Oorzaak ramp met „Hugo de Groot"
raadsel
NZH-tarieven over liet algemeen
voor langere ritten iets omhoog
wel voor eeuwig een
SER maakt zicli zorgen
over verzet tegen PBO
Onderscheidingen ter gelegenheid
van de verjaardag van de Koningin
Wim Kan benoemd tot Ridder
in de orde van Oranje - Nassau
Gezagvoerder zou geen schuld
aan het ongeluk gehad hebben
Opgericht 1 maart 1860
Zaterdag 29 april 1961
Derde blad no. 30342
Ter gelegenheid van de verjaardag van H.M. de Koningin is weder
om een groot aantal onderscheidingen uitgereikt. Van deze willen wij
de navolgende vermelden:
Benoemd zijn tot Ridder in de Orde
van de Ned. Leeuw: drs. L. Noë, Hr. Ms.
buitengewoon en gevolmachtigd ambas
sadeur te Lagos: prof. mr. Ch. J. J. M.
Petit, raadsheer in de Hoge Raad der
Nederlanden te 's-Gravenhage, wonende
te Wassenaar; mr. H. Kingma Boltjes,
president van het gerechtshof te Leeuw
arden; mr. C JR. F. van Roggen, pre
sident van de arrondissementsrechtbank
te Dordrecht; mr. F. G. A. M. D. van
der Kroon, voorzitter van de Kring van
Kantonrechters, wonende te Heerlenmr.
H. G. Stibbe, advocaat en ■procureur te
Amsterdam, deken van de Orde van Ad
vocaten in het arrondissement Amster
dam; dr. A. A. Koolhaas, oud-preases
van de Generale Synode der Ned. Herv.
Kerk, wonende te Amersfoort; prof. dr.
G. Brillenburg Wurth, hoogleraar aan
de Theologische Hogeschool der Ger.
Kerken in Nederland te Kampen; mgr.
J. van der Oord, bisschop van Haarlem
van de Oud-Katholieke Kerk van Ne
derland; mr. H. Schadee, lid Staats
commissie herziening Ned. Burgerlijke
Wetgeving, wonende te Rotterdam; mr.
H. W. Bloemers, Commissaris der Ko
ningin in de provincie Gelderland; J. H.
M. Derksen, lid Eerste Kamer, der Sta-
ten-Generaad, te 's Gravenhage; J. H.
W. van Koeverden, lid Tweede Kamer
der Staten-Generaal; J. van Zwijn-
cirecht, wethouder der gemeente 's-Gra
venhage; mr. G. van Hall, burgemeester
der gemeente Amsterdam; C. J. van der
Ploeg, lid Tweede Kamer der Staten-
Generaal; prof. dr. N. A. Donkersloot,
hoogleraar Universiteit van Amsterdam,
wonende te Amsterdam; prof. dr. P. E.
Verkade, hoogleraar technische hoge
school te Delft, wonende aldaar; mr. J.
G. M. Broekman, directeur-generaal voor
het onderwijs bij het ministerie van O. K.
en W., wonende te 's -Gravenhage; ge-
neraal-majoor M. Brau, van ket dienst
vak van de intendance staf; generaal-
majoor F. van der Veen, van het Wapen
der Infanterie; generaal-majoor A. J. de
Vries; generaal-majoor L. M. Kamp;
vice-admiraal A. H. J. van der Schatte
Olivier; schout-bij-nacht van de tech
nische dienst L. Stam; ir. G. D. C. André
de la Porte te Vught, hoofdingenieur
directeur van de Rijkswaterstaat; ir. C.
in 't Veld, te Voorburg, idem, ir. M. de
Bruijn, te 's-Gravenhage, idem, ir. W. C.
de Vries, te 's-Gravenhage, hoofdinge
nieur-directeur der PTT; prof. P. de
Wolff, wonende te Heemstede, directeur
van het Centraal Planbureau; dr. J. H.
