(fff "j
Tsjombe wordt als gevangene
overgebracht naar Leopoldstad
VS zijn weinig geneigd
tot militair ingrijpen
Laatste bollenzondag: recorddrukte
WEERBERICHT
RTC begint eind
mei in Den Haag
B0MB0K0 heelt het
nu voor hef zeggen
VLINDERS VLIEGEN IN HET WEB
Het
stond
fi '■-£
Regeringstroepen tonen zelf
geringe bereidheid tot vechten
Sterk verminderde Amerikaanse
steun voor landen van de NAVO
Nasoetion maakt
vergeefse reis
naar Australië
(Stic/ ^ïiieuws
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 1 MEI 1961
No. 30343
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A E. van Dlshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50
\U VUUK LEIÜLN EN UM51KE
per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
f j
#3^
Een jas kon men gisteren nog niet
ontberen op de terrasjes in Noordwijk
en elders langs de kust. Het was nog
te fris voor een grote trek naar de
badplaatsen. Des te drukker was het in
de bollenstreek. „Nog nooit zo druk ge
weest", zegt men daar en dat wil wat
zeggen. Vliegtuigsurveillance moest er
aan te pas komen om het verkeer rond
Lisse en Hillegom in goede banen te
houden. Wachten bleek soms wel on
vermijdelijk, maar langdurig was de
stagnatie nooit. Natuurlijk was Keuken
hof weer de grote trekpleister. Tussen
Koninklijk paar bij
nationale herdenking
van ALLE gevallenen
Ter inleiding van de vele plaatse
lijke stille tochten zal op 4 mei om
16 uur bij het Nationaal Monument
op de Dam te Amsterdam een natio
nale herdenking worden gehouden
ter nagedachtenis aan al onze ge
vallenen, burgers zowel als militai
ren.
Deze plechtigheid wordt voorafgegaan
door bijeenkomsten in de Oude Lutherse
kerk. de Nieuwe Zijds kapel en de Oude
Kerk. In elke kerk zal een rabbijn, een
legerpredikant en een r.-k. geestelijke
voorgaan. Nabestaanden en autoriteiten
begeven zich dan in een stille stoet naar
het Nationaal Monument.
Na een korte declamatie door Charlot
te Kohier zullen de Koningin en Prins
Bernhard een krans leggen, gevolgd door
kransleggingen namens de ministerraad,
de chefs van staven en verscheidene de
putaties. Tijdens de kransleggingen
brengt de Marinierskapel koraalmuziek
ten gehore. Na de „Last Post" zal een
minuut stilte in acht worden gene nen,
waarna de plechtigheid wordt besloten
met het Wilhelmus. Hierna volgt een
défilé langs het monument.
Deze nationale herdenking wordt tus
sen kwart voor drie en kwart voor vijf
per radio uitgezonden. Het is voor de
eerste maal in de geschiedenis, dat tij
dens deze herdenking allen, die waar ook
ter wereld, zijn gevallen worden her
dacht.
DE GAULLE heeft
geheime opvolger
President De Gaulle heeft regelingen
getroffen voor zijn directe opvolging in
geval hij zou worden vermoord, zo is
zaterdag in Parijs vernomen. De naam
van deze opvolger wordt geheim gehou
den. Volgens onbevestigde geruchten
zou dit Leon Noël zijn, de president
van de constitutionele raad. Noël is een
voormalige diplomaat die al twintig jaar
een trouw aanhanger van De Gaulle is.
De Franse veiligheidsdienst gaat er
van uit, dat de geheime organisatie die
achter de opstand in Algiers zat, wel
licht nieuwe acties zal ondernemen. Een
moordaanslag op het staatshoofd wordt
zeker niet uitgesloten geacht.
De Gaulles opvolger zou alleen op
treden in de periode totdat een nieuwe
president is verkozen.
De rechter van instructie Theret heeft
'zaterdag een arrestatiebevel getekend
tegen generaal Pierre Bigot, die com
mandant van de luchtmacht in Alge
rije was.
DEZELFDE TEMPERATUREN
Blijkens het weeroverzicht, dat De
Bilt vanmorgen om 10 uur vertstrekte,
blyft de wind uit zuidelijke richtingen
waaien, terwijl er in de temperatuur
maar weinig verandering komt. Er kan
hier en daar wat regen vallen.
2 mei
Zon op: 5.10 uur; onder: 20.05 uur.
Maan op: 22.04 uur; onder: 6.34 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.16 en 16.36
uur; laagwater te 0.07 en 12.26 uur.
de 50 en 60 duizend bezoekers telde zaterdag al vrijwel vol. Dus werden de
men daar. Van de meer dan 700 auto
bussen en de tienduizenden personen
auto's was minstens zestig procent uit
West-Duitsland afkomstig.
