WEER EEN INTIMIDATIEPOGING
VAN MOSKOU INZAKE BERLIJN
Houding van Indonesië
is „nog vredelievend"
WEERBERICHT
Portugees schip totaal
uitgebrand: 250 doden
jemwftólveMw!
im in
TWIN!
Na stranding voor de Afrikaanse
kust deden ziek explosies voor
Blijft Nederland verdenken van
agressieve bedoelingen
V/eer 17 „vrijheidsrijders"
in Jackson gearresteerd
(§uc/ ?)lièn ws<
Geen inkrimping van Russische
strijdkrachten; wel verhoging
van
het
militaire budget
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 10 JULI 1961
No. 30395
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur; E. A. E. van Dlsüoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 750 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De Hertog en Hertogin van Kent,
de vroegere Miss Katherine Wors-
ley, zijn van hun wittebroodsweken
op Majorca teruggekeerd in het
dorpje Iver in het graafschap
Buckinghamshire. Zij werden door
de dorpelingen enthousiast begroet.
ONVAST WEER
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Zwaar bewolkt en op de meeste plaat
sen enige regen of motregen, maar mor
gen overdag ook verspreid voorkomende
opklaringen. Zwakke tot matige, over
wegend westelijke wind. Dezelfde tempe
raturen als vandaag of iets hogere.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
11 juli
Zon op: 4.32 uur; onder: 20.58 uur.
Maan op: 3.40 uur; onder: 19.42 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.13 en 14.41
uur, laagwater te 10.18 en 22.47 uur.
STRANDVERWACHTING
(Van een weerkundig medewerker)
Een kleine depressie (760 mm) lag
om twaalf uur dichtbij Londen en trekt
in de richting van Zuid-Holland. Hier
door ontstaat tijdelijk regen. Morgen
af en toe zon en een frisse westenwind.
Overdag temperaturen van 16 tot 18
graden. Temperatuur zeewater 17 gra
den. Vooruitzichten: onbestendig met
koel en matig strandweer.
Dit blad bestaat uit 16 pagina s
Mr. P. Nagtegaal, buitenlands
consul van de AVRO (links),
tracht na zijn oppositie namens vier
gewestelijke besturen, bij voorzitter
jhr. Th. Röell geboorte krijgen, die
echter druk doende is anderen te
overreden. Algemeen secretaris, mr.
H. A. Wassenbergh (rechts) luis-
iert gespannen toe. Er waren heel
wat gespannen momenten tijdens
J
AVRO'S jaarvergadering zaterdag
in Haarlem. Zij eindigde zelfs met
groot tumult, zoals men elders kan
lezen.
Capsule geborgen
van „ontdekker 26"
De cabsule van de „Ontdekker (Disco
verer 26", die vrijdag werd gelanceerd, is
zondag boven de Stille Oceaan met een
vliegtuig van het type „Flying Boxcar"
\iit de lucht opgevangen. Het is de vierde
berging uit de lucht in de serie-Disco-
verer. Twee andere capsules werden des
tijds uit het water opgevist.
De kunstmaan heeft 32 maal om de
aarde gedraaid voor de capsule neer
kwam bij de Hawaii-eilanden.
De capsule met 136 kilo aan instru
menten werd, hangend aan een para
chute, bij de eerste poging met een i
trapeziumvormig net uit de lucht geplukt
op ongeveer 5000 meter hoogte. Het
vliegtuig zette onmiddellijk koers naar
Hawaii.
Aan boord van de kunstmaan, die in
haar baan om de aarde blijft draaien,
bevinden zich nog instrumenten voor het
meten van kosmische straling, de dicht
heid der ionen en het voorkomen van
micro-meteorieten.
De instrumenten in de capsule waren
bestemd voor het bestuderen van chemi
sche elementen in de ruimte.
