panorama
Koning Mohammed van Marokko na
neusoperatie plotseling overleden
WEERBERICHT
Boos België verbreekt
betrekkingen met VAR
Zijn zoonals Hassan II op de
troonis een voorstander van
samenwerking met het Westen
ONSCHULDIG GEHANGEN...
Is de doodstraf verantwoord? Hebt u
het schokkende relaas over de afschuwe
lijke kwestie-Evans gemist? Jammer!
Het stond in
Alle Belgische bezittingen in
de VAR in beslag genomen
(Sud Qliët
lettWSi
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 27 FEBRUARI 1961
No. 30291
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: A. E van üisüoeck
Hooldredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
fJ.50 per kwartaal; f255 per maand; f059 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Koning Mohammed V van Marokko is gisteren op 51-jarige leeftijd
aan een hartverlamming overleden, toen hij een neusoperatie onderging.
Zijn oudste zoon, de 33-jarige Kroonprins Moulay Hassan, deelde de
natie het tragische nieuws via de radio met een door tranen verstikte
stem mede. De regering, die terstond in vergadering bijeenkwam, riep
Moulay. Hassan tot Koning uit, onder de naam van Hassan II. Voorts
schreef hij zeven dagen nationale rouw voor. Alle openbare vermake
lijkheden zijn afgelast. Vandaag en morgen zouden handel en industrie
voorzover niet van vitaal belang tot stilstand komen. De
regeringsbureaus zijn gesloten. De begrafenis van Mohammed V zal
morgenmiddag plaatshebben. Direct na de proclamatie van de Kroon
prins tot opvolger van zijn vader kwamen gouverneurs, hoge ambte
naren, notabelen en oelema's (mohammedaanse geestelijken) de nieuwe
vorst hun trouw betuigen. Moulay Hassan was laatstelijk vice-premier
en minister van Defensie. Hij staat bekend als voorstander van samen
werking met het Westen.
geboren als derde zoon van Sultan
Moullay Joessef ben Moulay Hassan. Hij
was een afstammeling van de dynastie,
die sinds drie eeuwen over Marokko
regeerde. Bij de dood van zijn vader
werd hij door de oelema's tot wereldlijk
en geestelijk heerser van Marokko aan
gewezen.
Vanai het begin van zyn bewind toon
de Sultan Mohammed een voorstander
te zijn van modernisering van de natio
nale instellingen van Marokko, aat des
tijds een Frans protectoraat was. Hij
onderhield lange tijd vrucntbare betrek
kingen met Frankrijk, aoch de opieving
van net nationalisme leidde er tenslotte
toe, dat hij in 19o3 werd afgezet en naar
Madagascar werd verbannen, in novem
ber 19öo keerde hy op de troon terug.
Nadat Frankrijk Marokko onafhanke
lijk had verklaard, werd sultan Moham
med op lt> augustus 1957 tot Koning
van Marokko geproclameerd. Op 2b mei
19bü nam nij ue volledige leiding van ue
staat op zien. Als aana voor zyn hou
ding tijdens de tweede wereldoorlog be
noemde generaal De Oauiie de overreden
Koning tot „compagnon oe la liberation".
De Franse opvoeding die Mohammed
had genoten, maakte zyn persooniykheio
tot een fascinerende mengeling van
Oosters en Westers. Hij droeg ujj gele
genheid Westerse kiecung, met daarover
heen de „djeiiabah", het tot op de enkels
afhangende nationale gewaad. Zijn leei-
wyze was nog die van een Oosters vorst.
Hy omringde zich met veel praai, bezat
een uitgebreid wagenpark en een even
uitgebreide harem. Niettemin besteedde
hy veel energie aan de modernisering
van Marokko en voedde hy zijn drie
dochters en twee zoons op tot onafhan
kelijk en sociaal denkende kinderen. Zijn
oudste dochter Aisja speelt een leidende
rol in de beweging tot emancipatie van
de Marokkaanse vrouw.