Het waren niet allemaal dagbezoekers.
Vele buitenlanders kwamen met de
vrjje eerste mei voor een meerdaags
bezoek naar ons land. Arnhem, Am
sterdam, Rotterdam en Utrecht waren
gasten doorgestuurd. Hoewel dus de trek
niet direct naar de badplaatsen was,
konden Noordwijk, Katwijk en Zand-
voort nog volop profiteren van de grote
vraag naar accommodatie. Voor de
kampeerterreinen was door het niet al
te gunstige weer vooral aan de
kust in verhouding vrij weinig be
langstelling.
Treinongeluk in
Turkije: 13 doden
Nabij Istanboel in Turkije is gisteren
een boemeltrein achterop een sneltrein
gereden. Een dertiental mensen is om
het leven gekomen en ongeveer tach
tig werden gewond, van wie twintig
zwaar.
De sneltrein was door een defect aan
de locomotief tot stilstand gekomen. De
boemeltrein, die gezinnen met jonge
kinderen naar huis vervoerde na een
dagje uit in een badplaats, kon niet
meer op tijd remmen en reed op de
sneltrein in. Drie rijtuigen werden ver-
bdijzeld.
Vier Ned. ministers
In het overleg tussen de regerin
gen van Suriname, de Nederlandse
Antillen en Nederland is uiteindelijk
besloten, dat de rondetafelconferen
tie in Den Haag zal worden gehou
den. De besprekingen zullen op 29
mei aanvangen.
Van Nederlandse zijde zal hieraan
worden deelgenomen door de vice-minis
ter-president, drs. H. A. Korthals, de
minister van Buitenlandse Zaken, mr. J.
M. A. H. Luns, de minister van Justitie,
mr. A. C. W. Beerman, en eventueel de
minister van Defensie, ir. S. H. Visser.
De resolutie van de kerngroep van de
Socialistische Beweging Suriname om de
RTC in Suriname te houden „Suri
name moet de grootste zuinigheid be
trachten" heeft dus geen effect ge
sorteerd.
Nedcka chef van de veiligheids
dienst van de centrale Kongolese
regering, heeft gisteren in Coquil-
hatstad verklaard, dat president
Moise Tsjombe van Katanga naar
Leopoldstad zou worden overge
bracht, waar hem voor zijn verblijf
een villa ter beschikking zal wor
den gesteld. Hij verklaarde dat dag
en uur van overbregging niet tevo
ren bekend zouden worden ge
maakt.
De minister van Buitenlandse Za
ken der centrale Kongolese regering,
Bomboko, van wie gezegd wordt dat
hij het in Coquilhatstad feitelijk voor
het zeggen zou hebben, verklaarde:
„Of Tsjombe zal worden vrijgela
ten, zal afhangen van de ontwikke
ling der gebeurtenissen. Wij hebben
tegen Loemoemba gevochten, die
Kongo wilde vernietigen en wij zul
len op dezelfde ivijze strijden tegen
een ieder, die Loemoemba's voorbeeld
zou willen volgen".
Advertentie
Hebt u de beschrijving van de verschrikkelijke
gevaren, die naïeve deelneemsters aan
"ballettournees" in de Oriënt bedreigen, gemist?
Jammert
Bomboko zei verder dat president Ka-
savoeboe, „ini overeenstemming met de
21 februari j„l. door de Veiligheidsraad
over Kongo aanvaarde resolutie", be
sloten had „Tsjombes schadelijke poli
tieke raadgevers" naar Brussel terug te
sturen.
Hij zei ook dat de conferentie in Co
quilhatstad een resolutie had aanvaard,
waarin de „obstructie" van de Katan-
gaanse afvaardiging werd veroordeeld.
Voorts werd in deze resolutie de ontwa
pening geëist van de Katangaanse ma
rechaussee, indien deze geen gevolg wil
de geven aan door president Kasavoeboe
of door de Kongolese opperbevelhebber,
j Moboetoe, uitgevaardigde orders. Verder
werd in de resolutie het terugtrekken
der „buitenlandse huurlingen" in Ka-
tanga geëist, hetgeen zo nodig met hulp
van de Verenigde Naties zou moeten ge
schieden.
Bomboko zette verder uiteen waarom
Tsjombe woensdag door de Kongolese
troepen was aangehouden. Hij verklaar
de dat het Kongolese volk wenst dat de
leiders een einde maken aan de crisis.
„De tijd voor aa;rzeling is voorbij".
