Leidsch Dagblad | 1961 | 5 juni 1961 | pagina 4

De consument wordt door ruime
veiligheidsmarges beschermd

J an kankerverwekkende werking
is tot nu toe nog niets gebleken

Denkt u aan de avond-vierdaagse! v

MAANDAG 5 JUNI 1961

Geen angst voor bestrijdingsmiddelen (II)

(Van onze reportageredacteur)

,.A|s ik een ongeschilde appel wil eten, spoel ik 'm in elk geval even
af. Niet omdat ik bang ben voor een giftig restje insecticide of zo, maar
met het oog op de bacteriën. Zo'n appel gaat door zoveel handen".

Dat zegt zowel dr. K. Hartsuijker van de Plantenziektenkundige
Dienst te Wageningen als prof. dr. H. J. Hardon. Hun nuchter advies
betekent eigenlijk: wie de normale regels van reinheid en hygiëne met
redelijk overleg betracht, heeft van de bestrijdingsmiddelen niets te
duchten. De warenwet en straks ook de bestrijdingsmiddelenwet kun
nen de consument de zekerheid geven dat zijn voedsel onschadelijk is,
hoeveel er ook aan chemische preparaten op is verspoten en verstoven,
verneveld en verrookt.

Toen omstreeks de vijftiger jaren de
opmars van DDT, Tepp, IPC, DNOC en
wat er al niet verder aan organische
verbindingen werd uitgevonden, begon,
was men er zich direct van bewust, dat
die gechloreerde koolwaterstoffen en or
ganische fosfaten niet zonder gevaar
voor de mens waxen. En terwyl men
enerzijds de ontwikkeling van de be
strijdingsmiddelen toejuichte als een
bijdrage tot de verhoging van zowel de
kwantiteit als de kwaliteit van de agra
rische produktie dat wil dus zeggen
van de voedselvoorziening moest men
aan de andere kant de bevolking be
schermen tegen de mogelijke kwade ge
volgen daarvan,

Dat is dan ook gebeurd. De Planten-
ziektekunciige Dienst en de keurings
diensten van waren hebben, in samen
werking met het Rijksinstituut voor de
Volksgezondheid te Utrecht, de boeren
en kwekers bepaalde normen opgelegd,
waardoor de hoeveelheden aan bestrij
dingsmiddelen, welke zich nog op de
produkten bevinden wanneer die de con
sument bereiken, klein zijn geworden.

Dat blijkt wel uit de microscopische
maat welke voor dat doel wordt gehan
teerd: één deel per miljoen (PPM. Part
pro million, zoals de vakterm luidt( of
wel één milligram bestrijdingsmiddel per
kilogram groente of fruit.

De veiligheidsgordel bestaat uit twee
elementen: in de eerste plaats zijn
wachttermijnen voorgeschreven binnen,
welke de met bestrijdingsmiddelen be
handelde gewassen niet geoogst en op
de markt mogen worden gebracht. In de
tweede plaats zijn z.g. „residu-toleran
ties" vastgesteld welke aangeven welke
hoeveelheden uitgedrukt in PPM
nog op de produkten mogen worden
aangetroffen op het ogenblik dat ze de
consument bereiken.

Wachttermijnen en residu-toleranties
dragen nu nog een officieus karakter.

Zodra de nieuwe bestrijdingsmiddelen
wet van kracht is geworden, zal een
officiële lijst met deze voorschriften
worden uitgevaardigd.

Het probleem is natuurlijk het aanto
nen van dergelijke geringe hoeveelhe
den. Bovendien kan niet elke appel of
krop sla op z'n eventuele giftigheid
worden onderzocht, terwijl bij de groen
teman de herkomst van de party meest
al niet meer is na te gaan. De keur
meesters van de keuringsdiensten van
waren nemen dus steekproeven op de
veilingen. Een onderzoek op de tuinde
rijen zelf heeft weinig zin. In de eerste
plaats is het te velde staande gewas
geen „waar" in de zin van de waren
wet en ten tweede vergt het onderzoek
zo'n tijd, dat de produkten inmiddels al
lang geoogst en verkocht zjjn.

Geen kwik meer

In de eerste jaren van de opkomst
van de bestrijdingsmiddelen zijn er on
getwijfeld vrij hoge resten aangetroffen,
met name van kwikverbindingen. De
Plantenziektenkundige Dienst heeft aan
de toepassing van kwikpreparaten op
fruitbomen na de bloei echter al spoedig
een eind gemaakt. En een in de jaren
1954 en 1955 door de Amsterdamse Keu
ringsdienst ondernomen Intensief onder
zoek op monsters groenten en fruit
bracht feitelijk slechts een gering aan-

de acute, maar vooral om de chronische
giftigheid van een middel op te spo
ren. Een middel als parathion bijv. ver
dwijnt in het stofwisselingsproces weer
vtü spoedig uit het lichaam, andere ver
bindingen, zoals kwikhoudende fungi-
ciden (die de schimmels bestrijden) en
de gechloreerde koolwaterstoffen hebben
de eigenschap zich in het lichaam op
te hopen. Geleidelijk wordt dan toch
een toxische hoeveelheid bereikt.

