Première eerste Nederlandse film
over Netsuke in Leiden vertoond
Communicatie een bepalende factor
in samenleving en wetenschap
Ridderlijk wandelen'
Opnamen werden gemaakt in liet
Rijksmuseum voor Volkenkunde
DAF-TRUCKS
GEBR. VAN ULDEN
Begrafenis dokter A. J. Kors
Prof. Klasens bepaalde in Egypte
opgravingsterrein voor expeditie
Machinefabriek Den Holder
bestaat veertig jaar
Natuurfilosofisch congres in de
Leidse Academie geopend
Opgericht 1 maart 1860
Donderdag 6 april 1961
Tweede blad no. 3032Z
Onder aanwezigheid van afge
vaardigden van het ministerie van
Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen en de Japanse rechter aan
het Hof van Internationale Justitie
te Den Haag, de heer Tanaka en
diens echtgenote heeft gisteravond
in het Rijksmuseum voor Volken
kunde in Leiden de première van de
eerste Nederlandse documentaire
film over Netsuke van Nico Crama
plaats gehad.
Omdat de kimono geen zakken bevat
moesten voorwerpen zoals pijp, tabaks
zak en dergelijke met behulp van een
koord aan de gordelband of obi worden
gehangen. De netsuke was de knoop,
die voorkwam, dat het koord tussen
kimono en obi zou wegglijden.
De Japanner speelde vaak met de
netsuke, die glad was en prettig in de
hand lag. De netsukemakers, die geleid
werden door de vorm van het materiaal,
kwamen vaak tot gestileerde voorstel
lingen. Ook bestaan er ronde netsuke,
die plat van vorm zijn, zoals de manju
en de kagamibuta.
In Leiden opgenomen
De film kwam tot stand door sa
menwerking tussen een aantal, overwe
gend jonge, filmtechnici. Zij beschouw
den de film min of meer als een „stijl
oefening". De opnamen werden gemaakt
in het Rijksmuseum voor Volkenkunde,
waar men een 1500 netsuke kan aantref
fen, ongetwijfeld de grootste verzame
ling in ons land.
De film beoogt een speels kijkspel
te zijn, mede door inlassing van enkele
geslaagde oeeldgrapjes, waarvoor de net
suke zich dan ook uitstekend lenen.
Nico Crama, die de eerste vertoning van
zijn korte filmpje bijwoonde, werkte
voorts veel met lichteffecten en projec
teerde de netsuke vele malen groter dan
ze in werkelijkheid zijn. De tekst is wat
magertjes; de dictie laat ook wel wat
te wensen over.
Behalve aan een aantal instituten zal
de film aan buitenlandse televisiesta
tions ter uitzending worden aangebo
den.
In Japan beziet men de netsuke niet
als kunst. Vele Japanse musea bezit
ten deze oorspronkelijke gebruiksvoor
werpen, maar stellen ze over het alge
meen niet ten toon.
In het buitenland bestond er echter
al gauw veel belangstelling voor deze
vorm van volkskunst. Een Franse han
delaar slaagde er in 1847 in met 450
kisten vol netsuke naar zijn land terug
te keren.
Verscheidenheid
De voorstellingen van de netsuke zijn
van grote verscheidenheid. Menselijke
gestalten, goden en legendarische figu-
Ds. J. N. de Ruiter ontving
een beroep
Ds. J. N. de Ruiter, hervormd predi
kant alhier, heeft een beroep ontvangen
van de hervormde gemeente te Beek
bergen.
LEIDSCHE SPAARBANK
Tot leden van het bestuur der Leid-
sche Spaarbank zijn herbenoemd de
heren J. C. van Eek, J. W. Heringa en
grof. mr. J. V. Rijpperda Wierdsma.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN.
Jacoba, ctr. van C. v. d. Oever en M. v.
d. Maas; Bern&rdina Cornelia, dr. van A.
de la Rie en B. C. Duivenvoorden- Corne
lls Nlcolaas, zn. van C. van Valderen en
M. J. Slewe; Menmo, zn. van D. Warns en
C. W. Muller; Rudl, zn. van A. van Eijgen
en J. Haxtevelt; Taco, zn. van W. F. van
Tertholen en A. C. Oo9tlnga; Pleter An-
tonle, zn. van J. Doornekamp en M. W.
Schijf; Elvire, dr. van H. Wilmink en M.
J. J. L. Bas; Maria Agatha Johanna Ca-
tharina. dr. van G. J. Duijndam en A. J.
van Gerven; Johanna Oonstantlne Maria,
dr. van H Ligtenberg en E. A. C. M.
Huijzer; Aart Abells, zn. van J. Kuiken
en J. Cornet.
