Loendoelagematigder bewind!
BREUK MET DJAKARTA TOTAAL
Gizenga zou zijn afgezet door
„RUIMTEVAARTUIG"
BEHOUDEN RETOUR
WEERBERICHT
Engeland en de V.A.R.
mogen
onze belangen niet behartigen
Inbreuk zonder
precedent
Jongen KW 37
overhoord
RÏC erken! aantal
Kongolese stalen
Minister Luns
naar Londen
KOELKASTEN
enegouwen
ÉW Sföeuws
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 10 MAART 1961
No. 30301
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Landgenoten in Indonesië in moeilijkheden
De Britse regering zal zo meldt U.P.I. niet langer de Neder
landse belangen in Indonesië kunnen vertegenwoordigen, daar Indone
sië aan Engeland heeft laten weten zich niet meer met een dergelijke
gang van zaken te kunnen verenigen.
Dit werd gisteren in gezaghebbende kringen te Londen vernomen.
De Indonesische regering heeft voorts de Verenigde Arabische
Republiek laten weten, dat deze niet langer de Indonesische belangen
in Den Haag hoeft te behartigen.
De reden van deze nieuwe stap, welke thans een totale breuk met
Nederland betekent, is onbekend.
De woordvoerder van het ministerie
van Buitenlandse Zaken te Den Haag
heeft desgevraagd bevestigd, dat de
Britse regering de Nederlandse regering
van deze Indonesische stap op de hoogte
heeft gesteld.
De woordvoerder verklaarde, dat
Nederland de „consequenties van deze
inbreuk op de normale diplomatieke ge
bruiken, welke zonder precedent is, op
korte termijn onder ogen zal zien".
Er was van de zjjde van de ambassade
van de VAR in Den Haag nog geen
commentaar te verkrijgen.
Politieke kringen in Den Haag bleken
van mening, dat thans een bijzonder
moeilijk probleem ontstaat rond de
ongeveer 1000 behoeftige Nederlanders
die in Indonesië wonen. Deze behoeftigen
worden maandelijks voorzien van mid
delen om in hun bestaan te voorzien.
„Niets meer met
Nederland te maken"
Onze Haagse correspondent meldt
naar aanleiding van het bovenstaande:
„Wij willen niets meer met de Ne
derlanders te maken hebben", zo ver
klaarde een diplomatieke woordvoerder
in -L/jaaiiuigen.
De Britse regering had de Neder
landse ambassadeur in Londen, mr. A.
W. C. baron Bentinck van Schoonheten,
gistermiddag reeds op de hoogte ge
steld van de Indonesische maatregel. De
kwestie zou vanmorgen door Luns in de
ministerraad worden aangesneden.
kan het voorkomen, dat een belligerente
mogendheid de aanwijzing van een be
schermende mogendheid in het alge
meen weigert, omdat zij niet bereid is
het voortbestaan van de tegenstander
als zelfstandige staaj te erkennen. In
vredestijd geldt een algemene weigering
echter als hoogst onbehoorlijk.
Moeilijke situatie
spijtoptanten
De maatregel van Soekarno heeft,
volgens sommige zegslieden, ook nauwe
lijks politieke betekenis. Degenen, die er
slechts de dupe van worden, zijn behal
ve de behoeftige Nederlandse gezinnen
in Indonesië, de 10.000 spijtoptanten, die
een visum voor ons land hebben aange
vraagd. Ook de positie van de Indone
siërs is door het wegvallen van de laat
ste contacten moeilijker. Aangenomen
wordt, dat de ministerraad aan deze as
pecten bijzondere aandacht zal wijden.
Telegrammen
Nassi-comité
Het NASSI-comité heeft een telegram
gezonden aan de minister-president,
waarin, in verband met de verbreking
van alle diplomatieke contacten door
Indonesië, aan de minister-president
wordt verzocht aan de belangen van de
spijtoptanten primair aandacht te be
steden.
Voorts heeft het comité-Nassi een
telegram gezonden aan de voorzitters
der Kamer, waarin wordt gevraagd ten
behoeve van spijtoptanten effectieve
maatregelen te bevorderen.
De bemanningsleden van de KW. 37,
die gisteren de haven van IJmuiden
binnenliep, hadden een droevig bericht.
Zij vertelden n.l. dat op ongeveer 80
mijl N.W. van IJmuiden de 16-jarige
J. Imthorn uit Katwijk aan Zee bij het
halen van het net overboord is geslagen
en verdronken. Het ongeluk gebeurde
doordat het touw, dat aan de kuil van
het net vastzit, om het lichaam van de
jongen heensloeg, waardoor deze mee
werd getrokken naar de diepte. Het stof
felijk overschot is nog niet gevonden.
