VAKANTIE-HULP
Conferentie over Nieuw Guinea in
vormingscentrum Oud Poelgeest
LEIDEN - Lammenschaiisweg thans
in liet spoorwegnet N.S. opgenomen
FLN-leden schieten agent neer,
ultra's bedreigen burgemeester
Prof. Kraemer acht de huidige
politiek te onwerkelijk
geridderde
voorzitter
Volkstuinders huldigden hun
Opgericht 1 maart 1860
Maandag 29 mei 1961
Tweede blad no. 30365
Trekvlietweg verlost uit isolement
Sinds gisteren is LeidenLammenschans in de lijn LeidenUtrecht opgenomen
in het spoorwegnet van de Ned- Spoorwegen. Naar alle delen van het land kan
men in dit „Station" de N.S. spreken van halteplaats thans plaatsbewijzen
verkregen. De service van de N.S. gaat hierbij zo ver, dat geen extrakosten in
rekening worden gebracht voor het traject Lammenschansweg—Station Leiden.
Ook is de (onbewaakte) rijwielstalling gratis. Gelijktijdig is de Trekvlietweg het
verkeer kan nu reeds gebruikmaken van één koker van het viaduct uit zijn
isolement verlost. Het heeft een rechtsreekse verbinding met de stad en kan nu
de drukke spoorwegovergang in de Herenstraat vermijden.
Reeds zaterdagmiddag reed de eerste
trein, waarin vele genodigden, „het sta
tion" binnen. Deze eerste officiële rit,
de kortste in de geschiedenis van de
N.S., zij duurde slechts vier minu
ten werd o.m. medegemaakt door de
wethouders A. J. Jongeleen, S. M. Stolp
en S. Menken, de secretaris van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Rijnland, mr. H. A. C. Brander
horst, ir. Y. IJkema. directeur van de
S.L.F., een vertegenwoordiging van de
Buurt- en Speeltuinvereniging „De
Professoren wijk, de heer R. Cebol na
mens 't bestuur van de Coöp. Groente
veiling, de heer J. Koch, chef van het
kantoor Leiden van Lissone Lindeman
en een aantal directeuren van bedrij
ven, gevestigd in de omgeving van deze
nieuwe halteplaats. Namens de directie
van de N.S. was aanwezig mr. J. P. A.
van Ballegoijen de Jong, ohef van het
exploitatiedistrict Rotterdam.
Onder grote belangstelling honder
den wachtten op het nieuwe, royale
stationsplein de komst van de trein af
en het spelen van vrolijke mechani
sche muziek, arriveerde de trein aan het
met vele vlaggen versierde Station. Ook
vele omwonenden hadden de vlag uit
gestoken.
Historisch moment op
historische grond
Nadat alle genodigden waren uitge
stapt voerde als eerste spreker mr. Van
Ballegoyijen de Jong het woord. Wij
beleven hier. aldus spreker, thans op
historische grond een historisch mo
ment. In de omgeving waar in 1574 de
Spaanse furie het tegen de taaie stand
vastigheid van de Leidenaars moest af
leggen en waar ook de pot met huts
pot is gevonden- wordt thans Leiden
opgenomen in de rij van Nederlandse
steden, welke meer dan één station, zij
het dan in dit geval een halteplaats,
hebben. De opening van dit gebouw, met
het daarvoor liggende ruime plein, is
een typisch exponent, dat aanwijst,
welk aandeel Leiden heeft in de ont
wikkeling van de randstad Holland.
In het kort schonk mr. Van Balle
goijen de Jong hierna aandacht van de
totstandkoming van dit emplacement,
waarvan de plannen reeds uit 1947 da
teren. Hulde bracht spreker aan de
ontwerper van het gebouwtje, ir. Van
der Gaast. en aan de aannemer en on-
deraanenmers. Bijzondere lof had spre
ker voorts voor het door de gemeente
aangelegde Stationsplein, dat zulk een
royale indruk maakt.
Nadat mr. Van Ballegoijen de Jong
er aan herinnerd had, dat Leiden in
het verleden reeds eerder een tweede
station (Herensingel) rijks was. ver
klaarde hij de halte Leiden-Lammen-
schansweg voor officieel geopend.