OVERLEDEN.
W. M. Bink, 72 Jaar, echtgen. van S.
Nasveid.
ten komen voor naast allerlei dieren,
die in de film in de vorm van een
nachtmerrie tot nieuw leven worden
gebracht. Omdat de handwerksman al
zijn fantasie bjj het vervaardigen van
de netsuke uitleefde zijn ze vaak nogal
bizar.
Nadat er een filmpje over het leven
van de „Japanse familie Doorsnee" was
vertoond droeg mevrouw Tanaka enkele
Japanse gedichten voor en leidde de
heer C. Ouwehand, conservator van de
afdeling Japan van het museum de film
van Nico Crama in. De directeur van
het museum, dr. P. H. Pott sprak een
openingswoord.
Dealer
VERDAMSTRAAT 6 - TEL. 23041
Een van de bizarre Netsuke. zoals
die in de film te zien zijn.
Burgemeester opent
nieuw bedrijf
De burgemeester, jhr. mr. F. H. van
Kinschot, zal maandag 17 april de offi
ciële ingebruikstelling verrichten van
het eerste gedeelte van een gebouwen
complex, dat de Minnesota Mining and
Manufacturing Company aan de Roose-
veltstraat 55 laat bouwen ten behoeve
van haar Nederlandse produktie- en
distributie-apparaat.
De 3M Company is wereldproducent
van schuur- slijp- en polijstmateriaal,
geluidsbanden, licht reflecterende folie
als Scotchlite en van een aantal andere
produkten. In haar Leidse vestiging zul
len de voorheen in Den Haag en Rotter
dam verspreide verkoop- en produktie-
afdeling zomede de magazijnen gecon
centreerd zijn.
Van het totale grondoppervlak van
7000 m2 dat 3M in eigendom heeft, is
thans een eerste gedeelte van 1500 m2
bebouwd, waarin 80 man komen te
werken.
Israël door de Rode Zee
Tot zaterdag aa. vieren de Joden hun
paasfeest. Herdenking van de bevrijding
uit het slavenland Egypte, vijf en dertig
eeuwen geleden.
Geen feest van herinnering alleen. Het
is kenmerking voor de gehele geschiede
nis en voor het „eeuwig" bestaan van
Israël.
De heer B. Cohen, voorganger van de
Nederlands Israëlietische Gemeente te
Leiden zal zondagmorgen op uitnodiging
van het Bijzonder Kerkewerk (Open
Deur-werk) spreken over de weg, die zijn
volk, volgens de bijbel is gegaan.
De toespraak van de heer Cohen
draagt als titel: „Israël door de Rode
Zee".
De heer Cohen zal ook enkele liturgi
sche liederen uit de synagogedienst
zingen.
Dr. P. L. Schoonheim zal een nieuw
testamentische toelichting van de bete
kenis van Israël geven.
Tot leden van diverse examencom
missies ter verkrijging van de akte van
bekwaamheid voor het geven van lager
onderwijs in het vak handenarbeid zijn
benoemd de heren; J. H. Krooshoof
(Voorschoten): H. Groenendijk (Alphen
a.d. Rijn) en W. P. Salverda (Alphen a.
d. Rijn).
Zeer grote belangstelling op „Rhijnhof"
Hedenmiddag vond onder buitenge- dezelfde dood hem onverwachts gegre-
woon grote belangstelling op de begraaf- i pen, aldus dr. Oppenheimer, die er ver
plaats „Rhijnhof" de teraardebestelling der nog op wees, dat dokter Kors de
plaats van het stoffelijk overschot van j laatste jaren boven zijn krachten heeft
dokter A. J. Kors, een zeer geziene en gewerkt. Heel zijn leven stond in het
bekende Leidse huisarts, die in de eerste teken van het dienen van de mensheid.
paasnacht plotseling is overleden.
Onder de circa driehonderd personen,
die naar „Rhijnhof" waren gekomen om
hier de laatste eer te bewijzen, bevonden
zich o.m. prof. dr. P. J. Gaillard, dokter
P. J. Kaiser en de heer E. H. Moens,
namens de afdeling Leiden van het Ned.
Roode Kruis, dr. F. A. Nolle, geneesheer
directeur van het Diaconessenhuis, de
heer J. C. F. Coers, namens het Bureau
voor de Medische Sportkeuring, het be
stuur van de afdeling Leiden van de
Kon. Ned. Maatsechappij tot bevordering
der Geneeskunst, dokter C. R. Zijerveld
en dokter L. W. von Liebenstein, resp.
oud-directeur en oud-adjunct-directeur
van de G.G. en G.D. en voorts enkele
specialisten, vele Leidse huisartsen en
een zeer grote schare oudpatiënten en
patiënten.
