HUREN IN VIJF JAAR
30 PROCENT OMHOOG
Magistraal tv-verslag
van Kennedy over Wenen
Hoge Autoriteit wil
niet verschijnen
Drie fasen (10 pet. elk),
eerste op 1 april 1962
WEERBERICHT
REGERING NEEMT S.E.R.-ADVIES OVER
Advies gevraagd
over vorm van
looncompensatie
HONDERDEN GEWONDEN BIJ
RELLETJES IN JAPAN
Kloof is niet smaller geworden
maar gesprek was „zeer nattig
Onderzoek schroot fraude
Als jhr. v. d. Goes aanwezig is
Duikers zoeken
tiaar wrak DC-8
DRIE RUSSEN
IN RUIMTE?
(S.uc/ Qll't
teuws
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 7 JUNI 1961
No. 30373
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De regering deelt de mening van de S.E.R., dat een huur
verhoging van nog dertig procent noodzakelijk is. Zij wil
die verhoging in drie etappes totstand brengen: om de twee
jaar tien procent, de eerste verhoging per 1 april 1962.
Staatssecretaris Roolvink laat zich door de Stichting van
den Arbeid reeds adviseren over de vorm, waarin de loon-
compensatie bij deze eerste huurronde kan worden gegoten.
De regering heeft dus het advies
van de Sociaal Economische Raad
overgenomen, zoals dat was vast
gelegd in de 27 januari uitgebrach
te nota. Aan de daarvoor in aan
merking komende organen zal
advies worden gevraagd over en
kele in concreto te nemen maat
regelen. Wanneer deze adviezen
binnen zijn. zal minister mr. J. van
Aartsen van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid zo spoedig moge
lijk een wetsontwerp aan de
Tweede Kamer voorleggen.
Geleidelijk
In de thans door hem ondertekende
en ingediende nota merkt de bewinds
man op, dat de regering van mening
is. dat na de reeds voorafgegane huur
verhoging de in totaal nog te overbrug
gen afstand tot het evenwichtspeil ge
leidelijk ke/i worden afgelegd.
Men streeft daarbij naar een susda-
nig tempo, dat het einddoel zal zijn
bereikt omstreeks de tijd, dat een zekere
mate van evenwicht tussen woningvoor
raad en woningbehoefte mag worden
verwacht.
In het S.E.R.-advies wordt de ver
wachting uitgesproken, dat dit op de
In de afgelopen nacht zijn zowel
in Tokio als in Kioto nieuwe demon
straties gehouden tegen de wet waarbij
de regering grotere bevoegdheid wordt
gegeven op te treden tegen politieke
gewelddaden. Aan deze demonstraties
werd door naar schatting 150.000 men
sen deelgenomen.
Bij gevechten, die vervolgens tussen
politie en de demonstranten ontstonden,
zijn minstens zeshonderd mensen ge
wond. Een twaalftal moest in een zie
kenhuis worden opgenomen.
Intussen heeft de Japanse Senaat het
betrokken wetsontwerp vanmorgen niet
aangenomen Het was wel reeds door het
Lagerhuis goedgekeurd. Zoals bekend
stelt de socialistische oppositie dat het
ontwerp een schending betekent voor de
rechten van de mens.
Kinderbijslagwet op
27 juni in de Kanier
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer zal op dinsdag 27
juni het wetsontwerp algemene kinder
bijslagverzekering in openbare behan
deling nemen. Hiertoe werd gistermid
dag besloten op voorstel van voorzitter
Kortenhorst.
Naar men weet, wordt in politieke
kringen ernstig rekening gehouden met
een politieke crisis naar aanleiding van
dit wetsontwerp, waar VVD en CHU
ernstig bezwaren tegen hebben
meeste plaatsen in ons land omstreeks
1965 het geval zal zijn.
Hiervan uitgaande ziet de regering
als wenselykste methode een optrekking
van het hurpeil in drie opeenvolgende
fases met telkens twee jaar tussenruim
te, de eerste in 1962. de volgende in
1964 en 1966. In elke etappe zal dan
telkens ongeveer een derde van de te
overbruggen afstand dienen te worden
afgelegd.
