A 0 69, SPOEDIG BOUW VAN LANDBOUWSCHOOL □□-'00 o 7 Kelderbrand bij Rotogravure Regenweer - toch een heer! Kreymborg Jamet-kwintet bood een stroom van ideale muzikale verrukkingen Zangersavond Ring Leiden thans geen groei naar een hoger peil NA TWAALF JAAR WACHTEN m Üffl :00.0:Q0 Aan de Boerhaavelaan met .een „proeftuin" langs Maredijk Opgericht 1 maart 1860 Donderdag 16 maart 1961 Tweede blad nó. 30306 Omstreeks vijf uur ontdekte de 36- Jarige arbeider J. van Eijgen begin van brand in de kelder van de Ned. Roto gravure Mij. aan het Galgewater, waar hij werkzaam was. In deze kelder was een groot aantal balen geperst oud-pa- pier opgeslagen. De heer Van Eijgen trachtte het vuur aanvankelijk met een schuimblusapparaat te blussen, maar door de hevige rookontwikkeling werd hij onwel en verloor het bewust zijn. De inmiddels gealarmeerde brand weer en EHD waren spoedig ter plaatse en onder leiding van de brandweercom- I mandant de heer S. W. Hagendoorn i werd aan het blussingswerk egonnen. 1 De EHD bracht de heer Van Eijgen over j naar het Academisch Ziekenhuis. Na behandeld te zijn kon hij naar huis te rugkeren. De brandweer was het vuur omstreeks half acht meester. Het blussingswerk werd ernstig bemoeilijkt door de hevige rookontwikkeling. Terug in de kazerne werden nog twee brandweerlieden onwel. De nablussing duurde tot kwart over twaalf. Over de oorzaak van de brand en de schade is nog niets bekend. (Fot L.D./Holvast.) Praktische verkeerslessen voor slechthorenden Gisteravond kwam de Vereniging tot Bevordering der Belangen van Slecht horenden in „Rehoboth" in Leiden bij een om te luisteren naar een lezing van de heer F. R. Voerman over het verkeer. Spreker wees erop, dat wij tegenwoordig zo vaak over het verkeer spreken en ho ren, omdat het aantal ongelukken de laatste jaren zo ontzaglijk is toegeno men. In 1958 gebeurden er in de Sleutel stad 2000 ongelukken. Dit jaar denkt men, dat het aantal om en nabij de 3000 zal bedragen. Omdat vele aanrijdingen gebeuren door het nietverlenen van voorrang ging de heer Voerman uitvoe rig in op de voorrangsregels. De vele aanwezigen betrok hij hierbij door op een schoolbord verschillende verkeerssi tuaties te tekenen, waarna de aanwezi gen tekst en uitleg moesten geven. Voorts vertoonde de heer Voerman een filmstrip, waarop de meest voorko mende fouten van voetgangers en fiet sers in beeld waren gebracht. Ongetwij feld bijzonder leerzaam voor de slecht horenden, die toch al zo gedupeerd 2ijn in het verkeer en daarom dubbel op hun tellen moeten passen. ORCHIDEEËN Maandelijkse bijeenkomst Mij voor Tuinbouw Voor de maandelijkse bijeenkomst van de Kon. Ned. Mij. voor Tuinbouw en Plantkunde, afdeling Leiden e.o. in restaurant „In den Vergulden Turk" be stond gisteravond grote belangstelling, tn zijn welkomstwoord richtte de voor zitter, de heer J .H. Smit, zich ditmaal het bijzonder tot dr. H. A. Schrage uit Warmond en een aantal nieuwe le den, die spreker gaarne tot lid van de Maatschappij installeerde. De belang stelling ging in het bijzonder uit naar le lezing, die dr. Schrage hield over or- :hideeën waarbij een aantal prachtige deurendia's werd vertoond. Dr. Schrage >eeft jarenlang in Indonesië gewerkt en laar een groot deel van zijn vrije tijd >e9teed aan het bestuderen en verza- nelen van orchideeën. Tijdens zijnver- ilijf in Indonesië vervaardigde spreker :en unieke collectie kleurendia's van de irachtigste variëteiten. Dat spreker inderdaad een expert op it gebied is, moge blijken uit het feit, at in vele botanische tuinen zowel in Imerika als in Europa ook in de «idse Hortus orchideeën staan, die oor hem zijn