Nadat de kist met het stoffelijk over
schot in de Aula was opgebaard, leidde
dr. K. E. H. Oppenheimer, hervormd
studentenpredikant te Leiden, een korte
rouwdienst.
Als grondslag van zijn overdenking
koos dr. Oppenheimer een gedeelte uit
Joh. 11 (De opwekking van Lazarus) en
uit 1 Cor. 15, waarin sprake is van het
naderend einde van de mens.
Dr. Oppenheimer, die er op wees, dat
dokter Kors een trouw bezoeker was van
de Avondstilten in de Pieterskerk, teken
de dokter Kors als een bondgenoot van
de zieken tegen de gemeenschappelijke
vijand de dood. Daarnaast was hij voor
zijn patiënten, die sterk aan hem ge
hecht waren, een raadgever en vriend,
die de tijd kon vinden om geduldig te
luisteren. Strijdend tegen de dood, heeft
Met het citeren van enkele verzen uit
Gezang 239 besloot dr. Oppenheimer dit
„In memoriam".
Onder het spelen van „In Uw hoede
zijn wij wel geborgen" werd de kist met
het stoffelijk overschot de aula uitgedra
gen en even later in het familiegraf bij
gezet. Na lezing van de begrafenisliturgie
bad dr. Oppenheimer het „Onze Vader".
Een grote schat van bloemen dekte de
baar.
Een familielid dankte tenslotte voor
het grote medeleven, dat in deze dagen
uit zo ruime kring was ontvangen.
Advertentie
OVER DE GOEDE TOON EN GLADSTONE
Als U, meneer, met een dame x
wandelt - aan welke kant loopt
U dan? Meestal aan haar
linkerzijde. Maar als het
trottoir niet breed is en het
verkeer raast rechts, dan kiest
U ridderlijk de kant van dat
verkeer! Bij het oversteken
blijft U ook de cavalier: U loopt
aan de kant waar het verkeer
vandaan komtals U even kans
ziet wisselt U dus op het midden
van de straat. Een beetje won
derlijk? Ja, maar ook leuk
ouderwets ridderlijk! Later,
als U veilig ergens zit, biedt
U natuurlijk een sigaret aan.
Bij voorkeur Gladstone, want
Gladstone - met of zonder filter
- is de sigaret die iedereen
voldoening: schenkt.
king SIZE
VOORNAAM EN AANGENAAM
20 STUKS F u!
Redden von schatten die
bedreigd worden door de
Assoean-dam
Dezer dagen is prof. dr. A. Klasens,
hoogleraar in de Egyptologie aan de
Gouden erepenning Ned. Mij voor Nijverheid
en Handel uitgereikt
De herdenking van het veertigjarig
bestaan van de Machinefabriek Den
Holder NV, gevestigd aan de Roosevelt-
straat ,is gistermiddag ingezet met een
korte plechtigheid in intieme kring.
De directeur, de heer L. den Holder
was daartoe met zijn echtgenote, zijn in
het bedrijf werkzame zoons en het ge
hele 70 man tellende personeel in de
kantine van het bedrijf samengekomen,
Daarbij was mede tegenwoordig de heer
Communicatieproblemen spelen een grote rol in alle facetten van de
samenleving, niet alleen van de mensen, maar in de gehele levende
natuur. Communicatie als transport van informatie raakt dan ook in
wetenschappelijk opzicht alle terreinen van de menselijke geest, maar
door haar aard in het bijzonder de natuurfilosofische en technologische
wetenschappen. Op grond daarvan heeft het 23e congres van de Orga
nisatie van Natuurphilosophische en Technologische Faculteiten in
Nederland de communicatie als centraal thema gekozen. Nadat gister
middag dit congres, waaraan ongeveer 400 studenten, hoogleraren en
leden van de wetenschappelijke staven van deze faculteiten der Neder
landse universiteiten en hogescholen deelnemen, in het Groot Audito
rium van de Leidse Academie was geopend, heeft gisteravond prof. dr.
ir. J. L. van Soest, buitengewoon hoogleraar in de hoog frequentie-
techniek te Delft, de verhandelingen over de communicatieproblemen
ingeleid met een algemeen overzicht.
Van Argonanten
tot astronaiiten
Het Groot Auditorium was nauwelijks
groot genoeg om de zeer vele belang
stellenden voor de openingsbijeenkomst
tc bevatten. De heer L. Schutte, de
praeses van de commissie van voorbe
reiding van dit congres, opende met een
welkomstwoord tot de eregasten, en
schetste het drieledige doel van het con
gres: kennismaking met instituten en
werk van de niet eigen universiteit, on
derling contact en de behandeling van
een centraal thema.
