CHROESJTSJOW: NOG DIT JAAR VERDRAG MET OOST-DUITSLAND WEERBERICHT De groep Rijkens bij de minister president Eichmcuin beschuldigt Globke in Jeruzalem Washington is ongerust over de nieuwe ontwikkeling - - Eenheden NAVO in staat van paraatheid? Jhr. von Fisenne burgemeester van Hengelo Over liaar eontaet met Soekarno SYNODE ONTNEEMT PROF. DR. P. SMITS ZIJN BEVOEGDHEDEN Spaarregeling voor werknemers „Schandaal" om dr. Adenauer Rebellen omsingelen stad in noord-Angola (§itc/ Qlteiuvs Opgericht 1 maart 1860 DONDERDAG 22 JUNI 1961 No. 30386 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.50 per kwartaal; f255 per maand; f059 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 De Sowjet-llnie zal voor het einde van dit jaar een vredesverdrag met Oost-Duitsland tekenen, aldus verklaarde premier Chroesjtsjow gisteren op een bijeenkomst in het Kremlin ter herdenking van de Duitse inval, twintig jaar geleden. „Er moet zo spoedig mogelijk een vredesverdrag met Duitsland komen", zei de premier, die verder ver klaarde, dat, „wanneer de Verenigde Staten de kernwapenproeven zullen hervatten, ook de Sowjet-Unie dat zal doen. „Wij hebben enige kernwapens gereedliggen, die op beproeving wachten. Indien het tot nieuwe kernwapenproeven zou komen, ligt de verantwoordelijkheid geheel bij het Westen", beweerde de Russische premier. De Ameri kaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dean Rusk, zou heden avond een persconferentie houden, waarop hij de mening van zijn rege ring zal weergeven over de door Chroesjtsjow ter sprake gebrachte onderwerpen. In Washington acht men de aankondiging van een vredesverdrag met Oost-Duitsland zeer ernstig. Oost en West komen nu misschien voor de zwaarste proef te staan sinds het einde van de oorlog. Amerika is echter vastbesloten al zijn verplichtingen ten op zichte van Berlijn na te komen. Harder standpunt van de Britten verzekeren dat de bedreiging van de ver bindingslijnen van Berlijn, indien nodig, doeltreffend kan worden beantwoord, aldus de Times. Het F ra:, se blad Combat, onafhan kelijk links, schrijft dat er geen "sprake van kan zyn dat het Westen voor een ultimatum van Chroesjtsjow over Ber lijn wijkt. „Het eerste resultaat van de verklaring van de Russische premier zal zijn dat de onenigheid in het Westelijke kamp op de achtergrond raken en dat de vernietiging van de hoop op een ont- spanninng, die zich in het begin van het jaar aftekende, wordt voltooid". In Westduitse regeringskringen in Bonn wees men gisteren Chroesjtsjows verwijten aan het adres van Adenauer met kracht van de hand. Men zei. dat er van een oorlogszuchtige houding van Adenauer tegenover de Sowjet-Unie geen sprake is. Intgendeel, juist Chroesjtsjow uit al maandenlang dreigementen in ver band met de kwestie-Berljjn. Men zag dan ook in de nieuwe verwijten van Chroesjtsjow een poging om het Westen te intimideren en West-Duitsland te iso leren van zyn bondgenoten. Chroesjtsjow zei, dat „het Westen onder verschillende voorwendsels koppig onze ontwapeningsvoorstellen blijft ver werpen". „Indien het Westen instemt met algemene en volledige ontwapening is de Sowjet-Unie bereid tot het aan vaarden van alle controlemaatregelen". „De Sowjet-Unie zal zich gedwongen zien haar strijdkrachten uit te breiden, indien de Westerse mogendheden dat ook zouden doen". In Londen heeft de „krachtige taal van Chroesjtsjow" eigenlijk geen verras sing gewekt In Britse regeringskringen v/as men er zich al van bewust, dat een nieuwe crisis over Berlijn en in het al gemeen in de betrekkingen tussen Oost en West in het verschiet