oo Westduitse verkiezingen komen reeds in zicht Maeryi Ok&xl&me, wwv kJki4AC&k& Socialisten sponnen zijde bij de jongste politieke voorvallen LELYSTAD IS DODE PLAATS GEWORDEN Ned. Spoorwegen toonden uiterst snel treinstel voor de toekomst N.v.HET MOTORHUIS Regeling der positie van de ambtenaren in Nieuw-Guinea Caritas begint maandag met 'n nieuwe puzzel Prototype voor 63 treinstellen Opgericht 1 maart 1860 Vrijdag 1 september 1961 Vijfde blad no. 30441 Wetsontwerp bijstandkorps is op komst (Van onze Haagse correspondent) De Nederlandse regering, die in de vergadering van de Tweede Kamer van 5 april 1960 maatregelen had aangekondigd, die de rechtspositie van de Neder landers in dienst van het gouvernement van Ned. Nieuw-Guinea zouden regelen, heeft het resultaat bekend gemaakt van talrijke overwegingen en veelvuldig overleg. Daarbij is het volgende uit de bus gekomen: a. Voortaan zullen alle Nederlanders bander zijn volledige kort verb and-toe - in vaste dienst, ongeacht hun salaris, bij lage krijgt uitgekeerd, ook indien hij het gouvernement een gelijk recht tot voor het verstrijken van zijn verbands- buibenlands verlof en daarbij behoren- periode wordt ontslagen wegens ver- de overtooht genieten. lies van zijn bestemming. b. Teneinde de in Nieuw-Guinea werk zame landsdienaren van Nederlandse nationaliteit betere mogelijkheden te bieden om hun kinderen een goede vor ming en opleiding deelachtig te doen worden, zal de bestaande kinder toel age- regeling meer worden aangepast aan de kosten, die een dergelijke opleiding en vorming vergen. Daarom zal de kinder toelage, ongeacht het genoten salaris, worden verhoogd met een bedrag van f100.per maand voor elk kind, dat met het oog op studie buiten gezinsver band met de ouders moet verblijven. c. De verlof-salarissen zullen een verdere verbetering ondergaan en ge bracht worden op 100 procent van de eerste f 1.000.per maand van de ac- tlvlteitsbezoldiging en 50 procent van het meerdere. Tevens zullen op kort verband dienende ambtenaren, die een nieuw kort verband aangaan, gedurende drie maanden in het genot van de ge lijke verlofbezoldiging worden gesteld als het personeel in vaste dienst. d. Landsdienaren, wier gezin hen niet naar Nederlands Nieuw-Guinea volgt, zullen gelegenheid krijgen halverwege hun periode van actieve dienst een kort tussentijds verlof naar Nederland te genieten. e. de vergoeding van uitrustingskos- ten, toe te kennen aan nieuw uit te zenden personeel, zal worden verhoogd met 25 procent voor ongehuwden en met 33 1/3 procent voor gehuwden. Op deze bedragen zal verder een kinder toelage worden toegekend van 10 pro cent per kind, tot een maximum van 30 procent voor alle kinderen tezamen. f. De kort verband-regeling zal zoda nig worden aangevuld, dat een kort ver- (Van onze Limburgse correspondent) De nationale vereniging „Caritas" zal maandag a.s. beginnen met een nieuwe puzzel, die de vrije Caritas-Lotto zal gaan vervangen. De puzzelwedstrijd wordt georganiseerd in samenwerking met enkele grote postorderbedrijven in Nederland. De deelnemers kunnen op een daartoe verkrijgbaar formulier zo wel „Caritas-kolommen" als spaarpot- kolommen invullen. De netto-opbrengst van de Caritas-kolommen komt geheel aan de nationale vereniging ten goede, terwijl voor het bedrag van de spaar potkolommen spaarbrieven worden uit gegeven, waarvoor men ter gelegener tijd bij de aangesloten postorderbedrij ven inkopen kan doen. De wedstrijd be staat uit het aanvullen van elf zinnen met bepaalde woorden, waarbij telkens drie mogelijkheden bestaan. Caritas zal echter blijven streven naar een minis teriële vergunning voor haar vrije lotto, ofwel een wetswijziging waarbij dezelfde rechten als die welke voor de nationale sporttoto gelden, worden verkregen. Zij last nu echter deze interim-fase in om gedurende de tyd, dat de organisatie van de lotto onmogelijk wordt gemaakt, nog iets voor de 1155 aangesloten ver enigingen te kunnen doen. Nu 950.000 f.v.