Voorzichtig oordeel

Onwillekeurig denkt men in dit ver
band aan kanker. Van een kankerver
wekkende werking van bestrijdingsmid
delen is echter tot nu toe niets geble
ken. Toch laat het hoofd van het To
xicologisch Laboratorium van het Rijks
instituut. drs. H. van Genderen, zich
op dit punt met grote voorzichtigheid
uit. Immers: de gehele bevolking nut
tigt met bestrijdingsmiddelen behandeld
voedsel, zodat later vrijwel niet meer is
na te gaan of één preparaat specifiek

tal overschrijdingen van de residu-tole
ranties aan het licht. Van meer dan 600
monsters vertoonden er ruim 400 in het
geheel geen sporen van chemische pre
paraten en in slechts twee gevallen
werd het toelaatbare maximum over
schreden. Sindsdien is de toestand eer
der gunstiger geworden, want het ge
combineerde optreden van keurings
dienst en Wageningen werkt steeds bij
zonder preventief. Het is trouwens ook
niet zo, dat dit soort veiligheidsmaatre
gelen op tegenstand of onverschilligheid
van de kwekers stuit. De meeste werken
er, uit welbegrepen eigenbelang, graag
aan mee. Wel gebeurt het, dat een tuin
der zich door de heersende gunstige
marktprijzen laat verleiden het niet te
nauw te nemen met de wachttermijnen.
Zelfs wanneer dat het geval is, behoeft
men niet onmiddellijk te schrikken.

Zowel wachttermijnen als residu-tole
ranties zijn met een zeer ruime veilig
heidsmarge genomen.

De bij proefdieren gevonden toxische
graad van het betrokken middel wordt
voor menselijk gebruik dikwijls met een
omrekeningsfactor van één-honderste
behandeld.of er wordt met andere fac
toren gewerkt welke met een „veilig
heidszone" van die omvang overeenko
men. Wanneer de giftigheidsgraad van
een bepaald middel voor een dier bij
honderd milligram per kilogram aan de
tolerantiegrens zou zijn. kan die limiet
voor de mens op één milligram worden
bepaald.

Het publiek heeft er overigens weinig
weet van hoeveel tijd en dus ook geld
aan het onderzoek naar de werking van
en de controle op de bestrijdingsmid
delen wordt besteed. Met name de door
het Rijksinstituut in Utrecht onderno
men onderzoekingen vergen als regel
jaren. Het gaat daarbij niet alleen om

De keurmeester monstert een
partij fruit op de veiling.

kankerverwekkend moet worden ge
noemd. Dat geldt overigens niet uitslui
tend voor de bestrijdingsmiddelen of
voor de talloze chemische hulpstoffen
welke tegenwoordig in allerlei voedings
middelen worden verwerkt, maar ook
voor natuurlijke voedingsmiddelen en
specerijen. De absolute onschadelijkheid
valt immers niet te bewijzen. Het kan
best zijn, dat ons voedselpakket van
oudsher schadelijke bestanddelen be
vat: het risico van nieteten is altijd
nog groter!

Het toxicologisch onderzoek beperkt
zich dus niet tot de giftigheidsverschijn
selen, maar het verbreedt en verdiept
het inzicht in het gehele stofwisselings
proces, terwijl het tevens samenhangt
met het wetenschappelijk onderzoek
naar de kankerverwekkende oorzaken.
En een ander vereist niet alleen de
volledige persoon van de onderzoeker
die zich met meer problemen dan
uitsluitend het onderzoek van bestrij
dingsmiddelen bezighoudt maar ook
een ruime laboratoriumcapaciteit welke
uiteraard begrensd wordt door wat Ne
derland aan mensen en middelen voor
deze taak kan opbrengen. Ter beoorde
ling van de tien t-ot twintig chemische
entiteiten welke jaarlijks als nieuwe pre
paraten op de markt komen maakt het
Rijksinstituut dan ook vaak gebruik van
de bij andere te goeder naam en faam
bekend staande instellingen verschenen
rapporten.

Kostbare outillage

Wat aan eigen activiteit wordt, gepres- I
teerd is daarom niet minder indrukwek
kend. De honderden proefdieren, in soort

„Beschermer" werd
aanrander

Een 47-jarige dame heeft op de Bus-
summergrindweg te Hilversum een bij
zonder hachelyk avontuur beleefd. De
wielrijdster werd 's avonds op haar route
langs het Spanderswoud naar haar
mening op verdachte wijze gevolgd door
een automobilist, die met matige snel
heid reed. Zij nam het zekere voor het
onzekere en verzocht een juist passe
rende wielrijder haar te begeleiden. De
naar schatting 30-jarige man voldeed
graag en zeer correct aan dit verzoek.
Plotseling echter veranderde de „gentle
man" in een aanrander. Met een flinke
zet gooide hij de dame van haar fiets.
Hij trok haar in de bosjes langs het
rijwielpad. Er ontstond een hevige wor
steling. De dame stelde zich krachtdadig
teweer. Waarschijnlijk is zij er in ge
slaagd haar belager flinke klappen in
het gelaat toe te brengen. De aanrander
wist te ontkomen.

Tunesische minister - na
vertraging - aangekomen

Gistermiddag is de Tunesische minis
ter van Landbouw Abdessalam Knani,
met een KLM-lynvliegtuig op Schiphol
aangekomen.