geschonken en van een ladere naamsaanduiding werden voor- ien. BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN GEBOREN Edwin, zn van T. Eradus en S. van der jom, Carolien en Peter, dr en zn van H. ten Bosch en C. v. d. Weterlnk Jacque- ne, dr van I. C. van Zuiden en K. V. >ier, Charles Henrika Marie, zn van J. A. van Kuijck en M. J. J. DelnoiJ. Hester ornella Maria, dr. van J. B. N. Beurze en M. J. de Romijn, 'Hendrik Rommert !tze, zn van H. J. J. J. de Jong en W. G. aneveld, Monique Dorothy, dr. v. A. O. ooljman en C. Balder. OVERLEDEN M. J. Kreft, 79 Jaar, wed. van W. de Vos. Tekenaars onder de Samarokena Dr. A. C. van der Leeden hield giste ren in het Rijksmuseum voor Volken kunde een lezing over „Tekenaars onder Samarokena". In de tijd, dat spreker onder de Sama rokena in het westelijk binnenland van Sarmi in noord-Nieuw-Guinea werkte, maakte een aantal van de Samarokena op zijn verzoek tekeningen op papier met potlood. Voor hen dus vreemde schrijfbehoeften. Wat onderwerpen aan gaat waren zij volkomen vrij om te te kenen wat zij maar wilden. Het is om deze twee dingen, de vrijheid van keuze van onderwerp en het vreemde van de schrijfbehoeften, dat de^a tekeningen duidelijk het persoonlijk stempel der tekenaars dragen. In deze lezing werd dit door dr. Van der Leeden aangegre pen om iets van de mensen te vertellen, en de persoonsverschillen, die er onder de Samarokena bestaan, te toetsen aan de indrukken, die hij onder hen heeft opgedaan. Als presentatienorm was door hem gekozen een vergelijking van zijn indrukken met die van de Rotterdamse architect Herman Haan, die zonder de mensen en hun cultuur te kennen, zich n.a.v. de tekeningen een beeld van de persoonlijkheidsverschillen der tekenaars trachtte te vormen. Hqewel er een op vallende overeenkomst bestaat tussen de analisis van de heer Haan uit de teke ningen en van spreker uit zijn contact met de tekenaars, beschouwt hij dit ex- riment niet als een serieus opgezette psychologische test voor de bekendste Samarokena-tekenaars, al ligt natuur lijk wel stof tot overdenking, waar het dr. Van der Leeden echter vooral om gaat, is het vertellen van zijn ervaringen uit het contact met deze Papoea gemeenschap. De lezing werd met een groot aantal dia's toegelicht. ZHveren jubileum S. van der Kaay Hedenochtend is de heer S. van der Kaay gehuldigd voor zijn 25-jarig dienst verband bij 't bloemenmagazijn van de heer C. L. Mulder aan de Haarlemmer weg. Zeer velen kwamen de jubilaris hun gelukwensen aanbieden. De lande lijke organisatie van de Nederlandse Kring-Hoveniers was vertegenwoordigd door de vice-voorzitter de heer v. Wijn gaarden uit Den Haag. Deze overhan digde de heer Van der Kaay een oor konde en een kist sigaren. Het bestuur van de Hoveniers-kring Leiden was om. vertegenwoordigd door de heer Maan dag. De oud-hoofdonderwijzer van de Pasteurschol de heer Kalsbeek, die 25 jaar geleden de heer Van der Kaay in het vak had gebracht, haalde nog eens oude herinneringen op. Ook de heer J. Smit van de Ned. Mij voor Tuinbouw Plantkunde bood zijn gelukwen sen aan. Van zijn patroon ontving de jubilaris een enveloppe met inhoud. Mr. J. E. Conradi griffier Kantongerecht Bij K.b. is mr. J. E. Conradi, than6 substituutgriffier bij het Kantongerecht alhier, benoemd tot griffier. AUTO TE WATER. Gistermiddag omstreeks half twee is een bestelwagen met open laadbak in het water van de Oude Rijn gereden. De bestelwagen stond, evenals een per sonenauto, links langs de waterkant ge parkeerd. Een vrachtauto, komende uit de richting Hoogstraat, wilde tussen enige mensen, die op de rijbaan ston den: en het tweetal geparkeerde