Chroesjtsjow: laten
we redelijk blijven
WEL DREIGEMENTEN -
GEEN CONCREET VOORSTEL
Russische spion Soblen
krijgt LEVENSLANG
NEDERLAND IN2000
18 MILJOEN ZIELEN?
ÉW ?)ïtë
WEERBERICHT
Beroepsbevolking sol gemiddeld
met 65000 per jaar stijgen
Regime-Gizenga
geliquideerd
teuws>
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 8 AUGUSTUS 1961
No. 30420
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: fi. A. E. van Dlshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f750
\U VUUK LLIULIN LIN UMilKL
per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Chroesjtsjow heeft gisteravond een beroep op
de Westelijke landen gedaan om „oprecht plaats
te nemen aan de confercntietafel teneinde de sfeer
te zuiveren". Hij deed dit in 'n radio- en televisie
toespraak tot het Russische volk. „Laat ons op de
rede bouwen en niet op de kracht van kernwapens
vertrouwen", zei hij.
De Russische premier herhaalde, dat de Weste
lijke toegangsrechten tot Berlijn gegarandeerd
zullen worden bij elk soort vredesverdrag, dat de
Chroesjtsjow beschuldigde de Westelijke mogendheden ervan de wereld aan de
rand van een nieuwe oorlog te brengen. In verband hiermee uitte hy het volgende
dreigement: „Het kan zyn, dat wy de numerieke sterkte van ons leger aan de
Westelijke grenzen zullen moeten vergroten door divisies uit andere delen van
de Sowjet-Unie te verplaatsen. Wellicht zullen we een deel van de reservisten
moeten oproepen, opdat onze divisies hun volledige sterkte hebben en wy gereed
zijn voor alle eventualiteiten".
stig uit. Verschillende malen onderbrak
hy zün rede om zyn neus te snuiten
of om iets te drinken. Zyn toespraak
duurde ongeveer 85 minuten.
„Dit zyn tegenmaatregelen", vervolg
de hy. „De V.S. voeren in feite maat
regelen van het karakter van een mo
bilisatie uit en zy dreigen een oorlog te
beginnen. Hun bondgenoten in agres
sieve blokken steunen deze gevaariyke
koers. In zulk een situatie zou het on
toelaatbaar zijn, als wy met de armen
over elkaar bleven zitten. De geschie
denis leert dat een aanvaller, wanneer
hy ziet dat hem niets in de weg wordt
gelegd. onbeschaamd wordt en dat hy
daarentegen kalmeert, als hy het hoofd
stoot".
Sowjet-Unie met Oost-Duitsland zou sluiten.
„Enige ontzegging van de toegang tot West-Ber-
lijn, enige blokkade van West-Berlijn is geheel
uitgesloten", aldus Chroesjtsjow. Hij verklaarde,
dat de totstandkoming van een vredesverdrag met
Oost-Duitsland niet kon worden uitgesteld.
„Indien wij dat nog langer uitstellen", aldus de
Russische leider, „zou dat een terugtocht onder
druk betekenen".
nemen, die hun by het verdrag van
Potsdam werden teruggegeven".
Hy zei dat niet mag worden toege
staan, dat West-Berlyn een tweede Sera-
jewo wordt, (de moord op de Oosten-
rykse aartshertog Ferdinand in Seraje-
wo leidde indertyd tot de Eerste Wereld
oorlog).
„Tegenmaatregelen"
Chroesjtsjow las zyn rede voor, zit
tend aan een tafel met vyf microfoons.
Hy droeg een bril en had op zijn colbert
zyn drie ordes van Lenin en de medail
le van de Vredesprys. Hy zag er ern-
REGERINGSADVIES:
Geen verder contaet
met Indonesiërs
(Van onze Haagse correspondent)
In een persoonlijk onderhoud
met ir. K. Scholtens, oud-directeur
generaal van het Internationale
Olie Consortium in Teheran, heeft
minister Luns te kennen gegeven,
dat de regering de groep-Rijkens
adviseert zich verder van contact
met Indonesische autoriteiten te
onthouden. De minister heeft dit
advies van de regering later
schriftelijk bevestigd.
Zoals bekend, behoort ir. Scholtens
reeds van den beginne af tot de groep-
Rykens. Hy zou aanvankelyk in Londen
besprekingen met generaal Nasoetion
voeren tijdens diens verblijf aldaar.
Tengevolge van een overladen program
ma is die bespreking toen afgelast.
De groep-Rykens, die nooit de bedoe
ling heeft gehad tegen de uitdrakkelyke
wil van de regering in te handelen, zal
de mondelinge mededeling van minister
Luns en diens schriftelijke bevestiging
daarvan ongetwyfeld als voldoende be
schouwen om niet opnieuw contact op te
nemen met welke Indonesische figuur
dan ook.