Patijn, te 's-Gravenhage, secretaris
generaal van het Ministerie van Land
bouw en Visserijprof. dr. J. J. G. Prick,
hoogleraar r.-k. Universiteit te Nijme
gen en zenuwarts aldaar; dr. W. Drees,
directeur van de Rijksbegroting bü het
Ministerie van Financien; mr. D. J
Veegens, Rijksadvocaat, wonende te 's-
Gravenhage.
Tot commandeur in de Orde van
Or~nje-Nassau: mr. G. F. Langemeijer,
procureur-generaal bij de Hoge Raad
der Nederlanden te 's-Gravenhage; mr.
J. Cramer, Commissaris der Koningin in
de provincie Drenthe; dr. M. J. Prin
sen idem in de provincie Noord-Holland;
mr. L. Einthoven v.m. hoofd BVD te 's-
Gravenhage.
Tot officier in de Orde van Oranje
Nassau: mr. P. G. Hooghoudt, directeur
Kabinet Gouverneur van de Ned. Antil
len te Curasao; H. Fruitema, directeur
Stichting Ned. Kamer van Koophandel
voor Duitsland te Berlijn; Mr. M. H.
van Hoogstraten, secretaris Ned. dele
gatie ter conferentie voor internationaal
privaatrecht; J. L. Prijs, consul-gene
raal te Laos; W. F. Kram, idem te
Mexico City; mr. P. W. de Beun, hoofd
Bureau Midden-Europa Directie Europa
Ministerie van Buitenlandse Zaken; jhr.
D. van den Brandeler, ambtenaar buit.
dienst der 3e klasse, chef Directie Voor
lichting Buitenl. Ministerie Buitenl. Za
ken; mr. A. F. Calkoen, Hr. Ms. buiten
gewoon gezant en gevolmachtigd ambas
sadeur te Bangkok, tevens Hr. Ms. bui
tengewoon gezant en gevolmachtigd mi
nister in het Koninkrijk Kambodja; mr.
H. S. Hallo, consul-generaal der Neder
landen te Salisbury, Zuid-Rhodesia; mr.
S. baron van Heemstra, Hr. Ms. buiten
gewoon en gevolmachtigd ambassadeur
te Bogota; mr. H. P. J. Hennus, admini
strateur, hoofd van de afdeling Wetge
ving en Juridische Zaken van de Di
rectie Overgangszaken Indonesië van
het Ministerie van Buitenlandse Zaken;
dr. mr. P. J. de Kanter, administateur,
souschef Directie Algemene Zaken van
het Minsterie van Buitenlandse Zaken;
B. J. van Kregten. hoofdvertegenwoor
diger KLM te Venezuela; A. A. van Lut-
senburg Maas, manager HAL voor de
VS, Cuba en Mexico.D. W. baron Lyn-
den, ambassaderaad Hr. Ms. ambassade
te Wenen: mr. A. W. Rost Onnes, dis
trictsdirecteur voor Brazilië van de Hol
landse Bank-Unie N.V., voorzitter hoofd
bestuur Ned. Kamer van Koophandel
voor Brazilië; jhr. H. A. Teixeira de
Mattos, ambassaderaad, hoofd consulaire
afdeling Hr. Ms. ambassade te Brussel;
mr. J. Varekamp, consul-generaal der
Nederlanden te Hamburg; mr. A. C.
