ZUID-AFRIKA TER SPRAKE
IN HET BRITSE LAGERHUIS
Gizenga dreigt
Géén gegevens over
signaalapparafuur
in verkeerde handen
Ontwapeningso verleg: „Een brede
basis voor overeenstemming"
UW VAKANTIE BEGINT IN LM
BANKETBAKKERIJ ROSELEUR
Pakken oude Couranten
0.75 per 5 K.G.
Prof. dr. E. L. Smelik: ik ging
niet met plezier naar de kerk!
^oor
tot in de puntjes
verzorgd, met
leuke
van Haren
schoentjes!
™10"
DONDERDAG 23 MAART 1961
Volgens Macmillan toonde dr. Verwoerd
geen begrip voor mening van anderen
„Kookpunt nadert,"
zegt bisschop
(Van onze Londense correspondent)
Gisteravond heeft het Britse Lagerhuis
nagekaart over Zuid-Afrika. Premier
Macmillan, die ook thans weigerde te
onthullen hoe het was toegegaan op de
Gemenebest conferentie, welke even ge
heim Is als een kabinetsvergadering,
wierp alle schuld voor de afval van
Zuid-Afrika op dr. Verwoerd en diens
volkomen onwrikbare, dogmatische hou
ding.
Indien dr. Verwoerd ook maar het
allerminste begrip zou hebben getoond
voor de opvatting van de andere leden
van het Gemenebest, dan was er vol
gens Macmillan zeer waarschijnlijk een
kans geweest de zaak te redden. Zijn
grote bezwaar tegen Verwoerd was, dat
diens apartheidstheorie geen overblijfsel
van een ver verleden Is, maar dat hij
deze gemaakt heeft tot een volkomen
onaanvaardbare filosofie voor de toe
komst. De premier herhaalde, dat dr.
Verwoerd zich op de conferentie overi
gens uiterst waardig had gedragen.
Conservatief na conservatief stond
daarop op om Maemillan verantwoorde
lijk te stellen voor hetgeen er was ge
beurd. Diens opzienbarende rede in
Kaapstad was destijds het steentje ge
weest dat de Zuidafrikaanse lawine had
veroorzaakt. In het Lagerhuis heeft
Macmillan de beginselen van deze
speech nogmaals herhaald, Robin Tor-
ton, de leider van de Tory-rebellen over
de Afrikaanse politiek, zei dat Engeland
Zuid-Afrika uit het Gemenebest had
gedreven. Maar degenen die het met
Macmillan niet eens zijn lieten het bij
een protest. De partijdiscipline bij de
Tories is groter dan bij Labour. Er moet
heel wat gebeuren voor zij de regering
werkelijk in de steek laten. Duncan
Sandys, de Britse minister voor het Ge
menebest. die het debat besloot zeide
over dr. Verwoerd: „Hij tracht tegen de
stroom van de wereldopinie te zwemmen
en de loop der geschiedenis om te
keren,"
Toep minister Sandys zei dat Zuid-
Afrika zich heeft geisoleerd verliet Lord
Hinchingbrooke, een lid van de rechter
vleugel van de conservatieve fractie, uit
protest de zaal. De minister merkte op:
..Het is voor mU even pijnlijk om deze
dingen te zeggen als voor Lord Hin
chingbrooke om ze aan te horen".
In een gesprek met een correspondent
van de „New York Herald Tribune"
heeft Antoine Gizenga gedreigd dat als
de Westelijke landen de Kongolese re
gering in Stanleystad niet erkennen en
daar op 15 april geen ambassadeurs
«hebben gevestigd, de regering alle con
suls van deze landen uit het door haar
bestuurde gebied zal wüzen.
Gizenga zei voorts, dat zijn regering
geen enkele hulp van communistische
landen heeft ontvangen en dat er geen
sprake kan zijn van een compromis
tussen zijn regering en de door de con
ferentie van Tananarive voorgestelde
confederatie.
Volgens het Kasavoeboe-gezinde blad
„Courier d'Afrique" bestaat bij Wali-
kale, in de provincie Kivoe, een oplei
dingskamp waar ca. duizend jongeren
van Tsjechische instructeurs een mili
taire training ontvangen. Walikale ligt
400 km ten noordwesten van de hoofd
stad Boekavoe.
