Restauratieplannen
hervormde kerk
gereed van de
te Leimuiden
Torenspits zal 11a restauratie
fraaier worden, veel geld nodig
Sjah van Perzië schreef boeiend
30500 30500 30500 j boek over zijn land en zijn taak
Noodlottige proefrit op motor
nabij Nieuwesehans: twee doden
OP BERLIJNSE KERKDAG
WORDT HARD GEWERKT
Opgericht 1 maart 1860
Zaterdag 22 juli 1961
Vierde blad no. 30406
G.S. van Zuid-Holland hebben toestemming gegeven voor de gron
dige restauratie van de Hervormde Kerk met toren.
De hele bevolking van Leimuiden was niet weinig geschrokken toen
het gemeentebestuur enkele maanden geleden in een openbare
vergadering besloot de torenspits naar beneden te halen met het oog op
het instortngsgevaar. Zo ver hoefde het niet te komen, want de bevol
king van Leimuiden kwam in actie en met succes.
Vertegenwoordigers van G D. zijn zich
persoonlijk op de hooge komen stellen
van de toestand van het uit 1806 da
terende kerkje. Zij kwamen tot de con
clusie dat de voorzieningen, zoals de
raad zich deze hadvoorgesteld, beslist
niet overbodig zijn. De nodig aanvragen
om subsidie bevinden zich nu by de
betreffende instanties.
Zowel het gemeentebestuur als het
kerkbestuur zijn evenwel vol vertrou
wen. al valt niet te ontkennen, dat nog
een belangrijk aandeel van de totale
restauratiekosten voor rekening van de
gemeenteleden komt.
Het in de bedoeling meteen ook het
uiterlijk van de kerk een wat fraaier
aanzien te geven. Zo zal in de eerste
plaats de torenspits een iets andere
vorm krijgen en zal de ijzerconstruc-
tie door hout worden vervangen, waar
door het geheel wat lichter wordt.
In 194 7heeft men de totaal vergane
houten delen vande spits door zwaar
yzeren vervagen. De nieuwe spits zal,
aldus burgemeester Kammenga, straks
met ere de plaats op de gerestaureerde
toren weer gaan innemen. Zowel de
toren als de kerk staan op de voorlopige
Hjst van monumentenzorg, wat bete
kent dat voor de restauratie wel de no
dige subsidie zalworden verleend. De
Dit jaar in Amerika
telef oonsateliet
PLAN VOOR TELEFOON
SATELLIET
Dit Jaar nog hoopt de American
Telephone and Telegraph Company een
communicatiesatelliet te langeren. Men
heeft de regering reeds om toestemming
tot het lanceren verzocht. De maat
schappij is voornemens met behulp van
een dergelijke communiecatiesatelliet,
telefoongesprekken tussen Amerika en
Europa te doen voeren
Mogelijk kan er ook gebruik van
worden gemaakt voor de televisie. De
ontworpen telefoonsatelliet is ca. 1 me
ter in doorsnede en weegt ca. 60 kilo.
Het oppervlak bestaat voor meer dan
de helft uit zonlichtcellen, waardoormen
de satelliet van de benodigde energie
denkt te voorzien voor het werk dat er
van wordt gevraagd. Een paar antennes
moeten voor de verbinding met de aar
de zorgen. Men verwacht dat men vier
maal per dag ca- een halfuur van de
satelliet gebruik kan maken. Het ligt
ln de bedoeling deze telefoonsatelliet op
een hoogte van ca. 3500 km. rond de
aarde te laten draaien. Het moet mo
gelijk zijn om ca. 68.000 woorden per
minuut door de elektronische uitrusting
te laten ontvangen en te doen uitzen
den, er kunnen dus gelijktijdig vele ge
sprekken worden gevoerd. Een derge
lijk telefoonsatelliet zal een grote stap
voorwaarts betekenen in de verbindin
gen tussen de continenten. Men kan
dan immers zonder de hulp van een
kabel telefoneren.
Dr. Killingsworth, vice-president van
de American Telephone Co., heeft goede
hoop op het verlenen van toestemming
en wil, na de lancering van de eerste
telefoonsatelliet, met spoed komen tot
een heel net van dergelijke satellieten.
kerk is destijds in de Franse stijl ge
bouwd, dat was in 1806. De voorgaan
de kerk is in 1795 afgebroken omdat
deze toen al totaal onbruikbaar was ge
worden. Tot 1806 heeft men toen in een
loods „gekerkt".
