Franse sneltrein
rails eelonen: 24
uit de
doden
DIT JAAR AANVAL
OP NIEUW-GUINEA?
Bretonse boeren weer
slaags met de politie
WEERBERICHT
Vermoedelijke oorsaken zijn:
asbreuklijnverzakking of te
sterke uitzetting spoorstaven
Moskou en Peking zouden actief
president Soekarno aanmoedigen
Meedemonstrerende burgervader
(zonder sjerp) werd gewond
Capsule van
kunstmaan
geborgen
Meerderheid Brits kabinet
voor toetreding tol de Zes
ÉW Qlü
tetttvs
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 19 JUNI 1961
No. 30383
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dtshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 7.50 per kwartaal; f255 per maand; f 059 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Parijse correspondent)
Zondagmiddag om 3 uur is de sneltrein StraatsburgParijs op één
kilometer afstand van het station Vitry-le-Franyois in een flauwe bocht
uit de rails gelopen. Hedenochtend bedroeg het aantal doden 24, ter
wijl men bovendien tweehonderd gewonden telde, van wie veertig em-
tig. Deze balans is echter nog niet definitief, want in het tien meter
diepe ravijn langs de spoorbaan liggen nog twee gekantelde rijtuigen,
waarvan het onderste gedeeltelijk onder water. Men schat, dat zich
daarin nog tenminste vijf doden bevinden. De trein, getrokken door
een elektrische locomotief, werd bij het ongeluk tussen het zesde en
zevende rijtuig in twee stukken gescheurd. De snelheid bedroeg onge
veer 140 kilometer. De gendarmerie, die het onderzoek leidt, heeft de
opsporing verzocht van een vrouw, die enkele minuten voor de ramp
aan de noodrem heeft willen trekken. Er zou dus sprake kunnen zijn
van een technische storing: men sluit de mogelijkheid niet uit, dat on
der een der rijtuigen een wielstel is gebroken.
het tweede rijtuig zat, schreeuwde om
haar kind, dat gelukkig een half uur la
ter vrijwel ongedeerd aan de moeder kon
worden teruggegeven.
Prachtige hulp van
Amerikaanse sohlatei.
Uitstekend reddingswerk is verricht
door Amerikaanse soldaten van een na
burige luchtbasis, die onmiddellijk ter
plaatse waren en met zwaar materieel
de vernielde rijtuigen stuk voor stuk uit
het ravijn naar boven trokken. Toen het
donker begon te worden vormden voer
tuigen van de Amrikaanse luchtmacht
een groot carré, dat door de koplampen
van de auto's werd verlicht en aldus een
landingsplaats vormde voor de Ame
rikaanse hefschroefvliegtuigen, waarmee
de gewonden werden weggebracht. Som
mige Amerikaanse militairen begaven
zich tot aan de nek in het moeras om
passagiers u5t een daarin terechtgeko
men rijtuig te halen. Veel Amerikanen
stonden bloed af voor de gewonden.
Onder de redders was ook een Duitse
chirurg, die met vakantie in Frankrijk
vertoeft. Hij reed met zijn auto vlakbij
de spoorbaan en zag de ramp gebeuren.
Hij stak dadelijk de velden over naar de
plaats van het ongeluk, begon terstond
medische hulp te verlenen en stond een
half uur later als chirurg aan de ope
ratietafel in een nabijgelegen ziekenhuis.
Tot het snelle reddingswerk heeft veel
bijgedragen het in werking stellen van
alle sirenes in Vitry-le-Francois en de
omliggende dorpen. Daardoor kwam
binnen een paar minuten al het zware
materiaal van de Amerikaanse basis in
actie. In Vitry zelf was een feest van
gymnasten aan de gang. Toen de sirenes
begonnen te loeien, dacht men aan een
sportongeluk, maar de luidsprekers kon
digden aan, dat er zich een treinramp
had voorgedaan en dat vrijwilligers
werden gevraagd om te helpen en bloed
beschikbaar te stellen. Met hun blote
handen trokken de deelnemers aan het
feest de eerste gewonden uit de verniel
de rijtuigen.
Op het toneel van de ramp hebben
rich als gewoonlijk hartverscheurende
tonelen afgespeeld. Een vrouw die in
Komplot opgerold
in Singapore
Op het eiland Singapore zijn gister
ochtend elf personen gearresteerd en is
een hoeveelheid handgranaten in beslag
genomen, nadat een komplot tegen de
regering was ontdekt. Er zouden nog
meer overvallen door de politie worden
ondernomen.
