Naar EEN EUROPESE MARKT
van 300 miljoen mensen
DE CONSERVATIEF FELL VALT
MACMILLAN UITERST FEL AAN
A A-landen verzoeken 0111
spoedvergadering VN
EVA-landen zoeken aansluiting bij de Zes
WEERBERICHT
DENEMARKEN EN IERLAND
VOLGEN BRITSE VOORBEELD
Associatie van
Zuidoost-Azië
Schout bij nacht Reeser nieuwe
commandant Ned. Nieuw Guinea
Oost-Duitsland
jaagt op
slavenjagers"
Historische verklaring in Lagerhuis
KWESTIE-BIZERTA
ÉW Qil'e
teuws
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 1 AUGUSTUS 1961
No. 30414
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dlshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 750 per kwartaal; f 255 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Alle lid-staten van de EVA zijn van plan om
de Europese Economische Gemeenschap de mo
gelijkheden en middelen te onderzoeken, waar
mee alle zeven landen tezamen zouden kunnen
deelnemen aan één enkele markt van circa 300
miljoen mensen.
Aldus een verklaring van de EVA, opge
steld op de ministerconferentie van eind vorige
week in Genève, maar gisteren na de rede van
de Britse premier Macmillan in het Lagerhuis
pas vrijgegeven voor publikatie. Inmiddels heeft
de Deense minister van Buitenlandse Zaken, Jens
Otto Krag, reeds bekendgemaakt, dat Denemar
ken op dezelfde manier als Engeland zal vragen
om onderhandelingen over toetreding tot de
Euromarkt.
In de verklaring van de Zeven wordt gezegd, dat alle landen van de EVA het
als een plicht zien om „deze nieuwe kans" niet te missen. Het Britse en Deense
besluit om met de EEG te gaan onderhandelen „biedt een gelegenheid om een
gepaste regeling voor alle EVA-landen te vinden en dusdoende de solidariteit en
samenhang van Europa te bevorderen". Men verwacht, dat ook Noorwegen zich
binnenkort kandidaat zal stellen voor de Euromarkt. De neutrale leden, Oosten
rijk, Zwitserland en Zweden, zouden streven naar een associatie, omdat zjj de
politieke gevolgen van een eenwording niet kunnen aanvaarden.
Minstens half jaar
De Britse regering is van plan zich
aanstaande vrijdag of zaterdag formeel
voor het lidmaatschap van de EEG aan
te melden, nadat deze stap donderdag
Ook Ierland, dat in economisch op
zicht sterk afhankelijk is van Engeland,
heeft besloten het volledig lidmaatschap
van de EEG aan te vragen. Morgen zal
premier Lemass een officiële verklaring
afleggen in het Ierse parlement.
De Deense regering heeft gisteren of
ficieel besloten het Britse voorbeeld te
volgen. Op een persconferentie deelde
Krag gisteren mee, dat Denemarken on-
der alle omstandigheden de koers van
Engeland nauwkeurig zou volgen in de
komende onderhandelingen met de EEG.
Zou Groot-Brittannië afzien van zijn
plannen inzake een lidmaatschap, dan
zou Denemarken hetzelfde doen, aldus
de Deense minister.
Krag verwachtte, dat de ondertiande-
lingen met de EEG een anderhalf tot
twee jaar zouden duren. Hij geloofde,
dat de besprekingen pas in september of
oktober souden kunnen beginnen. De
Deense Folketing (parlement) zal don
derdagmiddag in buitengewone zitting
bijeen komen om de kwestie te behan
delen.
De landen van de EVA zijn, buiten
Engeland en Denemarken, Noorwegen.
Zweden. Portugal, Zwitserland en Oos
tenrijk. Voorts is Finland bij de Zeven
geassocieerd. In de Zes <de EEG) zijn
Frankrijk, Duitsland, Italië en de Bene
lux verenigd.
In Oslo heeft de Noorse minister van
Handel, Arne Skaug, verklaard, dat
Noorwegen het plan heeft om zich óf te
associëren met. de Euromarkt óf gewoon
lid te worden.