Hoogst onbehoorlijk!
In politieke klingen te Den Haag ver
onderstelde men gisteren nog, dat Indo
nesië slechts bezwaar had tegen de aan
wijzing van Engeland als beschermende
mogendheid. Zulke gevallen hebben zich
in de geschiedenis al meermalen voor
gedaan. De regering in Djakarta heeft
vanmorgen echter duidelijk gemaakt, dat
het wel degelijk gaat om de verbreking
van de laatste indirecte contacten.
Dat is een maatregel, die gelijk ge
zegd voorzover men kan nagaan, zon
der precedent is. Alleen in oorlogstijd
Negentien Japanse
mijnwerkers konden
zich nog redden
Gisteravond laat zaten nog 62 mijn
werkers opgesloten in de Japanse steen
koolmijn waar aanvankelijk 91 mijnwer
kers op 700 meter onder de grond door
een brand opgesloten waren geraakt. De
leider van een reddingsploeg, welke een
half uur lang in de vol rook staande
schacht had gewerkt, vertelde een groep
je lichamen te hebben gezien. De licha
men lagen doodstil dicht bijeen en de
redders, die wegens de dichte rook niet
verder konden komen, konden niet vast
stellen of zij te doen hadden met doden
of nog levenden.
Gisteren zijn negen doden geborgen
Negentien mijnwerkers konden zich een
v,eg naar boven banen door achter el
kaar door een vuurzee in een compres
sorkamer te rennen.
De brand was al grotendeels bedwon
gen, toen een reddingsploeg met een
luchtleiding ter plaatse kwam. Men wil
de door middel van perslucht de in
gesloten mijnwerkers helpen, maar de
vergroting van het zuurstofgehalte in
dc lucht van de gang deed de brand
feller oplaaien. Pas gisteravond laat
deelde de mijndirectie mee, dat het
vuur bedwongen scheen.
Gevreesd werd dat de 62 vermiste
mijnwerkers door rookverstikking om
het leven zijn gekomen.
De mijn waar deze ernstigste ramp
in de na-oorlogse jaren zich voltrok, ligt
15 km. ten noorden van Foekoeoka bij
Kawara, op het eiland Kioesjoe.
WESTELIJKE WIND
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond: Tijdelijk veel bewolking maar
op de meeste plaatsen droog weer. Over
wegend matige westelijke wind. In het
binnenland lagere middagtemperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
11 MAART
Zon op: 7.05 uur; onder: 18.36 uur;
Maan op: 3.23 uur; onder: 12.16 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.33 en 22.23
uur; laagwater te 4.48 en 17.32 uur.
Dit blad bestaat uit 16 pagina's
Gizenga, de premier van de Oostprovincie, zou zijn afgezet door
generaal Loendoela, de opperbevelhebber van de loemoembistische
troepen in deze provincie.
De Verenigde Naties hebben de voorwaarden afgewezen die de
centrale Kongolese regering had gesteld met betrekking tot de
teruggave van de bases Matadi en Banana.
De Kongolese „topconferentie" in Tananarive heeft in beginsel
besloten tot erkenning van de staten, welke op de conferentie zijn
vertegenwoordigd.
Deze punten vormen vandaag het belangrijkste nieuws uit Kongo.
Nieuw Russisch succes:
Hondje overleefde ecu korte ruimterlucht
In de Sovjet-Unie is gisteren een ruimtevaartuig gelanceerd met een
hond aan boord en op dezelfde dag, vermoedelijk na slechts een of twee
omwentelingen om de aarde, behouden naar de aarde teruggekeerd.
Het landde in het district Chadanny. De hond en andere kleinere dieren
aan boord hadden de ruimtereis goed doorstaan.
Men meent thans in het Westen, dat dit een van de laatste Russische
proeven is voor het lanceren van een bemande kunstmaan.
Het „ruimteschip" dat gisteren werd gelanceerd woog 4700 kg, dat
is minder dan de laatste twee kunstmanen van de Russen, die gelan
ceerd werden in verband met het inmiddels mislukte Venusschot.
Stap dichter bij
bemande kunstmaan
Een verslaggever va nde American
Broadcasting Company heeft „betrouw
bare maar onbevestigde berichten" uit
Stanleystad ontvangen dat de premier
van de Oostprovincie, Antoine Gizenga,
is afgezet door een groep die de steun
had van de opperbevelhebber van de
loemoembistische troepen in deze pro
vincie, generaal Loendoela.