Waarnemers in Coquilhatstad zijn van
mening dat de oentrale Kongolese rege
ring in overeenstemming met de VN is
opgetreden om irsjombes macht te ver
nietigen en het afgescheiden Katanga
terug 'e brengen in de Kongolese staat
als geheel. Het standpunt van de cen
trale regering Iaat er twijfel over be
staan of Tsjombe nog wel toestemming
zal krijgen ooit naar Katanga terug te
keren.
Bomboko zei dat Tsjombe bij het be
gin van de conferentie van politieke lei
ders in Coquilhatstad onaanvaardbare
voorwaarden hacl gesteld, zoals ongeldig-
verklaring van c.e overeenkomst die pre
sident Kasavoeboe met de VN heeft ge
sloten. Hij had ook de overeenkomst van
de vorige conferentie in Tananarive ver
broken waarop werd besloten een Kon
golese statenbond te vormen. Hij was
schuldig aan het voeren van een eigen
politiek op elk gefcied. Hij had onafhan
kelijk overeenkomsten gesloten met het
voormalige Franse Kongo. Hij was
noord-Katanga dat door de VN was
geneutraliseerd binnengevallen. Hij
liet een afzonderlijke Katangaanse munt
slaan. Tenslotte had Tsjombe tegenover
de rest van Kongo economische chan
tage gepleegd.
AMERIKA EN TOESTAND IN LAOS Londense stakers
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Vanmiddag zou president Kennedy wederom vergaderen met de
Nationale Veiligheidsraad, die bestaat uit diplomatieke en militaire
topfiguren. De beslissing over al of niet tussenbeide komen in Laos is
nog altijd niet genomen. Er kan dus nog van alles gebeuren, maar twee
symptomen zouden erop kunnen wijzen, dat geen buitenlandse troepen
in Laos tegen de communisten in het veld zullen worden gebracht.
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
Fnlbright is tegen
militaire actie
Het heeft n.l. de aandacht getrokken
dat Kennedy vrijdagavond in Chicago
heeft gezegd: „WU kunnen alleen de
vrijheid verdedigen van hen, die bereid
zijn zichzelf te verdedigen. Kennedy
heeft Harriman naar Laos gezonden,
teneinde de toestand in ogenschouw te
nemen. Harriman zou kunnen rapporte
ren wat iedereen reeds maandenlang
weet: dat het leger van de officiële re
gering van Laos. ondanks grote Ameri
kaanse steun, bijzonder weinig geneigd
is te vechten.
In dat geval zou Kennedy volgens zijn
rede van vrijdagavond zich niet ver
plicht behoeven te gevoelen, Laos bij te
staan met Amerikaanse troepen. Dat
Kennedy ongeveer een maand geleden
nog zei, niet te kunnen dulden dat Laos
zou worden opgeslokt, moet men dan
maar vergeten.
Het tweede symptoom waardoor men
zou kunnen denken dat het niet tot mili
taire interventie in Laos zal komen, kan
men vinden in de antwoorden, die sena
tor Fulbright zondagmiddag gaf in een
interview voor de televisie. Fulbright
is voorzitter van de Senaatscommissie
voor Buitenlandse Zaken. Hij is een be
dachtzaam. goed geïnformeerd man en
een der belangrijkste Congresleden van
de Democratische partij. Men kan zich
moeilijk voorstellen, dat Fulbright aan
de vooravond van een belangrijke be
slissing omtrent Laos met veel klem
stelling zou nemen tegen een actie, die
Kennedy zou prefereren.
Fulbright verklaarde zich onomwon
den tegen een militaire actie van Ame
rika in Laos, daar terrein en omstandig
heden daartoe niet geschikt zijn. Wel
zou Fulbright voor militaire steun zjjn
aan Zuid-Vietnam, Siam en Birma, in
dien deze landen daarom verzochten.
Deze laatste opmerking past geheel in
de sfeer van andere uitlatingen uit re
geringskringen. Meer en meer hoort men
betogen dat het er vooral op aankomt
te verhinderen, dat de communisten ge
heel Zuidoost-Azië onder de voet lopen.
Mocht Laos communitisch worden, dan
hebben de communisten daarmede de
voet tussen de deur in Zuidoost-Azië ge
plaatst, maar hoe belangrijk dat ook is,
Amerika en zyn bondgenoten zouden
dan kunnen proberen te verhinderen dat
die deur verder wordt open geduwd.
(Voor gegevens over de jongste ontwik
keling in Laos zelf -zie men elders in dit
nummer).
gaan werk hervatten
(Van onze Londense correspondent)
De stakende Londense dokwerkers
hebben gisteren tijdens een massale bij
eenkomst een aanbeveling van het sta
kingscomité aanvaard, om onder bepaal
de voorwaarden de arbeid te hervat
ten. Zy zijn namelijk bereid weer aan
het werk te gaan. mits hangende een
nader onderzoek geen arbeid zal worden
verricht op de kleine werf, welke de
vorige week de twistappel heeft gevormd.