-toesfellen Bij de Dienst Luister- en Kijkgelden van de PTT is gisteren het 950.000ste televisietoestel in ons land geregistreerd. Nieuwe uitgaven Lichten op rood, door M. Velsen-Quast Barbara uit Ponte Corvo, door A. van Tricht. Uitg.: Holland, Amsterdam. De drie broers, door Fannie Hurst. Uitg.: Hollandia, Baarn. Verdroomd seizoen, door R. Carpentier Alting. Het bestendig beeld, door Marcla Da venport. Uitg.: H. P. Leopold N.V., Den Haag. INVALIDEN betalen geen kijkgeld meer (Van onze Haagse correspondent) Van het betalen van kijkgeld kunnen voortaan worden vrijgesteld zij, die door ziekte of gebreken gedurende een lan gere tijd niet in staat zijn 1/3 te ver dienen van wat gezonde mensen aan inkomsten uit arbeid kunnen verdienen. Voor deze vrijstelling kunnen echter alleen zij in aanmerking komen, die onvermogend zijn volgens de voor ra dio en televisie vastgestelde normen. Dit is het gevolg van het gewijzig de Koninklijk Besluit van 2 augustus 1961 nummer 31. Het verzoek om vrij stelling dient te worden gericht tot de Dienst Luister- en Kijkgelden, Zeestraat 5 te 's-Gravenhage. De aandacht wordt er echter op gevestigd, dat het verzoek gesteld dient te worden op een formu lier, dat. kosteloos verkrijgbaar is op elke postinrichting. Het verzoek moet ieder jaar opnieuw worden gedaan, ten zij men 65 jaar of ouder is. De wijziging werkt terug tot 1 juli 1960. Advertentie ook leverbaar met vier deuren en 1700 motor Volmaakt rijgenot in'n wagen zonder opsmuk maar verzorgd tot in het kleinste detail met tal van accessoires als standaarduitvoering. Een practische en duurzame automobiel met onbelemmerd uitzicht en asymmetrisch opge stelde ruitenwissers. Voor extra rijgenot kunt U een Rekord met Olymat automatische koppeling of Opel vouwdak kiezen. Ook leverbaar met een 1.7 liter motor. Neem de proef op de som en maak een proefrit! STATIONSWEG 1 EN 2 TELEFOON 01710-24741 LEIDEN (Van onze correspondent in Bonn) Nog een twee weken scheiden de Westduitse kiezers van de bus, waarin hij zijn verkiezingsbiljet kwijt zal kunnen raken. Twee weken, waarin de bakens nog drastisch verzet kunnen worden, want de West duitse verkiezingsstrijd is zo zeer betrokken geraakt bij de gebeurte nissen in den rondom Berlijn, dat 'n voorspelling over de uitslag alleen te geven zou zijn als men haarfijn op de hoogte was van de dingen, die in de Berlijnse kwestie nog staan te gebeuren. Eén ding achten vele waarnemers echter wel zeker: de socialisten spinnen zijde bij de ontwikkeling van de laatste weken. Hun kandidaat Brandt, tevens burgemeester van West-Berlijn. is steeds in het nieuws en hun grote tegenstander Bondskanselier Adenauer heeft weinig gelukkige grepen gedaan. Daarbij komt dan nog, dat het getij zelfs al vóór de 13-de augustus bezig was zich ten gunste van de socialisten te keren. Volgens gege vens van het Westduitse Instituut voor opinie-onderzoek verklaarde 39 procent van de ondervraagden in juni, dat zij op Adenauers christen democratische partij, de CDU, zou stemmen. In juli was dat nog maar 35 procent, in augustus 31 procent. Voor de socialistische SPD luidden deze getallen resp.: 28, 24 en 26. Coalitie van CDU met de liberalen De sterkste vooruitgang boekte het getal der meningslozen: in juni 21 pro