Na vier dagen verstomt
strijdrumoer om Bizerta
Kennedy wil Westelijke
alliantie versterken
flmtoua
Treinen zo overvol, dat
honderden bleven staan
TWIN!
Droevige balans700
dodenvele gewonden
WEERBERICHT
Speedboat omgeslagen
- melkbootjeovervaren
jewrekalvezMfare!
Na oproep Veiligheidsraad
Hammarskjöld
naar Tunesië
VIER DODEN OP HET WATER
S0NGFESTIVAL-KN0KKE
iedereen ziet méér in 'n
Enorme stroom
naar eilanden
IH
(§uc/ ffi
tettwsy
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 24 JULI 1961
No. 30407
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f255 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Het strijdrumoer om Bizerta is verstomd. Frankrijk en Tunesië
hebben gehoor gegeven aan de oproep van de Veiligheidsraad om het
vuren onmiddellijk te staken. Maar er zullen nog ernstige moeilijkheden
moeten worden overwonnen, voordat het geschil tussen Tunesië en
Frankrijk definitief geregeld is.
Radio-Tunis heeft zondagavond bekendgemaakt, dat in de gevechten om
Bizerta die vier dagen hebben geduurd, 670 Tunesiërs om het leven zijn gekomen
en 1.155 zijn gewond. Volgens officiële kringen in Bizerta hebben de Fransen
ongeveer 25 man aan doden en honderd aan gewonden verloren. Zodra het vuren
zondag was gestaakt, haalden de Tunesiërs hun doden weg. In de stad hing een
afschuwelijke lucht. Met vrachtwagens werden de gesneuvelden naar begraaf
plaatsen overgebracht.
De secretaris-generaal der VN, Ham
marskjöld, heeft zondagavond besloten
onverwijld naar Tunesië te vertrekken.
Hü nam d5t besluit naar aanleiding van
een dringend beroep van de Tunesische
president Bourguiba op hem om een
„rechtstreekse en persoonlijke gedach-
tenwisseling" te hebben over de crisis om
Bizerta. ïlammarskiöld zou vanmiddag
om half vier Nederlandse tijd per vlieg
tuig uit New York vertrekken. Hij reist
via Genève, waar Pierre Spinelli, de di
recteur van het bureau voor Europese
zaken van de V.N., zich by hem zal
voegen.
Hammarskjöld heeft er in zijn bood
schap aan Bourguiba, waarin hij mede
deling doet van zijn komst, op gewezen
dat het vraagstuk-Bizerta nog op de
agenda van de Veiligheidsraad staat, en
dat de kern van dit probleem derhalve
buiten zijn persoonlijke bevoegdheid
valt.
Uit Leopoldstad vertrokken zondag de
eerste eenheden van het Tunesische
DROOG WEER
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond droog weer met zonnige peri
oden en iets hogere middagtemperatu-
ren. Langs de Waddenkust zwakke tot
matige wind uit westelijke richtingen,
elders zwakke veranderlijke wind.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
25 JULI
Zon op: 4.50 uur; onder 20.42 uur.
Maan op: 18.28 uur; onder: 2,19 uur.
Hoogwater te Katwijk te 0.33 en 13.10
uur; laagwater te 8.41 en 21.16 uur.
Strandverwachting voor morgen
(Van een weerkundig medewerker)
Hoge-drukgebied breidt zijn invloed
verder uit. Komende dagen stabiel en
iets beter strandweer. Zwak zeewindje.
Overdag 18 tot 20 graden. Zeewater 17
graden. Vooruitzichten: langzamerhand
iets warmer standweer.
Dit nummer bestaat olt 13 pagina's
Franse parachutisten patrouilleren
voor een zwaar gehavende winkel
in Bizerta, waar sinds gisteren een
wapenstilstand van kracht is.
contingent van de VN-strijdmacht, dat
door president Bourguiba naar huis is
teruggeroepen. Als alle 3.100 Tunesische
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Een reportage van de strijd in
Tunesië en van de toestand in
Bizerta na de afkondiging van
de wapenstilstand vindt U
elders in dit blad van de hand
van onze reisredacteur, W. L.
Brugsma.
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllll
in Leopoldstad tot ongeveer een kwart,
verminderen.
Volgens berichten uit Bizerta hebben
de Franse strijdkrachten 639 gevangenen
gemaakt, onder wie vier officieren en de
bemanning van het Tunesische vaartuig
„Destour", dat in het kanaal tussen de
binnenzee waaraan de basis ligt en de
zee werd aangehouden.
