Prof. Bungenberg de Jong werd
gehuldigd 11a afscheidscollege
GUPA
BEELDEN IN LEIDEN
PeekjCloppenburg
Briljant werk van fenomenale
omvang in eenvoud verricht
ZJ
elke woensdag
jongensmarkt
1 i
VACANTIE-
SHIRTS
Kwakzalver verkocht kruiden
in hinnen-en buitenland
ZIEKE VADER ZAG ZIJN
ENIGE ZOON TERUG
Opgericht 1 maart 1860
Dinsdag 30 mei 1961
Tweede blad no. 30366
In een sfeer van eenvoud en bescheidenheid, geheel overeenstem
mend met de wijze waarop hij de helft van zijn leven de Leidse leerstoel
voor de medische chemie heeft bezet en in die functie baanbrekend
werk heeft verricht, nam gisteren prof. dr. H. G. Bungenberg de Jong
afscheid als Leids hoogleraar. Prof. Bungenberg de Jong was in aantal
dienstjaren de oudste van de fungerende hoogleraren.
In de collegezaal van het laboratorium voor medische chemie waren
zeer vele collegae, oud-leerlingen en leden en oud-leden van de weten
schappelijke staf bijeengekomen, om de scheidende hoogleraar hulde te
betuigen. Na het college en de toespraken namen de aanwezigen
persoonlijk afscheid van prof. Bungenberg de Jong tijdens een receptie
in de bibliotheek van het laboratorium.
Morfologie van de
colloid-chemie
Prof. Bungenberg de Jong wijdde
zijn afscheidscollege aan enkele morfo
logische aspecten van de colloid-chemie,
waaruit een merkwaardige overeenkomst
blijkt met morfologische verschijnselen
der levende cellen. Hij wees er op, dat
het onderzoek op dit gebied, dat nog
zeer vele problemen tot een oplossing
zal moeten brengen, slechts verricht kon
worden door de toegewijde medewerking
van de wetenschappelijke staf en het
andere personeel van het laboratorium,
daarbij al bij voorbaat de waardering
voor zijn werk, die later door anderen
onder woorden zou worden gebracht,
delend met zijn medewerkers.
Eerste niet-medicus
Namens het college van curatoren
sprak dr. J. Goedbloed uit Den Haag
een woord van dank voor hetgeen prof.
Bungenberg de Jong in zijn hoogleraar
schap van 34 jaar heeft bijgedragen tot
de faam van de Leidse medische facul
teit. Dr. Goedbloed herinnerde er aan.
dat hij zelf prof. Bungenberg de Jong
als leermeester heeft gekend, en toen
reeds onder de indruk is gekomen van
diens persoonlijkheid. De scheidende
hoogleraar werd in 1927 als eerste niet-
medicus in de medische faculteit opge
nomen in de verwachting, dat de chemie
een steeds groter rol zou gaan spelen in
deze wetenschappen en dat dr. Bungen
berg de Jong de aangewezen figuur was
om de nieuwe leerstoel te bezetten.
Beide verwachtingen zijn volledig in
vervulling gegaan. Een groot aantal vak
genoten van de scheidende hoogleraar is
thans bfj het onderzoek aan vele in
stituten ingeschakeld, en het briljante
wetenschappeiyk werk van prof. Bun
genberg de Jong bewyst, dat ook de
tweede praemisse ten volle gerechtvaar
digd was.
Een bewijs hiervoor werd ook enkele
jaren geleden geleverd, toen het voorstel
van prof. Bungenberg de Jong om een
tweede leerstoel naast zfjn eigen in het
leven te roepen, met groot enthousiasme
door de gehele faculteit werd aanvaard.
Rechte keten
Het werk van de scheidende hoogle
raar werd getekend door een consequent
doorgevoerde rechte lyn, die een keten
van wetenschappelijke edelstenen heeft
opgeleverd van indrukwekkende lengte
en unieke kwaliteit, en dat zonder enige
onderbreking die wel eens als voorwaar
de voor vruchtbaar wetenschappelijk
werk wordt beschouwd.
