SCHOK IN LONDEN: Kassem zou
invasieplan niet opgegeven hebben
WEERBERICHT
Regeringsverklaring in
de Tweede Kamer
Sporttoto
bepleitte
zijn zaak
(§«J
Iraakse minister Buitenlandse
Zaken deed poging tot aftreden
SECRETARIAAT VAN DE V.N.
WORDT GEREORGANISEERD
Uitstel behandeling ontwerp
kinderbijslagverzekering
Thans niet zo
aantrekkelijk
leuivs
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 4 JULI 1961
No. 30396
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A E. van Dlshoecfc
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f059 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Macmïllan niet gerust over Nabije Oosten
(Van onze Londense correspondent)
Terwijl nog steeds Britse troepen Koeweit binnenkomen en Britse
oorlogsschepen posities innemen binnen het bereik van Koeweit, maakt
men zich in Londense regeringskringen ongerust, dat Kassem nog
steeds van plan is tot een aanval over te gaan. Premier Macmïllan
verklaarde in het Lagerhuis dat het doel van de Britse troepenzendin
gen is, Kassem op andere gedachten te brengen. ,,De dreiging van Irak
is op generlei wijze verminderd. Eerder is het tegenovergestelde het
geval", onthulde hij. Macmillan gebruikte deze woorden, omdat er
rapporten zijn ontvangen volgens welke Irak tanks bij de grens van
Koeweit concentreert. Het eerste teken, dat de crisis een ernstige wen
ding dreigt te nemen, was een bericht uit Beiroet, de hoofdstad van de
Libanon, waarin gemeld werd dat Hasjim Jawad, minister van Buiten
landse Zaken van Irak, gepoogd heeft af te treden uit protest tegen
Kassems dreigement om zich meester te maken van Koeweit.
strategische posities in het nabije
oosten hebben opgebouwd.
worden gebruikt voor „enigerlei aanval"
tegen een Arabisch land. Er is thans
natuurlijk geen sprake van een aanval,
maar van een verdediging van het ene
Arabische land tegen het andere. Des
niettemin bestaat het risico, dat Maka-
rios het de Britten moeilijk zal ma
ken door afsnijding van de verbindin
gen en een handelsklokkade tegen de
bases. Dagbladen in Cyprus eisen dat
de Britse bases op het eiland onder
geen omstandigheden gebruikt worden
in verband met de situatie in Koeweit.
De Britse regering legde er echter de
nadruk op, dat zij het volle recht bezit
de troepen in Cyprus te gebruiken voor
de bescherming van alle Britse belangen
in het Nabije Oosten'.
Oliefonds voor alle
Arabische landen?
Dit nog onbevestigde bericht was voor
de Britse regering een aanwijzing dat
Kassem nog steeds bereid is tot een
invasie. Het is bekend dat Jawad tegen
verovering van Koeweit door middel van
geweld is. Een andere uitleg is, dat er
in Irak een opstand tegen Kassem
broeit. In Londen had men aanvan
kelijk de dingen vrjj kalm opgevat, maar
genoemd bericht veroorzaakte een schok.
Overigens herhaalde Macmillan in zjjn
Lagerhuis-verklaring wat hij al eerder
had gezegd, namelijk dat de troepen
zendingen louter een voorzorgsmaatre
gel zijn en dat de Britse troepen niet
langer in Koeweit zullen blijven clan
nodig is. Het betekent voor Engeland
een zware financiële last.
Macmillan. sloot de mogelijkheid van
overneming van de Britse taak door de
Verenigde Naties niet uit, maar op het
ogenblik moet worden gedaan wat het
zwaarst weegt. De enige praktische maat
regel bestaat thans uit deze snelle Brit
se expeditie. Het feit, dat Saoedi-Ara-
bië een symbolische troepenmacht naar
Koeweit heeft gezonden wordt in Lon
den vooral verwelkomd omdat dit voor
de Arabieren l^et Britse optreden aan
vaardbaar maakt.
Een andere suggestie (welke door de
leider van de oppositie Gaitskell, die
de regeringsmaatregelen goedkeurde,
werd gedaan) vond in beginsel gehoor
bij Macmillan, namelijk dat er een fonds
zou worden gesticht om de oliebaten
van het Nabije Oosten rechtvaardig over
de diverse Arabische landen te verde
len. De heerser van Koeweit heeft zich
onlangs bereid verklaard tot een der
gelijk fonds bij te dragen. Koeweit ge
bruikt reeds een deel van zijn inkom
sten voor diverse constructieve projec
ten in de Arabische wereld.
Macmillan werd van conservatieve zij
de gevraagd of de hulp aan Koeweit
een puur Britse aangelegenheid is met
het oog op het feit dat de belangen
in Koeweit half Amerikaans zijn. De
premier antwoordde, dat het een zeer
moeilijke beslissing was geweest en dat
de Britse regering Washington heeft
geraadpleegd. Hij was van mening dat
de eerste taak thans is de onmiddellijke
crisis te overwinnen.