Vroon, idem te Port of Spain, Trinidad;
mr. J. I. M. Welsing, Hr. Ms. buitenge
woon en gevolmachtigd ambassadeur te
Addis Abeba, tevens geaccrediteerd te
Madagascar; jhr. W. A. Gevers Deynoot,
dirigerend officier der Rijkspolitie 2e-
klasse, commandant van het district 's-
Gravenhage van het Korps Rijkspolitie,
wonende te Wassenaar; mr. F. J. van
Beeck Calkoen, burgemeester van Baarn;
dr. N. Bolkestein, idem van Deventer;
dr. A Blauwboer, p.v. landdrost, wonen
de te Zwolle: J. J. Kruisinga. oud-com
mandant hogere zeevaartschool „Kweek
school voor de Zeevaart", te Amsterdam:
prof. dr. J. Brouwer, wetenschappelijk
directeur Fryske Akademy te Leeuwar
den; H. Bentz van den Bergh, directeur-
regisseur Ned. Comedie te Amsterdam;
P. Morgenstern (Paul Pella), dirigent en
artistiek directeur operagezelschap „Fo
rum" te Enschede; dr. J. Hulsker, hoofd
administrateur Ministerie van O. K. en
W. te 's-Gravenhage; C. J. van Schaar
denburg, directeur algemeen toerisme
van de ANWB, wonende te Rotterdam;
K. Voskuil, oud-hoofdredacteur dag
blad „Het Vrije Volk", wonende te
Naarden; mr. J. J. R. van der Bilt, voor
zitter Ned. Spaarbankbond, wonende te
Amsterdam; J. G. A. Fontein, te Rotter-
dam.oudste directeur van de firma Hu-
dig en Veder N.V. te Rotterdam; prof.
dr. Th. L. M. Thurlings, te Wageningen;
dr. J. C. W. Cramer, directeur bij het
Ministerie van Economische Zaken, te
's-Gravenhage; ir. J. C. van Reenen, di
recteur van de Rotterdamse Droogdok
Maatschappij N.V. te Rotterdam: ir. R.
van Dijk, lid van de Raad van Bestuur
van de N.V. Philips' Gloeilampenfabrie
ken, te Eindhoven; J. W. Kording te
Voorburg, voorzitter van de Ver. voor
Ned. Graanhandel; dr. H. Boom, wo
nende te 's-Gravenhage, geneesheer
directeur van het Rode Kruisziekenhuis
aldaar; A. Dudok van Heel, wonende te
Laren, oud-voorzitter van de Stichting
tot exploitatie der drie Samenwerkende
Blindeninstellingen; dr. J. F. de Jongh,
directeur van de Sociale Academie te
Amsterdam, te Aerdenhout (gem. Bloe-
mendaal); prof. dr. J. M. A. F. Smits
van Waesberghe, oud-alg. secr.-dir van
de Ned. Toonkunstenaarsver. wonende te
Amsterdam.
Tot Ridder in de Orde van Oranje-
Nassau: J. J. Beuajon, gezaghebber van
het eilandengebied de Bovenwindse
Eilanden, te Sint-Maarten; mr. A. F.
Lamping referendaris, hoofd Bureau Re
glementen en Voorschriften van de Di
rectie Buit. Dienst van het Ministerie
van Buitenlandse Zaken: mr. dr. H. van
den Bergh, letterkundige, wonende te
Amsterdam; M. Croiset, regisseur en to
neelschrijver, wonende te 's-Graven-
hage; W. C. Kan, leider ABC-cabaret,
wonende te Aalsmeer; T. J. G. K. Lee-
ser, beeldhouwer, wonende te Ommen,
W. L. M. F. van Leeuwen, letterkundige
en criticus, wonende te Schoorl; H.
ScheU, concertzanger, wonende te Am
sterdam; A. M. A. Vranken, koordirigent
wonende te Amsterdam; A. C. Willink,
kunstschilder, wonende te Amsterdam;
R. G. de Boer, kunsthandelaar, wonen
de te Laren; P. J. van de Pol, oud-bil
jartkampioen, wonende te Rotterdam;
R. B. J. de Waal, oud-aanvoerder en
oud-coach van het Ned. Hockey-elf tal,
wonende te Amsterdam; S. de Vries jr.
hoorspelregisseur, wonende te Amster
dam,
Morgen wordt de Hannover Messe
geopend. In verband met het gril
lige weer waren talrijke in de open
lucht geëxposeerde materialen de
laatste dagen afgedekt met plastic
hoezen, b.v. deze elektrische loco
motieven.