De praeses van het dagelijks bestuur
van de organisatie, de heer L. Horns-
veld, trok een vergelijking tussen de
mythologische avonturen van Jason met
zijn Argonauten en de voor de deur
staande tochten van de astronauten van
thans. In de ontwikkeling van de
ruimtevaart onderkende hij het meest
sprekende bewijs van de stormachtige
ontwikkeling van natuurwetenschappen
en techniek.
De studenten realiseren zich thans
veel meer dan vroeger de consequen
ties van hun wetenschappelijke vor
ming en arbeid, die naast zegen ook
veel destructieve gevolgen hebben kan
nu de techniek veel meer dan vroeger
het beeld van de samenleving bepaalt.
Over het communicatiethema ziet spre
ker, dat zeer velen van de aanwezigen
mettertijd als leraar een schakel zullen
vormen tussen wetenschap en samen
leving der toekomst, in welke functie
de communicatie van het allergrootste
belang is.
De welkomstwoorden van de rector
magnificus van de Leidse Universiteit
prof. mr. J. V. Rijpperda Wierdsma
werden in verband met diens ziekte
voorgelezen door de secretaris van de
senaat prof. dr. G. Severster. Ook in
deze woorden werd de nadruk gelegd
op het belang van communicatie, ook
tussen de verschillende wetenschapster
reinen die veelal te zeer uit elkaar drei
gen te drijven.
Boeiende band
Na de bijeenkomst in de Academie
werden de deelnemers ten stadhuize ont
vangen door het gemeentebestuur. Een
gemeenschappelijke maaltijd werd ge
houden in de Doelenkazerne.
Des avonds sprak prof. Van Soest
in de Academie over communicatie als
boeiende band in de samenleving.
Een belangrijke deel der dynamische
beschouwingen in de levende natuur
ligt op energetisch niveau, aldus prof.
Van Soest. In het dierenrijk laat zich
echter een aantal verschijnselen op in-
formatorisch niveau behandelen: de ac
tie van de zintuigen, het zenuwstelsel en
de hersenen, het voortbrengen van ge
baren en geluiden. Informatieontvangst
en -afgifte zijn onmisbaar voor die
ren en hun gemeenschap. Reeds in het
primitieve stadium van de evolutie heeft
het dierenrijk zich ingesteld op com
municatie als transport van informa
tie. In een later stadium ontwikkelde
de dierenwereld een soort „taal", die
bij de mens in bijzondere mate ont
wikkeld is.
Het karakter van de menselijke ge
meenschap is met deze taal zeer nauw
verweven, vooral door het op schrift
stellen van de taal. Prof. Van Soest
ging op enkele aspecten van de daar
mee samenhangende vraagstukken die
per in als inleiding tot de voordrach
ten, die in de komende dagen, ir het
bijzonder vrijdag gehouden worden over
het centrale thema. Vandaag werden
voordrachten gehouden die min of meer
los stonden van dit centrale thema, ter
wijl des middags excursies plaats von
den. In het middaguur werd in de
Waag een kaaslunch gehouden.
J. G. J. Verhey van Wijk, voorzitter van
het Departement Leiden van de Ned.
Mij. voor Nijverheid en Handel.
Nadat de heer Jac. den Holder een
kort welkomstwoord had gesproken, ver
kreeg de heer Verhey van Wijk het
woord. Een terugblik werpend in de ge
schiedenis van de NV zei spreker zich de
gevoelens van de heer Den Holder sr. te
kunnen indenken. Toen deze nl. met zijn
plannen begon, was zijn vader daarover
niet te best te spreken. Op de ambachts
school nl. had men hem verteld, dat zijn
zoon te klein was voor het metaalvak.
Hij kon beter schilder worden. De heer
Den Holder zette evenwel door en begon
een bedrijf aan het Galgewater, dat zich
dusdanig ontwikkelde, dat er spoedig 45
man werkzaam was. Spreker schets
te vervolgens de gestadige groei van het
bedrijf, mede hulde brengend aan de
echtgenote van de jubilaris, die in moei
lijke tijden een grote stuwkracht was
In 1950 ontstond het plan het bedrijf
over te brengen naar de Roosevelstraat,
waarbij spreker bij de opening als voor
zitter van de Kamer van Koophandel
aanwezig was. Toen heeft spreker de
heer Den Holder leren kennen als een
energiek en vakkundig persoon. In de
loop der jaren heeft hjj door grote wils
kracht en toewijding het bedrijf op
steeds hoger plan gebracht.