Enkele brandweerauto's en wagens
van de luchthaven-inspectie stonden
langs de landingsbaan gereed, omdat de
machine, de Lockheed Electra PH-LLF,
een storing had in het hydraulische
systeem van de remmen der wielen.

Deze storing gaf een onvoorziene ver
traging. Het gevolg was, dat de Neder
landse minister van Landbouw en Vis
serij, mr. V. G. M. Marijnen, samen met
de landbouw attaché van de Nederland
se ambassade in Tunis, drs. C. C. L.
Eygenraam, ruim een half uur lang op
het platform op de aankomst van de
Tunesische minister stonden te wachten.

De heer Knani is op uitnodiging van
de Nederlandse regering naar ons land
gekomen. Hy brengt een officieel bezoek
van een week en wordt vergezeld door
zijn echtgenote en twee functionarissen
van zijn departement.

Vandaag is de minister door de mi
nister-president, prof. dr. J. E. de Quay,
ontvangen.

en grootte variërend van bananenvlieg-
jes en tropische visjes tot ratten en
konijnen, waarop de toxische <en ande
re) eigenschappen van de te analyseren
middelen worden gedemonstreerd, vor
men een kostbare levende have. Kost
baar, omdat het Rijksinstituut deze stal
zelf fokt en op peil houdt om zeker
te zijn van een bekende, constante fy
sieke kwaliteit der proefdieren. Zo be
horen de ratten tot een van voor de
oorlog daterende stam. Daarnaast is er
een uitgebreide en dure apparatuur,
waarvan een der jongste aanwinsten,
een gas-chromatograaf, in staat is de
aanwezigheid van bepaalde stoffen tot
op een miljoenste gram vast te stellen.

Tegen deze achtergrond dient men
het artikel uit het ontwerpbestrijdings-
middelenwet te zien, dat de fabrikan
ten die toelating van een nieuw prepa
raat vragen in de kosten van het daar
aan verbonden onderzoek moeten bijdra
gen. Hetgeen, gezien de blijkbaar lucra
tieve produktie, niemand onredelijk zal
vinden.

Resumerend kan men zeggen, dat de
consument zich door de nauwe samen
werking van Plantenziektenkundige
Dienst, Rijksinstituut voor de Volksge
zondheid en Keuringsdiensten van wa
ren veilig weten. Het Rijksinstituut ad
viseert over de residu-toleranties van de
door Wageningen ter beoordeling voor
gelegde bestrijdingsmiddelen. De keu
ringsdiensten controleren op hun beurt
of de kwekers zich inderdaad aan de
residu-toleranties hebben gehouden. Er
is bovendien over deze materie een
groeiende internationaal overleg, waar
in Nederland een duidelijk hoorbare
stem heeft. Internationale overeenstem
ming, zeker wat betreft de vaststel
ling van de residu-toleranties, is drin
gend geboden. Op het ogenblik bestaan
daarover zeer uiteenlopende opvattingen.
In Europa zijn Nederland en Zweden
bijv. de enige staten welke de toleran
ties hebben gepubliceerd, België en
Frankrijk hebben er nog weinig aan
gedaan, Engeland geeft de voorkeur aan
een intern gebruik van de bedoelde lijst.

Kerkelijk L even
Baptisten bijeen
in Bosch en Duin

Op het Nederlandse Baptisten cen
trum „De Vinkenhof" te Bosch en Duin
werd vorige week de jaarlijkse conferen
tie van de Broederschap van Baptisten
voorgangers gehouden onder leiding van
ds. N. J. van Beek te Alkmaar. Deze
sprak in zijn openingsrede over de plaats
van de predikant in de gemeente als een
geroepene temidden van geroepenen.

Over de vraag „Hoe voorkomen wij
huwelijksverschraling?" sprak prof. dr.
H. R. Wijngaarden. Deze wees op het ge
brek aan goede huwelijksvoorbereiding.
Liefde moet vooral dan tot uitdrukking
komen, waar ze niet meer vanzelfspre
kend is, aldus prof. Wijngaarden.

Ook kwam het verschil tussen psycho
loog en theoloog ter sprake. De psycho
loog helpt de mens zijn eigen leven aan
te kunnen en de theoloog wil hem hel
pen de rechte weg te gaan.

De rector van het Baptisten Semina
rium, ds. J. Reiling, hield een inleiding
over de relatie tussen Doop en Heilige
Geest.

Ds J. de Jong uit Emmer Erfscheiden-
veen sprak over de betekenis van de
avondmaalsviering.

Dr. J. J. Kiwiet, con-rector van het
Baptisten Seminarium, lichtte in een re
feraat de betekenis van de maranatha-
gedachte voor de gemeente toe.

Jubileumherdenking
Orde van Sint Jan

In het Malthezerridder-huis te Utrecht
zal op 24 juni worden herdacht, dat voor
50 jaren de Nederlandse afdeling van de
Souvereine Militaire Orde van Sint Jan
van Jeruzalem van Rhodes en van Malta
werd opgericht. Bij deze viering zullen
behalve enige buitenlandse vertegen
woordigers en afgevaardigden aanwezig
zijn: Prins Bernhard en kardinaal Al-
frink, beiden ere-baljuw Groot Kruis in
de Orde, en de Apostolisch internuntius
monseigneur Beltrami.