Een woordvoerder van de regering
heeft meegedeeld, dat de samenzwering
was gericht tegen de premier en een of
twee van zijn ministers. Hij zei nog
niet te weten welke betekenis aan dit
komplot moet worden gehecht.
Het kabinet van Singapore was gis
termorgen in buitengewone zitting bij
een. Tijdens de vergadering in de
ambtswoning van de premier stond deze
woning onder strenge bewaking, maar
na afloop werd de bewaking opgeheven.
die vastgekoppeld waren gebleven, kwa
men een eind verder tot stilstand. De
treinbestuurder rende terstond naar het
station om alarm te slaan.
MINISTER LUNS
VAKANTIE
MET
De minister van Buitenlandse Zaken,
mr. J. M. A. H. Luns, reeds grotendeels
opgeknapt van zijn ineenstorting enkele
dagen geleden tijdens een vergadering
van de Tweede Kamer, is zaterdagmid
dag voor verder herstel van krachten per
vliegtuig van Schilhol naar Genève ver
trokken. Hij zag er goed uit en zeide het
plan te hebben in de Franse alpen er
gens in Savoye twee, zo nodig drie we
ken rust te houden.
De minister voegde er nog aan toe, dat
alles het gevolg is geweest van over
werktheid.
Drie mogelijkheden
Wat de oorzaak van het ongeluk is ge
weest is nog steeds niet duidelijk. Een
commissie van onderzoek van de spoor
wegen is inmiddels haar werk op de
plaats van de ramp, de ergste sedert
1957 in Frankrijk, begonnen. Onofficieel
wordt de mogelijkheid geopperd van as-
breuk, lijnverzakking of overmatige uit
zetting van de rails door de grote hitte.
Aanwijzingen van sabotage zyn niet ge
vonden.
De treinbestuurder zei, dat hij opeens
een schok voelde. Hij keek over zijn
schouder en zag het achterste gedeelte
van zijn trein „door de lucht zweven".
Hij remde krachtig om de voorste rijtui
gen in het spoor te houden. Tien rijtui
gen waren toen van de spoorbaan ge
stort. De locomotief en vier rijtuigen,
Volgens Sunday Telegraph"
(Van onze Londense correspondent)
Volgens de diplomatieke correspondent van de „Sunday Telegraph"
zou Chroesjtsjow president Soekarno van Indonesië een of twee krui
sers hebben aangeboden, samen met onderzeëers en een groter aantal
jachtvliegtuigen, om Indonesië een vlootoverwicht te geven in de wa
teren van Nieuw-Guinea. Volgens Londense diplomatieke kringen
zouden Moskou en Peking president Soekarno actief hebben aange
moedigd om zich, gebruik makend van elk middel en zo mogelijk nog
dit jaar, meester te maken van Ned. Nieuw-Guinea. De Indonesische
leiders zouden verdeeld zijn over het Russische aanbod, omdat zeker
in het begin de Russische kruisers niet kunnen worden bediend zonder
Sowjet-instructeurs en specialisten. Vooral generaal Nasoetion, de In
donesische minister van Defensie, die op het ogenblik bij president Soe
karno is, dringt aan op voorzichtigheid. Kort voordat hij naar Moskou
vertrok, zou hij tegenover Australische functionarissen hebben ver
klaard, dat hij er de voorkeur aan geeft om Indonesische officieren
voor opleiding naar Moskou te zenden en dat hij daarvoor het liefst
goede Mohammedanen wil uitkiezen, om het gevaar van communis
tische invloed tegen te gaan. Maar Soekarno zal wellicht dit advies in
de wind slaan wegens het verleidelijke vooruitzicht van een noodzake
lijk geacht vloot-overwicht tegenover Nederland.
VRIJ ZONNIG
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond
Droog weer met zonnige perioden.
Zwakke tot matige wind tussen west en
noordwest. Dezelfde temperaturen als
vandaag of iets hogere.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
20 JUNI
Zon op: 4.19 uur; onder: 21.03 uur;
Maan op: 11.37 uur; onder: 0.28 uur.
Hoogwater te Katwijk te 7.44 en 20.12
uur; laagwater te 3.18 en 15.37 uur.