De Nymeegse hoogleraar, prof. Duyn-
stee, die op 23 juni in Parijs met gene
raal Nasoetion een onderhoud had, is
inmiddels benaderd door minister Cals
(O.. K. en W.), die hem een soortgelyke
brief zond als minister Luns tot ir.
Scholtens richtte. Prof. Duynstee ver
klaarde ons op de dag, dat hij met
generaal Nasoetion had gesproken, in de
vaste overtuiging te verkeren in de geest
te handelen van zeker dc helft van het
aantal leden van het kabinet.
WISSELEND BEWOLKT
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Wisselende bewolking met hier en
daar enkele buien. Ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag. Matige tot
vrij krachtige en langs de kust aanvan
kelyk nog krachtige tot hard wind
tussen west en zuidwest.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
9 AUGUSTUS
Zon op: 5.13, onder 20.17 uur;
Maan op: 3.17, onder: 19.06 uur;
Hoogwater te Katwijk aan Zee 1.59 en
14.28 uur, laag water 10.06 en 22.27 uur.
STRAND VERWACHTING
(Van een weerkundige medewerker)
Kleine actieve stormdepressie passeert
met enkele buien. Morgen gevolgd door
opklaringen en nog een plaatseliijke bui.
Tot matig afnemende zuidwestelyke
wind. Iets koeler; overdag 18 gr., zee
water 17 gr. Vooruitzichten: perioden
van zonnig strandweer, maar nog steeds
wisselvallig.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
Niet beperkt tot duel
Chroesjtsjow stelde voorop, dat, in
dien een derde wereldoorlog zou uit
breken, deze uiteraard niet beperkt zou
blyven tot een duel tussen de twee grote
mogendheden Rusland en Amerika.
„Ruim een dozyn staten zyn verstrikt
in het net van militaire allianties, dat
door de Verenigde Staten is gemaakt
en die staten zouden zich natuurlyk
in een dergeiyke oorlog meegesleept
zien".
De Russische premier maakte dui
delijk. waarom naar zyn gevoelen de
Sowjet-Unie de ondertekening van een
vredesverdrag niet kon uitstellen. In
dien dat wel gebeurt, zo zei hy, zou
den de Westelijke machten ,.de liquida
tie van het socialistische stelsel in de
Duitse Democratische Republiek eisen
en zich tot taak stellen aan Polen en
Tsjecho-Slowakye die gebieden te ont-
Kernwapens
Chroesjtsjow legde er niet alleen de
nadruk op. dat Rusland is toegerust met
kernwapens, hy dreigde ook ze tc gebrui
ken. „Elk land. dat eventueel wordt ge
bruikt als een springplank voor een
aanval op het socialistische kamp, zal
onze vernietigende slagkracht volledig
ervaren".
Hy deed ook een aanval op kanse
lier Adenauer. „Wy kunnen niet on
verschillig toezien, hoe agressieve krin
gen in het Westen met Adenauers hulp
alle materiële en geestelyke hulpbron
nen van West-Duitsland in het geweer
brengen om een derde wereldoorlog voor
te breiden".
0 Slot pag. 2
Amerikaans wetsontwerp
LEVENSLANG voor
LLCHTPIRATEN
De subcommissie van de Amerikaan
se Senaat voor luchtvaart heeft zich
met algemene stemmen uitgesproken
voor een wetsontwerp op grond waar
van luchtpiraten tot levenslange gevan
genisstraf kunnen worden veroordeeld.
Aanleiding tot het indienen van dit
wetsontwerp was een viertal pogingen
verkeersvliegtuigen buit te maken om
ermee naar Cuba te gaan. Twee van
deze pogingen hadden succes.
Robert Soblen, die schuldig is bevonden aan spionage voor dc
Sowjet-Unie, is gisteren in New York tot levenslang veroordeeld.
Soblen, die al lang ziek is, werd doods
bleek toen hij het vonnis vernam. Hy
kreunde en zakte in elkaar. Zijn zuster
die in de zaal was, schreeuwde: „Myn
God, mijn God, help mij".
De 61-jarige Robert Soblen, is een
broer van Jack die zyn naam echter
zonder „n" schryft. Robert lydt aan
leukemie en heeft waarschijnlijk geen
jaar meer te leven. De 57-jarige Jack
Soble is vier jaar geleden veroordeeld
wegens spionage voor Rusland. Hy is
een van de voornaamste getuigen ge
weest in het proces tegen zyn broer.
De broers zyn in 1941 uit Litouwen
naar de V.S. gegaan. Zes jaar later wer
den zy genaturaliseerd. Volgens het
O.M. zyn zy in 1919, toen zy in Duits
land op school waren, communist ge
worden.
