DINO DE LAURENTIIS produceert groots
schouwspel om bijbelse figuur: .Barabbas'
Sansevieria;
Dirk Bogarde haat zijn filmroem
ZA TERDAG 29 APRIL
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
PAGINA 2
mooie kamerplant
Cecil B. DeMille maakt school
i Sansevieria's kent men ook wel
als vrouwentongen: sierlijke ka-
merplanten, die vooral in het
moderne interieur goed tot hun
recht komen. Vooral de soort
l met geelgroene bladeren; dus
i met groene bladeren en gele
k rand vallen bijzonder op. Toch
blijven er klachten binnenkomen
over de sansevieria: de plant rot
op de grond af. Dat kan men
toch echt wel voorkomen. Als ze
op de grond afrotten, houdt men
ze vooral in de winter veel te
vochtig: de sansevieria is een
succulent: dus een soort vetplant
en die hebben uiteraard niet veel
water nodig. Als ze in de winter
eenmaal in de twee weken een
weinig water krijgen, kan men
dat als voldoende beschouwen.
In de zomer daarentegen houdt
men de planten over het alge
meen te droog; dan groeien ze
vrij snel en dan kunnen ze ooit
vrij veel water hebben. Dan kan
men ze dus om de dag wel een
beetje water geven. Sansevieria's
kan men prima voortkweken
door middel van stekken. Als
men dat leuk vindt, zal men
volwassen bladeren in stukken
van tien centimeter lengte moe
ten snijden en dan kan men elk
deel in een potje met zanderige
grond zetten. Op den duur vormt
dat afgesneden blad wel wortels
en als het dat eenmaal gedaan
heeft volgen al spoedig de nieu
we of jonge bladeren. Doch dan
komt ook de teleurstelling; die
nieuwe bladeren hebben géén
gele rand en die zal ook nooit
terug komen. Het worden dus
planten met groene bladeren. Er
is wel een manier om die gele
bladrand te behouden, doch dan
moet men niet voortkweken door
middel van stekken, doch door
scheuren en dat gaat ook prima.
Volwassen planten neemt men
uit de pot en splitst ze in enkele
delen. Op elk deel moeten blade
ren en wortels zitten. Als men
die afzonderlijk oppot, zal men
dezelfde fraai gerande bladeren
terug krijgen. In de winter ver
ongelukken vele sansevieria's
doordat ze het veel te koud
hebben; ze moeten zeker in een
v normaal verwarmde kamer staan.
Sansevieria's verlangen ook een
i zeer voedzame grondsoort; er zal
dus bloemistengrond gebruikt
a moeten worden en dan dient
i men nog wat metselzand door
die grond te mengen.
O. KROMDIJK.
de voorgrond plaatsen.
Een vrome wens, die niet nieuw is.
Uit aankondigingen bleek, dat elke
regisseur van zo'n Goliath-rolprent
steeds bezeten was van de wens vooral
de mens en zijn gevoelens te laten pre
valeren.
Het bleef meestal ook een wens. En
ook nu is het gevaar niet denkbeeldig,
dat het nietige mensje verloren zal
gaan in dat tumulteuze tijdperk van
wrede arena ver maken, massale terecht
stellingen, de brand van Rome en nog
meer. Volgens de beloften zullen die
ook breed uitgesmeerd op het bijna
nog te smalle brede doek komen.
Fleischer heeft geen arenadecor op
gebouwd. Hü heeft zün filmploeg in
wagens gehesen en is naar de oude
Italiaanse stad Verona gereden, waar
de rustieke adembenemende arena nog
nagenoeg geheel in tact is. In dat eeu
wenoude bouwwerk streek de rumoeri
ge filmgroep neer. Daar legden de ca
mera's de voor onze ogen on verwezen-
lijke schouwspelen vast, waarmede de
oude Romeinen zich vermaakten, toen
ze al blasé waren van de gewone wa
genrennen of gladiatorenduels. 4 ver
schillende voorstellingen waren soms
Vittorio Gassman in actie tijdens
de opnamen in de arena van Ve
rona voor de film „Barabbas"
Helaas, artistiek heeft deze
rage nog niet zo veel verrassends
opgeleverd. De oogst mag dan
royaal zijn, de kwaliteit was niet
overweldigend. In Amerika is
bijvoorbeeld Ben Hur bijna onder
de Oscars bedolven. Hoeveel deze
film er precies heeft gekregen, wij
weten het niet meer, maar het was
in ieder geval een overstelpend
recordaantal. Op het eerste ge
zicht lijkt het een betrouwbaar
kwaliteitswaarmerk.
Maar de Amerikaanse kunstbe
grippen zij de onze nog niet. Dat
mochten we opnieuw ervaren, toen
William Wylers reuzenfilm de Oce
aan overkwam. De critici in onze
contreien waren niet zo gemakke
lijk in extase te brengen.
