rati
Sunsilk
•V 5
STALMANN MOGELIJK DOOR
NEDERLANDERS OMGEKOCHT
"'dit busje Vinolia
toiletpoeder TRÉS CHKM'ARFUM
bij elke grote flacon
shampoo
DE JAARBEURS IN HANNOVER
OPENT ZONDAG HAAR POORTEN
)ud-directeur Centraal Bureau
Tuinbouwveilingen erkent dit
CDU: zet niets
op het spel!
Vragen in Kamer
over Stalmann
Sterke Franse deelnemingook
meer Nederlandse exposanten
VS zullen de regeringstroepen
in Laos blijven bevoorraden
PRONONCE
Planta-affaire kwam ter sprake
op jaarvergadering Unilever
jgericht 1 maart 1860
Donderdag 27 april 1961
Vierde blad no. 30340
Advertentie
Jetuigen verhoren
i(V&n onze Haagse correspondent)
Onverwachts schijnt er toch
lening te zijn gekomen in de
Ik'Stalmann. De opzienbarende
fuchten over corruptie, waarin
chef van de afdeling buitenland-
handel van het ministerie van
kdbouw van de Duitse Bonds-
nbliek de ongelukkige hoofdrol
pt, schijnen toch wel houvast te
|den voor justitieel ingrijpen.
loewel men op het ministerie van
idbouw ln Den Haag hangende het
be onderzoek zich onthoudt van elke
kdeling en ook geen enkel common-
r wenst te geven, staat het nu toch
vast, dat minister MarRnen niet
der grond uiting gaf aan zRn twR-
tan de Integriteit van dr. Stal
in.
fetuurlRk was het bericht van de
uting van dr. Stalmann na de be-
Udlglng van het aannemen van
■penningen voor minister MarRnen
ikwaiyk geval. De Oberstaatsanwalt
Bonn. dr. Druch, en zijn assistent
Zug schenen bij hun onderzoek te-
de ondoordringbare muur van het
berse bankgeheim te zijn vaat ge-
In. Zondag is dr. Druch uit Den
jf vertrokken en menigeen dacht.
I ook dr. Zug zou zRn afgereisd. Zo
I het echter niet. Het ANP meldde
wmeer: ..Het onderaoek naar Neder-
pae aspecten van de zaak-Stalmann
Mandag en in de nacht van maan-
I op dinsdag voortgezet. Weer is een
[tal getuigen gehoord, deels nieuwe,
)i getuigen, die ook vorige week al
fehtingen hebben gegeven."
Doorgeslagen
let schRnt dat enige Nederlandse ge
len tRdens hun verhoor hebben door
ben. Ofschoon zR aanvankelijk ten
Bfst« beweerden, dat de aanwRzln-
r
ongres in Keulen
andaag beëindigd
ran onze correspondent in Bonn)
it partijcongres van de Christelijk
locratlsch Unie ln de Jaarbeurshal
van Keulen ls vandaag geëindigd,
middag zou een grote slotbReen-
It plaats hebben, waar partRvoor-
v en Bondskanselier dr. Adenauer
eenmaal het woord zou voeren en
loedelRk het parool voor de komen-
verklezingsstrRd zou uitgeven. Het
klonk reeds ln de verschillende
voeringen, die de afgelopen dagen
gehouden, en het luidt: ..Zet niets
het spel", een aansporing tot de
tdultse kiezers om straks, ln septem-
de C.D.U. de gelegenheid te geven
succesvolle politiek der afgelopen
Jf Jaren voort te zetten en de be
te welstand te bestendigen
et is een leuze naar analogie van
(logan „Geen experimenten!", die in
in de C.D.U.-vanen stond, toen de
1) van Adenauer voor het eerst de
lute meerderheid ln de Bondsdag
iverde.
