POTSDAMER PLATZ IN BERLIJN
LETTERLIJK DICHTGEMETSELD
Gevaarlijke bosbranden
bij kust van Marseille
Stuurman Troost werkte
zichzelf uit de Hunze
I EMC©
WEERBERICHT
In de afgelopen dagen nog acht
Oostberlijnse artsen gevlucht
- - Vanochtend scherpe controle
Washington
Badplaats Cassis bedreigd door
een enorme vlammenzee
Kwestie van zelfbeheersing
radio- of teSevisietoestei
Ervaring Vlofle service Ruime sortering
Het adres voor Philips radio televisie
(9ud
teuws
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1961
No. 30429
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: Ei. A Ei van uisüoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De Oostduitse volkspolitie (Vopo) heeft vannacht de Potsdamer
Platz in Berlijn letterlijk laten dichtmetselen. Een groot aantal Oost
berlijnse metselaars richtte in drie uur tijds een muur van betonplaten
langs de sectorgrens op. Op deze muur werden stenen met ijzeren
staven aangebracht voor de bevestiging van prikkeldraad.
Volgens het Westberlijnse Voorlichtingsbureau West zijn in de
afgelopen dagen acht Oostberlijnse artsen naar West-Berlijn uitge
weken. Zowel de Evangelisch-Lutherse bisschop van Berlijn, Dibelius
als de r.-k. aartsbisschop van München, kardinaal Döpfner werd
gisteren de toegang tot Oost-Berlijn ontzegd. Hun werd gezegd, dat
hun namen voorkomen op een lijst van ongewenste personen.
Thans zijn nog tien posten voor voetgangers en twee voor auto's
geopend. Oostberlijnse arbeiders zijn begonnen op sommige naar West-
Berlijn voerende lijnen van de S-Bahn de rails te verwijderen. Het
S-Bahn-verkeer werd zondag gestaakt. Westduitse en niet-Duitse auto's
kunnen zonder enige formaliteiten naar Oost-Berlijn rijden. De bestuur
ders moeten dan tevoren een visum halen.
Westberlijners, die vanochtend op het centrale station van Oost-
Berlijn aankwamen, werden onderworpen aan een bijzonder scherpe
controle. Niet alleen de bagage werd doorzocht, maar de reizigers
moesten ook laten zien wat zij in hun portefeuille en in hun zakken
hadden, blijbaar met het oog op de hoeveelheid Westmarken.
In
grensgebieden
van Thuringen
versterking
Oostduitse politie
Volgens vluchtelingen, die gisteren in
het Westduitse opvangcentrum Glessen
aankwamen, wordt de Oostduitse politie
macht in de grensgebieden van Thurin
gen versterkt. Mensen die ervan ver
dacht worden te willen vluchten, worden
van hun gezinnen in het grensgebied
gescheiden en naar het midden van het
land overgebracht. De aanleg van een
tweede prikkeldraadversperring aan de
grens wordt bespoedigd en de grenspo
litie maakt een diepe loopgraaf achter
deze versperring, aldus deze vluchtelin
gen.
Oostduitse amateurwielrenners, die
hadden ingeschreven voor een driedaag
se wegwedstrijd in Jutland, hebben de
Deense organisatoren laten weten dat
zij niet aan de stait zullen verschijnen.
In een telegram deelden de Oostduitsers
mee, dat zij „om verschillende redenen"
geen toestemming hadden kunnen krij
gen om de reis naar Denemarken te
maken.
De leiders van de Oostduitse protes
tantse kerken hebben de secretaris-ge
neraal van de communistische partij.
Ulbricht verzocht de maatregelen met
betrekking tot Berlijn te verzachten en
in elk geval een ruim beleid in het ver
strekken van visa aan Oostduitsers voor
bezoeken aan West-Berlijn te voeren.
Het Westberlijnse Schiller-theater
heeft gisteren de voorgenomen première
van het toneelstuk „Herr Puntila und
sein Knecht Matti" van de communis
tische schrijver Bertold Brecht wegens
het sluiten van de sectorgrens in Ber
lijn afgelast. Op de voorgenomen premiè
re was in de Westduitse pers om poli
tieke redenen kritiek geoefend. Vermoed
wordt dat de Westberlijnse Senaat ver
zocht heeft de opvoering niet te doen
doorgaan.