Te circa tien uur vanochtend heeft
het technisch personeel van het Alge
meen Handelsblad het werk hervat, na
een onderhoud dat enkele afgevaardig
den der vakbondsbesturen met dit per
soneel heeft gehad. De bestuurders
hebben er nogmaals op gewezen dat
zulk een wilde actie slechts totaal
vruchteloos kan zijn.
Bij zware zee met sterke wind is gisterochtend het Portugese
passagiersschip „Save" ten noorden van de havenplaats Beira in een
riviermonding aan de grond gelopen (Beira ligt aan de kust van
Portugees-Afrika, ongeveer 800 km ten noorden van Louren^o Mar-
quez). Na de stranding deden er zich verscheidene ontploffingen aan
boord voor in de lading van benzine, dieselolie en munitie. Al spoedig
stond het vaartuig van voor tot achter in brand. Er waren 550 pas
sagiers aan boord, onder wie tweehonderd militairen. Er zouden 215
en volgens sommige berichten zelfs 250 doden gevallen zijn, onder wie
ongeveer vijftig Europeanen. Met militaire vliegtuigen zijn tal van
gewonden naar het ziekenhuis in Beira vervoerd. Het schip, dat ruim
tweeduizend ton mat en dat geruime tijd met zware slagzij als een
brandende fakkel hulpeloos in hoge zee heeft gelegen, moet als totaal
verloren worden beschouwd.
Vrede niet opofferen aan vrijheid
(Van onze Londense correspondent)
Generaal Nasoetion, de Indonesische minister van Defensie en chef
van de Generale Staf, is er niet in geslaagd Britse steun te krijgen voor
het Indonesische standpunt inzake Nieuw-Guinea. De generaal heeft
tegenover Lord Home, de Britse minister van Buitenlandse Zaken,
uitvoerig Indonesië's historische rechten op Nieuw-Guinea bepleit.
Lord Home heeft echter als zijn mening te kennen gegeven, dat
Indonesië geen automatisch recht heeft op Nieuw-Guinea. De Britse
redering staat aan de kant van Nederland voor wat betreft het begin
sel van zelfbeschikking voor Nieuw-Guinea. Dit is trouwens geheel in
overeenstemming met de Britse koloniale politiek. Beweerd wordt dat
Nasoetion dermate ontmoetigd was na zijn gesprek met Lord Home,
dat hij de kwestie niet opnieuw zou heben aangeroerd tot hij later een
afzonderlijke ontmoeting had met premier Macmillan.
Op de persconferentie, welke zaterdag
Nasoetions vijfdaagse bezoek aan En
geland besloot, verklaarde hij dat hij
van de gelegenheid gebruik heeft ge
maakt om het Indonesische standpunt
aangaande Nieuw-Guinea uiteen te zet
ten. Het resultaat van zijn ontmoetin
gen met de diverse regeringen op zijn
Europese rondreis noemde hij zeer be
vredigend. Er heerst thans beter begrip
voor Indonesië. Omgekeerd kreeg ook
Nasoetion een betere indruk van de
Westeuropese opvattingen over Indone
sië.
Op de vraag of Indonesië van plan is,
in september de kwestie-Nieuw-Guinea
wederom voor te leggen aan de V.S.,
antwoordde Nasoetion, dat zulks waar
schijnlijk niet het geval zal zijn, omdat
Indonesië nog steeds niet op een twee
derde meerderheid kan rekenen.
Sterker dan vroeger
Nasoetion legde er de nadruk op, dat
de Indonesische politiek tegenover
Nieuw-Guinea „tot nu toe" vrede
lievend is geweest en hij beriep zich op
de door president Soekarno in oktober
voor de V.N. afgelgde verklaring. Hjj
voegde eraan toe: „Hoewel wij de vrede
liefhebben, zullen wij deze niet opoffe
ren aan de vrijheid". „Wij zijn thans
aanzienlijk sterker dan vroeger, maar
„tot nu toe" blijft onze politiek on
veranderd".