Differentiatie
De minister is echter van oordeel, dat
een zekere differentiatie naar gelang de
gemeenteklasse zal kunnen worden toe
gepast. In zijn nota stelt hij dan ook
voor de huurverhoging alleen in de eer
ste gemeenteklasse 10 piocent- te doen
zjjn. In de tweede en de derde ge
meenteklasse zou het 11 procent moeten
zijn, in de vierde en vijfde zelfs 12
procent. Wanneer men namelijk een
unifome huurverhoging zou doorvoeren
zou het verschil tussen de kostpryshu-
ren en de vraaghuren in de vierde en
vijfde klasse nog belangrijker groter zijn
dan b.v. in de eerste gemeenteklasse
Staatssecretaris Roolvink van Sociale
Zaken en Volksgezondheid heeft om
trent de vorm van de looncompensatie
voor de eerste huurverhoging advies ge
vraagd aan de Stichting van den Ar
beid. Verder dan die eerste verhoging
wil de minister trouwens ook in zijn
wetsontwerp niet gaan. Die zal dus al
leen betrekking hebben op een per 1
april 1962 in te voeren huurverhoging.
Het komt hem namelijk niet juist voor
reeds nu in een wet het beleid vast
te leggen, dat zal moeten gevoerd na
afloop van de zittingsperiode van het
huidige kabinet en van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal.
Gisteravond arriveerden op Schip
hol de leden van het Concertge
bouworkest. die een langdurige
tournee door Amerika hebben ge
maakt. Op de foto de beide dirigen
ten Eugen Jochum en Bernard Hai-
tink. die door mevr. Haitink werden
begroet.
(Van onze correspondent in Washington)
Hoe sober en ernstig president Kennedy gisteravond ook aan het
Amerikaanse volk rapport heeft uitgebracht over zijn ontmoeting met
Chroesjtsjow, toch moet dit magistrale televisieverslag bij de Ameri
kanen de moed en het vertrouwen in de toekomst hebben doen herleven.
De kloof tussen Amerika en de Sowjet-Unie is in deze korte periode
niet wezenlijk smaller geworden, zo verklaarde de president, doch de
kans, dat men elkaar verkeerd beoordeelt, moet thans geringer zijn
geworden. Hoe gereserveerd Kennedy zich ook uitdrukte, toch
schroomde hij niet zijn gesprekken met Chroesjtsjow als „geweldig
nuttig" te kwalificeren. Op geen enkel belangrijk punt hebben Kennedy
en Chroesjtsjow elkaar iets toegegeven, doch wat vooral zal bijdragen
tot een zekere bemoediging is het feit, dat Kennedy kon meedelen, dat
zowel Chroesjtsjow als hijzelf zich bewust zijn van de enorme ravage,
die Amerika en Rusland elkaar kunnen berokkenen. Hun conclusie
moest daarom zijn, dat oorlog kan en moet worden vermeden.
WESTELIJKE WIND
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Veranderlijke bewolking met plaatse
lijk enkele buien. Zwakke tot matige
wnid uit westelijke richtingen, gematig
de temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
8 juni
Zon op: 4.21 uur onder: 20.56 uur.
Maan op: 2.23 uur; onder: 15.26 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.25 en 23.58
uur laagwater te 6.49 en 19.35 uur.
Strandverwachting voor morgen
(Van een weerkundige medewerker)
Matig strandweer, enkele opklaringen
en zwakke tot matige zuidwestelijke
wind. Weinig of geen regen. Overdag 16
tot 18 graden C. Temperatuur zeewater
14 graden. Vooruitzichten: onweerssto
ring bereikte de Noordzee en trekt weg.
Storingsfront uit het westen nadert,
waardoor koele zeewind en wisselend
weertype.
Dit nummer bestaat oit 18 pagina's
Soekarno. die gisteren zestig jaar
werd. vertoeft thans in Moskou.
Een delegatie van de regering met
Chroesjtsjow aan het hoofd kwam
hem hartelijk gelukwensen. Hij
kreeg een auto als geschenk aan
geboden.