auto's doorrijden. De bestuurder van deze auto raakte echter de linkerzijde van de laadbak van de bestelwagen. Deze ging rijden, beschadigde de personenauto en kwam in het water terecht. Met een kraanwagen werd de bestelauto weer op het droge gebracht. De auto's kregen materiële schade. In deze Waarborg-regenjas vlot gesneden, vlot In 't dragen ziet u er sportief èn verzorgd uitI Super poplin in gedekte multicolors; de mode van dit ogenblik Voor jongens, egyptische katoen, diverse modellen, 8 jaar v.a. 26." HAARLEMMERSTRAAT 143 LEIDEN Zondag a.s. wordt tel de Stadsge hoorzaal een non-stop-show gehouden, waarvan de nebto-opbrengst bestemd is voor de bouw en instandhouding van een recreatie- en vakantieoord voor in validen in Nederland. Een keur van bekende radio- en 'televisie-artiesten verleent medewerking aan deze avond, o.a. Mieke Telkamp. Willebe Alberti, de Wama's, trio Pim Jacobs, de Spelbre kers. Als gastvrouw zal fungeren de be kende t.v.-omroepster Karin Kraay- kamp. Laatste Kunstkringconcert Zegen zó te spelen, genade zó te luisteren Er is géén groter genot denkbaar dan ware kunstwerken door ware kunstenaars te horen vertolken! Zulke avonden komen niet veelvuldig voor. Des te meer is de toehoorder verrast, wanneer zijn droomwens in realiteit wordt omgezet. Dat was het geval tijdens het optreden voor de „Kunstkring" van het Quintette Marie Claire Jamet, waarvan de naam- geefster, in casu de harpiste, helaas plotseling verstek moest laten gaan. Haar plaats werd nu ingenomen door de bekende Franse componist en pianist Jean Francais, (geboren in 1912), als componist wel eens de meest Franse componist van zijn generatie genoemd. Doch ook als pianist behoort hij tot de uitnemenden: dat heeft hij op deze- prachtige avond ruimschoots bewezen! Het feit, dat de harpiste tot optreden, verhinderd was, beroofde ons intussen van de kennismaking met enige interes, santé werken: zo o.a. het Kwintet van Francais, een Trio van Ibert voor viool, cello en harp, Debussy's Sonate voor fluit, alt en harp en de Sérenade van Roussel voor fluit, viool, alt en harp. De teleurstelling daarover werd echter voor een deel vergoed door een al even. zeer aandachttrekkend programma, in sublieme afwerking en ideale harmonie gegeven. Naast Jean Francais waren concert gevers de niet minder bekende fluitist Christian Lardé, de violist José San chez, de altiste Collette Lequien en de cellist Pierre Deguien. Een combinatie van superieure musici, in perfecte „drie", of ,,vier"-eeniheid op elkaar afgestemd. Te zelden wordt men met een zodanig ideaal ensemble ge confronteerd. Zij allen waren in staat door te drin gen tot de zuiverste kern der muzikale waarden. Technisch zijn zij meesters op hun instrumenten. En als het om de fluitist gaat: wie hoorde ooit zulk een uniek-genuanceerde werkelijk fascine, rende toongeving, zonder enig spoor van „wilde lucht" en met een ongeëvenaarde embouchure. Hij leek, in deze door ver rukking gedragen uren, de verbazing wekkendste van allen! Die stroom van verrukkngen begon al onmiddellijk in de Sonate voor fluit en piano van de Italiaan Leonardo Vinci (16901730), van wiens hand gedurende de jaren 1719—'30 niet minder dan 40 opera's stammen. Die verrukkingen zetten zich voort in twee Mozart-kwartetten (die in g kl. en D gr. t). Naar aard en sfeer werd hier het volmaakte bereikt, met Lardé als de bij uitstek stimulerende. De kennisma king met het onbekende Trio voor fluit, alt en cello van Roussel was door de pa.' ralineaire glasheldere en doorzichtige schrijfwijze en de voorgetoverde ragfijne klankeffecten in de hoogste mate inte ressant. Als bekroning