Het feitelijke kerkelijke leven dateert
in Leimuiden al van veel vroeger. In
1063 stond er namelijk al een kapel die
behoorde tot het Bisdom Utrecht. Daar
na is er in 1500 een bijzonder fraaie kerk
gebouwd, die het tot 1795 heeft- uitge
houden.In 1578 kreeg Leimuiden de
eerste predikant na de overgang, na
melijk ds. Johannes Vossius.
Eén
raam
Het is de bedoeling, dat de kerk met
één raam vergroot wordt. Hierdoor zal
de kerk wat het uiterlijk betreft gro
ter worden. Van binnen komt er even
wel geen ruimte by, omdat de scheef
zakkende consistorie aan de achterkant
zal worden weggebroken en onder het
door te trekken dak van het kerkge
bouw wordt gebracht. De kerk krijgt er
dus aan weerszijden een raam bij. De
ze ramen zullen alle van hout worden
en er zal wit glas in worden aange
bracht.
Ook de houten vloeren zullen uit de
kerk worden verwijderd, zodat de oor
spronkelijke vloer met de daarin voor
komende zerken weer tevoorschijn ko
men.
Het streven is meteen centrale hete
luchverwarming in d kerk aan te bren
gen. waardoor men meteen van het ka-
chelstoken ook af is.
Het orgel zal eveneens op de helling
gaan en geheel worden gerestaureerd.
De lichtkronen zullen weer worden voor
zien van vetkaarsen, die bij bijzondere
kerkelijke dagen zullen worden ontsto
ken. Overigens zal er tevens een pas
sende nieuwe verlichting in de kerk ko
men.
De ingang van de kerk blijft onder de
toren, terwijl overwogen wordt één mid
denpad te maken tussen de stoelen en
banken, die dan een andere opstelling
krijgen. In het kerkbestuur is men het
hierover echter nog niet eens. De lei
ding van de restauratie en verbouwing
is in handen van de Amsterdamse ar
chitect Y. Kok.
Al heel wat geld
De gemeentenaren hebban totnutoe
een bedrag van rond f42.000 byeenge
Hoe hard een algehele restauratie
van de toren nodig is, laat de foto
van de binnenzijde van de toren
duidelijk zien. De toren hangt van
scheuren aan elkaar zou men
kunnen zeggen. Zonder enig ge
reedschap is het zeer wel mogelijk
de toren voor een groot gedeelte
te slopen.
(Foto Leldsch Dagblad)
restauratie begint er f 60.000, zullen zyn.
Natuurlijk hoopt het kerkbestuur ook op
financiële steun van de gemeente, die
zeker niet zal achterblijven.
Er staan de kerkeraad nog meer pu
ien ter beschikking, die indien dit nodig
mocht blijken zeker zullen worden af
geschoten om de financiering van de
algehele restauratie te verzekeren.
Leimuiden zal dus binnen niet al te
lange tyd een beslist fraaiere kerk met
een veel mooiere torenspits terug krij
gen. De hervormde gemeenteleden zul
len daarvoor stellig ook diep in de eigen
beurs moeten tasten. Gelukkig is de of
fervaardigheid van de uit 140 gezinnen
t-ellende hervormde gemeente groot, om
dat ook zij weten, dat dit byzondere
kerkje met de leuke torenspits niet uit
het Leimuidense Dorpsleven weg te den-
meer leen is.
Men weet ook. dat men de plicht heeft
dit gebouw en toren weer voor geruime
tijd bestand te maken tegen de weersin
vloeden en het in goede staat over te
dragen aan het nageslacht, dat daarvoor
slechts dankbaar zal zyn.
„Op de Panwentroon gezeten": een eerlijk
en kritisch werk van een modem vorst
Wij verzoeken onze abon
nees in Leiden, die een keer
de krant niet ontvangen,
vóór 7 uur n.m. (zaterdags
tussen 4 en 6 uur)
no. 30500
te bellen, waarna ons blad
alsnog wordt bezorgd.
Voor de buitengemeenten
wordt voorzover de agent
schappen telefonisch bereik
baar zijn. elke klacht onmid
dellijk doorgegeven.