In Wenen werd een regeringscommu
niqué uitgegeven, waarin werd gezegd
dat Oostenrijk onderhandelingen zou
aanknopen met de EEG, mits de poli
tieke status van Oostenrijk buiten ge
vaar bleef. Portugal schijnt nog niet tot
een beslissing te zijn gekomen.
De Malelse Federatie, de Philippijnen
en Thailand hebben gisteren in Bang
kok een organisatie in het leven geroe
pen voor nauwere economische en cul
turele samenwerking tussen de landen
van zuidoost-Azië.
De oprichting werd bekendgemaakt in
een verklaring, uitgegeven door Toenkoe
Abdoel Rahman, premier en minister
van Buitenlandse Zaken van de Maleise
Federatie, Felixberto Serrano, minister
van Buitenlandse Zaken van de Philip
pijnen en Thanat Khoman, minister
van Buitenlandse Zaken van Thailand.
De organisatie zal „Associatie van
Zuidoost-Azië" genoemd worden.
IETS LAGERE
TEMPERATUREN
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Af en toe bewolkt met kans op een
bui. Zwakke tot matige wind tussen
noord en west en iets koeler.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
2 AUGUSTUS
Zon op: 5.02 uur; onder: 20.29 uur.
Maan op: 23.25 uur; onder: 12.16 uur.
Hoogwater te Katwijk aan Zee 7.11 en
19.39 uur; laagwater 3.05 en 15.24 uur.
STRANDVERWACHTING
VOOR MORGEN
(Van een weerkundig medewerker)
Door een zwak front boven de Noord
zee morgen tijdelijk wat meer bewol
king. Overigens goed strandweer met
een zwakke wind uit zee. Overdag 19 tot
20 graden. Temperatuur zeewater 17
graden Vooruitzichten: achter genoemd
front opnieuw vrij zonnig strandweer.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
aan het einde van het tweedaagse debat
door het Lagerhuis zal zijn goedgekeurd,
zo telefoneert onze Londense correspon
dent. De Britse regering zal zich richten
tot Erhard. de Westduitse minister van
Economische Zaken en voorzitter van de
raad van de Zes. Er zullen enkele weken
nodig zijn om de conferentie voor te be
reiden. Londen verwacht dat deze mins
tens zes maanden zal duren. Het is niet
uitgesloten dat de besprekingen een vo!
jaar in beslag zullen nemen.
Volgens de laatste voorspelling zullen
waarschijnlijk tien conservatieven tegen
de regering stemmen, terwijl maximaal
30 zich van stemming zullen onthouden
Verder wordt verwacht dat 60 of meer
Labour-afgevajg-digden eveneens tegen
zullen stemmen, terwijl de rest van d
socialistische fractie zich vermoedelijk
van stemming zal onthouden. In dat, ge
val zou het regeringsplan worden goed-
RIJNSBURG
LEIDEN
Ie zaterdag in augustus
Vertrek 13.30 uur vanuit Rijnsburg.Bezichtiging der corso
wagens de vrijdagavond en zaterdagmorgen tot 12 uur v. m.
voorafgaande aan het corso,in de hallen van de Veilings
vereniging „Flora" te Rijnsburg.
gekeurd met slechts de steun van min
der dan 50 procent van het stemmen-
totaal van het Lageriiuis.
Grote veranderingen
Het. meeste commentaar in de wandel
gangen van de Kamer kreeg Macmillans
zijdelings gemaakte opmerking dat in
dien de onderhandelingen met de Zes
mochten mislukken, het niet onmogelijk
is dat er „grote veranderingen" zullen
moeten worden aangebracht in de Britse
buitenlandse politiek en de Britse ver
plichtingen tegenover het buitenland.
Macmillan is blijkbaar van mening
dat, een permanente handelsoorlog in
West-Europa onvermijdelijk zal leiden
tot een verzwakking van de banden van
het Westelijke bondgenootschap. Mac
millans uitlating was daarom bedoeld als jje heer Etienne de Crouy Chanel,
waarschuwing aan De Gaulle en Ade-
nauer en de rest van de Zes, dat zii een i Wiens benoeming tot Frans ambas-
zware verantwoordelijkheid dragen voor,sacfeur [n ons land te verwachten
het welslagen van de komende onder-
handelingen. lS'
De Nederlandse strijdkrachten op Nieuw-Guinea krijgen een nieuwe
commandant: L. E. H. Reeser, zojuist benoemd tot schout-bij-nacht. Hij
gaat in Nieuw-Guinea het operatieve bevel voeren over de land-, zee-
en luchtmacht. Gisteravond is hij met zijn echtgenote en drie der vier
kinderen (de laatste blijft hier om studieredenen) van Schiphol naar
Biak vertrokken.