VRIJE WEGKRUISING
Wethouder Jongeleen ,die ditmaal in
zijn kwaliteit van loco-burgemeester het
woord voerde, was eveneens verheugd
over de opening van deze halteplaats,
waarmede tevens de vrije wegkruising
zeer belangrijk voor Leiden-zuid-west.
een feit was. al kan dan op dit moment
nog slechts één verkeerskoker van het
viaduct in gebruik worden gesteld. Zo
dra ook de blauwe tram „van het to
neel is verdwenen", kan aan de recon
structie van de Lammenschansweg eerst
goed worden begonnen. Voorlopig staat
nu de verbreding van de overweg in de
Herenstraat eerst op het programma.
Wethouder Jongeleen, die eveneens
aandacht schonk aan de verwezenlij
king van dit spoorwegplan, uitte ook
nog een wens van vele omwonenden
van de Kanaalweg: „verlos ons van de
bel bij deze spoorwegovergang".
De heer Lens, één der directeuren van
Elmi, die het woord voerde namens de
industrieele bedrijven in deze omgeving,
was zeer verheugd, dat deze bedrijven
uit hun isolement zijn verlost. Ten
teken van vreugde bood spreker na
mens deze bedrijven een vlag aan.
Twee flessen Spaanse wijn
„Anno 1574"
Voor een humoristische noot zorgde
deze middag de „Commissie tot onder
mijning van de Leidse spoorwegwer-
ken" van het Studentengezelschap Lug-
dunum Batavorum. In een geestige toe
spraak wees de praeses van L.B., de
heer C. Fasseur. er o.m. op. dat „deze
commissie indertijd is voortgekomen
uit de Commissie Mulock Houwer, wel
ke zich beijverde de toenmaals nog aan
wezige spoorbomen aan de Rijnsbur
ger weg een kwart slag te draaien, zo
dat het verkeer de wallen van de aloude
Sleutelstad ongehinderd kon naderen en
de aanwezige treinstellen verplichtte te
wachten".
Spreker deelde mede, dat de Com
missie had besloten om de president-
directeur van de N.S.. ir. J. Lohmann,
ter gelegenheid van de ingebruikneming
van deze halteplaats te benoemen tot
ere-hoofdconducteur en mr. Van Balle
goijen de Jong tot ere-conducteur. Lin
ten, waarop van deze benoeming mede-
De eerste trein - met genodigden -
stopt aan de halteplaats
LeidenLammenschans.
(Foto LD./Holvast)
deling wordt gedaan, werden aan mr.
Van Ballegoijen de Jong aangeboden.
Bovendien overhandigde de heer Fas
seur twee flessen Spaanse wijn „Anno
1574".
Na een dankwoord van mr. Balle
goijen de Jong toonden de genodigden
grote belangstelling voor hetgeen in
deze omgeving is tot stand gekomen.
Per extra trein keerde men naar het
hoofdstation terug, waar een dronk op
dit voor Leiden zo belangrijke gebeuren
werd uitgebracht.
Zoekt U een GOED HORLOGE
voor f 30.— en f 40.— of het aller
beste van f 200.— en f 300.
v. d. WATER, Haarlemmerstr. 207,
heeft het. Grote keuze in alle
prijzen en merken.
De tweede voorzitter vermeldde in een
uitvoerig betoog de vele diensten, die
de heer Visser in zijn kwaliteit als voor
zitter aan de Nederlandse volkstuinders
heeft bewezen. Hy zeide, dat door het
werd van de heer Visser het Verbond
thans bij welhaast alle instanties een
erkende en gewaardeerde organisatie is
geworden. De heer Vlieger beëindigde
zijn toespraak met het. aanbieden van
bloemen aan mevrouw Visser en van
een chèque, waarvoor de gelden door
volkstuinders in geheel Nederland bij
een waren gebracht, aan haar echt
genoot.