Een woordvoerder der Verenigde
Naties in Leopoldstad heeft meegedeeld,
dat schepen van de V.N. in Matadi zou
den zijn aangekomen. De in de haven
geloste goederen zouden door de Kon
golese regeringsautoriteiten in Matadi
vastgehouden worden, in afwachting van
een regeling voor het vraagstuk der be
voorrading van de troepen der V.N.
Dr. Reeves in ons land
De Anglicaanse bisschop dr. Ambrose
Reeves, die veel bekendheid heeft ver
worven als tegenstander van de Zuid
afrikaanse apartheidspolitiek, verklaar
de gistermiddag in Amsterdam, dat de
ontwikkeling in Zuid-Afrika haar kook
punt nadert. Als dit punt. dat volgens
hem reeds zeer nabij is, bereikt is. zul
len de gebeurtenissen in Kongo daarbij
vergeleken kinderspel zijn.
Dr. Reeves, die als bisschop van Jo
hannesburg na de onlusten in Sharpe-
ville in maart van het vorig jaar uit
week naar Engeland en bij zijn terug
keer in Zuid-Afrika enige maanden la
ter als ongewenste vreemdeling uit het
land werd gezet, brengt op het ogenblik
op uitnodiging van het Comité Zuid-
Afrika een bezoek aan ons land.
„De problemen, waarvoor Zuid-Afrika
zich op het ogenblik gesteld ziet, gelden
evenzeer voor andere landen, zelfs voor
Nederland", zo zei dr. Reeves op een
persconferentie. „Het gaat hier nl. om
het probleem hoe we moeten Ieren met
elkaar in vrede te leven". Volgens de
bisschop kan een bevredigende oplossing
van dit probleem in Zuid-Afrika alleen
gevonden worden na diepgaand overleg,
waarbij alle partijen betrokken moeten
zijn.
Daarbij moet volgens dr. Reeves ech
ter vooral in het oog gehouden worden,
dat de Afrikanen zich niet langer laten
beinvloeden door woorden. „Ook christe
lijke woorden betekenen voor hen hoe
langer hoe minder, de christenen zullen
hun daden in overeenstemming moeten
brengen met hun woorden".
Dr. Reeves zal binnenkort ook een
bezoek brengen aan Amerika.
Aan de minister van Defensie is giste
ren mondeling rapport uitgebracht
over een eventueel plaats gehad heb
bende spionage bij de N.V. Hollandse
Signaalapparatenfabriek.
De hoofdconclusie van dit mondelinge
rapport was. dat het absoluut uitge
sloten is dat gegevens over de jongste
door deze fabriek ontwikkelde radar-
vuurleidingsinstallaties bestemd voor
de lichte luchtdoelartillerie, in ver
keerde handen zijn gekomen.
Een zegsman van het ministerie deelde
mee. dat zulks ook het oordeel is van
de directie van genoemd bedrijf en
van alle, bij de ontwikkeling van de
genoemde apparatuur betrokken dien
sten.
Het ministerie zegt, dat het juist is, dat
een functionaris van de Westduitse
Marine, Walter Krenz, die zoals
gemeld in januari van dit jaar op
besehuldiging van spionage werd ge
arresteerd, in genoemd bedrijf in 1958
een cursus heeft gevolgd. Deze cursus
had echter betrekking op de door de
N.V. Hollandse Signaalapparatenfa
briek voor de Westduitse Marine ont
wikkelde (en inmiddels geleverde) ap
paratuur. welke van geheel andere
aard was.
Een onderzoek heeft uitgewezen, dat
het uitgesloten is. dat deze functiona
ris gegevens heeft verkregen over de
jongste ontwikkelde apparatuur. Deze
bevond zich nog in het laboratorium-
stadium tijdens Krenz' verblijf in
Nederland.
Naar de gedragingen van Krenz wordt
in Duitsland sinds geruime tijd en in
Nederland sinds kort een onderzoek
ingesteld. Tussen Nederlandse en
Duitse instanties bestaat daarover
een zeer nauw overleg.