Ideaal
De decaan van de medische faculteit
prof. dr. M. C. Colenbrander, die in
dertijd assistent van prof. Bungenberg
de Jong is geweest, bewonderde in diens
werk en persoon de eenvoud en de har
telijkheid. die wel eens te veel de bij
zondere wetenschappelijke verdiensten
hebben verborgen.
Hij zag in hem voorts het ideaal van
de wetenschapsbeoefenaar, die zich ui
terlijk ongestoord door de compliceren
de invloeden van de buitenwereld aan
zün arbeid heeft gewyd.
Prof. dr. H. L. Booy, die de Leidse
leerstoel voor de fysische biochemie be
zet en het werk van prof. Bungenberg
de Jong zal voortzetten, zag in hem de
geinspireerde wetenschappelijke onder
zoeker, die met bescheiden materiële
middelen een werk van fenomenale om
vang heeft verricht, daarbij wars zijn
de van publiciteit of zucht naar erken
ning. Zijn geniale benadering der pro
blemen heeft wel eens te weinig weer
klank gevonden juist door deze beschei
denheid, maar is niettemin toch be
kroond door wetenschappelijke toepas
singen en voortzetting als zuiver weten
schappelijk onderzoek.
Namens oud-leerlingen, leerlingen,
personeel en naaste medewerkers bracht
Advertentie
Zoekt U een schoorsteenklok,
wandklok of wekker,
v. d. WATER, Haarlemmerstr. 207
heeft het. De beste merken.
Junghans - Kienzle - Mauthe.
Leidse amateurfotografen
UITSLAG COMPETITIE
KLEURENDIA'S
Onder grote belangstelling vond gis
teravond in de bovenzaal van restaurant
„De Doelen" de laatste bijeenkomst van
de Leidse Amateur-Fotografenvereni
ging plaats en werd het seizoen 1960-61
besloten met de bekendmaking van de
uitslagen van de competitie, afdeling
kleurendia's en een causerie van dr. P.
J. van Mullem over een door hem zelf
samengestelde ontwikkelaar.
Na een woord van welkom van de
voorzitter, de heer J. G. Gompelman,
volgde een kort huishoudelijk gedeelte.
Hierin maakte de voorzitter allereerst
de uitslagen van de kleurendia-compe
titie bekend, en reikte hij de diploma's
aan de prijswinnaars uit. Tot de voor
naamste besluiten, die hierna werden
genomen behoorden de benoeming van
de heren H. T. Eradus en N. H. Wijsman
tot afgevaardigden van de LAFV op de
bondsvergadering te Utrecht en de vast
stelling van een experimentele foto
excursie, die zaterdag 24 juni o.l.v. de
heer G. Kikkert in de omgevinig van
Leiden zal worden gehouden.
Het was velen reeds lang bekend, dat
dr. Van Mullem zeer geruime tijd bezig
geweest is een zelf samengestelde ont
wikkelaar uit te dokteren voor de
Anscochrome dia-positieffilm, omdat z.i.
de reeds bekende recepten de kleuren
niet geheel zuiver weergaven.
Van de vele aanvankelijke mislukkin
gen en het uiteindelijke „eureka" ver
telde dr. Van Mullem gisteravond het
nodige aan zijn zeer aandachtig gehoor.
Zowel de begin, als de eindresultaten
konden de LAFV-leden via een groot
aantal geprojecteerde dia's aanschou
wen. Voor deze zeer leerzame en interes
sante „vrijgeving" van recept en resul
taat mocht dr. Van Mullem een dank
baar applaus in ontvangst nemen.
De uitslagen van de kleurendia
competitie luidden:
Eerste prijs voor W. Heybroesk (99
punten), tweede prijs voor de heren dr.
J. P. Sollewijn Gelpke, G. G. Gompel
man, C. de Haas, dr. J. Versteeg, dr. P.
J. van Mullem (resp. 91. 90, 89. 89, en 88
punten) en een derde prijs voor de heer
G. L. v. d. Berg (86 punten).
Beginners-klasse: eerste prijs voor de
heren G. v. d. Wijngaard, J. Raar, H.
Brinks en J. A. N. den Tonkelaar (resp.