cent, in juli 28 en in augustus 31. Het ziet er naar uit, dat vooral Ade nauers optreden van de laatste tijd de C.D.U. veel stemmen gaat kosten. De reactie van de kanselier op de rechts verkrachtingen der communisten in Ber lijn wordt door bijna iedereen in de Bondsrepubliek bekritiseerd. Men is er geërgerd over, dat Adenauer pas zo laat in actie kwam, dat hij zo lang wachtte met een bezoek aan Berlijn, dat hij eerst suggereerde, dat economische maatrege len tegen de Oostduitsers genomen zou den moeten worden en dat hij later weer zei, dat dat niet moest gebeuren. Tenslotte vindt men algemeen, dat het (Van onze Zwolse corresponent) De zo mooi gelegen en sterk in de toeristische be langstelling staande „pio- niers'-nederzetting Lely stad, in de polder Oost- Flevoland, is bezig dood te bloeden. Nog niet in de eerste plaats wat het zielental betreft (al moet ook daar mee op niet te lange ter mijn rekening worden ge houden) maar bovenal wat betreft de veerkracht en de pioniersgeest van de bewoners. Er is geen opstand in Lelystad tegen het hui dige bestuur en zo'n op- rtand zal er ook nooit komen. Maar wel heerst sr een sterk toenemende wrevel, die gebaseerd is op iiepe teleurstelling. Men voelt zich „geno men" in Lelystad en dat Bit hem dan in het feit, dat men er al veel te frng de „pionier" moet walexi, Om het nauwkeurig te stellen Als gevolg van een reeks oorzaken is de bouw van het eigenlijke Lelystad ettelijke jaren vertraagd en daardoor leven de be woners van de in vele op zichten primitieve neder zetting een aanmerkelijk aantal jaren langer dan zij hadden verwacht in een gemeenschap, waar van de basis een voorlopig karakter draagt. Bovendien is als gevolg van een ingrijpende wij ziging in het oorspronke lijke werkschema van de inpolderingen de grote be drijvigheid, die aanvanke lijk in en om Lelystad heerste tot stilstand ge komen. Lelystad is een dode plaats geworden en is er althans voor de eerste jaren weinig uitzicht op verandering. En dat nu blijkt fnui kend te zijn voor de gees telijke spankracht van een groot aantal „pio niers". Velen in Lelystad heb ben de moed verloren, kunnen plotseling de moeilijkheden, die het pio niersleven met zich mee brengt, niet goed meer verwerken en staren zich blind op de voorlopig uit zichtloos lijkende toe komst. De stormramp van 1953 en de bestedingsbeperking hebben roet in het eten gegooid en daarbij komen dan nog het tekort aan personeel, vooral bouw vakkers, en een ontstel lende besluiteloosheid van Den Haag. Nog steeds zijn geen be drijven in Flevoland uit gegeven. Wordt deze aan gelegenheid opnieuw op de lange baan geschoven, dan zit de kans erin, dat de ontginning in Oostelijk Flevoland sterk moet wor den vertraagd of welhcht geheel worden stopgezet, omdat de directie IJssel- meerpolders al een gebied in cultuur heeft, groter dan eigenlijk verantwoord ls. een povere indruk maakt dat Adenauer in zyn verkiezingsredevoeringen niet veel anders weet te doen dan tegenkandidaat Brandt op grove wijze persoonlijk aan te vallen. Bijzonder onhandig was wel dat hij in Regensburg, toen juist de hele Bondsrepubliek de blik op Brandt gevestigd had in verband met diens op treden tegen de communisten in Ber lijn, een toespeling maakte op Brandts buitenechtelijke geboorte door te spre ken over „meneer Brand, alias Frahm" (Brandt werd in de burgerlijke stand ingeschreven als het buitenechtelijke kind Herbert Frahm. Later heeft Ade nauer nog in Bonn gepoogd olie op de golven van verontwaardiging over deze uitlating te gooien door te zeggen: „Ik heb alleen maar een toespeling willen maken op het feit dat Brandt