Na een plechtige zitting in de kapel
van de fraters van het Sint Gregorius-
huis, hetwelk aan het Malthezer-huis
grenst, zullen drie ridders worden geïn
stalleerd. Daarna wordt een H. Mis op
gedragen door kardinaal Alfrink.

De orde bestaat bijna 900 jaar en
werkt niet alleen in het belang van de
R.-K. Kerk, maar legt zich op het ogen
blik ook op charitatief werk toe en ex
ploiteert daartoe in verschillende landen
hospitalen.

In Nederland vindt zij haar werkter
rein allereerst in medewerking met het
Rode Kruis, waar zij mét de protestantse
Johanniter Orde een eigen plaats in
neemt.

MAN TRACHTTE ZIJN
VROUW TE WURGEN

„Nu zyn we alleen, nu ga je er aan",
riep een 51-jarige Haagse schrijfmachi
nemonteur tegen zyn 58-jarige echtge
note, terwyl hy trachtte haar te wur
gen. Een ogenblik tevoren had de man
daartoe zyn mouw uit zyn overhemd
gescheurd en die goed nat gemaakt on
der de kraan. De vrouw zeeg bewuste
loos ineen op de vloer van de keuken,
waar het echtpaar zich op dat moment
bevond. De man zette alle gaskranen
open en verliet toen de woning met me
deneming van een nog onbekend bedrag
aan geld van zyn echtgenote, een doch
ter en van een kostganger. De dochter
was die avond uitgegaan met een
vriend en ook de kostganger was afwe
zig.

Gelukkig voor de vrouw duurde haar
bewusteloosheid slechts kort en daarom
slaagde zij erin nog tijdig de gaskranen
weer dicht te draaien. Nadat de dochter
omstreeks middernacht was thuisge
komen besloten beide vrouwen aangifte
te gaan doen bij de politie. De man, die
zijn heil had gezocht in zijn stamcafé
werd daar door de politie gearresteerd.
Hij verkeerde echter zodanig onder in
vloed van sterke drank, dat hy nog niet
kon worden verhoord.

De man wordt beschuldigd van poging
tot moord c.q. poging tot zware mishan
deling met voorbedachte rade.

Nederlandse groep van de
I. C. L. vergaderde

De Nederlandse groep van de „Inter
national Council for Christian Leader
ship" hield 2 en 3 juni in „Huis ter
Duin" te Noordwyk aan Zee haar eerste
nationale bijeenkomst.

Een zestigtal afgevaardigden van plaat
selijke afdelingen, zowel protestanten als
roomkatholieken, bespraken de natio
nale en internationale aspecten van de
verantwoordelijkheid, die de christen in
de wereld van vandaag draagt. Ook werd
gezocht naar wegen om aan deze ver
antwoordelijkheid gestalte te geven.

Het behandelde thema werd van r.-k.
zijde belicht door mr. F. J. G. baron van
Voorst tot Voorst, voorzitter van de St.-
Adelbertvereniging en door dr. F. Thijs-
sen, r.-k.-geestlijke in Utrecht, en van
protestantse zijde door prof. dr. J. H.
Bavinck, hoogleraar aan de Vrije Uni
versiteit in Amsterdam.

Op reis naar her land van
de Bijbel

Vijf predikanten hebben een stichting
in het leven geroepen, die veertiendaagse
reizen voor predikanten en andere theo
logen naar Israël gaat organiseren. Dit
initiatief is genomen door ds. G. H.
Grolle, hervormd predikant te Utrecht,
ds. R. Bakker, gereformeerd predikant te
Rotterdam, ds. C. B. Bavinck, gerefor
meerd predikant te Amsterdam, dr. H. J
Hommes gereformeerd predikant te Hil-
legersberg en dr. J. Zalman te Voorburg.
De stichting „Theologische, archeologi
sche, culturele Israël-reizen", zal in het
voor- en najaar reizen organiseren naar
het land van de bijbel. Op elke reis zul
len twee colleges gegeven worden door
«hoogleraren en doctoren in de theologie
en archeologie alsmede door de hoog-
lehraren van de Hebreeuwse Univer
siteit te Jeruzalem. De stichting wil ook
de mogelijkheid openen om voor studen
ten in de theologie reizen naar Israël te
organiseren.

Man getroffen door
schot van politieman

In de afgelopen nacht heeft een po
litieman van de Rijkspolitie in Tiende
veen, die zich bedreigd voelde, van zijn
revolver gebruik gemaakt. Het schot dat
de politieman loste, trof de 30-jarige
spoorlegger.

Deze moest in het ziekenhuis in Hoo-
geveen worden opgenomen. Hier moest
operatief worden ingegrepen.

De politie moest in verband met een
onderzoek enkele personen horen, die
zich in café „Slomp" in Tiendeveen be
vonden. De spoorlegger bemoeide zich
met het geval en bedreigde de politie
man met een mes. Nadat deze assistentie
uit Beilen had gevraagd, bedreigde de
man de politieman weer met een mes.
Deze loste een waarschuwingsschot,
waardoor de spoorlegger getroffen werd.

Met scooter geslipt

(Van onze Haagse correspondent)

In de afgelopen nacht is op Rijksweg
12 tussen het viaduct en de spoorbrug
te Nootdorp de 32-jarige mej. W. A.
Noordhof, verpleegster in de Ursulakli-
niek te Wassenaar, met haar scooter
geslipt. Zwaar gewond werd zij per am
bulance naar de Ursulakliniek overge
bracht, waar zij in de loop van de
nacht aan haar verwondingen is over
leden.

