Onverwacht verzet in het kabinet tegen vijfdaagse Parijs vreest in Algerije en in Frankrijk nieuwe „explosies" WEERBERICHT Belastingverlaging in gevaar? FLIM AANTAL DODEN IN PAKISTAN GESTEGEN TOT 138 LAOS-CONFERENTIE BEGINT NIET EERDER DAN DINSDAG Vulkaan de Etna werkt weer Volgende week beslisssing in „luchtgesprek" Naam van dr. Globke komt ter sprake in proces-Eichmann VOOGD BABY „ONTVOOGD" Botwiiinik weer wereldkampioen teuws Opgericht 1 maart 1860 ZATERDAG 13 MEI 1961 No. 30353 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 GISTEREN GEEN BESLISSING GEVALLEN De gisteren verwachte beslissinq van het kabinet over de vijfdaaqse in het bouwbedrijf en de verkorte werkweek voor het overheidsper soneel is uitgebleven. Na een langdurige vergadering ging de ministerraad gisteravond met sombere gezichten uiteen. Commentaar werd er niet gegeven. Alleen de minister-president, prof. dr. J. E. de Quay zei met een ver moeide lach tot de aanwezige journalisten op het Binnenhof: „Gaat U maar rustig slapen"* een „formaliteit", dus hij zou zo spoedig mogelijk ook komen om de beslissing van de regering mede te delen. Voor half vier was er een persconferentie belegd om de journalisten het ongetwijfeld ver heugende nieuws ook te vertellen. Maar om half vier was er nog geen minister Toxopeus. Door een telefoontje kwam men te weten, dat de minister „onmogelijk gemist kon worden" bij de kabinetszitting. Wanneer hij 's avonds iets wist,, zou hij nog wel bellen. Het Georganiseerd Overleg in Ambtenaren zaken is zonder te vergaderen uiteen gegaan. En de minister heeft niet meer gebeld! Vergeefs gewacht Dat was het einde van een bewo gen middag, waarop de zaken niet gelopen zijn, zoals men algemeen had verwacht. Op het laatste mo ment schijnen er nog ernstige be zwaren in het kabinet te zijn gere zen tegen de vijfdaagse voor bouw vakarbeiders en overheidsdienaren. Dit verzet komt voornamelijk van de twee economen in de regering, mi nister prof. dr. J. Zijlstra van Finan ciën en minister drs. J. W. De Pous van Economische Zaken. Zij maken zich grote zorgen over de te snelle invoering van de vijfdaagse werkweek. Deze ministers zullen er op hebben gewezen, dat het wegvallen van de Amerikaanse steun voor de Neder landse defensie een gevoelige aderlating voor de Nederlandse schatkist betekent. Daardoor is het volgens he r slechts mogelijk te kiezen tussen twee mogelijk heden: ói belastingverlaging per 1 juli óf een volledige invoering van de vijfdaagse werkweek, voor beiden is er niet voldoen de ruimte. Zeer waarschijnlijk geven de twee genoemde ministers de voorkeur aan de belastingverlaging, hetgeen ook af te leiden zou zijn uit het feit, dat minister De Pous een dag eerder dan verwacht van zijn Arikaanse reis terug keerde. Daardoor was hij gisteren in staat de vergadering bij te wonen en mi nister Zijlstra te steunen in zijn argu mentering. Zondebokken De zondebokken in het kabinet waren vanzelfsprekend minister mr. Toxopeus van Binnenlandse Zaken en Staatssecre taris A. Roolvink. De eerste had het Ge organiseerd Overleg In Ambtenarenzaken om drie uur bijeen geroepen. De verga dering van het kabinet was toch slechts Rampvliegtuig in de lucht geëxplodeerd Een lid van de commissie, die een onderzoek instelt naar de oorzaak van het neerstorten van de Franse Super star in de Sahara op woensdag jl., waar bij alle 78 inzittenden om het leven kwamen, heeft tegenover journalisten verklaard, dat de commissie heeft vast gesteld, dat het vliegtuig in de lucht uit elkaar is gesprongen. Deze deskundige, die zijn naam niet genoemd wilde zien, is gisteren van de plaats waar de wrakstukken zijn te rechtgekomen, in Parijs teruggekeerd. De staart en vleugeltips liggen op onge veer 800 meter afstand van de plek, waar de romp van het toestel neer kwam. Advertentie PHILIPS TELEVISIE f 645.