Bel vooral niet onze in de
telefoongids vermelde kan
toornummers voor Admin.
of Red., want deze kunnen
U niet helpen.
30500 30500 30500
Zeer oud maar ook
jong land in opbouw
I Onwillekeurig zet een recensent al
zijn kritische stekels op, als hij een
boek in handen krijgt onder de ro
mantische titel ..Op de P auwen-
\troon gezeten4 en met de on-
I dertitel ..De Sjah vertelt zijn levens-
verhaaT'Schrijver is niemand
I minder dan de Perzische keizer zelf,
Mohammed Reza Pahlavi. zij het
met medewerking van dr. Donald
j Wilhelm. Wie echter gedacht mocht
I hebben een sterk-gekleurde geschie
denis van eigen familie en persoon
en van het Perzische land onder
ogen te zullen krijgen, moet zijn me
ning herzien: de Sjah schreef een
eerlijk boek, getuigend van enorme
kennis van zaken en bovenal her
haaldelijk kritisch ten opzichte van
de gebreken, waaraan de opbouw
van Iran helaas nog mank gaat.
Een zeer typerend voorbeeld van de
schryftrant van de Sjah vindt men op
pag. 130, waar in het byzonder de Ame-
Slachtoffers van verkeer
Tivee vrouwen vonden bij Hannelen de dood
Op de OudezUl naby Nieuwesehans ls werd gedood. De man een Duitser
gistermiddag een verkeersongeluk ge
beurd, waarbij twee personen om het
leven zijn gekomen. De slachtoffers zijn
de 49-jarige M. K. Salchow uit Ham
burg en de 61-jarige H. Linnenkoper uit
Oude Pekela.
Het tweetal maakte een proefrit op
een motorfiets, die de heer Linnenkoper
dezer dagen van de heer Salchow had
gekocht. Door totnuto® onopgehelderde
oorzaak is de motor, die bestuurd werd
door de heer Salchow. in botsing geko
men met een autobus, die uit de rich
ting Nieuwesehans kwam.
Op de Ryksweg 12 by Harmeien zyn
vannacht kort na elkaar twee ernstige
ongelukken gebeurd, waarbij twee vrou
wen om het leven zyn gekomen.
Door een lekke band werden de be
stuurder van een motor en zyn vrouw
en kind, die achterop zaten, tegen het
wegdek geslingerd. Een naderende auto
reed over de vrouw heen, die op slag
„Anti-semitisme steekt in Duitsland
de kop weer op"
(Van onze speciale verslaggever)
Er wordt op de tiende evangelische kerkdag in Berlijn hard gewerkt. De vele
duizenden reformatorische christenen, die hier uit alle delen van de wereld
tezamen zijn gekomen, verdoen hun tyd niet met het zitten op terrasjes of het
bekijken van bezienswaardigheden. Met grote interesse volgen ze ln de grote
tentoonstellingsruimten in de Messegelande de vele, heus niet gemakkeiyke
referaten, die nagenoeg de gehele morgen in beslag nemen. Na een korte middag
pauze verzamelen de duizenden zich dan nogmaals om te luisteren naar ter zake
deskundigen die vragen beantwoorden.
Toen enkele dagen geleden deze kerk
dag begon hoorde men alom de opvat
ting dat dit wel eens de laatste zou
kunnen zyn. De discussie in de afge
lopen maanden over de plaatskeuze
waarbij naar voren werd gebracht dat
de kerkdag bezig was te klerikaliseren
vanwege het feit dat men niet naar
Leipzig wilde omdat enkele bisscnop-
pen niet in de oostzone zouden worden
- o toegelaten, kabbelt hier nog wat door in
bracht en men hoopt dat dit voor de het oecumenisch centrum, waar de bui
tenlanders dagelijks byeenkomen. Op de
eigenlyke kerkdag is het probleem ech
ter allang niet meer actueel. Daar heeft
men andere dingen aan het hoofd.
Anti-semitisme
De werkgroep „jodendom en christen
dom" trekt hier de meeste belangstel
ling. Vijfduizend mensen dromden gis
termorgen rond het podium, buiten 'uis-
terden nog een vijfduizend mensen in
en het kind werden zwaar gewond. Door
het ongeluk kwam het verkeer tot stil
stand. Er ontstond een file. Op een ge
geven ogenblik reed een kleine auto
langs de file. Het wagentje botste tegen
een stilstaande vrachtauto. Mevrouw
Straathof uit Rotterdam, die naast de
bestuurder zat, kwam om het leven.