Maar akkoord is nog geenszins volledig
Het ontwapeningsoverleg tussen Gromiko, de Russische minister van
Buitenlandse Zaken, en Adlai Stevenson, de permanente afgevaardigde
van de VS bij de VN, is gisteren voortgezet In het hoofdkwartier van
de Russische delegatie in New York. Gisteravond deelde Stevenson
mee, dat er weliswaar een brede basis voor overeenstemming over de
aanpak van het ontwapeningsvraagstuk bestaat, maar dat het akkoord
nog geenszins volledig is. De Amerikaanse delegatieleider gaf te ken
nen, dat de komende ontwapeningsbesprekingen waarschijnlijk in Ge-
nève zullen worden gehouden. Hij zou nog verder overleg plegen met
de Russische minister.
Gromiko zaterdag
terug naar Moskou
In New York Is vernomen dat minis
ter Gromiko zaterdag naar Moskou
terugkeert. Hij kwam kort voor de her
vatting van de zitting van de Algemene
Vergadering, 7 maart, in de Verenigde
Staten aan.
Een Amerikaanse woordvoerder heeft
verklaard, dat Stevenson en Gromiko
o.m. hebben gesproken over de wijze
waarop de ontwapeningskwestie in de
Algemene Vergadering van de Verenig
de Naties kan worden behandeld. Naar
verluidt zullen zowel de Verenigde Sta
ten als de Sowjet-Unie een ontwerp
resolutie indienen.
De Russen willen dat de ontwape
ningsbesprekingen in Genève worden
gevoerd in een commissie waarin de
drie voornaamste „blokken" commu
nistische en Westelijke wereld en neu
tralen gelijkelijk zijn vertegenwoor
digd. Het Westen staat pariteit tussen
Oost en West en een beperkte neutra-
Ustische deelneming voor.
Vorig jaar werden de besprekingen
gevoerd in een commissie van tien leden.
Wellicht zullen India en Mexico, en
eventueel ook de Verenigde Arabische
Republiek, thans in de commissie zit
ting krijgen.
Kernwapenoverleg
Vertegenwoordigers van de V.6., de
Sowjet-Unie en Groot-Brittannlë heb
ben gisteren 25 minuten in Genève be
raadslaagd over de wijze om tot een
verbod van het nemen van kernwapen
proeven te komen. Het overleg is heden
middag voortgezet.
De Britse vertegenwoordiger Ormsby-
Gore verklaarde na de bijeenkomst
tegenover verslaggevers te menen, dat
de Russen waarschijnlijk in de komende
dagen nog niet op de nieuwe Westerse
voorstellen zullen reageren.
„Dit zal wel niet voor de volgende
week gebeuren. Chroesjtsjow is niet in
Moskou en de Russische minister van
Buitenlandse Zaken vertoeft in New
York. hetgeen wel een vertragende uit
werking zal hebben", aldus Ormsby-
Gore.
De Amerikaanse afgevaardgde Dean
door het kopen van een goede, mooie
automobiel met volledige garantie en prijzen
enfin, vergelijkt U ze.lf maar.
RENAULT 4 1958 gchuifdalc en verw. 12550.-
FORD Zephyr 1957, schuifdak en verw. f 3750.-
FIAT 600 roei roldak.
OPEL Rekord 1959 met verwarming 14750.-
SIMCA Beaulieu 1959 met verwarming f 5750.-
MERCEDES 180 diesel 1957 met radio
en verwarming 17250.-
RENAULT Fregate 1956 met echuUdak
en verwarming f 3250.-
RENAULT Dauphine 1957, automatische
schakeling en verwarming f 3500.-
Geen verborgen gebreken of andere narigheid.
Allemaal gekeurde automobielen.
automobielbedrijf rijnland n.v.
PAPENGR. 5A - LEIDEN - TEL. 0 1710-20306
Na 18 uur 31853.
Uw PAASVREUGDE vergroten
kunt U deer «en keuie te maken uit onze
enorme sortering PAASEIEREN.
Alle smaken - Alle maten - Alle prijzen
PAASKOEKJES met roomboter bereid,
200 gram f 0.85
PAASFONDANT, 250 gram f 0.65
PA AS-HA ASJES met room, 150 gram f 0.73
VRUCHTENEÏTJES (zeer licht) 250 gram f 0.75
enz,, enz.