— Persoonlijke service LANGE MARE 66 - TEL. 26500 Prettige betaling. DROOG EN RUSTIG De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond: Morgen zal het grootste deel van ons land zich in de polaire lucht bevinden. De nadering van een boven de Britse eilanden aanwezige rug van hoge druk brengt echter met zich mee, dat er niet veel wind zal zijn en daarom blijft voor het gevoel de temperatuurdaling klein. De koude luchtlaag bereikt boven ons land slechts een geringe dikte. Er wor den dientengevolge geen buien verwacht. (Opgemaakt te 10 uur). 14 MEI Zon op: 4.48 uur; onder: 20.25 uur. Maan op: 5.13 uur; onder: 20.01 uur. Hoogwater te Katwijk aan Zee: 2.56 en 15.21 uur; laagwater 11.05 en 23.28 uur. 15 MEI Zon op: 4.47 uur; onder: 20.26 uur. Maan op: 5.45 uur; onder: 21.07 uur. Hoogwater te Katwijk aan Zee: 3.37 en 16.01 uur; laagwater: 11.47 en 0.00 uur. Dit nummer bestaat uit 18 pagina'a en een bijvoegsel. Somber gezicht Staatssecretaris A. Roolvink had om zes uur al de vergadering van de minis terraad met een heel somber gezicht ver laten. Ook hij had het kennelijk verkor ven, doordat hij een dag tevoren de bouwwereld eigenlijk al toestemming had gegeven tot het invoeren van de vijf daagse per 5 juni a.s. De ministerraad zou zijn beslissing wel even bekrachti gen. Maar het viel tegen. Minister Zijl stra en minister De Pous staan met heel sterke argumenten in de hand. Zij ach ten vermoedelijk de beloften van de bouwwereld om door diverse maatrege len het produktieverlies van het kortere werken te compenseren niet voldoende. Zij vrezen desondanks een prijsverho gend effect. Gisteravond was de regering het nog niet eens over het in te nemen stand punt. Zij kan nog diverse kanten uit. Uitstel van de vijfdaagse voor de amb- te naren. Uitstel voor de bouwwereld. Of uitstel van de belastingverlaging. Het kabinet weifelde gisteravond nog. Van morgen zou het weer bijeen komen. Om tien uur. Of het dan tot een besluit zal kunnen komen moet worden afgewacht. In de bouwwereld en in ambtenarenkrin- gen houdt men de adem in Von Papen wil een officierspensioen De oud-Rijkskanselier van Duitsland Von Papen heeft bij de administratieve rechtbank in Freiburg een eis inge diend tegen de Westdiuitse deelstaat Baden-Württeimberg tot uitbetaling van een officierspensioen omdat hij in de eerste wereldoorlog majoor is ge weest. Het regeringspresidium en het mi nisterie van Financiën in Freiburg wil len Von Papen geen officierspensioen toekennen waarbij zij wijzen op Von Papens nazitijd. Von Papen heeft een belangrijke rol gespeeld in de tijd waarin de nationaal- socialisten hun greep naar de macht in Duitsland voorbereidden en hij was vice-kanselier in Hitiers eerste kabinet. Het aantal slachtoffers in het deel van Oost-Pakistan dat door noodweer is geteisterd, stijgt nog steeds. Het heeft nu de 138 bereikt. Staatsbezoek van Soekarno aan Ierland President Soekarno zal op 25 mei een staatsbezoek van vijf uur aan Ierland brengen. Hij zal op die datum per vlieg tuig uit Wenen in Dublin aankomen. De president zal op het vliegveld begroet worden door premier Sean Lemass die hem naar president De Valera zal be geleiden. President Soekarno zal later naar Praag reizen. Amerika ivil de Pathet Lao geen gelijke rechten geven niet Soevanna en Boen Oem (Van onze Reisredacteur, W. L. Brugsma) De veertien-mogendhedenconferentie over Laos, die gisteren in Genève