iteren hebben de rond vijfhonderd
U.-gedelegeerden zich voornamelijk
f gehouden met de economische, fi
dele en sociale problemen, 'n Nieuwe
aanval op de Westduitse socialisten
vice-kanselier prof. Erhard, die zei
zij zich twaalf jaren lang hebben
et tegen al datgene, dat West-Duits
veiligheid en welstand heeft ge-
ht. „De socialistische oppositie heeft
tdurend getracht het moeizame
t van politieke en economische we-
pbouw te verstoren", aldus prof. Er-
I. Ook hR ontzegde de „eeuwig fa-
en en eeuwig dwalende" socialisten
recht aanspraken te doen gelden
Ie leiding der Westduitse politiek,
luister van Financiën Etzel ligt met
tucht in een ziekenhuis en kon
tom zelf niet verschRnen. ZRn korte
werd voorgelezen. In de middag-
1 moesten de redenaars zich haas-
zR moesten voor vRf uur gereed
om de gedelegeerden de gelegenheid
even ergens in de Domstad, in hun
ls of in het een of andere restau-
de tv-reportage van de return-
ch tussen de Hamburgers S.V. en
:elona te volgen.
indaag zou het congres dus het ver
ingsprogramma van de C.D.U. be-
Imaken. Daarop antwoordt vrijdag
gen de sociaal-democratische partij,
in de Beethovenhalle in Bonn dan
partR- en regeringsprogramma
september bekend zal maken.
Zorin vergiste zich
o Zorin, de leider van de Sowjet-
jsche afvaardiging naar de V.N.,
fisteren op een persconferentie in
York. de vraag gesteld welke de
jetrussische verplichting ten opzich
te Cuba was en of deze overeenstem
iet de Britse verbintenis ten aanzien
Polen vóer de tweede wereldoorlog,
fin antwoordde: „MRn regering vat
belofte van bijstand aan Cuba em
ir op dan Engeland zRn toezegging
hulpverlening aan Polen heeft ge
il". HR voegde hieraan toe: „Ik geloof
de hier aanwezigen zullen begrijpen
indien de Sowjet-Unie zegt, dat zij
izal verlenen, dit ook geschieden zal
ist wR niet zo zullen handelen als
fland ten aanzien van Polen heeft
an".
sarnemers geloven, dat Zorin zich
vergiste en dat hij de in 1939 door
it-Brittannië aan Polen gedane be-
om dit land in geval van een
•e aanval hulp te verlenen, heeft
ard met de Britse politiek tegenover
Mo-SlowakRe. zoals die enkele
hden tevoren in hetzelfde jaar werd
N-
gen op grond waarvan dr. Stalmann
werd gearresteerd, onjuist waren, kwa
men zij tenslotte, zoals ons uit goed
ingelichte bron werd medegedeeld, op
hun verklaringen terug.
De beschuldiging tegen dr. Stalmann
Ingebracht, luidde, dat hR steekpennin
gen zou hebben aangenomen in ruil
voor een niet geheel verantwoorde be
vordering van bepaalde agrarische ex
porten. De steekpenningen zouden via
een Amsterdams bankkf<toor bR Zwit
serse banken zRn gedeponeerd.
Zoals gezegd is maandag en in de
nacht van maandag op dinsdag het
onderzoek voortgezet. Oberstaatsanwalt
dr. Druch en zRn assistent dr. Zug
waren maandag belden reeds weer met
het onderzoek bezig. Mr. dr. J. C. Ma
ris de Haagse officier van Justitie die
zRn Duitse collega's bRstand verleent
schRnt volgens de verklaringen van
de belde Duitsers minister MarRnen
tweemaal te hebben bezocht.
De belangrRkste getuigen zRn die van
het Centraal Bureau van Tuinbouw
veilingen In Den Haag. ZR schRnen
maandagnacht te hebben erkend ach
teraf te hebben begTepen welke de be
stemming was van de aanzlenlRke be
dragen die zR voor de exportbevorde
ring naar West-Dultsland hebben ge
stort. Deze gelden waren bestemd voor
dr. Otto Stalmann, hoofd van de af
deling buitenlandse handel van het de
partement van Landbouw ln Bonn.
Bemiddelende rol
In hoeverre een exportpromotor van
het „Oost-West Syndicaat" ln Amster
dam hierbR een bemiddelende rol heeft
gespeeld, wordt nog onderzocht. Ook hR
werd met forse bedragen betaald voor
zRn activiteiten ln West-Dultsland.
Een van de getuigen die door de Ne
derlandse en Duitse justitieambtenaren
zRn verhoord, zo weet het dagblad
Trouw te melden, is de directeur van
het Centraal Bureau voor Tuinbouw
veilingen, de heer M. Prins.
