het gevoel dat ze na die
Posities Nederlandse
schepen
Aagtekerk p 18 Flnlsterre uitreis
Aardyk 18 v Houston te Galveston
Abel Tasman 18 te IJmulden
Adara 18 v Montevideo n Parana gu a
Adlne 17 te Lisnabon en verm. 20
naar Oporto
Admiralengracht 19 te Zaandam
Adonla 18 v La Gualra n P. Cabello
Ador 19 te Kings Lynn verwacht
Ac air 17 v Karlshamn te Delfzijl
Aegls 18 op 520 m WZW Scllly
Acrdenhout 19 te Shoreham verwacht
Ahoy p 18 Brunsb. n Amsterdam
Akkrumdyk 18 op 290 m ZW Azoren
Mn mak 19 te DJeddah verwacht
Albert Willem p 18 Oueasant naar
Southampton
Alblaaserdyk 19 v Antw. te Rotterdam
Alea 18 v Rotterdam n Freetown
Alceiaa p 18 Ouessant n Amsterdam
Alrhlba 18 55 m NW Havana n New
York
Alcor 18 op 510 m NO Mombasa
Alcor W 16 v Rott. te Terneuzen
Aletta Johanna 18 v Newport te Vliss
Aigenib 18 op 130 m ONO Gibraltar
All S p 18 Brunsb. n Huil
Aikr* 20 te Napels verwacht
AUetta 16 Londonderry n Glasgow
Almkrrk 18 183 m ZZO Suez n Aden
Alnatl 18 op 190 m NO Vltorla
Alnllak 18 v Las Palmas n Antw.
Alpha 17 v Liverpool n Rotterdam
Alplierat 15 v Portland n Puaet Sound
Amazone 16 v Amble te Odense
Ambulant 19 v Glasgow te Antwerpen
Amnion 18 v Curacao n Baltimore
Ampenan 18 400 m ZO Newfoundland
Amstolhoek 18 870 m OZO St. Helena
Amstelkroon 18 v Yokohama n Port
land
Amstelmeer 18 150 m O Clipperton ell.
Amstelmolen 18 v Madras n Calcutta
Amstel.sluls 18 140 m NNW Timor
Amyntas 18 v Faro n Lissabon
Anda Bergen-Limfjord p 18 Llsta
Andyk 19 op 250 m ZW Landsend
Ank T 18 v Karskar n Walkom
Anna Broere 19 te Dordrecht
Anna Henny 16 v Londen n
Anncnkerk 18 v Rott. te Hamburg
Annie F 19 te Rotterdam verwacht
Annie G 17 v Amst te Veslera*
Antarctica 16 v Kotka n Portsmouth
Applngedyk 19 v Rott. n P. Evergla-
worden. Over het trouwen werd niet1 avond eigenlijk nooit meer helemaal
veel meer gesproken, maar op alle warm was geweest.
des
Argos p 18 Pantellarta n Tunis
Arncdyk 18 op 50 m Z Cuba
Arnoudspolder p 18 de Casquets
Artemis 19 te Curacao verwacht
Aruba 20 te Rotterdam verwacht
Ask p 18 Brunsb. n Amsterdam
Atlantis p 18 Flnlsterre
Atlas 17 v Rotterdam te Savona
Audacla 18 v Newport te Vllsslngen
Bab T 18 te Hauklpudas
Baltirborg 14 tc Umea
Banda 18 op 175 m W Ceylon n Dji
bouti
Bantam 18 v Kowelt n Basrah
Batavier 1. 18 te Kings Lynn
Batavier 3. 17 te Casablanca
Beekbergen 21 te Bayonne verwacht
Berkhout 19 v Amst. te Rotterdam
Bern p 19 Scllly n Avonmouth
Bernard John p 18 Ouessant n Ra
goon
Betty Anne S 19 te Rotterdam
Betty Jean 19 te Londen verwacht
Beyerland 17 te Goole en verm.
weer naar Harllngen
Blak 18 v Rotterdam n Flensburg
Blerum 18 v Rott. n Limerick
Blntang 15 v Chicago te Milwaukee
Bnlssovain 14 te Hongkong
Bonaire 18 v Ronne te Hamina
Bonita 18 op 170 m WZW Jamaica
Borctilo 18 v Newport n Stetttn
Born rif 16 te Manchester
Both 19 v Galle te Basrah
Bram 18 v Antwerpen n Dublin
Brouwersgracht 19 te Helsinki
Cadans p 18 Helgoland n Huil
Calchas 18 v Rotterdam te Tripoll
Calvijn 18 v Skutskar n
Camcrounkust 18 v Conakry n Abidjan
Camnhuys 15 v Bangkok te Hongkong
Carasso 19 v Savona te Londen
Carnissesingcl 19 te La Pallice
Cartilo 18 120 m N Curacao n Bre
merhaven
Caakmance 18 v Rouaan n Rott.