had moeten beginnen, zal waarschijnlijk tot dinsdag worden uitgesteld als gevolg van een meningsverschil tussen de Sowjet-Unie en de Verenigde Staten over de vraag wie deel moet uitmaken van de vertegenwoordiging van Laos. Het struikelblok vormt de positie van de Pathet Lao. De Russen zijn van oordeel, dat de vertegenwoordigers van de (communistische) Pathet Lao dezelfde rechten dienen te hebben als de vertegenwoordigers van de neutralistische ex-premier Soevanna Phoema en de rechtse regering van Prins Boen Oem. De Amerikanen zijn hier tegen en verklaarden er onder geen beding in te zullen toe stemmen, dat de Pathet Lao in de conferentie vertegenwoordigd zal zijn. Wel zouden de gedelegeerden van de Pathet Lao als adviseurs van de groep-Soevanna Phoema mogen optreden of als waarnemers. De Engelsen zouden het in grote lijnen, doch niet geheel met de Amerikanen eens zijn. Zij zouden voorstanders zijn van een soepeler gedragslijn. WT 1 *1 lings de afgevaardigde van Soevanna WCStClllKeil Zllll Phoema en van de Pathet Lao's plaats kunnen nemen. De Fransen, geen be lief" rkiiAoiiG wonderaars van het Amerikaanse beleid llcl VI111C1-IIllJj Uiiceiia in Laos, bewaarden een hooghartig stil zwijgen. Uitstel van de conferentie tot dinsdag zou Prins Norodom Sihanoek, het staats hoofd van Cambodja, die dan in Geneve wordt verwacht, gelegenheid geven zün invloed aan te wenden. Prins Sihanoek heeft zich bijzonder ingespannen om de vrede in Laos te herstellen en men hoopt dat hij ertoe zal kunnen bijdragen dat de Laotianen hun onderlinge ge schillen regelen en een coalitieregering zullen vormen. Aan het onderling contact tussen de Westelijke deelnemers mankeert wel het een en ander: gisteren verscheen de Canadese minister van Buitenlandse Zaken, Howard Green, in al zyn on schuld bij het paleis, toen de hele pers al wist, dat de zitting niet door zou gaan. Green ging met zijn delegatie naar binnen, wist met zyn figuur niet helemaal goed raad en verklaarde ten slotte, dat hij alleen maar de conferen tiezaal had willen bezichtigen Dat was dus de gebruikelijke openings crisis. Er was nog een aspect waaraan men op Geneefse conferenties al gewend is geraakt: een nauwelijks verholen onenigheid tussen de Westelijke delega ties. De Britten mochten dan voor het oog van het volk verklaren, dat ook zij de delegatie van de Pathet Lao niet helemaal gelijke rechten wilden geven, maar zij haastten zich te verklaren, dat zij geen starre houding willen innemen en dat zij tot ieder redelijk compromis bereid zyn. Zo'n compromis zou kunnen bestaan uit het toekennen van een waarnemersrol aan de Pathet Lao, of het geven van twee stoelen aan de Lao- tiaanse vertegenwoordigers. Op de ene zou dan Boen Oems afgevaardigde kun nen zitten, op de andere zouden beurte- Nog geen reden tot ongerustheid De Etna heeft gisteravond rood-gloeien- de stukken rots ter grootte van een „autobus" uitgebraakt, aldus hebben ooggetuigen verklaard. De Duitse directeur van het vulcanolo- gische instituut in Catania zei, dat een „fontein van gloeiende as en mod der" tot 1.500 meter in de lucht werd geslingerd. Enorme brokken rots stortten neer op de berghellingen zonder echter schade aan te richten in de omliggende dorpen. Een lava stroom van 500 meter vloeit uit de voornaamste krater naar beneden. Het onderaardse gerommel werd in Catania, dat meer dan 24 km. ten zuidoosten van de Etna ligt, gehoord. Plaatselijke deskundigen zeiden een dergelijke uitbarsting in geen jaren gezien te hebben. Zij verklaarden ook dat de uitstromende lava in het hui dige stadium geen reden tot ongerust heid geeft. Op het vliegveld