„Bijzonder ernstige
akkoordschending"
Frankrijk heeft er gisteren in zijn
nota aan Moskou op aangedrongen, dat
er een einde wordt gemaakt aan de ..on
rechtmatige maatregelen" van de Oost
duitse autoriteiten in Berlijn.
In deze nota Engeland en Amerika
hebben gelijkluidende nota's ingediend
wordt plechtig tegen de maatregelen
geprotesteerd waarvoor Frankrijk de
Russische regering verantwoordelijk
acht. Een eenzijdige wijziging van de
vier-mogendhedenstatus kan slechts bij
dragen tot vergroting van de bestaande
ENKELE BUIEN
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Veranderlijke bewolking met enkele
buien. Matige tot krachtige, aan de kust
later mogelijk harde wind tussen zuid
west en west.
(Opgemaakt ie 11.15 uur).
19 AUGUSTUS
Zon op: 5.29; onder 19.57 uur.
Maan op: 13.53; onder: 23.31 uur.
Hoogwater te Katwijk aan Zee:
7,57 en 20.24 uur.
Laagwater: 3.40 en 15.54 uur.
STRANDVERWACHTING
VOOR MORGEN
(Van een weerkundig medewerker)
Depressie trekt van Noord-Schotland
naar Denemarken. Achter koufront mor
gen weer opklaringen met op enkele
plaatsen een bui. Matige tot krachtige,
van west naar noordwest ruimende
wind. Koel, overdag van 17 tot 18 gra
den. Zeewater 17 graden. Vooruitzichten:
weekeinde met onbestendig en te koel
strandweer.
Dit nummer bestaat alt 12 pagina's
spanningen en gevaren, aldus het Wes
ten. De afsluiting van de sectorgrens
wordt „een flagrante en bijzonder ern
stige inbreuk" van de nog altyd geldige
vier-mogendheden-akkoordcn over Ber
lijn genoemd. De sectorgrens is geen
staatsgrens. Het Westen kan bovendien
de stelling van de communisten dat
Oost-Berlyn deel van Oost-Duitsland
uitmaakt, niet aanvaarden en evenmin
net reent van de Oostduitse autoriteiten
erkennen hun strijdkrachten in Oost-
Berlijn te dirigeren.
Zoals de Oostduitse autoriteiten zelf
hebben toegegeven, zijn zy tot de maat
regelen overgegaan omdat een toene
mend aantal Oostduitsers Oost-Duits
land wenst te verlaten, aldus de nota's.
Ook Strauss sprak
kalmerende taal
Ook de Westduitse minister van De
fensie. Strauss, heeft zich gisteren uit
gesproken tegen een embargo op de
handel met Oost-Duitsland. HU bepleit
te de „uiterste behoedzaamheid" in de
kwestie-Berlijn.
Strauss verklaarde dat Brandt de in
houd van zijn brief aan president Ken
nedy met Bondskanselier Adenauer tad
moeten bespreken, en in geen geval op
een openbare bijeenkomst had moeten
meedelen dat hjj een dergelijke brief
had verzonden.
De Westduitse bewindsman wees er
op dat het handelsverdrag tussen beide
Duitslanden bepalingen bevat waarbij
Oost-Duitsland zich verplicht de vrije
toegang tot West-Berlijn te garanderen.
Wie drastische maatregelen wil moet
ook de moed hebben te zeggen „of hij
oorlog wil of niet". Strauss zei ervan
overtuigd te zijn, dat de Sowjet-Unie
geen oorlog wil. maar Chroesjtsjow moet
worden duidelijk gemaakt, dat het ver
der gaan dan een bepaald punt conse
quenties zal hebben „die hij kent maar
die hij niet onder ogen wil zien".
De minister voor zaken geheel Duits
land betreffende, Lemmer, verklaarde
op een persconferentie dat de bondgeno
ten van West-Duitsland onderling geen
overeenstemming hebben bereikt ever
het stopzetten van de handel met de
communistische landen.
tegen
impulsief handelen
Onze correspondent in Washington
bericht:
Het Witte Huis en het Amerikaanse
departement van Buitenlandse Zaken
weigeren nog steeds alle commentaar
inzake de uitlatingen van de Westber
lijnse burgemeester Willy Brandt. Velen
in de Amerikaanse hoofdstad zijn uiterst
verbolgen over de huns inziens ongeoor
loofde druk die vele Duitsers op presi
dent Kennedy willen uitoefenen. De
zaak is veel te ernstig voor overijld
impulsief handelen.