Castor <M) 17 te Stralsund
Catbarina F p 19 Ameland n Par
Celebes 18 op 420 m NW St. Helena
Celebes (K) 16 v Aarhuus n Manty-
luoto
Ceres 19 v Mataranl te Arlca
Charts 18 v Guanta n Carupano
Clothilda M 18 v IJmulden n So
vesborg
Coeta p 18 Texel n Ronnskar
Colette 19 v Amst te Antwerpen
Con Zelo 19 te Zeebrugge
Concepclon 15 te Genua
Confid 19 te Groningen verwacht
Congnkust p 18 At.id.1an n Freetown
Cornelia B 1 p 18 Ouessant
Cornelia B 2. 18 v Londen n Gibraltar
Corona 16 te Portsmouth"
Corsica 19 te Amsterdam verwacht
Dahomeykust 19 te Abidjan
Dsterdyk 18 te Los Angeles
David 17 v Bergen te Tysflord
Delfborg 17 v Gent te Oslo
Delft 19 op 1100 m NO Martinique
Democraat 17 te Londen
Dlannel 20 te Delfzijl verwacht
Dicky 16 v Oulu n Sharpness
Dinkel 17 v Rotterdam te Londen
Dlnkelstroom 18 te IJmulden
Dlnteldyk 18 v Cristobal n Antw.
Diogenes 19 v Paltl te Manta
liomburgh 17 te Casablanca
Dongedyk 19 v Plymouth te Curacao
l>orls 14 v Tampa n Mobile
Draco 18 v Cadiz n Antwerpen
Draka 18 v Delfzijl te Kotka
Drenthe 19 v Abo te Delfzijl
Drie Gebroeders 17 te Wpsa
Driebergen 19 te Port Talbot
Dutveland 20 te Rotterdam verwacht
Dnurt p 18 Terschelling n Dublin
Eagle 18 v Antwerpen n Londen
Echo verm. 20 v Rostock n Bordeaux
Eddystone p 18 Ameland n Londen
Kernland 19 nm te Itajahy verwacht
Eems 18 v Antwerpen te Walkom
Ecmstroom 18 te Amsterdam
Eenhoorn 18 v Constanza n Londen
Egbert S 16 v Rott. te St. Brieux
Elda 19 v Rott. te Antwerpen
Elisabeth Rnorda p 18 K. VUlano
Energie p 19 Kiel n Kopenhagen
Kos 18 op 110 m Z Malta
Erasmus 18 140 m NO K. VUlano
Frnsmusslngel 18 te La PalUce
Fambo 18 170 m NO Kaap VUlano
Fare! p 18 Brunsb. n Lemmer
Fem 18 v Karlstad n f
Fcndo 17 v Margate n Rouaan
Fiat 16 v Lissabon te Leixoee
Flducia 2, 19 te Maassluis
Fiona 16 v Kotka n Londen
Fivel 17 v Archangel te Londen
Fivelborg 16 te Kotka
Florcs 19 v Gothenburg te Londen
Forel 19 v Immlngham te Kings Lynn
Frans Bóhmer 18 v Algiers n Tunis
Friesland 18 op 100ft m NNO Honolulu
Friesland SSM 18 te Ktndby
r.aasterdyk 18 te Port Everglades
c.aasterland 18 te Rio Janeiro
Gaasterland SSM 19 te Harllngen
Gahonkust 18 np 150 m 7, Las Palmas
Geert 18 v Fossdyke te Belfast
Geertje Buisman 18 140 m O Gibraltar
Gecstdam 18 v Boston te Maassluis
Geestdiep 19 v Maassluis te Boston
Geestland 18 v Barry te Amsterdam
Goeststar 18 op 1000 m OZO Bermuda
Genca 19 v Swansea te Rotterdam
Gouweborg 16 v Delfzijl te Bohus
"re 18 v Amst. n Brldgewater
roningen 18 v Bordeaux te Barry
rootekerk 19 v Dllbnuti te Penang
arm 17 v Londen te Kopenhagen
Harry p 18 IJmuiden n Rouaan
Haskerland 19 te Kings Lynn
tlathor 18 op 160 m NO Malta
Heenvllet 18 v Avonmouth n Liverpool
Helloo 17 v Immlngham n Londen
Hclemar H 18 200 m ZW Ouessant
Helena 18 op 370 m NW Flnlsterre
Helicon p 18 de Azoren n Rott
Hennle p 18 Brunsb. n Amsterdam
Henny T 16 v Oulu n Liverpool
Henrlette B J9 te Manchester verw
Hermes 16 v Onega te Londen
Hersllia 18 op 500 m ZW Azoren
Holland IH) 19 v Cork n Bristol
Holwierde p 19 Pentland Firth naar
Belfast