een superieure, bewogen weergave van Fauré's Kwartet in d. kl. t een van de twee, die Fauré voor piano viool, alt en cello schreef. Hier vooral onderscheidde zich de pianist Francais, het geheel opvoerend naar een briljante en expressieve climax gehouden in een vloeiende zangerigheid, waarin de war me sonoriteiten elkaar ononderbroken opvolgden. Ja, waarlijk: indien ooit een ensem ble ons kon boeien, een ganse avond door, dan was het dit! Ernaar te luisteren, betekende een totaal onbezwaarde vreugde. Het verwe- Knapenkoor van Dirk van Vliet verraste! De jongste zangersavond van de „Ring Leiden" vond plaats In de nieuwe Salvatori-Kerk te Alphen. Van de 13 daar verschenen koren stonden er 5 onder directie van Henk Akse, 5 onder Dirk en Aat van Vliet en 3 onder de eenlingen J. de Jong met Benthuizen, Stolk met Nieuwveen en Arnoldus met een Alphens koor. Een goed jaar geleden, in Hazerswoude, waren ook Akse en de beide Van Vliets present. We neigen dus naar een vergelijking tóen. Boven onze beschouwing des tijds stond de zinsnede: „de onmiskenbare groei naar een hoger peil". Deze woorden, zo positief gesteld, durven wij nu niet te herhalen. Toch is er één verrassing geweest: het grote knapenkoor van Dirk van Vliet. Hij en zijn broer Aat handhaaf den bovendien alle eerder verworven posities. Die van Akse werd wat zwak ker. Benthuizen bleek heel slecht, Nieuwveen redelijk goed, Alphen (Pro testantenbond) echt bemoedigend. Arnoldus gaf al onmiddellijk in zijn Bruckner-Benedictus de indruk, dat men een „koor" hoorde en geen „samen zang". Hij weet van goed materiaal een goed gebruik te maken. Er werkt in dit koor bovendien een oude scholing door. Verder doet het ons altijd goed, wan neer de composities uitgekozen zijn met ziel en inhoud, die ook schoon zijn van Advertentie Zoekt U een GOUDEN RING voor een dame of heer, v. d. WATER, Haarlemmerstr. 207 heeft het. Ruime keuze in alle prijzen. zeniijkste de pure, immateriële klank schoonheid, het was in staat tot stil- makende herscheppingen, het schonk de adeldom van het hoogste kunnen en de hoogste kunst. Een zegen zó te mogen spelen, een genade daarnaar te „mogen luisteren". In een tijd, waarin de „kitsch" hoogtij viert, betekent dit een pleister op zóveel geslagen wonden... Een helaas te gering aantal toehoor ders gaf blijk dit hoog niveau te onder kennen., toonde dit ondubbelzinnig door het hartelijkste applaus. Gelukkig; zij behoorden tot de fijnproevers. Maar merkwaardig: juist wanneer zulke hemelse geschenken geboden wor den, geschenken uit een betere, hogere wereld, blqven velen thuis. Zou de overal om zich heengrijpende verwoestende vervlakking het dan tóch winnen...? Intussen: de „Kunstkring" had met dit Jamet-kwintet zijn concertenreeks niet beter kunnen besluiten. Wij hopen op een terugkeer van dit kamermuziekensemble van de hoogste orde. Maar dan, als het kan, óók met de harpiste, al werd zjj nóg zo goed ver vangen! H. i f r'''* Een tekening van de voorgevel van de school Op 22 mei 1948 opende de burgemeester, jhr. mr. F. H. van Kinschot in een lokaal van de openbare V.G.L.O.