97. 95. 95 en 94 punten), tweede prijs
voor de heren P. de Blocq en J. Ouds
hoorn (resp. 88 en 87 punten), derde
prijs voor de heren G. Leupen en H H.
Mulder (resp. 85 en 84 punten) en een
eervolle vermelding voor de heren J. M
Boonzaayer en J. Wondergem (resp
80 en 78 punten).
Onze stadgenoot, de heer G. Vol-
beda, is te Almelo benoemd tot keur
meester van vee en vlees.
Geïnspireerd
prof. Booy de scheidende hoogleraar
dank voor de wijze, waarop hij allen
steeds is tegemoet getreden. Hij zegde
toe de wetenschappelijke erfenis van
prof. Bungenberg de Jong met zorg en
liefde te zullen beheren.
Uitbouw
Prof. Bungenberg de Jong herinnerde
in zijn woord van dank aan de enorme
uitbreiding, die onderzoek en personeel
in de laatste decennia hebben onder
gaan, waardoor het laboratorium veel
te klein is geworden. Hij hoopte dat
spoedig met de bouw van een nieuw
laboratorium begonnen zal kunnen wor
den. Voorts dankte hij de faculteit voor
de vrijheid, die hem steeds in zijn we
tenschappelijk onderzoek was gelaten.
Tot prof. Booy sprak hij woorden van
persoonlijke vriendschap en vertrouwen
in het toekomstig „beheer" van zijn we
tenschappelijke nalatenschap.
Advertentie
Slop met kneedbaar bont
van Ceta-Bever
VERPLAATSING VAN
JOODSE BEGRAAFPLAATS
Naar Katwijk Binnen
In verband met de uitvoering van het
wegenplan, dat o.a. voorziet in de door
trekking van d« Beestenmarkt via een
nieuwe verkeersweg langs molen „De
Valk" en het Schuttersveld naar het
Stationsplein, is thans, met toestem
ming van het Opper-rabbinaat, een
aanvang gemaakt met de verplaatsing
van de oude Joodse begraafplaats nabij
Molen „De Valk" naar de Joodse be
graafplaats te Katwyk Binnen.
Zoals bekend is de plek waar de stof
felijke resten van Joodse overledenen op
deze Leidse begraafplaats ter ruste wer
den gelegd, steeds uit piëteit voor de
joodse liturgie onaangeroerd gebleven.
Nu het opruimen van deze oude be
graafplaats, welke dateert uit de tweede
helft van de negentiende eeuw, met het
oog op de uitvoering van het wegenplan
dringend noodzakelijk is geworden,
heeft de Joodse gemeente erin toege
stemd, dat de stoffelijke resten, met in
achtneming van bepaalde ceremoniën
der Joodse liturgie, naar de begraaf
plaats te Katwijk Binnen worden over
gebracht. Bij het verlenen van deze toe
stemming heeft men overwogen, dat de
begraafplaats in een vreselijk verwaar
loosde toestand verkeert.
Een vertegenwoordiger van de Joodse
gemeente houdt bij deze werkzaamheden
regelmatig toezicht.
10.000 diagnoses
Uit het onderzoek ter zitting bleek,
dat weliswaar slechts van een zevental
gevallen proces-verbaal werd opge
maakt, doch dat verdachte naar schat
ting zo'n 10.000 „diagnoses" had gesteld
en zijn afnemers van kruiden tot ver
buiten onze langdsgrenzen had.
kampsterke
„RobsorT'-kwaliteit
vrolijke Picasso-dessins
Speciaal verlaagde J. M. prijs
leeftijd 6 jaar
lii"^ai 95 üi
kleine stijging per maat
b.v. 9 jaar
Voor de Leidse kantonrechter
Schril contrast met normale „hoofdmoot"
van overtredingen der weggebruikers
Gisteren stond een kwakzalver terecht. De 71-jarige kruidkundig-adviseur uit
Haarlem ontkende de feiten niet. Hy stelde by zieken een zogenaamde „oog-diag
nose" en schreef hen vervolgens een recept voor van door hem zelf gekweekte
kruiden. Deze zaak de tenlastelegging luidde „het onbevoegd uitoefenen van
de geneeskunde" vormde een schril contrast met de normale „hoofdmoot" van
verkeersovertredingen, die de kantonrechters, mr. R. de Bruyn en mr. W. de
Koning, te berechten kregen. Verdachte werd ervan beschuldigd aan een zevental
personen uit Leiden, die gezondheidsklachten hadden, tegen betaling geneeskun
dige bijstand te hebben verleend.