ondsbosch p 18 Brunsbutel naar
Deventer
Hunzcborg 19 te Hartlepool verwacht
Hydra 18 op 910 m NO Guadeloupe
Iberia p 18 Bornholm n Ventsplls
Ida Jacobs 16 v Swansea te Rouaan
Imke 18 v Barcelona n Tarragona
Intrepide 17 te Weston Point
Irene p 17 Lizard n Londen
Isls (V) 16 v Londen n Zeebrugge
Isola 19 v Rotterdam n Chatham
litersum 18 320 m WNW Flnlsterre
Jaarstroom 16 v Liverpool n Rouaan
jagersfontein 19 te Las PalmaL
Jakob Oorburg p 18 Kiel n Kopen
hagen
Jan 18 v Grangemouth n
Japara p 18 Bina n Emden
19 v Antw. te Rotterdam
Johan van Otdenbarnevelt 18 980 m
WZW Callao
Johanna 16 v Sornaes n Deventer
Johannes p 18 Brunsb. n Ramsgate
John M 19 v Emden n Skive
Jonet 18 v Rotterdam n Jersey
Joost 16 v Haukipudas te Alholmen
oseph Frerlng 18 65 m NO Ouessant
Julia Anna 16 v Goole n Bergen
Kaap Falga 19 v Amst te DelfzUl
Kamperdyk 16 v New York n Boston
Karachi p 18 Ceylon n Aden
Karakorum 18 v Madras n Chittaeong
Karossa 19 v Merauke te Pt Mor-
resby
Kastanjeslngcl 19 te Antwerpen verw
Katendrecht 19 v Genua te Port Said
Kennemerland 19 v Cabedelo te Amst.
Klnderdyk 19 v Antw. te Rotterdam
Kloosferrtyk 19 te New Orleans
Konny M 19 v Genua n Malaga
Kreeft verm. 19 v Rott n Narvik
Kreon 18 op 490 m ZW Azoren
Kwiek 18 v Kalmar te Wagenlngen
I.lmbarg 18 v Bahrein n Chittagong
Lombok 18 v Belra n Nacala
Looiersgracht p 18 Brunsb. n Amst.
Louis# 17 v Ystad te Norrtcoplng
Lubox 19 v Amst. te Roterdam
Lucas Bols 1. 19 te Amsterdam
Ludo p 18 eBrgen n Lowestoft
Lutetla 16 Itzehoe te Delfzijl
Lutterkerk 19 v Port Said n Llvorno
i.ycaon 19 Singapore te Hongkong
Maas 16 v Karlstad te Zwolle
Maasborg p 18 Brunsb. n Newport
Maasym N p 18 Flnlsterre
Manta 16 v Stralsund te Boston
Marcelta 16 v Rott. n Stralsund
Mare Altara 18 v DelfzUl n Rouaan
Margaretha Smits 19 te Rott. verw
Maria W 19 te Fredrikeeund
Mariaa Maria p 18 Kaap Frio
Marie Sophie 16 te Skoghall
Mariscal Lopez 19 te Antwerpen
Markab 19 v Dover te Rotterdam
Marne 18 v Rouaan n Honfleur
Maron 15 v New York n Carupano
Martinlstad p 18 Kiel n Frederlcia
Mataram 18 v Cristobal te Curacao
Mees Cremer 16 v Koldtng n Wlsmar
Meidoorn 20 te Antwerpen verwacht
Meidoornsingel 19 te La Pallica
Melke 14 v Suez te Massawah
Mehskerk 18 v Bushlre n Suez
Menje 16 v Middlesbro n Duinkerken
Menkar N 16 te Kerütra
Mersey Lloyd P 18 Pantellarta
Merwehaven 18 te Rouaan
Michel Swenden 19 te Rotterdam
Mlilas 18 v Faro te Rotterdam
Mlntaka N 15 te Casablanca
Mississippi Lloyd 18 700 m O New
York
Mltropa Brest-Dakar p 18 Ouessant
Montferland 19 v Bremen te Hamburg
Morag 17 Ramsey n T
Munte 17 v Londen te Wlsmar
Mutatie 18 v Rott n Uddevalla
Mutua Fides 16 v Delfzijl n Huil
Myfem p 18 Brunab. n Rouaan
Mylady 18 nog op rede Mondah
Mynlas 19 v Delfzlil te Amsterdam
Nanny 16 v DelfzUl te Skutskar
Narwal 18 v Rott. n Kopenhagen
Nashira 18 230 m NW Fortaleza
\eder-Eems 19 v Legaspi te Bugo
Veder-Waal 18 270 m W Mlnikoy
Nederland 17 v Aalborg te Hobro
Neerlandla 18 te Sundsvall
Nelly 17 v Lundy eil. n Par
Nero 18 v Havre n Bordeaux
Niagara 18 v Jakobstad te Amst.