De nieuwe Koning werd op 9 juli 1929
in Rabat geboren en genoot zyn oplei
ding in een speciale schooi, die door zyn
vader buiten liet paieis werd gebouwd.
In 1953 werd hy, met zyn vader, dooi
de Fransen naar Madagascar gedepor
teerd. In november 1955 keerde hy terug
en nam deel aan de onderhandelingen in
Parys, die tenslotte leidden tot Marok
ko 's onafhankelijkheid op 2 maart 1956.
Na de onafhankelijkheidsverklaring
werd hy stafchef van het leger. Tijdens
afwezigheid van zyn vader nam hy de
leiding der staatszaken op zich.
De Kroonprins speelde een leidende
rol bij de reddingsoperaties na de aard
bevingsramp in Agadir van verleden
jaar. Hij is een ervaren sportbeoefenaar.
Moeilijke periode
Marokkanen van alle politieke schake
ringen spraken gisteravond bezorgdheid
uit over de toekomst van het land. Zij
vrezen dat de jonge Koning grote moei
lijkheden te wachten staan. Hij heeft
politieke vijanden binnen en buiten de
regering, op grond van zowel persoon
lijke als politieke kwesties. Zijn voor
naamste tegenstanders beschuldigen hem
ervan te pro-Westers en te pro-Frans te
zijn-
Koning Mohammed V van Ma
rokko, die gisteren is overleden, in
gesprek met zijn zoon, Kroonprins
Moulay Hassan.
Zyn vader stuurde een neutrale koers,
doch had de laatste maanden nauwere
betrekkingen met de Sovjet-Unie aan
geknoopt, omdat het Westen het niet
eens is met de Marokkaanse aanspraken
Overleden vorst kon
zijn levenswerk niet
meer voltooien
Koning Mohammed was gistermiddag
in een kliniek in de Marokkaanse hoofd
stad Rabat opgenomen voor een neus
operatie, welke door een Zwitserse
chirurg werd verricht. De operatie (het
betrof hier een neusaandoening, welke
door kanker veroorzaakt werd) werd als
geslaagd beschouwd. Kort daarna hield
het hart van de vorst geheel onverwacht
op met kloppen. Drie uur lang heeft de
Zwitserse chirurg, bijgestaan door de
knapste Marokkaanse specialisten, nog
gepoogd het hart weer tot actie op te
wekken, maar tevergeefs. Toen de vorst
overleed waren vijf artsen aanwezig:
twee Zwitsers (prof. Taillens uit Lau
sanne en dr. Raymond, eveneens uit
Lausanne), de lijfarts van de Koning en
twee Marokwkaanse specialisten.
Koning Mohammedt leed reeds sinds
maart 1959 aan een oorontsteking
waarin ondanks talrijke behande
lingen geen verbetering kwam. In
augustus 1959 werd voor de eerste maal
operatief ingegrepen. De uitbreiding van
de aandoening kwam evenwel niet tot
staan, zoals reeds in 1959 in beginsel tot
een tweede operatie besloten was. Aan
genomen wordt, dat de toenemende
politieke spanningen en moeilijkheden,
waaraan de vorst de laatste maanden
het hoofd moest bieden, het einde van
zyn leven hebben verhaast.
De overleden vorst werd in 1909 in Fez
de toenmalige hoofdstad van Marokko,
AANHOUDEND ZACHT
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Overwegend zwaarbewolkt met nu en
dan regen of motregen. Matige, tijdelijk
krachtige wind tussen zuid en west.
Over het algemeen weinig verandering
in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
28 FEBRUARI
Zon op: 7.30 uur; onder: 18.17 uur.
Maan op: 16.18 uur: onder: 6.30 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.28 uur en
14.43 uur.
Laagwater te 10.20 uur en 22.44 uur.