De nieuwe commandant volgt in Hollandia schout-bij-nacht G. J.
Platerink op, wiens twee-jaarlijkse termijn voorbij is. De bevelwisse
ling is vastgesteld op 5 augustus a.s. in Hollandia. De scheidende com
mandant keert twee dagen later naar Nederland terug.
Volgens een woordvoerder van d©
Westduitse regering heeft de campagne
van Oostduitse zijde om de stroom van
vluchtelingen naar West-Berlijn een
halt toe te roepen een hoogtepunt ge-
I vonden in een mededeling via de radio
j van Oost-Berlijn dat het proces tegen
vijf „slavenjagers" (waarmee „Westduit-
I se agenten" bedoeld worden die de men
sen tat uitwijken zouden aanzetten) dat
vorige weck is begonnen, niet een geval
op zichzelf is, maar dat reeds een hon
derdtal „slavenjagers" in de gevange
nis zit, en dat er nog wel meer zouden
volgen.
Tussen zaterdagochtend acht uur en
maandagochtend acht uur is een re
cord-aantal van 3.158 vluchtelingen in
West-Berlijn aangekomen.
Het Oostduitse ministerie van Volks
gezondheid heeft het ministerie van
Binnenlandse Zaken verzocht maatrege
len te nemen die het verkeer tussen
Oost- en West-Duitsland zullen beïn
vloeden. teneinde de burgers te be
schermen tegen een epidemie van kin
derverlamming in West-Duitsland, zo is
in Oost-Berlijn officieel meegedeeld. Er
wordt niet gezegd wat het voor maatre
gelen zullen zijn, alleen dat andere
buurlanden van West-Duitsland dezelfde
maatregelen al hebben genomen.
West-Duitsland wordt verweten dat
zijn optreden tegen de epidemie onvol
doende is. „Het feit dat er meer West
duitse burgers in Oostduitse ziekenhui
zen moesten worden opgenomen die ver
moedelijk de ziekte hebben, bewijst dat
de ziekte in Oost-Duitsland wordt inge
voerd", aldus de officiële Oostduitse ver
klaring.
9 Slot pag. 2
„De grootte van onze strijdkrachten
in en om Nieuw-Guinea is vrij sta
biel", zei commandant Reeser voor zijn
vertrek van Schiphol. „De militairen
worden geregeld afgelost, zodat er tel
kens nieuwe troepen worden heenge
bracht. De omvang van onze strijdkrach
ten is afgestemd op wat men onder de
huidige politieke omstandigheden rede
lijk vond er te stationeren".
Evenals zijn voorganger is de nieuwe
commandant benoemd voor een periode
van twee jaar. Hij was in 1959 com
mandant van HM kruiser „De Ruyter"
en later van het smaldeel I. Sinds mid
den 1960 was hij chef-staf bij de Com
mandant Zeemacht in Nederland. In
De Britse premier, Harold Macmillan, is op fel verzet gestuit, toen
hij gistermiddag het Lagerhuis op de hoogte bracht van het regerings
besluit, formeel om het lidmaatschap van de Euromarkt te vragen.
Aanvankelijk hoorde men Macmillan vrij koel aan, met enkele inter
rupties van de Labour-banken waar men „schande" riep. De felste op
positie kwam echter uit de hoek van de Conservatieven, waar de altijd
geladen typische man van rechts, de 47-jarige Anthony Fell, afgevaar
digde voor Jarmouth, dol van drift Macmillan persoonlijk aanviel op
een manier, die het Lagerhuis, dat heel wat gewend is, een ogenblik
met stomheid sloeg.
Feil bezet de voorste bank, welke met
het tussengangetje een voortzetting
vormt van de regeringsfront-bank. Toen
hij opsprong stond hij slechts enkele
meters naast Macmillan, die weer was
gaan zitten In het Lagerhuis moet
iedereen zitten als er iemand spreekt en
iedereen spreekt van zijn eigen plaats.