Grote bedrogen
Van dr. Druch vernamen wR. dat
het Centraal Bureau Inderdaad bedra
gen heeft overgemaakt aan het ban
kiershuis Hörchner en Götzen in Am
sterdam. De heer Götzen. die als ge
tuige werd verhoord, verklaarde later,
dat hR voor zRn werk als zogemaande
„lobbyist", die in het belang van een
bepaalde handelstransactie zijn invloed
tracht aan te wenden, een vergoeding
kreeg. De firma Hörohner en Götzen
heeft in Zwitserland een agentschap.
Grote bedragen zRn uit Nederland
naar dit agentschap overgemaakt. De
lieer Götzen ontkende niet. dat hR dr.
Stalmann kende. HR noemde hem een
der vlRtigste en meest integere Duitse
ambtenaren. De gelden, die hR had ont
vangen noemde deheeT Götzen „lobby-
gelden' Bovendien waren hem prori-
slekosten en onkosten overgemaakt.
Sedert woensdagavond Is er een bR-
zondere activiteit ontwikkeld. Reeds ls
gebleken, dat het Centraal Bureau van
Tuinbouwveilingen vele duizenden gul
dens heeft overgemaakt op de rekening
van Hörchner en Götzen. Dit geld was
bedoeld om invloed uit te oefenen op
dr. Stalmann.
Mr. L. Niemöller, oud-directeur van
het Centraal Bureau, zal volgens Trouw,
tegenover Nederlandse en Duitse recher
che hebben toegegeven, dat uit het af-
zetfonds van het Centraal Bureau gel
den ter beschikking zRn gesteld van de
hoer Götzen om dr. Stalmann om te
kopen. Gisteren zou getracht worden
om de heer Götzen opnieuw een ver
hoor af te nemen.
De Tweede-Kamerleden Blesheuvel
(AR), Brouwer KVP>, Den Hartog
(VVD), Mel'lema (CHU) en Vrede-
llng (PvdA) hebben aan de ministers
van Buitenlandse Zaken, van Justitie
en van Landbouw en VlsserR schrifte-
lRike vragen gesteld over de affaire-Stal-
mann. ZR vragen de ministers op
de kortst mogelRke termRn een zo vol
ledig mogelRke uiteenzetting te geven
van deze zaak, voorzover hun beleid
hiermee te maken heeft of heeft gehad.
Voorts willen vragenstellers weten of
bR deze zaak Nederlanders waren of
zRn betrokken, die strafbare en/of laak
bare handelingen hebben verricht.
Tenslotte wordt nog gevraagd, voor
zover op dit ogenblik nog geen nadere
bRzonderheden bekend kunnen worden
gemaakt, zo spoedig mogelRk aanvullen
de mededelingen te doen. voorzover dit
voor de handhaving van de Nederlandse
rechtsorde en voor de goede naam
van Nederland dienstig ls.
TRANSPARANT
Steeds groter en
interiiationaler
(Van onze Haagse correspondent)
Een der grootste jaarbeurzen ter
wereld, de ..Industriemesse" in
Hannover, opent zondag haar
poorten. De tentoonstellingsruimte
beslaat 519.000 vierkante meter
(verleden jaar 447.000). Deze
manifestatie is evenwel niet alleen
in meters groter geworden, ook de
deelneming groeit: van 4.773 ex
posanten in 1960 tot 5.120 ditmaal.
Momenteel rijn nog 15.000 4 16.000
mensen volop met de opbouwwerkzaam-
heden van de beurs bezig, maar zondag
is men echt klaar en staat alles op
z'n plaats.
De groei van deze beurs is sinds haar
start in 1947 mede als gevolg van de
„erfenis van Leipzig", enorm geweest.
Veertien jaar geleden een exportbeursje
in enkele overgebleven hallen van een
voormalig industrieterrein. Toen nog
geen buitenlandse deelnemers. Vanaf
1950 begint het en in 1951 telt men
reeds 148 buitenlandse exposanten. Tien
jaar later zijn het er 1015. Het aantal
Duitse deelnemers nam in deze periode
toe van 2.892 tot 4.105
Het is duldelRk dat Hannover be
paald „internationaal" is geworden.