ligt. Maar men meent, dat Chroesjtsjow een ernstige fout maakt, als hij denkt, dat een nau welijks verhuld ultimatum onenigheid in het Westelijke kamp zal veroorzaken. De rede van de Russische premier van gis teren heeft in regeringskring in Londen geleid tot een harder standpunt. Als gevolg van Chroesjtsjows streven om de zenuwen oorlog over Berlijn de ge hele zomer gaande te houden zijn rede vftn gisteren beschouwt men in En geland als „de jongste zet" zouden de Westelijke mogendheden thans overwe gen bepaalde NAVO-eenheden in een staat van grotere waakzaamheid te brengen. Het Britse dagblad The Guardian is van mening dat Chroesjtsjows verkla ringen over Berlijn ten dele bluf en ten dele ernstig gemeend zijn. Indien de Sowjet-Unie haar eigen oplossing voor Berlijn dit jaar aan het Westen oplegt en indien de kernwapenproeven ongeveer tezelfdertijd hervat worden, zoals thans mogelijk schijnt, zal de wereld dichter bij de oorlog zijn dan sedert lang het geval is geweest, aldus het liberale blad. De onafhankelijk Times is van oor deel, dat het thans noodzakelijk is dat de Westelijke mogendheden bestuderen hoe zij hun vastbeslotenheid tegenover de Russen werkelijk kunnen tonen. Er zou besloten kunnen worden dat be paalde strijdkrachten van de NAVO een hergroepering zullen ondergaan om te Intellectuelen in Israël staken Negenduizend Israëlische artsen, in genieurs, architecten en landbouwdes kundigen in loondienst zijn vandaag voor 1 dag in staking gegaan voor hogere salarissen en betere arbeidsvoorwaarden. Bijna de helft van de stakers bestaat uit artsen van staatsziekenhuizen, zie kenfondsen en andere medische instel lingen in overheidsbeheer. De artsen - Vereniging is van mening dat een alge mene staking van de artsen onvermij delijk is als hun eisen niet worden in gewilligd. WESTELIJKE WIND De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond: Aanvankelijk bewolkt en mo gelijk hier en daar wat lichte regen, later opklaringen. Zwakke tot matige, over wegend westelijke wind. Iets lagere tem peraturen overdag. (Opgemaakt te 11.15 uur) 23 JUNI Zon op: 4.20 uur; onder: 21.04 uur; Maan op: 14.57 uur; onder: 1.35 uur. Hoogwater te Katwijk te 10.45 en 23.17 uur, laagwater te 6.04 en 18.44 uur. STRANDVERWACHTING (Van een weerkundig medewerker) Wisselvallig strandweer, overwegend droog met enkele opklaringen. Vrij krachtige, later matige wind' uit weste lijke richting. Overdag ongeveer 17 gra den, zeewater 15 graden. Vooruitzichten: Licht onbestendig met zeewind en perio den van redelijk strandweer. Dit nummer bestaat uit 18 pagina's Naar wij van officiële zijde vernemen heeft de minister-president prof. dr. J. de Quay, gisteren in aanwezigheid van de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, dr. H. R. van Houten, een onderhoud gehad met twee leidende figuren van de zgn. groep-Rijkens, de heren Paul Rijkens en dr. E. van Konijnenburg. De beide vertegenwoordigers van de groep hadden om dit onderhoud verzocht naar aanleiding van een publikatie van de heer Oltmans in ..Vrij Nederland Zij hebben bij dit onderhoud ook summiere mede delingen gedaan over het contact, dat zij met President Soekarno van Indonesië hebben gehad. De minister-president neemt tegenover hun actie dezelfde houding aan als minister Luns. hetgeen betekent dat hij zich van de activiteiten van de groep volledig heeft gedistantieerd, zo werd eraan toegevoegd. De burgemeester van Warmond, jhr. mr. L. M. E. von Fisenne is met ingang van 1 juli a.s. benoemd tot burgemeester van Hengelo (Over ijssel). Hij is de opvolger van mr. R. J. J. Lambooydie