Robert was als psychiater werkzaam
in een staatsziekenhuis te Orangeburg
in de staat New York toen hij het vorig
jaar november werd gearresteerd.
Een telegrafisch overgebrachte
foto van de tweede Russische ruim
tevaarder Gherman Titow met zijn
echtgenote Tamara.
Ds. M. NIEMOLLER
ZWAAR GEWOND
Echtgenote en huishoudster
bij auto-ongeluk gedood
De 69-jarige president van de Evan
gelische Kerk in de Westduitse deel
staat Hessen, dr. Martin Niemöller,
heeft een ernstig auto-ongeluk gehad
iu Zuid-Jutland. In ernstige toestand
is hii in een ziekenhuis opgenomen. Nie-
möllers echtgenote en zyn huishoud
ster kwamen beiden om het leven by
het ongeluk, dat werd veroorzaakt om
dat Niemöller in een bocht de macht
over het stuur verloor en tegen een
boom reed.
Ds. Niemöller was in de eerste we
reldoorlog duikbootkapitein. Tijdens het
bewind van Hitier heeft hij acht jaar
in een concentratiekamp gezeten. In
1919 trouwde hij met Else Bremer. Het
echtpaar kreeg drie zoons en twee doch
ters. Ds. Niemöller is. zoals bekend, een
van de belangrijkste figuren in de paci
fistische beweging. Hij is lid van het
centrale comité van de Wereldraad van
Kerken.
Ds. Niemöller, die in het ziekenhuis
van Apenrade is opgenomen, verkeert
nog steeds buiten bewustzijn. Zijn toe
stand wordt ernstig genoemd.
Een zevenjarige kleinzoon van ds.
Niemöller, die eveneens in de auto zat,
bleef ongedeerd.
Amerikaans-Russisch
luchtvaartakkoord
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft gisteren bekend
gemaakt, dat functionarissen van de VS
en de Sowjet-Unie bij overleg in Was
hington in beginsel tot overeenstemming
zijn gekomen over wederkerige lucht-
diensten tussen Moskou en New York,
uit te voeren door de Pan American
World Airways en de Aeroflot. Het ak
koord zal, naar men verwacht, in de
herfst worden getekend. Volgens Ame
rikaanse ambtenaren zullen de dien
sten echter op zyn vroegst komend
voorjaar worden geopend.
Op 1 januari 1981 zal Nederland 14.4 miljoen inwoners tellen, als
men het jaarlijkse emigratie-overschot op 10.000 personen stelt, en
14.15 miljoen inwoners, als dit overschot 20.000 personen per jaar zou
bedragen. Dit blijkt uit in het maandschrift van het CBS opgenomen
berekeningen omtrent de toekomstige loop van de Nederlandse bevolk
king (1961-1981).
Op 1 januari 1961 had Nedeland een
bevolking van by na 11.56 miljoen zielen.
Voor 1 januari 1966, 1971 en 1976 worden,
zonder aftrek van emigratie-overschot-
ten. bevolkingstotalen berekend van ruim
12.28 miljoen, ruim 13.01 miljoen en 13.81
miljoen. Bij een jaarlijkse emigratie
overschot van 10.000 personen dienen de
ze aantallen verminderd te worden met
resp. 58.000, 113.000 en 179.000 en by een
zelfde overschot van 20.000 met resp.
106.000, 226.000 en 358.000.
Bij de reeds aangekondigde algehele
herziening zal bovendien worden onder
zocht. welke ontwikkeling voor de jaren
I na 1980 valt te verwachten. Bij een
globale extrapolatie op de grond van cij
fers tot 1980 komt men op een eindcy-
fer van 17.5-18 miljoen in het jaar 2000.
Van meer belang dan het eindcyfer is
evenwel de lijn waarlangs de verdere
groei zal verlopen. Op grond daarvan
zal n.l. moeten blijken, in hoeverre na
een voorlopig nog voortgaande toeneming
van de Nederlandse bevolking een gelei
delijke stabilisatie van het inwonertal
valt te verwachten.
Rekening houdende met natuurlyke
groei en by gelyk blyvende beroepsper-
Op Schiphol werd gisteren deze
Avio-brug van Hollandse construc
tie in gebruik genomen. De brug is
bestemd voor het aan boord gaan
van de passagiers van de DC-8-
vliegtuigen. De passagiers worden
daardoor beschermd bij eventueel
slecht weer. zij behoeven niet de
trap naar de vliegtuigdeur op te
klimmen, en het rijverkeer op het
platform wordt niet door de passa
giersstroom belemmerd. In de toe
komst zal men dergelijke bruggen
ook gaan gebruiken bij de insche
ping van andere typen toestellen
Ouders worden
niet vervolgd
Van verwaarloosd meisje
De justitie zal het Bredase echt
paar Martin niet strafrechtelijk
vervolgen. Hun 7-jarig dochtertje
Elisabeth werd kortgeleden aan
handen en voeten gebonden thuis
op zolder aangetroffen. Er is vast
gesteld, dat het kind vervuild was.
maar niet direct ondervoed.