Het was spreker daarom een groot ge
noegen de heer Den Holder te mogen
uitreiken het vererend getuigschrift van
de Ned. Mij. voor Nijverheid en Handel
met de daaraan verbonden gouden ere
penning.
Namens het personeel sprak vervol
gens de heer A. J. Frèrejean, die behalve
de gelukwensen verschillende geschen
ken aanbood, w.o. een fraaie wandklok,
In zijn dankwoord zei de heer Den Hol
der dat hij zonder zijn personeel niets
had kunnen bereiken. Hij zegde het per
soneel een gratificatie toe naar gelang
het aantal dienstjaren en reikte deze
aan de oudste vier uit.
Zoekt U een
GOUDEN RING
voor een dame of heer,
d. WATER, Haarlemmerstr. 207
heeft het.
Ook in brillant ringen.
Ruime keuze in alle prijzen.
GOUDEN JUBILEUM
A. GLASBERGEN
De heer A. Glasbergen herdenkt dins
dag het feit, dat hU vijftig jaar geleden
in dienst trad bU Wernink's Industrie
en Handelsonderneming N.V.
De heer Glasbergen is in 1911 zijn
loopbaan als transportarbeider begon
nen: hU was toen 15 Jaar. In 1923 werd
hfi bijrijder op de vrachtauto en in 1924
vrachtwagenchauffeur, welke functie hij
nog vervult.
Leidse Universiteit en directeur van het
Rijksmuseum van Oudheden terug ge
keerd van een studiereis, die hij van on
geveer half januari in Egypte heeft ge
maakt. Voor deze reis ha<i de Neder
landse Organisatie voor Zuiver-Weten
schappelijk Onderzoek de hoogleraar
een subsidie toegekend.
In een gesprek vertelde prof. Klasens
dat zijn reis een oriënteringsreis
een dubbel doel had. De eerste doelstel
ling was om met de Londense hoogleraar
professor W. B. Emery ervaring op te
doen in de Nubische archeologie en de
plaatselijke omstandigheden te leren
kennen.
De tweede doelstelling, die nauw met
de eerste samenhing, was een terrein in
Nubie te zoeken, waar een Nederlandse
archeologische expeditie het volgende
winterseizoen met subsidie van de Ne-
delandse Organisatie voor Zuiver We
tenschappelijk Onderzoek, opgravingen
zou kunnen beginnen.
Deze Nederlandse archeologische ex
peditie maakt dan deel uit van de bij
drage, die ons land aan het Unesco-pro-
ject levert om zoveel mogelijk van de
oudheidkundige monumenten en voor
werpen te redden, die na de bouw van
de nieuwe dam bij Assoean onder water
zullen komen te staan.
Sprekende over de eerste doelstelling
van zijn reis, zei prof. Klasens dat hij
het overgrote deel van zjjn tijd had be
steed aan het deelnemen aan prof. Eme
ry's opgraving te Boehen. In deze plaats,
gelegen tegenover Wadi-Halfa. in het
noorden van de Soedan, ontgraaft de
Londense hoogleraar een vesting uit het
„midden-rijk", dat dateert ongeveer 2000
voor Christus.
Wat de tweede doelstelling betreft, is
prof. Klasens erin geslaagd om niet ver
van de beroemde tempel van Aboe Slm-
bel, circa 30 kilometer ten zuiden van
Assoean op Egyptisch territoir, een op
gravingsterrein te vinden. Voor een oo-
graving aldaar is thans een concessie bij
de Egyptische autoriteiten aangevraard.
De opera ving zal geschieden van were
het Rijksmuseum van Oudheden te Lel
den.
Engels initiatief
i.z. EEG verwacht
Uit wel ingelichte Engelse poli
tieke kringen wordt vernomen, dat
de Engelse regering voornemens
zou zijn in de loop van de volgende
maand een opzienbarend initiatief
te nemen, dat het mogelijk zou
maken nieuwe onderhandelingen te
beginnen over de aanhechting van
Groot-Brittannië (lid van de
EVA) aan de Europese Economi
sche Gemeenschap (E.E.G.).
In de ministeriële bijeenkomsten vóór
het vertrek van Macmillan naar Wshing-
ton is de kwestie uitvoerig besproken en
de meerderheid van de kabinetsleden,
ook enkele leden die tot dusverre uiterst
gereserveerd waren, is er van overtuigd,
dat zowel om economische als om poli
tieke redenen Groot-Brittannië niet
langer buiten de E.E.G. zal kunnen
blijven.
Naar men meent, zal Macmillan zelf
hierover een belangrijke verklaring af-
lamrpri