Nasoetion deed zijn best het te doen
voorkomen alsof Nederland agressieve
bedoelingen koestert, waartegen Indone
sië zich moet verweren. Nederland zond
de „Karei Doorman", extra troepen en
Neptune-Bommenwerpers naar Nieuw-
Guinea. „Om in een betere positie te
zijn, zullen wij drie tot vijfmaal zo
sterk moeten zijn als Nederland".
Hij haalde incidenten aan van drie
jaar geleden, toen Nederlandse oorlogs
schepen in of buiten de Indonesische
territoriale wateren paradeerden. Hoe
wel Nasoetion min of meer moest toe
geven. dat er van Nederlandse zijde geen
„aanval" is te verwachten, onderstreep
te hij het risico van toekomstige inci
denten in de wateren of in de lucht
rond Nieuw-Guinea.
Spervuur van vragen
De Indonesische minister moest zich
een vol uur blootstellen aan een sper
vuur van vragen, welke op de meest
ondubbelzinnige wijze uiting gaven aan
de twijfel, dat Nederland Indonesië op
enigerlei wijze zou bedreigen. Nasoetion
sprak kalm, maar met grote beslist
heid.
Speciaal vroegen de Journalisten zich
af, waarom Indonesië voor verdedi
gingsdoeleinden zwaar Russisch oorlogs
materiaal aanschaft.
Nasoetion antwoordde, dat voor In
donesië met zijn verbrokkeld grondge
bied een leger niet voldoende is en dat
het over volledige strijdkrachten zal
moeten beschikken.
Amerika zo neutraal mogelijk
De enige reden waarom men zich tot
de Sowjet-Unie heeft gewend, is. dat
het Westen weigert aan Indonesië zware
wapens te leveren. Bovendien verstrek
ken de Russen de door Indonesië drin
gend noodzakelijk geachte kredieten op
lange termijn. „In Frankrijk moeten
wij voor de tanks contant betalen", zei-
de Nasoetion mistroostig. Hij blijft er
bij, dat de door Indonesië gekochte wa
pens uitsluitend voor defensieve doelein
den zullen worden gebruikt Waarschijn
lijk wegens gebrek aan contanten heeft
Nasoetion moeten afzien van verdere
wapenaankopen in Engeland. De Brit
ten leveren Indonesië op het ogenblik
pantserautos' en vliegtuigonderdelen.
Hoewel de V.S. tot dusverre Indonesië
van licht materiaal hebben voorzien,
sprak Nasoetion de hoop uit, dat Ame
rika in de toekomst bereid zal zijn
zware wapens te leveren. „De V.S. ne
men inzake Nieuw-Guinea een zo neu
traal mogelijke houding aan", aldus Na
soetion. Hij zeide ook. dat er meer In
donesiërs in Engeland militair worden
opgeleid dan in de Sowjet-Unie. De V.S.
zorgen uitsluitend voor de opleiding van
Indonesische officieren.
9 Slot pag. 2
Overstromingen in
India: 100 doden
Door overstromingen die de staten
Kerala. Madras en Mysore in zuid-In-
dia hebben geteisterd, zijn deze week
tenminste honderd mensen om het le
ven gekomen, aldus in New Delhi ont
vangen berichten.
Kerala is het ergst getroffen. De cri
sis is daar over het hoogtepunt heen.
maar tenminste 64 mensen zijn daar
door de overstromingen en grondver
schuivingen omgekomen. Duizenden zijn
dakloos.
Er zijn nieuwe berichten binnenge
komen over overstromingen als gevolg
van zware regens In de staat Radjasthan
in het noorden. In Orlssa, in het oos
ten. hebben de rivieren Brahmani en
Baitarani grote stukken land onder wa
ter gezet.
Zeventien „vrijheidsrijders" zijn gis
teren in Jackson, in de Amerikaanse
staat Mississippi, gearresteerd, bij een
poging de rassenscheiding in bus en trein
stations te doorbreken.