De Moefti weigert een
schriftelijk getuigenis

De advocaat van Eichmann, dr. Serva-
tius, heeft de voormalige Moefti van Pa
lestina, die thans in de Libanese hoofd
stad Beiroet woont, in een bzrief
verzocht of hy genegen zou zyn schrif
telijk getuigenis te geven over de betrek
kingen, die hij in de tweede wereld
oorlog met Eichmann heeft onderhou
den. De ex-Moefti heeft er zich met een
Jantje van Leiden vanaf gemaakt. Hij
antwoordde niet op dit verzoek in te
kunnen gaan, „daar ik het bestaan van
een staat Israël niet erken en dus ook
niets te maken wil hebben met recht
banken in dat land".

START MORGENAVOND tussen 67 uur vanaf i f
de recreatiezaal de H. C. W. en de N.E.M., j f
Zoeterwoudseweg 1 te Leiden. I r

DAMESKAPSALON ANS VERBERG
oorschoten - Tel. [phone], - Chr. Huygensstr. 11,
vraagt een

KAPSTER

SLEUTELTJES

GEVRAAGD

Gevraagd een glazenwasser
or Iemand die hiervoor opge
leid wil worden. Brieven dut.
van dit blad no. 16454 k.

Dames gevraagd voor het
dagelijks onderhoud van een
nieuw te openen afdeling.

Br bur. v. d. blad no. 16453 k.

Krantenbezorgers gevraagd
Aanmelden; Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1.

Gevraagd een leerling-kap
ster. Timmermans, v. Z. v.
Nljeveltstraat 198. Tel. 2370.

Ervaren beschaafde winkel-
Juffrouw gevraagd. Banketbak
kerij v. d. Sijs. H^fdstraat 44.
Leiderdorp, tel. 28027.

Gevraagd nette werkster
voor 2 ochtenden per week.
P. B. Vreeburg. Herenstraat 15.
Lelden.

Thuiswerk gevraagd, b.v.

typewerk. naaiwerk of Iets
dergelijks. Brieven bur. van
dit blad onder no. 5171 k.
g Beschaafde kostganger ge
vraagd. mooie kamer, goede
verzorging. Brieven bur. van
dit blad no. 5190 k.

Hulp halve dag per week
gevraagd, flat. 2 personen.
Tromplaan 180, Oegstgeest.

Gevraagd gebruikt geploegd
hout voor schuurtje, lengte
2 meter, breed 5 meter. Brie
ven bur. v. d. blad no. 5204 k

Gestoff. flat of vrUe etage
gezocht, per 1 Juli. Dame al
leen. bb.h.h. Brieven bur. v.
d. blad no. 5207 k.

In drogisterij annex parfu
merie. is plaats voor net meis
je,. Brieven bur. van dit blad
onder no. 5247 k.

Dame, m. J. en b.b.h.h.,
zoetot per plm. Juli vrije etage
of gest. zitkamer, slaapkamer
tje en keuken. Brieven bur.
van dit blad1 no. 5186 k.

Gevraagd 4-persoonstent
of groter. Brieven met prijs
opgave bur. van dit blad on
der no. 5246 k.

f| Zakenman zoekt voor 2 5 3
agen per week. auto met
chauffeur, chauffeuse. S.v.p.
In brief telefoonnumm. ver
melden. Brieven bur. v. d. blad
onder no. 5245 k.
g Gevraagd nette hulshoud
ster, kind geen bezwaar, in ge
zin van 4 personen. Brieven
bur. van dit blad no. 5249 k.
g Flinke werkster gevraagd
voor 15 2 ochtenden per
week. Geen schoonmaak.
Van Dee, Kanaalweg 18. Lel
den.

g Echtpaar met 1 kind zoekt
gemeubileerde of gestoffeerde
kamers met keuken, f 110.
Br bur. van dit blad onder
no. 5257 k.

g Werkster gevr., voor één
ochtend in de week. Mevr.
Huysman, Pr. Beatrlxlaan 51.
Oegstgeest .tel. 33588. Aanmel
den vanavond na 7 uur of
dinsdag van 91 uur.
g Gevraagd werkster voor 3
halve dagen per week.

Mevr. Zullhof. Parklaan 28.
Sassenhelm. Aanmelden 78.30
uur.

g Thulsnaalster vraagt naai
werk. Brieven bur. van dit
blad onder no. 5259 k.