Nieuw Amsterdam 20 te New York
verwacht
Nieuwe Tonge 18 90 m WNW Key
Nlciiwtand 18 tc Kings Lynn
Nike 18 v Vlaardingen n Plymouth
Nina 13 v Belem n Trinidad
Noordam 18 op 360 m W Scilly
Noordwyk 18 v IJmulden n Monrovia
N'ykerk 19 v Rott. te Amsterdam
Oldambt 20 te Groningen verwacht
Oosterburgh 19 te Roterdam
Oostkerk 18 v Bremen n Hamburg
Oranje 18 1350 m NO Pltcalrn ell.
Oranje Nassau 18 v Kingston n Port
au Prince
Oranjestad 14 te Demerara
Osiris 18 v Maraoalbo n Curacao
.endrecht p 18 Majorca n Plomblno
Ouwerkerk 18 190 m WNW Sabang n
Aden
Overysel verm. 20 v Mombasa n Suez
18 op 700 m NO Paramaribo
Pacific p 18 Ouessant n Nantes
Pallas 18 v Amst te Kopenhagen
Parkhaven 18 v Rio Janeiro te Ilheos
Parthenon 19 te Baltimore (verb.)
Pasteurslngcl 17 te Takoradl
Patria p 18 Dover n Plymouth
Paul Westers 16 te Warrington
Pavonls p 18 Brunsb n Shoreham
Peter Swenden 19 v Rott. n Bayonne
Phidias 18 v Amsterdam te Odense
Phlietas 18 v Tanger n Rotterdam
Phoenix p 17 Lizard n Par
Plefer Wlnsemlus 18 200 m W Algiers
Plandus 18 v Gent n Malmo
Polnciana 15 v New York n Bermuda
Polaris 19 v Stetttn te Wisbech
Pollendam 19 v Garston te Rotterdam
Ponza 18 v Karskar n Mantyluoto
Polydorus p 18 Algiers n Liverpool
Port Talbot 18 v Londen te Rotterdam
Poseidon p 18 Guernsey n Hamburg
Prins Alexander 18 70 m ZZW Belle
Isle
Prins Caslmlr 18 v Toronto n Cleve
land
Prins Manrits 18 te Hamilton
Prins Willem George Frederik p 18
Portland Bill n Glasgow
Pr-ns Willem 3. 18 v Milwaukee n
Chicago
Prins Willem 4. 18 te Rotterdam
Prins Willem S. 19 te Bay City
Prinses Irene 19 te Montreal
Prinses Margriet 18 v Havre naai
Montreal
Pygmalion 18 v C. Trujillo n Aruba
.aarderkerk p 19 Ouessant n Antw.
Labrador 18 v Danzig n Londen
La-Ion 18 op 1030 m NO Paramaribo
Laura d 16 Ouessant n Rouaan
Lcendert Broere 19 te Dordrecht
rmsterkerk p 18 Palermo n Casa
blanca
Leonidas 18 v Amst n Hamburg
.eopoldskerk p 18 Aden n Dubal
Leto 18 op 240 m ZO Cape Farewell
Lcuvchaven 19 v Kopenhagen n Ahus
Riouw 20 te Melbourne verwacht
Ritornel 17 v Amst te Berwick
Rohox p 16 Olarxl n Amsterdam
Roelof de Winter 15 v Rott. naar
Hamburg
Roerdomp 19 te Groningen verwacht
Roggeveen 16 v Manilla n Hongkong
Rotte p 16 Jamaica n Houston
Rotterdam 19 v Rott. n New York
Rottl 18 op 540 m W Flnlsterre
Rottum 17 v Bordeaux n
Ruby 18 v IJmuiden n Rochester
Ryndam 19 v Rotterdam n Montreal
Saba 18 v Bordeaux te Rotterdam
Salatlga 18 op 350 m WNW Azoren
Samarlnda 18 v Djibouti te Suez
Santa Margherita 17 te Middlesbro
Sappemcer p 18 Brunsb. n Mostyn
Sarangan 20 te Lobito verwacht
Sarpedon 18 800 m NO Guadeloupe
Schelde Lloyd verm. 22 v Yokohama
n Hongkong
Scheldestroom 17 te Londen
Schokland 18 v Rott. n Kopenhagen
Schouten 18 430 m ZZW Congo rivier
Sea Wyf p 19 Vlisstngen n Esbjerg
Seine Lloyd 19 te Bremerhaven
Senang p 18 Cherbourg n Boston
Senior 19 v Amsterdam te Abo
Serooskerk 18 in Suezkanaal na
Djibouti
t>i go 16 v Labuan n Songkhla
SU vaplana 19 te Halmstad
Sinon 19 nm tc Savannah verwacht
Sirrah 18 op 960 m OZO Bermuda
Slamat 18 700 m WZW Pltcalrn ell.