Koningin bij indienststelling
van televisie- en FM-zenders
De Koningin is voornemens op dins
dag 9 mei te IJsselstein tegenwoordig te
zijn bij de officiële indienststelling van
de televisie- en FM-zenders aldaar.
Prinses Beatrix bij
doopplechtigheid
Prinses Beatrix heeft gistermiddag in
de St.-Peters Cranbourn Chapel te
Windsor de doopplechtigheid bijgewoond
van een dochter van mr. and mrs. Abel
Smith, waafvan de prinses peet is. Mr.
Abel Smith is een neef van de Prinses.
Advertentie
„Doldraaien propeller
Overstapjes worden ook kortlopende retours
(Van onze Haagse correspondent)
De oorzaak van de ramp met de K.L.M. super-constellation ,,Hugo
de Groot" op 14 augustus 1958 zal wel altijd een raadsel blijven. Tot
deze conclusie kwam de directeur-generaal van de Rijks Luchtvaart
Dienst gistermiddag na een hernieuwd openbaar onderzoek van de
Raad voor de Luchtvaart. Op 8 april 1960 gelastte de Raad bij tussen
uitspraak een nader onderzoek naar een zestal nauwkeurig omschreven
vraagpunten, maar noch de resultaten van deze onderzoekingen noch de
ondervragingen van drie getuigen-deskundige gistermiddag in het ge
bouw van de hoge raad hebben het raadsel van de ramp, waarbij 99
personen het leven verloren toen hun vliegtuig buiten Ierland in de
Atlantische Oceaan stortte ook maar iets nader tot een oplossing
gebracht.
Anti-climax
(Van een onzer redacteuren)
De zomerdienst van de N.Z.H. zal dit jaar op 28 mei aanvangen en
een tariefswijziging meebrengen, die voor de verschillende soorten
vervoerbiljetten op verschillende data tussen 1 mei en 1 juni zal worden
ingevoerd. Zo spoedig mogelijk worden voorts overstapjes ingevoerd
waarop éénmaal van lijn verwisseld zal kunnen worden binnen drie
kwartier, met dien verstande dat deze overstapjes ook op tweemaal
dezelfde lijn geldig zijn binnen deze periode, dus als „kortlopende
retours" zullen kunnen worden gebruikt.
De tariefswijziging houdt over het algemeen een verhoging in, doch
in vele gevallen (vooral op korte trajecten) blijft het tarief gelijk of
wordt het zelfs door een nieuwe berekening van de vervoersprijs lager.
De prijs op trajecten, die korter zijn dan zeven kilometer blijft over het
algemeen gelijk. Het tarief voor het stadsvervoer in Leiden blijft het
zelfde als het geldende, doch het stadstarief in Haarlem wordt verhoogd
tot een kwartje.
Onder de reeën in de Elfelbossen na
bil Malnz is een ziekte uitgebroken die
doet denken aan dolheid of aan „draal-
worm", welk' laatste in de geweien op
treedt en tot dezelfde verschijnselen als
dolheid leidt. De anders zo schuwe reeën
vallen thans zonder aanleiding mensen
aan. Uit voorzorg hebben de houtvesters
Tot zeven kilometer
prijzen ongewijzigd
De tariefswijziging is volgens de di
rectie noodzakelijk geworden, door ve
lerlei factoren. Belangrijke daarvan
zijn de zeer hoge opleidingskosten voor
het buspersoneel, de steeds stijgende
reis- en kostgeldvergoedingen voor
noodgedwongen van buiten de eigen
streek aangetrokken personeel, en het
feit dat thans niet meer met volle
dig afgeschreven materieel wordt gere
den zoals in de jaren dat oude trams
nog dienst deden. In maart hebben de
overheidsinstanties, die een dergelijke
tariefsverhoging moeten goedkeuren, de
toestemming hiertoe verleend.