AANGEBODEN

g Winkelboeken, klantenboek
jes, bakkersboekjes, bonboek
jes. contrlbutleboekles. huur-
kwltantleboekjes. kasboeken,
orderboekjes, weekboekjes, zak
boekjes. kwitantleblocs. no ta
blocs, notitlebloc6. Paragon-
wlnkelblocs. koont U goed. en
voordelig bij Paddenburg.
Nieuwe Rijn 11.
g Nieuwe auto's zonder chauf
feur, Volkswezen. Chevrolet,
Opel. Consul. V W v»u«les, be
stelwagens. Blonk's automo
bielbedrijf, Nleuwstraat 3341.
Tel. 30600.

g wu hebben zcü! Zongordij
nen (Balastore), volop licht ln
Uw vertrek, warmte en zon
houdt U bulten. Van 40 tot
260 breed, 210 lang v.af f 2.80.
Demonstratie Rich. J Blok,
Hogewoerd 62. Tel. 23123.

g Schilderen, behangen en

witten. Hoe moet dit nu pre
cies? Geheel vrijblijvende voor
lichting. Wij hebben 35-jarige
ervaring. Grootste keuze R. en
D. behang. U koopt prettig bij
Rich. J. Blok, Hogewoerd 62.
tel. 23123. Erkend schilder
behanger.

g B.S.A., 650 cc., twin, b.J. '55
te koop aangeboden. Koning
straat 14. Na 18.00 uur.
g Huurt een televisie-appa
raat, groot beeld, nieuwste mo
del 1961, 59 cm. b.b. Slechts
f 27.50 per maand. Vraagt vrij
blijvend inlichtingen. Postbus
173. Lelden.

g Alle soorten touw, koord,
erwtengaren, goudkoord, zll-
verkoord, raamkoord, wit en
gekleurd katoen-koord, gekleurd
plastic-touw, cellofaanllnt,
vissersgaren, zijden lint, elas
tiekjes. kopen klein- en groot
verbruikers voordelig bij Pad
denburg, Nieuwe Rijn 11.
g Vliegerpapier, rood, wit,
blauw, groen, geel. oranje, vel
len 75 x 100 cm. slechts f0.14.
Glanzend figuurpapier f 10.
kluwen prima vliegertouw v.af
f 0.27. potjes kleefpasta f 0.22.
Papierhandel Paddenburg,
Nieuwe Rijn 11.
g Aangeb. bromfiets Sachs,
v.- en a.telesc., ln zeer goede
staat. Prijs f 220.—. Te zien
's avonds na 6 uur.

Pleter de la Courtst/raat 85.
g Te koop bromfiets. Simplex,
als nieuw, f 100.Koning
straat 3, Lelden,
g Te koop markies v. 4.75 m.
f 50. gr. n. parasol m. z. h., 3
ligstoelen, tafeltje en benen-
steun f 100.Herenstraat 39,
Lelden.

g Een goedgehumeurde met
gezel o.a. op Uw weekeindult-
stapjes en tijdens Uw vakan
tie ls de all. transistorradlo.

Eurolectra's Akkord-parade
verzekeren U keuze en duur
zaamheid. Chr. Huygensstr. 12
Voorschoten. Tel. 01717 - 2196
('s avonds 3610).
g Aangeboden aquaria, o.a. 2
ultzwembokken en kleine
kweekbakjes, met alle toebe
horen. W. Baart, Kyfgracht
22. Lelden.

g Te koop aangeboden 8 mm.

Elco filmtoestel norm. tele-
groothoeklens, lngeb. filters,
Fngeb. belle htingsme ter. 16 en
1 beeldopn. met handgreep en
tas f 150.Buitenhuls, De j
SiiCterlaarx 58 a. I

g Opel Olvmpia 1951, benzine
1 12. Goed op zijn banden.
Goede vakantiewagen. Telef.
Voorschoten 3110.
g Geef l w vakantiegasten
een goed bed. Brieër zorgt voor
een goede reparatie of een
nieuw bed. 1-pers. kaookmatras
overtrekken f 19.75. In één
dag gereed. Brleër's Bedden
makerij, Hooigracht 4. Tel.
31459.

Te koop Ford Thames 1957,
kg., bestelwagen met rui
ten op zij, zg.a.n. motor,
nieuw gespoten. Boshuizer-
kade 13, Leiden,
g 2 zindelijke poesjes miauwen
om lief Félix-tehuis. 3 Octo-
berstraat 12, Lelden,
g Wegens overcompleet aan
geboden Ruton stofzuiger, ln
zeer goede staat. Prijs f 50.
Br. bur. v. d. blad no. 5254 k
g Aangeboden voor rustige
dame, ruime zonnige gestoff.
zit- en slaapkamer, voorzijde,
warm en koud stromend wa
ter. stookgel. .op mooie stand.
Rijnsburg. Brieven bur. v. d.
blad onder no. 5253 k.

f| Aangeb. snelbromfiets met
achs motor, '59. voor- en
achtervering. 2 versnellingen.
Geheel ln uitstekende staat.
Prijs f 250.Oudenhof laan 8,
Oegstgeest.

g V.W., prima vakantieauto

met accessoires, reservewiel en
Imperiaal, lncl. wegenbelas
ting .verzekering en groene
kaart, ter overname aangebo
den. Prof. Asserlaan 32, Voor
schoten.

g Eurolectra's flnanclerlngs-

vorm, ongekend soepel, wijkt
ln gunstige zin af van bestaan
de vormen, waardoor voor een
leder financiering mogeiyk ls,
zonder lete te bezitten.
Chr. Huvgensstr. 12, Voorscho
ten. Tel 01717 - 2196, (des
avonds 3610).

g Eurolectra, Voorschoten,
tel. 01717 - 2196 ('s avonds
3610) .televisiezaak bij uitstek,
om beter en voordeliger uit te
zijn. Overigens merktoestellen
waarborgen duurzaamheid en
zijn alleen verkrijgbaar bij de
bonafide handel.