Zoals gezegd, verdachte ontkende de
feiten niet. In een uitvoerig, zo nu en
dan zeer emotioneel getint pleidooi, wees
hy met enige nadruk op de gaven die
hem z.i. door God waren geschonken
om mensen, die met klachten by hem
kwamen te helpen en te genezen door
middel van de kruiden, die hijzelf teel
de in velerlei variëteiten, waarvan en
kele door hem zelf ontdekt. Reeds meer
dan 45 jaar lang was hy door zyn
gaven in staat gesteld in ontelbaar vele
gevallen genezing te brengen ook in die
welke door de medici als hopeloos wer
den beschouwd, aldus verdachte. Via
de oogdiagnostiek voelde hy aan, wat
zyn patiënten mankeerden. Hy kan
hen helpen, niet als leek, doch als kruid
kundige met een goddeiyke gave. die
hem ertoe dwong zieke mensen te blij
ven helpen zolang hy de kracht daar
toe had.
Baat
Tydens het verdere verloop van de
zaak bleek, dat alle betrokkenen, die in
deze zaak waren verhoord op één na
hadden gezegd baat te vinden by ver-
dachtes voorschriften en kruiden.
In zyn uitvoerig requisitoir wees de
officier, mr. J. A. L. Brada, verdachte
er met nadruk op. dat hy volgens de
wet strafbare feiten had gepleegd.
Zulks niet door het verkopen van krui
den, doch door het vaststellen van diag
noses via ..oogdiagnostiek". Hier was
sprake van het ingevaar brengen van
de volksgezondheid, daar zeer velen zich
tot verdachte hadden gewend in plaats
van naar een bevoegd medicus te gaan.
Het gevaar schuilde in het feit. dat
hierdoor de betreffende kwaal aanmer-
kelyk erger kon worden met alle ge
volgen van dien, aldus de officier. In
aanmerking nemende, dat verdachte
voor het eerst terecht stond, eisten hy
zeven geldboeten van elk f 40 subs 8
dagen. Na enig heen en weer gepraat,
waarin verdachte nogmaals zyn gaven
en succesvolle genezingen releveerden en
de officier zich uitsprak tegen het stel
len van een diagnose door onbevoegden,
wees de kantonrechter, mr. W. de Ko
ning, verdachte er nog eens met nadruk
op. dat hy in stryd met de wet had
gehandeld en derhalve gestraft diende
te worden, zyn vonnis bepaalde hy op
zeven geldboeten van f 25 elk subs 5
dagen.
Bejaarde „wegpirate"
Een geval van een ware „wegplrate-
ry" kwam ter sprake in de zaak tegen
een 77-jarige automobiliste uit Haarlem,
die zelf verstek liet gaan. Uit verkla
ringen van getuigen kwam vast te
staan, dat verdachte in maart j.l. met
haar auto op Ryksweg no 4 onder
Oegstgeest een voor haar rydende auto
met hoge snelheid zonder enige reden
rechts had ingehaald.
Daarna had zy naar het linkerweg
gedeelte gestuurd om aldaar „en pas
sant" tegen een autobus op te rydep en
er vervolgens „vol gas" vandoor te gaan.
Slechts door een wilde achtervolging
van enkele automobilisten kon verdach
te worden achterhaald en tot stoppen
gedwongen worden. In een scherp ge
steld requisitoir laakte de officier ver-
dachtes handelingen. Hy achtte het on-
verantwoordelyk haar nog langer toe
te staan een auto te besturen. Hy eiste
dan ook naast een geldboete van f 50
subs 10 dagen de onvoorwaardelyke
ontzegging van de rybevoegdheid voor
de tyd van 5 iaar. Hoewel verdachte
via een aan hem gericht schryven
.haar spyt had betuigd" en „beterschap
had beloofd", bleek de kantonrechter
eveneens de mening te zyn toegedaan,
dat zy niet meer als automobiliste op
de weg thuis hoorde. Zyn vonnis luid
de: f50 boete subs 10 dagen en de
ontzegging van de rybevoegdheid voor
de tyd van 2 jaar.