De nieuwe machthebbers zouden een
meer gematigd standpunt innemen en
bereid zijn samen te werken met pre
sident Kasavoeboe. In diplomatieke noch
in VN-kringen kon men het bericht be
vestigen. In een VN-bericht- wordt wel
gezegd, dat Jean Miroehoe, gewezen pre
sident van de provincie Kivoe, die met
Kerstmis op last van Gizenga was ge
arresteerd. maandag op vrije voeten is
gesteld. Miroehoe heeft al die tijd in
Stanleystad gevangen gezeten. Negen
van zijn vroegere medewerkers zijn
tevens vrijgelaten.
Eisen afgewezen
Dajal heeft in een onderhoud met de
plaatsvervangend premier van Kongo,
Massa, de voorwaarden die de Kongolese
autoriteiten voor terugkeer van de VN-
troepen naar Matadi en Banana heb
ben gesteld, afgewezen. Dit staat in een
rapport van Dajal dat gisteren in New
York is gepubliceerd.
Enkele van deze eisen waren: troe
penschepen van de VN mogen de haven
van Matadi niet binnenlopen; controle
op het luchtverkeer van de VN; geza
menlijk controle op alle vliegvelden
en andere strategisch belangrijke pun
ten: alle permanente VN-troepenbewe-
gingen onder Kongolese controle.
.Kongo niet als eenheidsstaat'
De Kongolese „topconferentie" in Ta
nanarive is het er over eens dat er
in Kongo staten zijn die rechtens of
in feite bestaan. In beginsel werd beslo
ten tot erkenning van de staten, welke
op de conferentie zijn vertegenwoordigd.
Deze erkenning en het uitroepen van
nieuwe staten werden echter afhanke
lijk gesteld van zekere, nader te bepalen
criteria betreffende demografische ver
houdingen en economische levensvat
baarheid. Over deze criteria zal wor
den gesproken op een binnenkort in
Elisabethstad te houden ronde-tafelcon
ferentie.
Blijkens een communiqué dat gister
avond door de Kongolese eerste-minis-
ter Iléo werd voorgelezen, is de confe
rentie het eens geworden over haar
agenda, die de volgende drie punten
omvat: de politieke vormen en structu
ren, de handhaving van de orde. de
positie van Kongo ten aanzien van de
VN en het buitenland.
Het Russische persbureau Tass deelde
mede dat het voornaamste doel van de
lancering van gisteren was de construc
tie van het ruimteschip te beproeven
met het oogmerk, de noodzakelijke voor
waarden te scheppen voor een bemande
ruimtereis. Een lid van de Russische
Akademie van Wetenschappen verklaar
de evenwel, dat het succes van gisteren
de bemande ruimtevaart naderbij heeft
gebracht, maar dat voordien toch nog
enkele ruimtevaartuigen met dieren ge
lanceerd zullen moeten worden.
Zesde ruimte-hond
Het hondje Tsjernoesjka („Zwartje")
maakte een reis nauwelijks buiten de
dampkring. Het hoogste punt van de
satellietbaan lag op 235 km, het laagste
voor de terugkeer op 185 km van de aar
de. Het was 't zesde Russische „ruimte
hondje".
In de tweede Russische kunstmaan,
die op 3 november 1957 werd gelanceerd,
maakte het hondje Laika de eerste
tocht, die het niet overleefde. Op 19 au
gustus 1960 werd de Spoetnik V met de
hondjes Bjelka en Strelka gelanceerd.
Na zeventien omwentelingen keerde dit
„ruimteschip", dat ongeveer evenveel
woog als het gisteren gelanceerde, veilig
op aarde terug.
Later kreeg een van deze hondjes ge
zonde jongen, waaruit belangrijke con
clusies konden worden getrokken over
de genetische gevolgen van de straling
in de ruimte. In december jl. mislukte
een poging van de Russen om een ruim
tevaartuig, dat op de eerste van die
maand was gelanceerd, behouden op
aarde terug te brengen. In deze „Arknik
II" bevonden zich de hondjes Ptsjelka
en Moesjka, die in de ruimte omkwa
men. Ook dit ruimtevaartuig woog on
geveer 4700 kg en de baan om de aarde
kwam vrijwel geheel overeen met de
baan. die 't gisteren gelanceerde ruimte
vaartuig doorliep.
Stemmen uit het Westen
In de Verenigde Staten wordt de ge
slaagde proef van gisteren gezien als een
aanwijzing, dat de Sovjet-Unie binnen
kort een eerste bemande ruimtereis kan
laten maken. De directeur van de onder
de nationale raad voor lucht- en ruimte-
vaart ressorterende werkgroep bemande
I ruimtereizen George Low. verklaarde dat
de Sovjet-Unie door dit succes een voor-
I sprong van verscheidene maanden op de
I Verenigde Staten heeft gekregen.