zo vaak van naam is veranderd". Maar dat is er zeker niet als koek ingegaan. Gebrek aan souplesse Adenauer heeft met deze kwestie het odium op zich geladen een stramme par tijpoliticus te zijn, die zelfs in ogen blikken van nationaal gevaar zijn kleine verkiezingshatelijkheden niet opzij kan schuiven. Volgens sommigen is dit een gevolg van Adenauers leeftijd: de ont wikkelingen in Berlin troffen hem on verwachts en hjj had niet meer de jeug dige souplesse om tijdig om te schake len. Anderen zien in het hele optreden van de kanselier het duidelijke bewijs, dat hij toch maar een tweederangs politi cus is: als hij werkelijk politiek in stinct had gehad, dan was hij de dag na de afgrendeling van de Berlijnse sector grens naar Berlijn gegaan en had hij Willy Brandt een post als vice-kanse- lier in een coalitieregering aangeboden, zo kan men in Bonn horen zeggen. Het bezoek van de Amerikaanse vice- president Jonnson is ook al ten gunste van Brandt uitgevallen. Johnson wilde alleen naar Berlijn gaan en hij ver bood Adenauer hem te vergezellen, het geen Brandt de prachtige kans gaf over al in de stad voor alle fotografen te poseren met Johnson, „de machtige red der uit Amerika". Helemaal mooi voor Brandt was wel dat zijn in diep geheim gestuurde brief naar president Kennedy, waarin hij de Amerikaanse regering maande iets te doen om het groeiende Westduitse wan trouwen tegen Washington weg te ne men, door een regering indiscretie werd gepubliceerd, juist op de dag, dat John son in de Bondsrepubliek aankwam. On danks alle latere verklaringen van de regering in Bonn is het voor de hele Westduitse bevolking nu zonneklaar dat Johnson gekomen is als antwoord op de brief van Brandt. Terwijl Adenauer met zijn armen over elkaar bleef zitten deed Brandt tenmin ste iets, zo kan men nu van alle kan ten horen. Antipathie van liberaal Mende tegen Adenauer De gestegen kansen voor de socialis ten, maar vooral de dalende kansen voor de C.D.U. om opnieuw een absolute meerderheid te halen, hebben het poli tieke veld in West-Duitsland ingrijpend van aanzien veranderd. Het is plotseling meer dan een theoretische mogelijkheid dat de C.D.U. bij de vorming van een nieuwe regering aangewezen zal zijn op een coalitiepartner. De enige partij, die hiervoor serieus in aanmerking komt, is de liberale F.D.P. van Mende. Deze partij heeft al van de daken geroepen, dat zij bereid is een coalitie aan te gaan met de christen democraten, indien deze tenminste een partner nodig hebben. Achter de scher men is echter bekend dat Mende weinig voelt voor een coalitieregering, waarin Adenauer op de kanseliersstoel zit. Hoe vreemd het ook klinkt, er bestaat dus een mogelijkheid dat de C.D.U. straks alleen maar een kabinet kan vormen als zij Adenauer laat vallen en minister van Economische Zaken Erhard als kanselier naar voren schuift! Mendes antipathie voor Adenauer is overigens te begrijpen. Er is immers weinig kans dat onder de autocratische Adenauer welke coalitipartner dan ook kans krijgt iets van zijn eigen denkbeel den verwezenlijkt te zien. Alles is uiteraard nog open. Toch ken en de C.D.U. stemmen gaat verlie ljjkt het niet al te gewaagd te veron- zen aan kleinere partijtjes,zoals de li- derstellen dat de socialisten wellicht met I beralen, de rechtse Gesamtdeutsche Par- een minuscule winst zullen gaan strij- tei, enz. Kerkelijk L even NED. HERV. KERK Beroepen door de Generale Synode als pred. voor bultengew. werkz. (open deur vormingswerk) H. Zunneberg te Drieber gen. Aangenomen naar Drachten J. G. H. Eggink te Avereest. Bedankt voor Boven- Hardinxveld A. Gooyer te