Socrates 18 v Huacho te Huarmey
Socatdyk p 18 Wight n New York
Solon 19 v Amsterdam te Curacao
Sommelsdyk p 18 Kaap Race n Antw
Sonsbeek 18 te Roscoff
Spaarneborg p 18 Brunsb. n Wisbech
Spes p 19 Kiel n Swlnemunde
Spes Major 18 te Antwerpen
Spolanda 19 v Vlaardingen n Hamina
Sporonia 18 te Birkenhead
St. Walburg 16 v Stockvik te Kotka
Stad Alkmaar 18 55 m N Dakar
Stad Dordrecht 19 te Civ. Vecchla
Stad Haarlem 18 v Rott. n Regglo
Stad Leiden p 18 Cadiz
Stad Maassluis p 18 Finlsteire
Stad Maastricht 19 te Vltoria
Stad Rotterdam p 18 Gibraltar
Stad Schiedam 18 75 m WZW Bergen
Stad Utrecht 18 80 m WNW St. Pauls
Rocks
Statendam 18 op 320 m O K Race
Statcnlaan 19 te Antwerpen
Steenwyk 18 250 m ZO Kev Weet
Stella Prima 15 te New Orleans
Stentor p 18 Flnlsterre n Tunis
Stephanie 18 v Arklow n Terneuzen
Straat Magelhaen 18 1400 m O
Janeiro
Strypc 19 te Casablanca
Subra 15 v New York n Asuncion
Swift 19 v Esbjerg te Rouaan
Sumatra 18 te Port Swettenhara
Willem Fertuia 17
DelfzUl
Willem Kuyi 18 300 m ZW Rapa eiL
Willemstad p 18 Kaap VUlano
Willi Böhmer 19 te Port Talbot
Willy p 18 Rugen n Yarmouth
Wilpe 16 v Karskar te Slkea
Wltmarsum 18 215 m WZW Oueszant
n Houston
Wonermto 19 nm te San Francisco
verwacht
Wonosari 19 op rede Belra
Wonosobo 18 v Antw. n Bremerhaven
Wubbiena 16 v Middlesbro n Grimsby
Ystroom 1
v Plymouth te Cardiff
Quo Vadls p 19 lel n Frederlcia
Rana 16 v Naestved te Kotka
Rarja p 18 Finisterre n Antwerpen
Reest 18 v Leningrad n Manchester
Regina Ida 18 120 m NW Drontheim
Rcgulus 17 v Stettin te Londen
Reliable 19 v Rott te Antwerpen
Rema 18 v HuU te Kiel
Ridderkerk 19 v Karachi te Bombav
Rick 17 v Halmstad te Grouw
Rien Teekman p 18 Borkum n Amst
Riet 16 v Kotka n Groningen
Tablan 18 op 130 m ZZO Muscat
Tagri Zoutkamp-Abo p 18 Kirt
Ta ra* 18 v Famagusta n Beyrouth
n 18 op 500 m ZZO Bermuda
Tempo D 17 v St. Brieux te Huil
Texel 19 v Singapore te Davao
Tbaleta* 19 v Ventsplls te Antw.
Thallo 18 v Dublin te Rotterdam
Thea 19 v Archangel te Kings Lynn
18 v Rott. te Dublin
TbemH 18 v Aruba te Curacao
Theodora p 18 Oland n Kopenhagen
Thcron 19 v Hamburg n Bremen
Tide 17 v Kenitra te Or an
Tilly 18 v Koping te Zaandam
Tim Rotterdam-Bergen p 18 Texel
Tinda 18 v Ronne te Hamina
Titan 18 v Lelth te Newcastle
Tierk Iliddcs p 17 Lizard n Preston
Tjimnnuk 19 v Kaapstad te Durban
Tjlmenteng 18 v Mombasa n Dar es
Salaam
Tjipondok 19 te Singapore
TjHadane 19 te Buenos Alree
TJltJalengka 19 te Durban
Trim 17 v Amsterdam te Genua
Trito 19 v Dublin te Amsterdam
Triida K 19 v Abo te Waddlnxveen
Twee Gebroeders p 18 Vlanna n Vigo
Tweelingen p 18 Ouessant n Pto. Ma-
tanzas
Twin 19 v Wlsmar te HuU
Ubbergen p 18 Brunsb. n Klaipeda
Urkerslngel 18 te Bayonne
Ursa Minor 16 te Uttlehampfe»
Van Cloon 18 150 m Z Hainan n Sin
gapore
Van Llnsehoten 19 te Kaapstad
Van Noort 18 130 m N Flores
n 17 v Brake te Londen
Venus 17 v Ipswich te Londen
Vermcersingel 18 v Se te n Londen
Vesta (B) 18 v Preston te Lorient
Vlod p 17 Lizard n Brldgewater
Vlieland 16 v Rouaan te Londen
VHst 18 op 630 m NW Azoren
Volharding 18 v Llvorno te Napels
Vijgendam 19 v Amst. te Colchester
Waingapoe 16 v Khorramshar n Aba-
dan
Walcheren p 18 eil. Man n Ysland
Walcnburgh 20 te Rott. verwacht
Waterland 18 260 m Z Kaap Verd. ell.