„De Hoge Autoriteit van de
Europese Gemeenschap voor Kolen
en Staal weigert te verschijnen
voor een speciale werkgroep van
het Europese Parlement die zich
bezig houdt met de schrootaffaire,
als de Nederlandse socialistische
afgevaardigde jhr. mr. M. van der
Goes van Naters bij het overleg
tussen de werkgroepen en de Hoge
Autoriteit tegenwoordig is", zo
verluidt uit gewoonlijk goed inge
lichte bron in Luxemburg. De
Hoge Autoriteit heeft dit medege
deeld in een brief aan de voorzitter
van het Europese Parlement, de
Duitse christen-democraat Furler.
De Hoge Autoriteit zou bezwaar heb
ben tegen de aanwezigheid van de heer
Van der Goes, die lid is van de werk
groep, wegens verklaringen die hy in
gesprekken in de wandelgangen van
het Europese Parlement in Straatsburg
zou hebben gedaan en die beschuldigin
gen zouden impliceren aan het adres
van de heer Spierenburg, de Neder
landse vice-voorzitter van de Hoge Au
toriteit. De speciale werkgroep is ge
vormd uit de commissie voor de interne
markt van het Europese parlement en
zy staat onder leiding van de Franse
christen-democraat Poher.
Naar verluidt heeft de werkgroep be
sloten een beslissing te omzeilen om de
hoge Autoriteit niet uit te nodigen voor
haar vergadering waarop de heer Van
der Goes, die zich reeds jaren inten
sief met de schrootaffaire bezighoudt,
aanwezig zal zyn. Men zou dan by
latere gelegenheden de Hoge Autori
teit wel kunnen horen.
Het laatste schrootrapport zal op de
Juni-zitting van het Europese Parlement I
in Straatsburg aan de orde moeten ko
men. Men meent echter te weten dat
het debat in juni beerkt zal blijven
tot een aantal concrete vragen die Po-
her als voorzitter van de werkgroep
zal stellen en antwoorden van de Hoge
Autoriteit daaro.
Integriteit in het geding
Van officiële Europese zyde is in
commentaar hierop medegedeeld, dat de
Hoge Autoriteit op 25 mei een brief
heeft gezonden aan de heer Furler. voor
zitter van het Europese Parlement, waar
in zy verklaart, dat uit inlichtingen
die zy in haar bezit had. bleek, dat
de heer Van der Goes van Naters bü
de laatste zitting van het Europese Par
lement in Straatsburg geruchten had
verspreid, zonder de geringste aanwij
zingen ter staving ervan, geruchten die
de integriteit van de Hoge Autoriteit
in het geding brachten.
De Hoge Autoriteit meent, dat dit
optreden van de heer Van der Goes
nadeel dreigt te berokkenen aan 't adres
tige en daarmee aan dat van de Euro
pese instellingen als geheel. „Bovendien
worden normale betrekkingen tussen de
Hoge Autoriteit en het Europese parle
ment hierdoor bemoeiiykt", aldus de
brief.
De Hoge Autoriteit wenst weliswaar
met de grootst mogelijke spoed alle as
pecten van de schrootfraude te onder
zoeken met de desbetreffende parlemen
taire commissie, maar ze zal iedere ont
moeting met deze commissie en met
het lid van het Europese Parlement,
dat de bewuste aantijgingen heeft ver
spreid. categorisch moeten afwijzen, zo
lang er geen bevredigende oplossing is
gevonden voor de in hoge mate onaan
gename situatie die aldus is geschapen.
„De Hoge Autoriteit laat het uiter
aard aan de voorzitter van het Euro
pese Parlement over, hoe hij deze kwes
tie wil oplossen", aldus het commentaar.1
Congres moet steun
aan buitenland geven
Het Amerikaanse volk heeft zyn pre
sident natuurlijk reeds vele malen op
het televisiescherm gezien tijdens pers
conferenties, toespraken tot het Con
gres enz. Nooit tevoren echter had Ken
nedy zich zo direct tot het volk gericht.
Zijn rede was niet tevoren aan de pers
verstrekt, want Kennedy maakte ge
bruik van lossen aantekeningen. Zyn
notities moeten uitvoerig zijn geweest
en op verscheidene punten was zijn
formulering zeer zorgvuldig overwogen.