Sommelsdljk. CHR. GEREF. KERKEN Doorn te VRIJE EVANG. GEMEENTEN Beroepen te Nijverdal (2de pred. pl.) W. de Goede te Oude Blldtzijl. Bezorgdheid onder O lierv. predikanten Over kwestie prof. Smits Een aantal hervormde predikanten heeft een verklaring uitgegeven, waarin de „kwestie prof. Smits" aan de orde wordt gesteld. In deze verklaring wordt gesteld, dat het besluit van het breed moderamen der generale synode der Ned. Herv. Kerk betreffende prof. dr. P. Smits in en buiten de kerk beroering heeft gewekt. De ondertekenaars van de verklaring zeggen niet te kunnen nala ten hun bezorgdheid uit te spreken over de gevolgen welke dit besluit voor het geheel van de kerk kan hebben. De ondertekenaars zeggen in hun verklaring om. van oordeel te zijn, dat het moment gekomen is, om een beroep te doen op alle leden van de kerk, om zich met elkaar resoluut en volledig in te zetten voor de voortgang van een zo danige vernieuwing van het kerkelijke leven in al zijn geledingen, „dat het eenparig getuigenis der kerk in deze tijd helder en kracht zal klinken". In de verklaring wordt verder gezegd, dat de ondertekenaars het voornemen hebben om in oktober een ontmoeting te arrangeren ter bespreking van de si tuatie en van de te volgen weg. De ver klaring is getekend door: prof. dr. W. Banning te Driebergen, prof. dr. M. A. Beek te Amsterdam, prof. dr. H. Berk hof te Oegstgeest, dr. J. J. Buskes te Amsterdam, ds. A. Faber- te Emmen, prof. dr. J. de Graaf te De Bilt, dr. J. M. dc Jong te Driebergen, ds. H. J. Kater te Amsterdam, prof. dr. H. Kraemer te Driebergen, mr. B. van Marwijk Kooy te Rotterdam, prof. dr. G. C. van Nift- rik te Amsterdam, ds. F. J. Pop te Drie bergen, mr. dr. A. A. van Rhijn te Den Haag, prof. dr. P. J. Roscam Abbing te Groningen, dr. H. Schroten te Rotter dam, dr. J. M. van Veen te Driebergen, ds. J. T. Wiersma te Wassenaar, dr. A. de Wilde te Zaandijk en prof. dr. A. J. Z uithof f te Delft. De 41-Jarige bankwerker R. Verboven uit Bergen op Zoom is gistermiddag ge dood, toen hij op het terrein van een werkplaats der N.S. in Roozendaal bekneld raakte tussen een stilstaande treinstel en een rangeerdeel. De man was gehuwd. De rangeeerder, die bij het ongeluk was be trokken, kreeg een shock. Advertentie moet zy#/ Het kan 170 kilometer per uur bereiken (Van onze reportageredacteur) De genodigden in het nieuwe -proef-treinstel NS-501, dat binnenkort ook de stopdiensten tussen Utrecht en Zwolle zal gaan rijden, hebben gisteren tijdens een proefrit voor de pers, net. het oog afwisselend op de snelheidsmeter in de bestuurderscabine en het horloge in de hand, kunnen vaststellen hoe hoog de aanzet-snelheid van dit, bij Werkspoor gebouwde, prototype voor de toekomstige elektrische treinstellen van de Ned. Spoor- wegen, is. Ter hoogte van Best werd in 20 seconden 43 kin. gereden, na 40 sec. 74 km., na 60 sec. 96 km., na 80 sec. 109 km., na 100 sec. 117 km., na 2 minuten was de commerciële snelheid van 125 km. per uur bereikt. De aanzetsnelheid van de nieuwe treinstellen is, om 120 km te bereiken, bijna twee minuten sneller dan het be staande materieel. Ook in absolute zin kunnen deze treinstellen zeer hoge snel heden bereiken, zoals op het licht ge accidenteerde terrein tussen Deurne en Horst-Seven-um werd bewezen. Daar klom de wijzer van de snelheids meter gestadig op van 131 km tot 143 km per uur na 1 minuut, tot 153 km na 2 minuten en 160 km na tweeëneenhalve minuut. Hogere snelheden wees de meter niet aan, maar een vluchtige berekening toonde aan, dat het stationnetje Ameri ca met ruim 170 km per uur werd ge passeerd. Hoge aanzetsnelheid De dichte