Maar dat niet alleen. In dit tRdvak van
tien Jaren verdubbelde de expositle-op-
'a werelds
grootste
bloemenpracht
in Lisse
Russische vliegtuigen steunen nog
steeds offensief communistische rebellen
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft meegedeeld, dat
de Verenigde Staten de regeringstroe
pen in Laos zullen blRven bevoorraden
om deze ln staat te stellen bet hoofd
te bieden aan de opstandelingen. Vol
gens de woordvoerder van het ministe
rie hebben de „communistische" troe
pen de laatste dagen op verschillende
fronten hun offensief voortgezet, on
danks het feit dat de regering in Vien
tiane het voorstel om het vuren te sta
ken heeft aanvaard. De Amerikaanse
militaire adviseurs zullen in de front
linies blRven om de regeringstroepen te
adviseren.
De woordvoerder verklaarde, dat de
hulp aan de opstandelingen met Rus
sische vliegtuigen nog steeds voortduurt,
dit in tegenspraak met berichten dat
de Engelse minister van Buitenlandse
Zaken Lord Home had gezegd dat deze
Russische hulp zaterdag j.l. was ge
staakt.
De Verenigde Staten behouden zich
het recht voor de regeringstroepen te
blRven bevoorraden totdat onomstote-
lRk vaststaat, dat de opstandelingen
geen hulp meer van de communisten
krijgen, aldus de woordvoerder.
Deze verklaring kwam na berichten,
dat de Verenigde Staten hun militaire
hulp zouden hebben opgevoerd door de
Instelling van een luchtbrug met een
vloot van transportvliegtuigen.
Intussen worden in Nieuw-Delhi de
nodige voorbereidingen getroffen voor
de bReenkomst van de internationale
controlecommissie voor Laos. Leden van
de Poolse en Canadese delegaties zRn
reeds in de Indiase hoofdstad aange
komen. WaarschRnlRk zal de eerste ver
gadering der commissie morgenmiddag
plaatshebben.
Een rijschool in Nijmegen heeft
een apparaat in gebruik genomen,
waarmee binnenshuis rijlessen ge
geven kunnen worden. De leerling
kan normaal alle instrumten van
een gewone auto bedienen en de
resultaten daarvan zien op een voor
hem aangebracht filmscherm. Van
zelfsprekend kan men niet uitslui
tend met deze apparatuur volledig
leren rijden, maar een groot deel
van de lessen kan op deze manier
gevolgd worden zonder dat er
auto's aan te pas komen en zonder
gevaar op de weg.
Federatie metaal- en
elektrotechnische
industrie opgericht
In Den Haag is deze week door de
vRf ondernemersorganisaties in deze be-
drRfstak opgericht de Federatie Metaal-
en Elektrotechnische Industrie (F.M.E.).
De nieuwe federatie heeft een hoofd
bestuur van 25 leden, de vRf voorzitters
van de samenwerkende verenigingen
(het presidium) en 20 leden.
Gedurende het jaar van oprichting
treedt als algemeen voorzitter op ir. W.
van Osselen, algemeen voorzitter van de
Vereniging van Metaalindustrieën.
De F.M.E. heeft de beschikking over
een bureau, waarvan directeur is mr. H.
Ph. de Kanter.
Via de samenwerkende organisaties
zijn in totaal 1237 ondernemingen bR de
federatie aangesloten. BR deze onderne
mingen zijn 340.000 werknemers in dienst.
Omdat er in ons land ruim 1500 onder
nemingen op dit gebied met een totaal
van 355.000 werknemers bestaan, moet de
conclusie worden uitgesproken, dat de
F.M.E. naar het aantal ondernemingen
voor rond 80% en naar het aantal werk
nemers voor ruim 95% representatief is
voor de metaal- en elektrotechnische
industrie.
voor PETTICOATS
voor dames en meisjes,
o.m. opblaasbaar.
Blaasjesziekte trok onvoldoende aandacht
(Van onze correspondent)
Op de algemene vergadering van aandeelhouders van Unilever N.V. heeft de
voorzitter van de Raad van Bestuur, de heer F. J. Tempel, bUzondere aandacht
geschonken aan wat hij noemde de Planta-episode.