De twee partijen stonden zondagavond
nog geheel bewapend tegenover elkaar,
in afwachting van het overleg tussen de
Tunesische gouverneur van Bizerta en
de Franse admiraal Amman over de uit
voering van de bestandsovereenkomst.
Radio-Tunis had eerder gemeld, dat de
besprekingen al waren begonnen, maar
in een officiële verklaring te Parijs werd
gezegd, dat men het nog niet eens was
over de plaats van samenkomst.
Veiligheidsraad nier eens
In New York hielden de leden van de
Veiligheidsraad zich gereed om weer bij
een te komen, zodra de toestand in Bi
zerta zou verergeren. Zaterdagavond
aanvaardde de raad een interim-reso
lutie, waarin werd opgeroepen tot een
wapenstilstand. Ook werden de partijen
uitgenodigd terug te keren tot hun aan
vankelijke posities. Over maatregelen om
de spanning tussen Frankrijk en Tune
sië door middel van onderhandelingen te
verminderen, kon men het echter niet
eens worden.
De oproep tot een staken van het vu
ren werd gedaan op initiatief van Libe-
rië. Dit standpunt werd door secretaris
generaal Hammarskjöld gesteund, die
erop wees dat de wereldvrede ernstig ge
vaar zou lopen, als er niet spoedig een
einde kwam aan het bloedvergieten.
Een Brits-Amerikaanse ontwerpreso
lutiewaarin werd aangedrongen op on
derhandelingen tussen Frankrijk en Tu
nesië zonder dat het doel van dit overleg
werd omschreven, kreeg een stem te
weinig. Een voorstel van Liberië en de
VAR, waarin werd gepleit voor onder
handelingen over „de spoedige terug
trekking" van de Franse strijdkrachten
uit Tunesië, kreeg de steun van de Sow-
jet-Unie en Cevlon. De overige leden
onthielden zich echter van stemming zo
dat het voorstel werd verworpen.
De Tunesische afgevaardigde Mongo
Slim verklaarde, dat. hij wellicht om een
nieuwe bijeenkomst van de raad zou
vragen, als de toestand zulks vereiste. De
voorzitter, Leopoldo Benites van Ecua
dor. zei bereid te zijn de raad weer
bijeen te roepen, zodra een lid hierom
verzoekt.
Radio-Moskou verklaarde zondag in
een commentaar op de gebeurtenissen
dat, als de heersende kringen in Frank
rijk menen dat de steun van hun bond
genoten Engeland en de V.S. hun land
zullen helpen de basis in Tunesië te be
houden, zij zich heel erg vergissen."
In Franse regeringskringen is men er
mee ingenomen, dat Tunesië de resolutie
van de Veiligheidsraad inzake een sta
ken van het vuren heeft aanvaard, maar
men wijst erop, dat er nog gedetailleerde
overeenkomst ter uitvoering van het be
stand moet worden bereikt Volgens
Hl PH.Franse opvattingen moet met name de
militairen die sinds juli van het vorige aanvaarding van de aanbeveling van de
jaar in Kongo hebben gediend, naar hun Veiligheidsraad, dat beide partijen op
land terugkeren, zal de VN-strijdmacht I hun vroegre stellingen terugkeren, in-
Bestuurder in slaap:
2 Ned. toeristen in
Frankrijk gedood
Een Nederlandse auto met vier inzit
tenden, alle afkomstig uit Rotterdam, is
gistermiddag in Frankrijk tegen een
huis gereden, omdat de bestuurder in
slaap was gevallen. De bestuurder, de 24-
jarige Joh. Roessen is ter plaatse over
leden. De drie anderen werden overge
bracht naar een ziekenhuis in Monteli-
ir.ar, waar een van hen de 30-jarige
Joh. Peperkamp nog in de loop van
de middag is overleden.
De toestand van de twee overigen, on
der wie de 19-jarige echtgenote van de
bestuurder, is wel ernstig, maar niet kri
tiek. Het ongeluk gebeurde In Le Cou-
courde, ten noorden van Montelimar.
Gagarin naar Cuba
De eerste ruimtevaarder, de Russische
majoor Joeri Gagarin, is zondag naar
Cuba vertrokken. Voor hy van het vlieg
veld Wnoekowo bij Moskou vertrok, zei
hy: „Ik ben bly dat mijn oude droom
eindelijk waarheid wordt: een bezoek
aan het heldhaftige Cuba*.