Feil beet. Macmillan toe. dat diens
verklaring beneden elk peil was. vol van
politieke dubbelzinnigheid. Hierdoor is
tenminste een vroegere aanhanger van
Macmillan. zei hij, tot de overtuiging ge
bracht, dat de premier een nationale
ramp is.
Macmillan sprong op om Fell van re
pliek te dienen. Maar wit van woede
schreeuwde Feil Macmillan in het ge- ren
zicht: „No. Sir". En temidden van toe
juichingen van Labour brulde hij tot
Macmillan, die als een door de meester
op zijn plaats gezette schooljongen weer
had plaatsgenomen: „De speaker (voor
zitten kan mij gelasten te gaan zitten,
maar niet de premier".
Het was een vernederend ogenblik
voor Macmillan, die de laatste tijd toch
al een vermoeide, onzekere indruk
imaakt. Feil vervolgde: „De beslissing
om te gokken met de Britse soevereini
teit in Europa, terwijl de 650 miljoen be
woners van het Britse Gemenebest af
hankelijk van zyn vertrouwen in hem
en zijn leiderschap, is het meest ramp
zalige ding, dat een premier sinds vele
generaties heeft gedaan". Met uitschie
tende stem gilde Feil (nu geheel buiten
zichzelf)„De beste dienst welke Mac
millan kan bewijzen is aftreden!"
Zyn onbeheerste uitbarsting werd door
de overige conservatieven, ook door hen
die het niet de inhoud daarvan eens wa-
scherp veroordeeld.
Slot pag. 2
die functie werd hij in juni jl afgelost
Sindsdien stond hij in Den Haag ter
beschikking van de chef van de Mari
nestaf. Hij benutte de afgelopen weken
om zich zo goed mogelijk op zijn ko
mende taak voor te bereiden en wel
door van gedachten te wisselen met de
ministers van Defensie en van Binnen
landse Zaken, met de thans in Neder
land vertoevende gouverneur van Nieuw-
Guinea, dr. P. J. Platteel, en met de
drie chefs van staven.
,Ik ken Nieuw-Guinea namelijk niet
goed", verklaarde schout bij nacht Ree
ser, „al ben ik er voor de oorlog wel
eens geweest. In de jaren 1940/1941
heb ik in het toenmalige Nederlands-
Indië als luitenant-ter-zee 2e klasse op
een torpedobootjager gevaren".
Schout-bij-nacht Reeser, die dus op
Nieuw-Guinea de hoogste militaire be
velhebber aan de wal wordt, noemde de
taak van de Nederlandse strijdkrachten
daar ter plaatse uitermate belangrijk.
„In samenwerking met het binnenland
se bestuur moeten de strijdkrachten er
voor zorgen dat de ontwikkeling van
dit gebiedsdeel in alle rust en vrede
kan verlopen.
Meisje te Breda
werd verwaarloosd
De politie onderzoekt een geval
van kinderverwaarlozing in Breda.
Het betreft de 7-jarige Elizabeth
Martin die aan handen en voeten
vastgebonden thuis op zolder
werd aangetroffen. Het kind had
in het donker al uren liggen huilen
en buren hebben de politie gealar
meerd. Uit het eerste onderzoek
bleek dat de grootmoeder van het
kind deze „maatregel" had geno
men omdat het meisje „zo lastig**
was. De ouders waren niet thuis.
De politie deelde mee dat het kind
verteld heeft geen of onvoldoende eten
te krijgen. Het gezin Martin woonachtig
aan de Bredase Duitenhuisstraat telt
drie kinderen. Elizabeth zou om redenen
die nog in onderzoek zijn bij de rest
worden achtergesteld, aldus de politie.
Zij zat nooit by de anderen aan tafel
en kreeg meestal wat de anderen over
lieten. Het kind is naar een zieken
huis vervoerd waar werd vastgesteld
dat het in ernstige staat van vervuiling
verkeerde. Direct ondervoed was het
niet. Wel kon men constateren dat het
al geruime tijd een abnormale behan
deling heeft ondergaan.