Haarlemmerstraat 67
Filiaal: Breestraat 54 - Leiden
Afcehaald aan ons bureau Witte Singel 1
Belgische
persstemmen
„N. de hoopgevende party tegen
Frankrijk (vorige week een 1—1 gelijk
spel) is de nederlaag tegen Nederland
een ijskoud stortbad op de ruggen van
de Rode Duivels". Dit schrijft het Brus
selse blad „De Nieuwe Gids" over de
nederlaag van het Belgische voetbal
elftal tegen Nederland. Het blad noemt
het eerste Nederlandse doelpunt een „on
geluksdoelpuntje" en de 32 voorsprong
van de oranjehemden by de rust geflat
teerd.
Verder commentaar heeft het blad,
evenals de overige Belgische ochtend
bladen niet. Het noemt wel in het bij
zonder de schitterende prestaties van de
Belgische doelman Delhasse ondanks de
zes doelpunten en het spel van Moulyn.
„De Standaard" wijt de onverwachte
voorsprong van Nederland bij de rust
aan dekkingsfouten in de Belgische ver
dediging. Het noemt het Belgische voor-
hoedespel „voetbalfranje", dat veel te
traag was om succes te kunnen boeken.
Vol bewondering schrijft het blad ver
der over de „talenten van MoulUn".
„Moeten w|j niet eens een studie
maken van het psychologische mysterie
van Feyenoord?", vraagt „La Libre Bel-
gique" zich af, er aan herinnerend, dat
sinds 1951 de Belgen niet meer In Rot
terdam hebben kunnen winnen. Het blad
noemt de Nederlandse overwinning een
„nieuw overweldigend succes van de
oranjehemden, gerechtvaardigd door de
totale overgave, waarmee de Nederland
se spelers zich gaven".
La Libre Belgique meent, dat het Bel
gische team „zich in Parys illusies heeft
gemaakt tegenover een elftal van „oude
mannen". „In Rotterdam z|jn de Belgen
overklast, hoewel zij zeker in de eerste
helft een betere techniek ten toon
spreidden". De Belgische stopper Le-
Jeune noemt het bal „deze keer het gat
in het Belgische verdedigingssysteem,
waarin Delhasse de held was. In de Bel
gische voorhoede voldeed slechts één
speler: Van Himst.
„Nederland heeft België met 62 ver
nederd", luidt de grote kop in „Le Soir".
Het blad schrijft, dat na een goed eer
ste kwartier in de eerste helft de Belgen
„alle eenheid verloren en dichtbij een
catatrofe kwamen".
„Wat de arme Lejeune betreft, aldus
„Le Soir", „Hy was letterlijk verbijsterd
en met tranen in de ogen erkende hij
onmachtig te zijn geweest de doorbo
ringen van de gevaarlijke Kruyver te
voorkomen".
Prof. Lekkerkerkertraditionele
herv. gezapigheid doorbreken
(Van onze correspondent)
Wat geen toog dagbezoeker hardop
heelt durven zeggen, al stond het na
afloop op veler voorhoofd geschreven
en waren er de voorzichtig'kritische
commentaren in de wandelgangen,
heeft de Amsterdamse hervormde
prof. dr. E. L. Smelik onomwonden
de grote zaal van Krasnapolsky te
Amsterdam ingeroepen. De honder
den leken-leden van de organisatie
„In dienst der Kerk", die dinsdag
avond in de Westerkerk waren en de
velen, die er niet waren maar
over hoorden, voelden het aankomen
maar toch kwam het als een verras
sing voor iedereen, toen prof. Smelik
uitriep: „De dienst naar Calvljn
dinsdagavond in de Westerkerk mag
dan historisch verantwoord geweest
zijn, ik vond het verschrikkelijk saai.
Dit was een proef. Gebleken is, zo
kan het niet. Waarom werden er al
leen psalmen gezongen en geen ge
zangen? Waarom de oude berijming?
Die is toch niet van Calvijn? Ik ging
niet met plezier naar de kerk".
Zijn Groningse college, co-referent op
deze landelijke toogdag van de hervorm-
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIH
Het Leidsch Dagblad
MEEST GELEZEN COURANT
van Leiden en Omstreken.
verklaarde In een gedetailleerde uiteen
zetting der nieuwe Westerse voorstellen
dat Amerika bereid is tot ontploffing
te brengen kernapparaten tevoren door
Russische geleerden te laten ondezoe-
ken. De ontploffing zou door Russische
deskundigen mogen worden bijgewoond.