nu burgemees ter van s-Hertogenbosch is. Burgemeester Von Fisenne, die vijftig jaar is, is de beginselen van de KVP toe gedaan. Hij is getrouwd met baronesse Van Voorst tot Voorst en hCeft vier j dochters. Op 1 maart 1946 werd hij benoemd tot burgemeester van het vooral door de wa tersport zo bekende Warmond. Zijn streven en werken is er steeds op I gericht geweest van Warmond een mooie en aantrekkelijke plaats te maken, waar i zich zowel de bewoners als de vele toe- I risten volkomen thuis voelden, j Naast het vele werk, dat het burge- l meesterschap met zich meebrengt vond jhr. Von Fisenne toch nog tijd om zijn j kennis en ervaring in dienst te stellen I van landelijke en provinciale belangen, i Zo is hij o.m. voorzitter van de Kon. Ned. Mij. voor Tuinbouw en Plantkunde, hoogheemraad van het Hoogheemraad schap Rijnland, bestuurslid van de Wij- 1 keermeerpolder, bestuurslid van de Pro- vinciale Zuidhollandse Brandweerbond, bestuurslid van de Stichting Landver- betering Zuid-Holland, bestuurslid van de Diocesane Stichting Katholieke Ge zinszorg, plaatsvervangend lid van de Kamer voor de Binnenvisserij, plaats vervangend lid van de Pachtkamer en bestuurslid van het Instituut Stad en Landschap voor Zuid-Holland. Tijdens de viering van zijn koperen ambtsjubileum in 1958 heeft de burgerij hem een grootse hulde bereid. Hoogleraar was niet bereid tot gesprek over liet belijden der kerk De Generale Synode der Ned. Herv. Kerk heeft gisteren in haar vergadering in het conferentie-oord „Woudschoten" te Zeist een brief behandeld, die aan haar was gericht door prof. dr. P. Smits. Hierin deelt prof. Smits als laatste woord mee, dat hü niet bereid is tot een gesprek over het belijden der kerk met de Raad voor de Zaken van Kerk en Theologie. In opdracht van de Generale Syno- de had deze raad prof. Smits tot een dergelijk gesprek uitgenodigd. Deze op- dracht gaf de Synode in de februari- zitting van dit jaar na kennis geno- i men te hebben van de besprekingen van het Breed Moderamen met prof. Smits over diens houding jegens de kerk. Naar aanleiding van de brief, die de Synode in handen had gesteld van het Breed Moderamen, heeft dit college na rijp beraad besloten aan prof. Smits de bevoegdheden die hij als emeritus predikant geniet, te ontnemen. Dit op grond van een ordinantie der kerkorde, waarin wordt bepaald, dat deze bevoegdheden kunnen worden ont nomen, indien het voortduren daar van niet strookt met. de waardigheid of de belangen der kerk. Het Breed Moderamen overwoog daarbij, dat prof Smits zich thans op zo'n definitieve wijze onttrokken heeft aan het gesprek, dat naar het oordeel van de Generale Synode in het belang der kerk met hem diende te worden gevoerd, dat bo vengenoemde bepaling moest worden toegepast. Een aantal brieven, die naar aanlei ding van de kwestie Smits bij haar zijn binnengekomen, zijn gisteren eveneens door de synode behandeld. Op voorstel van het Moderamen heeft de Synode besloten binnenkort een brief te doen Door Tweede Kamer goedgekeurd Het wetsontwerp, dat voorziet in fiscale faciliteiten, is gisteren z.h.s. door de Tweede Kamer aan genomen. De heer Uyl (PvdA) drong erop aan, dat bij de uitvoering van deze wet ook studiekosten zouden wor den aangewezen als toegelaten be stedingsobject. Een motie, waarin dit verlangen was vervat, werd echter ingetrokken nadat Staats secretaris Van den Berg had toe gezegd, dat studiekosten in het al gemeen aanvaardbaar zullen zijn als beleggingsobject. Grote protestactie van ambtenaren (Van onze Haagse correspondent) De landelijke protestactie, die de drie centrales van overheids personeel gaan organiseren nu het overleg over de positieverbetering van de ambtenaren is vastgelopen, zal op 8 juli in de Houtrusthallen in Den Haag plaatsvinden. Dit heeft de voorzitter van de afdeling Den Haag van de ARKA de r.