-schooI aan de Oude Vest een lagere landbouw school en installeerde hy de heer R. Duursma als directeur van deze nieuwe inrichting van onderwijs, die in Leiden een streekfunctie vervult. Reeds vanaf dit moment had de heer Duursma en met hem het bestuur van de Hollandse Maat schappij van Landbouw, dat de school exploiteert, zich als ideaal gesteld: een nieuwe moderne school, waarin ook plaats zou zijn voor het volgen van tuinbouw- onderwys (groente- en fruitteelt en vaste-planten-kwekerij). Twaalf jaar vele plannen leden schipbreuk is het geduld van de heer Duursma op de proef gesteld, doch nu zal het ervan komen. Van het Rijk heeft de Hollandse Maatschappij van Land bouw thans toestemming ontvangen voor de bouw van een lagere landbouwschool op een terrein gelegen langs de Boer haavelaan. A.s. maandag zal de raad een beslissing nemen over de verkoop van dit terrein (ongeveer 2500 m2) waarna op 28 maart de aanbesteding van de bouw, die vermoedelijk een klein jaar zal duren, zal plaats vinden. Achter de school, welke ten dele een semi-permanent karakter (het hand vaardigheidslokaal) krijgt, strekt zien aan de zijde van de Maredijk een grote tuin (circa 8 are) uit, welke ten dienste komt van het tuinbouw- en landbouw onderwijs In deze tuin zullen o.a. proe ven met graszaden en zal de groente- en fruitteelt aanschouwelijk worden on derwezen. In verband met deze uitbrei ding van het onderwijs ligt het in de bedoeling om in de toekomst te spreken van een Lagere Land- en Tuinbouw school. Via de ingang van het permanente gebouw bereikt men een ruime hal, waarlangs o.a. de kamer van de direc teur en de docentenkamer zijn gelegen. Langs een op deze hal corresponde rende gang zijn het natuurkundelokaal, twee leslokalen en een royaal overblijf lokaal geprojecteerd, met aan het einde van de gang een keuken. Het handvaardigheidslokaal (opper vlakte circa 200 m2) wordt onderver deeld in twee ruimten. De leerlingen zullen zich hier kunnen bekwamen in eenvoudig timmer- en metsel- en schil derwerk, zodat zij later op de boerderij kleine reparaties zelf kunnen verrichten. Verder wordt in dit lokaal ook les ge geven in vakvaardigheid, hetgeen van pas komt bij de bediening en het onder houd van landbouwwerktuigen. Voorts wordt in alle klassen aandacht besteed aan het melken op de kunstuier en bestaat er in het natuurkundelokaal gelegenheid tot het nemen van diverse scheikundige proeven. In de beide laagste klassen worden naast de vakken voor algemene vorming ook lessen gegeven in Engels, meet kunde en algebra en in de toekomst gymnastiek. Hierdoor krijgt de ver nieuwde lagere Land- en Tuinbouw school meer het karakter van een boeren- en tuinders- ulo-school en vormt zij de aangewezen opleiding voor leerlingen, die later een middelbare landbouwschool willen bezoeken. In 1948 met slechts een tiental leer lingen begonnen, volgen thans regel matig vijftig jongens, woonachtig in Leiden en vooral de omgeving, dit on derwijs. Nog ongeveer een jaar zal men zich moeten behelpen met de te krappe ruimte In de VGLO-school (waar men overigens grote gastvrijheid geniet), doch dan staat een moderne schooi klaar om de leerlingen te ontvangen en waarin het onderwijs eerst tot volle ontplooiing kan komen. Hoewel het oorspronkelijk in de bedoeling lag er is grond voor gereserveerd naast de school een directeurswoning te bouwen, is hier thans (voorlopig?) van afgezien. vorm en groot van opvatting. En eigen lijk moesit een programma, dat culturele standing beoogt, in geen enkel onder deel ooit daartegen zondagen. Noodza kelijk is dat onder alle omstandigheden het „kunstgevoel" moet kunnen worden ontwikkeld en dat artistieke eenvoud meer waard geacht wordt dan schijn- indrukwekkendheid. Dirk van Vliet staat allang onvoor waardelijk achter dit standpunt en Aat volgt hem daarin. In de Ring Leiden horen wij al tien jaar lang van voorzit ter Gerrit Goedhart drie granieten woordjes: „de zang omhoog!" Nu prijk ten op het programmha toch weer een paar werkjes, die artistiek niets om het lijf hadden, zelfs verveling teweeg brach ten. Terugkerend naar het Koor van Arnol dus, vermelden wij zijn tweede compo sitie, die van Schröter was en in de- koraalsfeer lag. Daarin liet hij zijn ko risten teveel vrijheid, waartoe koraal - zang gemakkelijk verleidt. Hier is de lineaire vierstemmigheid bij uitstek dwingend. Met hoevelen men ook bij- eenstaat: slechts vier stemlijnen zijn toegelaten, elke schijn dat er 20. 