Het nieuwe tarief komt in het kort
geformuleerd neer op een basis-aanslag
van tien cent plus een bedrag van y
cent per kilometer voor de enkelreis-
prijs, tegen eenzelfde vaste aanslag en
een kilometertarief van 2,65 cent in
het oude tarief, waarbij voor een over
stapje slechts éénmaal het basis-dub
beltje in rekening wordt gebracht. De
routes zijn verdeeld in korte trajecten,
waarover een vervoersbedrag van vijf
cent boven het basisdubbeltje verschul
digd is. Vroeger waren de prijzen op
grotere traject-eenheden berekend, zo
dat zelfs bij de relatieve verhoging
thans op sommige trajecten, (doordat
met kleinere eenheden wordt gewerkt)
een verlaging van de vervoersprijs op
treedt.
Dit zijn echer uitzonderingen op de
algemene regel, dat de prijzen tot een
traject van zeven kilometer over het
geheel genomen gelyk blyven, en dat
de pryzen daarboven iets zullen sty-
gen. Daarmee komen deze prijzen ech
ter nog niet op het gemiddelde lan
delijke peil, terwijl zy vergeleken met
de geldsontwaarding in de laatste der
tig jaar opmerkelijk laag zijn ten op
zichte van het eind der twintiger ja
ren.
Nog geen overstapjes
NZH-Eltax
De NZH heeft de invoering van de
overstapjes niet kunnen combineren
met een regeling met de Eltax, volgens
welke overstapjes op stadslijnen van
NZH en Eltax mogelijk zouden zijn.
In overweging is een dergelijke rege-
SSraSht ÏÏÏSln'dïS^ af te ïchïïïï tag «J. *»n n°« n1" WOTden
die de dolheid onder de reeën verspreiden. I geeffectueerd.
Op zondag sneller
door Sleutelstad
De zomerdienstenregeling brengt
vooral voor de stadsdiensten in Haar
lem belangrijke wijzigingen, maar cok
in en om Leiden zijn er enkele op
merkelijke veranderingen. De aankomst
en vertrektijden voor de stadsdiensten
door Leiden en Oegstgeest zijn enigs
zins gewijzigd en de frequentie van
thans wordt gehandhaafd. Alleen op
de zon- en feestdagen blijken kortere
rijtijden mogelijk te zijn voor de stads
diensten. Op die dagen worden de rij
tijden ingevoerd, die men aanvankelijk
voor de stadsdiensten op gewone werk
dagen had geprojecteerd, maar die niet
gehandhaafd konden worden als gevolg
van de ontstellende verkeerstoestanden
in de Sleutelstad.
De dienst op de lijn Den Haag -
Noordwijk - De Zilk - Haarlem blijft
ongewijzigd, maar de dienst tussen Den
Haag en Haarlem over Noordwijk en
Hillegom wordt in noordelijke richting
tot Hillegom als een 30 minutendienst
gereden en in die richting over hét ge
hele traject als een uurdienst. De aparte
dienst Haarlem - De Glip - Benne-
broek komt te vervallen.
Meer naar Katwijk
Van de lijn Leiden-Valkenburg-Kat-
wijk (Vuurbaakplein) komt het gedeel
te Molentuinweg-Vliegkamp te verval
len. Naar en van Katwijk Zee zal via
het tentenkamp worden gereden. In
verband met treinaansluitingen zijn de
vertrek- en aankomsttijden enigszins
gewijzigd.
Belangrijk is, dat de dienst Leiden-
Rijnsburg-Katwijk Zee (Rijnmond) in
een kwartierdienst in plaats van een
20 minutendienst wordt omgezet tussen
9 en 13 uur.
Minder naar Noordwijk!