van Moskou is dit nieuwe straalverkeersvliegtuig voor het eerst in het openbaar ge toond. Het is een TH-124 voor de middelgrote afstanden. Deze Tu- polef biedt plaats aan 44 passagiers en vliegt met een kruissnelheid van 1000 km. per uur. (Van onze Amerikaanse correspondent) Volgende week kunnen de onderhan delingen over de luchtvaartrechten tus sen Amerika en Nederland in een beslis send stadium komen. Zoals bekend, gaat het daarbij om de landingsrechten op Los Angeles. Staatssecretaris Stijkel, het Ihoofd van de Nederlandse delegatie, heeft thans herhaaldelijk contact gehad met de topfiguren van de Amerikaanse delegatie. De heer Stijkel heeft duidelyk gemaakt, dat de Amerikaanse voorwaar den voor Nederland ten enemale on aanvaardbaar zijn. Amerika wil. zoals bekend, een maximum percentage vast stellen voor transatlantische reizigers van de KLM, die Amsterdam tot doel of uitgangspunt hebben. Het is eveneens bekend, dat Nederland weigert een dergelijke beperking als rechtmatig te erkennen. Enkele dagen geleden meldden wjj echter reeds, dat Nederland wel over weegt de Amerikanen in de praktijk tegemoet te komen, door zichzelf be paalde beperkingen op te leggen. Wel licht zal maandag blijken of de Ameri kanen een praktische tussenoplossing willen overwegen. Staatssecretaris Stij kel heeft dan wederom een gesprek met Martin, de leider van de Amerikaanse delegatie. Wat by dit gesprek ook aan het licht zal komen, een volledige verga dering van beide delegaties zal in de loop van de week moeten volgen om spijkers met koppen te slaan, of om op nieuw te constateren, dat de belangen der Amerikaanse luchtvaartmaatschap pijen een akkoord onmogelijk maken, en er de oorzaak van zijn. dat het Neder landse publiek steeds geïrriteerder wordt over Amerika's discriminatie. ONDERMINISTER HEATH NAAR ONS LAND In antwoord op een vraag heeft een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken meegedeeld, dat de Britse onderminister van Buitenlandse Zaken, Heath, op 15 juni een toespraak zal houden op een lunchbijeenkomst van de Anglo-Dutch Trade Council. Hij komt op 14 juni in ons land en blyft enkele dagen. Aangenomen wordt, dat hij een ge sprek met de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns, over de verdeling van Europa in twee handelsblokken zal hebben. (Van onze Paryse correspondent) In Algerije en ook in Frankrijk hebben de autoriteiten gisteren versterkt» veiligheidsmaatregelen getroffen om niet opnieuw door activistische initiatieven te worden verrast. Er zijn twee data, die voor de extremistische desperado's in het bijzonder aanleiding zouden kunnen vormen voor nieuwe gewelddadige manifesta ties. Vandaag is het de tweede verjaardag van de staatsgreep, waardoor op 13 mei 1958 de Vierde Republiek ten val en generaal Charles de Gaulle aan de macht werd gebracht. En vandaag over een week. op 20 mei aanstaande, zal, zoals men weet, in Evian de conferentie beginnen, waar de illusies van een Frans Algerije, die twee jaren geleden zo uitbundig werden opgerakeld, officieel zullen kunnen worden begraven. Door middel van vlugschriften en van oor-tot-oor-oproepen hébben de leiders van het ..geheime Franse leger" in Algerije de Europese bevol king al opgeioekt tegen „het verraad van De Gaulle" te protesteren. Een vriend van ex-generaal Raoul Sa lan, die nog altijd voortvluchtig blijft, heeft gisteravond bovendien verklaard, dat de voormalige opperbevelhebber van het Franse leger in Algerije zich nooit of te nimmer zal overgeven. Salan zou zich met zyn getrouwe trawanten in de Algerijnse bergen willen terugtrekken om vandaar uit het land ln