Hierdoor is het totaal aantal gearres
teerden tot 216 opgelopen. Vandaag wer
den 3 federale rechters in Jackson ver
wacht die een onderzoek in zullen stel
len naar de mogelijkheid om verdere ar
restaties te voorkomen en de rassen
scheiding in publieke gelegenheden in
Jackson te beëindigen.
N.V. T»bik»ftbritk Gruno Nijkark
Uit het Leidsch Dagblad van j
12 JullJ 1861:
Uit la Bouverie in Henegou
wen wordt berigt, dat een vrouw
aldaar bevallen is van vijf wel
geschapen kinderen, twee jon
gens en drie meisjes. Moeder en
kinderen zijn te Namen te zien.
(Advertentie)Kiesvereni
ging Nederland en Oranje. In de
vergadering van 10 Julij l.l. is
besloten, tot kandidaten voor
het Lidmaatschap van den Ge
meenteraad alhier, bij de stem
ming op Dinsdag 15 Julij a s.
aan te bevelen, de heren: B. F. t
Krantz, S. J. Ie Poole, P. L. C. f
Driessen enz. f
Staking bij Algemeen
Handelsblad geëindigd.
Het Westen heeft kalm gereageerd op een rede van de Sowjetrussische
premier Chroesjtsjow, die zaterdag op een receptie in het Kremlin voor
afgestudeerden van de militaire academie verklaarde, dat aan het
ministerie van Defensie opdracht was gegeven de voor 1961 voorge
nomen inkrimping van de Russische strijdkrachten tot nader order op
te schorten, terwijl de regering voorts had besloten nog dit jaar ruim
3.1 miljard roebel meer voor de defensie uit te trekken, waardoor het
totale budget der strijdkrachten op rond 12.4 miljard roekei zal komen.
Chroesjtsjow schreef deze maatregeen toe aan de noodzakelijke „veilig
heid van het Russische volk". In Washington zei men, dat de
Russische houding tegenover Berlijn „onbuigzamer" is geworden. Het
Kremlin wil de Berlijnse crisis op het kookpunt houden. Men vroeg zich
af of president Kennedy niet gedwongen zou zijn eveneens militaire
voorbereidingen te treffen om Chroesjtsjow ervan te overtuigen, dat
het Westen zelfs niet voor militaire dreigementen zal wijken.
namelijk een verdeeld Duitsland en een
vrijstad YVest-Berlijn zonder Westelijke
bescherming, en een Europees „veilig
heidssysteem" waarbij de Amerikanen
Europa verlaten en het aan de genade
van de Russen overleveren.
De Westelijke machten zullen als
„agressors" gebrandmerkt worden wan
neer zij hier tegen in gaan. Het Westen
wil echter vreedzame onderhandelingen,
niet onder druk of als pionnen van de
Sowjetrussische politiek, maar alleen
wanneer de Russen bereid zijn in goed
vertrouwen te onderhandelen".
Het Franse socialistische blad „Le Po
pulaire" schreef hedenochtend, dat
Chroesjtsjow, afgezien van de druk op
het Westen, aan Peking wil bewijzen
dat hij pal staat tegenóver het Westen
en aan de andere kant het Sowjetrus
sische legercommando wil tevreden stel
len, dat zich niet kan verenigen met ver
mindering van de strijdkrachten.
De Londense „Times" schrijft in een
hoofdartikel, dat er een wijziging ge-
I komen is in het Russische militaire den-
j ken. Chroesjtsjow heeft eenvoudig beslo-
j ten. dat machtsevenwicht ook op het ge-
I bied van de conventionele wapenen no
dig is, hoe ver de Russische kernbewa
pening ook gevorderd moge zijn.