UITBREIDING
Tevens bood Leidens wethouder van
Openbare Werken, de heer J. J. Jon
geleen zijn gelukwensen aan. Hij zei.
dat er in de toekomst uitbreiding van
de volkstuinen in zijn gemeente te ver
wachten viel. Onder de overigen, die
de heer Visser gelukwensten met zijn
onderscheiding en dank brachten voor
de moeite, die de voorzitter zich in het
belang der volkstuinders heeft getroost,
bevonden zich dr. W. H. Vermooten,
lid van de interdepartementale com
missie. die de belangen der volkstuinders
behartigt, en ir. G. L. W. Ruys. Ryks-
tuinbouwconsulent. De heer Visser zelf
zeide, dat hij de onderscheiding, die
Terrorisme in Frankrijk en Algerije
(Van onze Paryse correspondent)
Het terrorisme van Franse en Algerijnse origine heeft het afgelopen weekeinde
in Frankrijk en in Algerije opnieuw slachtoffers geëist, veel schade aangericht en
in het algemeen, angst en haat gezaaid. In Algerije brachten de Franse ultra's
vijf bommen tot ontploffing, waardóór een mohammedaanse kelner ernstig werd
gewond. In Grasse in Zuid-Frankrijk werd toevallig nog juist op tijd een andere
plastic bom ontdekt, die bestemd was voor het gaullistische Kamerlid van het
betrokken kiesdistrict. En tenslotte zijn in twee Parijse voorsteden zowel de Franse
als de Algerijnse terroristen opnieuw in de weer geweest, waardoor twee Parijse
politiebeambten, een agent en een inspecteur, om het leven kwamen.
De agent had een vrije dag en wil
de gistermiddag zijn zuster een bezoek
gaan brengen, die in een buurt geves
tigd is waar ook vele Algerijnen wo
nen. Drie terroristen van de F.L.N. moe
ten de agent die in deze wijk vaak sur
veilleerde, hebben herkend, want zij na-
Tijdens het afgelopen weekeinde vond
in het Vormingscentrum „Oud Poel
geest" de tweede conferentie plaats over
Nieuw Guinea met het oog op de toe
komst van land en volk. De conferentie
leider ds. J. M. Hoekstra wees er in
zijn openingswoord o.m. op, dat op 5
april in Hollandia de Nieuw-Guinearaad
werd geinstalleerd, die ten doel heeft
de bijdrage te zijn aan de ontwikkeling
van dit land tot een zelfstandig ge
bied. Zowel in als buiten Nederland
wordt, over deze stap verschillend ge
dacht, maar telkens blijkt men voor
een verantwoorde opninievorming grote
behoefte te hebben aan zicht op de his
torische groei en samenhang en aan
gedachtenwisseling met anderen.
Historische groei
Om informatie te geven inzake deze
historische groei en samenhang werd
als eerste spreker verwelkomd de heer
mr. J. A. Jonkman, voorzitter van de
Eerste Kamer. Mr. Jonkman wilde in
zijn lezing teruggaan tot Linggadjati
omdat anders z.i. de soevereiniteitsover
dracht en de grondwetsherziening van
1948 niet zijn te begrijpen. In Ling
gadjati werd n.l. al de grondslag gelegd
voor de conflicten die later zijn ont
staan. Sedert 1798 is het staatsleven
in Nederland beheerst door de onder
Franse invloed ontstane gedachte aan
deugdelijke volkenrechtelijke verhoudin
gen. Ook in de verhouding met Indone
sië wilde men alles met rechtswaarbor
gen omringen. Hoewel dit, aldus spr.
begrijpelijk is, kan het in de inter
nationale verhoudingen niets steeds suc
cesvol zyn.
Spreker zette uitvoerig uiteen dat het
standpunt was de keus van aansluiting
bij Indonesië, de wens naar eigen zelf
standigheid. of wel te blijven onder Ne
derlands bestuur. Voor de Papoea's was
zelfstandigheid uitgesloten. Hoe konden
deze mensen aan hun recht komen?
Voor Nieuw-Guinea zou een afzonder
lijke regeling komen, ofschoon Indo
nesië zich op het standpunt stelde, dat
het gehele voormalige Ned.-Indië tot
Indonesië moest behoren.