Er staat onnoemelijk veel meer op het
spel dan vry verkeer tussen de zones.
Men erkent hier, dat papieren protesten
inderdaad niet voldoende zijn, maar
men eist voor de Verenigde Staten en
de Westelijke bondgenoten het recht op
om verdere stappen zorgvuldig te over
wegen en te meten aan de hoogste
duurzame belangen van de vrije wereld.
Tot zover onze Amerikaanse corres
pondent.
Defensiemaatregelen
in West-Duitsland
De Westduitse Bondskanselier
Adenauer heeft vanochtend op een
spoedbijeenkomst van de Bondsdag
meegedeeld, dat West-Duitsland
zijn militaire paraatheid binnen de
NAVO zal verhogen. De Bonds
dag is bijeengekomen ter bespre
king van de toestand in Berlijn.
De nieuwe defensiemaatregelen
worden genomen tot ondersteuning
enaanvulling van de inspanning
van de bondgenoten, aldus Ade
nauer.
Verder zei de Bondskanselier,
dat er maar één manier is waarop
de Duits-Russische betrekkingen
op een nieuwe basis kunnen wor
den geplaatst, namelijk het Duitse
volk moet het recht hebben vrijelijk
een regering te vormen die be
voegd is op te treden voor het
gehele Duitse volk.
De voorzitter van de vrije democra
ten. Mende, zei op een verkiezingsbij
eenkomst, dat militaire maatregelen van
het Westen of de Sowjet-Unie beide
blokken te ver naar gedeeltelijke mobi
lisatie en naar de rand van een conflict
voeren. Ook hij sprak zich uit tegen
het verbreken van de handelsbetrekkin
gen met Oost-Duitsland.
De minister van Economische Zaken,
Erhard, heeft op een bijeenkomst van
vertegenwoordigers van handel en in
dustrie en vakbonden in Osnabrück ver
klaard dat Westduitse ondernemingen
niet zal worden verboden deel te nemen
aan de Leipziger Messe. De Bondsrege
ring zal Westduitsers niet beletten eco
nomische contacten met Oost-Duitsland
te onderhouden. Onwettige handelingen
van het Sowjetrussische blok mogen
geen „ondoordachte reacties" uitlokken,
aldus minister Erhard, die kennelijk
zinspeelde op het Westduitse verbond
van werkgevers in de industrie, dat zyn
leden heeft aangeraden niet deel te ne
men aan de Leipziger Messe.
(Van onze Parijse correspondent)
De Franse Middellandse Zeekust wordt geteisterd door bosbranden, aangewak
kerd door een zware mistral, die al een week lang waait. Gisterochtend was de
brandweer in de omgeving van Marseille de toestand vrijwel meester, maar van
nacht begon het er dreigend uit te zien voor de badplaats Cassis by Marseille.
In het stadje heeft vannacht niemand geslapen en velen hebben er zelfs
donderdagavond laat de voorkeur aan gegeven een grote omweg te maken om
elders te overnachten. De vlammen, aangewakkerd door een mistral van 40 tot
50 kilometer per uur, stonden hedenochtend om drie uur op 100 meter van de
huizen aan de rand van de stad en op 1500 meter van het station. Tussen
Marseille en Cassis staat de hele streek in brand. Versterkingen uit de omliggende
departementen zyn niet meer voldoende om het vuur te bestrijden, zodat thans
extra hulp onderweg is uit alle delen van Frankrijk.
Hulp onderweg uit
geheel Frankrijk
Sleepboten uit Marseille en Toulon
zijn onderweg om in geval van uiterste
nood de bevolking te evacueren. Auto's
met luidsprekers rijden door de dorpen
langs de kust om de bevolking te waar
schuwen zich gereed te houden voor ver
trek. Vannacht om twaalf uur telefo
neerde de burgemeester van Cassis naar
Parijs, dat hij geen elektrisch licht no
dig had om zijn werk te doen: door
de hoge vlammenzee was het in zijn
huis zo licht als overdag! De weerbe
richten voor vandaag waren bepaald on
gunstig. Verwacht werd dat de mistral
in de ochtenduren in kracht zou afne
men, zoals dat 's morgens in de regel het
geval is, maar dat tegen het middaguur
de windkracht weer zou toenemen. Van
deze pauze zou de brandweer gebruik
maken om door het omhakken van bo
men het vuur een andere richting te ge
ven.