Op het gebied van het ryden zonder
in het bezit te zyn van een rybewys
bleek 'n 37-j. reiziger uit Noordwijk een
ware recidivist te zyn. Hoewel verdach
te al enige veroordelingen achter de rug
had inzake het besturen van een auto
zonder daartoe de rybevoegdheid te be
zitten. werd hy in april wederom op
heterdaad betrapt en wel als gevolg van
het feit. dat hy toen in zyn woonplaats
geen voorrang verleende aan een drie
wielig motorvoertuig, dat tengevolge van
de onstane botsing f 374 schade op
liep, terwyl de bestuurder hiervan nog
al wat kwetsuren opliep. Deze bleek ech
ter niet rancuneus te zijn, want zyn
verklaring ter zitting kwam min of
meer neer op een pleidooi voor de verd..
die zelf verstek liet gaan. De schade
was volledig vergoed, verdachte had
hem persoonlijk met een taxi naar een
Leids ziekenhuis gebracht en dus al het
mogelyke gedaan om zijn fout weer
goed te maken. Wat viel er dus nog te-
berechten? Aldus getuige. De magistra
ten waren echter een geheel andere me
ning toegedaan, temeer daar verdachte
een „byzonder hardnekkig geval" bleek
te zyn. En dus ditmaal eens een gevoe
lige straf diende krijgen. Dat werd het
inderdaad ook want conform de eis
luidde het eveneens fikse vonnis: f50
boete subs 10 dagen voor de aanrijding
en f 75 boete subs. 15 dagen inzake het
ontbreken van de rybevoegdheid in af-
wyking van het „vaste tarief" ad. f 40.
Toch nog veroordeeld
Een 50-jarige timmerman uit Leiden
was op een avond in april op de Zoeter-
woudseweg tegen een stilstaande auto
opgereden met een door hem bestuurde
auto en zonder rybewijs. Verdachte
voerde aan. dat die ander met vol licht
schuin op de weg stond en hy tegen de
onverlichte achterzyde was opgereden,
dus trof hem geen schuld. Hierby
kwam nog, dat hy onder toezicht reed
van iemand, die wel een rybewys be
zat, dus ook t.a.v. dit geval trof hem
geen schuld. De „byrijder" liet als ge
tuige verstek gaan. dus stelde de offi
cier voor deze dan maar als verdachte
te gaan vervolgen en de timmerman
van de tenlastelegging te ontslaan. Nie
mand zal ooit te weten komen of de
timmerman aan de werkelykheid ge
loofd. dat ingevolge zyn verklaring vrij-
spraak zou volgen. Zijn vraag of die
ander dan 'n even hoge boete zou krij
gen als hy werd gevolgd door 'n verzoek
die ander er maar buiten te laten. Hij
bleef dus de verdachte en werd na de
eis van f 80 boete subs 16 dagen ver
oordeeld tot f 65 boete subs 13 dagen.
..Had die ander met zyn geldig rybe
wys evenveel boete gekregen?" Infor
meerde de timmerman nog voor hy
heenging. „Hierover zijn wy uitgepraat",
repliceerde de kantonrechter en ver
dachte kon gaan.
Met de stiptheid, de KLM eigen, landde vanmorgen enige minuten voor het
vastgestelde aankomsttijdstip op Schiphol de DC 8, waar onze oud-stadgenoot,
de 34-jarige A. van Egmond nauwelijks 36 uur geleden te Sydney was ingestapt
teneinde een bezoek te brengen aan zyn invalide vader, die sinds enige tyd is
opgenomen in een der Leidse verpleeghuizen.