Verwacht werd dat binnen een jaar
de status van N. Guinea zou zijn be
paald. Dit was een te optimistische ge
dachte. Mr. Jonkman ging na de over
eenkomsten als gevolg van de Ronde
tafelconferentie en de stemming die er
in ons land ontstond door de opzeg
ging ervan. Deze wyze van werken was
zo onregelmatig en zo onbehoorlijk dat
protesten niet uitbleven en het was voor
de Ned. Regering, die andere opvat
tingen huldigt over volkenrechtelijke
verhoudingen een onbegrijpelijke zaak.
Spreker ging na hoe de verhoudingen
steeds slechter werden en herinnerde
aan uitspraken vooral in de Eeerste Ka
mer, die het regeringsbeleid afkeurden.
Spr. stelt zich evenwel op het standpunt
Diepe
dat we in deze een collectieve verant
woordelijkheid dragen, ook t.a.v. de con
ferentie in Genève, waarheen minister
Luns ging met de opdracht: niets toe
geven inzake de soevereiniteit van Ne
derland over N. Guinea. Deze staat de
jure en de facto vast.
Irreële voorwaarde?
De huidige regering is bereid de kwes
tie N. Guinea te internationaliseren en
wil oplossingen in die richting aan
vaarden mits het zelfbeschikkingsrecht
van de Papoea's onaangetast blijft. Toch
moet men aldus spr. hiervoor op zijn
hoede zyn. Immers kan men nooit voor
de eeuwigheid zo iets vastleggen.
Over de Internationale aspecten van
het N. Guineavraagstuk werd des avonds
gesproken door prof. mr. B. V. A. Ro
ling. hoogleraar te Groningen. Gister
middag kwam aan het woord prof. dr.
H. Kraemer te Driebergen. Hij sprak
over „adequaat politiek denken ge
vraagd!"
eerbied
Prof. Kraemer begon met uiting te
geven aan zyn diepe eerbied voor het
stille heroisme van de mensen van zen
ding en missie, die jarenlang, zonder
bijna enige vrucht in N. Guinea ge
werkt hebben. Ze leefden dus zonder
succes en daarom uit een andere bron.
De bevolking van N. Guinea kwam na
de oorlog op overdonderende wyze in
aanraking met de moderne wereld en de
westerse overvloed van goederen, die le
gers in stand moesten houden.
Daardoor werd onze regering gecon
fronteerd met een geheel nieuwe situatie.
Bij verrassing werd N. Guinea buiten
de Indonesische boedel gehouden en
werd Nieuw-Guinea een ernstig object.
Kongo heeft de schrik erin gebracht en
wij moesten bewyzen, dat we het be
ter moeten doel. Vandaar de snelcur-
sus. Het politiek denken moest aan het
nieuwe wereldbeeld worden aangepast.
Immers door nadruk te leggen op de
zelfbeschikking, dreigen wij te geraken
in irrationalistische politiek.
Geen plaats meer
Het is de mening van Prof. Kraemer,
dat Nederland niet mper in Azië thuis
hoort. Wij dienen te beseffen dat er
een heel nieuwe wereld is ontstaan waar
men zich nooit weer zal begeven in
horigheid volgens onze constructies.
Spr. constateerde dat men in Ne
derland denkt geheel van Indonesië af
te zfjn. Doch er kan een tijd komen dat
de verhouding van Nederland met In
donesië verbetert. Er is in Indonesië
een hoeveelheid goodwill bi4 .'e bevol
king aanwezig. Daar hebben we reke-
nig mede te houden in onze N. Guinea-
politiek.
Wy hebben N. Guinea gescheiden van
het enige gebied (Indonesië) waarmee
het contact had en het is ondenkbaar
dat na de snelcursus van 10 jaar het
land geheel onafhankelyk zou zijn. Mi
litair zeker niet en dus bestaat er al
tijd de kans dat het weer in de greep
komt van internationale machten. Daar
om zou op den duur het contact van
N. Guinea met Indonesië het beste zyn.
Spr. was van mening dat er bij het
Nederlandse volk niet eens gesproken
kan worden van een „houding" inzake
Indonesië en N. Guinea doch wel van
een ontstellende apathie. Z.i. komt het
zover dat de democratie dood gaat en
alleen gereserveerd blyft voor regering
en parlement, een opvatting waartegen
mr. Jonkman protesteerde.