treinbezetting op vele baan vakken noodzaken N.S. tot deze hoge aanzetsnelheden te komen om het mo gelijk te blijven maken, dat tussen de sneltreinen ook stoptreinen kunnen blij ven rijden. Daarvoor dient men snel te kunnen remmen. Bovendien moeten de stationnementen verkort kunnen wor den zodat deze treinen van centraal te sluiten deuren worden voorzien. Om de hoge aanzetsnelheden en het krachtige remmen te bereiken, is het treingewicht aanzienlijk verminderd, namelijk van 873 kg per zitplaats in de bestaande treinen tot 580 kg in dit proto-type. Bovendien is het aantal zitplaatsen nog uitgebreid, nl. van 236 tot 281. Tenslotte als verder belangrijk technisch punt moet vermeld worden dat door de wens om het onderhoud in de werkplaatsen eenvoudig te houden, de apparatuur ook zeer sterk is gesystema tiseerd. Als gevolg daarvan zal dit trein stel in normaal bedrijf niet gekoppeld worden met de bestaande gestroomlijnde treinstellen. In dat geval zou immers het voordeel van de snelle aanzet weer ver loren gaan. Uiterlijk onderscheidt dit materieel zich voornamelijk door de bre de gele band op de zijwanden. De tractie-motoren zijn speciaal voor dit treinstel ontwikkeld. Zelfs bij voort durende herhaling is de snelle aanzet vol te houden. Proeven hebben aange toond dat de stopdienst Amsterdam ZaandamAlkmaar, waar een gemid delde afstand tussen de stations van 3.6 km bestaat, in pendeldienst kan wor den gereden, zonder dat de motoren te heet worden. In de Velser-tunnel bleek een aanzet op de helft van het aantal motoren op de steile helling zonder enig bezwaar mogelijk. Modern interieur Het interieur van dit proto-type zal nog tot veel commentaar aanleiding geven. Het verschilt namelijk door zijn strakke ljjnen en de moderne vormge ving aanmerkelijk van wat de reiziger op het ogenblik gewend is. De wanden van de compartimenten in de eerste- klasse zijn bijna geheel van glas, naar het voorbeeld van de nieuwste Duitse rijtuigen. De bagagenetten zijn nu aan gebracht in de lengterichting van de trein, de wandbekleding is van plastic board, dat beter is schoon te houden en de plafonds zyn geperforeerd voor de geluidsabsorbsie. Een belangrijke verandering heeft ook het ventilatiesysteem ondergaan. Er is een luchtverwarming aangebracht met de mogelijkheid tot interne circula tie, waardoor belangryk grotere hoe veelheden verse of gefiltreerde lucht kunnen worden ingeblazen, welke lucht naar behoefte al of niet is verwarmd. De lucht in het rijtuig wordt zodoende ongeveer 25 keer per uur ververst. Voorts is het overstappen van het ene rijtuig naar het andere van dit uit vier rijtuigen bestaande treinstel gemakke lijker geworden, omdat er geen drem pels meer zijn. Daarentegen staat vast dat de reiziger in dit treinstel zich ook vrij hard kan stoten. Evenals in het nieuwste Diesel-elek trische materiaal en TEE-treinen zijn in alle reizigers-afdelingen en op alle balkons, die eveneens groter zijn dan van de bestaande treinstellen, luid sprekers geplaatst voor de omroep-in- stallatie. In het proeftreinstel is een zend- en ontvanginstallatie geplaatst welke is aangesloten op het landelijke mobilo foonnet. Het betreft hier een voorzie ning voor het technische personeel van N.S. tydens de proefperiode. Er zijn nog geen plannen om in de Nederlandse trei nen telefoonaansluiting voor reizigers aan te brengen. Wy vernamen van de chef van de dienst van materieel, ir. J J. Jonker, dat het in de bedoeling ligt, wanneer dit proto-type goed blijkt te voldoen, vooreerst 63 treinstellen van dit type aan te schaffen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 15