Dit nummer bestaat uit 14 pagtna'9
Knaap in drijfzand
Brandweer redde hem met
75 meter ladder
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Acht Amsterdamse brandweer
mannen zijn een groot deel van de
zaterdagmiddag in touw geweest
om ten koste van een nat pak en
bemodderde gezichten een 14-jarige
knaap het leven te redden. De jon
gen, Gerrit Loenen, speelde met
een houten vlotje op een plas op
het voor de woningbouw opgespo
ten zandterrein nabij tuinstad
Osdorp in Amsterdam-west. Het
vlotje liep echter vast en toen de
knaap probeerde over het zand
terug te keren zakte hij daarin tot
over zijn knieën weg. Huilend van
wanhoop klemde hij zich aan het
vlotje vast.
Gelukkig bleef Gerrit niet lang onop
gemerkt. Voorbijgangers die snel tot de
ontdekking kwamen, dat de jongen door
het drijfzand niet te bereiken was. alar
meerden de brandweer. De brandwachts
namen een aantal extra ladders mee en
bleken niet minder dan 75 meter te
moeten uitleggen om de inmiddels door
natte en verkleumde knaap de reddende
hand te kunnen reiken. Gerrit Loenen
werd daarna snel overgebracht naar het
politiebureau Lodewijk van Deijsselstraat
om by de kachel op verhaal te komen.
De brandwachts hadden nog uren werk
met het reinigen van het bemodderde
materiaal en het temen van een bad.
op het onafhankelijk geworden Maure-
tanië.
De nieuwe Koning bestygt de troon op
een tijdstip, waarop de politieke strijd
hoogtij viert en de eisen voor beperking
van de macht van de monarchie toene
men.
De overleden vorst heeft zijn levens
werk: de poging om zijn land tot een
gemoderniseerd koninkrijk te maken,
niet mogen voltooien. Ook de rol van
pacificator van Noord-Afrika en bemid
delaar in de Frans-Algerijnse oorlog aan
de Tunesische president Habib Bourguiba
moeten overlaten, die juist vandaag zyn
eerste ontmoeting met president De
Gaulle heeft.
Bij het verzetsmonument „De
Dokwerkerop het Joseph Daniël
Meyer plein te Amsterdam, had
zaterdag onder grote belangstel
ling de herdenking plaats van de
februaristaking in 1941.
Advertentie
(Van onze Brusselse correspondent)
België heeft de diplomatieke betrekkingen met de V.A.R. verbroken.
De Belgische zaakgelastigde in Cairo heeft opdracht gekregen zijn
paspoort terug te vragen. De Belgische regering heeft een uitvoerige
motivering van haar besluit gegeven.
Volgens een mededeling van Radio-Cairo zijn alle Belgische bezittingen in de
Verenigde Arabische Republiek in beslag genomen. De minister van Economische
Zaken van de Egyptische provincie van de V.A.R., Hassan Abbas Zaki, is benoemd
tot algemeen beheerder van de Belgische eigendommen.
Protestnota's bleven
onbeantwoord
De secretaris-generaal van het Bel
gische ministerie van Buitenlandse Za
ken, baron Van den Bosch, heeft zater
dagavond journalisten een communiqué
voorgelezen waarin wordt gezegd dat op
12 en op 15 februari de Belgische am
bassade in Cairo is aangevallen door
betogers. De eerste keer werd de am
bassade met stenen bekogeld en de twee
de keer drongen de betogers het gebouw
binnen, plunderden het en sticht
ten brand. De onderminister van Bui
tenlandse Zaken van de V.A.R., Rafez,
had op 14 februari op erewoord ver
klaard dat de ambassade doeltreffend
zou worden beschermd. De volgende dag
echter werd de bewaking bij het gebouw
teruggetrokken en verschenen auto's
van de televisie en fotografen. Daarna
begon de aanval. De brandweer en poli
tie verschenen pas vier uur na het be
gin van de betoging, aldus het Belgische
communiqué.