Een tegenovergestelde wyziging is de
verlaging van de frequentie op de lijn
Leiden-Voorhout-Noordwyk aan Zee
(Golfbaan), waar voortaan niet een bus
in het kwartier maar een in de twin
tig minuten wordt gereden, en in de
avonduren zelfs een per 40 in plaats
van een per 30 minuten. De ervaring
met de bezetting van deze lijn is zo
danig, dat volgens de directie van de
NZH wel tot deze frequentieverlaging
moest worden overgegaan. Zy durfde
deze verlaging aan ondanks het feit,
dat nog geen ervaring met deze buslijn
(in de herfst vorig jaar ingevoerde rou
te) werd opgedaan in een zomerseizoen.
De directie meent echter, dat het be
zoek van dagjesmensen aan Noordwyk
onvoldoende is om een thans nog gel
dende frequentie te rechtvaardigen. Het
wil ons voorkomen, dat dit een enigs
zins onvoorzichtige verwachting is, maar
de komende maanden zullen daarop on
getwijfeld een meer gefundeerd ant
woord moeten geven.
Over het algemeen doen zich overi
gens geen ingrijpende veranderingen
voor.
Ringlijn Leiden-Den Haag?
De directie kon ons nog niets mede
delen over de wijze, waarop mettertijd
de huidige HTM-lijn Den Haag-Wasse
naar-Leiden (Haarlemmerstraat) zal
worden gereorganiseerd. Deze lijn gaat
per 1 januari a.s. in handen van de
NZH over en deze dienst zal dan door
bussen worden verzorgd, echter niet
over de huidige route. Deze route zal
vanzelfsprekend in grote lijnen gelijk
blijven, maar van De Slaagh af zal
over Oegstgeest moeten worden gere
den om een vlotte en veilige dienst te
waarborgen. Afslaan en op de Rijksweg
komen bij Haagsche Schouw heeft grote
technische bezwaren. Het lykt niet
waarschijnlijk dat deze dienst in Lei
den de huidige HTM-route door de
Haarlemmerstraat zal volgen.
De gedachte van de directie gaan
thans uit naar een ring-
lyn Leiden-Voorschoten-Den Haag-
Wassenaar-Oegstgeest-Leiden die in bei
de richtingen gereden zou worden. Er
zou dan een aparte lyn in het leven
moeten worden geroepen naar de om
geving van het Havenplein, om de
Haarlemmerstraat en de aansluitende
woon -en winkelbuurten van Leiden
niet zonder openbaar vervoer te laten
zitten. Beslissingen zyn hierover ech
ter nog niet genomen.
De vervanging van de laatste tram-
dienst van de NHZ (Leiden-Voorscho-
ten-Den Haag) door busdiensten zal
volgens de huidige plannen voor het
eind van dit jaar geschieden, doch een
datum staat nog niet vast. Mogelijk
valt dit samen met de invoering van
de komende winterdienstregeling.
Voorlopig geen lijn
Rijnsburg-Noordwijk
Een ander punt, waarover nog geen
definitieve gegevens bekend zyn, is het
herstel van de verbinding Leiden-
Rijnsburg-Noordwijk, die met bussen
niet kon worden gereden aangezien een
tweetalbruggen eerst zal moeten worden
vernieuwd. De directie kon ons niets
definitiefs mededelen over de vervan
ging van deze bruggen tussen Rijnsburg
en Noordwijk, zodat voorlopig nog via
Voorhout gereden zal moeten worden.
„Laten we zeggen nog twee jaar, want
daar ziet het er op z'n allerminst nog
wel naar uit" was het oordeel van di
recteur Hortensius. Het is dus onwaar
schijnlijk, dat Rijnsburg binnen enkele
jaren een rechtstreekse verbinding met
Noordwyk krijgt, zodat een uiterst on
bevredigende toestand hier nog geruime
tyd gehandhaafd zal worden.