Volgens prof. Kraemer is de politiek
te technisch, te ondoorzichtig en te on
begrijpelijk geworden om nog weerklank
in ons volk te vinden.
En toch, aldus spr. is politiek een
grote zaak voor gewone mensen, niet al
leen door de deskundigen.
Nieuwe richting
Volgens spr. moet, wil men aan het
politiek denken richting geven, zodat
er weer bezieling komt, men de kaart v.
Nederland voor zich nemen en zoeken
naar mensen met bewustzijn voor de
wereldvraagstukken. Dan ontstaat pas
een kleine groep met eenheid van doel
stelling en motivering. Daarna dient de
kring te worden uitgebreid en de laten
te krachten in ons volg gelegenheid te
worden gegeven tot uitlaat. Van de po
litieke partijen verwacht spr. in dit op
zicht niets. Het gaat in de politiek niet
om mooie intenties en principes, doch
om de kunst van het mogelyke en het
werkelijke. Daarom kan spr. als chris
ten een opportunist zijm. Men kan z.i.
niet spreken van christelijke politiek,
doch van streven in christelyke verant-
woordelykheid in de erkenning van
eigen gebrokenheid, omdat de wereld
gebroken is. Spr. citeerde Max Huber
men hem midden op straat onmiddel
lijk onder vuur. Het slachtoffer werd
op slag gedood, doch een der moor
denaars kon door andere agenten wor
den gegrepen.
In een andere Paryse voorstad, Cour-
bevoie, was het de Gaullistische burge
meester die als mikpunt voor Franse
activisten van het geheime leger diende.
Ofschoon ook deze terroristen hun actie
degelijk hadden voorbereid door twee
bommen voor hem te deponeren een
by zijn villa en een by de winkel die
hij dryft heeft de burgemeester niet
temin geluk gehad: hy was de stad
uit, terwyl de aanzienlijke schade bo
vendien nog door de verzekering wordt
gedekt. Reeds eerder op 19 mei, kort
na de putsch van Algiers, hadden Fran
se activisten al een eerste plastic bom
in het gemeentehuis van Courbevoie
voor de deur van de burgemeester neer
gelegd waardoor een ambtenaar zwaar
en verschillende aanwezigen bij een hu-
welyksplechtigheid licht werden gewond.
Ondanks al die onweerlegbare teke
nen dat de burgemeester by zyn fas
cistische tegenstanders in een slecht
blaadje staat, verscheen hy vanmor
gen toch weer trouw op het gemeente
huis om zich onverstoorbaar verder aan
de belangen van zyn stadgenoten te wy-
den.
In het byzonder t.a.v. de Bybel als
realistisch boek. Wy moeten naar een
nieuwe politieke ethos met een gods
dienstige basis.
Na de cuaserie werden groepsgesprek
ken gehouden met vragenbeantwoording
door prog. Kraemer en mr. Jonkman.
Al kon dan niet gesproken worden
van een liefde uit de schoolban
ken" voor de heer van Schuijlen-
burg en mej. T. van der Velden, die
hedenochtend in het Leidse Stad
huis in het huwelijk tradenbegon
de romance wel in een school.
Plaats van handeling was de der
de klasse van de openbare school
aan de Telderskade. waar mej. Van
der Velden vóór de klas stond. Nu
ongeveer 1Yi iaar geleden ..ontdek
te" de heer Van Schuylenburg,
evenens aan deze school als leer
kracht verbonden, zijn toekomstige
bruid, die thans o zo gelukkig is om
het leven samen met hem te delen.
Ter gelegenheid van dit school-
huwelijk vormden de leerlingen van
de derde en vierde klas heden
ochtend een ere-haag voor dit
bruidspaar.
(Foto L.D./Holvast)
Eerste trein reed stationbinnen
Rijke
.oogst" bij scherpe
controle
Bromfietsend Leiden heeft het afgelo
pen weekeinde een verscherpte controle
van de politie ondergaan inzake het
overschryden van de maximum-snelheid
van dertig kilometer, die binnen de be
bouwde kom is toegestaan. Zaterdag be
droeg de „oogst" tien te-snel-brommers
en zondag kregen maar liefst eenender
tig haastige bromfietsbestuurders een
bekeuring.