De 45-Jarlge mevrouw G. Nieuwen-
huis-Rinsma uit Boorn-Bergum, moeder
van zes kinderen, ls gistermiddag by een
verkeersongeluk ln Drachten om het le
ven gekomen. De personenauto, waarin
zy meereed, kwam op een wegkruising in
botsing met een vrachtauto met aan
hangwagen. geladen met twintig ton
steunen. De bestuurder van de personen
auto, de 58-jarige veehouder S. van der
Meulen, eveneens uit Boorn-Bergum,
werd zwaar gewond.
De heer Van der Meulen had samen
met zyn buurvrouw, mevrouw Nieuwen-
huis, een bezoek gebracht aan zyn echt
genote, die in het ziekenhuis in Drach
ten wordt verpleegd. Op de terugweg
werd de personenauto door de vracht
auto in de flank gegrepen. Belde inzit
tenden werden naar buiten geslingerd
en bleven zwaar gewond op de weg lig
gen. Mevrouw Nieuwenhuis overleed kort
na aankomst ln het plaatseiyk zieken
huis. De verwondingen van de heer Van
der Meulen, die eveneens naar het zie
kenhuis werd overgebracht, bleken niet
levensgevaarlijk te zyn. De bestuurder
van de vrachtauto, bleef ongedeerd.
■6- In de gemeente Maasniel op de
Ryksweg Roermond-Venlo ls de 75-Ja-
rige P. J. W. van de Port uit Maasniel
door een bus aangereden. De man moet
onmiddeliyk dood zyn geweest. De heer
Van de Port stak op zyn fiets de Ryks
weg over, vermoedeiyk zonder daarby
voldoende acht te geven op het overig
wegverkeer.
Een leerling-chauffeuse uit Ruinen
(Drente) is gisteravond met een les-auto
na een slipparti. tegen een boom gere
den, waarbij de ry-lnstructrice, moeder
van drie kinderen uit Ruinen, om het
leven is gekomen.
Dorusdie tot nu toe in de
Rotterdamse schouwburg optrad
met zijn show, heeft plaatsgemaakt
voor de musical „West Side Story"
en gaat verhuizen naar het Luxor-
theater. De spelers van de musical,
die deze geste bijzonder op prijs
stellen, besloten „Dorus" met de
verhuizing te helpen. Gisteren
haalde „Dorus" zijn helpers op -
in zijn oude auto, die op symbo
lische wijze de schouwburg werd
„uitgezet' door de spelers.
een inderhaast opgezette tent. Nauw
keurig werd nagegaan wat in de ge
schiedenis de wortelen van het anti-
semistisme zyn geweest, waarby prof.
Kraus uit Hamburg erop wees, dat
reeds by het ontstaan van het christen
dom de joden werden verstoten.
In de negentiende eeuw klonk een
nieuw geluid door. Gezegd werd toen,
dat de joodse god uit het Oude Tes
tament een demon van haat en toom
zou zyn en de God van de christenen
een van liefde en goedheid. Daarby ge
voegd het, zoals prof. Kraus het noem
de. Duitse nationale bewustzyn lag er
een bodem klaar waArop het antl-sc-
mitisme kon worden gebouwd. De chrls-
teiyk-germaanse ideologie was een
broedplaats waaruit de moordlust !:on
opgroeien, aldus spreker. Hy was er
van overtuigd dat ondanks alle officiële
verklaringen ook thans nog in grote
mate in Duitsland het anti-semitisme
aanwezig is. Het steekt zelfs opnieuw
de kop op, meende hy. In de kerk en
op de catechisatie wordt het steeds weer
gezegd: de Joden hebben Christus ver
moord. Vergeten wordt echter dat de
uitstoting van Christus dagehjks ook ln
de kerk plaatsvindt, aldus prof Kraus.
die erop wees. dat het kruis het teken
is van de grote liefde Gods Jegens de
mensen, die geroepen zyn elkander lief
te hebben. We moeten niet vergeten,
dat wie de joden aanvalt ook zyn hand
tegen Christus opheft, aldus de hoog
leraar. die kerk en kerkleden opriep
zichzelf ln dezen te onderzoeken.