-k. Ambtenarenbond drs. G. J. Hendriks op een gister avond in Den Haag gehouden af delingsvergadering medegedeeld. Voorts zal getracht worden poli tieke interventie te bevorderen, terwijl ook een stiptheidsactie wordt overwogen. dr. P. Smits uitgaan als antwoord op de vragen die in deze brieven worden gesteld. FILM „HET HUIS" CAAT NAAR MOSKOU Aan de Nederlandse inzending naar het elfde internationale Filmfestival te Berlijn (23 juni tot 4 juli) is nog toe gevoegd de experimentele speelfilm „Het huis" van Louis A. van Gasteren. Deze film werd tijdens de filmweek Arnhem voor het eerst vertoond. Aan het tweede internationale film festival te Moskou, dat gehouden zal worden van 9 tot 23 juli 1961, zal Ne derland deelnemen met de korte speel film „Stretta" van de jonge cineast Jan Wiertsema. Tijdens dit festival zal hors concours worden vertoond de documen taire film „De lage landen" van George Sluizer. (Van onze correspondent in Bonn) De Westduitse Bondskanselier dr. Konrad Adenauer is het middelpunt van een „schandaal", omdat hij vliegtuigen van de luchtmacht heeft laten opdraven om hem naar verkiezingsbijeenkomsten te brengen, waar hij als christendemo cratisch lijsttrekker het woord moest voeren. Dat was misschien allemaal niet eens opgevallen, als de CDU, Adenauers par tij, niet op een onzalig ogenblik had be weerd dat de kanselier zijn vliegtuig van het ministerie van Defensie huurde. De liberalen raakten hierdoor geïnteres seerd en vroegen kwasi-argeloos ook om een huurtoestel voor hun lijstaanvoer der Mende, het idool van menige West duitse vrouw. Minister van Defensie Strauss weigert natuurlijk van zijn luchtmacht een verhuurbedrijf te ma ken, en vertelde er meteen bij, dat Ade nauer ook helemaal niet huurde. Hij vroeg gewoon om een vliegtuig en kreeg het meteen als regeringshoofd. Daar mee waren de poppen aan het dansen. Zowel de liberalen als de socialisten roepen nu van de daken, dat de partij van Adenauer, omdat hij nu toevallig Bondskanselier is, gebruik of liever mis bruik maakt van de met belastinggel den betaalde overheidstoestellen. In het komende vragenuurtje in de Bondsdag zijn de liberalen en de socialisten van plan een hartig woordje over de zaak te spreken! De CDU doet natuurlijk of zij van Prins Konrad geen kwaad weet. Een woordvoerder van de partij heeft al ver klaard, dat alle opwinding overbodig is en dat Adenauer alleen maar per vlieg tuig naar verkiezingsbijeenkomsten gaat om vlug weer in Bonn terug te zijn, omdat de staatszaken daar in het hui dige internationale bestel permanent om leiding roepen. De CDU heeft met haar argumentatie natuurlijk wel enigszins gelijk, ook al zit de zaak voor de kan selier niet helemaal prettig. Maar de re den van het opblazen is uiteraard dat het de socialisten en liberalen bijzon der goed uitkomt Adenauer voor te stel len als een figuur, die zyn verkiezings campagne gedeeltelijk financiert uit het geld van de arme belastingbetaler In Utrecht wordt druk gerepe teerd voor het lustrum-openlucht spel "Frangois Villon", dat op I juli voor het eerst zal worden opge voerd. Prinses Irene die in het stuk meespeelt, tijdens de repetities van een der scènes met de heer J. C. van Tuyll van Serooskerke. Tweede Ivamer 13 juli op zomerreces De Tweede Kamer zal uiterlijk 13 juli a.s. op zomerreces gaan. Zij zal nog af doen de