(Van onze correspondenten)
Twee drama's op het water
hebben dit weekeinde vier men
senlevens geëist: twee bij Rotter
dam en twee bij Sneek.
Op de Kralingse Plas te Rotterdam
zijn zaterdagavond omstreeks acht uur,
twee mannen met een speedboat omge
slagen en verdronken. De eigenaar van
het vaartuig, de 31-jarige reder K. van
der Kamp uit de Pelmolenstraat te Rot
terdam en de 22-jarige kelner Wiert
Kooistra uit de Walravenstraat te Rot
terdam waren weggevaren bij het café
restaurant „Plaszicht" aan de Plaszoom.
Nog maar nauwelijks was de boot van
de steiger ol hij kapseisde. Onmiddellijk
werden politie en brandweer gewaar
schuwd, die zeer spoedig ter plaatse wa
ren. Twee brandweerlieden doken in de
plas en haalden de heer Van der Kamp
uit het omgeslagen vaartuig. Kunstma
tige ademhaling en ook het toedienen
van zuurstof hebben niet meer mogen
baten. Het stoffelijk overschot van de
heer kooistra was gisteravond nog niet
gevonden. Wat de oorzaak is van het
plotselinge kapseizen van de boot, kon
nog niet worden vastgesteld.
Nog geen twaalf uur later gister
morgen vroeg vielen er weer twee
doden te betreuren op het water. Het
waren de 26-jarige gehuwde veehouder
Lieuwe Cnossen en zijn evenoude onge
huwde knecht Freerk Lijstra uit Noord
Bergum.
De beide mannen hadden vee gemol
ken en waren per boot op de terugweg
naar de boerderij in Dijken bij Lang-
wee. De melkbussen stonden voor in de
boot, die voer aan stuurboordzijde van
het Prinses Margrietkanaal.
De Duitse tanker Romeberg, die in
ballast voer naar Delfzijl en uit de Koe-
vorde kwam, hield het midden. Volgens
de kapitein van de tanker zwenkte de
melkboot op onverklaarbare \\%ze plot
seling naar links. De boot werd aan
bakboordzijde geramd en daarna onder
de tanker gezogen. Of de mannen eruit
zyn geslingerd of dat zij eruit zijn ge
sprongen, kon nog niet worden nage
gaan.
De kapitein liet onmiddellijk achter
uit slaan en liet een boot uitzetten om
de mannen zo mogelijk te redden Ook
schoot een omwonende veehouder te
hulp. Men zag hoe een van de drenke
lingen naar de wal zwom en hoe de
ander midden in het kanaal dreef. Deze
riep om hulp, waarop zijn metgezel naar
hem terug zwom. Voordat hij zijn lot
genoot kon bereiken zonk deze in de
diepte Even later verdronk ook de man,
die zijn mededrenkeling wilde redden
De politie te water haalde na een uur
de stoffelijke overschotten op. De heer
Cnossen laat een vrouw met twee kleine
kinderen na.
houden dat de Tunesiërs ervan afzien,
do basis in de toekomst te blokkeren en
dat zij alle Franse burgers, die tijdens
de gevechten zijn aangehouden, vrijla
ten Of Tunesië hiermee akkoord zal
gaan, is nog niet bekend.
Nog niet geëindigd
President Bourguiba van Tunesië heeft
zondag verklaard, dat ,.de strijd om Bi
zerta nog niet is geëindigd". In een rede
bij de begrafenis van enige slachtoffers
van de strijd drong hij er bij de bevol
king op aan. paraat te blijven om alle
instructies die worden gegeven, uit te
voeren.
„Ik heb u gezegd, dat deze stryd tal
rijke fasen zal hebben. Er kan slechts
een werkelijk einde aan komen, als de
laatste buitenlandse militair zal zijn
vertrokken en het laatste stuk van het
Tunesische gebied zal zijn bevrijd", aldus
Bourguiba.
Koning Hoessein van Jordanië heeft
zijn stafchef opdracht gegeven, een vol
ledig bewapende compagnie infanterie
per vliegtuig naar Tunesië te zenden om
dit land tegen Frankrijk te steunen, zo
heeft Radio-Amman zondag bekend ge
maakt. Deze compagnie, die „binnen
kort" zou vertrekken, zou een „eerste
contingent" Jordaanse troepen zijn en
als een „symbolische gift" zijn bedoeld.