Waterman 20 te Southampton verw.
Wega p 16 Dover n Rouaan
Weltevreden p 18 Deddah n Aden
Wesferdam 18 op 230 m ZZO Hallfax
Westerdok 19 te Rotterdam
Hand p 18 Bohln n Montevideo
Westropa 15 v P Etlenne te Dakar
Wexford 17 v Boston te Zaandam
Whitsuu d 17 Lizard n Glasgow
Zaandijk 17 v Plymouth n Par
Zaankerk 19 v Hongkong te Nagoya
Zanzibar 19 te Duinkerken verwacht
Zeehond 16 v DelfzUl te Londen
Zeeland 18 1000 m ZW Clipperton elL
Zeevaart 16 v. d. Tyne n Esbjerg
Zephyr p 19 Dun gene sa n Vlissmgsn
Zevenbergen 19 te Antw. verwacht
Zonnekerk 18 op 60 m NNW Lissabon
Zosma 18 450 m NW Porto Rlco
Zuiderzee 19 te Bayonne verwacht
Zwaantlena 18 te Husum
Zwaluw p 18 Brunsb. n Rotterdam
Zwyndrecht 18 260 m NNW Finiaterrs
Tankvaart
Abida 18 op 930 m ZW Azoren
Aclla 18 op 200 m W Bermuda 21 te
Curacao verwacht
Acmaea p 18 Port Sudan 24 te Mena
al Ahmadl verwacht
Acteon p 18 Barranquilla 19 te Cu
racao verwacht, daarna B. Aires
Alkmaar p 18 Aden n Mena al Ahmadl
Area 18 op 310 m OZO Malta 25 te
Eastham verwacht
Atya verm. 20 v Donges n Stanlow
Burl S Watson p 18 Penang
Bussum 19 te Rlo Grande
Caltex Amsterdam 19 te Frederlcia
Caltex Delft 17 v Ras Tanura n Suez
Caltex DelfzUl 18 v Immlngham n Rott
Caltex Eindhoven 18 270 m ZW Bom
bay
Caltex Gorincbem 18 te Kopenhagen
Caltex Lelden p 18 Ras al Hadd
Caltex Madrid 18 160 m O Malta
Caltex Rotterdam 18 460 m ZZO CoCOS
eil.
Caltex Utrecht 18 350 m ZW Karachi
('lnulla 18 v Liverpool n Curacao
Cities Service Valley Forge p 18 Pe-
rim
Cradle of Liberty p 18 Kaap de Goede
Hoop
Grania p 18 Guadeloupe 30 op de
Mersey verwacht
Esso Amsterdam 18 200 m NO Aden
Easo Nederland 18 200 m ONO Azoren
Esso Rotterdam p 18 Ouessant
Flna Nederland 18 110 m ZZW Little
Quoin n Madras
Forest Hill 18 320 m ONO Aden
Forest Lake 19 100 m WNW Muscat
Forest Town p 18 Gibraltar n Oslo
Jacob Verolme 18 340 m ZZO New
Orleans
Kaap Hoor» IS 340 m W Trinidad
Kabylia 20 om 11 uur vm te Hoek
van HoUand verwacht
Kan» p la Kiel 20 te Stockholm verw
Katelysla 18 te Puerto Miranda
Kcizerswaard 18 275 m NO Belera
Keiletia 18 op rede Liverpool
Kenla 18 op 150 m OZO Cayenne
Kerm la 18 te Puerto Miranda
Khaslella p 18 K. Comorin n Bombay
Konlngswaard 18 te Trinidad
Koratla p 18 Mona ell. 23 te Boston
verwacht
Korenla 18 op 120 m Z Freetown
Korovlna 19 v Fao te Rotterdam
Kryptoa 19 te P. Cordon verwacht
daarna Groton
Kyilx 18 te New York daarna Curacao
Mltra 18 v Curacao n Rotterdam
Mohamed Resa Shah D 18 Djeddah a
B. Mashur
Munttoren 18 128 m Z Comoro ell.