Er moest bliksemsnel worden gehan
deld. De enigen die dat doen konden
waren de Britten, die juist voor dit
soort situaties lokale binnenbrandjes
KOLEN OLIE
C. A. VAN DORP
Herensingel 7 - Tel. 20988
ZOMERPRIJZEN
KOEL WEER
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond: stormachtige tot krach
tige, geleidelijk tot krachtig of matig
afnemende noordwestelijke wind. Wisse
lend bewolkt met plaatselijk enkele
buien. Koel weer.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
STRANDVERWACHTING VOOR
MORGEN.
(Van een weerkundig medewerker)
Koel strandweer met morgen toch
meer zon. Afnemende westenwind. Over
dag temperaturen van omstreeks 18 gra
den. Temperatuur zeewater 17,5 graden.
Vooruitzichten: Iets stabieler, maar nog
een frisse zeewind. Door de harde wind
vanavond tijdens de vloed voor juli vrij
hoog water.
5 JULI
Zon op: 4.27 uur; onder: 21.02 uur.
Maan op: 0.30 uur; onder: 13.16 uur.
Hoogwater te Katwijk te 8.38 en 21.11
uur; laagwater te 4.12 en 16.38 uur.
Dit nummer bestaat alt 14 pagina's
Wordt Cyprus lastig?
Britse paratroepen stegen gisteren on
gemerkt in het donker van Cyprus op.
De moeilijkheid is namelijk, dat aarts
bisschop Makarios, de president van
het thans onafhankelijke Cyprus, nog
een maand geleden tegenover Nasser
heeft verklaard, dat hij niet zou dul
den dat de Britse bases op het eiland
Fransen (luchten in
Algerije nieuwe
bloedige botsingen
(Van onze Parijse correspondent)
Ofschoon regeringskringen in Parijs
niet moe worden te onderstrepen, dat
president De Gaulle zijn hart nog altijd
aan de formule van een Frans-Alge
rijnse associatie heeft verpand, wint de
indruk onder de diplomatieke waarne
mers in Parijs toch wel zienderogen
veld, dat De Gaulle weinig hoop op de
medewerking van het FLN meer koestert
en daarom de openbare mening vast
rijp heeft willen maken voor een mis
lukking van de conferentie en de on
vermijdelijkheid van een verdeling van
Algerije.
Intussen is de datum voor de her
vatting van het Frans-Algerijnse beraad,
welke eerste voor deze week werd ver
wacht, alweer uitgesteld. De Algerijnen
schijnen de wenselijkheid te hebben in
gezien van versterking van hun diplo
matieke achterhoede en zo zijn ver
schillende ministers uitgezwermd om in
het bijzonder de bevriende Arabische
landen te gaan bezoeken. Ferhat Abbas,
president der Voorlopige Algerijnse re
gering, werd gisteren aan het hoofd van
een ministeriële deputatie met uitbundig
oosters ceremonieel door de Marok
kaanse Koning ontvangen, terwijl ande
re leden van zijn kabinet naar Mali,
Guinea en de Ver. Arabische Republiek
zijn vertrokken.
In heel Algerije heeft het FLN voor
morgen een nationale protestdag tegen
de verdeling van het land geproclameerd,
een initiatief waarvan de Franse auto
riteiten nieuwe, bloedige botsingen duch
ten. zodat de grote steden weer door ver
sterkte veiligheidstroepen werden om
ringd.
Dat ook de diplomatieke strategie in
het spel van de tacticus De Gaulle een
woordje meespreekt, wordt vrjj algemeen
aangenoemen. Niettemin is anderzijds
ook de vrees gewettigd, dat door het her
haaldelijk formuleren van de mogelijk
heid van een verdeling tegenkrachten
worden opgewekt, die later misschien
moeilijk weer te bezweren zijn!
Castro's partij één
niet de communisten
De Beweging van de 26-ste juli,
de groep van premier Fidel Castro,
is een fusie aangegaan met
de (communistische) Socialistische
Volkspartij.
De nieuwe partij heet de „O.R.I."
(samengevoegde revolutionaire or
ganisaties) en vormt waarschijnlijk
de overgang naar een Partij van
de revolutie", waarop Fidel Castro
en president Dorticos reeds toe
spelingen hebben gemaakt. De
partij van de revolutie zal wellicht
de enige politieke groepering op
Cuba worden.
De beweging van de 26-ste juli ont
leende haar naam aan de aanval die
aanhangers van Fidel Castro 26 juli 1953
ondernamen op de Moncada-kazerne in
Santiago, waar troepen van Batista
waren gelegerd.