De president sprak langzamer dan ge
woonlijk. Zyn woorden moeten ook voor
eenvoudige luisteraars volkomen duide
lijk zijn geweest. Deze rede was het in
drukwekkende slot van een reis, die
Amerika zeer heeft geïmponeerd. Men
heeft het gevoel, dat Kennedy, wiens
zekerheid door het fiasco van Cuba
enigszins was verstoord, zich thans weer
volkomen heeft hersteld.
De president maakte zyn volk op kla
re wjjze duideiyk welk soort bedreiging
er in dit tydvak van de communisten
uitgaat en hoe die aanslag op de vry-
heid kan worden weerstaan Aldus kon
hy zijn rede vooral gebruiken als op
roep aan zijn landgenoten om niet al
leen over de vryheid te spreken, doch
daarvoor ook te werken, met name door
hem via het Congres in staat te stellen
tot het verlenen van economische en mi
litaire steun aan het buitenland.
Dinsdagmorgen had Kennedy de lei
ders van het Congres ingelicht over zyn
reis. Zy kunnen zich dus niet gepasseerd
voelen, doch over hun hoofden heen
richtte de president zich enige uren la
ter tot het volk, kenneiyk met de be
doeling dat de reactie van zijn land
genoten pressie op het Congres zou uit-
Actie „Wij Komen"
In dank ontvangen van:
N. G. f5.—: J. C. v. fi.—J. C. L. te
W. flO—H. Z. f2.50; G. v. d. V. te V.
f5—; J. P. H. H. f5.—; M. M. f2.50;
L. J. H. te O. f5.—; H. B. te N. f250;
C. de G. te L. flO—Mevr. v. B. f2.—
N. N. f2.50; J. S. f 1.50; P. L. H. E. f2.50;
C. O. f 10; F S. fl.—W. v. H. f3.50;
K S D f 2-50; R. O. f 1.—I. M. N. H.
f5.—; H. C. E. te O. f2.50; J. Th. B.
f 10.prof. dr. G. J. H. te O. f 10.
Mevr. C. M. L.—L. te O. f5.— N. N.
f50.— N. N. f 10.—P. A. L. te A. f2.50
J. H. G. flO—E. H. C. D. F. f7.50
Mevr. P. te O. f2.50: J. v. d T. f 10
fam. B. te O. fl.—C. v. d. M. te K.
f2.50. Totaal: f203.50.
Totaal-generaal f4.157.91.
Het doel komt in zicht: nog slechts
een goede achthonderd gulden scheiden
ons van het bedrag van f 5000.dat de
totale reissom is van de retourvlucht
AustraliëNederland.
Wij stellen ons voor zaterdag ij. deze
actie af te sluiten. Helpt C ons mee de
f 5000.vol te maken?
Bydragen gaarne aan ons Bureau of
oefenen. Die reactie moet nog worden
afgewacht, maar de eerste indruk is,
dat Kennedy eindelijk de weg heeft ge
vonden tot het volk. Senator Fulbright,
voorzitter van de Senaatscommissie voor
Buitenlandse Zaken, en Walter Lipp-
mann, een bekend kroniekschrijver,
hadden er vroeger reeds op aangedron
gen. dat de president, die tot dusverre
nog te weinig vat had op de massa, dit
middel van direct contact zou beproe
ven. Zulk een toespraak moet het aan
zien van de president wel .versterken.
Hij toonde zich een man, die duidelijk
beseft wat hy wil en die er met geduld,
moed en volharding voor wil werken, dat
de vryheid zal zegevieren. Daarvoor
heeft hij niet alleen de steun van zyn
eigen volk nodig, doch van het gehele
Westen, dat na deze reis hechter ver
enigd is in de wil trouw te biyven aan
de vryheid.
0 Slot pag. 2
Stikker naar de V.S.
De secretaris-generaal van de NAVO,
mr. D. U. Stikker, zal volgende week een
bezoek van drie dagen aan Washington
brengen voor besprekingen met presi
dent Kennedy en enkele leden der Ame
rikaanse regering.