Oh ja, het wemelde in de be
schouwingen va7i woorden als:
groots, spectaculair, imponerend,
ovenveldigend, enerverend, span
nend en dergelijke superlatieven.
En men sprak graag van de prach
tige montage de fraaie kleuren,
de knappe massaregie en wat niet
al meer. Maar het woordje ,Jcunst"
kwam in onze streken nagenoeg
nergens uit een kritische pen.
Dat betrof dus Ben Hur. Maar zo
is het met bijna al die massaal op
gezette filmshows. Soms is het kitsch.
Niet altijd is zó slecht, maar een
kunstwerk is het nooit! In de groots
heid, in die massa verdrinken de ar
tistieke talenten van de regisseurs. Nu
kunnen wij ons niet voorstellen, dat de
filmbonzen in Hollywood er grijze ha
ren van zullen krijgen, wanneer de
De Mexicaanse actrice Katy Ju- rado en Ernest Borgnine tijdens
de „Barabbas"-opnamen in de arena van Verona.
gelijktijdig aan de gang in één arena.
Absurd, wreed, onmenselijk. In het
midden vertoonden olifanten hun kun
sten. Daaromheen vochten vrouwen, of
met wilde dieren of met dwergen. En
tegelijkertijd vochten twee groepen gla
diatoren op leven en dood op leuning-
loze bruggen boven een kuil vol hon
gerige leeuwen
Een grootse recapitulatie van het
verleden dus. Maar tussen al die her
schapen historie zal toch een brokje
documentaire van onze tijd schuil
gaan. Na de kruisiging van Christus
zal men een zonsverduistering zien,
geheel in de zin van de bijbelse woor
den „en duisternis viel over ae aarde".
Deze zonsverduistering is ditmaal nu
eens niet een door kunstgrepen gesug
gereerd verschijnsel. Het is een ver
filming van de werkelijke zonsverduis
tering. die dit voorjaar plaats had.
De eigenlijke verfilming van „Ba
rabbas" was toen nog niet begonnen.
Maar twee dagen tevoren besloten Di-
no de Laurentiis en Richard Fleischer
als bij ingeving het indrukwekkende
natuurverschijnsel te laten meespelen.
Een groep van tachtig mensen tech
nici en acteurs werd naar 'n heuvel
bij Roccastrada, 200 kilometer ten
noorden van Rome gedirigeerd. Daar
werd de kruisigingsscene geënsceneerd
en stelde cameraman Tonti zijn drie
camera's in.
Om half acht op de ochtend van de
zonsverduistering stond alles gereed.
De cameralenzen waren beschermd
met zware neutrale filters, maar came
raman Tonti was er niet gerust op.
Hij had dertig Jaar ervaring bij de
film, tweemaal het Zilveren Lint ge
wonnen en op verschillende filmfesti
vals eervolle vermeldingen verworven...
maar evenmin als iemand anders had
hij ooit gefilmd bij een zonsverduiste
ring. Dit was nieuw. Vooral in de
hoofdcamera sloeg hij met zorg de
halo- en sluiereffecten gade, die het
invallende zonlicht opriep.
Het grote moment brak aan. Re
gisseur Fleischer schreeuwde: „Draai
en"Toen kon Tonti zich niet meer
beheersen. Hij brulde Fleischer toe,
dat hij zijn hoofdcamera wilde ver
plaatsen. De regisseur trok een bar
lelijk gezicht. Hij kón weigeren, want
hü had de leiding. Maar hij kon moei
lijk neen zeggen. Ook voor hem was
dit een experiment en hü moest af
gaan op de intuitie van zijn came
raman.
Snel werd de camera verplaatst tot
dat de zon regelrecht in het hart van
de lens scheen. Alle hinderlijke re
flecties vielen weg. Maar Tonti leken
de filters nog te zwaar. Hü rukte ze
zonder meer afen hoopte het bes
te. Zoals hü na afloop vertelde, zal hij
dit moment nooit vergeten. Er stond
veel op het spel. Het kon immers niet
meer overgedaan worden. Was zün
intuitie onjuist geweest, dan zou deze
gehele expeditie voor niets zün ge
weest.
Koortsachtig werden de opnamen
ontwikkeld. En Tonti kon verlicht
ademhalen. Zün gevoel had hem vol
gens zijn „bazen" niet in de steek
gelaten. Zü waren opgetogen over het
resultaat, dat hü had weten te berei
ken. Het moment, waarop de aarde
in duisternis werd gehuld, staat in
mooie kleuren op het celluloid.