voortduren de staat van onrust te kunnen houden. Wat het F.L.N. is gelukt, ligt ook in onze macht, aldus deze Franse activis ten. En met behulp van bommen en moordaanslagen willen ze nu de Franse en later eventueel de Algerijnse autori teiten dus in een permanente toestand van aiarm houden om zo elke vorde ring op de weg naar normale verhoudin gen te kunnen tegenhouden. Na de gebeurtenissen van de vorige maand voelt men er in Parys en in Al giers kennelijk weinig voor deze uitda gingen en waarschuwingen in de wind te slaan. In de grote steden van Algerije hebben overal militaire trucks zich dus weer op de strategische punten opge steld, terwijl Franse oorlogbodems voor de kust patrouilleren en jagers laag over de huizen razen. De woordvoerder van de hoge vertegen woordiger in Algiers, Coup de Fréjac, heeft gisteren voor de Algerijnse radio Voor de eerste maal is in het proces-Eichmann in Jeruzalem de naam van dr. Globke, staatssecre taris van de Westduitse regering, ter sprake gekomen. De plaatsvervangend openbare aan klager, Jacob Bar-Or, las gisteren de namen voor van personen die op 15 januari 1941 in Berlijn een conferentie bijwoonden over de nationaliteit van jo den en het inbeslagnemen van hun be zittingen na verlies van nationaliteit. Met Globke, die toen was verbonden aan het ministerie van Binnenlandse Zaken, namen vertegenwoordigers van de „Reichsleitung" van de nazi-partij en het .Reichssicherheitshauptamt" aan de conferentie deel. Men stelde daar o.m. voor alle Duitse joden van hun natio naliteit vervallen te verklaren. Uit de stukken die de plaatsvervan gend openbare aanklager voorlas, werd niet duidelyk, of Globke ook het woord heeft gevoerd. Gisteren vertelde de getuige Morde- chai Ansbacher, een 34-jarige, in Duits land geboren Israëliër, hoe de nazi's het internationale Rode Kruis zand in de ogen strooide. Hy verhaalde, dat de kampleiding van Dachau tweemaal by bezoeken van vertegenwoordigers van internationale commissie en met name by een bezoek van afgevaardigden van het Deense Rode Kruis „camouflage" toepaste door op bepaalde gebouwen op schriften aan te brengen als „kamp- school", „schouwburg" en „voetbal". Voorts werden de kinderbedden over geschilderd en werden er schone lakens in gelegd. Wy noemden dat „Potemki- nades," aldus de getuige Ansbacher. Oorlogsmisdadigers staan voor hun rechters In het concentratiekamp Sachsenhau- sen bij Berlijn zijn in de zomer van van 1944 verscheidene gevangenen ge storven bij proeven met vergiftigde mu nitie. Wegens deelneming aan deze ex perimenten staan nu in Düsseldorf te recht de 48-jarige ingenieur Albert Wid- mann, de 70-jarige Otto Boehm en de 56-jarige August Hoehn. De laatste twee zijn in oktober vorig jaar al wegens veelvoudige moord tot levenslang ver oordeeld. „Laatste waarschuwing" van generaal Gursel Generaal Gursel. staatshoofd en re geringsleider van Turkije, heeft giste ren een „laatste waarschuwing" gericht tot hen, die het land in de chaos willen storten. Hij sprak van mensen, die er op uit zijn wraak te nemen door mid del van een nieuwe revolutie. Volgens de generaal willen enige niet met name genoemde nieuwe partijen de oude democratische partij van oudpremier Menderes voortzetten. Generaal Gursel nam vorig jaar in een militaire staatsgreep de macht in handen, waarbij het bewind van Men deres opzij werd geschoven. Volgens onofficiële berichten zijn in de afgelopen drie dagen in Istanboel, Boersa en Izmir in totaal ongeveer 200 mensen aangehouden. bekendgemaakt, dat de Franse troepen bij de eerste bedreiging van de veilig heid van hun vuurwapens gebruik zullen