Vooi s lel seereta ris-generaa 1 Ham ma rskjöld
De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Dag Hammarskjöld, heeft
voorgesteld het secretariaat te reorganiseren. Er zouden vijf assistent-secretaris
sen-generaal moeten komen voor politieke kwesties en negen onder-secretarissen-
generaal voor administratieve zaken. De vjjf assistenten drie meer dan thans
zouden slechts voor één periode van drie tot vijf jaar kunnen worden benoemd,
de ondersecretarissen zouden éénmaal herkiesbaar moeten zijn.
Hammarskjöld deed de voorstellen naar aanleiding van het rapport van een
commissie, die gelijke geografische vertegenwoordiging in de staf van het secreta
riaat had bepleit. Wanneer de Algemene Vergadering het plan bü de aanvang van
de volgende zitting, 19 september, zou goedkeuren, zou het in 1963 geheel kunnen
zijn uitgevoerd.
Russisch plan van
(le liaml gewezen
Twee van de vijf assistent-secretaris
sen-generaal zouden kunnen worden ge
kozen uit landen, die permanent zitting
hebben in de Veiligheidsraad. In de
praktijk betekent dit dat het een Rus
en een Amerikaan zullen zijn. De drie
anderen kunnen afkomstig zijn uit lan
den. die deel uitmaken van de twee
grote machtsblokken.
De drie overige permanente leden van
de Veiligheidsraad Engeland, Frank
rijk en inationalistisch-) China zou
den in het secretariaat zijn vertegen
woordigd met onder-secretarissen-gene
raal.
Hammarskjöld verklaarde ernaar te
streven, dat de jonge staten van Afrika
in voldoende mate in het secretariaat
worden vertegenwoordigd. ..Zonder dat
men zijn toevlucht behoeft te nemen tot
drastische maatregelen" kan binnen
twee drie jaar' de vertegenwoordiging
van de Oosteuropese landen op het
vereiste peil worden gebracht".
De secretaris-generaal verwierp het
Sowjetrussische voorstel, de functies op
het secretariaat gelijkelijk onder verte
genwoordigers van de Westelijke, com-
I munistische en neutralistische landen
te verdelen. „Talrijke staten die in een
I of andere categorie werden onderge
bracht zouden niet zijn gesteld op een
dergelijke indeling".
Hammarskjöld zei te zullen streven
naar een bevredigende geografische ver
tegenwoordiging. De leden van het
secretariaat kunnen echter geen ver
tegenwoordigers zijn van de regeringen
van hun land of van de ideologie of
politiek van dit land.
Minister-president De Quay heeft vandaag bij de aanvang van de
vergadering der Tweede Kamer in deze tak van volksvertegenwoor
diging een verklaring afgelegd, waarin hij het volgende zeide:
„De minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, mr. dr. C. J.
M. A. van Rooy, heeft in het verloop van de besprekingen over het
wetsontwerp algemene kinderbijslagverzekering aanleiding gevonden
om persoonlijke redenen zijn ontslag als minister aan H.M. de Ko
ningin aan te bieden.
H.M. de Koningin heeft inmiddels dit verzoek om ontslag aanvaard
onder dankbetuiging voor de diensten door hem aan haar en den
lande bewezen. Het ontslag is hem gisteren op de meest eervolle wijze
verleend.
Het is de Kamer tevens bekend, dat
H.M. de Koningin de minister van Land
bouw en Visserij, mr. V. G. M. Marijnen,
heeft opgedragen het tijdelijk beheer
over het Departement van Sociale Zaken
en Volksgezondheid te voeren.
In de derde plaats wil ik hier memo
reren, dat staatssecretaris Roolvink,
overeenkomstig hetgeen staatsrechtelijk
gebruikelijk is. eveneens zijn ontslagver-
zoek aa*1 H.M. de Koningin heeft doen
toekomen en de Koningin dit ontslag-
verzoek in beraad heeft genomen.
Terugkerend tot het ontslagverzoek
van mr. Van Rooy, wil ik de Kamer er
aan herinneren, dat blijkens het com-
De minister van Volkshuisves
ting en Bouwnijverheid, de heer J.
van Aartsen, heeft gistermiddag in
Den Haag de symbolische aan-
vangshandeling verricht van de ver
bouwingswerkzaamheden voor het
perscentrum Nieuwspoort aan de
Hofsingel. Met behulp van enige
hellebaardiers uit de tijd van de
slag bij Nieuwpoort rammeide de
bewindsman een muur op de plaats,
waar de nieuwe toegang tot het
perscentrum zal komen.