Het hoofdkwartier van de brandbe
strijding deelde vanochtend mee, dat
men de brand by Cassis onder controle
scheen te hebben en dat de plaats niet
langer in ernstig gevaar is. Op de heuvels
by Cassis woedt de brand echter nog
steeds. Het vuur bereikte vanochtend een
opslagplaats met munitie uit de oorlog.
De munitie ontplofte.
Happend naar lucht
(Van onze Groningse correspondent)
De man, die drieeenhalf uur tussen leven en dood heeft gezweefd in
de romp van de gekapseisde ..Hunze VI" en die reeds afscheid van het
leven had genomen, is weer thuis. Gistermiddag, een uur na zijn thuis
komst uit het ziekenhuis in Essens (Oost-Friesland) hebben wij hem
gesproken: Cornelis Troost, de 41-jarige stuurman, die als enige de
scheepsramp met de Groninger kustvaarder heeft overleefd.
In zijn woonkamer aan de Pulvertorenstraat in Leek lag hij te bed,
verbijsterd en ontdaan door alle doorgestane emoties. Zijn vrouw, die
nog maar nauwelijks in de redding kon geloven, zat aan zijn zijde toen
hij zijn verschrikkelijk avontuur vertelde. ,,In gedachten had ik al
afscheid genomen van mijn vrouw en kinderen. Toen mijn oren begon
nen te suizen door gebrek aan lucht dacht ik: „Nu is het gebeurd. Maar
mijn zelfbeheersing heeft mij gered.
Het lijkt alsof in Berlijn een
nieuwe sport is ingevoerd: slalom
rijden in auto's. De Oostduitsers
hebben de weinige doorgangen
door de zone-versperringen tussen
Oost en West zodanig gebarrica
deerd, dat auto's slechts zigzag
gend van de ene naar de andere
zijde van de grens kunnen komen.
Zij kunnen daardoor niet met grote
snelheid over de grens ontkomen.
Cornells Troost brengt een verbonden
hand naar het pijnlijke hoofd en zucht
diep. De herinnering aan de uren, door
gebracht in het donkere en wrakge-
slagen scheepsromp, waarin het water
langzaam steeg en waarop de golven
beukten, wordt hem even te machtig.
Hij herstelt zioh en vertelt verder:
„Ik had dienst gehad van 's nachts
1 uur tot 's morgens 9 uur en Karei
en Hesling namen de wacht van mij
over. Het was toen al slecht weer en ik
vertrouwde het niet. Ik ging in het logies.
Daar lag ik in mijn kooi. maar slapen
kon ik niet. Hoe lang het duurde weet
ik niet. Toen het schip „om" ging, werd
ik uit de kooi gegooid. Helemaal onder
steboven lag het schip en ik lag op het
plafond. Er uit komen kon ik niet. Ik
wachtte maar af. Er kwam water in het
logies en dat bleef stijgen. Op mijn hor
loge kon ik later zien hoe lang het alle
maal duurde. Het was drieënhalf uur.
De golfslag viel door de kapring. Ik ben
altijd kalm geweest, zolang het water
steeg, maar op een gegeven moment
kwam het logies haast totaal onder wa-
Doile door besmet
vlees in Zeeland
In het Rode Kruisziekenhuis te
Zierikzee is overleden mevrouw D.
Lemsom uit Kerkwerve, Midden-
Schouwen. Zij werd vorige week
in het ziekenhuis opgenomen en is
het eerste slachtoffer van de plot
selinge uitbarsting van Salmonel
losen (een groep ziekten waarvan
paratyfus er één is), die in Brui-
nisse plaats had.
Dertig personen werden hierbij ziek,
waarschijnlijk na het eten van besmette
vleeswaren. Twee slagerijen werden, na
een onderzoek door de geneeskundige
inspectie voor de volksgezondheid in de
provincie Zeeland, ontsmet en enige tijd
gesloten. Dr. J. R. van der Borg, het
hoofd van de inspectie, heeft er in een
rondschrijven dat huis aan huis bezorgd
werd bij de inwoners van Bruinisse, op
aangedrongen vleeswaren vooral niet te
lang te bewaren.