Thans ook In huur: Zanussl,
e meest verkochte en laagst
geprijsde kwallteitskoelkast.
tropisch compres^T systeem
Eurolectra, het aangewen m
adres: Ohr. Huygensstr. 12.
Voorschoten, tel. 01717 - 2196
('a avond» 3610).

g Charmante poes, smullend
van Fel lx. miauwt om huis
vesting. Tel. Lelden 22554.
g Zeer goed Fellx-tehuls gevr.

voor wit poesje en zwart ka
tertje. Tel. Lelden 34092.
g Hometrainer voor zieken,

nieuw f 150.-, gebruikt f 50.-.
Tevens 93 oude rijksdaalders,
tegen oude waarde.

Leliestraat 53.

g Wie wil tegen gereduceerde

PTijs van mij overnemen Cin
derella llnnenuitzet en Gero
cassette. Is nieuw. Brieven
bur. van dit blad no. 6041 k.
g Cassette, 12-persoons, met
messen, f65.Modern!
Br. bur. v. d. blad no. 5042 k.
g 't Huren van automobielen
is een vertroviwenszaak. Tlp-
Top heeft Mercédes, Consul.
Taunus, V.W.. V.W.-busJe en
2 C.V.. Opel Kaplt&n, Opel Re-
kord. St.-Aagtenstraat 14, Lel
den. Telef. 25709.
g Uw adres voor rotan meube
len, mandenw wiegen en
bekleden van wiegen. Fa. v. d.
Vaart, Lange Pieterskerkkoor -
steeg 24, reparatie-Inrichting,
telef. 30534.

g Stofzuigers vanaf f115. By
aankoop van een nieuwe ge-

feven wij f 25.- voor Uw oude.
a. Dusoswa, Turfmarkt 13.
g Peugeot 403. In prima staat
aangeboden. Stalllnga, Wa«-
straat 4. Lelden. Tel. 24949.
g Ook U kunt ln bet bezit
komen van een klasse naaima
chine. Na le aanbetaling reeds
vanaf f5.- per week. Komt U
eens praten bij: P. J. v. Steyn,
Nieuwe Rijn 46 B.
g Alle motoronderdelen heeft
motorsloperij Cor Bolman.
Hekkelaau 223, Den Haag, te
lefoon 11.45.01.

g Overhemdenreparatie, mo
derne boorden met stevige
voering. Herenmode Warnecke,
Haarlemmerstraat 158, Lelden.

Tel. 33983.

g „Wienese" ladders, trappen,

steigers voor timmerlieden,
aannemers, loodgieters, schil
ders. Fabrieksprijzen. Hout
board .triplex .hangkasten, leg
kasten. keukenkasten. Komt
vrijblijvend eens kl'ken en prijs
vragen. „De Houthal", Hoge
woerd 99. tel. 22536.
g Zlg-zag naaimachines vanaf
f350.(met 3 laar garantie en
gratis les aan huls). P. J. v.
Steyn, Nieuwe Rijn 46 B, Lel
den,

g Iedereen Is enthousiast als
wy Uw matras overtrekken
met damast, eenpers. vanaf
f 19.50 .tweepers. f 26.50. Smlt's
bedden-tapljtenmagazljn, Mare
98. Vrouwensteeg 9, tel. 23913.
g Kwak's Verkeerslnstituut
o. 1. v. oud-examinator. Er
kende V.W.-ryschool. Rydt met
V.W.'s 1961, open dak. Iedere
woensdag theorieles 8 u. nam
Zoeterw. Singel 104, Tel. 22803

B Nieuwe auto's zonderchauf-
ur. Nieuwste modellen 1961,

0.a. Taunus 17 M, Opel Rekord,
Volkswagens, Anglia, Consul,
Volkswagenbusjes met open
dak Garage Werkhoven. Mure-
dyk 34 a Tel 22300 - 32735

S Schoorsteenveger sinds 1875.
nze ervaring ls Uw waar
borg. Jac. Stouten, Scheipen-
kade 23. tel. 21751.

B Kredieten t/m. f3000 (voor
dereen) voor aankoop meube
len, woningtextiel enz., direct
van fabriek enorme keuze en
besparing, uiterst soepele beta
lingsregeling en strikte ge-
helmhouding. Vraagt vryblij
vend Inlichtingen Postbus 538
Den Haag.

g Heeft u timmer- of met
selwerk? Ook alle reparaties.
Vraagt prijs! Prins Frederlk-
straat 4. Tel. 31218.
g Werphengel f 2.98. Prachtig
plastic handvat met ultneem-
bare hengel met geleiders, me
talen werpmolen met rem en
vrijloop en 16 meter snoer. Ge
heel compleet f 2.98. I.VA.,
Haarlemmerstraat 48. Nova,
Noordelnde 43, Lelden.

g Plastic w.c.-brfl f 3.98. Zwa
re kwaliteit, geheel compleet
met bevestigingsbouten. Past
op elke stenen w.c.-pot. Diver
se kleuren. Nu ook in wit.

1.V A., Haarlemmerstraat 48.
Nova. Noordelnde 43, Leiden,
g Alles voor de baby. Baby-
sets, watten, gaasjes, alcohol,
boorwater, babykruiken, bed-
zell, veiligheidsspelden., navel-
bandjes. babvzeep. Drogisterij
Boerhaave, Haarlemmerstr. 68,
Lelden.

g Typen. Aanvang dageiyks.
Scholleren spec, tarief. Kon.
Erk. Pitman school, Plantsoen
65, tel. 26558.