Sir Bernard Lovell, de directeur van
I de radiotelescoop van Jodrell Bank in
l Engeland, verklaarde dat de Russen
kennelijk in het laatste stadium van hun
voorbereiding ener bemande ruimtereis
zijn.
De conferentie duurt tot het einde
van deze week.
Waarnemers in Tananarive zijn van
oordeel, dat er kennelijk talrijke me
ningsverschillen tussen de deelnemers
aan de conferentie bestaan, maar dat
men het er algemeen over eens is, dat
Kongo niet als een eenheidsstaat kan
worden geformeerd.
De Kongolese leiders die in Tanana
rive bijeen zijn, hebben president Nkroe-
man van Ghana een telegraam gezon
den, waarin zij zeggen, dat hij hem het
recht ontzeggen, „te spreken in naam
van geheel Afrika". Zij verzoeken hem
in het vervolg „een neutrale houding"
aan te nemen ten aanzien van het Kon
golese vraagstuk.
In Den Haag reikte burgemeester
Kolfschoten gisteren drie muziek
prijzen uit. Van links naar rechts
burgemeester Kolfschoten, Alexan
der Voormolen, die de Johan Wa-
genaarprijs kreeg, mevr. E. du
Perron, die de Willem Pijperprijs
namens haar broer Robert de Roos
in ontvangst nam, en Bertus van
Lier, die de Sem Dresdenprijs ont
ving.
Op de grens van mist en lentezon.
Bespreking kwestie
Ned. Nieuw-Guinea
Het ministerie van Buitenlandse Za
ken heeft gisteren meegedeeld dat de
minister van Buitenlandse Zaken, mr.
J. M. A. H. Luns, gebruik makend van
de aanwezigheid van de ministers-presi
dent van de landen van het Britse Ge
menebest te Londen, maandag en dins
dag in de Britse hoofdstad besprekingen
zal voeren, in hoofdzaak over de kwestie
Ned. Nieuw-Guinea.
Minister Luns zal dinsdag het noen
maal gebruiken by zyn Britse ambtge
noot, Lord Home.
Tevens is een ontmoeting voorzien
met de minister-president van Malaya,
Toenkoe Abdoel Rahman.
voor iedere keuken en iedere beurs,
in prijzen vanaf f 225.bij
Aalmarkt 4
Tel. 32176
Jacht op de groene
begint 23 mei
De jacht op groene haring zal dit
jaar r- zyn w(j goed ingelicht begin
nen op 23 mei. Weliswaar heeft het
produktschap de datum nog niet vast
gesteld, maar in de belanghebbende
kringen wordt aangenomen, dat vlagge
tjesdag op 20 mei a.s. gehouden zal wor
den. Drie dagen later vaart de vissers
vloot uit om het zo begeerde zeebanket
binnen de kortst mogelyke tijd aan te
voeren.
KLEUTER BIJ ONGEVAL
IN VOORHOUT GEDOOD
Gistermiddag omstreeks kwart over
vyf is het 3'.--jarig zoontje van de fa
milie E. Zeestraten tengevolge van een
verkeersongeval op de Teylingerlaan te
Voorhout om het leven gekomen. Het
kind liep langs de kant van de weg,
zag op een gegeven ogenblik aan de
overzijde zijn moeder staan en stak zon
der op het verkeer te letten, over. Een
motorrijder uit Sassenheim, die op dat
moment naderde, kon een aanrijding
niet meer voorkomen. Het kind overleed
ongeveer tien minuten na het ongeluk.
Het ouderpaar zou juist een nieuwe wo
ning aan de Teylingerlaan betrekken.
Uit Het Leidsch Dagblad van
12 maart 1861:
Bij den Leidschen Gemeen
teraad is in de zitting van he
den Maandag ingekomen een
dispositie v n H.H. Gedeputeer
de Staten der prov. Zuidholland,
waarbij zij hun meening te ken
nen geven, dat de jaarwedde
van den Burgemeester van Lei
den in verhouding tot den rang
en de bevolking van andere ge
meenten behoort gebragt te
worden op f. 3000 en den Raad
verzoeken binnen eéne maand
daaromtrent zijn besluit mede-
tedeelen.
Sedert eenigen tijd is te
Frankfort ~cn nieuw gastrono
misch gezelschap opgerigt, dat
zich de raveneters noemt en ten
doel heeft de raaf als voedings
middel in zwang te brengen.
Voor eenige dagen hielden zij
een diner, waarop een ravenfri-
cassé voorkwam, ivaartoe men
den vogel eerst een tijd lang in
azijn en wrvolgens in de lucht
gehangen had. De gasten moe
ten dat geregt bij uitstek smake
lijk gevonden hebben.