Strandverwachting voor morgen
(Van een weerkundig medewerker)
Morgen droog en zonnig maar nog iets
te koel strandweer. Afnemende frisse
zeewind. Overdag temperaturen van 17
18 graden Temperatuur zeewater 15
graden. Vooruitzichten: gebied van hoge
druk nadert West-Europa en kan pe
riode van meer zomers strandweer bren
gen.
blad bestaat uit 14 pagina's
Het was zondag voor de eerste
maal van 't jaar zo heet in Frank
rijk, dat men een rustige dag in
Bretagne kon verwachten. Die
hoop is echter niet in vervulling
gegaan, want andermaal is het in
Carhaix, een stadje in de Finistère
tot botsingen gekomen tussen be
togende boeren en de CRS (mare
chaussee).
De organisatie zat weer zoals altijd
goed in elkaar, nl de loop van de nacht
was van mond tot mond het parool uit
gegeven het station te bezetten: maar
de CRS had er de lucht van gekregen.
Toen de boeren met hun tractoren en
aanhangwagens bij het station kwamen,
stuitten zy op een sterke afdeling CRS
gewapend met gummistokken, helmen
en traangasbommen. Het kwam tot een
eerste handgemeen, waarbij de CRS
werd uitgescholden en met stenen werd
bekogeld.
De prefect van Finistère werd uit zijn
bed gehaald. Hij arriveerde per helikop
ter en hield een toespraak tot de ver
zamelde boeren, waarin hij zei dat het
een schande zou zijn wanneer Fransen
tegen Fransen gingen vechten Boeren
leiders eisten dat de CRS zich zou terug
trekken en vervangen zou worden door
gendarmes. Maar daar wilde de prefect
niet van horen.
Bij nieuwe botsingen werd ook de
meedemonstrerende burgemeester van
Bretonse boeren met hun wagens
en landbouwwerktuigen vormen een
barricade op een overweg als onder
deel van hun felle actie tegen de
regerings-landbouwpolitiek.
Carhaix gewond, maar toen hij zich bjj
de prefect daarover beklaagde, kreeg hij
In tegenstelling met sommige berich
ten schijnt er in Moskou geen aanvullen
de wapenovereenkomst met Indonesië te
zijn afgesloten. Meer wapens dan Indo
nesië geredelijk kan absorberen, zullen
worden geleverd volgens het reeds eer
der in dit jaar verschafte Russische kre
diet van ruim 100 miljoen gulden.
Men gelooft, dat het doel van het door
Nasoetion en Malinowsky vorige week
ondertekende protocol de gedetailleerde
uitwerking van het militaire krediet
heeft betroffen.
„Onrust zaaien"
Beweerd wordt, dat de Russen hebben
aangedrongen op een grote, permanente
„opleidingsmissie in Djakarta. Een
van de redenen voor dit soort druk is,
om over de gehele wereld zoveel moge
lijk moeilijkheden voor het Westen te
veroorzaken gedurende de te verwachten
wintercrisis inzake Berlijn.
Men acht het nogal onheilspellend, dat
er geen melding is gemaakt van Nasoe-
tions besprekingen in Peking met zijn
Chinese militaire collega's.
Het is bekend, dat deze gehouden zijn.
De Russen zouden ontstemd zijn over
uitlatingen in de Pekingse bladen, dat
China en Indonesië schouder aan schou
der zullen marcheren, omdat Moskou tot
nu toe Soekarno voor zichzelf had opge
ëist. De Russen vonden het niet prettig,
dat Soekarno een Amerikaans charter
toestel gebruikte, maar vielen hem er
niet over lastig. Doch Peking weigerde
dit Amerikaanse vliegtuig boven zijn
grondgebied, zodat Soekarno met een
Russische Tu-114 naar China ging.
Diplomatieke kringen in Londen zou
den, volgens de genoemde correspondent
vrezen dat Soekarno in Moskou is aan
gemoedigd om reeds in september a.s.
een of andere aanval op Nieuw-Guinea
te doen.
Hierdoor zou het gehele prbleem weer
voor de V.N. worden gesleept.
Tot zover onze Londense correspondent.
Indonesische ontkenning
Een woordvoerder van president Soe
karno heeft gisteren categorisch ontkend
dat Peking en Moskou hem aangemoe
digd hadden zich met elk middel meester
van Westelijk Nieuw-Guinea te maken.