Rijbewijs? BondsrUsc-hool
endriks gcoft U vlugge, vei
lige en goedikope lessen in de
nieuwste Dauphlne 1961.
Mareelngel 37. tel. 33623.

g Verhuur van nieuwe luxe

automobielen, o.a. Mercedes,
Opel, Simca, V.W. en D A F.
Bierman's Automobielbedrijf,
Oude Singel 66, Leiden, telef.
34403.

g Gulf smeerstatlon. Serieuze
aandacht voor Uw kostbare
auto. Gulf Service, Verdam-

straat 6.

g Leert D.A.F .rUden. Een
voudiger, goedkoper. Inlich
tingen by Gebr. van Ulden,
D A.F.-dealer, Verdam&traat 6.
Tel. 23041.

g Aangeb. prachtige elektr.

koperen kroonlamp en tevens
tennisracket met pers. Fr. v.
Eedenplein 3, Hazerswoude-
Ryndyk, tel. 01714 - 202.
g Postzegelverzamelaars. Te
koop verzameling (1300 stuks)
Nederland en gebleds^^'^n ln
luxe album. Cataloguswaarde
f670.—. Prijs f450.—. Tevens
enige le dag-envelorvoen. Ca
taloguswaarde f 55. Prys f 30.
In één koop f 475.
Calandstraat 41.
g Aangeb. Matchless, 350 cc.,
k.k. met telesc.

Charl. de Bourbonhof 54.
g Aangeboden zeilboot, kl.
B.M., in goede staat. Na 5.30 u.
Reyken, —straat 17 A,

Lelden.

g Aangeb. moderne bruids
japon met toebehoren, maat
40. Te bevragen na 7 uur des
avonds. Bronkhorst«-f-iat 11a,
Lelden.

g Kano, prima f100.Te

bez ,'s avonds 2021. V. d.
Grient. Duiven voordes tr. 10,

Oegstgeest.

g Te koop aangeb. een woon-
schuitje. bev. 1 kam., 1 slaapk.
en keuken. Ligpl. aanw. Te
bevr. woonark „Jolanda",
Haarl.trekvaart t/o. no. 3.
Prys f850.—.

g Wegens omstandigheden

aangeboden als nieuw, Heln-
kel scootmobll, 4 wielen. Rybe-
wys A. geheel complee». Prys
billijk, (van 1960). Brieven
bur. van dit blad no. 5200 k.
g Aangeboden N.8.U. brom
fiets. Cobetstraat 10.
g Te koop Lincoln ('aprl
1957 met diverse accessoires.
Calex Autobedrijf N v Lelden.
Kort Galgewater 14-16. Telef.
33355.

g Te koop aangeboden Jon
gensfiets, leeftyd 69 Jaar,
Zaanstraat 25, Lelden,

Te koop plano, merk Steln-
bach. Zeer geschikt voor ver
eniging. Brieven bur. van dit
blad onder no. 4360 k.

DIVERSEN

g Dansen, iedere donderdag
vanaf 8 uur ln „Den Burcht"
Jacobazaal)

g Postzegelverzamelaars. Ont
vangt U reeds ons maandbe
richt met vele aanbiedingen,
zoals nieuwtjes, verzamelingen
restanten, pakketten, kilowaar
enz. Op aanvraag gratis toe
zending. Van Leeuwen's post-
zegelhandel. Lokhorststraat.
(Pieterskerkgracht)
g Verloren Jl. donderdag
smeedijzeren armband met
rode steentjes, van Station
naar Jan v. Goyenkade 25.
Terugbrengen aldaar tegen be
loning.

g Werkman, p.g., 44 Jaar,
zoekt kennismaking met vrouw
Een kind geen bezwaar. Brie
ven bur. v. d. blad no. 5206 k.
g Jongeman zoekt vakantie
vriend, in maand augustus.
Leeftyd plm. 23 laar. Brieven
bur. van dit blad no. 5209 k.

B| Melkkrat gevonden. Tegen
elonlng af te halen: Moriaan-
steeg 10, Lelden.

Albumverzamelaars opgelet!
Aangeboden groot aantal al
bums (compleet o.a. Douwe
Egberts, v. Nelle, Captain
Grant. Full Speed. Verkade,
Hllle enz. Albumlijst met alle
gegevens wordt na ontvangst
van postzegel van 12 cent toe
gezonden. De Leldse Verzame
laar, p/a. Herengracht 62. Lel
den.

g Wonlngrull. Aangeb. zonnig
vtIJ bovenh. (6 kam., douche),
lage huur. Gevr. benedenh.
m, t. g .st. Liefst omtrek Kon.-
laan. Bevr.: Tesselschadestr,
no. 33 a.

g Aangeboden riant gelegen
vier kamerflat. ln zuidwest, te
gen huis met tuin van geiyke
grootte ln Leiden of omge
ving. Brieven bur. van dit
blad onder no. 5153 k.

Tarief „SLEUTELTJES"

120 woorden f 1.
130 woorden f 1.50
(een woord hoogstens 12 let
ters Bewijsnummers f 0.10
extra Toezending nummer-
brieven f 0.20 meer.