De Belgische ambassadeur heeft toen
onmiddellijk een protestnota aan het
ministerie van Buitenlandse Zaken van
de V.A.R. aangeboden. Die bleef onbe
antwoord. Daarop is hij naar Brussel
teruggeroepen. Nadat de regering zjjn
rapport had gekregen heeft zy een nieu
we nota aan de V.A.R. doen aanbieden.
Daarin eiste zjj: verontschuldigingen,
volledige schadevergoeding, strafmaat
regelen tegen de schuldigen en de ver
zekering dat maatregelen zouden wor
den genomen om de ambassade en het
personeel afdoende te beschermen. De
regering van de V.A.R. heeft die nota
verworpen.
Volgens de Belgische regering is het
handhaven van de diplomatieke betrek
kingen tussen België en de V.A.R. on
mogelijk geworden doordat de V.A.R.
i jegens België ernstig tekort is geschoten
en aanslagen zyn gepleegd op de am
bassade en de ambassadeur. Deze da
den vormen een inbreuk op het volken
recht, aldus het communiqué.
In de V.A.R. leven en werken thans
slechts tussen de 250 en 300 Belgen.
Zwitserland heeft zich bereid verklaard
hun belangen te behartigen. Het is hele
maal niet nodig dat zij allen zullen
worden gerepatrieerd. Egypte schijnt dat
nog niet te hebben geëist en het even
min van plan te zyn.
Bourguiba iu Parijs
De president van Tunesië, Habib Bour
guiba, is vanochtend in Parys aan ge
komen, twee dagen later dan de aan
vankelijke aankondiging voor zaterdag
j.l.. In het kasteel Rambouiilet zal hij
met generaal De Gaulle besprekingen
voeren over de oorlog in Algerijë.
Zowel in Parijs als Tunis, de zetel
van de Algerijnse regering in balling
schap, heeft men er de nadruk op ge
legd dat Bourguiba geen onderhande
lingen zal voeren, maar slechts obsta
kels voor rechtstreekse onderhandelin
gen tussen Frankrijk en de Algerijnse
opstandelingenregering wil wegnemen.
Het is Bourguiba's eerste bezoek aan
Frankrijk sinds juni 1955, toen hy uit
Franse gevangenschap werd vrygelaten.
Later zullen ook de ministers van
Buitenlandse Zaken van Tunesië en
Frankryk aan d» besprekingen tussen
Bourguiba en De Gaulle deelnemen. On
derwerpen van gesprek zijn de toekom
stige status van de Franse marine- en
luchtbasis Bizerta, de overdracht van
thans in Frans bezit zijnde grond in
Tunesië en Tune-ische aanspraken op
een deel van de Sahara, waar men olie
hoopt te vinden.
Loemoemba-gezinde
troepen bezetten
Port Franequi
Loemoemba-gezinde troepen uit de
Oostprovincie hebben Port Franequi in
Kasai bereikt, een belangrijk knoop
punt van verbindingen op 560 km af
stand van Leopoldstad. Dit is zondag
van gewoonlijk betrouwbare zijde in
Leopoldstad meegedeeld. Zij zouden tot
dusver geen enkele tegenstand ontmoet
hebben en tijdens hun opmars door de
bevolking zyn toegejuicht. De strijd
macht van naar schatting enkele hon
derden manschappen die versterkt
zou zyn met mensen uit dorpen waar
zij zijn doorgetrokken zou klaarblij
kelijk in westelijke richting blijven op
rukken. Van de 200 man Moboetoe-troe-
pen in Port Franequi is nog niets ver
nomen.
De Loemoemba-gezinde troepen die
vrydag in Loeloeaburg aankwamen, zyn
daar nog. De VN hebben geen gehoor
willen geven aan het ultimatum van de
regering-Ileo om deze troepen te ver-
dryven, omdat zich geen gewapende
botsingen hebben voorgedaan De 300
man uit Stanleystad hebben zich kenne-
lyk verbroederd met de 2.000 militairen
van het plaatselyk garnizoen, van wie
men totnutoe dacht, dat zij trouw aan
Kasavoeboe waren.