Chroesjtsjow wil
alleen vrede op zijn
eigen voorwaarden
De Canadese premier Diefen-
haker heeft Sowjet-Rusland gisteravond
gewaarschuwd de Westelijke vastbera
denheid ten aanzien van Berlijn niet te
onderschatten. Het Westen moet zowel
zwakheid als onredelijke hardheid ver
mijden, zei hij. Volgens Franse
regeringskringen wijst Chroesjtsjows be
sluit erop, dat het Kremlin de crisis om
Berlijn eerder wil uitlokken dan ver
wacht werd. Er moet rekening mee ge
houden worden, dat deze crisis al in
september uitbreekt inplaats van in no
vember. In W e s t-B e r 1 ij n sprak
men van „spectaculaire intimidatie".
Over West-Berlijn zei Chroesjtsjow nog
dat zijn land zich niet wil mengen in de
binnenlandse aangelegenheden van de
bewoners van West-Berlijn en ook geen
afbreuk doen aan het prestige van de
V.S., Engeland en Frankrijk. De Rus
sische premier stelde de volgende drie
oplossingen voor het vraagstuk-Berlijn
voor: waarborgen van de vier grote mo
gendheden. Rusland, de V.S., Engeland
en Frankrijk; waarborgen van de neu
trale landen: waarborgen van de V.N.,
Als het Westen nog betere voorstellen
in petto heeft, laat het die dan doen, zo
zei hij.
Tot slot stelde de Russische premier
voor om enkele voorstellen, die in het
verleden zijn ingediend, opnieuw in dis
cussie te brengen. Hij noemde o.m. het
Poolse voorstel voor een kernwapenvrije
zone in midden-Europa, de voorstellen
cm buitenlandse troepen uit diverse lan
den terug te trekken, het voorstel voor
een niet-aanvalsverdrag tussen de lan
den van de NAVO en die van de ver
dragsorganisatie van Warschau en de
voorstellen ter voorkoming van onver
wachte aanvallen.
Niet onder druk
De New York Times heeft op Chroesj
tsjow een beroep gedaan de principes te
aanvaarden, die op de topconferentie
van 1955 te Genève over Duitse zelfbe
schikking binnen het kader van Euro
pese veiligheid zijn overeengekomen. „Bij
de vredesconferentie waar Chroesjtsjow
om gevraagd heeft wil hij niet onder
handelen, maar de „vrede" die hij wil
zowel aan het overwonnen Duitsland als
aan de geallieerden opleggen. Hij roept
president Kennedy, minister-president
Macmillan en president De Gaulle op,
maar niet het land waar de vrede mee
getekend moet worden.
Chroesjtsjow laat duidelijk blijken dat
hij geen voorwaarden zal aanvaarden,
die niet met de zijne overeenstemmen,
Burgemeester van
Heerde verdronken
(Van onze correspondent)
Gistermiddag omstreeks 2 uur is jhr.
W. H. van de Poll, burgemeester van
Heerde (GId.) tijdens het zeilen in het
Ramsdiep tusschen Schokkerhaven en
Ramspol over boord geslagen en ver
dronken. Het stoffelijk overschot werd
een uur later door de Rijkspolitie te
water gevonden.
Jhr. Van de Poll was een geestdriftig
zeiler. Dit weekeinde was hij er in ge
zelschap van zijn echtgenote, een doch
ter en twee zoons op uitgetrokken om op
het IJsselmeer te gaan varen. Het gezin
maakte gebruik van twee boten. Voorop
voer de B M van zijn twee zoons. Onge
veer 200 meter daarachter zeilde de heer
Van de Poll, die zijn vrouw en dochtertje
aan boord had. Plotseling gleed de bur
gemeester uit en sloeg over boord. Door
dat hij gekleed was in zware regenkle
ding was het hem onmogelijk zich zwem
mend te redden. Voor de ogen van zijn
vrouw en dochtertje verdronk hij.
Doordat de vier overige leden van het
gezin niet konden zwemmen was het hen
onmogelijk hem tijdig te bereiken.