Uitbreiding van de
VS-strijdkracliten
niet 100.000 man
President Kennedy heeft beslo
ten de politieke, economische en
militaire kracht van het Westelijk
bondgenootschap geleidelijk te
versterken, aldus „The New York
Times" van gisteren.
Weliswaar is dit plan ontstaan door
de Russische druk op Berlijndoch
het beoogt niet in eerste instantie de
verdediging van deze stad. Het heeft
in de eerste plaats ten doel het ver-
Valt vandaag Brits
besluit inzake EEG?
Het Britse onafhankelijke (rechtse)
Daily Express berichtte vanochtend, dat
naar verwachting vandaag het Britse
kabinet een besluit van historische be
tekenis gaat nemen. Premier Macmillan
zal waarschijnlijk vandaag zijn voor
naamste ministers vragen om een defini
tief besluit over de vraag of Engeland
zijn bereidheid tot onderhandelen met
de EEG kenbaar moet maken. (Voor
verder nieuws over Engeland en de EEG
zie men elders).
mogen van het Westen allerlei soor-
ten oorlogen waar ook ter wereld te
voeren, te vergroten.
In de radio- en televisierede die d«
president dinsdag houdt, zal geen nood
toestand op mobilisatie op grote schaal
worden aangekondigd. Kennedy zal voor
stellen de strijdkrachten met ongeveer
100.000 man uit te breiden, de oplei
ding van bepaalde divisies van de na
tionale garde (territoriale troepen) te
verlengen, mogelijk wat reservisten op
te roepen en de produktie van bepaalde
wapens te versnellen.
West-Duitsland is gevraagd het thans
zes divisies tellende leger uit te brei
den. en een groter bijdrage te leveren in
de legeringskosten van de geallieerde
troepen. Tenminste één Engelse divisie,
die na het Westduits-Engelse geschil
over de legeringskosten werd terugge
trokken, zal moeten terugkeren.
De Bondsregering heeft reeds laten
weten deze verzoeken te zullen inwil
ligen wanneer de NAVO-raad dit vraagt.
„West-Duitsland zal nauwer by het
overleg tussen de Verenigde Staten. En
geland en Frankrijk worden betrokken,
met het doel de plannen van president
Kennedy zo spoedig mogeiyk te verwe
zenlijken", aldus „The .New York Times"
McNamara in Europa
De Amerikaanse minister van Lands
verdediging Robert McNamara, die een
kort bezoek aan Europa brengt, heeft
zondag In Parijs het vraagstuk-Berlyn
besproken met de opperbevelhebber der
NAVO-strjjdkrachten, de Amerikaanse
generaal Lauris Norstad. Vandaag be
raadslaagt McNamara ln Londen met
zyn Britse ambtgenoot Harold Watkln-
son.
Woensdag 26 juli
Nü een ARISTONA kopen, want
IN ÉÉN WOOROi FANTASTISCHI
I ertragingen niet groot, maar
Advertentie
Op de Nederlandse stations is
zaterdag een ware veldslag ge
leverd. Militaire verlofgangers,
Nederlandse en Duitse bouwvak
kers. andere vakantiegangers uit
de Bondsrepubliek verdrongen
zich op de perrons in de hoop en
het vertrouwen een plaatsje in de
overvolle treinen te kunnen be
machtigen.
Bij de Spoorwegen had men deze 22-
ste juli vol zorg tegemoet gezien. Men
wist, dat op deze dag een onstuitbare
stroom van toeristen te verwachten
zou zijn. Daarmede is men achteraf
nogal tevreden. Volgens de berich
ten uit het N.S.-hoofdkwartier te
Utrecht waren de vertragingen ner
gens groter dan 15 minuten.
Op t\jd vertrekken was op sommige
plaatsen schier onmogelijk door de
abnormaal grote hoeveelheden reizi
gers, die in en uit. moesten stappen. Het
spoorwegknooppunt Utrecht ondervond
daarvan vooral de gevolgen, maar ook
b.v. Groningen, dat aan het einde van
een lange route met veel stopplaatsen
ligt. Op de „oude lijn" Amsterdam-Rot
terdam was volgens de Spoorwegen de
vertraging echter nooit meer dan tien
minuten.
Te laat over grens
De treinen uit Duitsland passeerden
de grens meestal al tien tot twintig mi
nuten te laat, waardoor de Nederlandse
treinen, die de vakantiegangers verder
moesten brengen al met een handicap
begonnen. Meestal kon men de acnter-
stand echter wel inlopen. In totaal wer
den zaterdag zeven extra treinen in
gelegd. De treinen kregen voorts zoveel
mogelijk wagenstellen. Al het beschik
bare materiaal was gemobiliseerd.