HR heeft daarbR iets medegedeeld uit het rapport van de heren Drees, De
Monchy en Rijkens, dat enige weken geleden aan de Raad van Bestuur was uit
gebracht. Dit rapport draagt een intern karakter, maar zo zei de heer Tempel
wR menen dat aandeelhouders (en ook het publiek) er recht op hebben van ons
te vernemen of er in de organisatie en communicatie onvolkomenheden aan het
licht zRn getreden.
pervlakte, het aantal hallen groeide tot
zo n 20 stuks, het aantal landen, waaruit
de deelnemers kwamen, steeg tot 25
en die waaruit de inkopers komen, tot
niet minder dan 100.
Eigen gezicht
Zo kreeg deze messe binnen het West
duitse jaarbeurswezen een geheel eigen
gezicht. Er zRn bijvoorbeeld geen na
tionale paviljoens, maar men kent uit
sluitend branche-groep'en, hetgeen tot-
nutoe de Sowjet-Unie wellicht van deel
neming heeft weerhouden. Ofschoon de
Russen deze manifestatie wel hebben
uitverkoren voor oriëntatie. Ook dit jaar
wordt een delegatie uit Moskou ver
wacht, en wel onder leiding van nie
mand minder dan de Russische minis
ter van Automatisering.
Dat Hannover onder de Europese Jaar
beurzen daarnaast nog een zeer voor
aanstaande plaats inneemt, hangt sa
men met het feit dat het een belang-
rRk ontmoetingspunt is voor de handel
tussen Oost en West en de ontwikke
lingslanden.
Gerekend naar het aantal deelnemers
is de afdeling machinebouw met zo'n
1672 exposanten dit jaar het sterkst
vertegenwoordigd. Op de tweede plaats
komt de elektrotechnische industrie met
1242 firma's, terwijl voorts de groep
Rzer en staal bijzonder omvangrRk is.
Maar niet alleen de zware industrie
is aanwezig er is ook een groot aantal
inzendingen op het gebied van consump
tiegoederen op het terrein van kantoor
machines en andere kantoorbehoeften
van de chemische nijverheid en de
kunststoffenindustrie.
Sterke positie
Een van de meest interessante mede
delingen uit het rapport vindt men in
dat deel. waarin de reeds in 1958 in
West-Duitsland optredend blaasjesziek
te en het gebruik van margarine met
de emulgator wordt behandeld. De com-
missie-Drees rapporteert, dat destRds bR
twee technische functionarissen van het
Duitse bedrijf de gedachte is opgekomen
van de mogelRkheid van een verband
tussen de toen in Duitsland heersen
de blaasjesziekte en het gebruik van
margarine met de emulgator. Op grond
van door de commissie Drees ge
signaleerde omstandigheden o.m. de
volstrekte afwRzing van deze gedach
te door de wetenschappelyke afdeling
in Duitsland en het feit dat de
blaasjesziekte door vooraanstaande
Duitse medici aan een virus werd toe
geschreven acht de commissie het
begrRpelRk, dat men niet verder aan
een dergelRk verband heeft gedacht.
De commissie meent echter dat er
toch, in verband met een zekere paral
lelliteit tussen de verbreiding van de
ziekte en de margarinedistributie wel
reden was geweest deze mogelRkheid
verder te onderzoeken. ZR betreurt dat
een en ander niet is doorgedrongen tot
de wetenschappelRke onderzoekers van
Unilever elders.
Over de schade door de Planta-affalre
veroorzaakt, zei de heer Tempel, dat
de dochtermaatschappR Van den Bergh
en Jurgens NV reeds in een zeer vroeg
stadium aan slachtoffers van de huid
aandoening bedragen aanbood, waar
omtrent in een op 14 april J.l. gepu
bliceerd communiqué uitvoerige cRfers
zRn verstrekt. Het grootste deel van het
in het jaarverslag genoemde bedrag van
7 miljoen gulden bestaat uit de kosten
van het terugkopen van geblokkeerde
margarine. De verliezen, veroorzaakt
door de daling in de omzet van mar
garine in Nederland en de kosten, ver
bonden aan het terugwinnen van deze
omzet zijn in het bedrag van 7 mil
joen gulden niet begrepen.