Brief aan Kamers
muniqué van het Kabinet der Koningin,
het ontslagverzoek is gebaseerd op re
denen van persoonlijke aard, verband
houdende met het verloop van de be
sprekingen over het wetsontwerp alge
mene kinderbijslagverzekering. De rede
nen voor het ontslagverzoek zijn der
halve niet gelegen in enig meningsver
schil over het alg. regeringsbeleid. Het
zijn redenen van persoonlijke aard, die
mr. Van Rooy ertoe hebben gebracht
HM. de Koningin te verzoeken hem niet
langer met de portefeuille van Sociale
Zaken en Volksgezondheid belast te doen
zijn. Mijn indruk is. dat hij zich niet
langer in staat achtte het wetsontwerp
algemene kinderbijslagverzekering in de
Kamer te verdedigen.
Het is voor het kabinet na ruim twee
jaar samenwerking in veelal moeilijke
omstandigheden, waarin sterke persoon
lijke banden zijn ontstaan, geen aange
name gebeurtenis één uit zijn midden
te zien weggaan. Ik meen evenwel en
daarmee geef ik uiting aan het gevoelen
van het gehele kabinet da', aan deze
consequenties niet was te ontkomen en
dat de redenen die mr. Van Rooy tot zjjn
ontslagverzoek hebben gebracht dienen
te worden geëerbiedigd.
Overwogen wordt thans op welke wijze
in de opvolging van mr. Van Rooy kan
worden voorzien. Ik hoop H.M. de Ko
ningin zo spoedig mogelijk daarover te
kunnen adviseren.
De Kamer zal begrijpen, dat deze gang
van zaken vanzelfsprekend van invloed
moet zijn op de procedure inzake het
wetsontwerp algemene kinderbijslagver
zekering. I)e minister ad interim, mr.
Marijnen. kan uiteraard niet op zo korte
tprmijn de taak van mr. Van Rooy in
de Kamer overnemen. De regering zal
zo spoedig mogelijk hierop terug komen.
Zij verzoekt de Kamer dan ook de ver
dere behandeling van het wetsontwerp
algemene kinderbijslagverzekering enige
tijd uit te stellen.
Naar de mening van het bestuur
van de stichting „De Nationale
Sporttotalisator" is het noodzake
lijk, dat de prijzen van de sporttoto
ongelimiteerd zullen worden of
indien dit in de huidige omstandig
heden niet is te realiseren dan
toch niet verder worden beperkt
dan tot een bedrag van f. 100.000
per winnaar.
Het bestuur van de stichting zegt dit
in een brief aan de leden van de Eerste
en Tweede Kamer, zulks naar aanleiding
van de nieuwe wijziging van de loterij-
wet. In dit schrijven wordt o.m. gespro
ken over „te veel beperkingen, die aan
de organisatie van de sporttotalisator in
Nederland zijn opgelegd".
Voort wordt gewezen op de „gebleken
geringe aantrekkelijkheid van de sport
toto" en wordt de concurrentiepositie,
waarin de sporttoto is komen te ver
keren, gesignaleerd.
Ook wordt opgemerkt, dat het op den
duur niet mogelijk zal zijn het acguisi-
tie-apparaat van de Nationale Sport
totalisator op de tot nu toe gevolgde
wijze (door de zelfwerkzaamheid van
duizenden sportverenigingen in ons
land) in stand te houden. Derhalve be
pleit het bestuur van de stichting een
toeslag van tien cent op elk pool formu
lier. „Op deze wijze zou op althans zeer
bescheiden wijze de acquisitie wat aan
trekkelijker gemaakt kunnen worden",
zo wordt gesteld.
Het bestuur van de „De Nationale
Sporttotalisator" heeft in een tweede
brief aan de leden van het parlement
ernstige bezwaren geuit tegen het in
1960 teruggenomen ontwerp van wet op
de loterijbelasting, dat opnieuw in be
handeling zal worden genomen.
In dit tweede schrijven wordt gezegd,
dat de voorgestelde heffing „elke rede
lijkheid mist".
Maandagochtend is in Utrecht de
intocht gehouden van de reünisten
bij de viering van het 65ste lustrum
van de universiteit.
De oudste reünist was dr. Van
Herwed er van de jaargang 1884
(midden voorgrond), die ondanks
zijn 93 jaren ferm meestapte in de
stoet van reünisten.
Uit het Leidsch Dagblad van
5 JuliJ 1861: J
In den nacht van 1 op 2 Julij f
ontsliep onverwachts te Roosen
daal bij Arnhem P. A. de Genes-
tet, de gevierde auteur der Eer
ste gedichten, der Leckedichtjes, j
der Laatste der eerste gedichten.
Voor den arbeid van kinderen 1
in fabrieken.
„Er zijn plichten, die w{) ook Jv
aan de nederigsten vail hen die
ons dienen, verschuldigd zijn, en
die niet vervuld worden door de J
edelmoedigste uitstrooiing van J
hooge loonen. huisvesting en cn-
derhoud. Leef zo met uw min- J
deren, als gij zoudt wenschen J
dat uwe meerderen met u leef-
den". i