Tijdens grote zeilwedstrijden
op de Oostzee nabij de Zweedse
klist stak er plotseling een storm
achtige wind op, waardoor in en
kele ogenblikken tijd de zee be
zaaid lag met omgeslagen boten.
Sommige zeilers moesten meer dan
een uur op redding wachten, omdat
voor deze grootscheepse actie niet
voldoende boten beschikbaar wa
ren. Een beeld van de reddings
werkzaamheden.
De Afrikaans-Aziatische groep
heeft gisteren officieel om een
spoedvergadering van de VN-As-
semblee verzocht over het Frans-
Tunesische geschil.
Deze vergadering kan worden bijeen
geroepen binnen 24 uur nadat een meer
derheid van leden instemmend heeft
gereageerd. De groep heeft verder om
opneming op de agenda van *e normale
Assemblee-zitting van de Algerijnse
kwestie gevraagd. Zoals bekend is de
Veiligheidsraad er zaterdag niet in ge
slaagd een nieuw besluit in de kwestie-
Bizerta te nemen. De AA-Ianden hopen
dat de speciale bijeenkomst van de
Assemblee donderdag kan beginnen.
In Parijs sprak men gisteren veel over
moeilijkheden, die Tunesië en de Afri
kaans-Aziatische groep in New York
zouden ondervinden om de vijftig hand
tekeningen bij elkaar te V/ijgen, die
nodig zijn voor bijeenroeping van een
buitengewone zitting van de Assemblee
der Verenigde Naties.
Vooral de Amerikanen en de Engel
sen, maar ook secretaris-generaal Ham-
narskjöld zelf, zouden bezig zijn met
het zoeken naar een compromis. Vol-
eens in Parijs ontvangen inlichtingen
/ouden Amerika en Engeland weinig
voelen voor een buitengewone zitting
van de Assemblee die normaal toch op
'9 september a.s. bijeen moet komen.
Van zijn kant heeft ook Stevenson, de
Amerikaanse permanente vertegenwoor
diger bij dc Verenigde Naties, openlijk
erkend, dat hij tijdens zijn jongste be-
zoek aan Parijs alles gedaan heeft om
tussen Frankrijk en Tunesië te bemid
delen en naar een uitweg te zoeken.
De mogelijkheid bestaat das. volgens
Parijs, dat de buitengewone zitting van
de Assemblee niet doorgaat.
De Tunesische afeevaardicde bij de
Verenigde Naties. Mongie Slim, ver
klaarde op een bijeenkomst van ver
tegenwoordigers der Afro-Aziatlsche lan
den dat zijn regering bereid is te
spreken over tijd en plaats van onder
handelingen met Frankrijk over Bizerta,
vooropgesteld dat Frankrijk het begin
sel van een eventuele ontruiming" er
kent.
De Franse troepen hebben nog steeds
geen gehoor gegeven aan het verzoek
van de Veiligheidsraad op de uitgangs
stellingen terug te keren.
Gistermiddag is van de zijde van het
Franse consulaat in Bizerta meegedeeld
dat alle beperkingen van Tunesische
zijde ten aanzien van het vertrek van
Franse ingezetenen uit Tunesisch ge
bied zijn opgeheven. Men schat dat er
nog iets meer dan negentigduizend
Franse ingezetenen in Tunesië zyn.
Uit het Leidsch Dagblad van
3 Aug. 1861:
De heer G. Aalbersberg ont
ving heden Vrijdag de geluk-
wenschingen van velen, die
belang stelden in het voor
recht van zijn 25-jarig
heel en vroedmeesterschap
Hem werd als geschenk,
aangeboden een kristallen bo-
caal met zilveren voet en deksel
uit de fabriek van den heer Van
Kempen te Voorschoten.
In een der Fransche provin
ciesteden verdedigde een advo
caat voor de rechtbank het be
twiste erfdeel van een kind en
werd bij elke pathetische plaats
zijner rede begeleid door het luid
schrijen van het teedere wezen,
dat hij op zijn armen droeg. De
advocaat van de tegenpartij
vroeg de weenende knaap:
waarom weent gij?" Het kind t
antwoordde: „Omdat hij mij in t
de beenen knijpt".