Reeds tweemaal hebben wij in deze serie van beelden in de Sleutel
stad aandacht gevraagd voor beeldhouwwerken, die herinneren aan
het werk van woningbouwverenigingen. Een derde dergelijk beeld in
Leiden is wat minder opvallend geplaatst. Het staat min of meer ver
scholen in een gemeenschappelijke tuin van woningen aan Montgome-
rystraat en Titus Brandsmalaan. Dit beeldje, in dezelfde strakke stijl
van „Het wicht", dat in de directe nabijheid op het Vijf Meiplein te
vinden is. herinnert aan het 45-jarig bestaan van de woningbouw
vereniging Eensgezindheid in 1960. Het beeldje werd ontworpen door
de beeldhouwer Joop van Kralingen, de enige Leidenaar die wij onder
de ontwerpers van Leidse beelden tegenkomen. Het beeld werd in
1960 in de Hortus tentoongesteld.
Onze lezers en lezeressen kennen uit
onze publikaties van de laatste dagen
de voorgeschiedenis van deze overhaas e
vliegtocht. Vader Van Egmond, sedert
vele jaren invalide en wiens gezond
heidstoestand in de laatste tyd hard is
achteruitgegaan, had de wens te kennen
gegeven nog éénmaal zijn enige zoon
terug te zien, die ruim 9 jaar geleden
naar Nieuw-Zeeland emigreerde en van
daar 3 Jaar later naar Australië trok
om daar, waar hy hoopte, een betere
werkkring te vinden.
Waar de middelen om deze kostbare
reis te bekostigen ontbraken, deed ons
Blad een beroep op de landelijke actie
„Wy komen". Om de overtocht op korte
termyn te organiseren en tevens een
beroep op onze lezerskring om de ver
eiste gelden byeen te brengen.
In beide gevallen vond onze oproep
warme weerklank. De promotor van
„Wy komen", de heer Maurits Reek-
man, regelde telegrafisch de passage;
onze abonnees offerden spontaan in
luttele dagen een bedrag van f 3.000
en wy vertrouwen, dat het daarby nog
niet zal blyven. In ieder geval was dit
ruimschoots voldoende om van hieruit
het startsein te geven en zo waren dan
vanmorgen op Schiphol de heer Reck-
man en een onzer redacteuren, zomede
onze fotograaf ter verwelkoming aan
wezig. Veel woorden zyn daarbij niet
gezegd; de heer Van Egmond Jr. kon
het nog steeds niet geloven, dat hy
over enige ogenblikken zyn oude vader
zou terugzien De douane had niet veel
tyd nodig om de summière bagage te
controleren en na een haastig kopje
koffie stapten we in de auto.
Onderweg vond de heer Van Egmond
nog gelegenheid om uiting te geven aan
zyn innige dankbaarheid jegens de vele
De promotor en motor van de
actie ..Wij Komen de heer Mau
rits Reckman rechtsin de wacht
kamer van Schiphol in gesprek met
zijn 51ste „cliënt in het kader van
deze actie, de heer A. van Egmond
jr. uit Australië.
(Foto Leldsch Dagblad)
onbekenden, die hem tot dit bezoek in
staat stelden, maar overigens popelde
hy van verlangen om zyn ouders terug
te zien. Terloops vertelde hy nog het
een en ander over de omstandigheden
waaronder duizenden Nederlandse emi
granten in Australië leven en die voor
zeer vele van hen allesbehalve roos
kleurig zyn. Er heerst een grote werk
loosheid en velen koesteren naar één
wens: terug naar Holland! Maar by
gebrek aan contanten zal dit voor de
meesten wel een vrome wens blyven!
Omstreeks half twaalf stopte onze
auto voor het verpleeghuis in het
Plantsoen, waar een Vader zyn enige
zoon met ongeduld verbeidde.
Wat zich in deze ziekenkamer heeft
afgespeeld. Iaat zich slechts raden. Wij
liebben ons uiteraard teruggetrok
ken. onze taak was volbracht! Toen
de voordeur achter zoon Van Egmond
dichtviel, hebben we een zucht van ver
lichting geslaakt. Maar ook een zucht
van dankbaarheid, dat zyn komst niet
te laat was en van diepe erkentelijk
heid voor de hartverwarmende hulp,
welke ons door onze lezerskring is ge
boden.
Moge dit gevoel van voldoening het
deel zyn van allen, die zich achter deze
actie schaarden!