Overigens zyn er ieder jaar in Zee
land vele gevallen van salmonellossen-
patienten, zo zegt hij, die meestal be
smet zyn na een „huis-slachting" of
via een slagery. De afdeling voor
lichting van het ministerie van Sociale
Zaken en Volksgezondheid zegt dat er
zich in ons land dit jaar in totaal 1759
gevallen van Salmonellosen hebben voor
gedaan, waarvan 39 gevallen paratyfus-
B betroffen.
ter te staan. Ik moest naar lucht hap
pen en toen begon het schip te draaien,
heel langzaam. Het was een kwestie van
zelfbeheersing. Toen het water boven
mijn kop was werkte ik mij naar bo
ven. Met handen en voeten werkte ik
het wrakhout weg. Ik kreeg weer frisse
lucht met de lippen boven water.
Later zag ik het licht door de uit-
gangskap en die opening was mijn red
ding. Uit het logies heb ik mij naar het
dek gewerkt. Aan bakboordzijde, voorop,
pakte ik mij aan de verschansing beet
en ik wuifde naar de mensen op het
strand. Die hebben mijn armen zien
bewegen. Toen ik aan land kwam met de heeft stuurman Troost op de Hunze VI
helikopter kon ik niet spreken, staan gevaren en hy heeft het vaker zwaar
of zitten. Later in het ziekenhuis werd te verduren gehad. „In 1953 heb ik met
het beter. Ik ben daar onderzocht en de datzelfde schip vier dagen en drie nach-
zuster zei dat ik onderkoelde lichaams- ten gedreven. Ik stond zelf aan het roer
temperatuur had. Ik voelde mij gister- en was zonder eten of drinken. Maar
avond veel beter dan nu". Negen jaar deze keer was het wel het ergste"!
Stuurman C. Troost, die op 1
zo'n wonderbaarlijke wijze aan 1
de dood is ontsnapt, kon giste- 1
ren dankzij de burgemeester van 1
Leek, mr. W. J. Ph. van Waning,
de Duitse grens passeren, toen
hij van het ziekenhuis in Essens
naar zijn woonplaats werd ver-
voerd. De heer Troost had bij de
ramp namelijk al zijn papieren
verloren, en daarom lichtte de
burgemeester de grenspost in.
Toen stuurman Troost gister- 1
middag met zijn vrouw, die hem
had afgehaald, in Leek arri-
veerde, werd hij verwelkomd
door het gemeentebestuurver-
tegenwoordigers van de rederij,
familieleden en buren. De stuur-
man vertelde in het kort hoe hij
van de Hunze VI was gered.
Wat het schip betreft: de di- 1
rectie van de Groninger Beurt- 1
vaart NV acht het niet waar- 1
schijnli dat het geborgen kan 1
worden. Het schip is al te snel
iveg gezonken. Gisteren stak nog
slechts een klein deel van het
gestrande schip boven het zand
uit.
Advertentie
Vertrouw de levering van een
toe aan een firma met
Aan deze eisen voldoet
NIEUWE RIJN 30—32
TELEFOON 24244*
Drama in EIbenioiitl
5 kinderen van Brits
jacht verdronken
Het Britse jacht „Tammy-Norie"
(ongeveer tien ton) is hedenoch
tend vroeg in de Elbemond na een
aanvaring met het bijna 7.700 ton
metende Poolse schip „Kilinski"
gezonken. Van de acht (Britse)
opvarenden van 't jacht konden de
drie volwassenen worden gered.
Vijf kinderen worden vermist en
men vreest dat het zoeken vergeefs
zal zijn. Het was op het ogenblik
van de aanvaring zeer donker maar
niet mistig. Het ongeluk gebeurde
op slechts twee kilometer afstand
van de kust.
Uit het Leidsch dagblad van
21 Aug. 1861:
(Brievenbus)Zoude er niets
aan te doen zijn, dat vreemde-
lingen beter in de gelegenheid
gesteld loerden, de Godsdienst-
oefening bij te wonen in de Pie
terskerk? Schrijver dezes was
Zondag j.l. ooggetuige hoe dat
twee personen, (die ruim 2 uren i
van buiten deze stad kwamen i
om ook Dr. E. Laurillard eens te i
hooren) in genoemde kerk heb- i
ben moeten ronddioalen om voor i
geld en goede looorden eene zit
plaats te krijgen.
Schrijver dezes zag gaarne door
middel van dit Blad deze vraag
beantwoord. i