Het totale verbruik van margarine in
Nederland was in de laatste drie maan
den van 1960 ongeveer 10 lager dan
normaal. Dit zal gedeeltelRk aan de
Planta-affaire hebben gelegen, maar
voor een ander deel aan de verkoop van
goedkope koelhuisboter.
De heer Tempel schonk ook aandacht
aan het feit, dat zoveel mensen dooi
de huidaandoening getroffen zRn, in
sommige gevallen zelfs in hevige mate.
„Dit gegeven", zo zei hR „beschouwen
wR als een ernstige zaak, evenals het
feit dat onze produkten in opspraak
gekomen zRn terwRl wR juist aan de
kwaliteit van onze produkten de groot
ste zorg besteden".
Een hR vervolgde: „Een vraag die
ons verder sterk bezig houdt is, of er 1
Opvallend ls de sterke positie, die
Frankrijk met zRn deelneming, onder
meer in de elektrotechnische sector en
op het gebied van de kernenergie, in
neemt: in totaal zRn er 260 Franse
firma's. Hierna volgen de Verenigde Sta
ten (127 deelnemers), Oostenrijk (124),
Groot-Brittanië (107) en Zwitserland
(96). Daarna Nederland.
Elk jaar stijgt het aantal vertegen
woordigers van de Nederlandse indus
trie dat in deze Nedersaksische stad ex
poseert: thans biina 70, vorig jaar 55,
en in 1955slechts 11.
EEG en EVA
Opvallend ls ook dat het aantal in
zendingen uit het gebied van de Euro
pese Economische gemeenschap en dat
van de Europese Vrijhandelsassociatie
ongeveer in evenwicht zRn. „WR zijn
geen E.E.G.-beurs", zei dr. M. W..Clauss
van de afdeling buitenland van dë Mes-
se. Men wil, zoals een Weens journalist
heeft geschreven, de muren tussen de
beide Europese economische groeperin
gen breken. „Hannover onderstreept de
verbindingen en beoogt voorts bruggen
te slaan", aldus de heer Clauss.
Tenslotte nog een greep uit het gebeu
ren rondom de aanstaande Hatinover-
Messe, die tot en met 9 mei zal wor
den gehouden. Op de Noord-Amerika-
dag zal de Amerikaanse minister van
Handel, Hodges, een uiteenzetting ge
ven over de handelspolitiek der Ver
enigde Staten. Wat de belangstelling
van Nederlandse zRde voor een bezoek
betreft, zijn door de vertegenwoordi
ging in ons land tot een week voor
de openingsdagen reeds zoveel toegangs
kaarten verstrekt als vorig jaar in zRn
geheel.
Nederlandse exposanten treft men
voornamelRk aan in de sector machine
bouw, elektrotechniek, consumptiegoede
ren, porcelein en glas en chemie. Er is
een grote parkeerruimte: de terreinen
rondom de Messe bieden plaats aan
zo'n 40.000 auto's. De verkeersstroom
wordt door de politie-autoriteiten gade
geslagen met behulp van televisiecame
ra's. Opstoppingen kunnen dan ook di
rect worden gesignaleerd, terWRl boven
dien dadelRk tegenmaatregelen kunnen
worden getroffen.
Dat deze Messe hoge nieuwswaarde
bezit, moge worden geïllustreerd met de
vermelding dat zo'n 3000 dagblad- ra
dio- en televisiejournalisten deze mani
festatie in Neder-Saksen bezoeken. Een
voorbeeld van service is nog de „com
puter" waarin de gehele jaarbeurs-ca
talogus is geïnventariseerd. Op uw vraag
behoeft maar een knop te worden in
gedrukt. en u wordt vollèdig gedocu
menteerd.
Zo gaat dat in Hannover, waar men
nu al terwijl de poorten van de
Messe 1961 nog moeten worden geopend
bezig is met de voorbereidingen voor
de manifestatie van 1962, die nog om-
vangrRker belooft te worden.
een medische wetenschappelRke verkla
ring gevonden kan worden voor het ge
legde verband tussen het gebruik van
d», nieuwe emulgator en de opgetreden
huidaandoening. Tot dusverre bestaat
een dergeIRke verklaring namelijk nog
niet. Het vermoeden is uitgesproken dat
indien deze wordt gevonden, dit het be
gin van geheel nieuwe inzichten op me-
disch-biologisch gebied zou kunnen
zRn".