kinderbijslagwet en waarschijn lijk de provinciewet, alvorens het reces intreedt. GAGARIN GAAT NAAR CUBA De Russische ruimtevaarder Joeri Ga garin zal op uitnodiging van de Cubaan se minister-president, Fidel Castro en het Cubaanse Instituut voor vriendschap van de volkeren van de wereld een be zoek aan Cuba brengen, aldus meldt Tass. Majoor Gagarin zal op 26 juli te Ha vanna deelnemen aan de viering van de Cubaanse nationale feestdag. Opstandelingen in Angola aijn er on danks zware verliezen in geslaagd de stad Ambriz in het noorden van de Por tugese kolonie te omsingelen.Bij de aanval, die in een dikke mist werd uit gevoerd, lukte het aan meer dan drie honderd opstandelingen tot in de straten van de stad door te dringen, terwijl 'n an dere groep een aanval deed op het vlieg veld van de stad, waarbij de landings baan onbruikbaar werd gemaakt. In Ambriz wonen behalve inheemsen ongeveer driehonderd blanken. Portuge se soldaten hebben blanke vrouwen en kinderen naar een versterkt gebouw overgebracht. De opstandelingen zijn goed bewapend. Portugese versterkin gen zijn naar de stad onderweg. Een aanval op de stad Loecoenga, eveneens in noord-Angola, door met ge weren en machinegeweren bewapende rebellen, werd na een gevecht van drie uur afgeslagen. Adolf Eichmann heeft gisteren in het proces te Jeruzalem de naam genoemd van dr. Hans Globke, nu staatssecretaris in West-Duitsland en de rechterhand van Bondskan selier Adenauer. Toen de president van de rechtbank. Landau, vroeg wat de eigenlijke functie van Eichmann was geweest, antwoord de deze dat hij „niet meer" was geweest dan „een assistent, een adviseur". Eich mann verklaarde, dat hij op het bureau voor joodse emigratie in elk opzicht on dergeschikte was geweest aan Heinrich Müller was de Gestapo. Andere bureaus moesten uitmaken, welke joden zouden worden gedeporteerd, waar zy moesten worden gehaald en wat hun uiteinde lijke bestemming was, aldus de verdach te. Eichmann zei, dat het niet zijn voor stel was geweest, dat het aantal taken van zijn bureau 4B later werd uitge breid. „De uitbreiding was het indirecte gevolg van een initiatief van bureau IA van het ministerie van Binnenlandse Zaken, Hering en Globke, en hun stre ven naar intrekking van het staatsbur gerschap en de inbeslagneming van het bezit van joden". Hering en Globke wa ren destijds afdelingschef op het minis terie van Binnenlandse Zaken. het bureau voor joodse zaken van de Gestapo dat onder leiding stond van Eichmann. Volgens de verklaring van de kanselarij „weet Globke niets af van een dergelijk initiatief". Globke. aldus de verklaring, is nooit verantwoordelijk geweest voor de inbeslagneming van joods eigendom of het ontnemenvan het staatsburgerschap aan joden. (Voor verder nieuws over het proces- Eichmann zie men elders). Tegenspraak Adenauers kanselarij heeft woensdag avond een verklaring uitgegeven, waar in ontkend wordt dat staatssecretaris Hans Globke iets te maken heeft gehad met de uitbreiding tijdens de oorlog van Uit het Leidsch Dagblad van 25 Junij 1861: Heden morgen woedde boven de gemeente Voorschoten een verschrikkelijk onweder, waar door de woning bewoond door den bouwman H. van Leeuwen werd getrojjen. Ook is het Room- en Koffiehuis de Vink niet geheel verschoond gebleven, als hebbende de bliksem drie ruiten verbrijzeld. BrievenbusMijnheer! Wanneer Delfland van tijd tot tijd aan den Leidschendam rva- ter laat binnen Rijnland, dan hebben wij ingezetenen van Lei den geen last van die verpes tende dampen die nu weder de grachten verspreiden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 1