Volgens het Britse blad „Sunday Dis
patch" zal Engeland binnenkort bij de
VN een voorstel indienen, dat beoogt de
verschillende legers in Kongo op te ne
men in de VN-strydmacht. In Londen
zou men deze oplossing verkieslyker vin
den dan de ontwapening van «ie Kon
golezen.
Op 3 maart zal in Elisabethstad een
„kleine-ronde-tafelconferentie" worden
gehouden, waaraan alleen tegenstanders
van wylen Loemoemba deelnemen.
Harriman op tournee
Averell Harriman, president Kennedy's
reizende ambassadeur, is gisteravond in
Londen aangekomen, op de eerste etappe
van een bezoek aan Engeland. Frank
rijk. West-Duitsland en Italië. Hy zal
drie dagen in Londen blijven.
VOOR VELE LANDEN GEEN
PASSEN MEER NODIG
De Nederlandse permanente vertegen
woordiger bij de Raad van Europa, mej.
M. Z. N. Witte veen, heeft in Straats
burg de Nederlandse ratificatie-oorkonde
van het Europese akkoord inzake vrjj
personenverkeer gedeponeerd. Dit ak
koord, dat door Nederland per 1 maart
van kracht wordt, geldt reeds voor Oos
tenrijk. België, Frankrijk. West-Duits
land en Italië. Reizigers in het verkeer
tussen deze landen hebben geen pas
poort meer nodig, doch kunnen volstaan
met een identiteitskaart.
KONINGIN EN PRINSESSEN
ZAGEN „MY FAIR LADY"
H.M. de Koningin, de Prinsessen
Margriet en Marijke en enkele vrien
dinnetjes hebben zaterdagavond in Thea
ter Carré in Amsterdam de voorstelling
van „My fair lady" bijgewoond. In de
pauze liet de Koningin in de kleed
kamers de hoofdrolvertolkers Margriet de
Groot, Johan Kaart. Wim Sonneveld en
Paul Storm door de produktieleiders,
mr. P. Meerburg en W. Hofman, aan
zich voorstellen. De Koningin toonde
veel belangstelling voor de musical en
roemde de Nederlandse vertaling. In
tussen mochten de Prinsessen, van wie
Prinses Maryke voor de tweede maal de
musical zag. onder leiding van theater
directeur. Karei Wunnink, een kykje
achter de schermen nemen, waarvan zjj
zichtbaar genoten.
China weigert hulp
van Westerse landen
Communistisch-China weigert de door
de Westerse landen aangeboden hulp
ter bestrijding van de schaarste aan
levensmiddelen te aanvaarden, aldus zou
de Chinese vice-premier Tsjen Ji ver
klaard hebben. Dit volgens een mede
deling van Koemaitsji Jamamoto. leider
van de Japanse economische missie, die
Peking bezoekt. Tsjen Ji zou gezegd
hebben dat communisitsch-China wel
voor 200 miljoen dollar graan in het
Westen wil kopen om op eigen kracht
de nood te boven te komen.
a Uit Het Leidsch Dagblad van
28 februari 1861:
De 10e tentoonstelling van
bloembouquetten, bloembollen 1
en potgewassen, gisteren in het
i lokaal der Sociëteit de Vereeni- J
ging te 's Hage geopend, ver-
i dient niet minder de aandacht
i en belangstelling dan vroeger
daar ter stede gehoudene.
De commissie van beoordeeling J
heeft o.a. besloten een getuig-
schrift toetekennen aan J. F.
i Meyer, bloemist te Leiden, voor
i een verzameling van bloeijende
i viola tricolor.
Vergadering van den Ge-
meenteraad van Leiden, Don
derdag den 28en Febr. 1861, J
's namiddags te 2 uur. - Onder-
werpen o.a.: Plans en voorwaar-
den imtrent de demping der
l Marendorpsachtergracht (thans
l van der Werf straat).