De woordvoerder, Maramis, zei: „Dit
bericht is volkomen onjuist". Hij ont-
Gistermiddag arriveerden op
Schiphol de filmsterren Dolores
Hart en Stephen Boyddie deze
week in Amsterdam met de op
namen beginnen voor de film ..De
inspecteurgebaseerd op het ge
lijknamige boek van Jan de Hartog.
De filmsterren in gesprek op de
luchthaven.
KONINKLIJK PAAR
NAAR ITALIË
H. M. de Koningin en Z. K. H.
de Prins der Nederlanden zijn za
terdagmiddag per vliegtuig van
Soesterberg naar Italië vertrokken
voor een kort verblijf in hun villa
te Porte Ercole. De Koningin en
de Prins keren morgen naar ons
land terug.
Rodermoml weer vrij
De Nederlandse journalist Sjoerd Ro-
dermond, die dinsdag jl. in Leopold-
stad werd gearresteerd en vrijdagavond
in vrijheid gesteld, is zondagmiddag in
zijn hotel in Leopoldstad teruggekeerd.
Rodermond is gistermiddag in de telex
kamer van het postkantoor van Leopold
stad geweest. Hy zei tot collega's dat
men hem heeft vrijgelaten en dat hij
nu bij vrienden woont. Toen men hem
vroeg hoe het kwam dat zijn linkeroog
was opgezet, antwoordde hij: „Ik ben
tegen een deur gelopen".
In „De Telegraaf" van hedenmor
gen stond overigens een artikel van
Rodermond over zijn vier dagen gevan
genschap, waarin hij schrijft, dat hU
was gearresteerd, omdat hy na een pers
conferentie van de leider der loemoem-
bistische jeugd, Jean Bolombo. een
lang gesprek had met deze jongeman.
Uit de papieren van Bolombo hadden
de Kongolese autoriteiten geconcludeerd,
dat er contacten bestonden tussen de
Indiase ambassade en de Indiase le
den van de VN-vertegenwoordiging ener
zijds en de loemoembistische jeugdorga
nisatie anderzijds. „Toen werd het feit
dat ik uitvoerig contact met Bolombo
had gehad, bijzonder verdacht", aldus
Rodermond, van wie men tenslotte toch
heeft aangenomen dat- zijn belangstel
ling voor de loemoembisten zuiver
journalistiek was.
bouwen met het oog op „een vijandige
dreiging".
te horen dat het zijn eigen schuld was kende ook dat president Soekarno een
omdat hij zijn butgemeesterssjerp niet of twee Russische kruisers, duikboten en
droeg. gevechtsvliegtuigen waren aangeboden.
Hy voegde hieraan toe: Wij zullen van
De boeren hebben tenslotte naar de Rusland wapens kopen ingevolge de
raad van de prefect geluisterd en zyn oude overeenkomst die in december 1960
tegen de middag rustig naar huis ge- w.®rd ondertekend. Ik heb echter geen
gaan. bijzonderheden over het soort wapens.
Op de wegen in Bretagne en ook in Het betreft niets nieuws".
Normandië kan men zondag voor het HÜ voorts: „Rusland en China
eerst opschriften zien als OAS en GPRA. j steunen ons natuurlijk, evenals de Afri-
Als regel verstaat men onder OAS „Or- kaanse en Aziatische landen, in onze
ganiiation Armée Secrète" het geheime rechten op West-Irian. Maar het ver-
De instrumentencapsule van de
Amerikaanse satelliet Discoverer
XXV die vrijdagavond op de basis
Vandenberg werd gelanceerd en
in een baan om de aarde over de
polen kwam, is hedenochtend in de
buurt van Hawaii in de Stille Oce
aan geborgen. Het gelukte niet de
cabine, nadat deze was afgestoten
en aan een parachute naar bene
den kwam, in de lucht op te van
gen, omdat zij te laat werd opge
merkt, maar parachutisten spron
gen uit de patrouillerende vlieg
tuigen en werden met de cabine
aan boord van een watervliegtuig
genomen.
De cabine bevatte gewone en zeldzame
metalen ter bepaling van de invloe
den die zij in de ruimte ondergaan
en instrumenten om de kosmische stra
ling te meten.
(Van onze Londense correspondent)
De geheime weekend-conferentie van
het Britse kernkabinet over de Euro-
markt op het landgoed Chequers heeft
voornamelijk ten doel gehad de politie
ke moeilijkheden na te gaan welke een
gevolg zouden kunnen zijn van de open
lijke aankondiging dat Engeland met de
Zes wil onderhandelen. De meerderheid
van het kabinet is voor toetreding tot
de Euromarkt, mits zulks de gang van
zaken niet teveel verstoort.