Het zeer opzienbarende facet van de
tussenuitspraak van de Raad voor de
Luchtvaart destijds, namelijk dat moest
worden nagegaan „of er personen aan
boord van de ..Hugo de Groot" waren,
wier verdwijning om politieke redenen
beoogd kan zijn geweest" is op een anti
climax uitgelopen. Maandenlang is er
gegist naar de aard en de ernst van de
mededeling, die de Raad naar zijn zeg
gen had bereikt en die kon wijzen in de
richting van sabotage of een aanslag op
een passagier. Nu blijkt, dat de aanlei
ding, dat een persoon, die bij de kort
tevoren in Irak plaats gehad hebbende
revolutie een belangrijke rol zou hebben
gespeeld, zich onder de verongelukte
passagiers bevond.
Deze mededeling bleek te steunen op
een bericht in het Parijse dagblad „Le
Monde" van 20 augustus 1958, (dus wei
nige dagen na het ongeval), waarin
werd gezegd, dat een zekere Khalid
Djallow volgens mededelingen van een
in Californië werkzame broer, een rol
had gespeeld in de opstand te Bagdad.
Uit het nader onderzoek is echter niet
gebleken dat hij een revolutionaire fi
guur zou zijn geweest.„wat zijn broer
daaromtrent zou hebben verklaard, be
rust of op een misverstand of is ten
dentieus voorgesteld. Aannemelijk is
slechts geworden, dat de betrokken
Djallow, geholpen door zijn broer, op weg
was naar Californië om daar aan een
universiteit zijn studie voort te zetten",
aldus verklaart de raad voor de Lucht
vaart nu.
Diverse oorzaken
Blyven dus als mogelijke oorzaken
voor de ramp de technische kwesties, die
in de loop van het nu bijna drie jaar
durende onderzoek zijn opgeworpen.
Veel aandacht is geschonken aan een
mogelijke storing in de stuurautomaat
van de „Superconstellation" en ook gis
termiddag werden de drie getuigen, ir.
P E. Douwes Dekker van het Nationaal
Luchtvaart Laboratorium, hoofdin
specteur W. A. Rietbergen van de Rijks
luchtvaartdienst en gezagvoerder Ran
dolph H. Reece van de KLM daarover
uitvoerig ondervraagd, vooral door het
technische lid van de Raad, prof. dr.
A. van der Neut. De uiteindelijke
conclusie moet echter zijn zoals ook de
directeur-generaal van de RLD die ten
slotte gaf: uitgesloten, dat een dergelijk
defect tot deze ramp heeft geleid.
Niet alleen is een fout in de stuur
automaat gemakkelijk te redresseren,
maar gezagvoerder F. A. E. Roelofsz
had bovendien de gewoonte zo lang het
vliegtuig nog stijgende was met de hand
te besturen. Op het moment van het
ongeluk had de „Hugo de Groot" de
klim nog niet voltooid, zodat men kan
aannemen dat de stuurautomaat niet
in gebruik was.
„Overspeeding?"
,Zeer goed mogelijk" blijft de ook al
eerder opgeworpen gedachte van de
„overspeeding", dat wil zeggen het dol
draaien van een propeller met een blad
breuk of asbreuk als gevolg. De KLM
had reeds meerdere malen moeilijkhe
den met de propellers van dit type vlieg
tuig gehad, in die zin, dat een propeller
door technische storing bovenmatig ging
draaien en niet meer in de z.g. „vaan
stand" te zetten was. Een dergelijke „dol
geworden" propeller kan de bestuur
baarheid van het vliegtuig zeer ongun
stig beinvloeden. Er kan zelfs een situatie
ontstaan waarin de vlieger nauwelijks
drie seconden tijd heeft om in te grij
pen en in het algemeen, zo kwam gister
middag naar voren, zal de bestuurder
daarin niet slagen.
Dit bracht de voorzitter van de Raad,
mr. J. E. van der Meulen, tot de con
clusie, dat de gezagvoerder in dat geval
geen enkel verwijt treft, een conclusie
die door ir. Douwes Dekker volmondig
werd beaamd.