Mydrecht 18 op 420 m WZW Bombay
Naess Commander 18 400 m WZW
Azoren
Naess Lion 18 240 m NO Cuba
Ondina 18 op 160 m OZO Port Sudan
Pendrecht 18 90 m OZO K. Canaveral
P. O. Tbutln 18 te Baltimore
Phllldora 18 180 m NW Ras al Hadd
24 te Suez verwacht
Phlllne p 18 Gibraltar n Port Said
Philippia p 18 Khorya Morya 23 te
Suez verwacht
Reza Shah the Great p 18 Maslrah
Rossum 18 nog rede Pto. la Cruz
Senegal 15 v Dakar n Lyndlane
Statue of Liberty 18 190 m ZO Belra
Sunetta 17 v Ornskoldavlk n Norrko-
plng-Rotterdam
Tahama 18 op 190 m ZZO Karachi
Vasum p 19 Muscat 4 okt te Geelong
verwacht
Viaua p 19 Perlm 24 te Mena verw.
Videna 18 340 m ZZW Ceylon
Vlvlpara 19 v Hamburg n Mena
Vlieland 18 v Stockholm te Rott.
Westertoren p 18 Khorya Morya
Wleldrecbt 18 te Freetown
Woensdrecht 18 op 65 m Z Flnlsterre
Zafra 18 v Suez n Mena at Ahmadl
Zarla p 18 Perim n Suez
Zeesleepvaart
Clyde 20 te Carlpito verwacht
Gele Zee met „Nordic Heron" 17 te
Falmouth
Loire met HAM 527 en 528 19 v Maas
sluis n Gothenburg
ceaaa 14 v Bahrein n Kowelt
Ze had Rob aangeraden geld op te
nemen, misschien dat haar vader hem
wel wilde helpen. Dan kon hy een be
hoorlijk huis huren, ergens in een heel
goede buurt in Den Haag. Een dure
auto moest hij nemen. Dan kwam je er
zó in, als dokter, kreeg je zó een goede
praktyk. Hij zou het zien, veel eerder
aan hy dacht zou hij het geld kunnen
terugbetalen en over tien jaar zou hy
een ryk man zyn.
Maar Rob was koppig. Hij wilde niet
ryk worden; hij wilde de mensen hel
pen als arts. Ze kon kiezen tussen Indië
en Overysel. En dan zouden ze Suzanne,
de moederloze baby van haar broer, bij
zich nemen, dat sprak vanzelf. Ze lach
te! Ze zag zichzelf al zitten, eenzaam
ergens achter in de rimboe, met een
schreeuwende baby die niet eens van
haar was! Of als doktersvrouw in Over
ysel, fietsend over een verlaten land
weggetje met een mandje eieren bij zich
voor een arme kraamvrouw! Niets voor
haar! En ze lachte nog eens en liet Rob
op het jaagpad staan.
Diezelfde avond tiad ze, iedere keer
dat er gebeld werd, een schok gekregen
en gehoopt dat hij het was. Maar ny
kwam niet. En na veertien dagen had ze
zijn naam gelezen op de passagierslijst
van een mailboot naar Indië. Toen was
ze een week ziek geweest en zich daarna
met Van Moorsel Verloofd. En ze was de
weg gegaan, die ze zichzelf gekozen had:
een heel plezierig leventje was het ge
weest.
Tot gisteravond om even over half
negen. Toen was Lottie binnengekomen
met een brief voor Constant en ze had
de naam van de afzender gelezen. Rob!
Dus terug uit Indië. Rob! Ze wist niets
van hem. niet of hij getrouwd was of
niet, niet wóar hij dokter geweest was,
niets van zyn leven. En nu was hij
terug! Nu kwam hij terug bij hen; nu
zou ze hem zien. nu had hij aan Con
stant geschreven!
Was het mogelijk dat je hart zo jong
bleef, als je vier-en-veertig jaar oud
was en een vrouw van de wereld? Een
weduwe met een hard-geschminkte, ro
de mond en een opgemaakt gezicht?
Dat je hart zó kon opspringen en tril
len van verwachting, dat alles om je
heen je zo opeens niets meer kon sche
len? Je gasten, het souper, je mooie ja
pon, het standje van de bridge-prpfes-
sor? Dat was alles immers maar aan
de buitenkant, een uiterlijke schijn, kla
tergoud! Haar hart was net, haar hart
had twintig jaar lang naar liefde ge
hunkerd!
Suzanne, die had het begrepen! Ze
zag het meisje weer naast zich staan
aan het dressoir, ernstig met haar zui
ver gezichtje boven de donkerrood-flu
welen jurk. zy probeerde haar een hu
welijk met Huug aan te praten: knap,
gefortuneerd en van goede familie. Een
pracht huweiyk zou het zyn! Maar haar
nichtje had haar alleen maar aangezien,
en haar enige antwoord was geweest:
„Ik geef mezelf niet zomaar weg."