30, 40 tegelijk naar het einde optrekken, moet worden weggewist. Benthuizen stelde een duidelijk voor beeld van „hóe het niet moet". Koor- zingen is o.m. iets „in gemeenschap stellen". Gemeenschappelijk bleek al leen de maat. De sopranen zongen vrij wel op eigen gelegenheid. Niet de ge ringste poging was waarneembaar tot enige samensmelting van de stemmen in de groepen. Een paar goedkope ef fect j es in een stuk van Kreutzer liepen prima, maar verder was het een moei zaam voortslepen met een lome in druk van dingen zonder een einde in het zicht. Een zoete zang van De Wolff kreeg z'n vier coupletten, terwql In dit geval twee al teveel was. We hebben daarbij deze opmerking: deze tijd is geen tijd meer van versjes voor volwassenen, deze tijd wil doorgecomponeerde werkstuk ken. Men zie naar de Salvatori-kerk, men vond haar mooi ondanks gedurfde ideeën, ondanks afwijking van „het gewone". Het orgel hangt niet In het midden, maar rechts in een hoek, het pijpenfront heeft geen symmetrie. Dat wil dit prediken: „geen sleur". En dat bepleiten we ook voor alle koren in „de Ring"! Nieuwveen's „Lofstem", onder Stolk, was verre van onbevredigend. Een on gedwongen discipline, gepaard aan een lichte zang waarin de registerkleuren zich zij het nog niet consequent ge noeg baanbreken, doet prettig aan. Dit koor bezit mogelijkheden voor ver dere uitbouw. Akse was wel eens gelukkiger met „Zang en Vriendschap" van Hazers woude en „De Lofstem" uit Rijnsburg. Er bleef verdienstelijks genoeg over om te beluisteren, maar de kleurkwaliteit geeft toch aanleiding tot enige waak zaamheid, het optrekken van de toon bleek nogal eens nodig. Het gehoor oefenen (man voor man) en een tijdje gemakkelijker composities tot in alle finesses afslijpen zou veel uitwerken. En liefst niets a la Strauss: een middelma tig begaafd koor verslapt door de ope rettesfeer. De meisjeskoren van Akse hebben we altijd met veel genoegen aangehoord. Ze zijn prettig van klank kleur en hun hoogte is gecultiveerd. Hazerswoude leek wel iets keliger dan Rijnsburg. Dirigeren van de piano af levert natuurlijk niet de best denkbare resultaten op. Maar Dirk van Vliet met zijn broer voor de piano aan het hoofd van zijn Rijnsburgs Meisjeskoor „Con Brio", is onoverwinbaar in de lichtvoetigheid en het verende ritme. Nuances gaan als in een orkest en alles heeft zo natuurlijk en losjes weg z'n onbekommerde gang. Aat van Vliet streeft hetzelfde na: zui vere en egale klank, frisheid, helder heid, vlotte ritmiek, prompte reacties. Hij bereikt dat allemaal met zijn meis jes en met zijn kinderkoor van Alphen's „Lof zij de Heer". De introductie door Dirk van Vliet van een Herv. knarenkoor in „de Ring" verwelkomen we. We hoorden het al leen in samenwerking met het dubbel- mannenkwartet „Euphonie". De hier voor de hand liggende driestemmigheid deed even voor de hand Liggend grijpen naar een mis van mgr. Perosi. van wie een Benedictus en Agnus Dei werden vertolkt: hoogstaande muziek. Dit is een prachtig zingein geworden! Hetzelfde jongenskoor samen met ..Jubilate" van Alphen hebben we moeten verzuimen, wat ons ook speet vanwege het Gloria van Saint-Saëns en nog meer om Swee- linck's Psalm 122. Mede verzuimden we een gecombineerd optreden van de man- nensecties van Abse's koren uit Hazers woude en Rijnsburg. V.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 3