De lieer C. Kupers
werd eerste ere-liil
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zwolle (als predikant voor
bijzondere werkzaamheden J. A. Duetz.
Sredlkant bij de Ned Prot. gemeente te
enéve te Nleuwolda (toez.) J. H. Pol.
kand. te 's-Gravenhage. Aangenomen naar
Frederlksoord-Peperga-Blesdljke A. Burger,
em. pred. te Hat tem.
De zaal van „Den Burcht" was zaterdagmorgen geheel gevuld, toen men een
aanvang maakte met het officiële gedeelte van het zeventiende congres van het
Algemeen Verbond van Volkstuindersverenigingen in Nederland. Er stonden twee
huldigingen op het programma.
Allereerst reikte de voorzitter van het
Verbond, de heer P. Visser, aan de heer
C. Kupers een gouden speld uit ten be
wijze van het feit, dat de laatste was
benoemd tot ere-lid van het Verbond.
Deze gebeurtenis wint nog aan belang-
rykheid wanneer men bedenkt, dat de
heer Kupers. adjunct directeur van
Openbare Werken in Rotterdam, sedert
de oprichting van het Verbond de eerste
is, die deze eer werd waardig geacht.
Uit de woorden van de voorzitter bleek,
dat de heer Kupers voor de volkstuin
ders, en vooral voor die in zyn woon
stad. buitengewoon grote verdiensten
heeft gehad.
ONDERSCHEIDING
Vervolgens legde de heer Visser tyde-
lijk de voorzittershamer in handen van
de tweede voorzitter, de heer J. Vlieger.
Hijzelf was namelijk de tweede, die door
de vergadering werd gehuldigd. Dit als
gevolg van het feit, dat het H.M. de
Koningin heeft behaagd hem te benoe
men tot ridder in de Orde van Oranje
Nassau.
hem was verleend, niet zozeer zag
als huldebetoon aan hemzelf, dan wel
als een erkenning en waardering van
het werk van het. gehele Verbond.
„De generaal krijgt het lintje, maar
de soldaten bevechten de overwinning",
aldus de heer Visser.
HERDENKING J. BONTJE
IN DOOPSGEZINDE KERK
Morgenmiddag begrafenis
Tydens een gistermorgen in het kerk
gebouw van de Doopsgezinde Gemeente
aan de Pieterskerkstraat gehouden dienst
is aandacht geschonken aan het over-
lyden van de heer J. Bontje, die behalve
scheikunde-tcchnicus aan het Rem-
brandt-lyceum organist van deze ge
meente was.
Prof. dr. T. Jansma wees in zijn her
denkingstoespraak o.m. op de trouw en
GEREF. KERKEN
Beroepen te Tlel G. Vesseur te Rockanje
Bedankt voor Bruchterveld W. S. Schenk
te Enter.
GEREF. KERKEN (VrUgem.).
Aangenomen naar Heemse J. G. Meijer
te Per nis.
DOOPSGEZ. BROEDERSCHAP
Vijf mille in kerkzakje
Een gift van cyfduizend gulden be
hoorde tot de opbrengst van de zondag
morgencollecte in de Voorburgse Her
vormde Burchtkerk. De collecte was be
stemd voor de zending.
toewijding, waarmede de heer Bontje zyn
taak zowel in de maatschappy als in zyn
gezin verrichtte. „God heeft een man.
die in de bloei van zyn leven stond, tot
Zich genomen. We zullen hem erg mis
sen, aldus spreker.
Vele leraren van het Rembrandt-
lyceum woonden evenals de oud-rector,
dr. J. D. A. Boks, de dienst by.
De begrafenis zal morgenmiddag om
half één op Rhynhof plaatsvinden.
K. e r k eij k Leven
Advertentie
gevraagd voor lichte administratieve werkzaamheden
gedurende 15 juni1 september (geen gedeelten).
Leeftijd 1840 jaar.
Schriftelijk aanmelden Bureau LEIDSCH DAGBLAD, afd. Abonnementen
Witte Singel 1, Leiden.