Cecil B. DeMille de geeste
lijke vader van de schreeuwerige
spektakelstukken, bij voorkeur
met bijbelse inslag heeft school
gemaakt. Groots gemonteerde en
bijzonder bonte filmprodukties
zij nthans en vogue: ,De tien ge
boden", „Hercules", „Ben Hur",
,De held van marathon", de nieu
we ,King of kings", „Sedomand
Gomorrah" (in produktie) en hoe
zij verder ook moge nheten.
critici „ergens ter wereld" hun pro-
dukten gebrek aan kunstzin verwaten.
Als zü zo'n verwyt onder ogen krij
gen, zullen ze het met een meewarig
glimlachje opzü leggen, een nieuwe
sigaar opsteken en de financiële sta
ten weer eens ter hand nemen. En
daarin lezen zü. dat die kolossale films,
waarin ze zulke verschrikkelijke kapi
talen gestort hebben en die daarom
vaak tegen rigoreus verhoogde entree-
prüzen aan het publiek verkocht wor
den. hun geld met een zeer redelüke
rendement weer terugbrengen. Triom-
fantelük trekken zü dan nog eens ste
vig aan hun sigaar en in hun brein
ontstaat dan alweer een plan voor een
nieuwe en natuurlük soortgelüke
film.
Alles groter
En van dat moment af denken zy
alleen nog maar in de overtreffende
trap. Neem de verfilming van het
boek „Barabbas" van de Zweedse No
belprijswinnaar Par Lagerkvist. „De
omvangrijkste filmproduktie ooit opge
zet door een Europese producer",
schreeuwt Columbia International van
de daken. (Die producer is dan Dino
de Laurentiis, die men gezien zün
activiteiten overigens nauwelüks meer
Europees kan noemen, al heeft zijn
normale en filmische wieg dan in Ita
lië gestaan). En heel bescheiden wordt
er dan aan toegevoegd, dat de film
„zal worden opgenomen op 70 mm
brede kleurenfilm en regisseur Richard
Fleischer werkt met een budget van
tien miljoen dollar". En tenslotte: de
roman is tot een scenario omgewerkt
door niemand minder dan de beken
de Engelse toneelschrüver-dichter
Christopher Fry.
Dan komen we aan de rolbe
zetting. De titelrol van de dief en
moordenaar, die zün leven zal danken
aan het feit, dat Pontius Pilatus op
verzoek van het joodse volk in zün
plaats Jezus Christus laat kruisigen,
wordt vertolkt door Anthony Quinn,
die door zijn familierelatie getrouwd
met de dochter van Cecil B. DeMille
niet vreemd zal staan tegenover een
film. geinspireerd door een bübels ge
geven.
Anthony Quinn als een bijna
zielig hoopje mens in de immense
en afgeladen arena. Een beeld uit
de historische film „Barabbas"
die Dino de Laurentiis op stapel
heeft gezet en door Richard Flei
scher wordt geregisseerd. Quinn
speelt de titelrol.
Echtgenote
De belangrüke rol van het lichte
meisje Rachel wordt vanzelfsprekend
vervuld door Silvano Mangano. Vrijwel
steeds laat Dino de Laurentis zün
echtgenote in zijn films optreden. Toch
was de filmwereld verrast, toen zü dit
nieuwtje hoorde. Silvano verwacht na-
melük een baby. Geen nood, regisseur
Fleischer heeft zijn filmprogramma
zo moeten plooien, dat Silvano pas
voor de camera moet verschijnen als
de jonge De Laurentiis al lang rustig
in een wiegje ligt te pronken.
Andere rollen worden vertolkt door
Vittorio Gassman. Jack Palance, Er-
nest Borgnine en Valentina Cortese.
En de reclame onderstreept dan nog
eens heel dik de kostbaarheid van de
rolbezetting. Anthony Quinn, die on
langs „De kanonnen van Navarone"
heeft voltooid, was eigenlijk niet ter
beschikking, want hü speelde met Sir
Laurence Olivier te New York in
Anouilhs „Becket". Maar De Lauren
tiis moest en zou hem hebben voor
„Barabbas",. Dus kocht hij deze toneel-
produktie uit en maakte daarmede
Quinn vrij om voor de camera's te
verscldjnen.
Alweer: de mens
De 44-jarige regisseur Richard Flei
scher wil de nadruk leggen op de
persoonlijke ervaringen van Barabbas.
Twintig jaar lang heeft deze man moe
ten leven met de pijnigende gedachte
dat niet Jezus Christus, maar hij aan
dat kruis had moeten sterven. Twintig
jaren als slaaf, als gladiator om ten
slotte toch gekruisigd te worden.
Pleischer wil dus de mens Barabbas op
De bekende Britse filmacteur en
wellicht Engelands meest begeerde
vrijgezel Dirk Bogarde (40) kreeg
onlangs een aantal vrijmoedige
vragen voorgelegd, welke hij vrij
wel even vrijmoedig beantwoordde.
Vraag: „Denkt u erover films te
gaan produceren of regisseren?"