Moskou wil Wenen
als zetel van V.N.
De Sowjet-Unie heeft Oosten
rijk officieel gevraagd of het bereid
zou zijn de zetel van de organisatie
der V.N. in Wenen te herbergen.
Dit heeft de Oostenrijkse kanselier,
dr. Alfons Gorbach. gisteren mee
gedeeld.
Gorbach zei op een persconfe
rentie. dat Oostenrijk zeer gaarne
de Verenigde Naties in Wenen wil
hebben, mits de Verenigde Staten
en de Sowjet-Unie het op dit punt
eens zijn.
De kwestie was officieel met zyn
regering opgenomen door de Russische
ambassadeur in Oostenrijk en door de
leider van een Russische parlementaire
delegatie, die onlangs een bezoek aan
Oostenryk heeft gebracht.
Ook de Russische premier had, tydens
zyn verbiyf van enkele dagen geleden
in Oostenryk, kanselier Gorbach onder
vier ogen gezegd, dat hy de vestiging
van de zetel van de VN in Wenen
inplaats van in New York zou toejui
chen.
De Russische functionarissen hadden
gezegd, dat zy meenden, dat een der-
geiyk voorstel ongetwyfeld gesteund zou
worden door vele Afrikaanse en Azia
tische leden van de VN
Hy. kanselier Gorbach. had de Rus
sische functionarissen meegedeeld, dat
Oostenryk zeer gaarne ae VN in We
nen zou herbergen, aangenomen, dat de
Nadat een Portugese treller een stuk
van het wrak van de voor de kust
van Portugal verongelukte DC-8 van
de KLM had gevonden zyn gisteren
duikers aan het werk gegaan om naar
de rest van het toestel te zoeken. Dit
geschiedt op een afstand van circa 5
km uit de Portugese kust naby het
plaatsje Fonta da Telha.
Over de oorzaak van de ramp met
de „Fridtjof Nansen" tast men nog
steeds volledig in het duister.
Plannen voor juli
Volgens „France Soir" zijn de
Russen van plan om in juli een
raket te lanceren, waarin drie Rus
sische astronauten om de aarde
zullen reizen.
Dit werd gemeld door de cor
respondent te Wenen, die voorts
zei. dat president Kennedy op de
hoogte was van dit plan, voordat
hij met premier Chroesjtsjow ging
praten.
De correspondent zei, dat de
satelliet 24 uur in de ruimte zou
blijven en 17 maal om de aarde zou
vliegen.
Ban Patlong gevallen
Ban Padong, een bolwerk van de
rechtse regeringstroepen in het zuiden
van de voor het overige door de commu-
nistisch-gezinde troepen van de Pathet
Lao beheerste Vlakte der Kruiken, is
hedenochtend, na hevige aanvallen der
communisten in de afgelopen 24 uur, in
handen der linksen gevallen.
Aan de bestorming door infanterie was
een artillerie-beschieting voorafgegaan,
waarby de communisten voor het eerst
van een stuk geschut van 75 millimeter
gebruik maakten.
Vanochtend werd nog een radiobood
schap ontvangen van de bevelhebber der
regeringstroepen in Ban Padong. kolonel
Van Pao, die meedeelde dat zyn troepen
voor de vyandeiyke druk moesten wy-
ken. Daarna werd het radiocontact ver
broken.
per postwissel of giro (nr. 57.055), onder i VS en do Sowjet-Unie het hierover eens
vermelding: „Wy Komen". Izouden zyn
Uit het Leldsch Dagblad van
8 JunlJ 1861:
Men schrift uit Utrecht, dat
bij de terugkomst van het Ne
der l. oorlogs/regat Evertien ran
de 500 koppen, waaruit de be
manning bestaat, 420 door oog
ziekte waren aangedaan, waar
van 70 te Port Mahon achterble
ven, waarbif velen die het dag
licht nimmer meer zullen aan
schouwen. De overtogt naar Ne
derland moest nagenoeg geheel
door middel van stoom geschie
den, dewijl men tot het bezigen
van de zeilen geen genoegzame
manschappen beschikbaar had.