Het meisje wordt nu nog in het „St.-
Ignatius Ziekenhuis" in Breda verpleegd
maar zal niet meer in de 'ouderlyke
woning terugkeren. De Bredase raad
voor de kinderbescherming heeft zich
over haar ontfermd.
Tegen de grootmoeder is proces-ver
baal opgemaakt wegens mishandeling.
Zij bond het kind met elektriciteits
draad vast en liet het uren op zolder
huilen, omdat het naar zij zei zo
lastig was.
Tegen de ouders van Elisabeth zal wel
proces-verbaal worden opgemaakt voor
overtreding van de wet op de leerplicht.
Zy hadden het kind nooit naar school
gestuurd.
Duitsland vergroot
defensie-inspanning
In Bonn verluidt, dat West-Duitsland
volgend jaar waarschynlyk zijn defen
sie-begroting met drie miljard mark zal
verhogen tot veertien miljard, zulks als
gevolg van besluiten die in Parijs zou
den zijn genomen ter versterking van
de NAVO.
De Westduitse minister van Defensie,
Strauss, heeft gisteren in Parijs met de
secretaris-generaal van de NAVO, Stik
ker, overleg hierover gepleegd. De West
duitse maatregelen zouden o.m. voorzien
in verlenging van de diensttijd van
twaalf tot achttien maanden. Hiervoor
is goedkeuring door de nieuwe Bonds
dag, in oktober, vereist.
centages, zal de totale beroepsbevolking
in de komende 20 jaar van ca 42 mil
joen tot 5.5 miljoen personen toenemen
ofwel gemiddeld met 65.000 personen per
jaar. By een permanent emigratie-over
schot van 20.000 per jaar en volledig
realisering van de correctie voor toene
mend dagonderwijs zou de toeneming 1
miljoen inplaats van 1.3 miljoen bedra
gen en het gemiddelde per jaar dalen
tot 50.000. Deze gemiddelden zullen voor
de opeenvolgende vyfjaarlijkse perioden
niet constant zyn. Zo zullen in de ko
mende jaren de hoge na-oorlogse geboor
tejaargangen in de beroepsbevolking
worden opgenomen.
Dit betekent dat voor 19611966, mi
gratie enz. buiten beschouwing gelaten,
rekening moet worden gehouden met een
grote toeneming, n.l. van ca 400.000 in
totaal ofwel een gemiddelde van 80.000
per jaar. Bij een maximale correctie
voor migratie en voor toeneming dag
onderwijs zou dit gemiddelde dalen tot
ca 65.000.
De omvangrijke opneming van jeugdi
gen in de beroepsbevolking zal in de
eerstkomende jaren mede tot een verjon
ging leiden. Zonder onderwijstoeneming
zal het percentage 1524 jarigen, dat
thans ca 27 Vz van de totale beroepsbe
volking bedraagt, kunnen oplopen tot ca
30^ in 1966.
De regering van Antoine Gizenga in
Stanleystad heeft officieel opgehouden
te bestaan. Gizenga's minister van Bui
tenlandse Zaken, Marcel Lengema, heeft
aan de buitenlandse diplomaten in
Stanleystad meegedeeld, dat de re-
gering-Gizenga is geliquideerd na de
vorming van de nieuwe centrale re
gering in Leopoldstad onder premier
Adoela. Lengema bekleedt de fuctie van
staats-secretaris voor technische by-
stand in deze regering.
Gbenje, de nieuwe Kongolese mins
ter van Binnenlandse Zaken, heeft zon
dag na zijn terugkeer uit Stanleystad
meegedeeld, dat Gizenga de post van
vice-premier onder Adoela heeft aan
vaard. Hy bekleedde die functie ook on
der Loemoemba.
Gizenga stelde zyn eigen „centrale"
regering vorig jaar in nadat generaal
Moboetoe Loemoemba als premier had
afgezet en het parlement had ontbonden.
Gizenga nam toen met vele aanhangers
de wijk naar Stanleystad.
(Voor meer nieuws over Kongo zie
men elders.)
Uit het Leidsch Dagblad van 1
10 aug. 1861:
De uitkomsten der algemeene
volkstelling in het Vereenigd i
Koningrijk van Groot-Brittan- i
nïè zijn nu in haar geheel be- i
kend. en daaruit blijkt, dat de
bevolking 23,340,298 zielen be
draagt. De bevolking is gedu-
rende de laatste 50 jaren met
61 pet. toegenomen.