Antwoord: „Als ik moest kiezen,
zou ik de voorkeur aan regisseren
geven".
Vraag: „Bent u inderdaad nooit
voor de televisie" verschenen en zo
ja, waarom dan niet?"
Antwoord: „Ik geloof, dat als het
publiek bereid is in de regen in
de rjj te gaan staan en dan nog
te betalen om te zien, het niet
netjes is gratis de huiskamer bin
nen te stappen".
Vraag: „Zou u in een Italiaanse of
Franse film willen optreden als
het scenario u aanstond?"
Antwoord: „Zeer zeker".
Vraag: „Werkt u voor het geld,
voor de roem of voor de vreugde
van de arbeid?"
Antwoord: „Voor het geld en de
vreugde van het werken. Niet
voor roem. Ik haat en veracht
vele verschijnselen, die daarmede
samengaan. Dat meen ik echt".
Vraag: „Is geld belangrijk voor u?"
Antwoord: „Zeer belangrijk".
Vraag: „Vindt u dat de heden
daagse jeugd beter, verstandiger
en serieuzer is dan toen u een
jongen was?"
Antwoord: „Het gros van de heden
daagse jeugd is èn verstandiger
èn serieuzer dan in mijn jonge
jaren. Helaas, er is een krank
zinnig laagje, waarvan de acti
viteiten in het nieuws komen en
die daardoor een slechte faam
verwerven, welke in feite een
grove onrechtvaardigheid is te
genover de veelbelovende genera
tie, waarvan zij toch ook verte
genwoordigers zjjn.
Vraag: „Wat adviseert u nieuwe
lingen in uw vak?"
Antwoord: „Werken, heel hard wer
ken".
Vraag: „Gokt n wel eens?"
Vraag: „Meent u. dat een beroemd
heid recht heeft op een particu
lier leven of moet hü zonder
morren en zonder ophouden het
zoeklicht van de publiciteit door
staan?"
Antwoord: „Iedereen heeft recht
op een particulier leven, ook de
beroemdheden. Het devies „mijn
huis is mijn kasteel" moet ook
voor hem of haar gelden".
Vraag: „Wat heeft volgens u het
meest tot uw bekendheid byge-
dragen: begaafdheid, persoon
lijkheid of de keuze van films en
rollen?".
Antwoord: „Zonder enige twyfel
het laatste".
Vraag: „Zou u in een komedie wil
len spelen?"
Antwoord: „Ik wilde, dat ik er en
kele kon vinden".
Vraag: „Denkt u, dat u als acteur
de top nog moet bereiken?"
Antwoord: „Oh, ik heb nog een
hele lange weg te gaan".
Vraag: „Wat beschouwt u als de
grootste blunder in uw loop
baan?"
Antwoord: „Het afwü^en van een
rol in „Gigi".
Vraag: „Wat was uw gelukkigste
beslissing?"
Antwoord: „Om te spelen in „The
doctor's dilemma". Het bracht me
in Hollywood en het opende vele
nieuwe perspectieven."
Vraag: „Denkt u, dat een goed ac
teur een levendige openhartige fi
guur moet zijn?"
Antwoord: „Beslist niet noodzake
lijk. Sir Alec Guinness, Sir Mi
chael Redgrave, Sir Laurence
Olivier, Dame Sybil Thorndike
om er nu enkele te noemen
zouden zeker niet vallen onder
een dergelyke beschrijving".
Vraag: „Na veertien jaar in de
Rank Organisatie gewerkt te
hebben, gelooft u nog steeds in
dezelfde dingen als in het begin?
En hebt u nog dezelfde ambities
en idealen?"
Antwoord: „Ik heb zeker nog am
bities en idealen, al zün ze niet
ongewijzigd gebleven. Van
zelfsprekend ben ik door de ja
ren heen en zeker na zes jaar
in de oorlog diep gedesillusio
neerd geraakt over vele dingen
en.... mensen!"
Antwoord: „Alleen in de keuze van
scenario's. Maar dat kan een
enorme gok betekenen. Een ver
keerde keus in deze kan mij soms
vele tienduizenden guldens ver
lies betekenen en twee of drie
films".
Vraag: „Wat was nu het opwin
dendste ogenblik in uw leven?"
Antwoord: „In mijn beroep het
moment, dat ik uit het venster
van mijn kleedkamer keek en in
enorme letters „Hollywood" zag
staan. Toen wist ik, dat ik het
eindelijk had bereikt".
Vraag: „Welke voordelen ontdekte
u in Hollywood boven het werk
in Engeland?"
Antwoord: „In Amerika wordt ef
ficiënter, en stimulerender ge
werkt. Bovendien wordt er meer
betaald. Maar ja, Engeland be
tekent voor mij „home" en ik
houd van „home".