Macmillan zocht algemene goedkeuring
voor zijn instructies aan de ministers
die op reis gaan naar het Gemenebest.
Aangenomen wordt dat de twee minis
ters die Duncan Sandys, de minister
voor het Gemenebest, zullen bijstaan in
zijn missie om het Gemenebest gunstig
te stemmen, gekozen zullen worden uit
Soames, de minister van Landbouw,
Heath, minister voor Europese Aangele
genheden. Maudling, minister van Han
del en Thomeycroft, de minister van
Luchtvaart.
Tijdens de besprekingen kwamen met
name de positie van de Britse kolen-
en staalindustrie en van de automobiel
nijverheid aan de orde. Een nieuwe en
belangrijke factor is dat in kringen van
de Britse automobielbedrijven, welke zo
belangrijk zijn voor de Britse economie,
men zich sterk ten gunste van aanslui-
leger dat in Algerije hoofdzakelijk met
plasticbommen smijt. En de letters
GPRA zijn afkortingen van ..Gouverne
ment Provisoir de la République Alge-
rienne". de voorlopige regering van de
Algerijnse republiek.
De Bretonse boeren beweren echter
dat wat Bretagne betreft deze woorden
betekenen ..Organisation Agricole Se
crète" (geheime landbouworganisatie)
en ..Gouvernement Provisoir de la Re
volution Agraire" (voorlopige regering
van de agrarische revolutie). Mogelijk
gaat het hier alleen maar om een grap.
maar het is niet uitgesloten dat rechts-
radicale elementen zich van de ontevre-
haal dat zjj ons aanmoedigen om het
gebied met geweld te nemen is volkomen
onjuist".
Op de vraag of Indonesië plannen
heeft voor enigerlei actie in de kwestie-
West-Nieuw-Guinea, zei de woordvoer
der van de president: „dat hangt af van
de Nederlanders".
Hy zei dat de Nederlanders een mili
taire macht opbouwen in het gebied.
„Als zij daarmee voortgaan betekent dat
voor ons een pistool op de borst".
Wat zouden de mensen van ons ver
wachten? Dat wij blijven zitten als een
broedende eend?"
Als de Nederlanders op deze wijze
Ongewijzigd
Ned. standpunt
Van bevoegde zyde is in antwoord op
T^fgraph/'inecgedrpl'tf'da't1 j
ziging was gekomen in het Nederlandse I
standpunt na de verklaring van minis
ter Luns in mei dat de bondgenoten van
Nederland niet onverschillig konden
blyven ingeval van een aanval op Nieuw-
Guinea.
denheid onder de boeren willen meester voortgaan zou Indonesië „gedwongen
Minister Luns verklaarde toen in zijn
memorie van antwoord aan de Eerste
Kamer over de begroting van Buiten
landse Zaken, dat het beleid gericht is
op de voorkoming van een open militair
conflict en dat de Nederlandse regering
daarbij aanzienlijke steun ondervindt
van bevriende landen. Een verdragsver
plichting tot militaire steun had geen
enkel land aangegaan hetgeen ook "niet
te verwachten was. Zelfs het NAVO-
verdrag houdt zulk een verplichting niet
in. „Dit betekent echter geenszins dat
een Indonesische aanval op Ned. Nieuw-
Guinea bevriende mogendheden onver
schillig zou laten", aldus minister Luns.
die zei er niet aan te twijfelen dat de
V.S. en het Verenigd Koninkrijk een ge
wapende aanval ontoelaatbaar achten en
dat Indonesië daarover ook niet in het
maken om tegen de regering te stoken, worden" zyn eigen versterkingen op te I onzekere kan verkeren.
Uit het Leidsch Dagblad van
21 Junij 1861:
Als een voorbeeld van En-
gelsche ongemanierdheid meldt
een Duitsch dagblad, dat on
langs aan de table d' Hóte op
een de Moezel bevarende stoom
boot een Engelschman met zijn
vrouw ook plaats nam en toen
het rundvleesch was afgedragen
een geheel kunstgebit uit zijn
mond in het voor hem staand
waterglas afspoelde. De overige
gasten verging hierdoor den
lust om den maaltijd voort te
zetten.