Het was haar geweest, of ze een klap
in haar gezicht had gekregen. Het was
precies, wat zijzelf nad gedaan: zich
zelf weggeven. Nee, ongelukkig was ze
met Van Moorsel niet geweest, zelfs
daar hadden ze eigenlijk óók geen tyd
voor gehad. Hy was een hoffelyk echt
genoot geweest. Maar armoede had ze
geleden, armoede al de jaren van haar
huweiyk te midden van haar rijkdom!
En nu stond de elektrische klok ln de
eetkamer al over twaalven en om twaalf
uur zou hy komen. De trillende ver
wachting in haar hart was gestegen tot
een dwaze hoop. Hy was nooit getrouwd,
stond er in de brief, zou het dan toch
nog mogelyk zijn Onzin! schold
ze zichzelf; zy was een oude vrouw ge
worden en hy zou na twintig Indische
jaren ook geen jonge man meer zyn.
Ze werd nu zenuwachtig. Ze liep heen
en weer, verzette enige snuisteryen en
gaf de planten water. Er werd gebeld en
het gietertje kantelde om in haar hand;
een gulp water morste op de venster
bank en droppelde neer op de parket
vloer.
De deur ging open en dan was er Su
zanne's stem:
Hier is een heer voor u, tante.
Kunt u hem ontvangen?
Ze draaide zich met een ruk om, de
deur werd meteen weer gesloten. En
dan stonden zij daar: Rob Verhagen by
de deur en Ida van Raesfeldt met haar
rug tegen de vensterbank. Ze moest zich
met haar handen steunen op de radia
tor.
Tussen hen ln was de ruime kamer.
Tussen hen in was de halve wereld ge
weest, twintig jaar lang, maar ze wa
ren nooit zo ver van elkaar verwyderd
geweest als op dit ogenblik. Ze konden
geen stap verzetten, ze konden geen
woord zeggen. En ze staarden elkaar
maar aan.
Het was Rob Verhagen. Hetzelfde stil
le, fyne gezicht, scherper nu geworden
en als een ets doorploegd met duizend
lijntjes. Geelbruin door het lange ver-
blyf in de tropen en reeds grys aan de
slapen. Maar zyn ogen waren nog de
zelfde, de ogen, die zy nooit had Kunnen
vergeten.
Hy was de eerste die de stilte ver
brak met de simpele vraag:
Was dat Suzanne, dat lieve meisje
dat my binnenliet?
Ja, zei ze, dat was Suzanne. Ze is
nu twintig Jaar.
(Wordt vervolgd)
36—68. Archibald Brauswasser, die met Panda alleen in de hal
van het grote bankgebouw was achtergebleven, was niet helemaal te
vreden over de toestand. Het is nu wel aardig om betaald te worden
met oude rekeningen." zei hij. „want op die manier heb ik tenminste
geen last met deurwaarder Wrongelsma: maar het geld voor de aan
schaf van mijn licht-opwekkende drank krijg ik op die manier niet bij
elkaar! En de Graaf moet ook wel bedenken, dat hij mijn hele verdere
bedrijf heeft lamgelegd, want alles wat ik aan decors bezit, is nu in
deze bank verwerkt. En als nu straks die Mevrouw Knokkebies-van
Tutteren komt om haar Griekse achterwand te halen
Hier zweeg hij. en hij kreeg, evenals Panda, een kleine schok; want
zij zagen nu beiden dat de muur waar hij tegenaan leunde toevallig net
die achterwand van Mevrouw Knokkebies-van Tutteren was. Dat ging
natuurlijk niet. Die wand moest worden vrijgemaakt voor de goede
dame
Maar dit soort zaken was maar onbelangrijk in vergelijking tot wat
zich in het privé-kantoor afspeelde. Daar kondigde namelijk de onder
nemer P. Bijdevleet aan, dat hij met een kleine twee miljoen, die hij
toevallig nog had liggen, een rekeningetje wilde openen bij deze nette
Krediet Bank. Directeur Graaf Bueno de Rothfeller kon dit niet anders
dan een zeer verstandig besluit noemen. „U toont een scherp zakelijk
inzichtzei hij, „een mooiere belegging is voor zo'n bedragje nauwe
lijks te bedenken."
46—47. Kom maar mee, zeiden de Bosmannetjes. Hij wil toch niet
naar ons luisteren, de nare kerel!
En zo gingen ze weer dezelfde weg terug, die ze gekomen waren.
Achter zijn raam keek Gromgram ze grijnzend na: hij had er pleziet in,
dat de anderen weggingen, want hij dacht, dat ze bang voor hem waren.
Op de terugweg ontmoetten de Bosmannetjes Bibina.
Luister eens, Bibina, zeiden ze. Er valt met die Gromgram niets te
beginnen. Het is maar het best, dat je hem uit de buurt blijft, dan kan
hij je geen kwaad doenl