maken. Ook in Frankryk, en speciaal in Parijs zijn de politiemaatregelen trouwens weer verscherpt en zelfs in het altijd zo kal me Zwitserland heeft de regering met het oog op ie komende conferentie van Evian waarbij de Algerijnse delegatie in Genève zal worden ondergebracht, nu 'n verbod uitgevaardigd voor de verkoop zonder speciale toestemming van munitie of explosieven. Naar wij vernemen heeft de Haagse rechtbank het tijdelijk voogdijschap van de Katwijkse advocaat, mr. W. M. A. Kalkman, over de in Oegstgeest verblijvende Oostenrijkse baby Adèle Paul ver nietigd. De ..ontvoogde" voogd deelde ons mede in cassatie te zul len gaan. Zoals bekend werd het echtpaar De Leeuw uit Oegstgeest, dat de baby vorige zomer meenam uit Klagenfurt, op 4 april j.l. in kennis gesteld van het ministeriële uitwyzingsbesluit. Een dag later, op 5 april dus, zou deze uitwijzing door de politie in Oegstgeest gerealiseerd worden. Samen met de pleegouders van Adèle heeft mr. Kalkman zich toen als raadsheer van deze ouders tot de Leidse kantonrechter gewend om tot tijdelijk voogd van de baby benoemd te worden. De Haagse rechtbank nam het vernieti- gingsbesluit overwegende „dat het feit, dat het Stadtsjugendambt in Klagenfurt de uitwijzing van de minderjarige niet bestreed evenwel niet betekent, dat deze voogd in de onmogelijkheid verkeert zyn gezag uit te oefenendat integendeel een rechtspersoon-voogd in het buitenland, die zich via de International Social Ser vice en de Raad voor de Kinderbescher ming te Den Haag op de hoogte laat houden van de omstandigheden waar onder het kind in Nederland wordt ver zorgd niet in de onmogelijkheid verkeert om het gezag uit te oefenen; dat de onmogelijkheid om in twee dagen prompt een beslissing te kunnen nemen iets wat iedere ouder of voogd kan overkomen niet kan leiden tot aan stelling van een ander in zyn plaats. Botwinnik heeft de wereldtitel scha ken heroverd. Hy won de 21ste party van de match met Tal na 33 zetten. De eindstand is 138 in zyn voordeel geworden. In tegenstelling tot de traditie werd de laatste party geen ereremise. Tal wenste strydend tenonder te gaan en speelde eer- scherpe variant van het Konings- Indisch. Veel genoegen beleefde hy echter niet aan de onderneming. Bot winnik speelde de overgang van opening naar middenspel uitermate precies en had omstreeks de 15de zet reeds een superieure stelling, misschien zelfs al een gewonnen positie bereikt. Om erger te voorkomen moest Tal dameruil toelaten, maar de aanval van wit nam nauwelyks in kracht af. Toen de witte torens en de uitstekend samen werkende lichte stukken de stelling bin nendrongen was er geen houden meer aan Botwinnik zal tot 1963 regeren in het schaakrijk. (Men zie ook het sportnieuws) (9itc/ ^ÏCte Uit het Leidsch Dagblad van 14 Mei 1861: In de door den Leidschen Ge meenteraad vastgestelde plaat selijke verordeningen op de openbare scholen komt de bepa ling voor, dat alleen kinderen, die zijn ingeënt of de natuur lijke kinderziekte hebben gehad, worden toegelaten, zoodat er bij de inschrijving moeten worden vertoond bewijzen van vaccine of dat het kind, de natuurlijke kinderziekte gehad heeft. Een onlangs te Berlijn over ledene ongehuivde dame heeft een som van 6000 dollars be stemd tot oprigting van een toe vluchtsoord voor oude vrijsters, om beveiligd te zijn tegen de spotternijen van de wereld. In dit gesticht zullen worden opge nomen alle bejaarde vrijsters, die of uit neiging of ten gevolge van omstandigheden ongehuwd gebleven, in Amerika geboren en nooit met de politie in aanra king geweest zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 1