Christen zijn in deze tijd
In andere werkgroepen kwamen heel
andere problemen aan de orde. Prof.
dr. D. Thielicke uit Hamburg besprak
de opdracht die God de mens geeft In
deze tijd. tiy viel enerzyds de Ooatduit-
se pogingen aan om de christenen van
hun geloof af te brengen en hun kin
deren In athelsltlsche geest op te voe
den, maar bestrafte anderzijds de wes
terse christenen die dit vaak ter wille
van meerdere welvaart zelf doen.
Hierby duldde spreker in het bUzon-
der op de in de bedrUven werkende nuls
vrouwen die daarmee de opvoeding van
gezin en kinderen verzaken. Tot de Oost
duitsers zei prof. Thielicke, dat het on
juist is te zegsen en te denken: hoe
komen we als christenen door deze tyd,
waaraan we toch niets kunnen ver
anderen, heen? Het gaat erom de com
munist duldeiyk te maken dat Chrlstua
ook voor hem gestorven is. dat hy een
broeder ls.
rlkaanse Journalistiek op de korrel
wordt genomen. „Sommige mensen,
vooral Journalisten, schynen meer be
langstelling te hebben voor de kleur van
mUn das of de inrichting van rni.m
werkkamer dan voor mijn maatschap-
peiyke denkbeelden. Ik heb audiënties
toegestaan aan een aantal geaccredi
teerde correspondenten, die letteriyk
niets begrepen van myn diep gewortel
de overtuiging en met een glad zelfver
trouwen artikelen over de allerbanaalste
oppervlakkigheden schreven. De Ameri
kanen schynen zich ln dit soort repor
tages gespecialiseerd te hebben. Ik sta
elke keer verbaasd over de klnderiyke,
zelfs kinderachtige verhalen, die uit de
pen komen van forse, goed geklede, zelf
verzekerde. Indrukwekkend uitziende
Amerikaanse correspondenten. Ik vraag
me wel eens af of zy wel de Juiste op
leiding voor werk in het buitenland heb
ben gekregen. Gelukkig zUn er onder de
Amerikanen ook gunstige uitzonderin
gen, maar de zaak van de vry? wereld
zou ermee gebaat zyn als die uitzonde
ringen regel konden worden".
Het ls duideiyk. dat hier een ernstig
man aan het woord is. die zyn taak
niet als een soort tydverdryf ziet. maar
als een moeiiyke opgave, waaraan hy
zich met hart en ziel wydt. En het
spreekt vanzelf, dat iemand met derge
lijke opvattingen zich geïrriteerd voelt
als er meer aandacht aan de kleur van
zyn das wordt geschonken en aan soort -
geiyke onbenulligheden dan aan zyn
denkbeelden over de modernisering van
Iran en de bereikte resultaten.
Wat de lezer herhaaldeiyk op plezie
rige «yze treft, is juist die ernst, waar
mee de Sjahinsjah schrijft over zUn po
gingen Iran omhoog te stoten In de
vaart der volkeren, om een bekende uit
drukking te gebruiken. Wie daaruit de
conclusie trekt, dat dit boek nogal aan
de dorre kant ls. vergist zich opnieuw:
zelden hebben wH over een toch waar
lijk niet eenvoudige materie als de ge
stage arbeid aan de opbouw van een
zeer oud maar toch ook „Jong" land
een zo boeiend boek gelezen als dit.