Van de zijde van de zich tegen de sta
king verzettende transportarbeidersbond
werd gisteravond verklaard, dat de kans
op een regeling van het conflict door
de eis. dat de vakbond een onderzoek
moet instellen, er niet beter op gewor
den is. Er is volgens de transportar
beidersbond namelijk geen grond voor
een onderzoek. De tewerkstelling van
bepaalde werkkrachten door de desbe
treffende werf, waartegen de stakers pro
testeren, is namelijk volkomen in over
eenstemming met de voorschriften. Op
70 schepen in de Londense haven wordt
op het ogenblik geen vin verroerd.
De havenstaking komt de Engelse in
dustrie op tien miljoen gulden per dag
te staan. Er dreigt ook een voedselte
kort. Bijna 20.000 ton boter, kaas, vlees
en fruit en andere aan bederf onderhe
vige goederen worden opgehouden.
Minister Visser kreeg zekerheid
(Van onze Amsterdamse correspondent)
De minister van Defensie, ir. S.
H. Visser is zaterdag op Schiphol
van zijn veertiendaagse Ameri
kaanse reis teruggekeerd met de
stellige zekerheid, dat de militaire
hulp van Amerika aan de NAVO-
landen de komende jaren sterk zal
worden verminderd.
Voor zijn vertrek naar Amerika had
minister Visser gezegd in Washington
vooral de hulp op langere termijn te be
pleiten.
Zaterdag moest de minister erkennen,
dat Amerika gebonden is aan het fiscale
jaar en dus de bondgenoten geen inzicht
De Indonesische minister van
Defensie en chef-staf van het leger
generaal Nasoetion heeft vandaag
op een persconferentie in Djakarta
verklaard dat hij er niet in is ge
slaagd het Australische standpunt
ten aanzien van Westelijk Nieuw-
Guinea te wijzigen. Nasoetion
keerde van een bezoek aan Austra
lië in Indonesië terug.
„Australië blyft de Nederlandse soe
vereiniteit over dit gebied erkennen en
weigert zijn standpunt te herzien, on
danks de nauwkeurige uiteenzetting, die
ik Australische staatslieden heb gege
ven", aldus Nasoetion.
Hij voegde hieraan toe niettemin te
hebben begrepen dat Australië neutraal
blijft, wanneer Nederland en Indonesië
door rechtstreekse onderhandelingen
deze kwestie zouden regelen.
De enige opheldering, die hij van
Australische staatslieden heeft gekre
gen is volgens Nasoetion, dat geen mi
litaire overeenkomst met Nederland be
staat.
Premier Menzies van Australië heeft
gisteravond in een tv-toespraak ver
klaard te geloven, dat door zijn be
sprekingen met Nasoetion. Australië en
Indonesië nader tot elkander zijn ge
komen. Naar zijn indruk is Nasoetion
oprecht, wanneer hij verklaart, dat In
donesië geen geweld zal gebruiken in
de kwestie-Ned. Nieuw-Guinea.
President Bourguiba van Tunesië
ivas gisteren een uur op Schiphol
op doorreis naar Montreal. Bour
guiba en echtgenote in gezelschap
van vice-admiraal Rost van Ton
ningen
kan geven over langere termijnen dan
één jaar.
„We zullen hiermede in Nederland
terdege rekening moeten houden en in
studie moeten nemen, hoe we die on
zekerheden kunnen opvangen. Dit is
overigens een probleem dat op langere
termijn speelt.
De minister ontkende echter teleur
gesteld te zijn. „Er zit toch wel iets
goeds in. dat we eens wat meer op eigen
benen staan". Over de omvang van de
mindere steun van Amerika is geen
zekerheid verkregen. Maar de steun zal
voorlopig nog altijd „aanzienlijk" bly-
Advertentie
.itiml Bolletje/'
x\\iiuirif////
in de zilveren rol
H
Uit het Leidsch Dagblad van
1 Mei 1861: J
Vrijdag l.l zijn aan de
Beestenmarkt alhier verkocht
vijf vaarzen van 2 jaar oud voor
f 132 ieder. Zij waren gefokt op
de boerderij van den heer de V.
in Haarlemmermeer.
Voor het huis en den tuin
van Shakespeare te Stratford
upon Avon, welke voor weinige
dagen in het openbaar verkocht
worden, is niet meer dan 1100 p.
st. geboden, terwijl de tegen
woordige eigenaar niet geneigd
is zijn eigendom beneden de
1800 p. st. te verkoopen.