Territoriale eisen
Marokkaanse minister
Alle krachten van het volk moeten
worden gemobiliseerd met het oog op
het weer terugbrengen van de geroofde
gebieden van Melilla, Ceuta, ïfni, de
Sahara en Mauretanië binnen de Ma
rokkaanse grenzen, zo heeft Allal el
Fassi, de leider van de Marokkaanse
Istiqlalpartij en minister voor Moham-
hedaanse Zaken zondag op een congres
van het bestuur van zyn party in Tan-
ger verklaard.
Hetgeen echter niet wil zeggen, dat
het allemaal zonder horten of stoten
is gegaan. In Oldenzaal bleven b.v. za
terdagmorgen byna 400 Duitsers op het
perron staan, eenvoudig, omdat ze er
niet meer by konden. Een volgtrein
bracht hen echtei snel naar het wes
ten. In Venlo was het al net zo. Daar
bleven op een bepaald moment zo'n 200
oosterburen staan. Om kwart voor elf
was het aantal verdubbeld.
De D-trein uit Duitsland werd in
Arnhem al versterkt met twee extra
wagens, omdat er zich niet minder dan
1000 passagiers in bevonden. Normaal
gaat deze trein niet verder dan Amster
dam, maar zaterdag reed hy door naar
Den Helder. De eilanden waren ditmaal
namely k by zonder in trek.
Nacht in auto
Zo groot was de toeristenstroom ln
deze richting, dat de veren het niet
hebben kunnen verwerken. Vele Duit
sers hebben dat aan den lyve onder
vonden en hebben de nacht ln hun
auto op de toegangswegen naar de Kui
tenhaven van Den Helder moeten door
brengen. Met alle ellende vandien. Voor
al voor jonge gezinnen met kinderen.
De auto's stonden twee rijen dik op de
trottoirs, omdat de officiële parkeer
plaatsen tot de laatste centimeter bezet
waren. Zo groot was de animo voor een
vakantie op Texel. Maar niet alleen
voor Texel, ook de andere eilanden zijn
hevig favoriet. De kampeerterreinen op
Terschelling kunnen al geen jongemen-
sen meer bergen. Ze zijn vol. Alleen
voor gezinnen is er nog beperkte plaats.
In beide richtingen
En zo is het overal. De vakantiecen
tra in ons land zitten vol. De Spoor
wegen hebben de gasten voor een flink
deel aangevoerd. Maar ook in de anaere
richting was de drukte groot. Vele Ne
derlanders hebben het buitenland voor
de komende dagen geprefereerd De
stroom was in beide richtingen byna
even groot.
Men noemt by de Spoorwegen de wy-
ze waarop dit hoge reizigersaantal werd
verwerkt „byzonder gunstig", maar men
was er toch wel gelukkig mee, dat men
gisteren de gelegenheid kreeg wat op
adem te komen, omdat het treinverkeer
ln niets verschilde van dat op een nor
male rustige zondag. Het koude weer
heeft de dagjesmensen thuis gehouden
en het strandvervoer beperkte zich dan
ook tot die mensen, die aan de kust een
huisje hadden gehuurd of een hotel
hadden besproken.
Alleen tussen Harlingen en Harlin-
gen-haven reden enkele extra treinen.
Het waren reizigers, die ook weer op
weg waren naar de Waddeneilanden
Overigens had het weinig zomerse
weer nog een ander gevolg net voor
genomen „recreatieonderzoek Noordzee
kust" werd uitgesteld. Men hoopt nu,
dat het op 6 augustus zonniger zal
zyn.
N.V. Tabaksfabriek Cr uno Nijkark
Uit het Leidsch Dagblad van
25 JuUj 1861:
De kermDweek in Leiden
Tot onze vreugde was di Stads
Schouwburg op de Oude Vest
gisteren avond druk bezocht
Verbied ons de plaatsruimte
over het tooneelstuk ..den Jood-
schen wandelaar" te spreken,
wij durven dit stuk gerust cn
om spet en om decoraties aan
bevelen. Zouden de eigenaars
van het locaal ook niet eens
wat willen doen, om zoodanige
decoratie beter doel te doen
treffen? De instandhouding van
het Leidschc tooneel kan hen
toch ook niet onverschillig zijn.