Opsporingseentrum
Men leze (bl. 164 e.v.> eens wat de
Sjah vertelt over zyn speciale keizer-
ïyke opsporingsbureau dat sinds 1958 de
volle aandacht schenk aan klachten en
verzoeken van burgers uit het gehele
land en zich tot een waariyk onafhan-
kehjke instantie heeft ontwikkeld. Ge
volg: in de jaren 1959 en 1960 werden
meer dan vierduizend burgerlyke amb
tenaren (ook gouverneurs, burgemees
ters en andere hoge functionarissen) en
ongeveer tweehonderd militairen ont
slagen, berecht of op andere wyze ge
straft Men leze voorts, wat de Sjah
vertelt over de verkoop van kroonlande
ryen aan Individuele kleine eigenaars
«pag. 186 e.v.i. Dit ls geen „weggeven",
want. zo schryft de Sjah zeer terecht,
„dat zou psychologisch weinig waarde
hebben", maar het is verkoop op zeer
gunstige voorwaarden en bovendien met
verdere steun aan de nieuwe eigenaars
om hun bezit op de beste manier te ge
bruiken. Want „lk kan niet krachtig
genoeg zeggen, dat landverdeling onze
nieuwe boeren alleen zorgen en verdriet
kan brengen als zy niet geholpen wor
den", nl. by de verdere ontplooiing van
hun pas verkregen bezit. Soortgeiyke
uitingen van gezond verstand komt men
herhaaldeiyk ln dit boek tegen. In dit
verband verwijzen we naar de boeien
de hoofdstukken over „het eeuwige pro
bleem der vrouw" en dat over het on-
derwys. Vanzelfsprekend is er ook aan
dacht geschonken aan de olie. Niet zon
der humor ls wat de Sjah schryft over
de wonderiyke figuur van Mossadecq.
over wie zyn oordeel niet mals is. Na
een vaak geestige beschryving van Mos-
sadecqs .flauwvallen" «alleen maar
po6e>, zegt de schryver: „Zy die hem,
zoals lk. van naby gekend hebben, zul
len zich hem nog lang herinneren als
een man. wie het ontbrak aan integri
teit. manneiykheid en staatsmanschap.
Zyn drie voornaamste eigenschappen
waren huichelachtigheid, negativisme en
egoïsme".
„Welkome beproeving"
Openhartig ls de auteur over zyn va
der. een man van grote verdiensten
maar kort aangebonden, omdat de ver
nieuwing van het Perzische leven hem
niet snel genoeg ging. Wat velen niet
weten ls. dat Reza Sjah. na ln 1941 ten
gunste van zyn zoon afstand te hebben
gedaan, eerst enige tyd op Mauritius
vertoefde en daarna naar Johannesburg
vertrok, waar hy in 1944 stierf. Reeds
noemden wy de hoofdstukken over kei
zers Jeugd, over de vrouw en het onder-
wys. Een apart hoofdstuk ls gewyd aan
de verwesterlng„een welkome beproe
ving" zoals de sjah haar noemt. Aan
het slot. na uitvoerig aandacht te heb
ben geschonken aan de politieke positie
van zyn land. vertelt de auteur over zyn
dagindeling, zyn Uefhebberyen e.d.
Al by al een verrassend fris boek. van
een wys man met een groots levensdoel,
kortom een modern vorst, die al zijn
krachten geeft aan zyn zeer zware taak.
Dit royaal uitgegeven boek (uitgave van
Ad. M. C. Stok. Forum Boekery, Den
Haag) ls geïllustreerd met 32 pagina's
foto's op kunstdrukpapier. De vertaling
van H. de Vries ls prettig leesbaar.
NUORDWI IK
Orgelconcert Feike Asma
Dinsdag 25 Juli aa. zal Feike Asma.
organist te Den Haag. een concert ge
ven op het orgel van de Orote Kerk
te Noordwyk-Binnen.
Het programma luidt als volgt:
1. Choral mit Varlatlonen „wer nur
den lieben Gott laszt walten Oeorg
Bohm; 2. Sonata (trio) nol ln Es dur
J.8. Bach; a. 811egro b. Adagio c. Allegro
3. Choralvorsplele J. S. Bach; a.
„Alleln Qott ln der Hoh' sei Ehr b.
Erbarm dlch meln, of Herre Oott". 4.
Suite ln Bes F. F. Handel (arr. Feike
Asma); a. Slnfonla. b. Menuet, c. Aria
d. Poco Allegro, e. Allegro 5. preludium
«Clacone) en Fuga in d kl. t. W Petri
6. Scherzo uit 8ymphonle No IV Ch.
M. Wldor 7. Fantasie over „Een vaste
Burg is onze God" Jan Zwart.
Botsing tussen scooter
en motorrijwiel
Op het kruispunt Herenweg—Zwarte-
weg vond een aanrijding plaats tussen
een scooter, bestuurd door een 30-jarige
Duitse gast uit Dortmund en de motor
van een monteur uit Noordwyk
De scooter berijder kreeg letsel ln de
mond. terwyi zyn duoeitter aan het
been gewond werd.
De bestuurder van de motor liep een
hersenschudding op.