„De Sowjet-Unie heeft deze eisen in
juni 1960 gesteld. Zij worden nu ten
volle door het Westen ingewilligd", aldus
Dean.
Tal-Botwinnink
De vierde partij van de tweekamp om
het wereldkampioenschap schaken tus
sen de titelhouder, de Rus Tal, en zijn
landgenoot Botwinnik, die gisteravond
na 41 zetten was afgebroken, is op voor
stel van Tal in remise geëindigd.
Botwinnik leidt nu na vier ronden
met 2%1%.
de lekenorganisatie „In dienst der Kerk"
prof. dr. A. F. N. Lekkerkerker viel hem
behoedzaam by, toen h|j op z|jn beurt
opmerkte: „Het is goed calvinistisch, om
niet by CalviJn te blijven
Een requisitoir
Prof. Smelik sprak over „We gaan
vaak niet met plezier naar de kerk".
Zijn referaat scheen een requisitoir: de
prediking is te vrijblijvend, de hoorders
zyn het ook. meermalen „timmert" de
dienaar op zaterdagmiddag de zondag
morgendienst in elkaar, men heeft te
weinig gelegenheid in de eredienst uit
drukking te geven aan zijn gevoelens,
waarom geen voorhoven bij de kerk
waarom zit men als vreemden naast
elkaar, waarom zwijgt de kerk ln haar
fredlking over actuele problemen als
ndonesië en Nieuw-Guinea, waarom is
de dienst zo weinig ontmoeting met
God en met de naaste?.
Het wezen van de kerkdienst
Prof. Lekkerkerker. verrassing num
mer twee op deze toogdag, leidde zijn
referaat (titel: wat zou er kunnen ver
anderen?) in met de conclusie: geen
veranderingen! Voordat we aan het ver
anderen gaan moeten wij als hervorm
den eerst leren wat het wezen van de
kerkdienst is. Het gaat in de eredienst
niet primair om de dienst die de mens
God bewijst, maar om de dienst die God
aan mensen wil bewijzen,
We moeten de traditionele hervormde
gezapigheid doorbreken, want ondanks
50 jaar liturgische beweging lyn we als
kerk nog steeds ln een impasse, tel hij.
De kerkgang loopt terug, het aantal
dopelingen daalt, de synode moet, hoe
er ook gesproken wordt over een toe
nemende vraag naar het sacrament, wij
zen op avondmaalswijding. In veel her
vormde gezinnen, had prof. Smelik ge
zegd klinkt niet zonder protest zondags
de oproep: naar de kerk. Prof. Lekker
kerker haakte daarop in, toen hij zei:
„de feestelijkheid van de eredienst wordt
ln de weg gestaan door de vele lelijke
kerken, de slordigheid in de dienst en
het wanbesef by de kerkleden.
Veel meer moet de kerk zijn huis van
God en woning van de gemeente. In
onze kerken is veel te weinig gelegen
heid tot aanbidding. Een kerk, waarin
lk maar 'n paar uur per week terecht
kan. noem ik een onding, aldus prof.
Lekkerkerker. Van de liturgische bewe
ging. bij Rome kunnen we leren dat
er ln de eredienst een medewerking
van de gemeente en een broederlijkheid
rondom de tafel des Heren moet zyn,
zei de voorzitter van de Raad van de
Eredienst.
In secties bespraken daarop de toog-
dagbezoekers de (vele) gerezen vragen.
Wat er nog aan problemen overbleef
kwam ter sprake op een forum onder
leiding van de Groningse studentenpre
dikant ds. M. A. Krop.
Het dit luchtige witte
sandaletje is Uw doch-^^ yr
tertje „op haar zondags'O
27-30
31-35 11.75
Extra verzorgd lak
schoentje, waarvan de
prijs U zal verrassen
31-35 12.75
Feestelijkschoentjevoor
de kleintjes met anti-slip
zool. In vele schitteren
de kleurencombinaties
20-23
24-26 5.75, 27-30 7.95
Snoezig flatje met zacht
bovenleder en verruk
kelijke pasvorm. In wit
en gebr. wit 31-35 75
Filialen in het gehele land, w.o.: den HAAG, Venestraat 49, Korte Poten 11,
Weimarstraat 174 hoek Beeklaan. leiden: Haarlemmerstraat 135.