Het was ook deze getuige, die als
zijn mening te kennen eaf dat in
het gehele schema van gebeurtenissen
rondom het ongeluk de theorie van de
„overspeeding" nog het best past. Intus
sen is overigens niet alleen bij de KLM,
maar internationaal een modificatie op
de Wright cyclone-motoren van de Su
perconstellation uitgevoerd, waardoor
een dubbele zekerheid met betrekking
tot het in vaanstand vast zetten van de
propeller is verkregen.
Generlei verklaring
Gezagvoerder Reece was opgeroepen
als getuige, omdat hy op 26 oktober van
het afgelopen jaar soortgelijke moeilijk
heden met de motor van een „Super-
connie" heeft gehad. Ook bij hem sloeg
een propeller, na een start van Gander,
door en was niet meer af te grendelen.
Het vliegtuig bleef echter gemakkelijk
bestuurbaar en nadat benzine was ge
loosd werd een veilige landing op Gan
der uitgevoerd. De oorzaak van dit euvel
was een gebroken hoofddrijfstang geble
ken. Ook het relaas van zyn ervaringen
wierp dus weinig licht op het ongeval
met de „Hugo de Groot". De directeur-
generaal van de RLD concludeerde ten
slotte, „dat ook het nader onderzoek niet
heeft geleid tot een verklaring voor het
ongeval".
De Raad voor de Luchtvaart, zal op
9 juni uitspraak doen.
Negentien sprekers betoogden:
Resolutie tot besluit
De Sociaal Economische Raad
heeft zich gisteren de gehele dag
zorgen gemaakt over de ontwikke
ling van en het verzet tegen de
publieke bedrijfsorganisatie. Uren
lang hebben vele sprekers hun
mening gegeven over de gang van
zaken bij de P.B.O.. waarbij een
rapport van de organisatiecommis
sie als uitgangspunt diende. Daar
in was uitvoerig aandacht besteed
aan de omstandigheden, die de tot
standkoming van bedrijfslichamen
bemoeilijken.
In totaal voerden negentien leden het
woord. Toen allen aan de beurt waren
geweest was het bjjna vijf uur en had
den reeds negen leden de vergadering
verlaten. De aanvankelijk stampvolle
tribune was ook nog maar matig bezet.
Mr. F. J. F. M. van Thiel, algemeen
voorzitter van het Katholiek Verbond
van Werkgeversvakverenigingen zorgde
ervoor, dat er nog een aanvaardbaar
slot aan de discussie kwam, doordat
hij in een resolutie vastlegde, wat de
vergadering wenste. Dat deze resolutie
met 22 tegen 7 stemmen werd aangeno
men, deed weinig af aan het feit, dat
ei een slot was gevonden voor een dag,
waarop heel veel was gesproken, docli in
feite weinig tot stand was gebracht.
In de aanvaarde resolutie wordt er
voor gepleit de SER de bevoegdheid te
geven om als hét overleg niets ople
vert uit eigen beweging te kunnen ad
viseren over de instelling van een be-
drijfslichaam.
Voort-s doet de SER een beroep op de
organisaties van ondernemers en werk
nemers in de onderdelen van het be
drijfsleven, waarin nog geen bedrijfs
lichamen tot stand zijn gekomen, zich
op korte termijn grondig gezamenlijk
daarover te beraden. De Raad nodigt
daarbij de organisatiecommissie uit zich
desgevraagd, of anders uit eigen ini
tiatief, in verbinding te stellen met de
daarvoor in aanmerking komende or
ganisaties teneinde bij dit beraad van
by stand te dienen en met haar teza:r.en
voor mogelijk praktische, psycho)ogische
en uit de wet op de P.B.O. voortvloeien
de bezwaren een oplossing te zoeken. De
organisatie-commissie moet de SER pe
riodiek van haar werk verslag uitbren
gen.
